Book Title: Gujaratno Rajkiya ane Sanskritik Itihas Part 08 British Kal
Author(s): Hariprasad G Shastri, Pravinchandra Chimanlal Parikh
Publisher: B J Adhyayan Sanshodhan Vidyabhavan
View full book text
________________
યુજરાતી ભાષા, બેલીઓ અને લિપિ વ્યાકરણું” પણ દેવનાગરી લિપિમાં લિથે છાપખાનામાં છપાયેલું જાણવામાં આવ્યું છે. આમાં પણ ભાષાશુદ્ધિ જાળવવાનો પ્રયત્ન છે.
આ અરસામાં ડાલીની વાતનું ભાષાંતર એ નામની એક પુસ્તિકા લિથામાં છપાયેલી છે. એની વિશિષ્ટતા એ છે કે દેવનાગરી લિપિમાં શિષ્ટ સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું છે, જ્યારે સામે સમાંતર કટારમાં માથે સળંગ લીટી આંકી લખેલી ગુજરાતી લિપિમાં વાણિયાશાહી લખાણ આપવામાં આવ્યું છે, જેમ કે "वात १
વાત ૧ ઢોટ દ્રઢનાર તથા તેનો છોકરો તથા લોટ દલનાર તથા તેહને છોકરે तेहनो गधेडो.
તથા તેહને ગધેડે. ___एक लोट दळनार, तथा तेहनो
એક લેટ દલનાર તથા તેહને વીમો, પોતાના જાનૈ, વેવવા સાત દીકર, પિતાના ગધેડાને વેચવા સારૂ વજ્ઞાનની શેરે સ્ત્ર હતા? મેં તેને બજારની કોરે લઈ જતા હતા, ને મારામાં વે ટુવે દાંતા દુતા, તેહને મારગમાં હલવે હવે હાંકતા. પર રાજ જે તે શા ન રાય, ને હતા. એટલા સારૂ કે તે થાકી ન જાએ. સારો માતો .......”
ને સારા માટે પહેચે....”
આમાં શુદ્ધ સ્વરૂપમાં સ્ત્ર છે, વાણિયાશાહીમાં “લ છે; દક્ષિણ ગુજરાતના ઉચ્ચારણને આ તફાવત શક્ય છે. ઉપરાંત આ ફકરાઓમાં “મટયૂ–મલીઉં" “હર્યું–કહીઉં “ધ્યાનમાં–ધીઆનમાં “જાલ્યો –ચાલીઓ' પ્રકારનાં બેલીનાં રૂ૫ જોવા મળે છે.
સન ૧૮૪૮ માં મુંબઈમાં મુંબઈ સમાચાર પ્રેસમાંથી “અંગરેજી તથા. ગુજરાતી કાબીઉલેરી' છપાઈ હતી, એની ભાષા જોતાં એમાં પારસીબેલીની અસર વરતાય છે; જેમકે
આએ - પુશતકમાં કેટલાએક • અંગરેજી - શબદ - હેવાનું છે કે તે દરએક - શબદના • એકથી • વધારે • અરથ • થાઓ છે • તે • જુદા • જુદા - શર • ૨ષરથ • તમને • આએ • પુશતકમો • એક • ઠેકાણે • મલશે • નહી . તેહેને • કશે • વિચાર • રાખવો • નહી • કાંએ જે • આએ • પુશતક • મધે. જે • બાબત • હશે. • તે • બાબત • પિતાને • લગતે - ઈગરેજી ~ શબદન - એક જ • જાતનો • અરથ • બતાવશે - તે • અરથ • તમે • તે • બાબત - સંબંધી • મુકરર • જાણ.” (પૃ. ૪).