________________
૧૬
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ હે અજિતનાથપ્રભુ ! તમે દીનદયાળ છો. માટે મારા ઉપર દયા કરીને આ સેવકને તારજો, ભવપાર ઉતારજો. ફરી ફરી લળી લળીને આપશ્રીને હું આ જ વિનંતિ કરું . કે હે પ્રભુ ! તમે મને ભવપાર ઉતારજો.
પરમાત્માની સેવના એ નિમિત્તકારણ છે અને આત્માની જાગૃતિ (મોહની મંદતા) એ મુક્તિનું ઉપાદાન કારણ છે. જો કે કાર્ય સદા ઉપાદાનકારણમાં જ થાય છે. તો પણ તે ઉત્પન્ન થતું કાર્ય નિમિત્ત કારણની અવશ્ય અપેક્ષા રાખે જ છે. ઘટાત્મક કાર્ય માટીમાં જ થાય છે. માટે માટી એ ઉપાદાન કારણ છે. પણ દંડ - ચક્રાદિ સામગ્રી નિમિત્ત કારણ છે. જો નિમિત્તકારણ હોય તો જ ઉપાદાનકારણમાંથી કાર્ય પ્રગટે છે. તેમ અહીં પણ કેવલજ્ઞાનાદિની સંપત્તિ કે મુક્તિની સંપત્તિ સ્વરૂપ કાર્ય આ આરાધકજીવમાં જ સત્તાથી છે માટે આરાધકજીવ ઉપાદાન કારણ કહેવાય છે અને પ્રભુની સેવા એ તેની પ્રગટતામાં નિમિત્તકારણ બને છે.
આવા પ્રકારનો કાર્ય કારણદાવ છે. તેથી પરમાત્માની અનંત અને અપાર ગુણસંપત્તિ સાંભળીને મારા આત્મામાં પણ આવી જ અનંતગુણસંપત્તિ રહેલી છે. આવી અતિશય નિર્મળ રૂચિ (પરમશ્રદ્ધા) મને પ્રગટ થઈ છે અને આપશ્રીની પ્રગટ થયેલી સંપત્તિ જોઈ જોઈને મને પણ મારી આવી સંપત્તિ પ્રગટ કરવા માટે મારું મન અતિશય પ્રબળ બન્યું છે. તે ગુણસંપત્તિ લેવા માટે મન અધીરૂ બન્યું છે અને તે પ્રભુ ! હવે તમે જ આ કાર્યમાં પ્રબળ કારણ છે તેથી તમે જ મને ભવપાર ઉતારો અને આવી ગુણસંપત્તિ પ્રગટ કરી આપો, મારી નૌકા હે પ્રભુ! તમારા હવાલે છે.
પરમાત્મા આપણા સ્વરૂપના કર્તા-ભોક્તા નથી. આપણો જીવ જ પોતાની ગુણસંપત્તિનો કર્તા-ભોક્તા અને ઉઘાડનાર છે. પરમાત્મા તો તેમાં પ્રબળ નિમિત્તકારણ છે. નિમિત્તકારણ પણ કાર્ય
