Agam 30 Mool 03 Uttaradhyayana Sutra Part 01 Uttarajjhayanani Terapanth

Author(s): Tulsi Acharya, Mahapragna Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati

Page 369

ઉત્તરાયણાણિ
૩૦૬
અધ્યયન ૧૧ શ્લોક ૭-૯ ટિ ૬-૧૦
એવો કર્યો છે. વૃત્તિમાં અશીલનો અર્થ છે–ચારિત્ર-ધર્મથી સર્વથા હીન અને વિશીલનો અર્થ છે–અતિચારો વડે કલુષિત વ્રતવાળો.
જે નિરપરાધ અથવા અપરાધી પર ક્રોધ ન કરે, તે “ોધન' કહેવાય છે. ચૂર્ણિ અનુસાર જે અસત્ય ન બોલે અથવા સંયમમાં રત હોય, તે ‘સત્ય-રત' કહેવાય છે.”
૬. વારંવાર (મwgvi)
બૃહદવૃત્તિ અનુસાર આનાં સંસ્કૃત રૂપો બે બને છે-'૩ીજી’ અને ‘ifઅક્ષણ’, ‘માં’નો અર્થ વારંવાર અને ‘માં’નો અર્થ નિરંતર થાય છે." ૭. જે ક્રોધને ટકાવી રાખે છે (પલંઘ)
પ્રવંધનો અર્થ છે-અવિચ્છેદ, વારંવાર ક્રોધ આવવો અને આવેલા ક્રોધને ટકાવી રાખવો એક વાત નથી. તેનો વૈકલ્પિક અર્થ છે-વિકથાઓમાં નિરંતર લાગ્યા રહેવું." ૮. જે મિત્ર-ભાવ રાખનારને પણ ધુત્કારે છે (ત્તિમાછો વમરૂ)
આનો આશય એક વ્યાવહારિક ઉદાહરણ વડે સ્પષ્ટ કરવામાં આવ્યો છે. કોઈક સાધુ પાત્રો રંગવાનું નથી જાણતો. તેવી સ્થિતિમાં બીજો સાધુ તેના પાત્રો રંગવા તૈયાર છે, પરંતુ તે વિચારવા લાગે છે કે હું આની પાસે મારા પાત્રો રંગાવીશ તો મારે પણ તેનું કામ કરવું પડશે. આવા પ્રત્યપકારના ભયથી તે પેલા પાસે પાત્રો રંગાવતો નથી અને કહે છે કે મારે તારી પાસે પાત્રો રંગાવવા નથી. આ રીતે મિત્રભાવ રાખવાની ઈચ્છા કરનારનો તે તિરસ્કાર કરે છે.
૯. બુરાઈ કરે છે (મારુ પાવ)
બુરાઈ કરે છે–આનું તાત્પર્ય એવું છે કે સામે મીઠું મીઠું બોલે છે અને પાછળ–“આ દોષનું સેવન કરે છે–આ રીતે તેની નિંદા કરે છે.'
૧૦. જે અસંબદ્વભાષી છે (પUUવા)
બૃહદ્રવૃત્તિ અનુસાર ‘પડ્રાઇવા'નાં સંસ્કૃત રૂપો બે બને છે–પ્ર
વાહી અને પ્રતિજ્ઞાવારી'.
५. उत्तराध्ययन चूर्णि, प. १९६ : अशीलो गृहस्थ इव.... विशीलो
भूतिकम्मादीहिं। २. बृहद्वत्ति, पत्र ३४५ : अशील:-अविद्यमानशीलः, सर्वथा विनष्टचारित्रधर्म इत्यर्थः, विशील:-विरूपशील:
अतिचारकलुषितव्रत इति यावत् । ૩. એજન, પત્ર રૂ૪, ‘ઉશ્નોથ:' ૩પધચનuru a
વાવ સુધ્ધતા . ૪. ઉત્તરાધ્યયન વૂળ, પૃ. ૨૨૬ : ઉધ્ધાતો મુતવારી,
संजमरतो वा। ૫. યુવૃત્તિ, પત્ર રૂ8૬ : ૩ પુનઃ પુનઃ, યર્ યા-ક્ષi
क्षणमभि अभिक्षणम्-अनवरतम् ।
૬એજન, પત્ર રૂ૪૬ : પ્રવિચં ચ ા તત્વ7 #
raविच्छेदात्मकम्....विकथादिषु वाऽविच्छेदेन प्रवर्तनं प्रबन्धः । ૭. એજન, પત્ર રૂ૪૬ : ‘રેરિત્નમાળો' fa fપત્રવ્યમાળોfપ
मित्रं ममायमस्त्वितीप्यमाणोऽपि अपिशब्दस्य लुप्तनिर्दिष्टत्वात् 'वमति' त्यजति, प्रस्तावान्मित्रयितारं मैत्री वा, किमुक्तं भवति ?-यदि कश्चिद्धार्मिकतया वक्ति-यथा त्वं न वेत्सीत्यह तव पात्रं लेपयामि, ततोऽसौ प्रत्युपकारभीरुतया प्रतिवक्तिममालमेतेन। એજન, પત્ર રૂ૪૬ : 'મા' જ પાપનેa પપ%, જિ. भवति ?-अग्रतः प्रियं वक्ति पृष्ठतस्तु प्रतिसेवकोऽयमित्यादिकमनाचारमेवाविष्करोति ।