________________
નવમા શ્રી સુવિધિનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૧૫૫ મોહાદિકની ધૂમી, અનાદિની ઉતરે હો લાલ | અનાદિની II અમલ અખંડ અલિપ્ત, સ્વભાવ જ સાંભરે હો લાલ II સ્વભાવજો તત્ત્વરમણ શુચિધ્યાન, ભણી જે આદરે હો લાલ II ભણી II તે સમતારસ ધામ, સ્વામિમુદ્રા વરે હો લાલ | સ્વામી III II
ગાથાર્થ :- અનાદિ કાળથી લાગેલી મોહાદિના વિકારોરૂપી ઘૂમી (નશો) દૂર થયે છતે જ નિર્મળ, અખંડ અને પરભાવથી અલિપ્ત એવો શુદ્ધ આત્મસ્વભાવ સ્મરણગોચર થાય છે. ત્યારબાદ જ આ જીવ તત્ત્વરમણતા અને નિર્મળ ધ્યાન આદિ ગુણો તરફ વળે છે. આમ ગુણ તરફ પ્રયાણ થવાથી સમતારસનું પવિત્ર શ્રેષ્ઠ સ્થાન અને વીતરાગ પરમાત્માની (વીતરાગ પરમાત્મા જેવી) મુદ્રા (આત્મદશા) આ જીવ પ્રાપ્ત કરે છે. તે ૪ છે. | ભાવાર્થ - આ જીવમાં મોહદશાની ઘૂમી (મોહદશાનો નશો) અનાદિ કાળનો છે. આ નશાના કારણે જ આ જીવ પોતાના શુદ્ધસ્વરૂપનો અગ્રાહક બન્યો છે અને પરભાવનો ગ્રાહક બન્યો છે. આવા પ્રકારની પરભાવની રમણતાનો નશો કે જેને વિભાવદશા કહેવાય છે, તે અનાદિકાળથી આ આત્મામાં છે. તે મોહદશાની ઘૂમી (મોહદશાનો નશો) સમતાભાવથી ભરપૂર એવી પરમાત્માની મુદ્રાને જોતાં જ ઉતરી જાય છે ચાલી જાય છે.
પ્રશ્ન : આત્મામાં પ્રગટ થયેલી આ વિભાવદશાની પરિણતિ જે અનાદિની છે. તે સ્વપરિણતિ કહેવાય ? કે પરપરિણતિ કહેવાય ? જો સ્વપરિણતિ કહો (એટલે આત્માની પોતાની પરિણતિ છે) આમ કહો તો તેને વિભાવ કેમ કહેવાય ? અને પરપરિણતિ કહો તો જ્યારે કર્મ નામનું પરદ્રવ્ય જીવમાં આવ્યું ત્યારે આ પરપરિણતિ પ્રગટ થઈ આમ જો કહેશો તો તે અનાદિની કેમ ઘટે ? આત્માને જ્યારે કર્મ આવ્યું ત્યારથી આ વિભાવ પરિણતિ આવી. આમ કહેવું જોઈએ. તેથી આદિવાળી કહેવી જોઈએ પણ અનાદિની કેમ કહેવાય ?
