________________
૧૪
કબીર વાણી.
(૪૩૮) મન ઠહેરા તબ જાનિયે, અનસૂજ સબે સુજાય;
ન્યું અંધિયારે ભવનમેં, દિપક બાર દિખાય. મન કરેલું અને શાંત થયું એમ ત્યારેજ જાણવું કે જ્યારે, નહિ સમજ પડે એવી વાતો આપણને સમજ પડી જાય. જેમ અંધારી જગ્યામાં બતિ લાવ્યાથી તે માંહેલી સર્વે વસ્તુઓ દેખાઈ આવે છે તેમ, મન જ્યારે શાંત પડે છે અને જ્યારે તેમાંથી દુનિયવી વિચારો નિકળી જાય છે ત્યારે ત્યાં જ્ઞાનને પ્રકાશ થાય છે, અને પરમાત્મા પ્રગટ દેખાય છે.
(૪૩૯) કબીર! મન પરાધ લે, આપહિ લે ઉપદેશ
જો એ પાંચે વશ કરે, તે શિષ્ય હેય સબ દેશ.
ઓ કબીર! તું તારાં મનને પારખી લે, અને મનથી જ સઘળાં પાપ થાય છે તે માટે તું જ તારો ઉપદેશ લે. જ્યારે આ પાંચ ઇન્દ્રિઓને તાબામાં રાખશે, યાને તેઓનાં ખેંચાણને વશ થતો અટકશે, ત્યારે જ તું એ થશે કે સર્વે લેકે તારા ચેલા થશે.
(૪૪૦). મન કપડા મેલા ભયા, ઇનમેં બહેત ખિગાર; કે મન કેસે બૅઇયે, સતો કરે બિચાર?
એ મન રૂપી કપડું મેલું થયું છે, ને તેમાં ઘણા રંગનાં બી રહ્યાં છે ત્યારે એ મનને કેમ જોઈએ તેને વિચાર કરો, હે સાધુ પુરૂષ!
(૪૪) સત ગુરૂ ધોભિ જ્ઞાન જલ, સાબુ સરજન હાર;
સુરત શિલાપર ધેઈએ, નિકસેં જેત અપાર. સદગુરૂ એ મનને ઘેઈને સાફ કરવાવાળે છે, બ્રહાજ્ઞાન રૂપી પાણી વડે તે જોવાય છે. અને તે માટે જે સાબુ જોઈએ તે ઈશ્વરનું નામ