________________
ગંગા-અવતરણ
ગઈ! એમાં એક તરાડ પણ નથી પડી ને એની એક નાની સરખી કરચ પણ નથી ખરી ! કેવી નવાઈની વાત ! ”
શેઠે નવાઈ પામીને હાંડી હાથમાં લઈને જોયું તે આટલા સખત પછડાટનું નાનું સરખુંયે નિશાન હાંડી ઉપર ન હતું ! કયાંયથી રજ પણ ખરી નહતી. ક્યાંય નાની સરખી તરાડ તે શું, તરાડને આભાસ પણ દેખાતું ન હતું. હાંડીને કરે પણ અણીશુદ્ધ સાબૂત હતો !
શેઠ હાંડી સામે જોઈ રહ્યા–બસ જોઈ જ રહ્યા ! એ ઉપર ઝૂલતી સાંકળ ને ત્રણ પાતળી સાંકળે બાંધેલા લોખંડના ગાળા સામે જોઈ રહ્યા. એ ફરીને હાંડીને કંદેરા ઉપર આંગળી ફેરવી રહ્યા. હાંડીમાં ક્યાંય અદીઠ પણ મારની અસર નથી એ જેવાને એમણે હાંડીને એક આછો ટકોરો માર્યો. જવાબમાં એમણે ચોખ્ખો રણકાર સાંભળ્યો. ફરીવાર એમણે લેઢાના ગાળા સામે જોયું, હાંડીના કંદોરા સામે જોયું, અને પછી દીર્ધ નિશ્વાસ મૂકીને એક પણ શબ્દ બોલ્યા વગર, હાંડી પાછી શેઠાણીને આપી. પિતે વિચારમાં મગ્ન બનીને ચૂપચાપ ખાટ ઉપર બેસી ગયા—જાણે પૂતળું બની ગયા હોય !
આશ્ચર્યથી શેઠાણી બેલ્યાં : “અરે, તમને એકાએક શું થયું ?” કાંઈ નહિ.”
ના, કાંઈકે છે. આ તે જાણે મારી હાંડી ન તૂટી એને તમને અફસાસ થતો હોય એવું દેખાય છે ! થયું શું એકાએક તમને ? આમ મૂંગા કેમ બની ગયા ?”
ના, કાંઈ નહિ.”
ન બેલે તે મારા સમ છે તમને; ન બોલે તે તમે મને મરતી ભાળે !”
હું કહીશ એ તારાથી સહન થશે ?” પણ છે શું?”