________________
સગુબાટી, 2002
મિત્રો વગેરે બોલાવવાનો સ્વ. સુબોધભાઈને ભારે ઉત્સાહ રહેતો. તેઓ મંડળીના માણસ હતા, તો પણ ધ્યાન, ચિંતન-મનન માટે તેમને એકાંત પણ એટલું જ પ્રિય હતું.
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષથી તબિયતને કારણો સ્વ. સુર્બોધભાઈ પ્રવાસમાં
સ્વ. સુબોધભાઈ અમદાવાદના વતની હતા, પણ યુવાન વયે એમનાંજોડાઈ શકતા નહોતા, તો પણ પ્રવાસના આયોજનમાં તેઓ રસ લેતા પત્ની શ્રી નિરુબહેન (હાલ સંઘનાં મંત્રી) સાથે મુંબઈ વ્યવસાય અર્થે અને નિરુબહેનને બધે મોકલતા. સુબોધભાઈ પછી નિરુબહેન સંઘના આવીને વસ્યા હતા અને પછી તો તેઓ મુંબઈના જ થઈને રહ્યા હતા. મંત્રી થતાં સંપ સાથેનું એમનું રાક્રિય તાદાત્મ્ય હંમેશાં તાજું રહ્યું હતું. આ સ્વ. પરમાનંદ કાપડિયાના વખતમાં તેઓ સંઘમાં જોડાયા હતા અને દંપતીનું યુવક સેવમાં યોગદાન ઘણું મોટું રહ્યું છે. એમનામાં રહેલી શક્તિઓને પારખીને સ્વ. પરમામદભાઈએ એમને અને નિરુબહેનને એમની સમિતિમાં લીધી હતી અને ત્યાર પછી થોડા વખતમાં જ સુબોધભાઈની મંત્રી તરીકે વરણી થઈ હતી. સંઘના ભૂતપૂર્વ મંત્રી સ્વ. ચીમનલાલ જે. શાહ સાથે મંત્રી તરીકે સુબોધભાઈએ ઘણાં વર્ષ કાર્ય કર્યું હતું અને સંઘની વિવિધ પ્રવૃત્તિઓમાં સક્રિય રસ લીધો હતો. 'પ્રબુદ્ધ જીવન'ના ત્યારે તંત્રી સ્વ. પરમાનંદભાઈએ સુબોધભાઈને ‘પ્રબુધ જીવન'ના સંપાદન-મૂકવાંચન ઈત્યાદિની જવાબદારી પણ સોંપી હતી. ત્યારે સ્વ. પરમાનંદભાઈની સાથે સ્વ. ચીમનલાલ જે. શાહ અને સ્વ. સુબોધભાઈ પર્યુષા વ્યાખ્યાનમાળાના સંચાલનની જવાબદારી પણ
સ્વ. ચીમનલાલ જે. શાહના અવસાન પછી સુબોધભાઈએ પર્યુષા વ્યાખ્યાનમાળા દરમિયાન મેચ સંચાલનની જવાબદારી ઉત્સાહપૂર્વક સ્વીકારી લીધી હતી અને એનો એમને પૂરો લેતોષ હતો. સ્વ. સુબોધભાઈ અને નિરુબ્ઝનનું દાય જીવન એટલું બધું પ્રવૃત્તિમય હતું કે જૈન યુવક સંચ ઉપરાંત અન્ય કેટલીક સંસ્થાઓમાં પણ તેમણે હોદ્દેદાર કે સમિતિના સભ્યપદે અને વિવિધ પ્રકારની પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લેતા રહ્યા હતા. એથી એમનું જીવન ભર્યુંભર્યું રહ્યું હતું.
છેલ્લાં કેટલાક મહિનાથી સુબોધભાઈની તબિયત વધુ નરમગરમ રહેતી હતી. પોતાના ભાઈ ડૉક્ટર કિરીટભાઈની સલાહથી એમણે અમદાવાદમાં જઈને સારવાર લીધી હતી. ત્યાં તબિયત સારી થત મુંબઈ આવ્યા હતા. પરંતુ થોડા વખત પહેલાં અમદાવાદ જવાનું કારણ ઊભું થયું અને જાણે અમદાવાદની ધરતી જ એમને બોલાવતી હોય એમ, અમદાવાદમાં જ વ્યવસાયાર્થે જઈને રહેલા પુત્ર ઉપેનભાઈને ત્યાં ચીને, એમણે પછી હોસ્પિટલમાં સતીજીઓના મુખે માંગલિક સૌભળીને, પચ્ચખ્ખાણપૂર્વક શાન્તિથી દેહ છોઢ્યો હતો.
સ્વ. સુબોભાઈના અવસાનથી સંઘને એ ઉદારદિલ, વિચાર, હિતચિંતક, સૈનિષ્ઠ કાર્યકરની ખોટ પડી છે અને અંગત રીતે મેં માશ એક વડીલ, ઉષ્માભર્યા લાગણીસભર મિત્રને ગુમાવ્યા છે. સ્વ. સુબોધભાઈના પુણ્યાત્માને શાંતિ હો !
ñ તંત્રી
સંઘનાં પ્રકાશનો
સંઘ તરફથી નીચેનાં પુસ્તકો પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યાં છે : કિંમત રૂ.
૧૫૦-૦૦
૧૫૦-૦૦
૧૨
પ્રભુ જીવન
સ્વ. સુબોધભાઈ એમ. શાહ
સંઘના આજીવન સભ્ય, ચાર દાયકાથી કાર્યવાહક સમિતિના સભ્ય ભૂતપૂર્વ મંત્રી અને કર્મઠ કાર્યકર્તા શ્રી સુબોધભાઈ એમ. શાહનું અમદાવાદ ખાતે ૭૮ વર્ષની વયે અવસાન થતાં સંઘે પોતાનો એક આધારસ્તંભ ગુમાવ્યો છે.
વહન કરતા હતા.
સ્વ. સુબોધભાઈ વિચારશીલ પ્રકૃતિના હતા. નવું નવું વાંચવું અને નવું નવું સાંભળવું એમને ગમતું, એથી જ કૃષ્ણમૂર્તિ, ઓશો રજનીશ, નિર્મળાદેવી શ્રીવાસ્તવ, મા યોગાતિ, ગોએન્કાજી વગેરેનાં પ્રવચનો શિબિરોમાં તેઓ જતા અને મિત્રવર્તુળમાં પ્રગટ ચિંતા વ્યક્ત કરતા. તેમનો જીવ એક ભોળા જિજ્ઞાસુનો હતો. બધેથી તેમને સારું સારૂં મહા કરવાનું ગમતું. એમને કુટુંબમાં માતા-પિતા તરફથી ઊંડા ધાર્મિક સંસ્કાર મળ્યા હતા. યુવાન વયે એમણે ચોસઠ પ્રહરી પૌષધ પણ કર્યા હતા. પ્રતિક્રમણાનાં સુત્રો એમને કંઠસ્થ હતાં અને બૃહદ્ શાંતિ, ભક્તામર ઈત્યાદિનો પાઠ તેઓ નિયમિત કરતા.
સ્વ. સુબોધભાઈને સામાજિક અને સાંસ્કારિક પ્રવૃત્તિઓમાં પણ એટલો જ રસ હતો. તેઓ વ્યાખ્યાનો, સંગીન ની મહેફિલો, પ્રવાસ ઈત્યાદિનું આયોજન કરવા ઉપરાંત ગરીબ વિદ્યાર્થીઓ, ગરીબ દર્દીઓ વગેરેને સહાય કરવાની યોજનાઓમાં પણ સક્રિય રસ લેતા અને પોતાના તરફથી દાનમાં યથાશક્તિ કમ લખાવતા. આ ઉપરાંત રાજકારણ અને રાજકીય વિચારધારામાં પણ તેઓ ઊંડો રસ ધરાવતાં હતા. એટલે જ સ્વ. ચીમનલાલ ભાઈ જ્યારે સંઘના પ્રમુખ હતા ત્યારે અને ત્યારપછી પણ રાજકીય-આર્થિક વિષયો ઉપર સંઘની વસંત વ્યાખ્યાનમાળા નામની જે પ્રવૃત્તિ ચાલતી તેનું સંચાલન તેઓ સ્વ. અમરભાઈ જરીવાલા સાથે કરતા રહ્યા હતા.
સંઘે જ્યારે ધરમપુરના આદિવાસી વિસ્તારોનું સેવાકાર્ય ઉપાડયું ત્યારે અન્ય કાર્યકર્તાઓ સાથે સ્વ. સુબોધભાઈએ પણ ઊંડો રસ લીધો હતો અને તેઓ હરેદારો સાથે ધરમપુરની મુલાકાતે આવતા હતા.
નવા મિત્રો કરવાનો, મિત્રમંડળીમાં વાતો કરવાનો, પોતાને ઘરે
(૩)
(૨)
(૩)
(૪)
(૫)
પાસપોર્ટની પાંખે પાસપોર્ટની પાંખે
-ઉત્તરાલેખન
ગુર્જર ફાગુસાહિત્ય
આપણા તીર્થંકરો
સૂરતો ઉલ્લાસ
રમણલાલ ચી. શાહ
રમણલાલ ચી. શાહ
રમણલાલ ચી. શાહ તારાબહેન ૨. શાહ
શૈલ પાલનપુરી (શૈલેશ કોઠારી) (૬) જૈન ધર્મનો સ્વાધ્યાય ડૉ. બિપિનચંદ્ર હી. કાપવાનો લેખ સંગ્રહ
-સુમન
૧૦૦-૦૦
૧૦૦-૦૦
૮૦-૦૦
૧૦૦-૦૦
Printed & Published by Nirubahen Subodhbhai Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri PrintingWork, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Kondde Cross Road, Byculla Mubai-400027, AndPublished at 385, SV Road, Mumbai-400 004. Editor Ramanlal C. Shah.
