________________
જ
:
મ
માણસને ખર શણગાર.
(૧૬) એલમસે ઉદ્યોગ ખિલે, ખિલે નેકીસે ગુર;
એલમ બિન સંસારમેં, સમજ અંધેરે ધુર. જેમ નેકીથી માણસના મેહડાંનું તેજ વધે છે, તેમ ઇલમથી ઉદ્યોગ ખિળવી શકાય છે. ઇલમ વગર અને અજ્ઞાનપણથી સંસારમાં સર્વ કાંઈ અંધારું જ રહે છે અને અજ્ઞાનપણુંથી માણસ આગળ વધી શકતું નથી.
(૬૧૭) સબળ ખમી નિર્ગવ ધની, કમળ વિઘાર્વત
ભુ ભુવન તિન હય, ઔર સબ અનંત. જોરાવર છતાં સહનશિળતા રાખવી, મોટો હોય છતાં અહંકાર કે અભિમાન ન રાખ, ભણેલો છતાં નમનતાઈ રાખવી, એ માણસના ત્રણ મોટા શણગાર છે, બાકી બીજા બધા હલકા શણગારો તો ઘણાએ છે.
(૧૮) કબીર! ઇન સંસારમે, પંચ રત્ન હય સાર;
સાધુ મિલન, હરિભજન, દયા દિન ઉપકાર.
ઓ કબીર! આ સંસારમાંથી તરી જવાને માણસની પાસે પાંચ રત્નો હેવાં જોઈએ; સતસંગ કરે, પરમાત્માની ભકિત કરવી, સર્વ ઉપર દયા રાખવી, નમનતાઈ અને બીજાઓ ઉપર ઉપકાર કરવો.
(૬૧૯) ધન રહે ન જોબન રહે, ન રહે ગામ ને ઠામ કબીર! જગમે જશ રહે, કે કર દે કિસી કે કામ. કોઈને પણ પૈસે કે જુવાની, માલ મિલક્ત અને ઘરબાર કાંઇ રહેવાનું નથી; પણ એ કબીર! જે બીજાને મદદ કરે, અને પરમાર્થ કરે તેની અનેકી) વાખવાખી અને જશ હંમેશાં રહેશે.