________________
૩૫૦
કબીરની અંદગીનું ટુંક વૃતાંત.
સ્ત્રી પતિની આજ્ઞા પાળી તરત દવે લાવી હાથમાં પકડી તેની નજદીક તેને કહેવા પ્રમાણે ઉભી રહી. આ દીવાના અજવાળે તેણે તાંતણે જુદા કરવાનું કામ કર્યું. ખરે બપોરે સૂર્યનું અજવાળું છતાં દિવાની જેતથી કબીરને કામ કરતા જોઇ પેલા માણસને ઘણું આશ્ચર્ય લાગ્યું, પણ તે ચુપ રહ્યા. આ પછી થોડી વાર રહી તેણે કબીરને પિતાના પ્રશ્નનો ઉત્તર આપવાને વિનંતી કરી. કબીરે જણાવ્યું કે તેના સવાલનો જવાબ શેડા વખત ઉપરજ મેં તેને આપ્યો હતો, પણ તે ઉપર ધ્યાન આપેલું જણાતું નથી આમ કહી તેણે તે જણાવ્યું: ' “જુઓ ભર બપોરના તડકાંનાં અજવાળાથી દિવાનું અજવાળું કંઈ વધુ હેતું નથી તે છતાં તાંતણ જુદા કરવા મેં મારી સ્ત્રીને દિ કરી અહીં લાવવા કહ્યું, તે મુજબ તે વગર તકરારે ગુપચુપ દિવો કરી લાવી, આથી જે આ જાતની સ્ત્રીની અનુકુળતા હોય તેજ સંસારમાં રહી પરમાર્થ થઈ શકે છે, એ સિવાય ગ્રહસ્થાશ્રમમાં તેમ બનવું મહલ છે.
એક વખત કેટલાક બ્રાહ્મણે ગંગા નદીના પાણીનાં પવિત્રપણાનાં મહાભ્ય ગાઈ રહ્યા હતા, તેવામાં કબીરે નદીનાં પાણીથી પિતાને કાઠને ગાલો ભર્યો, અને બ્રાહ્મણને તે પાણી પીવા માટે આપ્યું. તેઓ એક હલકી જ્ઞાતનાં મનુષનાં વાસણમાં પાણું પીવા માટે કંપી ઉઠયા. આ ઉપરથી કબીરે કહ્યું:
જે ગંગાનાં પાણીથી મારું કમંડળ પવિત્ર ન થાય તે પછી મારાં પાપ એ પાણીથી ધેવાશે એમ હું કેમ માનું ?”. - કબીર ખુલે અને “મુવાહિદ' હતો આ વાત અબુલફજલ પણ કબુલે છે. મુસલમીન “મુવાહિદ” શબ્દ કદી મૂર્તિપૂજકને લગાડતા નથી. આથી તે એક ઇશ્વરને માનનાર હતો એમ સાબિત થાય છે.
કબીરને એક વાર કાજીએ પુછયું કે તું મુસલમાન શું કામ નથી થતો. કબીરે તેને જવાબમાં નિચે પ્રમાણે જણાવ્યું –
કબીર સબ ઘટ મેરા સાઈયાં, ખાલી ઘટ નહીં કેય, બલીહારી ઉસ ઘટકે, જા ઘટ પરગટ હેય.
અર્થાત, સર્વ ઠેકાણે મારો સાંઈ કહેતાં પરમેશ્વર છે, એ વિના કાંઇ ખાલી નથી. વિશેષમાં તે બલિહારી છે કે જ્યાં તે પોતે પ્રગટ છે.
