________________
૧૭૨
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧
આણા ઈશ્વરતા, નિર્ભયતા, નિર્વાછકતા રૂપજી । ભાવસ્વાધીન તે અવ્યયરીતે એમ અનંતગુણ ભૂપજી II ∞ II
ગાથાર્થ :- આ પરમાત્માની આજ્ઞા સર્વમાન્ય છે. તથા તેઓમાં ૫૨મ ઐશ્વર્યતા, પરમનિર્ભયતા, અને કોઈ પણ વસ્તુની ઇચ્છા ન કરવાપણું પોતાના ભાવો પોતાને જ આધીન (૫૨દ્રવ્યથી સર્વથામુક્ત) અને ક્યારેય નાશ ન પામે તેવા ગુણોવાળા એમ આ પરમાત્મા અનંત અનંત ગુણોના રાજા છે. ॥ ૭ ॥
વિવેચન :- તથા આ પરમાત્મામાં કેવી પ્રભુતા છે ! તે આ ગાથામાં સમજાવે છે કે -
(૧) જેઓની આજ્ઞા કોઈ લોપતું નથી. સર્વે પણ જીવો જેઓની આજ્ઞામાં જ વર્તે છે. ત્રિપદીમય જગત છે. આવી પ્રભુજીની આજ્ઞા છે અને જગતના સર્વે પણ પદાર્થો પર્યાયને આશ્રયી ઉત્પાદ – વ્યયવાળા અને દ્રવ્યને આશ્રયી ધ્રુવ આમ ત્રિપદીમય છે. એટલે સર્વે પણ દ્રવ્યો તેઓની આજ્ઞાને માનવાવાળાં છે.
(૨) પરમાત્માની ઇશ્વરતા અદ્ભૂત છે. દુનીયાના રાજાઓ પરિમિત ક્ષેત્રના જ ઐશ્વર્યવાળા છે અને તે પણ સાદિ-સાન્ત કાળ વાળા છે. જ્યારે પરમાત્માની ઠકુરાઈ તો અપરિમિત અને અનંતી છે. આ પરમાત્મા તો સમસ્ત જગત્નો ઉપકાર કરે તેવી અમાપ સંપત્તિના સ્વામી છે. માટે ઇશ્વરતા પણ તેઓમાં અદ્ભૂત છે. (૩) અનુપમ નિર્ભયતાગુણ-સાંસારિક રાજાઓને માત્ર પોતાના રાજસેવકો તરફથી જ નિર્ભયતા હોય છે, પરંતુ પરચક્ર આદિ થી તથા મહાપ્રતાપી રાજાઓથી સદા ભયભીત હોય છે તથા મરણ- રોગ- શોક આદિથી પણ સદા ભયભીત હોય છે, પરંતુ અમારા આ તીર્થંકર ભગવંત તો પરચક્રથી કે અન્ય રાજાઓથી કે મરણાદિ સાત ભયોથી પણ સર્વથા નિર્ભયતાવાળા છે. તેથી જ તેઓશ્રી નિર્મળ આનંદથી ભરપૂર ભરેલા આ વીતરાગદેવ તો સદા પરિપૂર્ણ નિર્ભયતાવાળા જ છે.
