________________
પાંચમા શ્રી સુમતિનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૯૩
સંગ્રહે નહીં આપે નહીં પરભણી, નવિ કરે આદરે ન પર રાખે ॥ શુદ્ધ સ્યાદ્વાદ નિજભાવ ભોગી જિકે, તેહ પરભાવને કેમ ચાખે II
અહો શ્રી સુમતિજિન ! શુદ્ધતા તાહરી || ૭ ||
ગાથાર્થ :- શ્રી સુમતિનાથ પરમાત્મા કે જેઓ મુક્તાવસ્થા પામ્યા છે તે પરમાત્મા ૫૨૫દાર્થનો (પૌદ્ગલિકભાવોનો) ક્યારેય પણ સંગ્રહ કરે નહીં. અન્યને કોઈને આપવા - લેવાનો વ્યવહાર પણ કરે નહીં. પરપદાર્થોને ભેગાં કરે નહીં. પર એવા પૌદ્ગલિક ભાવોને આદરમાન ન આપે, તે પરપુદ્ગલદ્રવ્યોને પોતાની પાસે રાખે નહીં. પોતાના આત્માને સ્યાદવાદરૂપ અનંતગુણાત્મક જે પોતાનું સ્વરૂપ છે. તેને જ ભોગવતા છતા એટલા બધા સુખી છે. તે આત્મા (જગતની એંઠ તુલ્ય) પરભાવને કેમ ચાખે ? ।। ૭ ।
વિવેચન :- ચેતનદ્રવ્ય અને પુદ્ગલદ્રવ્ય આ બન્ને અત્યન્ત ભિન્ન ભિન્ન દ્રવ્ય છે. માટે સંસારી જીવન જીવવા માટે ભલે પુદ્ગલદ્રવ્ય ગ્રહણ કરવું પડે. પરંતુ તેની સાથે ક્યારેય પણ એકમેક થવાય નહીં. લયલીન થવાય નહીં. જેમ એક ગામથી બીજે ગામ જવા માટે ટ્રેનનો (અને વધારે પૈસાની અનુકૂળતા હોય તો) એસી ચે૨કા૨ કે ફર્સ્ટક્લાસનો ઉપયોગ કરાય. પરંતુ તેની સગવડતા જોઈને આપણું સ્ટેશન આવે તો પણ ન ઉતરીએ અને ટ્રેનના ડબામાં ચોટ્યા જ રહીએ આવું ન બને અને જો આવું કરીએ તો ટ્રેનના જવાબદાર માણસો આપણને મારીકુટીને પણ બહાર કાઢે કારણ કે તે ટ્રેન એ આપણું દ્રવ્ય નથી.
તેવી જ રીતે કોઈ પણ પુદ્ગલદ્રવ્ય ગમે તેટલી સગવડતા ભર્યાં કેમ ન હોય ! તો પણ તે દ્રવ્ય આ જીવની માલિકીનાં નથી.