________________
૧૬૬
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ વર્ગ કરીએ તેટલા અર્થાત્ સર્વથી વધારે કેવલજ્ઞાન અને કેવળદર્શનના પર્યાયો છે.
છ દ્રવ્યો, અને તેના પ્રદેશો તે પ્રદેશોમાં રહેલાં ગુણો અને તે ગુણોની હીનાધિકતા રૂપે પરિવર્તના આ સર્વ અનંતા તો છે, પરંતુ આ સર્વે માત્ર અસ્તિ સ્વરૂપે જ ગણાવ્યા છે. જ્યારે કેવળજ્ઞાન - કેવળ દર્શન તો જેમ અસ્તિભાવોને જાણે છે તેમ નાસ્તિભાવોને પણ જાણે છે. અને અસ્તિભાવો કરતાં નાસ્તિ ભાવો અનંતગુણા હોય છે. આ રીતે હે પરમાત્મા ! આપશ્રીનું કેવળજ્ઞાન અને કેવળ દર્શન સર્વોપરિ અનંતગુણ છે. આ સર્વ ભાવોને તો આપ જ જાણી શકો. અન્ય કોઈની તેને જાણવાની તાકાત નથી. આવા સર્વશ્રેષ્ઠ અને અનંતાનંતભાવવાળા કેવળજ્ઞાનાદિ ગુણોના ધારક આ પ્રભુજી છે. આપશ્રીના કેવળજ્ઞાન, કેવળદર્શનના પર્યાયો કેવલપરમાત્મા વિના બીજા કોઈ જાણી શકે નહીં. જોઈ શકે નહિ. હે પ્રભુ! તમારું આ રીતે અમાપ જ્ઞાન-દર્શન છે. અને અકલ્પનીય સ્વરૂપ છે.// ૩ /
કેવળ દર્શન એમ અનંત, ગહે સામાન્ય સ્વભાવ જી ! સ્વપર અનંતથી ચરણ અનંત, સ્વરમણ સંવરભાવ જી II ૪ II
ગાથાર્થ :- જેમ કેવળજ્ઞાન અનંત છે. તે જ પ્રમાણે સામાન્ય ધર્મને જાણવાના સ્વરૂપે કેવળદર્શન પણ અનંતુ છે તથા સ્વભાવની રમણતા અને પરભાવની વિરમણતા સ્વરૂપે ચારિત્રગુણ પણ છે પરમાત્મા! અનંતો છે. તથા સંવરભાવ પણ અનંતો છે આમ શાસ્ત્રાનુસારી સ્મરણ થાય છે. તે ૪ ||
વિવેચન :- હે પરમાત્મા ! જેમ કેવળજ્ઞાન સર્વથી અધિક અનંતની સંખ્યાવાળું છે. તેમ કેવળ દર્શન નામનો ગુણ પણ સર્વથી