________________
છઠ્ઠા શ્રી પદ્મપ્રભ પરમાત્માનું સ્તવન
૧૦૫ ગાથાર્થ :- બીજમાં અનંત વૃક્ષો ઉગાડવાની પ્રગટ કરવાની) સત્તા છે, પરંતુ માટી અને પાણીનો યોગ થાય તો જ તે કાર્ય બને. તેમ મારા આત્મામાં કેવલજ્ઞાનાદિ અનંત ગુણોની સંપત્તિ પડેલી છે. પરંતુ પ્રભુનો સંયોગ થાય તો જ તે પ્રગટે (અન્યથા ન પ્રગટે). / ૩ /
' વિવેચન - મારા આત્મામાં મારી પોતાની અનંત અનંત ગુણોની સંપત્તિ સત્તાગત છે, પરંતુ તેને પ્રગટ કરવામાં પ્રભુનું નિમિત્ત લેવું જ પડે, તો જ તે સંપત્તિ પ્રગટ થાય. આ વાત સમજાવવા માટે એક દષ્ટાન્ત આપે છે.
જેમ બીજમાં અપાર વૃક્ષો પ્રગટ કરવાની શક્તિ છે કારણ કે એક બીજ વાવવાથી એક વૃક્ષ થાય. તેમાં અનેક બીજ થાય. તે અનેક બીજને ફરીથી વાવો તો ફરીથી અનેક વૃક્ષો થાય. એમ પરંપરા ચાલે માટે એક બીજમાં પણ અનંત અનંત (અપાર) વૃક્ષો ઉત્પન્ન કરવાની શક્તિ છે, પરંતુ તે બીજમાં અપાર વૃક્ષો પ્રગટ કરવાની શક્તિ હોવા છતાં પણ તે બીજમાંથી અપાર વૃક્ષો પ્રગટ કરવા માટે માટી અને પાણીનું નિમિત્ત લેવું જ પડે. આ નિમિત્ત મળે તો જ અનંતવૃક્ષો પ્રગટ કરવાનું કાર્ય થાય, અન્યથા ન થાય.
તેવી જ રીતે હે પરમાત્મા ! મારા આત્મામાં મારા જ અનંતગુણોની સંપત્તિ સત્તાગત રહેલી છે પરંતુ જો મારે તેને પ્રગટ કરવી હોય તો પરમાત્માનો સંયોગ લેવો જ પડે. તો જ તે સંપત્તિ પ્રગટ થાય. કેવું આશ્ચર્ય છે કે બીજમાં પોતાનામાં જ મહાવૃક્ષો બનાવવાની શક્તિ છે. પરંતુ ભૂજલના સંયોગ વિના તે પ્રગટ થતી નથી. તેમ આ આત્મામાં જ અનંત ગુણોની સંપદા પોતાની માલીકીની છે. પરંતુ પ્રભુના નિમિત્તનું આલંબન લીધા વિના તે પ્રગટ થતી નથી.
