________________
પાંચમા શ્રી સુમતિનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
જીવ નવિ પુગ્ગલી નૈવ પુગ્ગલ કદા, પુગ્ગલાધાર નહી તાસ રંગી 1 પરતણો ઇશ નહિ અપર ઐશ્વર્યતા, વસ્તુધર્મે કદા ન પરસંગી ॥ અહો શ્રી સુમતિજિન । શુદ્ધતા તાહરી || ૬ ||
૯૧
ગાથાર્થ ::- આ જીવ ક્યારેય પુદ્ગલી (પુદ્ગલની સાથે મળીને તન્મય) બનતો નથી. તથા આ જીવ પુદ્ગલસ્વરૂપ પણ ક્યારેય બનતો નથી. તથા પુદ્ગલનો આધાર પણ બનતો નથી, પરંતુ તે પુદ્ગલદ્રવ્યની સાથે એકાકા૨સંબંધવાળો એટલે કે પુદ્ગલના મોહવાળો બને છે. આ જીવ, પર એવા પુદ્ગલદ્રવ્યનો ઇશ (સ્વામી) છે પરંતુ તેના ઉપર કોઈ અન્યદ્રવ્યની ઐશ્વર્યતા નથી. તથા વાસ્તવિકપણે તો આ જીવદ્રવ્યનો સાચો સત્તાધર્મ તો પરદ્રવ્યનો ક્યારેય સંગી ન બનવું, સંગવાળા ન બનવું. તેવો સર્વથા અલિપ્ત રહેવાનો સ્વભાવ છે. ।। ૬ ।।
વિવેચન :- જીવનું જે વાસ્તવિક સ્વરૂપ છે તે શ્રી સુમતિ નાથ પરમાત્માએ પ્રગટ કર્યું છે તે આત્મસ્વરૂપ કેવું છે ? તે સમજાવે છે. આ જીવ પુદ્ગલી થયો નથી, થતો નથી અને થશે પણ નહીં. પુદ્ગલી એટલે કે પુદ્ગલદ્રવ્યની સાથે અભેદભાવે એકાકાર થઈ જાય તેવું ક્યારેય બન્યું નથી. અને બનશે પણ નહીં. તથા ક્યારે પુદ્ગલ સ્વરૂપ બની જાય એવું પણ બન્યું નથી અને બનશે પણ નહીં. કારણ કે કોઈ પણ એક દ્રવ્ય બીજાદ્રવ્યરૂપે પરિણામ પામતું જ નથી.
તથા વળી પુદ્ગલ છે આધાર જેનો એવો પણ આ જીવ બન્યો નથી. બનતો નથી અને બનશે પણ નહીં. કારણ કે જો આ જીવ પુદ્ગલના આધારે જ જીવનારો હોય તો ક્યારેય આ જીવનો મોક્ષ
