________________
२० ]
aaraढी
1
[. गाथा - ११ र्मणां जघन्यत एकविंशतिप्रकृतीनामुदयः प्रवर्तते । नामकर्मणः पुनर्वर्ण चतुष्क- तैजस कार्मणशरीरागुरुलघुनिर्माण- स्थिरा ऽस्थिर- शुभा - ऽशुमरूपद्वादशघ्र वोदयप्रकृतीनां तथा मनुष्यगतिः पञ्चेन्द्रियजातिरौदारिकद्विकं प्रथम संहननं षट्स्वन्यतमं संस्थानमन्यतरा खगतिः पराघात उच्छ्वास उपघातस्त्रचतुष्कं सुभग आदेयो यशः कीर्तिः स्वर द्विकेऽन्यतरश्चेत्यष्टादशाऽध्र वोदयप्रकृतीनामुदयो भवति । एवं सर्वसंख्यया त्रिंशत्प्रकृतीनामुदयः प्रवर्तते । इत्थं जघन्यत एकपञ्चाशत्प्रकृतय उदयन्ति, अन्यस्य जन्तोर्निद्राद्विकेऽन्यतरा भय-जुगुप्सयोरन्यतरा वोदेतीति तस्य जन्तोर्द्वापञ्चाशत्प्रकृत्यात्मकमुदयस्थानकम्, इतरस्य पुनर्भयजुगुप्सयोरन्यतरा तथा निद्राद्विकेऽन्यतरा यद्वा भयजुगुप्से उदित इति तस्य जन्तोस्त्रयःपञ्चाशत्प्रकृत्यात्मकमुदयस्थानकं निश्च तव्यम् । कस्यचिज्जन्तोनिद्राद्विकेऽन्यतरा भयजुगुप्से चोदयन्तीति तस्य जन्तोश्चतुःपञ्चाशत्प्रकृत्यात्मकमुदयस्थानकं भवति । तत्रैकमुदयस्थानकं भिन्नभिन्नप्रकृतीराश्रित्याऽनेकविधं भवति । तथाहि - कश्चित् क्रोधोदय विशिष्टो जन्तुः क्षपकश्रेणिमारोहेत् | अन्यां मानोदयविशिष्टः, इतरः पुनर्मायोदयविशिष्टः, अपरस्तु लोभोदयविशिष्टः । एवंविधाश्वत्वारोऽपि जन्तवोऽसातोदय विशिष्टाः सातोदय विशिष्टा वा क्षपकश्रेणि प्रतिपित्सवो भवेयुः । इत्थं प्रकृतिभेदेनै कस्योदयस्थानकस्य यावन्तः प्रकारा भवन्ति, तावन्तस्तस्यो - दयस्थानकस्य भङ्गा भवन्ति । तत्र प्रथमस्योदयस्थानकस्य द्वापञ्चाशदधिकैकादशशतानि (११५२), द्वितीयस्याष्टोत्तरषट्चत्वारिंशच्छतानि (४६०८), तृतीयस्य षष्ट्यधिकसप्तपञ्चाशच्छतानि (५७६०), तुर्यरूप व चतुरधिकत्रयोविंशतिशतानि (२३०४) ।
न्यासस्त्वेवं कार्य:--
प्रथममुदयस्थानकम्, प्रकृतयः, कषायः, वेदः, युगलम्, वेदनीयम्, संस्थानम्, खगतिः, स्
५१
४ x ३ x २ X
२ x ६ X
द्वितीयमुदयस्थानकम् प्रकृतयः ५२, ५१ + अन्यतरा निद्रा
५.१ + भयः
५१+ जुगुप्सा
तृतीयमुदयस्थानकम् प्रकृतयः ५३,
५१ + अन्यतरा निद्रा + भयः + जुगुप्सा
५१ +
19
५१ +
भयः + जुगुप्सा
४ x ३ x २
४ x ३ x २
४ x ३ x २
Jain Education International
चतुर्थमुदयस्थानकम्, प्रकृतयः ५४,
५१ + भयजुगुप्से+अन्यतरा निद्रा ४ x ३ × २
x x x
४ x ३ x २ x
४ x ३ x २
४ x ३ x २
X X X
x
X
x
२
X
२
X
२ × ६ X
× ६
× ६
२
२
२ × ६
२ x ६
* ६ x
For Private & Personal Use Only
X X X
x & X
:,स्वरः, निद्रा, भङ्गाः २ x २ - ११५२
२ x २x२=२३०४ २ x २ = ११५२ = ११५२
२ x २
४६०८
२ x २x२= २३०४
२ x २x२= २३०४
२ x २
= ११५२
५७६०
२ x २x२= २३०४
www.jainelibrary.org
