________________
આઠમા શ્રી ચન્દ્રપ્રભ પરમાત્માનું સ્તવન
૧૩૫ (૬) સમઢનય - અસ્થwારે અર્થપર્યાયવનપર્યાયતઃ સન્ન-ભિન્નવદન મિત્ર મન્નાથત્વે ગૃતિ સ સમfમ: - જે જે વસ્તુના વિદ્યમાન પર્યાયવાચી શબ્દો છે તે સર્વશબ્દોના અર્થ જે ભિન્ન ભિન્ન માને તે સમભિરૂઢનય કહેવાય છે. જેમ કે કૃપ-ધૂપ-રના આ ત્રણે શબ્દોનો અર્થ રાજા જ થાય છે તો પણ જે રાજા મનુષ્યોનું વધારે રક્ષણ કરે તે નૃપ અને જે રાજા પૃથ્વીનું વધારે રક્ષણ કરે તે ભૂપ. અને જે રાજા મનુષ્યોનું કે પૃથ્વીનું રક્ષણ ન કરે પરંતુ શરીર ટાપટીપ રાખે, નવાં નવાં વસ્ત્રો અને દાગીના પહેરીને શરીરશોભા માત્ર કરે તે રાજા કહેવાય. આમ પર્યાયવાચી શબ્દોમાં પણ અર્થભેદ કરે તે સમભિરૂઢનય.
) એવંભૂતનય - જે શબ્દનો જે અર્થ થતો હોય તે પ્રમાણે ક્રિયા પણ તેમાં હોય તો જ તે વસ્તુને તે શબ્દથી બોલાવે તે એવંભૂતનય જેમ કે નૃપને નૃપ ત્યારે જ કહે કે જ્યારે રાજા યુદ્ધમાં ઉતરીને મનુષ્યોનું રક્ષણ કરતો હોય, ત્યારે જ નૃપ કહેવાય, પૃથ્વીનું રક્ષણ કરતો હોય ત્યારે જ ભૂપ કહેવાય. આમ ક્રિયાપરિણત અર્થને જે માને તે એવંભૂતનય.
આ સાત નયોને અનુસાર ભાવસેવાના સાત ભેદો છે (૧) જે અરિહંત પરમાત્મા છે. તે આપણા આત્માથી સ્વજાતીય અન્યદ્રવ્ય છે. તેમના (અરિહંત પરમાત્માના) સ્વરૂપને ચિંતવતાં ચિંતવતાં પ્રભુના ગુણોનો આ આત્મા અવલંબન લેનારો બને, પરમાત્માના ગુણોને જાણવાના, મેળવવાના જે સંકલ્પો થયા તે પૂર્વે ક્યારે થયા ન હતા. તે સંકલ્પ થવાથી પોતાના આત્માને ઇન્દ્રિયોના વિષયોથી નિવારીને પ્રભુના ગુણોમાં જોડે તે પ્રભુના ગુણોનું નિમિત્તાવલંબન લઈને આત્મસાધના કરે તે નૈગમનયથી અપવાદ ભાવસેવા જાણવી.
(૨) તથા અરિહંત પરમાત્માના આત્મામાં પ્રદેશ પ્રદેશ અનંત ગુણો જેવા પ્રગટ થયા છે. તેવા જ અનંતગુણો મારા આત્મામાં પણ
