________________
૧૮
રાહુલ.
[મં 1 .
હેજ બાબત એવડી મોટી વધારી દેવાની તારે શી ગરજ હતી? તને ચાં નામ ખબર નુતું ? | પથીરામ–વાત કરતાં ભાઇનું પાણું જાણી ગયો, એટલે ખાતરી કરી લેવા વાત જરા વધારે છેડી. લલિતાને જઈને કહું તે ખરે, જે, તારે માથે તે એક રત્ન વાગ્યું છે !
માળી–તારે જે વધારે વાતચિત થઈ હેત નહિ. તે મારી વાત તારા માનવામાં આવતી નહિ. પરભાયાને તો લાગે, કે એવું મૂરખ માંણહ કોઈ હોય નહિ, પણ ચોખંડ ધરતીમાં મારા શેઠના જેવા છેડા હશે ! બે દાંણ જેટલી અક્કલ એમનામાં નથી. છળદાસ કરીને નગરમાં એક લુએ માંણહ છે, તેણે છળવાને પરથમ એમની ભાઈબંધાઈ કરી, ને ઘણું ખાઈ ગયે. પરિયવદાને છંદ પણ એણેજ લગાડે, બાકી ભાઈ તો કશામાં હમજે એવા નથી. હવે એમને એ છંદ લાગે છે, તે છૂટવાને નથી. આ વાડીમાં કેણ જણે કરડે વાર જમણુ કયાં હશે. એમના ભાઈબંધ તે જોયા હોય, તે એક પણ ભલું માંણહ મળે નહિ. હાલમાં હાથ જરા તાંણમાં હોય એમ લાગે છે. પણ આ પરિયવદાને છળદાસ હજુ વળગી રહેલાં છે, તે હવેલીનાં તમાંમ નળિયાં સુદ્ધાંત વેચાવશે એમ મને લાગે છે.
પથીરામ—ગરીબ બિચારી લલિતા ! તારા શા ભોગ લાગેલા જે આવા વરની સાથે પાનું પડવું ! (ભાળીનેભાઈ ! કાલે સવારમાં હું મારે દેશ જઈશ. અત્યારે તે નગરમાં જાઉ છું. અજાણ્યો થઈને નંદનકુમારની હવેલી અને પ્રિયંવદાનું ઘર તે જોઈ આવું.
માળી–પથીરામ ! માયા રાખજે, ને લલિતા બાઈ આવે, તો તેની હાથે તું પણ આવજે, નહિકર તે બહુ દખી થશે. પંથીરામ--ત્યારની વાત ત્યારે છે. હવણું તે રામ રામ. માળી–રાંમ રામ.
( જાય છે.) પ્રવેશ પી.
રથ, ના. પથીરામ--(રસ્તે ચાલતાં ચાલતાં) (કાવ્ય અથવા ળાઇ.)
વાહ વાહ રે શેહેર, નેહપુર સારૂ શોભે, ભવ્ય ભલે દેખાવ, દેખીને ચિતડું લેભે. શો કિલ્લો મજબૂત, તપ શી આવી રહી છે, દેખી કંપે કાય; ઘેટા વળી સારી થઈ છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com