________________
૭૦
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ ૧ નથી. સદાકાળ અન્યદ્રવ્યથી અવ્યાપ્તભાવે જ વર્તે છે. આ પ્રમાણે મોક્ષમાં ગયેલા શ્રી અભિનંદન સ્વામી પ્રભુ પણ દ્રવ્યથી સ્વતંત્ર એક દ્રવ્ય જ છે. (અન્ય કોઈપણ દ્રવ્ય સાથે વ્યાપ્ત નથી) ક્ષેત્રથી સિદ્ધશીલા ઉપર પોતાની અવગાહનાના ભાગમાં જ વ્યાપીને રહે છે. અન્ય ક્ષેત્રમાં અવ્યાપ્ત છે. કાળથી સાદિ-અનંત છે. ભાવથી પોતાના ગુણ પર્યાયમાં જ વર્તનારા છે. અન્ય શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે –
द्रव्वं गुणसमुदाओ, खित्तं ओगाह वट्टणा कालो । गुण पज्जाय पवत्ति, भावो निअ वत्थुधम्मो सो ॥
અર્થ - ગુણ-પર્યાયોનો સમુદાય તે દ્રવ્ય, તે જીવદ્રવ્યને રહેવાનું જે ક્ષેત્ર (અવગાહનાવાળું ક્ષેત્ર) તે ક્ષેત્ર, ઉત્પાદ-વ્યય અને ધ્રુવભાવે જે વર્તના તે કાળ, અને પોતાના ગુણ-પર્યાયમાં દ્રવ્યનું જે વર્તવું તે ભાવ. આમ આ દ્રવ્યાદિ ચારની જે પરિણતિ તે વસ્તુધર્મ છે. માટે મોક્ષે ગયેલા પ્રભુ કેમ મળે? આ પરમાત્મા કોઈની પણ સાથે વ્યાપ્ત થતા નથી. અલિપ્તભાવને પામેલા છે. / ૨ //
અવતરણ -મોક્ષે ગયેલા અભિનંદન સ્વામી પ્રભુનું સ્વરૂપ કેવું છે? તે કહે છે - શુદ્ધ સરૂપ સનાતનો, નિર્મલ જે નિઃસંગ હો મિત્ત આત્મવિભૂતિઓં પરિણમ્યો, ન કરે તે પરસંગ હો મિત્ત
કયું જાણું કયું બની આવશે II ૩ || ગાથાર્થ :- મોક્ષે ગયેલા તે અભિનંદનસ્વામી પ્રભુ કેવા છે? તો શુદ્ધસ્વરૂપવાળા, દ્રવ્યથી સનાતન એટલે નિત્ય, સર્વથા મેલવિનાના, અન્યદ્રવ્યના સર્વથા સંગવિનાના, આત્માની અનંતીગુણવિભૂતિથી પરિણામ પામેલા. ક્યારેય પણ અન્યદ્રવ્યનો સંગ ન કરનારા એવા આ પરમાત્મા છે. | ૩ |
