________________
૯૦
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ જ્ઞાતા નથી. એક જીવદ્રવ્ય જ કર્તા અને જ્ઞાતા છે. આ જ જીવદ્રવ્યની ખાસ વિશેષતા છે.
તથા વળી જીવદ્રવ્ય જ પોતાના આત્મગુણોમાં રમણતા કરી શકે છે. તથા જીવદ્રવ્ય જ પોતાના ગુણોનો અનુભવ કરનાર છે. કર્તાપણું – જ્ઞાતાપણું રમવાપણું અને અનુભવવાળાપણું એક માત્ર જીવદ્રવ્યમાં જ છે. તેથી તેને પ્રાપ્ત કરવા જેવો છે અને અરિહંત અવસ્થામાં અનંતજ્ઞાનાદિની સંપત્તિરૂપ તત્ત્વનું સ્વામિત્વ આ જીવમાં છે અને સિદ્ધ અવસ્થા પ્રગટ થાય ત્યારે તે જ આત્મા અન્ય દ્રવ્યથી મુક્ત બન્યો છતો શુચિ (પવિત્ર - સર્વકર્મરહિત) બને છે. અતિશય નિર્મળ શુદ્ધ અવસ્થાવાળા તત્ત્વનું સ્થાન બને છે. મુક્તાવસ્થામાં (સિદ્ધાવસ્થામાં) સર્વકર્મરહિત પોતાના અનંત ગુણોના પ્રાગટ્યવાળી તાત્ત્વિક અવસ્થા આ જીવ પ્રાપ્ત કરે છે. જીવ વિનાનાં સર્વે પણ દ્રવ્યો અજીવ હોવાથી આવી નિર્મળ અવસ્થાને જ્ઞાનાદિ અનંતગુણોની સંપત્તિવાળી અવસ્થાને પામતાં નથી. જીવદ્રવ્યમાં અને અન્યદ્રવ્યોમાં આ જ મોટો તફાવત છે. માટે જીવતત્ત્વ જ પ્રાપ્ત કરવા જેવું છે. જે જે મહાપુરુષોએ પોતાના આત્માની અનંતગુણમય વિભૂતિ પ્રાપ્ત કરી છે અને નિરૂપાધિક અવસ્થા મેળવી છે તે જ તેમનું પૂજ્ય પણું છે પરમ પૂજ્ય ઉપાધ્યાયજી મહારાજશ્રીએ જ કહ્યું છે કે
“જે જે અંશે રે નિરુપાલિકપણું, તે તે કહીએ રે ધર્મ સમ્યગ્દષ્ટિ રે ગુણઠાણાથકી, જાવ લહે રે શિવશર્મા
આ આત્મા જેટલા જેટલા અંશે કર્મરૂપ ઉપાધિથી રહિત બને છે. તેટલા તેટલા અંશે રે ધર્મ થયો એમ જાણવું. અવિરતસમ્યગ્દષ્ટિ નામના ચોથા ગુણઠાણાથી આવા ધર્મની વૃદ્ધિ થતાં આ આત્મા શિવશર્મ (મોક્ષસુખ)ને પ્રાપ્ત કરે છે. || ૫ |
