________________
૧૦૮
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧
લબ્ધિ સિદ્ધ મંત્રાક્ષરે રે લાલ,
ઉપજે સાધક સંગ રે || વાલેસર II સહજ અધ્યાતમ તત્ત્વતા રે લાલ,
પ્રગટે તત્ત્વીરંગ રે || વાલેસર || તુજ દરિસણ મુજ વાલહો રે || ૫ ||
ગાથાર્થ :- આકાશગામી આદિ લબ્ધિઓની સિદ્ધિ જો કે મંત્રાક્ષરોમાં છે તો પણ તેવા પ્રકારના ઉત્તરસાધકનો યોગ મળે તો જ તે લબ્ધિઓ પ્રગટ થાય છે. તેવી જ રીતે અધ્યાત્મથી ભરપૂર ભરેલી તત્ત્વતા સ્વાભાવિકપણે તો આ આત્મામાં સત્તાગત રીતે તો છે જ. પરંતુ તેની પ્રગટતા તો ત્યારે જ થાય છે કે જ્યારે તત્ત્વદશા પામેલા વીતરાગપરમાત્માનો યથાર્થ સંગ થાય ત્યારે જ. ॥ ૫ ॥
વિવેચન :- આકાશગામી. તથા અનેકરૂપ બનાવવાની શક્તિ ઇત્યાદિ અનેકપ્રકારની લબ્ધિઓની સિદ્ધિ જોકે મંત્રાક્ષરોમાં જ છે. અને તે મંત્રાક્ષરો સાધક આત્માને આવડતા હોય છે એટલે પોતે સ્વયં મંત્રજાપ કરી શકે છે છતાં તે લબ્ધિઓની સિદ્ધિ ઉત્તરસાધકનો યોગ મળે તો જ થાય છે. ઉત્તરસાધકની સહાય વિના લબ્ધિઓની સિદ્ધિ પોતાને થતી નથી.
તેવી જ રીતે જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રાદિ અનંત ગુણોની સંપત્તિ રૂપ તત્ત્વતા પોતાના આત્મામાં જ રહેલી છે. બહારથી ક્યાંયથી લાવવાની નથી. અને બહારથી ક્યાંયથી આવતી પણ નથી. પોતાના આત્મામાં સત્તાગત છે જ, તે જ પ્રગટ થાય છે તો પણ જે ૫રમાત્મામાં યથાર્થતત્ત્વ પ્રગટ થયું છે. તેવા શુદ્ધ દશાવાળા નિર્મળ બનેલા, પોતાના આત્માના અસંખ્યાત પ્રદેશોમાં સર્વત્ર પુદ્ગલના પ્રદેશોથી રહિત બનેલા, આત્મ ભાવમાં જ રમનારા, આત્મતત્ત્વનો જ આશ્રય કરનારા, એવા વીતરાગ પરમાત્માના આલંબનમાં આ જીવ