________________
૩૨૭
કબીરના જન્મ વિષેની દંતકથાઓ.
કબીરના જન્મ વિષે તરેહવાર હેવાલેા લખાયા છે. જેમાંનાં એ અત્રે આપીશું—કહે છે કે એક વાર એક ઉંચ વર્ણની વિધવા બ્રાહ્મણ ખાઇ પેાતાના પિતા સાથે, રામાનં‰ મહારાજનાં મંદિરમાં દર્શન કરવાને ગઇ, જેણીના ભક્તિભાવથી રાજી થઇ ગુરૂ રામન દે તેણીને ‘પુત્રભવતી’ એવા આશીષ દીધા— જે સાંભળી તેણીના પિતાએ આજેજી કીધી કે “મહારાજ, એ મારી પુત્રી તા વિધવા થઇ છે ત્યારે એને પુત્રની વૃદ્ધિ કેમ થઇ શકે?” રામાનંદે જવાબ વાળ્યો “હું દલગીર છું કે તે મેં નણ્યું ન હતુ. સાધુના રાબ્તોના આશીષ કંદી ફળિભુત થયા વિના રહેતા નથી, તેમજ માળેથી તે શબ્દો પાછા ખેંચાઇ શકે એમ નથી, પરંતુ હુ' એવું ઇચ્છીશ, કે તેણીને પુત્ર આવતાં અપવિત્રતાઇમાં ઉતરવું ન પડે અને તે બાળકનેા જન્મ તેણીના હાથદ્રારે થાય.”—જે મુજબ કબીરને જન્મ થયા કહેવામાં આવે છે, અને તેથીજ કબીર નામ પાડયું હાયજેને અર્થ નીચે મુજબ કરવામાં આવે છે.
કર અને હાથ, અને ખીર એટલે વિર, અને હાથમાંથી આવેલા વિશ (છેકરા).
કબીરના જન્મ થયા પછી, પેલી બ્રાહ્મણ સ્ત્રીને ઠીક લાગ્યું નહિ, અને લેાકલાજને લીધે, તેણી પેલાં બાળકને એક એકાંત જગ્યામાં લઇ ગઈ જ્યાં એક પાણીના ફુવારા હતા તેમાં એક કમળ ફુલની હેઠણ કપડામાં લપેટીને તે બાળકને મૂક્યું.
વળી બીજી ક્રૂ'તકથા એવી છે કે, એક વાર ભગવાન અને લક્ષ્મી વાદવિવાદ કરતાં હતાં અને ભગવાન પોતાના ભગતા માટે ઘણી તારીફ કરતા, કે મારા ખરા ભગતા (આ ધરતિપર) છે, તે કદિણ મને વિસરતા નથી અને હમેશાં મારામાંજ ધ્યાન રાખતા રહે છે, જે સાંભળી લક્ષ્મીદેવી મેલ્યાં કે “મહારાજ! તમે અમસ્થા તમારા ભગતાની તારીફ કર્યાં કરે છે; કારણકે તે ઘણાખરા દુનિયાની માયામાં લપટાયલા રહે છે. અને જો તમે આજ્ઞા આપે। તા હું તમારી સન્મુખ પ્રત્યક્ષ દાખલા લાવી હાજર કરૂ....” ભગવાને તે માનવાને ના પાડી, પણ જ્યારે લક્ષ્મીજી ઘણીજ હઠ લઇ બેઠાં કે “હું પૂરવાર
