________________
અગ્યારમા શ્રી શ્રેયાંસનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૧૭૯ વિવેચન :- સંપૂર્ણ એવા લોકાકાશમાં તથા અલોકાકાશમાં જે બન્યું છે. જે બને છે. અને જે બનશે એમ ત્રણે લોકના ત્રણે કાળના સર્વદ્રવ્યોના સર્વભાવોને આપશ્રી જાણવાવાળા છો. આ પ્રમાણે છે પરમાત્મા ! આપશ્રી આપના પોતાના જ્ઞાનગુણે કરીને સમસ્ત વિશ્વને જાણનારા છે. તથા પ્રતિસમયે આ જાણવાનું કામ કરો છો. એક પણ સમય એવો નથી કે જે સમયમાં જાણવાનું અને જોવાનું કામ ન થતું હોય. તેથી જાણવાપણાનું કાર્ય કરવામાં આપશ્રી સતત પ્રવૃત્તિશીલ છો માટે તેવી જાણવાની ક્રિયા પણ છે. આમ કર્તા એવા તમારા આત્મામાં ગુણોનું કરણપણું, ગુણોનું કાર્યપણું અને ગુણોનું ક્રિયાપણું આમ ત્રિવિધતા સમાયેલી છે.
તથા આ કર્તા – કરણ - કાર્ય અને ક્રિયાનો કથંચિત્ ભેદ પણ છે. તે તે કારકની અપેક્ષાએ કથંચિત્ ભેદ પણ અવશ્ય છે. આ જ પ્રમાણે પોતાના જ આત્મામાં વર્તતા દર્શનગુણે કરીને પોતાના જ આત્મામાં અનંતદર્શનગુણને પણ પરમાત્મા જાણે છે. જગતના સર્વ પદાર્થોમાં રહેલા અનંત સામાન્યભાવોને દેખવા રૂપે દર્શનગુણ પણ આ આત્મામાં અનંત છે અને પરમાત્મા તેને દેખે છે. આ જીવ જેમ જેમ નિજદર્શન (પોતાના આત્માને આગમના અનુસારે) દેખે છે. તેમ તેમ અનંત દશ્યને પણ દેખે છે. આવી આત્મશક્તિ છે. // ૨ // નિરર્ચે રમણ કરો, પ્રભુ ચારિત્રે રમતા રામ રે ભોગ્ય અનંતને ભોગવો, ભોગે તેણે ભોકતા સ્વામ રે II 3 II
|| મનિચંદ II ગાથાર્થ - રમણ કરવાલાયક એવા પોતાના ગુણોમાં આપ નિત્ય રમણતા કરો છો તે ચારિત્રગુણની રમણતાના આપ સ્વામી છે. અને ભોગવવા લાયક એવી આત્મગુણોની અનંત સંપત્તિને આપ ભોગવો છો. તેના ભોગથી હે પ્રભુ ! આપશ્રી અનંત ગુણોના ભોસ્તૃત્વના સ્વામી છો. / ૩ //
