________________
કબીરજીનાં ખાસ જ.
૨૯૭
દીવો બાળ્યાથી ત્યાંની સર્વે વસ્તુ દેખાઈ આવે છે તેમ મન શાંત થયાથી સર્વે (મુશ્કેલ) વાતો સમજ પડી જાય છે, માટે કબીરનું કહેવું એ છે કે મનપર કાબુ રાખી તેને ભમતું અટકાવી શાંત રાખવાથી સર્વે બાબાની સહેલાઈથી સમજ પડી જશે.
જત્ર ૧૭ મું. મિસાઈએ ક્યા?—તે કહે બ્રમ. ભમ મીટા તળ જાનીયે, અરજ લગે ન કેય, એ લીલા હય રામકી, નીર આપા ખેાય. મટાડવું શું?–તે કહે કે તારા (મનના) વહેમેને મટાડ.
અર્થ–માણસના વહેમો અને બેટા ભ્રમે જતા રહ્યા એમ ત્યારે જ જાણવું કે જ્યારે તેને કોઇપણ વાત વિષે અજાયબી લાગે નહિ કે “અમુક તે કાંઈ થતું હશે?” દાખલા તરીકે ધર્મમાં જે મિનેઈ બાબરને લગતું રહસ્ય માણસને તે માટે શું કરવું છે, અને આગળ ગયેલા અને આ જમાનાના જ્ઞાની પુરૂષે જે કરે છે અને કહે છે તે સર્વ માટે માણસને વહેમ જેવું લાગે છે, કારણ કે તે એમ સમજે છે કે આ ખાટી આંખેથી જે જોઈ જાણી શકાય એટલું જ ખરૂં છે, તે સિવાય બીજું કાંઈ નથી, એવા બેટા ખ્યાલ રહેલા હોય છે, તેથી કબીર કહે છે કે જ્યારે તેના એ બેટા વિચારે નિકળી જશે, અને તે મિનઈ માર્ગ પર ચાલશે જેથી તેનું આગલું “હુંપણું” અને “જગત અને હું જુદું છું,” “મારૂં તે મારૂંજ છે.” તું અને હું જુદા છીયે” એવી જે જુદાઇની લાગણી ખોટા વહેમોને લીધે થયા કરતી હતી તે જ્યારે દૂર થશે ત્યારે જ તને સમજાશે કે આ બધી લીલા છે તે પરમાત્માની જ છે, બલકે બધે “પરમાત્માજ” રહે છે અને તે સિવાય બીજું કાંઇ નથી એવું તે અનુભવશે.