Book Title: Sthanakvasi Jainonu Dharm Karttavya
Author(s): Nagindas Girdharlal Sheth
Publisher: Jain Siddhant Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/035273/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ibolkeblc l? dAdAsAheba, bhAvanagara, phona : 0278-2425322 300484s. pAnakavAsI jainonuM dharmakartavya sUtrAnusAra satya dharma sa ma ja vA AcAravA icchanArane bheTa lekhaka- saMpAdaka zeTha nagInadAsa giradharalAla Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina siddhAMta graMthamALA maNakA 49 me sthAnakavAsI jainonuM dharma kartavya satya dharma samajavA icchanArane mATe ja tIrthaMkara bhagavAneAnI AzAtanA apamAna karavAmAM pApa mAnatA hA ane te pApathI bacavA icchatA hA tathA mULa zuddha jaina dharma samajIne tene anusaravA mAgatA hai| te A pustaka sAdyaMta dhyAnathI ane samajapUrvaka vAMcaze, vicAraze ane ceAgya lAge te pramANe vartana karaze. lekhaka - saMpAdaka nagInadAsa giradharalAla zeTha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka zrI jaina siddhAMta sabhA ( rajIsTarDa ) nI vatI zeThe nagInadAsa giradharalAla, zAMtisadana, 259, lemingTana reDa, muMbaI. 7. WB. sthAnakavAsIone bheTa pa hai lI AvRtti navembara 1963 vAMcA vicArA manana karI jAte nirNaya karA te pramANe vana karA bIjA mATe kiMmata rUA. sADA traNa kArtika 2020 vIra saM. 2420 mudraka saurASTra TrasTa vatI jyAhnAbahena zukla - pratApa - kiM. presa, pratApa sadana, nANAvaTa, surata. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAgo ! zrAvaka! jAgo ! bhagavAna mahAvIre prarUpelA mULa zuddha jaina dharmane oLakhe saMpradAya e mULa zuddha jaina dharma nathI. jaina dharmamAM anekAMtavAda che saMpradAyavAdamAM kaMIne kaMI ekAMtavAda che mULa dharmane mAne te ja sAdhu saMpradAyanA ekAMtavAdano upadeza karI tene TakAvI rAkhanAra sAco sAdhu nathI mULa dharmane mAne te ja sAce zrAvaka ekAMtavAdanI himAyata karanAra sAce zrAvaka nathI ekAMtavAda te mithyAtva che mithyAtva e meTuM pApa gaNAya che. e pApathI bacavA mATe mULa zudha satya jena dharmane eALakhe, samajo, apane. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhama ne oLakho bhagavAna mahAvIre prarUpele jaina dharma eka ja che jaina dharma satya ane anekAMtavAdanA pAyA para racAyelA che. mULa dharmathI amuka aMze gruta thaIne saMpradAya utpanna thAya che eTale keI paNa jaina saMpradAya te mULa jaina dharma hoI na zake jeTale aMze mULa zuddha jaina dharmathI viruddha teTale aMze asatya athavA mithyAtva saMpradAyomAM je kaMI ekAMtavAda te dharmaviruddha mATe mithyAtva athavA adharma ekAMtavAdane apanAvavA ke peve te adharma che. mithyAtva-adharmathI bacavA mATe muLa zuddha jaina dharmane oLakho, samajo, apanAve Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA A pustakane hetu bhagavAna mahAvIre prarUpelo jaina dharma eka ja hatA. temAM phAMTA ke saMpradAya nahatA. tyAre Aje jaina dharma aneka saMpradAyamAM vaheMcAI gaNe che. tethI mULa jaina dharma zuM hato athavA zuM che te dareka jaine jANavAnI jarUra che. kAraNa ke bhagavAna mahAvIranA anuyAyI tarIke ApaNe bhagavAna mahAvIre prarUpelA mULa zuddha jaina dharmane jANa ane anusarave te ApaNI pharaja che. ema karIe tyAre ja ApaNe bhagavAna mahAvIranA sAcA anuyAyI kahevAIe. jana dharma eka ja hatA mATe eka ja rahevuM joIe. eTale ke jaina dharmanA saMpradAyamAM bhedabhAve maTI ekatA thavI joIe. jaina dhamanI AvI ekatA mATenI mArI dhagasa mULathI ja hatI. temAM mArA abhyAsathI ane svAdhyAyathI mane je satya lAgyuM ke mAre jaina samAja pAse mUkavuM joIe ema mArI ekatAnI dhagase preraNA karI. ema kAMI ekadama ekatA sadhAI na jAya te te huM samajuM ja chuM, paNa ekatAnA delana phelAvavAmAM Ave te amuka thoDA vakhatamAM tenI asara thayA vinA rahe nahi, ema vicArI meM mArUM " mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAya" pustaka taiyAra karyuM. e pustakanA prakAzanamAM mAro hetu e ja hatuM ane che ke mULa jaina dharma zuM che te batAvavuM, ane te batAvavA mATe matabhedathI kyAM kyAM khoTI mAnyatAo ghusI gaI che tenI keTalIka jarUranI vigata ApavI joIe te pramANe ApI che. A pustaka mArA "jana dharma ane ekatA" nAmanA pustakanA anusaMdhAnamAM che te paNa temAM batAveluM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ } ] mAruM e "mULa jema dhama ane hAlanA pustaka te vakhate me zvetAMbara mUrtipUjaka tathA sAdhvIone tathA jaina patrAne mAkalI ApyuM hatuM. paraMtu sthA, zrAvakAmAM mAsikanA grAhakone bheTa ApavA uparAMta bhAgye ja jaina siddhAMta bIjA dazeka zrAvakone mAkalAyuM haze. 66 ,, "" saMpradAyA " nAmanuM sthAnakavAsI sAdhu jaina dharmAMte aneka sa'pradAyAmAM ane phAMTAomAM chinnabhinna karanAra phakata sAdhu munie ja che, temaja saMpradAyAnephAMTAone TakAvI rAkhanAra sAdhu sAdhvIe ja che. zrAvaka zrAvikAone mULa jaina dharma batAvavAne badale pAtAtAnA saMpradAyanA AgrahI banAvanAra paNa sAdhu sAdhvIe ja che. tethI mAruM mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAyA" pustaka meM badhA sAdhu sAdhvIone mAkalI ApyuM hatuM. e pustaka ghaNA mATA bhAgane pasaMda paDayuM che ane te temanA taraphethI mane maLelA temanA prazaMsApatrA uparathI jANI zakAya che. temAMnA keTalAka patrA " jaina siddhAMta " mAsikanA jAnyuArI tathA mA 1963nA aMkAmAM pragaTa karavAmAM AvyA hatA. "" zvetAMbara jaineAmAM mUrti pUjaka ane sthAnakavAsI ema mukhya e sapradAya che. te emAM mukhya matabheda mUrtipUjAnA che. paraMtu Aja sudhI mUrtipUjAmAM mUrtine paNu samAveza thatA hatA. paNa mUrti ane mUrtipUjA e e judA judA viSayeA che te meM zAstrIya rIte savistara dAkhalA dalIlAthI spaSTatAthI mArA mULa jaina dharma" pustakamAM batAvI Apela che, ane mUrti tIrthaMkaronA samayamAM paNa hatI ane sAvadya dravya mUrtipUjA pAMcamA ArAmAM zarU thaine vadhatI vadhatI hAlanA svarUpe pahoMcI che te paNa temAM atAveluM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [0] sthAnakavAsIe, uparanA bheda nahi jANatA heAvAthI, pahelethI ja mUrti pUjAnI sAthe mUrtine paNa amAnya TharAvI che. tyAre mArA pustakamAM me mUrti dhamma che te dAkhalA dalIlathI batAvelu che. tyAM e paNa batAvelu che ke mUrtine dareka jaine mAnavI ja joie te jarUratu nathI. paNa atyAre mANasanI kakSA pramANe tene mUti dharmArAdhanamAM upayogI thaI paDe che. chatAM paNa custa sthAnakavAsI tarIke sa MpradAyamAhI zrI ratanalAlajI DAzIe temanA samyagdarzana patramAM tathA zrI jIvaNulAla chaganalAla saMdhavIe temanA "sthAnakavAsI jaina " patramAM keTalAka khoTA uhApASa macAvele che. sthAnakavAsIee mArU mULa jaina dhama ane hAlanA saMpradAye " pustaka vAMceluM na havAthI ukata uhApAtanI khoTI vAtethI bhALavAI na jAya ane gerasamajuta ubhI na thAya teTalA mATe A pustaka taiyAra karavAnI jarUra paDI che. ' 66 A pustakamAM mUrtine lagatA je je prakA "mArA mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAye" pustakamAM che te badhA ahIM ApelA che, ane vAMcake ne samajavAnI sagavaDa khAtara te prakaraNAnA bhAga judo ja rAkhele che ane te prakaraNAnA dareka pAnAnAM mathALe nAma tathA pAnA naMbara mULa pramANe ja chApelA che. jaina siddhAMta mAsikanA grAhakene tathA khIjAone jemana (6 mULa jaina dharma ane hAlanA sapradAyA pustaka apAI gayuM che temane ApavAnI A pustakanI nakalAmAM upara lakhyA prakaraNAne bhAga umerele| nathI. ,, A pustaka lakhI prasiddha karavAmAM mArA koI aMgata svArtha nathI. huM pAte sapradAyavAdathI alaga rahI phakta mULa zuddha jaina dhama' anusaravA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] icchuM chuM ane jaina nAmadhArI sarva dharma baMdhuo paNa zuddha sAce jaina dharma jANe, samaje, pALe ane anusare e ja eka icchAthI A pustaka pragaTa karela che. ane je satya lAgyuM te meM mArI pharaja samajIne samAja pAse mUkeluM che. jene je ThIka lAge te pramANe te anusare. paraMtu eka vAta dareka vAMcake yAda rAkhavI joIe ke satya vAtane satya tarIke na svIkArAya temAM mithyAtva che. mithyAtva bhavabhramaNa vadhAranAra che. mATe bhava-bhIrU rahIne satyane apanAvavuM e dareka mumukSu jenanuM dharma-kartavya che. sAdhusAdhvIo hamezAM saMpradAyavAdane piSanArA ja rahelA che tethI teo zrAvakazrAvikAne mULa jaina dharmanA raste derave evI AzA rAkhavI te phegaTa che. mATe dareka samaju zrAvakazrAvikAe pitAnI meLe ja sAce dharma samajIne te pramANe vartavuM e ja kartavya che. zeTha nagInadAsa giradharalAla Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bharamAtA nahi saMpradAyavAdIonA oTA pracArathI bharamAtA nahi jinamUrti ane bhaktipUjA e be judA viSaye che te bhUlatA nahi jinamarti sUtrothI temaja bIjA aneka pramANothI siddha che sAvadha mUrtipUjA paMcama ArAnI pedAza che sUtromAM sAvadya murtipUjAnuM nAmanizAna nathI e meM mArA pustakamAM spaSTa batAveluM che. chatAM saMpradAyavAdIo huM mUrtipUjAnI himAyata karuM chuM" eve lekemAM khATo pracAra kare che kAraNa ke saMpadAyavAdIo asatya bolavAmAM pApa mAnatA nathI ema temanA vartanathI siddha thAya che. ane mArI sAcI vAtane khoTI TharAvI zakatA nahi hovAthI teo asatyane ja Azraya laIne khoTe pracAra kare che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA jAge ! zrAvaka! jAge ! dharmane oLakhe prastAvanA bharamAtA nahi anukramaNikA jana dharma bace ane bacAve 1. mULa jaina dharma 2, tAMbara saMpradAyamAM matabheda 3. sthAnakavAsI jainanuM dharmakartavya ekatAne pAye 4 tIrthakaronA vakhatamAM tIrthakaronI murtio hatI tenI vividha pramANethI siddhi 1. sUtranA pramANe caitya zabdane artha pratiSThAnA mehathI sthA. taraphathI satyanI avagaNanA.... mRtyulokamAMnI mUtio samavAyAMga sUtramAM upAsaka dazAMganI neMdha uvavAI sUtramAM nagaranuM varNana aMdhAcAraNa-vidyAcAraNa aMbaDa parivAjaka AnaMda zrAvaka devalokamAM zAzvatI mUrtio deva eka ja vAra pUje che te khoTI vAta che sthA. chatavyavahArane khoTo artha kare che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Yra Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] devA peAtAnA vimAnamAM ja pUje che te vAta pazu khATI che devalAkanI mUtie tIya karAnI ja che devA ane manuSyAtA dharma jude nathI 2. prAcIna zilAlekhAnA pramANe 3. prAcIna avazeSAnA pramANeA 4. stUpe, guphAomAM mUrtinA pramANe 5. bauddha graMthanI sAkSI mUtinI siddhi 5. mUrtinI upacAgitA ane tenA prabhAva mUrti dharuci dharmabhAvanA TakAve che mUrti bhakti, vairAgya, preraNA utpanna kare che dhyAnamAM mUrti avalaMbana rUpa che muni suvrata svAmInA stUpane prabhAva yajJamAM mUrtine prabhAva 6. rAjA nebuca nejhAra (cImanalAla a. saMdhavI ) 7. caitya zabda para vicAra ( A. zrI. vijaye dra sUri ) aupAtika sUtrane pATha bhagavatIvALA pATha para vicAra : :: 6004 .... **** .... .... ... : ... ... ::: ... : ... ... : ... ... ... 42 43 43 ... 44 44 45 42 47 upAsaka dAMga sUtrane pATha saMskRta sAhityamAM caitya zabda bauda sAhityamAM caitya zabda bIjA sAhityamAM caitya zabda keTalAka kAyAmAM caityanA artha na sAhityamAM caityane atha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com 48 45 50 50 pA pA para ' dura 63 64 17 68 }e Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] 73 73 73 5. becaradAsanI anadhikAra ceSTA aupapAtika sUtramAM pUrNabhadra caityanuM varNana ApapAtika sUtramAM nagaranuM varNana rAjapraznIya sUtramAMne pATha reya zabda uparanI TIkAe bauddha graMthamAM caitya vaizAlInA stUpanuM mahatva . ghAsIlAlajIe karela khoTo artha thaDAka koSomAMthI biMbane artha thoDA Adhunika vidvAnonA mata 74 74 75 8, ghAsIlAlajIe sUtronA karelA kheTA artha (A. zrI vijayendra sUri) kaya balikammAne artha ceIyAI zabdane karela che. artha ghAsIlAlajIe bRhakalpamAMthI kareluM cheTuM uddharaNa 9. mUrtine vaMdana vaMdana e deha-pUjA nathI mUrtimAM bhagavAnanuM AropaNa karI zakAya che vyavahAranI rIte mUrti phakata jovA mATe hevAnuM zrI DozIjInuM maMtavya... jevAne hetu zo ? zrI DozIjI prabhu-bhaktine icchAmaha kahe che icchA meha eTale zuM? 2. aitihAsika rIte Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] gharamAM dukAnamAM pheTA-citre bhaktibhAvathI rakhAya che. 83 zrI zIjI bhagavAnanuM apamAna kare che 3. dharmanI rIte 4. sUtrazAstranI rIte jaMghAcAraNa vidhAcAranuM aMbaDa parivrAjaka AnaMda zrAvaka sthAkavAsIo mUrti-vaMdanane mAne che tene dAkhala... 101 sthAnakavAsI munionuM mAnasa mUrti vaMdana svIkAre che tene dAkhala *** 102 98 ... 105 105 10sthAnakavAsI jainAe vicAravA jevuM (5. TeDaramalajI) sthAnakavAsIne kamabhAga upadeza pratimA niSedha devalokanI pratimAo devano jita vyavahAra pratimA vaDe kArya siddhi pratimA vinA zubha upajAvIzuM mUrti maMdira banAvavAmAM himA niravadha kriyA ane pUjA vrata vinAnI kriyAonI aphaLatA sAmAyika pratikramaNa pauvadha paccakhANa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat *** 113 *** 113 www.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ['14 ] zrAvaka ! jAgeA ! samajo ! 11. sthA. sAdhu sAdhvIonuM kartavya 12. sthA. munionI satya apanAvavAnI anicchA paMDita khecaradAsajInA lekhamAMnA upayegI bhAga 13, sapradAyavAdanA e dUSaNa nikAcita pApathI khacavuM hoya te (prakaraNa 7 thI 13 tathA 22 thI 26 ) 1000 7. mUrtinuM astitva sthAnakavAsIonI mAnyatA ... ... .... 14 zrI ratanalAlajI DAzInI carcA parathI khAsa jANavA jevuM mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradA e pustakamAMnA ahIM umerelA mUrtine lagatA prakaraNA ... :::: 115 116 121 123 126 : : : : 130 OM OM OM 131 mUrtinA vicAra mATe traNa muddA devalAkamAM zAzvatI mUrti mUrti' e vyavahAra dharma che bhagavAnanI mUrti bhakita utpanna kare che mUrtinI mAnyatA dharma viruddha nathI saMsAra vyavahAramAM minA Adara smRti eTale zuM? mUrtinI hAMsI karanArA vicAre sthAnakavAsI pustakAmAM citrA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com 81 21 sara 2 sAbaraka e 87 27 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] sthAnakavAsI muninI mUrti sthAnakavAsIe vicAre 8. avalaMbana mATe mUrtinI jarUra Da padArthanA traNa guNa dhyAnamAM avalaMbana pratimA ArAdhanAnA hetu 9. zAzvatI pratimAonuM mAhAtmya zAzvatI mUrti kayA tItha karatI ? ravAnA jIta vyavahAra zene mATe che ? jIta vyavahAramAM bhAva pramANe phaLa kalyANakanA jIta vyavahAranuM kAraNa ? jIta vyavahAra eTale vyavahAra dhama 10. prAcIna kALanI mUrtio prAcIna kALamAM mUti hatI te sAbita karatA udAharaNe mUrtinI mAnyatA tIrthaMkara mAnya kare che bauddha graMthanI sAkSI sthAnakavAsI vicAre 11. trAmAM mUrtimaMdiranA vidhAnA caita zabdane aya caityane anya jJAna yate| nathI sthAnakavAsInuM vyAkaraNanA vidhanuM kAraNu vayaM yaMnA atha sthAnakavAsIonA anya khATA che pratimA-paDimA zabda sUtrAmAM pratijJAnA aya mAM vaparAyela che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat : ... :: ... : : ... : ... ... ... ... ... : : : ... ... ... ... ... ... !! re 80 80 hara hara 94 54 96 100 101 101 103 104 110 110 111 112 112 113 113 114 115 115 www.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] sthAnakavAsIoe paNa keTaleka ThekANe caityane atha mUti karela che. sUtreAmAM vaparAyalA zabde| ane tenA atha cAra nikSepA sUtreAma caityAnA ullekhA nagaranuM varNana carendra samavAyAMgamAM upAsaka dazAMganI mAMdha Anada zrAvaka abaDa zrAvaka ( parivrAjaka ) vidyAcAraNu jaMdhAyAraN prazna vyAkaraNa sUtra naMdI sUtra vyavahAra sUtra mUrtinI mahattA mUrtinu kAya* mUrtivaMdanane kAyado sthAnakavAsIonuM kartavya 7. ... hiMsAnA traNa prakAra kula mATenI dalIla hiMsAnI vyAkhyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... 119 20 121 123 123 124 126 127 1ra8 128 129 129 130 12. sUtreAmAM dravya mUrti pujAnA kayAMya ullekha nathI ... 131 pUjA kAnI ane zA mATe? pUjA kAnI 3 pUjyane kalpatI vastuthI ja pUjA thAya thoDA pApavALI kriyA ... 903 8.. ... ... ... ... ... ... ... ... ... : ... ... ... .. ... ... 116 116 117 119 ... 131 132 13ra 133 134 137 130 www.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] samavasaraNamAM saceta vastune tyAga jinapratimA jina sarikhI eTale zu? sUtramAM sAvajJa pUjAtA niSedha mahAnizItha sUtrane dAkhaze! vivAha yUliyA sUtrane dAkhaaA pUjAneA hetu ... 13? 139 140 141 145 146 149 150 .: 150 152 ... 154 156 157 159 abaDa zrAvaka 159 ... sUtramAM pUjividha nathI kAraNake dravyapUjA thatI naheAtI ... 160 draupadI prakSepa pADI 160 162 prAcIna mUrti zuM batAve che mUrtipujJa nahetI tenAM dRSTAMta *** 123 *~ 164 165 .: 166 k: 167 pUjA thA mATe? pUjAnA sAcA atha mahiyA yabalikammA mUrtinA prAdurbhAva kema thayA? devalAkamAM mUrti pUjana uvavAI sUtramAM pUjAne dAkhaleA AnaMda zrAvaka pRSividha nAnI zarUAta pachI vadhatI gaI pUjAvidhithI kaMTALelAoe pujA-virAdha apanAvyA sAdhuo mATe samAdhAna karavuM azakya nathI * pAMcamA ArAnA aMta sudhI sapradAye nahi paNa zuddha jaina dhama TakI raheze mArI mAleAyanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... ... .... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 168 169 www.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 keTaluMka spaSTIkaraN [ 18 ] A pustakamAMnA lekhAnA hetu zA che? evI satyanI zodha zA mATe? pAMcamA sapradAya umeravA che? mithyAtvanI vyAkhyA kayA jaina dhama satya ? saMpradAya e dukhama kALatA prabhAva che zeAdhamAM muzkelI mUrti sabaMdhI spaSTIkaraNa pUjA saMbadhI spaSTIkaraNa Adhi durlabhatAnuM kAraNu rara. mUrti virodhanI pRSTha bhUmi (lekhaka-zrI kastUramalajI khAMDhiyA ) vikramanI 11mI sadImAM jaina maMdira viSayane vivAda maMdira saMbadhI judA judA matabhedo vivAdanA lAbha sthAnakavAsIone maLye 27 cAra nikSepA (lekhaka 5. munizrI bhadraMkara vijayajI ) bhAva nikSepAne ja mAnanArAnA vartanamAM virAdha nAma nikSepa mAra tathA daza prakAranA satya sthApanA nikSepa 170 170 171 172 173 174 ... 204 17 177 178 180 384 ... :: ... ... ... ... ... ... 230 : ... 392 396 327 358 400 401 * 302 . 43 402 413 630 ... ... ... ... sutrA akSaronI sthApanA ja che sthApanA pUjanIya hovA mATe sakA samAdhAna nirjIva sthAnAnI jabbara asara guAvatA dAMtA * nikSepa bhAva nikSepa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com 06. 385 386 390 ... ..... Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [19] , 456 , 41 * 422 ,, 42 ja 8 - ja - ja 1 - = = heya, ya, upAdeyanA nikSepAnI samaja upAdeya vastunA nikSepa zakA samAdhAna cAre nikSepA vaMdanIya che te mATe sUtrane dAkhala 416 24. sthApanAnI upAsanA (lekhaka paM. munizrI bhadra kara vijayajI). mUrtipUjAnA virodhIe mUrtipUjAne mAne che musalamAna khristIo pArasI nAnakapaMthI dAdupathI Arya samAjIe sthAnakavAsIo 25 devapUjA (lekhaka-zrI jinendrakumAra ) deva koNa? pUja zuM ? pUjAnI AvazyaktA zA mATe ! devanA AzrayanI zI AvazyakatA ? devathI mane zAMti kevI rIte maLe? pUjAmAM kartAvAda zA mATe? pUjAmAM pratimAnI AvazyakatA zA mATe? citrane mana upara prabhAva kalpanAonuM baLa pratimA zuM Ape che? bhIta ane guru droNAM daSTAMta * 443 maMdiranI AsmAtA zI che ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com = N = N = % = 0 0 = = on Da = ka = 448 * T0 2 *** 45 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] zAMti mATe vikalpane dabAvavA vikapa krame krame dabAya che 26. muti saMbaMdhI praznottara (lekhaka-paM. zrI bhadrakavijayajI - 1. zrI mahAvIra svAmInA nirvANa samaye be hajAra varSanI sthitivALo bhasmagraha besavAthI zAsanane dhakko lAgyo paNa te utaryA bAda satya dharma pedA thaze ema kahevAya che te temAM tatha zuM che? . 450 2. pattharanI gAya dehavAthI jema dUdha Ape nahi, tema pattharanI mUrti pUjavAthI paNa zuM kArya - siddha thAya? * 45ra 3. jaDane cetananI upamA ApI zakAya? . 453 4. akSarAkArane jovA mAtrathI jJAna thAya che tema mUtine jovA mAtrathI jJAna thatuM kema dekhAtuM nathI? '5. strInI mUrti jevAthI pratyekane kAmavikAra utpanna thate dekhAya che paNa pratimA joIne badhAne virAgabhAva utpanna thate dekhAto nathI tenuM zuM kAraNa? .... 454 6. jinapratimAne namaskAra karavAthI te namaskAra mUtine thaye paNa bhagavAnane nahi. - 7. mUrtimAM zuM vItarAganA guNe che ? . 458 8. pattharanI mUrtimAM prabhunA guNonuM ApaNuM zI rIte thAya? che. nirAkAra bhagavAnanI upAsanA dhyAne dvArA thaI *-* zake che te pachI mUrti mAnavAnuM zuM kAraNa . 460 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com *. 454 * 458 . 460 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 21 ] 10, niraMjana nirAkAranI mAta kevI rIte banI zake ? 11. zrI RSabhadeva svAmInA vakhatamAM bAkInA tevIza tItha kareAnA jIva saMsAramAM bhaTakatA hatA chatAM te samaye temane vaMdana karavAmAM dhama kevI rIte sabhave ? 12. mUrti tA ekedriya pASANunI hAvAthI pahelA guNasthAnake che tene ceAthA pAMcamA guNusthAnaka vALA zrAvaka tathA chaThThA sAtamA guNasthAnakavALA sAdhu kema vana kare? 13. mUrti te pASANumaya che. tene phaLa maLe ? mUrtine karelI stuti sAMbhaLavAnI hatI ? pUjavAthI zu mUrti ceADI ja 14. zrI praznavyAkaraNa sUtramAM pAMca sa Mvara dvAramAM caita lakhyA nahi ane AsravAramAM caitya lakhyA tenu zuM kAraNa ? 15. caitya zabdane anya keTalAka leAkA '"sAdhu" ke "jJAna" kare che te zuM cita che ? 16. zrI jinapratimAthI jinabiMkha nahi letA zrI vItarAga devanA namUnA tulya sAdhune grahaNa kare che te vyAjakhI che? 17. jinapratimAne nevAthI ke pUjavAthI kAI ne kevaLa jJAna utpanna thavAnuM sAMbhaLyuM che ? 18. kAI vidhavA peAtAnA maraNa pAmelA patinI mUrti banAvI pUjja sevA kare te tethI tene kAmanI zAMti ke putranI utpatti thAya? na thAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ... ... .... ... ... ... ... ... 467 48 469 470 471 472 474 475 www.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] ,, 480 te pachI paramAtmAnI mUrtithI paNa zuM phAyado thavAne? - - 477 19. bhagavAnanI mUrti eja bhagavAna hoya te temanA alaMkAra pApI loko kema cerI jAya che? temanI hajAronI rakamo loka hajama kema karI jAya che? vaLI bhagavAna sarvajJa che te temanI mUrtine jamInamAMthI khAdIne kema kaDhAvI paDe che? zAsanadeva e kArya kema karatA nathI ! ... 20. AnaMda Adi zrAvakoe jinamaMdira karAvyAnA pATha kayA sUtramAM che? 21. de te pitAne chata AcAra samajI pUjA kare temAM puya kema hoya ? 22. devo te AkhI jIMdagImAM eka ja vAra mUrtipUjA kare che, pachI nahi, tathA samyagdaSTi ane mithyAtvI bane varganA devo tema karatA hevAthI te chata AcAra ja kahevAya. tene zubha karaNa kema kahevAya ? 23. asaMkhyAtA varSonI pratimAo hevAnuM kahe che paNa pudagaLanI sthiti teTalA varSanI na hevAthI tema zI rIte kahI zakAya ? , 480 48 ... 480 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainadhama jaina dharma phakta samaju pAMDita ke jJAnI mATe ja nathI paNa jJAnI ajJAnI sane mATe che aNusamajI bALajIvAmAM dhabhAvanA utpanna karavA tathA TakAvavA mATe mUrti e eka uttama sAdhana che eTale bALajIveAne mUrtinuM avalaMbanaTekA rUpa che bALajIvA mATe mUrtinu avalaMbana nakAravuM te-- -mALajIvAne dharmanuM eka uttama sAdhana baMdha karavA jevu che --tema ja te, jaina dharmImAM ekAMtavAda apanAvavA jevuM che jaina dharmone jJAnI mATenA ja gaNIne tene ekAMta rUpa ApI bALajIvAne dhama pAmavAnu sAdhana baMdha karavu te dharma viruddhtu Arastu karavA basamara che vahana - dharma viSNunuM AcaraNa karavathI pakSavamAM dulAngeASI banavAne bhaya utpanna thAya che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bace ane bacAve adhamathI-pApathI pote bacavuM ane bIjAne bacAvavA te dareka zrAvakane dharma che. jaina dharma sAce dhama che. mULa dharma viruddha je kaMI sAMpradAyika mAnyatA rAkhavI te adharma che. jeTale aMze mULadharmathI viruddha teTale aMze mithyAtva mithyAtva e pA5 che, adharma che. satyane svIkAra kare te dharma che. satyane svIkAra karavAnI nA pADavI te adharma che ' ' adhamathI, pApathI bacavA mATe saMpradAyavAdane tilAMjali Apa, '... saMpradAyavAdamAM ghasaDanAra sAdhu-zrAvakane jApaNa utejana ApavuM nahi. paNa temane saMpradAyavAdamAM jatA aTakAvI satya dharmane raste vALavA ane e rIte temane mithyAtvanA pApathI bacAvavA : - te dareka samaju bAvanuM kartavya che : Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 mULa jaina dharma jaina dharmanA pAye! satya upara racAyale che. samyagdarzanathI ja sAcA dhama pamAya che ane sAca! deva-guru-dharmAMnI zraddhA e ja samyagdarzana che. eTale satya eja dharma che. ane je kaMI satyathI jeTaluM vegaLuM teTaluM te satya dharmAMnI rudghanuM che ema ja samajavuM joi e. bhagavAna mahAvIre prarUpelA jainadhama eka ja che. temAM kAMTa ke saprayA nathI. Aje jaina dharmomAM aneka saMpradAyA che. te dareka saMpradAya pAtane sAcA jaina dharmAMna! anuyAyI mAne che ane tee mAne che. tene ja teo mULa sAcA jaina dha gaNe che. paraMtu badhAya saMpradAye! sAcA hoya ema tA banI zake ja nave. kAraNuM ke badha! sAcA hAya teA pachI judApaNuM DrAya ja i paraMtu saMpradAye mejuda che ane judApaNuM paNa che te teA vAstavika satya hakIkata che. eTale dareka saMpradAya kAI ne kAI rIte mULa satya zuddha jaina dharmAMthI amuka aMze vegaLe che, judA iM e nakko thAya che. mULa zudra jaina dharmathI jeTaluM vaLApaNu teTale aMze bhagavAnanI prarUpaNA virudghanuM mATe mithyAtva gaNAya ane madhyA e jaina dharmAMmAM meTAmAM meTuM pApa gaNAya che. e pApathI bacavA icchanAre zuddha jaina dhama navA, samajavA, pALave, anusaravA joi a. tethI jaina nAma dhArI dareka zrAvake mULa zuddha jainadharma zuM che te avazya nathavuM joI e. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dharmAMka vya. pra. 1 mArA be pustakA--( 1 ) jaina dharma ane ekatA tathA (2) mULa jaina dhama ane hAlanA saMpradAye!--nI aMdara zaitAnA judA judA saMpradAyAnI judI judI mAnyatAe, matabhede sabaMdhamAM vistArathI lakhelu che, mukhya matabhedone samanvaya kema thAya te batAveluM che. temAM zvetAMbara sa pradAyamAM mukhya matabheda mUti ane mUrtipUjAneA che te paNa batAvela che. 26 mArA pustakamAM meM, tIrthaMkara bhagavAnAnA vakhatamAM paNa tIrthaMkarAnI mUrtie hatI te aneka zAstrIya, tathA aitihAsika pramANAthI temaja khIjA aneka pramANeAthI batAvI ApyuM che. ane teja pramANe sAvadya mUrtipUjA sUtra sidhdhAMtanI viruddha che ane te pUrvAcAryAe pAchaLathI zarU karelI che te aneka pramANeA ane yuti sahita sUtranA ullekhA sahita batAvI Apyu che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zvetAMbara saMpradAyamAM matabheda ane te saMpradAyanA vetAMbara saMpradAya mULa te eka ja hatuM sarva anuyAyIo mUrtine mAnatA pUjatA hatA. lagabhaga pAMca varSa pahelAM amadAvAdamAM lokAzA lahiyAnuM kAma karatA hatA temane eka pustakanI lakhAmaNanA hisAba saMbaMdhamAM yatio sAthe takarAra thatAM krodhe bharAIne mUrtimaMdira ja nahi paNa sAmAyika vagere aneka dhArmika kriyAne virodha karyo hate. (vizeSa vigata mATe mArA "mULa jaina dharma" pustakamAMnuM lekazAha nAmanuM prakaraNa vAMcavuM.) paraMtu tyAra pachI lekazAhanA anuyAyI yatioe mUrtine mAnya karI hatI. eTale ke kAzAhanA anuyAyIo mUrtinA virodhI rahyA nahatA. lagabhaga traNa varSa pahelAM lekazAhanA yatiomAMnA be yatie e munizrI dharmasahicha tathA munizrI dharmadAsajIe judA paDI kihAra karyo temAM temaNe mUrti ane mUrtipUjAne dharma virahanI batAvI tene bahiSkAra karyo saMbhavita che ke te vakhate paNa mUrtipUjAne ThAre eTale badho vadhI gayuM hatuM ke tethI trAsI jaIne mUrtipUjAne viruddha pikAra uThAvyA haze paNa mati tathA mUrtipUjA be judI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 2 bAbate che enI khabara nahi hevAthI mUrtine paNa ajJAnatAthI virodha karI dIdho. kharI vAta e che ke tIrthakaronA vakhatamAM paNa tIrthakaronI mUrtio ane temanAM maMdiro hatAM tenAM aneka pramANe Aje paNa mejuda che. paraMtu te vakhate sAvagha pUjA nahatI. sAvadya pUjAnI zarUAta pUrvAcAryoe karI hatI. pUjApaddhatinA ItihAsa uparathI spaSTa mAluma paDe che ke pUjAnI zarUAta ghaNI nAnI vidhithI thaI hatI. paraMtu te pachI pAchaLanA AcAryo eka pachI eka navI navI pUjA paddhati umeratA ja gayA, vadhAratA ja gayA, eTaluM ja nahi paNa pUjA vidhio eTalI badhI kharcALa karatA gayA ke jANe ke dhanavAnane ja dharma hoya ema ja pratIti thAya. saMbhava che ke AcAryoe pitAne zithilAcAra chupAvavA lemane sAvadya pUjAne mArge caDAvI dIdhA ane dhanavAne mAraphata pitAnI vidvatAnI mahattAno lekamAM prabhAva phelAvavA mATe navI navI pUjAvidhio dAkhala karI ane temAM ja dharma manAvyo, ane kene sUtranA jJAnathI ajANa rAkhyA ke jethI leke sAcI vAta jANI zake nahi. atyAre aneka kharcALa pUjAo astitvamAM che eTaluM ja nahi paNa evI pUjAo karAvIne AcAryo sAdhue pitAnI vAhavAha pikarAve che. sAdhumunione mana-vacana-kAyAthI hiMsA karavI nahi, karAvavI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 2 nahi ane karatAne rUDuM jANavuM nahi, anumodana ApavuM nahi e pramANe nava koTie hiMsA tyAganA pratyAkhyAna hoya che te pramANe sAdhunA pahelA mahAvratanI pratijJA che. e vrata pramANe sAdhuthI sAvagha pUjAne upadeza paNa ApI na zakAya tyAre Aje sAdhuo ja bhAremAM bhAre kharcALa pUjA karAvavAmAM AnaMda mAne che! ane emAM ja dharmanI unnati, udyota mAne che! A sarva sAvadya pUjAo sUtra sidhdhAMta viruddha che, dharma viruddha che te meM mArA "mULa jaina dharma" pustakamAM vistArathI batAvela che. mUrtipUjAnA asahya ADaMbara-ThAThathI trAsI gayelA jainee uta munizrIonA paDakArane jhIlI lIdhuM ane mUrti pUjAne tyAga karI temanA anuyAyI thaI gayA. paraMtu mUrti ane mUrtipUjA e be judI judI bAbate che tenuM dhyAna nahi hevAthI mUrtipUjAnI sAthe mUrtine paNa tyAga thaI gayA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnakavAsI jainenuM dharma kartavya sthAnakavAsIo pote sAcA jaina dharmanA anuyAyI che ema mAne che ane kahevaDAve che. te vAtane kharekhara sAcI TharAvavI hoya te temaNe satya vAtane svIkAra karI satya dharmanA anuyAyI banavuM joIe. jayAre bhUlathI ke ajJAnatAthI mUrtipUjAnI sAthe mUrtine paNa BJka karyo tyAre mUrti ane mUrtipUjA e be bAbate judI judI che ema khabara nahotI. paraMtu atyAre jyAre mUrti ane mUrtipUjA e be judA viSayo che ema samaja paDI che tyAre te bannene judA mAnavA ja joIe. mUrti maMdira tIrthakara bhagavAnanA vakhatamAM paNa hatA ane tIrthakara bhagavAnee paNa mUrti maMdirano virodha karyo nahote te vAta A pachInA prakaraNamAM pramANe sahita sAbita karela che. eTale bhagavAne mAnya rAkhela hevAthI mUrtine mAnavI, vAMdavI te dareka jainanuM dharma kartavya che. sArUM te e hatuM ke traNa varSa pahelAM ja bane munioe mUrtine mAnya rAkhIne sAvadya mUrtipUjAne ja virodha karyo hata. ema karyuM hatuM te tabarothI judA paDavAnI jarUra na rahetA ane bhegA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainonuM dharmakartavya. pra. 3 31 rahIne ja virodha karI zakAta. paraMtu kALa prabhAve thavAnuM hatuM te thayuM te mATe kheda kare nakAmo che. have te jAgyA tyAMthI savAra gaNune satyane apanAvAya te ekatAno pAyo naMkhAI jAya. ekatAno pAse S mUrtine virodha maTI jatAM vetAMbara saMpradAyamAM ekatAne pAye nakhAI jAya athavA zvetAMbara saMpradAya Akhe eka ja thaI jAya. tyAra pachI sAvadya pUjAnA sthAnakavAsIone virodha eTale prabaLa thaI jAya ke mUrti pUjaka sAdhuone sthApanA virodhanI sAcI vAta mAnyA vinA chUTake rahe ja nahi, mUrti. pUjaka zrAvakemAM paNa moTe bhAga to mUrtipUjAnA ADaMbara viruddha ja che athavA te ajJAnatAthI pUjAne mAne che. teo paNa satya samajAtAM sthAnakavAsIone anumodana, sahakAra Ape. eTale ekatAmAM kAMi vAMdhA rahe ja nahi, mUrtipUjAno virodha sutra sidhdhAMta anusAra che eTale sthAnakavAsI pAse te saMbaMdhamAM dharma baLa, jJAna baLa ane saMdhyA baLa majabuta thavAthI temanI saphaLatA thayA vinA rahe ja nahi. mATe mUrtine apanAvI mUrtipUjAne virodha kare e ja sthAnakavAsInuM dharma kartavya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthakaronA vakhatamAM tIrthakaronI mUrtio hatI tenI vividha pramANethI siddhi vetAMbara saMpradAyamAMthI judA paDatI vakhate sthAnakavAsI saMpradAya jAhera kareluM ke tIrthakaronA vakhatamAM tIrthakaronI mUrtio nahotI. tethI sauthI pahelAM ahIM nIcenA judA judA aneka pramANothI tIrthakaronA vakhatamAM mUrtio hatI te siddha karIzuM 1. sUtranA pramANe 2. prAcIna zilAlekhonA pramANe 3. prAcIna avazeSonA pramANe 4. stUpa, guphAonA pramANe 5. bauddha graMthanuM pramANa Ama judI judI rIte aneka pramANothI mUrtinI siddhi thatAM sthAnakavAsIonuM maMtavya taddana khoTuM che te ApoApa siddha thaI jAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 33 sUtronA pramANe jaina sUtramAM aneka ThekANe taiya zabda Ave che. temAM jyAM jyAM yakSa-vyaMtaranA caityanI vAta Ave che tyAM te sthAnakavAsIoe te caityano artha yakSa-maMdira athavA yaMtarAyatana karela che eTale tyAM matabheda nathI. jeo yakSanA ca ane jinacaityone ekasarakhA gaNIne jinacaityane niSedha kare che athavA jinaceyone amAnya gaNe che temanI vAta te mUrkhAIbharelI ja gaNAya kAraNake yakSanA caitya ane jinacaityomAM AkAza pAtALa jevo taphAvata che. jema yakSanA caityone artha yakSamaMdira karavAmAM Ave che tevI ja rIte sUtramAM jyAM jyAM jina caityanI vAta Ave che tyAM tyAM tene artha jinabiMba, jinamUrti athavA jina maMdira ema ja artha thAya che ane ema ja artha karavo joIe. chatAM sthAnakavAsIoe 2500 varSathI thate Avela artha pheravIne mana:kapanAthI jJAna, sAdhu vagere aneka judA judA artha karela che. te artho sadaMtara khATA che ane satramAM te te ThekANe sthAnakvAsIonA artha baMdha besatA thatA nathI, tethI pahelAM ahIM cetya zabdanA artha saMbaMdhI vivecana karIzuM. caitya zabdano artha vyutpattinI rIte citya zabdanA jJAna, sAdhu vagere artha thaI vakatA nathI. temaja tA. 5-8-1863nA "sthAnakavAsI jaina" patranA aMkamAM 32 mA pAnAnA pahelA kolamanA che. tenA lekhake paNa paM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 becaradAsajIne mata udhdhata karIne jaNAvyuM che ke caitya zabdano artha jJAna karavAmAM Ave che te vyAkaraNanI rIte bheTe che. | zabdake-judA judA prAcIna zabdakoSamAMnA keIpaNa zabdakoSamAM caityanA arthamAM jJAna, sAdhu vagere artha Apela nathI. paNa temAM ApelA jinabiMba, jinapratimA ane jinamaMdira artho ja jaina sUtramAM barAbara baMdhabesatA thAya che. goMDalanA Adhunika zabdakeSamAM atyAra sudhImAM judA judA saMgha tathA samAjee caitya zabdanA je je artha karyA che te sarva arthane saMgraha karavAmAM Avela che tethI temAM sthAnI mAnyatA dhyAnamAM laIne sAdhu artha paNa lakhe heya to te artha vyutpatti rIte khoTo che ane te artha jenasUtramAM lAgu paDI zakato nahi hovAthI jaina sutro mATe te artha khoTa che. vizeSa vigata mATe mArA mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAya" nAmanA pAnAM 112 thI 120 tathA "citya zabada para vicAra" nAmanuM A pustakamAMnuM prakaraNa naM. 7 juo, paM, becaradAsajInI artha karavAmAM bhUla-paM. becaradAsajIe vyutpatti pramANe caitya zabdano artha citA paranuM smAraka karela che te artha sUtromAM lAgu paDI zakatA nathI te paNa AcArya zrI vijayendrasUrie temanA "caitya zabda para vicAra" nAmanA prakaraNa naM. 7 mAM vistArathI batAvela che. pratiSThAnA mehathI sthA taraphathI satyanI avagaNanA zarUAtamAM mUrtipUjAne virodha karatI vakhate, mUti ane mUrtipUjA e be judI judI bAbata che ke nahi samajavAthI sthAnakavAsI munioe mUrtine paNa bhUlathI amAnya karI athavA to ajJAnathI amAnya karI. te game tema hoya paNa eka vakhata amAnya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jaineAnu dha kanya. pra. 4 35 karyAM pachI sAcI vAta samajANI hAya te! paNa pachI te! lIdhI vAta mukatAM mAna pratiSThA gumAvAya te paravaDe nahi tethI sUtreAnA TabA lakhI temAM caitya zabdanA arihaMta, sAdhu, havastha, kevaLa jJAna vagere aneka judA judA artha karI sUtrAmAM jude jude ThekANe te khATA a sADI dIdhA. te pachI paNa sthAnakavAsI munie zrI ame lakhaSijI tathA zrI ghAsolAlajI mahArAje paNa saMpradAyavAdane puSTa karavA mATe temanA sutromAM jANI * joIne caitya zabdanA khATA artha karelA che te vAta paNa A zrI vijayendrasUrie prakaraNa naM. 7 tathA 8 mAM spaSTa rIte batAvI Apela che. ane judA judA kaSAmAM caityanA arzI jinamiSa ke jina mUrti-mahira ApyA che te artha ja jaina sUtrAmAM lAgu paDe che te paNa sUrijIe jJAkhalAo ApIne batAvela che. mRtyuleAkamAMnI mUrtio sUtrAmAM mRtyulekamanI ane devalekamAMnI ema banne jAtanI jinamUrti AnI vAta-ullekha Ave che. temAM devale kanI mUrtie zAzvatI che ane mRtyulekanI mUrtie azAbatI che. sthAnakavAsI karuM che ke ahIM mRtyu lokamAM eTale bharatakhaMDamAM jinamUrti tI ja navuM. tyAre bharatakhaMDamAM paNa jinamUrtio madiza chatAM tenA ghaNA ullekhA sUtramAM che temAMnA thADA nIce pramANe che. 1. samavAyAMga satramAM upAsaka dazAMga sUtranI noMdha upAsaka zAMga sUtramAM bha. mahAvIranA dRza mukhya zrAva}nI vAta Ave che, upAsaka dazAMgamAM zuM zuM Ave che tenI noMdha samavAyAMga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 sUtramAM Apela che. temAM zrAvakanAM ca-maMdire hatAM ema kahela che. vizeSa vigata mATe juo mULa jaina dharma pustakanuM pAnA 121 tathA 4800 A uparathI spaSTa samajAya che ke bhagavAna mahAvIranA mukhya daza zrAvakenA gharamAM jinamaMdira hatAM ane temane jinamadire karAvelAM paNa hatAM. 2. uvavAI sUtramAM nagaranuM varNana sUtramAM jyAM jyAM nagaranuM varNana Ave che tyAM tyAM uvavAI sUtramAMnA caMpAnagarInA varNana pramANe samajI levAnuM kahyuM che. ane uvavAI sUtramAM kahyuM che ke caMpAnagarImAM ghaNuM jinamaMdiro hatAM. vizeSa vigata mATe jue mULa jaina dharma pustaka pAnuM 110 A uparathI spaSTa thAya che ke bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM bharatakhaMDanA je je nagaranI vAta sUtreAmAM Ave che te badhA nagaramAM jinamaMdire hatAM. 3. jaMghAcAraNa-vidyAcAraNa zrI bhagavatI sUtra . 20 u. 9mAM jaMghAcAraNa vidyAcAraNa munionI vAta Ave che ke teo mAnuSattara parvata, naMdIzvaradIpa vagere ThekANe jaIne temaNe tyAMnA jinacaitya-maMdira-mUrtione vaMdana karyA ane "pAchA AvIne ahIMnA (A kSetranA) jinacaitya-maMdira mUrtione vaMdana karyA. vizeSa vigata mATe juo "muLa jaina dharma" pustaka pAnuM. 124 A uparathI paNa siddha thAya che ke bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM ahIM jina caitya-maMdire hatAM ane tethI ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 37 jaMghAcAraNa vidyAcAraNa munioe ahIMnI pratimAone vAMdI hatI. 4. AMbeDa parivAvrAjaka zrI uvavAI sUtramAM aMbA parivrAjake pratijJA lIdhI che ke - mane arihaMta ane arihaMtanA caitya sivAya anya tIrthaka, anya tIrthika devo ane anya tIrtha ke e grahaNa karelA arihaMta caityone vaMdana karavA, namaskAra karavA.......vagere karavuM kaze nahi. ahIM paNa sthAne artha e che te mATe juo mULa jaina dharma 5 pAnAM 123-1raka. zrI ratanalAlajI DozI sthApita sadhumArga jaina saMskRti rakSaka saMdha taraphathI munizrI umezacaMdrajInA anuvAda sahitanuM uvavAI sUtra hamaNuM ja bahAra paDayuM che. temAM zrI umeza munie TIkA karatAM lakhyuM che ke - " ahIM "ahita caitya"ne artha " nigraMtha zramaNa" kara joIe ane "anya tIkie grahaNa karela arihaMta caitya no artha "daSTibhraSTa tathA cAritrabhraSTa eTale ke jinazAsana cheDIne bIjA saMghamAM bhaLI gayela nigraMtha zramaNa" ema artha karavo joIe." zrI umeza munijI eka vAta taddana visArI dIe che ke jina hAsana choDI janAra sAdhune jaina sAdhu ke nigraMtha zramaNa kahevAto ja nathI. vyavahAramAM te jaina dharma cheDI janArane ajaina ja kahevAya che. paNa zrI umeza munijI saMpradAyavAdanA teramAM vyavahArane taddana bhUlI gayA che ane temaNe khoTI vAta AgaLa dharI che. bIja arihaMta caityane artha teo zramaNa-sAdhu kare che ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 4 tenI puSTimAM digaMbara AcArya zrI kuMdakuMdAcAryanA badhapa huDanI 8mI gAthA udhdhata kare che. te kAthAne artha A pramANe che "je AtmAne jJAna svarUpa jANe che tathA casvarUpa anya AtmAone paNa jJAna svarUpa jANe che ane pAMca mahAvratothI je pavitra che evA jJAnamaya AtmAne caityagRha, jANavA " AtmajJAna eja sAcuM jJAna che ane catya-jinapratimA e bhagavAnanuM pratIka che. te pramANe zrI kuMdakuMdAcArya ahIM AtmajJAnI mahAtmAne caityagRha-bhagavAnanA pratIka jevA kahyA che. zrI kuMdakuMdAcAryo A vAta nizcayanayathI karI che tyAre mUrtinI mAnyatA e to vyavahAra dharma che. vyavahAra dharmamAM vyavahArane choDIne nizcayanI vAta karavI e te zuddha dharmane apalApa ja che. zuM sthAnakavAsIo vyavahAra dharma pALyA vinA ekadama sIdhA nizcaya dharmamAM AvI zake che? nahi ja. digaMbare ke jeo zrI kuMdakuMdAcAryanA khAsa anuyAyI che teo jinapratimAne nathI mAnatA ema zuM (kuMdakuMdAcAryanA gAthA udhdhata karanAra) zrI umezamunijI kahI zakaze ? nahi ja. digaMbare te jinapratimAne barAbara vyavahAra dharma samajIne mAne ja che. vyavahAra gharmane choDaze ane nizcaya dharmamAM te AvI zakAtuM nathI eTale baMne bAjuthI rakhaDayA. A te munie rajhaLavAne ja mArga batAvyo ! Ama chatAM ahIM eka vAta kahuM ke jJAnIne caityanA jevA kahIne caityanI mahattA te vadhArI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenu dha kanya. pra. 4 39 ane tethI paNa caitya-mUrtinI mAnyatA khoTI TharatI nathI ke tene niSedha thatA nathI paNa UlaTI te vizeSa mahattvavALI bane che. A pramANe zro umeza munijInA artha khATA Thare che ane abaDa parivrAjakanA vakhatamAM eTale bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM jinamUrti-diza hatA e siddha thAya che. zrI umeza munijIe bIjo vAMdhA e raju karyo che ke arihaMta caityanA jinapratimA artha karavAthI aMbaDa parivrAjake AcArya, upAdhyAya ane sAdhune vaMdana karavAno niSedha karyAM che ema gaNAya ane aMbaDa parivrAjaka ema kare e saMbhavita lAgatuM nathI, samAdhAna--uvavAI sUtramAM kahyuM che ke-- (1) aMbaDaparivrAjaka khAra vrata dhArI zrAvaka hatA. (2) aMbhaDaparivrAjaka 700 sAtaseA parivrAjaka ziSyAnA AcAryAM hatA. ( 3 ) baDaparivrAjakane vIrya labdhi, vaikriyalabdhi ane avadhijJAna prApta thayela hatA. A pramANe aMDaparivrAjaka avadhijJAnI, mahAtapasvI, labdhidhArI zrAvaka hAvA chatAM temaneA veSa tApasanA hatA, teo parivrAjakAnA AcArya hatA ane anya dharmIe temane guru tarIke pUjatA hatA. AvI sthitimAM teo jaina sAdhuone vaMdana namaskAra na kare te temAM kazuM yeAgya nathI. eTale aMDaparivrAjakanI pratijJA yeAgya ja hatI. 5. AnaMda zrAvaka zrI upAsaka dazAMga sUtramAM AnaMda zrAvake pratijJA karI che ke"mAre AjathI anya tIrthika, anya tIthikAnA deva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 sthA. jainAnu dha kanya. pra. 4 tathA anya tI ikAe grahaNa karelA arihaMtanA caityAne vana namaskAra karavA ka2e nahi." ahIM paNa sthAnakavAsIe caityanA atha khATA kare che te mATe jue " mULa jaina dhama' pAnuM 122 ahIM anya tIthikAnA devagurunA niSedha karyA eTale jaina dharmanA devaguru svayameva vaMdanIya hare che. anya tIthi'kadeva eTale ri, hara Adi devA Ana zrAvakanA vakha tamAM eTale bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM vidyamAna naheAtA paNa temanI mUrtie ja hatI. eTale anya tIrthika detranI mUrtinA niSedha karyA tethI ApeAApa jinamUrtine vaMdana karavAnuM siddhi thAya che. vaLI nikSeSAnI rIte jue ke--te ekalA bhAvikSepe ja mAnaze| te| bhAvinakSepe hari, hara Adi koI sAkSAt vidyamAna naheAtu tethI Anada zrAvake cAre nikSepAe anya TavAnA niSedha karyAM che ema svIkAravuM ja paDaze. eTale ke jenA bhAva nikSepeA va MdanIya nathI tenA cAra nikSepA vaMdanIya nathI, teja pramANe je bhAva nikSepe vaMdanIya che tenA cAre nikSeSA vadanIya Thare che. vizeSa vigata mATe pAnAM 417-418 jue mULa jaina dharmI 1 "" A uparathI paNa bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM tIrthaMkaronI mUrtio hatI te ane tene vaMdana namaskAra thatA hatA te siddha thAya che. devalAkamAM zAzvatI mUrtio devalAkamAM tIrthaMkarAnI zAzvatI mUrti che te jaina sUtreAmAM *heluM che ane sthAnakavAsIo te mAne che ja, ane devA te mUrtione vAMke pUje che te paNa sthAnakavAsIo mAne che ja. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dharmAMka vya. pra. 4 41 dharma tA deva ke manuSya badhAne mATe ekasarakhA ja hAya ane che, devate mATe eka dharma ane manuSyane mATe judA dharmA hAya evu bane ja nahi. jaina dharmAMmAM evI rIte judA jUdA dharmAM batAvelA ja nathI, paNa jaina dharma sarva jIvA mATe eka sarakhA che ema ja jaina sUtra kahe che. eTale smRti vAMDhavI e AnI peThe ja manuSyanuM paNa vya kare che. vadhu mATe jIe " mULa jaina dhama" pRSTa 82-83 A saMbaMdhamAM sthAnakavAsIoe je dalIle upajAvI kADhI che tena. khulAsA A nIce ApelA che. deva eka ja vAra pUje che te kheTI vAta che pUje sthAnakavAsIe ema dalIla kare che ke devalAkamAM deva utpanna thAya tyAre eka ja vakhata mUrti pUje che te vAta kheATI che. kAraNa ke rAjapraznIya sUtramAM sUryAbhadeva devale kamAM utpanna thayA tyAre tene tenA sAmAnika devAe kahyuM che ke-- .. * ahIM sUryAvimAnamAM siddhAyatanamAM 108 jinapratimA che te Apane arcA, vaMdanA, paryaMtrAsanA karavA yogya che. e AkhkhuM paheluM karavA lAyaka kAma che tema ja pachI karavAlAyaka kAma che ane te vartamAnamAM temaja bhaviSyamAM sadAne mATe zreyaskara haiM, ktikArI che, sukhakArI che, kayANakArI che, nistAra eTale melanu kAraNa che ane anugAmI eTale AtmAnI sAthe AvanArU' che. ' eTale jaina sUtra ja pUravAra kare che ke devalAkamAM DhA potAnA kalyANane artha vAravAra aneka vakhata pUjA kare che. ra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenAnuM dharmAMka vya. pra. 4 vadhu mATe jue "mULa jaina dharma" pRSTha 96 thI 8 tathA 481 thI 487 42 sthAnakavAsIe jIta vyavahArane khATA atha kare che sthAnakavAsIonI dalIla che ke devA temanA jIta vyavahAra tarIke pUjA kare che ane e jIta vyavahArane athadeg te kare che paNa te AcArane dharmayukta mAnatA nathI. paNa kheATI che. vyavahArika AcAra A temanI lIla kAraNa ke devalAkamAM badhA devA mithyAdraSTi hAtA nathI paNa sabhyaSTi paNa ghaNA hoya che ane samyagdaSTinA AcAra dharyaMyukta ja hAya che. rAjapraznIya sUtramAM spaSTa batAveluM che ke devA dharmane mATe ja pUjA kare che ane te vAta upara paNa batAvI che. tIrthaMkarAnA kalyANaka ujavavAnA devAne jIta vyavahAra che. paNa bIjA kAInA kalyANaka kahevatA nathI ke devA bIjA krAInA kalyANaka ujavatA nathI, eTale ke devA tIrthaMkara bhagavAnanI bhaktimAM ja dhama mAne che mATe ja temanA kalyANakA ujave che. e uparathI siddha thAya che ke devAnA jIta vyavahAra te dhayukta che athavA devAnA jIta vyavahAra te vyavahAra dharma che. vadhu mATe juo "mULa jaina dharma" pRSTha 96 thI 102 tathA 481 thI 487, dhruvA peAtAnA vimAnamAM ja pUje che e vAta paNa khATI che sthAnakavAsIonI dalIla che ke deve jIta vyavahAra tarIke potAnA vimAnamAM ja pUjA kare che te vAta paNa khATI che kAraNa ke jIvAbhigama Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 43 sUtramAM kahyuM che ke-naMdIzvara dvIpanA pavitAnA siddhAyatamAM devo aneka vakhata bhegA thaIne aSTAlvikA mahatsava ujave che. vadhu mATe juo mULa jaina dharma pRSTha 99. devalokanI mUrtio tIrthakarenI ja che. sthAnakavAsIonI eka dalIla ema che ke devalokamAMnI mUrtio tIrthakaronI nathI. A vAta temanI khetI che. kAraNa ke rAjakazrIya sUtramAM devalekanI jina pratimAo tIrthakaronI ja che ema kaheluM ja che. vizeSa vigata mATe mULa jaina dharma" pRSTha 95 jue. deve ane manuSyone dharma judA nathI sthAnakavAsIonI dalIla che ke devane chata vyavahAra manuSyanA vyavahAra mATe lAgu pADI zakAya nahi. A dalIla temanI ghaNI vicitra che. kAraNa ke tene artha e thaze ke devone dharma ane manuSyane dharma juda che. paraMtu jaina sU to deva, manuSya mATe ja nahi paNa sarva jIvo mATe eka sarakho ja dharma batAve che. judI judI gatinA jIva mATe judA judA dharma, sUtromAM batAvyA nathI. vaLI ema mAnavAthI kevI vicitratA UbhI thAya che te jue. eka sthAnakavAsI samakitI mRtyu pAmIne devakamAM jAya tyAre te jIva matine mAnathI pUje. eTale ke te samakitI maTIne mikhyAtvI banI jAya. kAraNa ke sthAnakavAsIe mUrtinI mAnyatAne mithyAtva gaNe che. Ano artha e thAya ke sthAnakavAsI zuddha samati Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 zuM te samajatA nathI athavA zuddha samakitane mAnatA nathI. kAraNa ke zuddha samakitI pitAnI mAnyatAmAM evI rIte pheraphAra na kare. sthA. manuSya tarIke mUrtine mAne nahi, mUrtine vAMde nahi tyAre teja jIva mRtyu pAmI devakamAM upajatAM mUrtine mAnate pUjata thaI jAya. eTale ke te samakti gumAve. te zuM sthAnakavAsIe devalokamAM samakti gumAvI mithyAtvI banI jAya tevA dharmane sAce dharma kahe che? sthAnavAsInI sAcA dharmanI vyAkhyA zI che? gati pramANe dharma badalAya tene sthAnakavAsI zuM sAce dharma mAne che? prAcIna zilAlekhenA pramANe prAcIna kALamAM eTale tIrthakara bhagavAnanA vakhatamAM mUrtinuM astitva hatuM te prAcIna mUrtio uparanA zilAlekha tathA prAcIna tAmrapatro uparathI paNa pUravAra thAya che. tenI vigata mATe juo "mULa jaina dharma pustakanA pRSTha 103 thI 11. 3 prAcIna avazeSonA pramANe harapA, mohana je DerA vagere prAcIna zaheronA khodakAma karatAM aneka prAcIna mUrtio nIkaLI hatI. A khedakAma aMgreja sarakAranA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainonuM dharmakartavya. pra. 4 5 vakhatamAM sarakAra taraphathI ja thayA hatA. ane temAMthI maLelI mUrtio pAMcathI daza hajAra varSa pahelAMnI che ema sarakArI purAtatva videe nirNaya karyo che. kaI custa saMpradAyavAdI pitAnA saMpradAyanA matanI puSTi mATe beTI rIte ema kahe ke harapA tathA mehana je DerAnA khodakAmamAMthI jina mUrtio nIkaLI nahatI te temanuM te kathana TakI zake tema nathI. kAraNa ke te saMbaMdhanA sarakArI purAtatva vidonA pustake mejuda che. eTale ke tIrthakaronA vakhatamAM ja tIrtha karenI mUrtio hatI ema sAbita thayuM che. vizeSa vigata mATe juo "muLa jaina dharma pRSTa 104 thI 111, stUpa, guphAomAM mUrtinA pramANe prAcIna kALamAM jaina munio vanamAM ane parvatanI guphAomAM rahetA hatA e jANItI vAta che. bhagavAna mahAvIranA samaya pahelAMnI guphAo Aje paNa mejuda che. caMpA nagarInA mahArAjA karaDa (pratyeka buddha tarIke prasiddha che te) dakSiNanA caDa, cera tathA pAMDaya dezone digavijya karavA nIkaLyA hatA tyAre rastAmAM terApura (dhArAziva)nI najIkamAM pahADa para eka prAcIna jaina guphA joI. te guphA te vakhate lagabhaga 300 traNa varSa junI hatI. eTale ke AjathI 2800 varSa pahelAMnI te guphA Aje paNa mojuda che. karAe te pachI tyAM bIjI vadhAre guphAo banAvI ane tyAM bhagavAna pArzvanAthanI prAcIna mUti hatI tenI pratiSThA karI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 4 bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI be sadI pachI mahArAjA khAravele banAvarAvelI khaMDagiri tathA udayagirinI guphAo paNa mejuda che. e tathA bIjI sarva guphAomAM tIrthakaronI mUrtio paNa katarelI che ane te Aje paNa hayAta che. AthI paNa sAbita thAya che ke tIrthakaronA vakhatamAM tIrthakaronI mUrtio hatI. vaLI bhagavAna mahAvIranI pahelAMnA svapanI hakIkata paNa zAstromAM Ave che te svarUpomAM paNa mUrtio kotarelI ke besADelI hatI te vAta kaMTAlItIlAnA tathA bIjA svapanA maLI AvelA avazeSa uparathI sAbita thAya che. eTale bhagavAna mahAvIranA vakhata pahelAM paNa maMdire uparAMta guphAo tathA stUpomAM paNa mUtio hatI te sAbita thAya che, baddha graMthanI sAkSI bauddha graMtha mahAvagga -22-23 mAM lakhela che ke mahAtmA buddha pahela vahelA rAjagRhamAM gayelA tyAre tyAMnA supArzvanAthanA maMdiramAM utaryA hatA. supArzvane saMkSepamAM pAlI bhASAmAM "supa tiththa" lakhela che. (juo "mULa jaina dharma" pustakanA pRSTa 107 tathA 110.) A uparathI sAbita thAya che ke-bhagavAna mahAvIranA samayamAM rAjagRha nagarImAM temanI pUrvenA prAcInatara tIrthakaranA mUrtimaMdire hatAM A vAta zrI DozIjIe saMdehAtmaka gaNI che. paraMtu mUrti maMdira te vakhate hatA tenA pramANe te che tethI A vAta paNa sAcI hAI zake. kAraNa ke digaMbara paMDita zrI kAnatAprasAdajIe A vAta aneka pramANethI siddha karelI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jaineAnuM dharmAMka vya. pra. 4 47 mUrtinA siddhi A pramANe sUtreAnA temaja anya pramANeAthI siddha thAya che ke tIrthaMkaronA vakhatamAM paNa tIrthaMkaronI mUrtio hatI temaja madirA paNa hatA. jo mUrti maMdira dharma viruddha haiAta tA tIrthaMkaroe tema kahyu ja heta ane te pachI tIrthaMkara bhagavAnanA anuyAyI jaitAe bhagavAnanA vacananI viruddha jaIne te banAvyA naja hAya. tIrthaMkara bhagavAneAnI saMmati-AjJA heAvAthI ja temanA samayamAM mUrti maMdiza banyA hatA ane TakayA hatA. banAvyA ane te mUrti-madirA kAMI zeAbhA mATe banAvyA naheAtA. zAbhA mATe bhagavAnanI AjJA hoya ja nahi, eTale ke te mUrti-mardiza dharmArAdhana mATe ja hatA. te dharmArAdhanamAM mUrtine vaMdana, namaskAra vagere bhAvapUjAne samAveza thAya che. enI vizeSa vigata huve pachInA " mUrtine vaMdana " prakaraNamAM ApI che. A pramANe mUrti-maMdira ane tene va Mdana namaskAra siddha thAya che chatAM te mAnavAnA InkAra karanArAe zrAvaka ke sAdhu game te hoya paNa teo kAM te teo peAtAne bhagavAna karatAM vizeSa jJAnI mAne che athavA te tee bhagavAnanA vacananI viruddha vavAmAM jarApaNa pApa mAnatA nathI ema ja samajavu oie. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUrtinI upayogitA ane teno prabhAva keTalAka sthAnakvAsIo kahe che ke mUrti anAdi kALathI hatI kharI paNa tenI pUjA (dravya, sAvadya pUjA) karavAnI nathI te pachI tene mAnavI te na mAnavA barAbara ja thayuM. tene javAba-satyane satya tarIke svIkAravuM e ja sAce dharma ane e ja sAcA dhamanuM kartavya che. tIrthakaronA vakhatamAM tIrthakaronI mUrti hatI, mUrtinI mAnyatA hatI, e vAta te sUtrathI tema ja bIjI aneka rIte siddha thAya che. chatAM mUrtine na mAnavI te sUtrone tathA tIrthakara bhagavAnane na mAnavA barAbara che, hA, jemane sUtronI vAta na mAnavI heya tema ja prAcIna pramANe na mAnavA hoya ane phakata pitAnI mAnI lIdhelI mAnyatAne ja vaLagI rahevuM hoya temane mATe kAMI kahevAnuM rahetuM ja nathI. kAraNa ke dareka mANasa pitAnI mAnyatAne vaLagI rahevAne mukhatyAra che. bAkI jeo bhavabhIrU che, mumukSu che, tyAthI che, jaina sUtrane mAne che teoe satyane satya tarIke svIkAravuM joIe ane bhagavAnanA vakhatamAM mUrtinI mAnyatA hatI te pramANenI mAnyatAne satya tarIke svIkAravI e dharma che ema mAnavuM joIe temaNe e paNa dhyAnamAM rAkhavuM joIe ke mUrti e dharmArAdhanamAM AlaMbanarU5 che, nirbaLane TekArUpa che paraMtu jemanuM mana eTaluM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnu dhanya, pra. pa 49 badhu majabUta banyuM hAya ke jethI temane mUrtinA AlaMbananI jarUra na hAya tA temane paNa mUrtinI jarUra che ja ema kAI kahetuM nathI. A bAbata vizeSa vistArathI samajavA mATe "mULa jaina dharma" pustaknA pAnA 90 thI 93, 170 thI 181 tathA 419 thI 449 vAcA ane samajo. mUrtinI upacAgitA ane prabhAva te saue jANavA samajavA joI e ane te jANyA pachI jema tene peAtAne yAgya lAge tema teNe vavuM joI e. mUrtinA prabhAva kema utpanna thAya che, kema vadhe che ane kema Take che te vAta jJAnI guru pAsethI jijJAsue jANI levI, samajI levI ceAgya thaze. ( 1 ) mUrti dharuci, dharmabhAvanA utpanna kare che, TakAve che. sthAnakavAsIe dharma bhAvanA ane dharmAM ruci utpanna karavA mATe sAdhu-sAdhvIenA upadeza upara ja AdhAra rAkhe che, paraMtu mAdhusAdhvIe teA mATA bhAge vihAramAM ja hoya che. eTale kAI paNa gAma ke zaheramAM niyamita sAdhu-sAdhvIene yeAga maLI zakatA nathI. vaLI cAmAsAmAM paNa dareka gAma ke zaheramAM sAdhu-sAdhvIne joga hAya te paNa nakakI hetu nathI. kAraNa ke temanI saMkhyA ja bahu ochI che ane gAmaDAmAM te bhAgye ja sAdhu-sAdhvInA darzanane mega maLe che. paraMtu madiramAM mUrtinA darzananA yAga te haMmeza maLe ja che. ane vItarAga mUrtinA darzanathI ja dharma bhAvanAmAM ghaNI vRddhi thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 . sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 5 pitAnI meLe dharma bhAvanA jAgRta rAkhavAnuM kAma te phakta jJAnIthI ja banI zake. bAkI bIjAo mATe sAdhusAvIonI tema ja mUrtinI jarUra che ja.. (2) mUrti bhakti, vairAgya ane preraNuM utpanna kare che. zAstra vAMcavAthI jema bhagavAnanA vacane baMdha thAya che tevI ja rIte jinapratimAnA darzanathI bhagavAnanA svarUpane baMdha thAya che. eTale vitarAga avasthAnI bhagavAnanI mUrti joIne ja bhakti ane vairAgya utpanna thAya che. ane tethI jIvane pitAnuM jIvana paNa evuM ja ucca batAvavAnI preraNA maLe che. kAraNa ke e vItarAga dazAne prabhAva mANasa upara paDyA vinA rahetuM nathI. citrane prabhAva-phaTAo, chabIo, citra, sInemAnA citro, sInemAnA do ke je paNa citra ja che te sarvanI mANasanA mana upara ghaNI asara thAya che te te sau koI jANe che ja. te ja pramANe mUrti paNa teTalI ja athavA tenAthI vadhAre UMDI asara kare che. A bAbatamAM vistRta vivecana mATe "mULa jaina dharma " pAnAM 438 thI 445, 45ra, 459, 460, tathA 447 mAMnuM lakhANa vAMcI javuM. (3) dhyAnamAM mUrti avalaMbana rUpa che piMDastha, padastha ane rUpastha e traNa dhyAna sAkAra dhyAna che ane temAM mUrti avalaMbanarUpa thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra 5 muni suvrata svAmInA tUpane prabhAva keNika mahArAjAe vaizAli upara caDAI karI hatI. te vakhate ghaNuM moTuM yuddha thayuM hatuM. keNikanuM lazkara ghaNuM moTuM hovA chatAM tenAthI vaizAli jItI zakAtuM na hatuM tyAre devavANIne anusarIne teNe kuLavaluka muni mAraphata vaizAlimAMnA zrI munisuvrata svAmInA sUpane toDI pADavAnI vyavasthA karI. kAraNa ke te sUpa sAbuta hoya tyAM sudhI vaizAli jItI zakAya tema nahotuM evo te sUpane prabhAva hatA. te tUpa toDI pADayA pachI ja keNika vijayI thayo hato. vizeSa mATe juo mU. je. dha. pAnuM 127 naMdI sUtra. yajJamAM mUrtine prabhAva zrI zagaMbhava svAmI gRhasthAvAsamAM hatA tyAre yajJa karAvatA hatA te yajJa staMbhanI nIce jina pratimA rAkhelI hatI tene gupta rIte pUjavAmAM AvatI ane tenA prabhAvathI yajJa kArya nirvirane thatuM. evo jina mUrtine prabhAva hato. A pramANe jina mUrtine prabhAva che. jenAmAM bhaktibhAva na hoya tevA azraddhALane to mUni keI prabhAva jaNAya nahi. paNa sAcA hRdayanA bhAvathI vinayapUrvaka mUrtine vaMdana namaskAra karavAthI tenI bhAvapUjA karavAmAM Ave che tethI AtmAnuM ghaNuM kalyANa thAya. vizeSa vigata mATe mULa jana dharma pustakanA pAnAM 127-128 tathA 428 thI 449 vAcA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjA nebucaMdanejhAra AdrakumAranA pitA ane giranAra para zrI neminAtha prabhunA maMdirano jIrNoddhAra karanAra A dezanA rAja. lekhaka zrI cImanalAla amulakha saMghavI nodha AdrakumArane abhayakumAre zrI RSabhadeva bhagavAnanI mUrti mokalavAthI jAti smaraNa jJAna utpanna thayeluM tethI dIkSA laI teo hiMdamAM AvyA hatA ane bhagavAna mahAvIranA ananya bhakta banyA hatA. te zAstrIya vAta che. te AdrakumAra kyA dezanA hatA te saMbaMdhamAM ajavALuM pADate eka lekha "AdrakumAra-nebuca% nejhAra" nAmane lekha mahAvIra jaina vidyAlayanA rajata smAraka pustakamAM chapAle che te khAsa jANavA je heIne atre udhUta karela che. rAjA nebucanda nejhAre giranAra parvata upara bAvIzamA tIrthakara zrI neminAthaprabhunA maMdirane jIrNoddhAra karyo hate. te nebucaMdranejhAranA tAmrapatranI hakIkata mArA "mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradA" nAmanA pustakamAM 105 me pAne ApI che te saMbaMdhamAM paNa A lekha sAruM ajavALuM pADe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 6 53 che tethI te atre udhUta karela che. A lekha uparathI samajAya che ke rAjA nebucaMda nejhAre mahAvIra svAmInA vakhatamAM hidamAM Avela tyAre giranAra paranA maMdirane jIrNoddhAra karyo hato eTale ke mULa maMdira te bhagavAna mahAvIranI pahelAMnuM junuM hatuM. -na. gi. zeTha zrI AdrakumAranebucadanejhAra AjanA ApaNA keLavAyela varga sAme mukhya dalIla e rajU karavAmAM Ave che ke, "tame zraddhAvAdane phaTake lagAvyo che, ane buddhivAdane samAjopayogI banAvI zakyA nathI." A dalIla sAcI che ke kema tenI carcAmAM UtaryA vinA huM ahIM ApaNo keLavAyela varga samAjane vizeSa upayogI zI rIte nIvaDI zake te ja sUcavIza. Adhunika bauddhika keLavaNI mukhya vakIle, dAktare, rAjadvArIo, sAhityakAra, saMzodhake, ItihAsakAro, bhASAzAstrIo, kalAkAro, vaijJAni, ejIniyara, arthazAstrIo vagerene pedA kare che. AmAMthI dAktare, vakIle, rAjadvArIo vagere pAse to samAjane upayogI nIvaDavAne sIdhe vyavasAya che. briratI mIzananA dAktare pitAnA dharmanA pracAra mATe keTalI sevAo Ape che te ApaNuthI ajANa nathI. e ja rIte ApaNA dAkatara, vakIle vagere samAjane upayogI thaI zake che, paNa ahIM e badhA viSane na sparzatAM huM kevaLa mArA kSetrane ja maryAdita rahI, saMzodhaka, itihAsakAra, sAhityakAre ne bhASAzAstrIone banelo bauddhika varga samAjane vadhAre upayogI zI rIte banI zake, te ja sUcavIza. jagamathadara khristI saMzodhake khristI jagatanA buddhivAdI varganI bAIbalamanI zraddhA vadhAravAne jUnA karAra (Old Testament) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 6 mAMnI paurANika hakIkato para paNa itihAsane prakAza pAtharavAne varSo thayAM tanatoDa prayAsa karI rahyo che te mATe pazcima eziyAmAM varSanA khodakAma ane zodhakAma pachI temaNe jUnA karAramAM rajU thayelI ati prAcIna rAjavaMzAvalione samAMtara aitihAsika vaMzAvalio taiyAra karI che ane tevA rAjAonA viSayamAM bAibalamAM varNavAelA saMkhyAbaMdha prasaMgone ItihAsanA kSetramAM samAvyA che. ApaNe kadAca AvI javAbadArImAMthI te ema kahIne chUTI jaI zakIe ke, "amArA pAse emanA jeTalI nANAkIya ane rAjakIya sagavaDa nathI; paraMtu eTaluM te kabUlavuM ja paDaze ke A viSayamAM ApaNe lagabhaga kazuM ja nathI karyuM, eTaluM ja nahi, paNa zakya prasaMgomAM paNa upekSA sevI che. grIsa, misara ne irAnanA prAcIna lekhakanI kRtiomAM, bebIlena, caMpA, (nya hiMdI cIna) kaMbeja ( kamboDiyA)nAM khodakAmamAM ne madhya amerikA ne madhya AphrikAnA avazeSomAM patharAelI jaina saMskRti para prakAza pheMkavAne ApaNe zrama nathI uThAvyo. saMpatine vizvavyApI dharmapracAra, ApaNuM cakravatIonA vijayamArgo ityAdine etihAsika rUpa ApavAne ApaNe ApaNA abhyAsano upayoga nathI karyo. ati prAcIna prasaMgane bAda karIe te paNa abhayakumAranI preraNAthI pratibodha pAmI bhagavAna mahAvIranA caraNe AvanAra anArya bhUmine rAjakumAra AdrakumAra kezu hato, te jANavAne paNa ApaNe prayatna nathI karyo. thoDAMka varSa pahelAM che. prANanAthe prabhAsapATaNanuM tAmrapatra ukelI jaNAvyuM ke bebIlenanA nRpati nebucandanejhAre raivatagirinA nAtha neminAthanA maMdirano jIrNoddhAra karAvyo hata" tyAre ApaNA hAthamAM saMzAdhanano eka viSaya Avela hovA chatAM tenA pratye joItuM dhyAna na The Times of India 19-3-35. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 6. 55 apAyuM. e pachI nebucanejhAranA jIvanacaritrane ne bebIlonanA ItihAsane abhyAsa karatAM je anumAne tAravI zakyo chuM te ahIM rajU karI evA viSayane buddhimAna varga kaI rIte samAjopayogI banAvI zake te sUcavIza. Adeza ke Adranagara kayAM Avela che te saMbaMdhamAM jaina saMzodhakoe abhyAsamAM UtaravAnI jarUra joI nathI. keTalAke prasaMgopAta jarUra paDatAM eDanane A nagara tarIke oLakhAvyuM. paraMtu eDananI khIlavaNI to I. sa. pUrve 24 nA romana-vijaya pachI thaI che, ne I. sa. pUrve chaThThI sadImAM te tyAM mAchImAronAM jhUMpaDAM sivAya kaMI ja na hetuM uccAranI gaNatarIe paNa eDana zabda Adrane samAMtara nathI. eTale Adranagara mATe ja najara doDAvavI joIe. pazcima eziyAmAM Avelo mesepiTemiyA deza ati prAcIna kALamAM uttara, madhya ne dakSiNa ema traNa vibhAgamAM vahecAyelo hato. uttara - vibhAga pitAnA pATanagara asuranA nAma parathI esIriyAnA nAme oLakhAta, madhya bhAganI prAcIna rAjadhAnI kIza hatI, paNa hamurAbInA samayamAM (I. sa. pUrve 2123 thI 2081) bebIlenanI vizeSa khIlavaNI thatAM madhya bhAganuM pATanagara bebIlena banyuM ne samaya jatAM madhya vibhAga paNa bebIlonanA nAme oLakhAvA lAgyo. sAgara kAMThe AvelA dakSiNa bhAganuM prAcIna pATanagara ed (Eirdiu) baMdara hatuM paNa te dhIme dhIme purAvA mAMDatAM rAjadhAnI uramAM pheravANI. samaya jatAM bebIlonanA samartha rAjavIoe traNe bhAga para pitAnI sattA vistArIne bebIlenane saMyukta pradezanuM pATanagara banAvyuM. jana sAhityamAM varNavAyela Adra nagara A arva nagara havAne pUrato saMbhava che. prAcIna kALamAM jAherajalAlI bhogavatAM Ane samAMtara A sivAya bIju e paNa nagara nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 6 eI baMdaranI jAherajalAlI I. sa. pUrve 5000 mAM zarU thAya che. jalapralaya pUrvenAM jagatanAM cAra mukhya baMdaromAMnuM eka hatuM. sAgara kAMThe yukreTIsa nadInA mukha para vaseluM heI tene dekhAva beTa same lAgato. hiMda sAthe e baMdarane sIdhA jaLamArgane saMbaMdha hatA. dhIme dhIme nadInA kAMpane lIdhe baMdara purAvA lAgyuM. ne tenuM mahatva ghaTavA lAgyuM. Aje e nagaranA khaMDiyera urathI bAra mAIla dakSiNa-pazcime patharAyelAM paDyAM che. basarAthI IrAka doDatI relave te khaMDiyeranI tera mAIla pUrvethI pasAra thAya che. I. sa. pUrve 604mAM bebIlonanI gAdIe jagamazahura samrATa nebucanejhAra virAjyo. tenA pitA nebapizAre tene vizALa rAjyane vAraso soMpyuM hatuM, paNa nebucandanejhArane bhavya sAmrAjya sarjAvavuM hatuM. pitAnI hayAtI daramyAna ja (i. sa. pUrve 605 mAM) teNe esIriyAne harAvIne te pradeza te bebIlenamAM ja bheLavI dIdho hato. have te digvijaye nIkaLyo. nekone harAvIne teNe eziyAmAMthI yuropa ane AphrikAne paga kADhayo. ne pachI bebIlenanI nabaLI dazAmAM jeNe jeNe tene nukazAna pahoMcADyuM hatuM te badhAM rAjyone teNe jItavA mAMDyAM. jaDAnA yahUdIoe bebIlenanI samRddhi lUMTIne pitAnA pATanagara jerUselamamAM pitAnA prabhunA nAme maMdira baMdhAvarAveluM. nebucandanejhAre e deza jItI laI maherabAnInI rAhe tyAMnA rAjAne te pAcho saMyo. e rAjAe gya vyavasthA na jALavatAM teNe rAjA badalAvyo, paNa bIjA rAjAe baLavo karyo. nebucandanejhAra jaMgI sainya sAthe e deza para dhasI gayA ane teNe rAjAne padabhraSTa karI jerUsalema lUMTayuM. yahudIonA maMdiramAMnI aDhaLaka saMpatti ane sonAcAMdInAM vAsaNo te bebIlona upADI gayo. TAyaranA baLavAne paNa teNe sakhata hAthe dAbI dIdhe. ne e rIte te pazcima eziyAne yazasvI samrATa banI rahyo. bebIlonamAM teNe aneka devamaMdira baMdhAvyAM. nagaranA rakSaNa mATe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainettu dhama kartavya. pra. 6 teNe baMdhAvelI bhavya divAla joI paradezI musApharI, mugdha banI gayelA. hIreDeTasanA kahevA pramANe nagarane gherAve! pa6 mAilane! hatA. ane e divAla te nagaranuM cAre bAjuthI lAkhaDI DhAlanI jema rakSaNa karatI. cInanI je divAla para AjanuM jagata ame varSAvI rahyuM che te taimucanhanejhAranI e divAlanA AdhAre baMdhAyelI che. ekhIleAnamAM teNe evA svargIya mahela baMdhAvelA ke te pachInA yuge meha pAmI emane jhulatA khAge ( Hanging gardens )nI upamA ApelI. 561 mAM te mahela saikAo 57 teNe peAtAnA nivAsa mATe I. sa. pUve baMdhAvelA advitIya mahela tA avarNa lekhAyeA che. paMdara divasanI aMdara ja AMdhavAmAM AveA chatAM sudhI enI jAhojalAlI eTalI ja anupama rahelI i. sa. pUrve 326 mAM hiMdI pAchA krela sika Mdare e mahela para mugdha banI tyAM ja peAtAnA vAseA rAkhyA. tyAM teNe divaseA sudhI raMgarAga uDAvela ane e ja mahelamAM tenuM khUna thayeluM. ekadare sthilpa, sthApatya, kalA ane saMskAranI khIlavaNImAM tejIyatejhAre gaMdhAvelA kALA jagatanA prAcIna itihAsamAM ja nahi, arvAcIna itihAsamAM paNa ajoDa che. nebucanhanejhAra samasta bheMse poTemiyAnA samrATa hAine svAbhAvika rIte ja te ene paNa svAmI hatA. ane ekhIlenanA kheAkAmamAM maLI AvelA jUnA avazeSomAM ebanneAna nAma maLI Avatu nathI te zvetAM e zahenazAhata prAcIna nagara enA nAme eALakhAtI hoya te sa Mbhavita che. A puravAra karI zakAya te ApaNA A pati nebucanejhAra Dare che. ane tema hAvAnAM khIjA paNa aneka pramANa che. te bhagavAna mahAvIra ane magadhapati zreNikanA samakAlina ai'pati che. magadhapati zreNika ArAjane prathama beTa mAkalAve che. ane te 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 6 samayanA jagatane itihAsa tapAsatAM hiMdanI bahAra belIbena sivAya evuM eka paNa mahArAjya nathI ke jene magadhapati bheTa mokalAve. prabhAsapATaNane tAmrapatrathI e puravAra thayuM che ke teNe bhagavAna neminAthanA maMdirane jIrNoddhAra karAvyo che. eTale saMbhavita che ke jyAre ArkakamAra hiMda cAlI AvyuM ane pAchaLa tenA para dekharekha rAkhavAne nImelA 500 sAmata paNa bhAgI AvyA, tyAre nebucandanejhAra putranI zodhamAM tenI pAchaLa kAThiyAvADamAM Avyo hoya ane tenA para jaina ghane prabhAva paDatAM teNe te dharma apanAvyuM hoya. uttarAvasthAmAM nebucandanejhAra kayo dharma pALato hato, tene hajI nirNaya thayo nathI. kemake, sAyarasanA zilAlekhathI e te puravAra thayuM che ke bebIlenamAM vaMzaparaMparAgata cAlI AvatI makanI pUjA ane balidAna ApavAnI prathA teNe baMdha karI hatI. uttarAvasthAnA tenA pitAnA zilAlekhomAM te prajAne uddezIne je DhaMDhero bahAra pADe che, temAM ma ka ItyAdine "tamArA deva" tarIke oLakhAve che. tema ja bAIbalanA junA karAramAM nebucandanejhAranI rAjakIya prabhutane svIkAra thayA chatAM tene ane tenA vArasone bhayaMkara nAstika tarIke oLakhAvavAmAM Avela che tathA nebucandanejhAre pote paNa jeruselamamAM luMTa calAvelI che te jotAM te yahudI dharmane paNa na hato. zarUAtamAM mane teNe baMdhAvelA bhavya maMdirathI e te nizcita che ke purvAvasthAmAM te makane pUjArI hata; paNa uttarAvasthAmAM putranI dIkSA pachI teNe jaina dharma svIkArela hevAne vizeSa saMbhava che. uttara vayamAM teNe bebIlonamAM nava phaTa paheLI eka suvarNanI pratimA banAvarAvelI. te ja asAmAM teNe baMdhAvarAvelA pitAnA mukhya pUjana-maMdiramAM eka mUrtinI samIpa sApanuM ane bIjInI samIpa siMhanuM biba hatuM. nebucandanejhAre baMdhAvelA IsTAranA daravAjAne keTaleka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 6 59 bhAga tUTI javAthI te kaDAo barlIna ane konsTaTInopalanAM myujhiyamamAM upADI javAyA che, paNa je bhAga hajI tyAM jaLavAI rahyo che, tenA para vRSabha, gaMDe, bhuMDa, sApa, siMha ItyAdi kerAyelAM najare caDe che. bAjha nagaranA maMdiramAMnI mUrtio bebIle nanAM purANomAM ke jUnA bAIbalamAM varNavAela devomAMthI koIne maLatI AvatI nathI. eTale tenI parakha khodakAmanA saMzodhake hajI paNa karI zakyA nathI. A vastusthiti nebucandanejhAre jaina dharma apanAvyuM hoya e dalIlamAM TekArUpa banavA sAthe ja jaina saMzodhako mATe abhyAsanuM kSetra khulluM kare che. bebIlenanA mahAkAvya "Epic of creation mAM bebIlenane eka rAjakumAra potAnA eka mitranI madadathI svargamAM pahoMcavAno prayAsa kare che paraMtu adhavacathI ja sarakI paDe che evuM sUcana che, je rUpaka abhayakumAranI preraNAthI AryAvarta pahoMcIne dIkSA levAnI AkumAranI tamannA ane pAchaLathI teNe karelA dIkSAtyAgane samAMtara che. bebIlana hiMda sAthe sAMskArika saMbaMdhathI te I. sa. pUrve pacIzasethI saMkaLAela hevAnuM itihAsakAre kabula rAkhe che. hamurAbInA kAnunI grantha para bhAratIya nyAyaprathAnI saMpUrNa asara che. strI para vyabhicArano Aropa Ave ne strI te Apane adAlatamAM khoTo na TharAvI zake, to tene yukreTIsa nadImAM DubADI devI ane chatAM e pavitra nadI e strIne jIvatI bahAra kADhe te mAnavuM ke te strI pavitra che, e prathA strInI pavitratA, kaDaka sajA ane kudaratI camakArathI nirdoSatA siddha karavAnI bhAratIya nyAyazAstranI praNAlikAne AbhArI che. te uparAMta prAcIna pravAsIonI naidhanA AdhAre jANI zakAya che ke bharUca, khaMbhAta ne sApArAnAM baMdara mAraphata bebIlena bhAratavarSa sAthe dhamadhokAra vyApAra paNa calAvatuM hatuM. bebIlonanA zilpa-sthApatya para paNa bhAratIya zilpa-sthApatyanI asara che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainettu dha kanya, pra. 6 A rIte Adeza, ArdrarAja ane kumAranuM aitihAsika svarUpa vicAravAnI sAmagrI pUratA pramANamAM paDelI che. e ja rIte khIjA paNa jaina sAhitya graMthenAM aneka vidhAna para aitihAsika dRSTie prakAza pheMkI zakIe evI sAmagrI ApaNe zeAdhI zakIe chIe, ane khIjA dharmAnI jema jaina dharmane paNa jagatalApI mahimA ApavAmAM ApaNe ApaNA abhyAsa ane buddhinA upayega karI zakIe chIe, jo buddhimAna va` e rIte upayAgI thatA jaNAze, te samAja enA pratye jarA paNa upekSA dAkhavI zakaze nahi. 60 A lekhano mukhya bhAga vAkaye vAkaye pramANeA mArga che, ane tema karavA jatAM lekha vadhAre groTA thavAnA bhaya hAI, e bhAganI taiyArImAM je granthAnA ke patrAnA mukhya AdhAra lIdheo che tenI ja noMdha ahI raju karela che. 1. A History of Sumer and Akkad. 2, A History of Babylon. 3. A History of Assyria--By L. W. King. 4. Seven Great Monarchy of the East By Rawlinson. 5. Historians History of the World-mAMnA bekhIlAna vibhAga, 6. Ur of the Chaldees-by Leonard Woollcy. 7. Cambridge Ancient History. Vol. I. 8. Ancient Geography, 9. Jews & Jerusalem. 10. Encyclopaedia Britannica--mAMthI A lekhamAM vaparAela zabdAnA bhAga. 11, trirASTi rAjA puSa caritra-parva 20. 12. The Times of India. 19-3-35. 13. Old Testament. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citya zabda para vicAra lekhaka jainAcArya zrI vijayeMdrasUrijI sthAnakavAsI munioe karelA kheTA athanA sAcA zAstrIya khulAsA noMdha AcArya zrI viheMdrasUri mahArAje temanA "tIrthakara mahAvIra, bhAga 2 jo" nAmanA hamaNAM ja bahAra paDela hiMdI pustakamAM sthAnakavAsIo vairava zabdanA artha sAdhu, jJAna vagere kare che te taddana khoTuM che te batAveluM che. te mATe temaNe "catya zabda para vicAra" nAmanuM khAsa prakaraNa lakhela che te khAsa upayogI ane samajavA jevuM hoIne tene anuvAda atre ApuM chuM. -na. gi. zeTha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dhakavya, pra, 7 aupapAtika sUtrane pATha aupapAtika sUtra ( saTIka yAmiLa jaina graMthamALA naM. 26) sUtra 40 pRSTha 184mAM pADe che ke-...vA ceyAda yaMtti..... e ja pATha bAbUvALI pratimAM tathA surU sapAdita aupapAtika sUtramAM pazu che. 62 sthA. sAdhu ameAlakha RSie vavAI sUtra chapAvyuM che temAM paNa A pATha te pramANe ja che. (patra 163 ). ahIM ceyAnI TIkA abhayadevasUrie A pramANe karI che-- lephsArUM ti anaiyAni, nina pratimA tyartha: paNa ameAlakha RSie tenA artha sAdhu karyAM che. sthAnakavAsI vidvAna ratnacaMdre temanA a mAgadhI koSamAM paNa 'sAdhu ' aya' ApyA che. ane tenA udAharaNamAM traNa pramANa ApyA che--(1) upAsakadazAMga. 1-58,:( 2 ) bhagavatI 3-2 tathA (3) ThANAMga 3-1. bhagavatIsUtranA je prasa MganuM ratanacaMdra lakhyuM che tyAM pATha A pramANe che--nAtha ati caDvAna vAmaLAre vA. ( bhagavatI sUtra a. 3, u. 2, sUtra 144. putra 313) ahIM pAThe ja vyakta karI dIe che ke eDvALitA artha sAdhu nathI. kAraNake tenI pachI ja maLavAre vA Ave che. (AnuM vizeSa vivecana A pachInA pAnA para che) ThANAMgasUtranA ThANA 3, uddezo 1, sUtra 125 mAM aititaM zabda Ave che. tenI TIkA abhayadeva sUrie A pramANe karI che--vinAvi pratimeva caityaM zramaNa. ahIM zramaNunA a nahi samajavAthI * sAdhu' atha besADavAne prayatna karyAM che. ahIM zramaNu zabda sAdhune mATe nahi paNa bhagavAna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 7 mahAvIrane mATe vaparAyela che. ame A saMbaMdhamAM thoDA pramANe ApIe chIe. (1) kalpasUtramAM bhagavAnanA traNa nAmano ullekha che -(1) vardhamAna, (2) zramaNa ane (3) mahAvIra. ane zramaNuM nAma paDavAnuM kAraNa batAvatAM lakhyuM che ke- muMphALe samaje (ka9pasUtra subedhikA TIkA patra 254) ane enA upara A pramANe TIkA karelI che-sAmuhitA-samAvinI ta: varAtri zakti tathA zramaNa iti dvitIya nAbha. (2) AcAramAM paNa e prakArane pATha che-samarUT maLe (3) Avazyaka cUrNa mAM paNa evo ja ullekha che. (4) sUvakRtAMgamAM paNa zramaNamUtranI TIkA karatAM TIkAkAre kamaLo marIjha: lakhela che eTale ke AkumAranA tIrthakara bhagavAna mahAvIra. (5) yogazAstranI TIkAmAM hemacaMdrAcArye lakhyuM che ke-kamaLo devArya iti ca janapadena zramaNa zabdane artha ja bhagavAna mahAvIra che, sthAnakavAsI vidvAna pite paNa A vAtathI avagata che. ratanacaMde potAnA kerSamAM zramaNa zabadano eka artha "bhagavAna mahAvIra svAmInuM eka upanAma " ema Apela che. ThANAMga sUtranI TIkAmAM je zramaNa zabda Ave che tyAM paNa tenuM tAtparya bhagavAna mahAvIrathI ja che paNa sAdhuvI nahi. bhagavatIvALA pATha para vicAra alakha RSie bhagavatIvALA pAThano anuvAda A pramANe karyo che -" arihaMta. arihaMta citya te chaghastha, aNagAra" ( "amolakha RSinuM bhagavatI mutra patra 489) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 7 cityane artha "chadrastha kaI paNa keSamAM maLatA nathI. svayaM sthAnakavAsI sAdhu ratanayade pitAnA koSamAM caityane eka artha "tIrthakaranuM jJAna-kevaLajJAna" ema artha Apela che. upAdhyAya amaracaMde paNa titano artha jJAna karyo che (sAmAyika sUtra. pRSTa 173). chadmasthAvasthAmAM kevaLajJAna to thatuM ja nathI. ane vaLI chaghastha koNa? jyAM sudhI kevaLajJAna thayuM na hoya tyAM sudhI sarva sAdhu chadmastha ja rahe che ane sUtrakAranuM tAtparya sAdhuthI hota to AgaLa (tenI pachI) aNugAra zabda lakhyo nahata, ane je amAlakha RSinuM tAtparya tIrthakarathI heya te arihaMta thayA pachI chaghastha avasthA rahetI nathI. athavA ema kahIe ke ikvAvasthA samApta thAya tyAre ja arihaMta thavAya che. bhagavAnane kevaLajJAna thayuM tenuM varNana kalpasUtramAM A pramANe Ave che- taeNaM bhagavaMta mahAvIre arahAjAye, jiNo kevalI sava-nUsabvadarisI... upAsaka dazAMga sutrane pATha vAra rakSA (upAsaka dazAMga sUtra)mAM pATha Ave che ke marihaMta velAruM. hAle (Hornel) vAsA sAmo saMpAdita karyuM che temAM mULa sUtramAM temaNe A pATha kADhI nAkhe che ane pAdaTippaNamAM pAThAMtararUpe te pATha Ave che. (pRSTa 23). hArnele mULa pAThamAMthI ukta pATha te kADhI nAkhyA paNa tenI TIkAmAMthI e pATha kADhI nAkhavAnI temanI himata cAlI nahi. ane temaNe tyAM TIkA paNa chApI che ke tyAni apratimAikSaNAni (pRSTa 24). mULamAMthI temaNe A pATha zA mATe kADhI nAkhyo che tenuM kAraNa temaNe temanA aMgrejI anuvAdavALA vibhAganI pAdaTipaNimAM batAvyuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dharmAMka vya. pra. 7 15 gra MthaneA zabda heta temanu kahevuM che ke jo A mULa tA vaidyani zabda hAta. ane tyAre ja dayAni zabdathI tene meLa besata. paNa ahIM pATha cenine badale caDyuM che. tethI te sa MdekAspada che. ( pRSTa 35 ). paraMtu hArnele e dhyAna rAkhavuM joitu hatuM ke A gadya che, padya ke gAthA nathI ke jethI turka meLavavAnI AvarayaktA hoya. bIjI vAta--hArnele A pratiye meLavIne graMthanuM saMpAdana karela che. paNa e badhI pratiye tenI pAse TheTha sudhI rahI nathI. ane tethI te sarva pratiyAnA upayAga te AkhA pustakanA saMpAdanamAM ekasarakhA karI zakela nathI. tethI pArDa meLavavAmAM hArnelanA srotamAM bhAre vaibhinna rahyuM. paNa jo hArnele jarA paNa gadyapadya tarapha dhyAna dIdhu hota te| A bhUla thAta nahi. TIkAmAM A pATha hovAneA hArnele svIkAra karyA te tenuM tApa eja thayuM ke TIkAkAranA samayamAM e pATha mULamAM hatA, nahitara te TIkA ja kema karI zakata ? ane TIkAkAranA samayamAM e pATha hatA tA hArnelane evI bIjI kaI prata maLI ke je TIkAkAranA kALathI prAcIna ane pramANika hAya ? vaLI A pATha aupapAtikamAM paNa Ave che paNa kArnele te graMthanI sAthe meLavavAnA paNa prayatna karyo nahi kArnele e pATha kADhI nAkhyA tethI aMgrejI jANanArA ane jaina sAhityamAM kAma karavAvALAe paNa tenI nakala mAtra karIne pustakA sapAti karyA ane pATha kave hevA joI e tenA vicAra ja karyA nahi. pI. ela. vaidya tathA ena. e. gAre evA ja anukaraNavAdanA zikAra banyA che. khIjAnI dekhAdekhIthI paNa becaradAse bhagavAna mahAvIranA www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat .. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 7 daza upAsake" nAmanA upasAkadazAMganA gujarAtI anuvAdamAM reyAruM vALe pATha cheDI dIdho (pRSTa 14). "puSabhikhu" (sthA. muni kulacaMdrajI)e "suttA game cAra bhAgamAM prakAzita karAvela che. tenA cothA bhAgamAM sevAnA rasamo che. tenA pRSTa 113ra para temaNe paNa A pATha kADhI nAkhyo che. paNa puSpalikakhu hArnelanA prabhAvathI para che. caityane artha mUrti che ane mUrti nAma jainAgamamAM AvavuM ja na joIe te mATe temane zreSTha e lAgyuM ke e pATha ja nahi heya pachI loke zene artha karaze! ame amArA A "tIrthakara mahAvIra" pustakamAM ja pu5bhikakhunI evI anadhikAra ceSTAonI tarapha bIjA sthaLo para pAThakonuM dhyAna kheMcyuM che. ahIM ame e batAvI daIe chIe ke temanI pUrvenA sthAnakavAsI vidvAne paNa 3vasAmo upAsaka dazAMgamAM e pATha hevAne svIkAra kare che. (1) ardha mAgadhI keSa bhAga 2, pRSTha 838mAM ratanacaMde e pAThane svIkAra karyo che. (2) ghAsIlAlajIe paNa rephayANuM vALA pAThane svIkAra karyo che. (pRSTa 335) paNa ratnacaMdra tathA ghAsIlAlajIe caityazabdane ahIM sAdhu" artha karyo che. cetya zabda mAtra eklA jenone ja nathI. saMskRta sAhityamAM ane pAlimAM tene prayoga thayele maLe che. eTale tenA arthamAM koIpaNa pheraphAra karavAno saMbhava nathI. caitya zabda prayoga prAcIna sAhityamAM kayA rUpamAM thayela che tenA kaMIka udAharaNe ahIM ApIe chIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenuM dharmakartavya. pra. 7 saMskRta dhArmika sAhityamAM cetya zabda vAlamIkI rAmAyaNa (1) caityaM nikuMbhilAmadya prApya homaM kariSyati -yuddhakAMDa sarga 84 bleka 13 pRSTa 238. iMdrajIta nikuMnilA devInA maMdiramAM yajJa karavA beThA che. (zAstrI naraharI maganalAla zarmA kRta gujarAtI anuvAda bhAga 2 pRSTa 1898). (2) nikumbhilAmabhipayo caiHyaM rAvaNipAritam -yuddhakAMDa sarga 85, ka 29 pRSTa 240 lakSmaNa rAvaNuputranI rakSA karavAvALA nikuMbilAnA maMdira tarapha javAne nIkaLyA.--gujarAtI anuvAda pRSTa 1099. AvA ja arthamAM caitya zabda vAlmIkI rAmAyaNamAM bIjA paNa ghaNA sthaLe vaparAyo che. vistAra bhayathI ahIM badhA pATha ApyA nathI. mahAbhArata zucidezayataHvAnaM devagoSTaM catuSpayam / vAmagaM dhArmika caityaM niyaM kuryAt pradakSiNAm / - zAMtiparva a. 183. AcArya nIlaka De TIkAmAM cayane artha devamaMdira karela che. pRddhahArItasmRti tenA paNa be be kamAM caitya zabda Ave che te AcAryazrIe Apela che paNa aDIM uSata karyA nathI. A uparAMta gRva sUtromAM paNa caitya zabda Ave che. AsvilAyana gRha sUtramAM pATha che kecaityyje prAk sviSTakRtazcaityAya bali hareta. -A. 1 khaMDa 12 sU. 1. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 7 bauddhasAhityamAM citya zabda bauddhagraMtha lalitavistarAmAM Ave che ke je sthaLa para chaMdane budhe AbharaNu Adi daIne pAcho mokalyo hato tyAM catya banAvavAmAM AvyuM. te cetyane chaMdaka-nivartana kahe che. -pR 163. pAlI e rIte budhe jyAre temane cUDAmaNi upara pheMke tyAre te eka jana UMce jaIne AkAzamAM rahI gayA. zakke tenA upara cUDAmaNi caityanI sthApanA karI. -jAtaka kathA (pAli) pRSTa 49. bauddha sAhityamAM caitya zabdane mULa artha ja pUjAsthAna che. Buddhist Highbreed saMskRta DikazanarI bhAga 2 mAM e 2421 24.12.2013 3Seems to be used more broadly than in sanskrit-as auy object of veneration. pRSTa 223. bIjA sAhityamAM citya zabda kauTilya arthazAstra (1) parvasu ca vitadicchatrollomikAhasta patAkAcchA gopahAraiH caityapUjA kAratakauTilya arthazAstra mULa pRSTa 210. (2) vaita caM--e ja pRSTa 244. eno artha De. Ara. zyAmA zAstrIe temple devAlaya karyo che. (pRSTa 273). (3) caitya vaival-e ja. pRSTa 379. tene artha DA. zAstrIe Altar yajJakuMDa karyo che. (pRSTha 408). (4) prarA pAra rAmurAdhya daivata timachidra varayAsata (pRSTha 383). A pAThane artha spaSTa che. kauTilya artha zAstramAM A pramANe bIjA paNa ghaNe ThekANe caitya zabda Ave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 7 A pramANethI spaSTa che ke-caityane artha devapratimA ke devamaMdira ja che. ene artha jJAna ke sAdhu thatuM ja nathI. keTalAka koSomAMthI cityane atha biba ke mUti thAya che tenA avataraNe ahIM udadhata karyA che. keTalAka kemAM caityanA artha (1) anekArtha saMgrahamAM zrI hemacaMdrAcArye lakhyuM che ke - caittyaM jinaukastadabimbaM caityo jinasabhAtaruH / uddeza vRkSazcAdyaM tu preya prazne bhutepi ca // kAra leka 362 pRSTha 30. (2) 14-Sanctuary Temple you reu devAyatane nairAM pUSTha 161, vaijyantI ke (3) caitya-vatarau, revAvAse, nina, ninAmA, ninAmImAM vasthAne-zabdArtha citAmaNI. bhAga 2 pRSTha 944. (4) -devasthAne zabdastama mahAnidhi pRSTa 160. jaina sAhityamAM cityane artha jaina sAhityamAM evAM keTalAya sthaLo che ke jayAM caityane artha bIjA keI rUpamAM lAgu paDI zakato ja nathI. eka pATha che- phalANaM maMgalaM devayaM ceiyaM pajjuvAsejjA A pATha sUvakRtAMga (bAbuvALA) pR. 1014, ThANAMga sUtra saTIka pUrvArdha patra 108-, 14ra-2, bhagavatI sUtra (saTIka sAnuvAda) bhAga 1, pRSTa 233 jJAtA dharma kathA saTIka uttarArdha patra 25-ramAM tathA aupapatika sUtra saTIka patra 8-2 mAM Avela che. have enI TIkAe kevI rIte karavAmAM AvI che tenA upara daSTi nAkhI levI Avazyaka che- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 7 (1) maMgala devatAM caityamiva paryupAsate -dIpikA sUvakRtAMga bAbUvALA pRSTa 1014. (2) caityamiva-jinAdi pratimeva caitya zramaNaM -ThANuga sUtra saTIka. pUrvArdha. patra 111-2. (3) vaica-tevatA pratimA-aupapAtika saTIka patra 10-2. (4) becaradAse bhagavatI sUtra tathA tenI TIkAne saMpAdita ane anuvAdita karela che. temAM TIkAnA gujarAtI anuvAdamAM becaradAse lakhyuM che ke - tyanI-iSTa devanI mUrtinI-peThe pa. becaradAsanI adhIkAra ceSTA becaradAse "jana sAhityamAM vikAra thavAthI thayelI hAnijha mAM kalpanA karI che ke-catya zabda citA uparathI baneluM che ane tene mULa artha devamaMdira ke pratimA nahi paNa citA para baneluM smAraka che. paraMtu jena sAhityamAM caitya zabdanA prayogane prazna che tyAM AvA prakAranI kalpanA lAgu paDI zake nahi. kAraNa ke jyAM citA upara nirmita smArakane prasaMga Ave che tyAM mA revu zabdano prayoga thayela che. (AcArAMga TIka. 2, 10, 18, patra 378-1) tathA jyAM ghumaTa jevuM smAraka baneluM hoya tene mATe mAthamiyA; zabda Ave che. ( AcArAMga rAjakoTavALuM pRSTa 343), nizIthacurNa sabhASyamAM paNa madada pUmika zabda Ave che. jyAM tene saMbaMdha mRtakanI sAthe thato hato tyAM tenI sAthe mA zabda joDI devAmAM Avato hato. AthI spaSTa che ke badhe ThekANe cityane artha mRtakanA avazeSa para baneluM smAraka" ema artha kare e sarvathA asaMgata che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dharmAMkanya, pra, cha 71 becaradAsanuM kahevuM ema cheke TIkAkAre e mUrti artha karelA che te vastuta temanA kALe e a hatA paNa mULa artha nahi. paraMtu ema kahevuM te paNa becaradAsanI adhikAra ceSTA che, aupapAtIka sUtramAM pUrNabhadra caityanuM varNana aupapAtika satramAM caityanuM varNana che. aupAtika eka Agama graMtha che. ane emAnuM varNana vAMcIne vAMcaka pe te ja peAtAnI meLe niNaeNya karI zake che ke jaina sAhityamAM caityanuM tAtparyAM kaI vastu sAthe che. caityanA varNananA pAThe (gujarAtI akSaramAM lakhyuM che) tIseguM ca MpAe NuyarIe ahiyA uttara purathime disabhAe puNabhadde NAma ceIe heAtyA. cirAI e punnapurisa parNAtta pArANesaddie kittie NA e satta sajajhae saTesaDAgepaDAgAI paDAgapaDie salebha the kacaDue lAya ulleAMI ya mahie geAsIra sarasa ratta caMdaNu dara diC paMca gullitale ucaya caMdana kalase caMdana dhaDa sukaya tAraNa paDiAra desabhAe asittA vasitta vila vaTTa-vadhAriya maladAmakalAve paMca vaSNu sarasa surabhi mu pu pujovayAra kalie kAlAngurupavakuruka-turu dhRva mamaghata gayAbhi rame sugadhavara gadhagadhie gadhavibhU-e yuga TTagajalla malla mukriya velabhaga pavaga krama lAga Akhaga lakhama kha tRNulla tuMba vANiya bhuvaga mAgapagie bahu jabhaNuvayaska visyuyakittie bahu jasa Ahumma ANijyuM pAtuNuje aNije vaNijjanama' gujje puNijye samrArANo sammaNijye kallANu maMgala daivayaM ceya viSNueNuM pannuvAsaNijye diva' sacce saceAvAe saNi 6e paDihAre jAga sahasya bhAga paDie bahu jaNA aceSTamAgama puNabhad ce Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 sthA. jainenuM dharmartavya. pra. 7 artha-te caMpA nagarInI uttara-pUrva dizAnA madhya bhAgamAM IzAna khuNAmAM pUrvanA puruSoe prajJa-prazasita karela, upAdeya rU5mAM prakAzita karela, ghaNuM kALanuM baneluM atyaMta prAcIna ane prasiddha pUrNa bhadra nAmanuM eka caitya hatuM. te vajA, ghaMTA, patAkA, lemahasta, morapicchI tathA vedikA AdithI suzobhita hatuM. caityanI aMdaranI bhUmi gamaya (chANa) AdithI lIMpelI hatI ane divAla para taraMganI camakadAra mATI lagADelI hatI. ane tenA upara caMdananA thApA lagAvelA hatA. te citya caMdananA suMdara kaLazothI maMDita hatuM. tathA tenA dareka daravAjA upara caMdananA ghaDAnuM toraNa bAMdheluM hatuM. temAM upara nIce sugadhI puSponI moTI moTI mALAo laTakAvelI hatI. pacaraMgI sugaMdhI kule tathA uttama prakAranI sugaMdha yukta dhUpathI te khUba mahekI rahyuM hatuM. te caityane aMdaranA bhAga naTa, nartaka, jalla, malla, moSTika vidUSaka, kUdavAvALA, taravAvALA, jyotiSI, rAsa karavAvALA, kathA karavAvALA, citra batAvavAvALA, vaNe bajAvavAvALA, gAvAvALA bhejaka Adi lekethI vyApta rahetuM hatuM. e caitya aneka lekamAM ane aneka dezomAM vikhyAta hatuM. ghaNuM leke tyAM Ahuti devAne, pUjA karavAne, vAMdavAne tathA praNAma karavAne mATe AvatA hatA, A caitya ghaNuM lekene satkAra, sanmAna temaja upAsanAnuM sthAna hatuM tathA kalyANa ane maMgaLarUpa devatAnA cayanI mAphaka vinayapUrvaka parva pAsanIya hatuM. temAM devI zakita hatI ane te satya tathA satya upAya vALA eTale upAsakonI laukika kAmanAone pUrNa karavAvALuM hatuM. ane tyAM hajAro yajJonA bhAga, naivedyanA rUpamAM arpaNa karavAmAM AvatA hatA. e prakAre aneka leke dUra dUrathI AvIne e pUrNabhadra caityanI arcA pUjA karatA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 7 73 pUrNabhaka to yakSa hato. te tyAM (catyanI jagyAe) marI gayelo nahote ke jethI citA upara maMdira banAvyuM heya. papAtika sutramAM nagaranuM varNana jaina zAstromAM nagaranA varNana Ave che. temAM paNa caitya Ave che. aupapAtika satramAM caMpAnA varNanamAM (saTIka patra 2 mAM) AyAravaMta ceiya pATha Ave che tyAM tenI TIkA nIce ApavAmAM AvelI che- AkAravanti-muMdarAkArANi AkAracitrANi vA yAni caityAni - TevatAvatanAni...... rAjapakSIya satramAne pATha rAyapAseNImAM paNa e pATha Ave che. (becaradAsa saMpAti. patra 4). tyAM tenI TIkA che ke mAravati nuM rA icaitya rAyapaNamAM ja eka anya prasaMgamAM (sUtra 138 ) mAM pUrva DhALa niLavA pATha Ave che. A pAThathI spaSTa che ke jinavara ane tenI mUrtimAM kaI bheda nathI, je mUrti te ja jina! becaradAse rAyapAsaNInA anuvAda (patra 93) mAM teno artha karyo che ke -"te pratyeka pratimAo AgaLa dhUpa kayo." becaradAse rAyapAse sattane eka gujarAtI anuvAda paNa prakAzita karAvela che temAM pRSTa 86 para e ja anuvAda Apela che. raM catya zabda uparanI TIkAe vize spaSTIkaraNa mATe rUA zabda upara karavAmAM AvelI thoDIka TIkAo ahIM ApI che- che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 7 (1) pharyA-rUSTadeva pratimA bhaga. 2-1. bhAga 1. patra 248. (2) caityAna-mata pratimA Avazyaka haribhadrIya patra pa10-1. (3) caityani-nina pratimA prazna vyAkaraNa patra 126-1. (4) caityAna-devatAyatanA ivivAI. patra 3. (5) caitya-rudeva pratimA uvavAI. patra 10. (1) veyAvattaM-caityamiti ko'rtha ityAha-avyakta' miti jIrNa patitaprAyamanirdhArita devatA vizeSAzraya bhUtamityarthaH mAladhArI hemacaMdrakRta Avazyaka TIkA TipaNu patra 28-1. bauddha graMthamAM citra citya e pUjAnuM sthAna hatuM e vAta bauddha graMthomAM paNa pramANita che. budhe vaizAlInA saMbaMdhamAM kahyuM ke __"vajjI yAni tAni vajjaunaM vajji cetiyAni abbhantarAni ceva bAhirA nica, tAni sakkaronti garuM karonti mAnenti, pUjenti, tesaM ca hinapucvaMtapurva vaDhino rihAyentI'ti-dIghanikAya (mahAvacca, nAlaMdA saMskaraNa) pRSTa 60. vajijaonA nagaranI aMdara ke bahAra je caitya che tene teo satkAra kare che, pUje che. tene mATe pahelAM ApelAM dAnane, pahelAM dharmAnusAra ApelI baline lepa karatA nathI.- dIghanikAya hiMdI anuvAda pRSTa 118. vaizAlInA stUpanuM mahatva vaizAlInI caityapUjAnuM mahatva jaina graMthamAM paNa varNavela che. uttarAdhyayananI TIkAmAM munisuvrata svAmInA sUpanuM varNana Ave che. (nemicaMdanI TIkA. patra 2-1). tathA kaNikanA yuddhanA prasaMgamAM nA nagaranI 8 mATe pahelI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakatavya. pra. 7 75 pa raheze tyAM sudhI vaizAlInuM patana kahyuM che ke jyAM sudhI thaze nahi. ghAsIlAlajIe karela cheTe atha ghAsIlAlajIe upAsaka dazAMganA temanA anuvAdamAM (pRSTa 339) lakhyuM che ke - "caitya zabdane artha sAdhu thAya che. bRhada kapa bhASyanA chaThThA udezAnI aMdara mAthA mAi-yamameDa gAyAnI vyAkhyAmAM kSemakIrti sUrie tyoki artha "sAdhuonA uddezathI banAvela azana Adi" ema artha karyo che. ghAsIlAle je prasaMgane ullekha karyo che te prasaMga ja ahIM ApI dauM chuM ke jethI vAMcake saMdarbha sahita AkhI sthiti samajI jaze. ahIM mULa gAthA A pramANe che - AhA adhe ya kamme, AyAhamme ya atta kamme ya / taM puNa AhAkamma, kappati Na va kappato kassa // 6375 // -AdhArma adhaHkama Atmakarma ceti audezikasya sAdhUnuddizya kRtasya bhaktAdezcatvAri nAmAni / tat punaH AdhAkarma kasya kalpate ? stha vA Wte -buka9pa saniryukti laghubhASya vRtti sahita, vibhAga 6, pRSTa 1682-83. ahIM mULamAM caitya zabda ja kayAM che ke jenI TIkAnI apekSA rakhAya ? kharekhara lokone bhramamAM nAkhavAne mATe reti (1 + ) tathA saufzaSNa e traNa zabdanI madhi karIne vegoriya karIne ghAsIlAle tene beTI rIte meLa besADavAnI kuceSTA karI che. e pAThamAM ke tenI TIkAmAM kayAMya paNa caitya zabda AvatA ja nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 sthA. jainanuM dharmartavya. pra. 7 ghAsIlAlajInuM kahevuM che ke keIpaNa koSamAM caitya zabdane mUrti artha batAvela ja nathI. ane tenA samarthanamAM temaNe padmacaMdrakeSanuM uddharaNa ApyuM che. paNa pahelI vAta te e ke te keSamAM "sAdhu" artha kyAM lakhe che? bIjI vAta e paNa dhyAnamAM rAkhavAnI che ke e ja keSamAM ane ghAsIlAlajInA e ja uddhAraNamAM caityane eka artha biMba paNa Apela che. ghAsIlAle bIjA kaMIka uddharaNothI tene artha karatAM lakhyuM che ke "biMba"ne artha mUti thato nathI. tyAre ame have ahIM thoDAka koSomAMthI "biba" zabdano artha batAvI devA cAhIe chIe- thoDAka kemAMthI biMbane artha (1) vive = A statue. figure, idol jemake-devisvanimar sauMA mAtra manirmitA-rAmAyaNa 6. 12-14-AnI saMskRta iMglIza DikazanerI, bhAga 2. pRSTa 1167. (2) faa = An image, shadow, reflected or presented form, picture-rAmAyaNa, bhAgavatapurANa, rAjataraMgiNuM bibane mUrtinA arthamAM hemacaMdrAcArye paNa prayoga karela che caitva vinaukata tri-anekArtha keSa. ka. 2 leka 36ra. thoDA Adhunika vidvAnanA mata citya zabdanA saMbaMdhamAM have ame ceDA Adhunika vidvAnonA mata ApavA cAhIe chIe. koI paNa prakArano bhrama thAya ke rahe nahi mATe ame mULa uddharaNa ja ahIM ApI devA IcchIe chIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 7 (1) retiya (che. taiya) In its most commonsense has come to mean a shrine associated with buddhism. But the word in its original use was not exclusively buddhist for there are references to Brahmanical and jain Chaityas as well. Thus the word must have been originally used in the sense of any sacred spot or edifice or sanctuary meant for popular worship -- Geography of Early Buddhism. vimaLacaraNa lA. ta. pRSTha 74. artha sAdhAraNarUpamAM caityane artha bauddhadharma sAthe saMbaMdhita maMdira ke pUjAsthAna che. paraMtu mULa rUpamAM e zabdane prayoga kevaLa buddhadharmathI saMbaMdhita nahato. kAraNa ke brAhmaNa ane jaina sainA paNa saMdarbha maLe che. tethI kahevuM joIe ke mULa rUpamAM e zabdano artha koI pavitra sthAnane mATe, vedikAnA mATe athavA pUjA nimite maMdirane mATe te hato. (2) In thu pitakas this word means a popular sirine unconnected with either Buddhist or Brabuanical ceremonial, some times perhaps merely a sacred tree or stone, probably bonoured by such simple rites as decorating it with paint or towers--? 241371 442 km Hinduism and Buddhism. bhAga 2. vRSTa 1ra-73. artha-piTamAM A zabdane artha sarva sAdhAraNane mATe pUjAsthaLa che. tene bauddhA ke brAhmaNa sAthe saMbaMdha nathI. kayAreka kayAre ka caityamAM mAtra vRkSa ke patthara hate. ane raMge Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 sthA. jenuM dharmakartavyapra. 7 tathA phUlethI tene sajIne tenA pratye AdaramAna pragaTa karavAmAM AvatA. (3) The most general name for sanctuary is Chai tya. (prA. cetiya) a term not only applying to building but to sacred Trees, Memorial stone, Holy stupas, Images, religious inscriptions, Hence all edifices having the character of a sacred monument or Chaityas-e. karna likhita Manual of Buddhism (pRSTa 81). artha-pUjA sthAna mATe sauthI pracalita zabda caitya (prA. cetiyo hato. phakata kAI bhavanane ja te zabda lagADavAmAM Avate nahe; paNa pavitra vRkSa, smAraka zilA, stUpa, mUrtio tathA dharmalekhanane paNa lagADavAmAM AvatuM. tethI kahevuM joIe ke saghaLAM sthAna jyAM pavitra smAraka hoya te caitya che. (4) In a secondary sense to a temple or shrine containing a Chaitya or Dhatugarbh. Chaityas or Dagobas or an essential feature of temples or chapels constructed for purpose of worship, there being a passage round the Chaitya for circumbulation ( Helduel ) and for this such temples have received their appellation the name of Chaityas, flowers, applied not only to sanctuaries but to sacred trees, holy spot and other religious monuments.-24. yunoDela likhita Buddhist Art in India. anuvAdaka ribsana je. barjesa dvArA parivardhita pRSTa 20-21. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jeneAnuM dharmakartavya. pra. 7 79 atene khIjo bhAva madira ke pUjAsthAna che ke jenA caitya ke dhAtugarbhathI saMbaMdha raheteA hato. caitya athavA DAMgeAbA maMdira athavA pUjAsthAnanu te Avazyaka aMga hatuM. caityanI cAre bAju pradakSiNA mATe sAMkaDA rasto rAkhavAmAM AvatA. ane tethI te maMdirane caitya nAma ApavAmAM AvyuM. caitya zabda `dirane ja nahi paNa pavitra vRkSa, pavitra sthAna athavA khIjJa dhArmika smArakane te nAma ApavAmAM AvatuM, (5) Shrine = madara. --DaoN. jagadIrAcaMdra jena likhita Life in Ancient India as depicted in th: Jain Canons, pRSTa 238. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 sthA, munizrI ghAsIlAlajIe sUtreAnA karelA khATA artha lekhaka jainAcArya zrI vijayendra sUrijI * noMdha AcArya mahArAjazrI vijayeMdra sUrijI racita " tI kara mahAvIra bhAga 2 jo" pustaka hamaNAM ja khahAra paDela che temAM AcArya mahArAjazrIe sthA. muni zrI dhAsIlAlajI mahArAje temanA sUtrAmAM zabdonA khATA atha karelA che te batAveluM che. sAMpradAyika mehane vaza thaIne zrI ghAsIlAlajIe zabdAnA kevA khATA a karyA che te AcAya mahArAje batAvela che te huM temanA zabdomAM ja ahIM uddhRta karU chuM eTale ke mULa hiMdInA ahIM anuvAda ApuM chuM. --na. gi. zeDha * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 8 kayabalikammAne artha ghAsIlAlajIe upAsaka dazAMgane je anuvAda karyo che temAM temaNe "rAva' zabdathI varNana pUrUM te karyuM paNa temAM jhinma zabda choDI dIdho ! ane mULanA phrAI nAva pachite pAThamAMthI chinnene anuvAda choDI dIdho ! A pATha aupapAtika sUtramAM be jagyAe Ave che (aupapAtika sUtra saTIka sUtra 11 patra 42 tathA sUtra 27 patra 111 ) aupapAtika sUtrano ghAsIlAlajIe je anuvAda karela che temAM vasTimane anuvAda pRSTa 106 mAM "pazupakSI Adine mATe annanA vibhAga rU5 balikarma karyuM" ane pRSTha 358 mAM tene artha "kAgaDA Adine anAdi dAnarUpa baliArma karyuM " ema artha karela che. ghAsIlAla sthAnakavAsI che paNa temane e artha svayaM sthAnakavAsI lokone paNa amAnya che ! sthAnakavAsI vidvAna ratanacaMde (nacaMde ) ardhamAgadhI kaSa pAMca bhAgamAM lakhe che tenA trIjA bhAganA pRSTa ka7ra mAM balikarmanA artha "gRha devatAnI pUjA (sUtra 1) tathA "devatAne nimitte devAtuM" (sUtra 27) ema artha karela che. ratanacaMdajInA A uddharaNathI ja spaSTa che ke ghAsIlAle keTalI anadhikAra ceSTA karI che. prAcIna bhAratamAM snAna karyA pachI A sarva kriyAo karavAnI paraMparA sarvamAM hatI, bhale pachI te anyatIthI hAya athavA vratadhArI zrAvaka heya. A vAta papAtika sUtravALA pAThathI spaSTa che ke jemAM kRNika (keNika-ajAtazatru) rAjA (sUtra 11) tathA tenA adhikArI (sUtra ra7) e kriyAo kare che. Do. jagadIzacaMdra jene temanA life in Ancient IndiamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 sthA. jeneAnuM dharmAMka vyU. pra. 8 tene barAbara artha karyAM che ke--having made the offering to house-gods ( pRSTa 235). * becaradAse " bhagavAna mahAvIranA daza upAsakeA 'mAM (pRSTa 41) A AkhA prasaMga ja cheADI dIdhA che. ceIyA" zabdanA karela khATA artha upAsaka dazAMgamAM aniMta aiArUM pATha Ave che. zvAsIlAlajIe sedyarUM vALA pAne svIkAra te karyAM che ( pRSTa 335 ) paNa ratanacaMda tathA dhAsIlAlajIe ahIM caitya caitya zabdane artha sAdhu ' karyAM che. '' caityanA artha sAdhu kayAMya kadI thatA AcArya zrIe " caitya zabda para vicAra " pahelAnA prakaraNamAM batAvI dIdhI che. nathI e vAta nAmanA A ghAsIlAlajIe bRhatkalpamAMthI kareluM khATu' urdUraNu vaLI zvAsIlAlajIe temanA upAsaka dazAMganAM pRSTa 33 3 upara bRkalpa sUtramAMthI tadana khATuM uddaraNa karyuM che ane temAM caitya zabda AvatA ja nathI paNa khoTI rIte caitya zabda che ema batAvI tyAM caityane artha sAdhu thAya che ema jUThI prarUpaNA karI che. tene savistara khulAsA mULapATha sahita ApIte AcArya zrI vijayendra sUri mahArAje tyAM caitya zabda ja nathI te khatAvI ApIne sthA. muni ghAsIlAlajInuM jUThANuM khulluM pADelu che. tenI vigata paNa A pustakamAM ja "caitya zabda para vicAra " nAmanA A pahelAnA prakaraNamAM Apela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dhamakatavya. pra. 8 ghAsIlAlajInI zabdakeSanI beTI vAta vaLI ghasIlAlajIe zabdakoSamAM karyAya caityane artha mUrti thatA ja nathI ema ga5 hAMkI che. zrI ghAsIlAlajInuM e jUThANuM paNa khulluM pADatAM AcAryazrI vijayendra surijIe temanA uparokta "caitya zabda upara vicAra" nAmanA prakaraNamAM kenI vigata sahita batAvI ApyuM che ke caityane artha biba, mUti vagere ghaNuM kezomAM ApelA che. saMpradAya mAhathI munio kevAM jUThANuM calAve che! ghAsIlAlajIe jANIbujhIne kevA jUThANAM calAvyAM che ! -na. gi. zeTha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUrtine vaMdana mUrtine vaMdana dharyuM che tenI aneka pramANethI siddhi tIrthakarenA vakhatamAM tIrthakaranI mUrti maMdira hatAM te AgalA prakaraNamAM aneka pramANethI siddha karI batAvyuM che. have mUrtine vaMdana namaskAra karI bhAvapUjA karavI te paNa dharyuM che te ahIM vyavahAra, ItihAsa, dharma ane sUtra ema cAra judI judI rIte sAbita karIzuM. zrI ratanalAlajI DozIe tIrthakaronI mUrti anAdithI hatI ema te ADakatarI rIte kabUla karela che. paraMtu mUrtine mAnavI eTale tene vaMdana karavuM e te dehapUjA thaI ane devapUjA e te adharma che ema mAnIne zrI Do zIjI mUrtine virodha kare che. tethI pahelAM e bAbatane vistArathI vicAra karIe. vaMdana e deha pUjA nathI koI paNa manuSyane vaMdana karavuM te tenA dehanI pUjA nathI. tenA AtmAne vaMdana thAya che tevI ja rIte mUrtine vaMdana karavuM eTale mUrtinA dehanI pUjA thaI ema nathI, paNa jenI te mUrti hoya te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 9 85 AtmAne vaMdana karyuM gaNAya che. tevI ja rIte tIrthakara bhagavAnanI mUtine vaMdana karavuM te tIrthakara bhagavAnane ja vaMdana karavA barAbara che. kAraNake mUrti e bhagavAnanuM pratIka che. sAdhune vaMdana namaskAra karavAmAM Ave che te vaMdana sAdhunA jaDa zarIrane nahi paNa temAM rahelA temanA AtmAne karavAmAM Ave che. tevI ja rIte mUrtimAM tIrthakara bhagavAnanuM AropaNa karyuM che te pachI tene vaMdana karavA te bhagavAnane ja vaMdana karavA barAbara che. eTale te vaMdanamAM adhama nahi paNa dharma ja che. vizeSa mATe juo "mU. je dha." pRSTha 458-459 mUrtimAM bhagavAnanuM AropaNa karI zakAya che sthAnakavAsIonI vatI zrI DozIjI dalIla kare che ke mUrtimAM bhagavAnanuM Are paNa thaI zake nahi. kAraNa ke tenAmAM pittaLanuM AropaNa thaI zakatuM nathI. paNa vyavahAramAM zrI DozInI dalIlathI UlaTuM ja bane che. pittaLamAM te senAnuM zuM paNa kAgaLanA TukaDAmAM ya senAnuM AropaNa paNa Aje ya thaI rahyuM che. kiMmata vinAnA kAgaLanA TukaDAmAM eka sA ke eka hajAra rUpIAnI noTa chApIne tenI se ke hajAra rUpIAnI kimata gaNavAmAM Ave che. te kAgaLanA TukaDAmAM keTalA rUA.nA sAnAnuM AropaNa thayuM che. rAjA mahArAjA, dezanetA vagerenA bAvalAMo sariyAma rastA, upara mUkAya che te bAvalAomAM te te rAja, dezanetA vagerenuM AropaNa karAya che. tevI rIte bhagavAnanI mUrtimAM bhagavAnanuM A5NuM karI zakAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. vaDIlene pheTAmAM vaDIlenuM AropaNa karAya che tevI ja rIte bhagavAnanA pheTo - citramAM ke mUrtimAM bhagavAnanuM AropaNa karI zakAya che. eTale zrI DozIjInI ke sthAnakvAsIonI A dalIla khoTI che. A saMbaMdhamAM vizeSa vigata mATe "mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAya" pustakanA pAnA naM. 87-88 tathA naM. 453mAM prazna 3 jAne uttara vAMca, hA eTaluM kharuM ke bhagavAna vItarAga svarUpa che ane vItarAga svarU5nI mUrti hoya temAM ja bhagavAnanuM ApaNuM thaI zake ane te mUrtine ja vaMdana thaI zake. paNa vItarAga svarUpa na hoya tevI mUrti tIrthakara bhagavAnanI heya nahi tethI tevI mUrtine vaMdana karavuM te adharma che. have vitarAga tIrthakara bhagavAnanI mUrtine vaMdana karavuM te dharma che te ApaNe cAra judI judI rIte vicArIe-(1) vyavahAranI rIte, (2) etihAsika rIte, (3) dharmanI rIte ane (4) sUtra zAstranI rIte. vyavahAranI rIte ApaNA bApa dAdAnA ke vaDIlanA pheTA, chabI ke mUrti hoya che tene ApaNe mAna sAcavIe chIe. A mArA dAdA mahA dharmiSTa hatA. A mArA pitA dharmanA staMbha evA mahApuruSa hatA. A mArA prAtaH smaraNIya vaDIla dharmArAdhanamAM ekkA hatA ema kahIne temanA guNa yAda karIne temane vaMdana karavAmAM Ave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA* jainAnuM dharmAMka vya. pra. 9 87 te vaDIlonA phATA, bI paNa jaDa vastu che chatAM temAM vaDIlanA nAmanuM ArdrApaNuM karIne tene pUjya mAnavAmAM Ave che. tevI ja rIte bhagavAnanI mUrti paNa pUjya ane vaMdanIya Thare che. OU alabatta jee temanA vaDIlene pUjya na gaNatAM temanA pratye avinaya sevavAmAM Anada mAne che. temane mATe kAMI kahevA jevu nathI. bhagavAnanI mUrtine vaMdana karavAnI nA pADanAra tenA vaDIla karatAM bhagavAnane nIcA gaNe che ane tevA mANasa jaina nahi paNa adhI ja kahevAya. viroSa vigata mATe juo "mULa jaina dharma" pustakanA '' pAnAM 85-86, mUrti phakta jovA mATe hAvAnu zrI DozInu matavya "" ,, A bAbatamAM zrI ratanalAlajI DAzI " sthAnakavAsI jaina ' patranA tA. 5-7-1963nA akramA ceAthA pAnAnA vayalA kolamamAM lakhe che ke-- tr * sthAnakavAsI jaina samAjanI mAnyatA che ke citra, mUrti' athavA sthApanAne upayeAga, AvazyakatA paDe te, dekhavA sudhI sImita che. vaMdanA namaskAra karavA te sImAtIta upayoga che tethI te mithyA che." eTale sthAnakavAsI jainA mUrtinA upayAga jovA pUratA svIkAre che. tyAre have vicAravAnuM che ke mUrti jovI thA mATe? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 sthA. jenenuM dhamartavya. pra. 9 jovAno hetu che? kaI paNa vastu jevAnI IcchA tenA tarapha premabhAva hoya te ja thAya. je dveSabhAva hoya te te vastu jevAnI paNa IcchA na thAya eTaluM ja nahi paNa tene pitAnI najarathI dUra karavAnI ja icchA thAya. eTale mUrti jevAnI IcchAmAM prema ja mukhya kAraNa che? - have e prema eTale zuM te samajavuM joIe. ahIM ApaNe tIrthakara bhagavAnanI mUrtinI ja vAta karIe chIe te bhUlavuM nahi. bhagavAnanI mUrti taraphane prema eTale bhagavAnanI bhakti. bhagavAna pratye prema ane bhakti eka sAthe ja heya. kAraNa ke bhagavAna pUjya che te te sarvamAnya vAta che. eTale bhagavAnamAM prema tyAM temanA pratye bhaktibhAva paNa hoya ja ane bhakti tyAM prema paNa heya ja, eTale bhagavAnanI mUrtine jovAnI IcchA karanAra temanI bhakti na kare tema bane ja nahi. ane bhagavAnanI mUrti jevA na IcchanArane bhagavAna tarapha prema-bhakti nathI ema paNa sAbita thayuM. zrI DozIjInA kahevA pramANe sthAnakavAsIonI mAnyatA mUrti jevA pUratI ja upayogI hovAnI mAnyatA che e vAta khoTI Thare che, kAraNa ke mUrtine jovA icchanAra prabhunI premathI bhakti kare ja. zrI zIjInA kahevA pramANe sthAnakvAsIonI bIjI vAta e che ke mUrtine upayoga AvazyaktA paDe te dekhavA pUrato che. tyAre have AvazyaktA kyAre hoya athavA AvazyakatA kayAre paDe te vicAravuM joIe. bhagavAna tarapha prema hoya te ja temanI mUrti jovAnI icchA thAya. eTale mUrti jovAnI AvazyaktA thavAnuM kAraNa paNa bhagavAnane prema che e siddha thayuM. eTale ke bhagavAna tarapha jene prema bhakti na Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 9 hoya tene temanI mUrti jevAnI IcchA ja na thAya ane tethI tene mUtanI AvazyakatA ja rahetI nathI. A uparathI e siddha thAya che ke zrI DezIjInA kahevA pramANe sthAnakavAsIone mUrtinI AvazyakatA nathI lAgatI, nathI dekhAtI kAraNa ke temanAmAM kharekhara prabhu tarapha prema ke bhakti nathI. DazIjInuM A maMtavya sAcuM che ke huM te te sthAnakvAsIoe pote ja nakkI karavAnuM che. zAstramAM prabhunuM varNana vAMcyuM hevA chatAM prabhunA AkArano sAcA khyAla AvI zakato nathI. ane tethI bhagavAnanA guNanuM tAdastha svarUpa dhyAnamAM AvI zakatuM nathI. paNa bhagavAnanI mUrti jevAthI temanA svarUpano khyAla AvI jAya che eTaluM ja nahi paNa pite ya temanA jevA banavAne prayatna kare tevI preraNA paNa maLe che eTale ke jyAM sudhI prabhue kahelA tapa saMyamamAM daDha na thavAya tyAM sudhI mUrtinI preraNAnI jarUra rahe che. zrI DezIjI prabhu bhaktine IrachA-meha kahe che thI DozIjI mUrtine amAnya gaNe che kAraNa ke teo prabhu bhaktine kA-maha kahe che eTale ke tene heya gaNe che. e rIte bhagavAnanI mA taraphanA pane lIdhe bhagavAnanuM ane bhagavAnanA bhaktonuM zrI dAjI kevuM apamAna kare che te juo- tA. 20-3-1863nA "sakhyadarzana"ne 168 mA pAne zrI DAlajI lakhe che ke - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAjainenuM dharmakartavya. pra. 9 bhaktoM kI icchA-moha hI se jaina dharma meM mUrti kA praveza huA, isameM jaina dharma kA maulika AdhAra kuccha bhI nahI hai. AmAM zrI DezajInI kahevAnI matalaba e che ke-moha heyatyAjya che mATe IcchA - moha eTale mahI IcchA paNa thAya che. ane tethI, mahI IcchAthI pravezela prabhunI mUrti paNa tyAjya che, tene jaina dharmane naulika AdhAra nathI. jaina dharmanuM saheja paNa jJAna heya evo mANasa te kadIya AvA zabdo uccArI zake ja nahi. kAraNa ke temAM prabhunuM ane prabhunA upadezela dharmanuM sajaDa apamAna che ane A temanI vAta dharmanA saMpUrNa ajJAnanI sAkSIrUpa che. IcchA-meha eTale zuM? meha be prakArane che-aprazasta ane prazasta. aprazasta moha chavane pApa mArge laI jAya che te heya tyAjya che ane prazasta moha (ke jenuM bIjuM nAma prema che) jIvane dharmamAM laI jAya che ane AgaLa vadhAre che te upAdeya che. alabatta baha ucca sthitie pahoMcelA mATe A vAta nathI. tAraka pazu-sarvajJa bhagavAnanA virahamAM sAcA bhakto prabhunI yAdadAsta tAjI rAkhavA mATe prabhunI mUrti banAvIne te pitAnA gharamAM ke maMdiramAM rAkhe tene DogIjI IcchI-moha kahe che eTale te IcchAmehane artha prabhu-prema thayo. kAraNa ke prabhu-premathI ja bhaktoe prabhunI mUrti banAvI. eTale ke zrI zIjI prabhu-premane heya mAne che ema sAbita thayuM, ane prabhu-premane jainadharmane maulika AdhAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 9 nathI ema zrI DozIjI kahe che tyAre e ja DozIjI e ja aMkanA e ja lekhanI zarUAtamAM "bhakti"nuM jainadharmamAM sthAna havAne svIkAra kare che. prabhu-prema ane prabhu-bhakti bane eka ja bhAvanA pratIka che eTale prabhu-prema athavA prabhu-bhakitane jaina dharmamAM te molika sthAna che ja, paraMtu zrI DezIjInA bramita magajamAM tene sthAna nathI! zrI DezIchamAM dharma tane yathArtha samajavAnI zakita ja nathI ema AthI sAbita thAya che. ane bhakatonA "IcchA-moha"mAM kharI rIte prabhu-prema ane prabhu-bhakita bannene samAveza thAya che ja. are ! sarvajJa prabhunA virahanI vAta te bAjue rahI paNa chaghasya jJAnI gurune viraha thatAM paNa ziSyane anahada duHkha thAya che. kAraNa ke gurunA sahavAsathI ziSyane je jJAnane lAbha maLato hato, tene AtmA unnata thato jato hato, te lAbha maLatuM baMdha thatAM sAcA mumukSane duHkha thAya te svAbhAvika ja che. to pachI sarvajJa bhagavAna ke jemaNe saMsAra tarI javAne uttama sAcA mArga batAvyo te bhagavAnanA virahathI bhaktone duHkha thAya temAM zI navAI che? ane evA bhaktanI bhaktine "maha"nuM panAma ApanArane jaina dhama ja kema mAnI zakAya? bhagavAnanI bhaktine meha kahenAra ane e rIte bhagavAna ane temanA bhaktonuM apamAna karanAra adhama ja hoI zake. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 9 aitihAsika rIte tIrthakara bhagavAnanA vakhatamAM mUrti maMdire hatA. to te mUrtio ane maMdiro zebhA mATe te nahatA ja. te vakhate paNa zrAvake savAramAM temanuM eka mukhya kartavya bhagavAnanI mUrtine vaMdana karI, temane prArthanA karavAnuM gaNatA hatA. jyAM bhaktibhAva hoya tyAM prArthanA paNa hoya. kurasada na hoya te bhale TuMkAmAM TuMkI prArthanA karatA hoya paNa te kaMIka AvI jAtanI heya he bhagavAna! he paramakRpALu deva! janma, jarA, maraNa Adi A saMsAranA sarva dukhane kSaya karavAne mArga batAvI Ape anahada upakAra karyo che te upakArane kaMI paNa badale vALavAne huM taddana asamartha chuM, vaLI he prabhu! Apa to kaMI paNa levAne sarvathA nispRha che. tethI he deva! huM mana, vacana ane kAyAnI ekAgratAthI ApanA caraNArvidamAM namaskAra karuM chuM. ApanA pratye paramabhakti ane Ape batAvelA dharmanI upAsanA mArA hRdayamAM jIvana paryata akhaMDa jAgRta rahe evI mArI icchA saphaLa thAo. A pramANe vaMdana, namaskAra ane prArthanA pachI ja teo saMsAra vyavahAranA bIjA kAmamAM lAgatI haze. A prakAranA vaMdana, namaskAra prArthanAthI ja mUrtimaMdiranI saphaLatA che. have zrI DozIjI jevA kaTTara saMpradAyavAdIo ema kahe ke tIrthakaronA vakhatamAM mUrti-maMdiro hatA paNa te te zobhAnA hatA. te samajavAnuM e che keShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dharmAMka vya. pra. 9 tIrthaMkara bhagavAna saMsArI jIvAnI mAjazAkhanI vRttio upara niyaMtraNa mUkanArA trAne upadeza Ape tyAre zeAbhAnA zAkhanI khAtara banAvAtA mUrti maMdiro mATe saMmati te| na ja Ape paNa tevA zAkhane dAmI devAnuM ja kahe. ane te pachI bhagavAnanA vakhatamAM ja mUrti maMdiranuM astitva rahe ja nahi. kAraNa ke bhagavAnanA bhakto bhagavAnanA upadeza viruddhanuM vartana kare ja nahi. eTale mUrti maMdiro te vakhate paNa zAkha ke zobhA mATe nahi paNa vana-namaskAra prArthanA mATe ja hatA. gharamAM dukAnamAM phoTA-citrA bhaktibhAvathI rakhAya che 93 vaLI vizeSa dalIla karatAM hAlanI sthitine ullekha karatAM zrI DeAzIja lakhe che ke--atyAre gRhasthAnA dharamAM, dukAnamAM, lagna-maMDapamAM vagere sthAnAmAM ajaina devA, dezanetAe vagerenA phATAonI sAthe tIrthaMkarAnA citrA paNa lagADelA hoya che. eTale te teA zAbhA mATe ja lagADelA heAya che. A te satya vastune UlaTA svarUpamAM dekhADavA jevI vAta che. gharamAM ke dukAnamAM bhagavAnanA phoTA citrA haMmezAM bhaktibhAvathI ja rAkhavAmAM Ave che. temAM bhagavAnanA darzana-vadananA ja hetu hoya che. tevI ja rIte lagnamaDapamAM paNu bhagavAnanA pheTA citra bhaktibhAvathI mAMgalika tarIke ja rAkhavAmAM Ave che. eTale ke jeo rAkhatA hAya te mAMgalika samajIne rAkhe che. bhaktinA athavA mAMgalikanA hetune badale zAbhAnA hetu gaNavA te mAnasanI vikRti ja che. ajaina devAnA pheMTA ajJAnIo rAkhe che te paNa aNusamajathI tene bhaktirUpa gaNIne te phATA rAkhe che. tevI ja rIte dezanetAnA phoTA te naitA pratyenA mAnane lIdhe rAkhavAmAM Ave che. paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainonuM dharmakartavya. pra. 9 kaI ajJAnI dharma nahi samajanAra phaTA-citrone zobhA tarIke rAkhe che tethI te kAMI sArvajanika niyama gaNuM zakAya nahi. bhaktibhAvathI rakhAya che te ja sArvajanika niyama che. vizeSa mATe juo "mULa jaina dharma" pAnAM 400-401. vaLI e paNa samajavuM joIe ke bhagavAnanI mUrti e kaMI ramakaDuM nathI ke zrAvake temanA zokhanI khAtara te banAve. bhagavAna taraphanI bhaktithI ja mUrti banAvAya eTale tene upayoga paNa bhakti mATe ja thAya. zrI DezajI bhagavAnanuM apamAna kare che saMpradAyavAdI zrI DozIjI kahe che ke -manuSyane svabhAva rU5mehI che tethI temaNe bhagavAnanI mUrti banAvI, je bhagavAna rUpameha tyAgavAne upadeza Ape temanA ja bhakato temanI mUrti bhagavAnanA dehanA rUpanA mehathI banAve ema mAnavuM ke mUrti ramakaDA tarIke gaNAtI ema mAnavuM temAM svaccheda kalpanAthI bhagavAna ane temanA bhaktonuM sajjaDa apamAna karavA sivAya bIjuM kaMI nathI. mANasa pote hoya te ja bIjAne kahe che te pramANe bhagavAnanA bhaktane rUpa mohI gaNanAra pote paNa tevo ja hoya ema gaNI zakAya. | tIrthakara bhagavAnanA vakhatamAM mRti hatI chatAM bhagavAne mUtinI ke mUrtine vaMdana karavAnI manA karI nathI mATe ja te prathA cAlu rahI hatI ane Aja sudhI cAlu rahI che. chatAM saMpradAyavAdanA kahAgrahathI mUrtine vaMdana karavAmAM adharma che ema kahenAra pite tIrthakara bhagavAna karatAM vizeSa jJAnI hevAno ghamaMDa seve che ema ja mAnI zakAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 9 dharmanI rIte mUrtinI peThe ja sUtra zAstranA pustaka-graMthe paNa jaDa vastuo che. chatAM tene vinaya karavAnuM mAnavAmAM Ave che. kAraNa ke temAM bhagavAnanA athavA jJAnIonA pavitra vacanane saMgraha che ane tethI tene pUjya gaNIne tenI AzAtanA na thAya tema vartavuM joIe ema sthAnakavAsIo paNa mAne che. sutra brAhmI lipima lakhAya che mATe sUtramAM ja brAhmI lipane namaskAra karela che. te te ja pramANe mUrti bhale jaDa vastunI banAvelI che paNa jyAre te mUrti bhagavAnanI che ema temAM bhagavAnanuM A paNa karyuM tyAre pachI te bIjI sAmAnya jaDa vastu jevI rahetI nathI. paraMtu bhagavAnanA nAmanA ArepaNathI graMthanI mAphaka ja te pUchyuM ane vaMdanIya banI jAya che. sUtrazAstra sadabu thI vAMcavAthI jJAna maLe che tema ja mUrtine sabhAvathI, sAcA bhakitabhAvathI vaMdana karavAmAM Ave te bhagavAnanA prArUpalA dharmane anusaravAnI preraNA maLe che. ane asadabuddhidhI. mithyAtvabhAvathI vAMcanArane zAstra svarUpe pariName che tevI ja rIte prabhu taraphanA premabhakti vinA temanI mUrti tarapha jenArane kazo lAbha na thAya te svAbhAvika che. paraMtu te upara to te mANasa bhagavAnanI avajJA karavAne deva paNa vaherI lIe che. gurunA hamezanA vaparAzanA Asana, upakaraNa vagere vastuone Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 9 pUjya gaNavAmAM Ave che ane tenI AzAtanA karanArane devuM lAge ema mAnavAmAM Ave che. te sarva vastuo paNa jaDa padArthanI ja banelI che te paNa te pUjya gaNAya che. tevI ja rIte bhagavAnanI mUrti paNa pUjya ane vaMdanIya che. sava, Asana vagere jaDa vastuomAM guru vagere keInuM paNa AropaNa karyuM nathI mATe tame tene vaMdanIya na gaNe te paNa mUrtimAM te bhagavAnanuM AropaNa karela hovAthI mUrti pUjya ane vaMdanIya che. samaju mANase te sUtra zA jJAnanA dAtAra hevAthI tene vinayapUrvaka vaMdana paNa kare che. alabatta te vaMdana jJAnane karelA gaNAya che. savistara vigata mATe mULa jaina dharma pustakanA pAnAM 42 thI 418 vAMce. sAmAnya jaDa vastune athavA kaSAya yukata gaNAtA rAgadveSavALA devanI mUrtine vaMdana karavuM te jarUra mithyAtva che paraMtu jinabhagavAnanI mUrtine vaMdana karavuM te mithyAtva nathI eTaluM ja nahi paNa jina bhagavAnanI mUrtine vaMdana nahi karavAthI bhagavAnanI AzAtanA kayAMne deSa lAge che. kAraNa ke tame bhagavAnanuM avalaMbana te svIkAre cho ja tema ja bhagavAnanuM avalaMbana jarUranuM paNa mAne che tyAre bhale tamane tamArA pitAnA mATe mUrtinA avalaMbananI jarUra na lAgatI hoya te paNa jyAre tame bhagavAnanI mUrtinI pAse jAo ane te bhagavAnanI mUrti che ema tame jANe che chatAM vaMdana na kare te jarUra tamane bhagavAnanI AzAtanA karavAne doSa lAge ja, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ---------=------------------------- sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 9. 97 ----------- jyAre tame eTalI ucca koTie pahoMcI jAo ke jyAre tamane bhagavAnanA AlaMbananI jarUra na rahe paraMtu phakata tame tamArA zuddha Atma svarUpanuM ja AlaMbana laI AgaLa vadhI zake che tyAre paNa tame bhagavAnanI mUrtinI AzAtanA karI zake ke kema te paNa vicAraNIya che. mUrtinA AlaMbananI jarUra na paDe athavA jarUra na hoya tevI ucca sthitie pahoMcyA pachI "mane mUrtinA AlaMbananI jarUra nathI" ema tame jarUra kahI zako. paraMtu tyAreya paNa tamane saMsAra vyavahAranA keIpaNa kAraNe jaina maMdiramAM javAne prasaMga paDe to te vakhate tamArI sAme bhagavAnanI mUrti che ema jANavA chatAM paNa tame tene vaMdana na kare che tethI tamane bhagavAnanI azAtanA karavAne deSa te jarUra lAge ja kAraNa ke tame bhagavAnane pUjya gaNavAnI sthitimAM te che ja tyAre jina bhagavAnanuM AropaNa thayelI bhagavAnanI mUrtine vinayathI vaMdana karavAnI tamArI pharaja-dharma che. sArAMza ke sUtra, zAca, Asana vagere jaDa vastuone pUjya pavitra mAnIne tene vinaya sAcavavAmAM Ave ane tenI AzAtanA karavAmAM na Ave, paNa bhagavAnanI mUrtine vinaya sAcavavAmAM na Ave, tene vaMdana karavAmAM na Ave te te avinaya-adharma ja gaNAya. te uparAMta vyavahAramAM gharamAM vaDIlanA hamezanA besavAnA sthAnane pUjya gaNAya che ane te gharane nAnA mANasa te sthAne bese to tethI vaDIlanuM apamAna thayuM gaNAya che. peDhI ke ophIsamAM zeTha ke menejaranI khurazI upara ke temanA Asana upara nAne mANasa bese te tethI zeTha ke menejarane avinaya karyo gaNAya che, Ama vaDIlanA Asanane paNa vinaya sAcavavAmAM Ave che. vyavahAramAM vinayanI e eka rIta che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 9 sUtrazAstranI rIte sUtramAM jaina sAdhuo ane zrAvake mUrtine vaMdana karatA hatA te jaNAvatA dAkhalAo che temAMnA theDA ahIM ApuM chuM. 1. jaMghAcAraNa vidyAcAraNa zrI bhagavatI sUtra za. 20. u. 8 mAM aMdhAcAraNa vidyAcAraNuM munio naMdIzvara vagere ThekANe jaI zAzvatI matione vaMdana namaskAra karI pAchA ahIM AvatAM "ahIMnA jina-cai -jinamaMdiramUrtione vaMdana karyA" ema sUtrapATha che. A vAta prakaraNa naM. 4 mAM batAvAI gaI che. jyAre jaina sAdhuo ane te paNa labdhidhArI sAdhuo jinamUrtine vaMdana karatA hatA ema jainasUtro kahe che tyAre mUrtine vaMdana karavAno niSedha karanAra adharmanI ja vAta kahe che ema manAya. 2. aMbaDa parivrAjaka uvavAI sUtramAM aMkhaDa parivrAjake pratijJA lIdhI che ke- mane arihaMta ane arihaMtanA caitya sivAya anya tIrthika, anya tIrthika devo ane anya tIrthi ke e grahaNa karelA arihaMta cene vaMdana namaskAra karavA......kalpa nahi." ahIM caityane artha janamUrti thAya che te vAta "mULa jainadharma" pustakanA pAnAM 123-124mAM tathA uparanA prakaraNa naM. 4 mAM savistara batAvelI che. mahAtapasvI, labdhidhArI ane avadhijJAnI evA aMbaDa parivrAjake jinamUrtine vaMdana karavAnI pratijJA karI che ema jema sUtra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenuM dharmakartavya. pra. 9 kahe che eTale mUrtine vaMdana e sUtrAnusAra dharme che. eTale zrAvake mATe te dhamya hAya ja ema ApoApa siddha thAya che. 3. AnaMda zrAvaka zrI upAsaka dazAMga sUtramAM AnaMda zrAvake pratijJA karI che ke - mAre AjathI anya tIrthika, anya tIrthikonA deva ane anyatIthie grahaNa karela arihaMtanA caityane vaMdana namaskAra karavA kahyuM nahi." ahIM cetya zabdane artha mUrti thAya che tenI vigata mATe jue mULa jaina dharma pustakanA pAnAM 1rara tathA 41-818, ahIM arihaMta caitya eTale jinamUrtine anya tIrtha grahaNa karela hoya to tene vaMdana namaskAra karavA ka5tA nathI ethI ApoApa siddha thAya che ke anyoe grahaNa nahi karela eTale jaina saMghamAM ja rahelI jinamUrtine AnaMdazrAvaka vaMdana karatA hatA. te vakhate jinabhUti hatI je mATe te sUtramAM mUrtine anya tArkikAnA grahaNa karavAnI vAta che. ane je mUrtine vAMdavAmAM teo dharma mAnatA na hatA te temaNe temanI pratijJAmAM jema anyanI mUrtine tathA anya grahaNa karela jinamUrtine vaMdana nahi karavAnI pratijJA karI che tenI sAthe sAthe jinamUrtine paNa nahi vAMdavAnI pratijJA lIdhI hata. paNa temaNe to anyanI mUrtine nahi vAMdanAnI ja pratijJA lIdhI che tethI sAbita thAya che ke teo jina mUrtine dharma tarIke vAMdatA hatA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 sthA. jenenuM dhamakartavya. pra. te vakhate hari hara Adi anya tIthika de vidyamAna nahetA paNa temanI mUrtieja hatI. tethI paNa caityane artha ahIM mUrtija thAya che ema siddha thAya che. sthAnakavAsIo cAra nikSepamAMthI phakta bhAva nikSepe ja vaMdanIya gaNe che te ja beTI vAta che. jemane bhAva nikSepa vaMdanIya hoya tenA cAreya nikSepA vaMdanIya che e ja niyama che. ane te niyama AnaMda zrAvakanI pratijJA parathI paNa siddha thAya che. juo-hara Adi deva te vakhate vidyamAna nahatA. eTale zrAvake temanI mUrtine vaMdana nahi karavAnI pratijJA karI che te sthApanA nikSepanI che. paNa pahelA traNa nikSepa avaMdanIya ane bhAva nikSepa vaMdanIya ema kaheze te AnaMda zrAvake harihara Adine teo vidyamAna hoya te temane vAMdavAnI chUTa rAkhI che ema artha thAya. ane e artha to jaina siddhAMtathI ja viruddha che. mATe A naMda zrAvake cAre nikSepAthI anya devone nahi vAMdavAnI pratijJA karI che. eTale siddha thAya che ke jene bhAva nikSepo avaMdanIya che tenA cAreya nikSepA avaMdanIya che ane jene bhAva nikSepa vaMdanIya che tenA cAreya nikSepA vaMdanIya che. A pramANe mUrtivaMdana karavAnuM dharyA che ema judI judI badhI rIte siddha thAya che. ane tethI jaina sUtra zAstrone mAnanArAoe mUrtine vaMdana karavuM e dharmsa che ema mAnavuM joIe, chatAM ema nahi mAnanArA jena sUtrazAstrane nahi mAnatAM sUtrakAra, zAstrakAra temaja bhagavAnanuM paNa cAkhI rIte apamAna karanArA che ane bhagavAnanuM apamAna karanArane jainadharma kevA gaNe che te vAMcake samajI levuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnu` dhaka vya. pra. 9 101 sthAnakavAsIo mUrti vadanane mAne che tenA dAkhalA sthAnakavAsI sAdhu muni kALadhama pAme tyAre temanu maDaduM covIza kalAka ke tethI paNa vadhAre vakhata sudhI rAkhI mUkavAmAM Ave che ane bahAragAmanA zrAvakrane munizrInA chellI vAranA darzana-iMdana karavAne tAra-TapAlathI AmatraNa karI lAvavAmAM Ave che, ane muMbaI vagere zaheranA pratini zrAvake AvI jAya tyAM sudhI munine mRtadeha rAkhI mUkavAmAM Ave che, demAMthI munane! AtmA cAlyA gayA pachI te deha maDaduM ja che ane te maDadu mUti' samAna ja che kAraNa ke jema mUrtimAM jIva nathI tema mRtadehamAM paNa jIva nathI. sthAnakavAsIA bhagavAnanI mUrtimAM bhagavAnanA AtmA nahi hovAthI mUrtine vaMdana karavAnI nA pADe che, mUrtine vaMdana karavAmAM mithyAtva gaNe che. paraMtu temanA sAmuninA mRtadeha, ke je paNa jIva vinAnA heAvAthI mUrti-svarUpa ja che, tenA darzana vaMdana karavAmAM dharma mATe che! eTale ke sthAnakavAsIone sAdhu-guru upara prema che teTalA prema anata upakArI tIrthaMkara bhagavAna upara prema nathI. eTaluM ja nahi paNa bhagavAna tarapha te sthAnakavAsIAne dveSa che mATe ja tee bhagavAnanI mUrtine vaMdana karavAmAM mithyAtva gaNe che ane mUrti svarUpa sAdhunA mRtadehane vadana karavAmAM dha gaNe che ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 9 ahIM koI tarka karIne ema kahe ke muninA mRtadehanA darzana kare che paNa vaMdana karatA nathI. te te vAta taddana beTI che. kAraNa ke darzana karatI vakhate vaMdana karavAmAM Ave che e satya hakIkta che. chatAM ApaNe takane javAba takathI ja ApIzuM. muninA mRtadehanA darzanane hetu ze? jo ema kaheze ke jovA mATe, kutuhala mATe ke dehanuM rUpa jovA mATe darzana karavA javAya che; to te te mohanI kriyA thaI ane te aprazasta hevAthI dharmamAM tene niSedha che. tyAre kahevuM paDaze ke muni taraphanA premabhAvathI temanA mRtadehanA darzana karAya che. te te prema muni taraphanA pUjyabhAvane lIdhe hAI prazasta che ane tevA premamAM pUjyabhAva sAmela hevAthI svAbhAvika rIte ja darzananI sAthe vaMdana paNa karAya che ja. ane vaMdana nahi karanAramAM pUjya bhAva nathI temaja vinaya viveka nathI ema ja gaNAya che. eTale sthAnakavAsI sAdhuonA mRtadeharUpa mUrtine vaMdana karavAnuM svIkAre che ane temAM dharma paNa mAne che ja. sthA. munionuM mAnasa mUrtivaMdana svIkAre che tene dAkhala phoTA-citro mUrti svarUpa heIne sthAnakavAsI zramaNa saMdhe sAdhuone phoTA paDAvavAnI ke chapAvavAnI chUTa ApI nathI ema mArA dhyAnamAM che. te paNa sthAnakavAsI zramaNasaMdhanA munio pheTA paDAve che ane temanA pustakamAM chapAve che e te satya hakIkata che. tevA phoTA citrAvALA chapAyelA pustake sAbitIrUpe mojuda che. temAM eka dAkhale ane TakuM chuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 9 103 - --------, sane 16 gyAM sthAnakavAsI zramaNusaMghanA maMtrImunizrI kisanalAlajI mahArAjanA ziSya vinayacaMdra munie temane vyAkhyAnane eka saMgraha "jIvana sAdhanA" nAmanA hiMdI pustakane gujarAtI anuvAda muMbaInA zrI sanmati pracAraka saMdha mArata chapAvI bahAra pADela che. te pustakamAM muni vinayacaMdrajIe temanA guru munizrI kisanalAlajI mahArAjane pheTo-citra paNa chapAvela che. A phoTA citramAM zrI kisanalAlajI mahArAjanA mastaka upara moTuM bhAmaMDaLa citareluM che. have pahele savAla e che ke AvuM bhAmaMDaLa kone hoya? sarvata tIrthakara bhagavAna sivAya anya kaI paNa chadmasthane AvuM bhAmaMDaLa heya evuM meM koI dharmagraMthamAM joyuM - vAMcyuM nathI tema sAMbhaLyuM nathI. ane keI paNa jAtanA viziSTa jJAna vinA munine bhAmaMDaLa hoI zake nahi ema huM mAnuM chuM. zrI kisanalAlajInA phoTA nIce "citra phakta paricaya mATe che." ema chApeluM che. paraMtu A te eka chetarapiMDI ke kapaTajALa che. bhAmaMDaLa citarIne munine bhagavAna jevA banAvyA, batAvyA tene eka ja hetu hoI zake ke loke temanA citrane bhagavAna jevuM samajIne mAne, vAM, pUje, citra paricaya mATe che ema lakhyuM che te te phakta sthA. zramaNa siMdhanA niyama viruddhanuM nathI ema batAvavA-kahevA mATe bahArathI dekhAva mAtra ja karyo che, daMbha ja sevyA che. bAkI sAdhuonuM mAnasa murtivaMdanane svIkAranAruM che te spaSTa samajI zakAya che. paricaya zA mATe? vaLI te phoTA-citra phakta paricaya mATe che ema lakhyuM-chApuM che tyAre paricaya thA mATe, paricayane hetu che? tene paNa vicAra karIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 9 keIpaNa gRhasthane paricaya karavA mATe aneka prakAranA sAMsArika lAbhane hetu hoI zake che, svArthane hetu hoI zake che tema ja rUpasauMdarya kutUhalane hetu paNa hoI zake che. paraMtu e sarva mohanA judA judA prakAro heIne dharmanI bAbatamAM tyAjya che. ahIM ApaNe te gurunA phoTAnA paricayane ja vicAra karavAno che ane guru tarapha te eka mAtra pUjya bhAva ja hoya. guru tarapha prema hoya te paNa pUjyabhAvane lIdhe ane pUjyabhAvanI sAthe ja hoya. pUjyabhAva vinAne prema paNa svArtharUpa heine te dharmamAM tyAjya ja che. eTale gurunA keTA-citrano paricaya eka phakta pUjyabhAvathI jovA mATe ja hoya, ane pUjyabhAvathI jovAnuM hoya tyAM temane vaMdana karavAnuM paNa hoya ja. vaMdana karavAthI ja pUjyabhAva pragaTa karAya che. jovA chatAM vaMdana karavAmAM na Ave te te jovuM ketUhalarUpa athavA avinaya rUpa ja banI rahe che ane te te dharmamAM tyAjyaja che. eTale gurune pheTo-citra jovAmAM ke paricaya karavAmAM pUjyabhAvanI sAthe vaMdana namaskAra hoya tema ja bhagavAnanI mUrtine paNa vaMdana namaskAra karavAnuM hoya, A prakaraNamAM jinamUrtine vaMdana karavuM te dharyuM che e vAta aneka rIte siddha karela che. temAMnI vyavahAranI kaI ekAda be vAta keIne amAnya hoya to paNa tethI jinamUrtine vaMdana amAnya TharI zakyuM nathI. A prakaraNanI badhI vAta beTI kare tyAre mUrti vaMdana amAnya gaNAya paNa tema te kadI banI zakavAnuM nathI. eTale mUrti-vaMdana mAnyA ja kare che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnakavAsI jainee vicAravA jevuM paThana zrI keDaramalajI sthAnakavAsIne kamabhaMga upadeza khedane viSaya che ke (sthAnakavAsIomAM) mithyAtva jevA mahApApanI pravRtti choDAvavAnI te mukhyatA nathI paNa pavanakAyanI hiMsA TharAvI, khullA mukhe bolavAnuM choDAvavAnI mukhyatA jovAmAM Ave che. paNa e kamasaMga upadeza che. muhapatti vaLI dharmane aMma ghaNAM che. temAM eka para-jItanI dayAne ja mukhya kahe che. tene paNa viveka nathI. sadoSa vastunuM bhakSaNa na karavuM, himAdika vyApAra na karavA ItyAdi dharmanA aMgAnI mukhyatA nathI paNa mukhapaTTI bAMdhavI ane zaucAdika the karavuM ityAdi kAryonI teo mukhyatA kahe che. paNa melayukta paTTImAM thuMkanA saMbaMdhathI chava upaje tene te yatna nathI paNa pavananI hiMsAne yatna batAve che. te nAsika dvArA ghaNo pavana nIkaLe che tene yatna kema karatA nathI? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 10 vaLI temanA zAstrAnusAra je belavAne ja yatna karyo to mukhapaTTIne sarvadA zA mATe rAkho cho? jyAre bole tyAre yatna karI lIe! kahe che ke "bhUlI jaIe chIe." have je eTaluM paNa yAda rahetuM nathI te anya dharmasAdhana kevI rIte thaze ? teo dayAnAM keTalAMka aMga yogya pALe che, haritakAya Adine tyAga kare che, jaLa thoDuM DhaLe che tene ame niSedha karatA nathI. pratimAne niSedha vaLI ahiMsAne ekAMta pakaDI teo pratimA, caityAlaya ane pUjana Adi kriyAnuM uthApana kare che. paNa temanA ja zAstromAM pratimA AdinuM nirUpaNa che tene AgrahathI lepa kare che. bhagavatI sUtramAM RddhidhArI muninuM nirUpaNa che. tyAM megiri AdimAM jaI tatha yArU varu evo pATha che tene artha "tyAM caityone vAMdu chuM." e artha che. have caityanAma prasiddha rIte pratimAnuM che chatAM teo haTha karI kahe che ke-caitya zabdanA jJAnadika aneka artha thAya che tyAM bIjA artha che paNa pratimA artha nathI." - have tene pUchIe chIe ke-meragiri ane naMdIzvara dviIpamAM jaI tyAM caitya vaMdanA karI. tyAM jJAnAdikanI vaMdanA karavAne artha kevI rIte saMbhave? jJAnAdikanI vaMdanA to sarvatra saMbhave che (to pachI tyAM khAsa vaMdanA karavA ja javAnuM kAraNa zuM ?) paNa je vAMdavA yogya ciya hoya tyAM ja javAnuM saMbhave, tyAM ja vaMdanA karavA javAnuM vizeSa saMbhave. ethI saMbhavita artha pratimA ja che tathA citya zabdane mukhya artha paNa pratimA ja che. tene haTha karI zA mATe lepa che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 10 107 devalokanI pratimAo vaLI deva Adika naMdIzvara pa AdimAM jaI pUjana Adi kriyA kare che, tenuM vyAkhyAna temanA zAstromAM jyAM tyAM che; tathA lekamAM paNa jyAM tyAM akRtrima pratimAnuM nirUpaNa che. have e racanA anAdinI che. te kAMI kutuhala Adi mATe te nathI. tathA IMdrAdikanA sthAnamAM niprayojana racanA saMbhave nahi have IMdrAdika tene jaI zuM kare che? kAM te pitAnA maMdiramAM e niprayojana racanA joI tenAthI udAsIna thatA haze ane tyAM temane duHkha thatu haze. paNa e saMbhavatuM nathI. agara kAM te sArI racanA joI viSaya poSatA haze. paraMtu sASTi deva arihaMtanI mUrti vaDe pitAnA viSaya paNe ema paNa saMbhavatuM nathI. paraMtu tyAM tenI bhakti Adi ja kare che ema ja saMbhave che. devane jita vyavahAra temanAmAM sUryAbhadevanuM vyAkhyAna che tyAM pratimAjIne pUjavAnuM vizeSa varNana karyuM che. tene lepavA mATe teo kahe che ke "devanuM evuM ja kartA che, devone e jinavyavahAra che." e sAcuM. paraMtu kartavyanuM phaLa te avazya heya ja. have tyAM dharma thAya che ke pApa thAya che? je dharma thAya che te bIje ThekANe pApa thatuM hatuM ane ahIM dharma thaze. te tene anyanI sadaza kema kahevAya? kAraNa ke e te yogya kArya thayuM. ane je pApa thAya che te tyAM namoghubaMne pATha bhaNyo. te pApanA ThekANe e pATha zA mATe bhaNyo! vaLI eka vicAra ahI e thAya che ke namasthaLa nA pAThamAM te ahaMtanI bhakti che. have pratimAjInI AgaLa jaI e pATha bhaNyo Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 sthA. jainAnuM dharmAMka vya. pra. 10 mATe je arihata bhaktinI kriyA che te pratimAjInI AmaLa karavI yogya thaI pratimA vaDe kAryasiddhi ahIM tee eka mithyAyukti batAve che ke--" jema iMdranI sthApanAthI iMdranI kAryasiddhi nathI tema atyaMta pratimA vaDe kAryasiddhi nathI. paNa arihaMta kAI ne bhakta mAnI bhaluM karatA hAya tA ema paNa mAnIe. paraMtu te te vItarAga che. A jIva bhaktirUpa vAtAnA bhAvAthI zubha phaLa pAme che. jema strInA AkArarUpa kASTa pASANunI mUti dekhI tyAM vikArarUpa thaI anurAga kare te tene pApa-baMdha thAya. tema arihaMtanA AkArarUpa dhAtu-kAo-pASANanI mUrti dekhI dharmabuddhithI tyAM anurAga kare te| zubhanI prApti prema na thAya ? pratimA vinA zubha upajAvIzu'? tyAre teo kahe che ke--" pratimA vinA ja ame arihaMtamAM anurAga vaDe zubha upajAvIzuM', ' tene kahIe chIe ke--AkAra dekhAvathI jevA bhAva thAya tevA parokSa smaraNa karatAM na thAya. lAkamAM paNa sI anurAgI eTalA ja mATe srInuM citra banAve che. tethI pratimAnA avalaana vaDe vizeSa bhakti thavAthI viroSa zubhanI prApti thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 10 109 mUrti maMdira banAvavAmAM hiMsA vaLI te kahe che ke -"pratimA banAvavAmAM, cayAlaya Adi karAvavAmAM hiMsA thAya che ane dharma te ahiMsA che. mATe hisA vaDe dharma mAnavAthI mahA pApa thAya che. tethI ame e kAryone niSadhI chIe." ahIM che tyAgI te maMdira Adi karAvato nathI. paNa sAmAyika Adi nivagha kAryomAM pravarte che. te tene choDI maMdira Adi karAvavuM ucita nathI. paNa keda pitAne rahevAne mATe mahelAta-makAna banAve te karatAM caiyAlaya Adi karAvavAvALo hIna nathI. | DisA te thaI paNa pelAne te lema-pApAnurAganI vRddhi thaI tyAre Ane lebha chUTayo ane dharmAnurAga thayo. je tyAgI na heya. pitAnA dhanane pApamAM kharacatA hoya temaNe te caya Adi karAvavA yogya che tame kahe che ke--dharmane arthe hiMsA karatAM te mahA pApa thAya che ane bIje ThekANe DisA karatAM thoDuM pApa thAya che." paNuM prathama te e siddhAMtanuM vacana nathI ane yuktithI paNa maLatuM AvatuM nathI. kAraNa ke-ema mAnatAM te IMdra janma-kalyANakamAM ghaNA jaLa vaDe abhiSeka kare che tathA samavasaraNa banAvI temAM camara hALavA dayAdika kAryo kare che te te mahApApI thayA. tame kahezo ke-"temane e ja vyavahAra che." paNa yAnuM phaLa to thayA vinA rahetuM nathI. jo temAM pApa che te IMdrAdika sadaSTi che teo evuM kArya zA mATe kare ? tathA je dharma che te tame tene niSedha zA mATe kare che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainonuM dharmakartavya. pra. 10 vaLI tamane ja pUchIe chIe-tIrthakaranI vaMdanA mATe sajA Adi gayA, sAdhu vaMdanArthe dUra dUra jaIe chIe, sAMbhaLavA Adi kAryo athe gamana Adi karIe chIe tyAM mArgamAM hiMsA thAya che. vaLI sAdharmIne jamADIe chIe, sAdhunuM maraNa thatAM tene saMskAra karIe chIe ityAdi pravRtti Aje paNa dekhAya che. tyAM paNa hiMsA te thAya che. have e badhA kAryo dharmanA arthe ja che, anya koI projana nathI. je tyAM mahApApa upaje che te pUrve evAM ghaNuM kArya karyA tene niSedha karo tathA Aje paNa gRhastha evAM kArya kare che tene paNa tyAga karo. ane jo temAM dharma upaje che te dharmane arthe hiMsAmAM mahA pApa batAvI zA mATe bhamAvo cho ? mATe A pramANe mAnavuM yukta che ke-jema thoDuM dhana kamAtAM je ghaNuM ghanane lAbha thato hoya te te kArya karavuM bhaluM che, tema gheDI hiMsAdika pApa thatAM paNa je dharma upajate heya te te kArya karavuM yogya che. je thoDA dhananA lAbhathI kAryane bagADe che te mukhe che tema gheDI hiMsAnA bhayathI mahAna dharma choDe te te pApI ja thAya che, vaLI koI ghaNuM dhana ThagAve tathA DuM dhana upajAve athavA na upajAve to te mUkha che, tema hiMsAdi vaDe ghaNA pApa upajAve ane bhakti Adi dharmamAM cheDe pravarte athavA na pravarte che te pApI ja thAya che. vaLI jema gAyA vinA ja dhanane lAbha levA chatAM ya ThagAya te te mukhe che, tema niravagha dharmarUpa upayoga hAya te sAvadya dharmamAM upayoga lagAve cagya nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnu` dharmAMka vya. pra. 10 111 e pramANe aneka pariNAme vaDe peAtAnI avasthA joI, jethI bhalu thAya te karavu paNa ekAMta pakSa kArya kArI nathI. bIju, ahiMsA ja kevaLa dharmanuM aMga nathI paNa rAgAdi bhAva ghaTavA e dhanu mukhya aga che. mATe jethI pariNAmeAmAM rAgAdi ghaTe te kArya karavuM. niravadha kriyA ane pUjA ( mAMdha-ahIM pujA pazu nivadya samajavI, sAvadya nahi.-- na. raMga. zeTha ). '' vaLI tame kahezeA -- niravagha sAmAyika kArya ja kema na karIe ? dhama mAM ja kALa gALavA tyAM evAM kAryo zA mATe karIe ?'' tenA uttara--te zarIra vaDe pApa cheADavAthI ja niravadyapa thatu hAya te| ema ja kahe!, paNa tema te thatuM nathI. pariNAmeAthI pApa chUTatAM ja nivadyapaNuM thAya che. have avalaMbana vinA sAmAyika AdikamAM jenAM pariNAma na lAge te pUjanAdi vaDe tyAM peAtAne upayAga lagAve che ane tyAM nAnA prakAranA avalaMbana vaDe upayega lAgI jAya che. jo te tyAM upayAga na lagAve te pApa kAryoMmAM upayega bhaTake ane tethI bUruM thAya mATe tyAM pravRtti karavI yukta che. vrata vinAnI kriyAonI aphaLatA vaLI gRhasthAne aNuvrata AdinuM sAdhana thayA vinA ja sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha Adi kriyAnuM AcaraNa mukhya karAve che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 10 sAmAyika sAmAyika te rAgadveSa rahita sAmyabhAva thatAM thAya che. paNa pATha mAtra bhaNavAthI athavA UThabesa karavAthI te sAmAyika thatI nathI. kavacita kaheze ke-anya kArya karatA te karatAM te bhaluM che. e sAcuM. paraMtu sAmAyika pAThamAM pratijJA te evI kare che ke mana-vacana-kAyAthI sAvadyane karIza nahi, karAvIza nahi" have manamAM to vikalpa thayA ja kare che tathA vacana-kAyAmAM paNa kadAcita anyathA pravRtti thAya che. have tyAM pratijJA bhaMga thAya che. have pratijJA bhaMga karavA karatAM te na karavuM bhaluM che, kAraNa pratijJA bhaMga karavI e mahA pApa che. vaLI ame pUchIe chIe keke pratijJA karatA nathI paNa bhASA-pATha bhaNe che ane tene artha jANe temAM upayoga rAkhe che. ane bIje kaI pratijJA karI tene barAbara pALatuM nathI, prAkRtAdinA pATha bhaNe che paNa tenA arthanuM pitAne bhAna nathI. ane artha jANyA vinA tyAM upayoga rahe nahi tyAre upayoga anya ThekANe bhaTake che tethI pratijJAbhaMga thAya che. have e bannemAM vizeSa dharmAtmA keNu? jo tame pahelAne dharmAtmA kaheze te tame tevo ja upadeza kema karatA nathI ? ane je bIjAne dharmAtmA kaheze to pratijJA bhaMgamAM pApa thayuM athavA pariNAme anusAra dharmAtmApaNuM na thayuM. paNa pATha Adika karavA anusAra dharmAtmApaNuM TharyuM. mATe pitAne upayoya jema nirmaLa thAya te kArya karavuM, sAdhI zakAya te pratijJA karavI tathA jeno artha jANIe te pATha bhaNave paNa padhdhati vaDe nAma dharAvavAmAM nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dharmAMka vya. pra. 10 pratikramaNa sakkimaNu '' nAma pUrvanA deSonuM nirAkaraNa karavAnuM che. have micchAmi dudhatuM eTaluM kahevA mAtrathI te duSkRta mithyA thAya nahi. paNa mithyA thavA yeAgya pariNAma thatAM ja duSkRta mithyA thAya che. mATe ekalA pATha ja kAryakArI nathI. vaLI paDikkamaNAnA pAThamAM te eve! artha che ke bAravrata Akrima, je duSkRta lakhyAM DrAya te mithyA thAmA. paNa vrata dhAryA vinA ja tenuM paDikkamaNu karavuM kema saMbhave ? jene upavAsa na hai.ya te upavAsamAM lAgela dAtranuM nirAkaraNapaNa kare te te asaMbhavapaNuM jANavuM. tethI e pA bhaNavA kAI prakAre banatA nathI. .. 113 pauSadha vaLI pesatamAM paNa sAmAyika pramANe prAMtana karIte pALatA nathI. tethI tyAM paNa pUrvokta rAya ja che * pesana '' nAma teA parvanu che. have parvanA divase paNa keTalAka vakhata pApa kriyA kare che ane pachIthI pesadhArI thAya che. ne jeTale kALa bane teTalA kALa sAdhana karavAmAM te doSa natha, paNa tyAM pe.SAnu nAma rAkhavu yegya nathI, kAraNa ke saMpUrNa parvamAM nivadya rahe te ja pAmata kahevAya. jo thADA kALamA paNu 'pe.sada' nAma thAya te sAmAyikane pazu pAsaDa kaDA ! na6o rAjamAM pramANa batAvA ke ' jaghanya peAsahunA ATalA kALa iM." ane te mATuM nAma dharAvI le kAne bhamAvavA e prayAjana bhAse che. paccakhANa vaLI paccakhkhANu, AkhaDI levAnA pATha te keAI anya bhaNe ane aMgIkAra kAI anya kare. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 10 have pAThamAM te amAre tyAga che evuM vacana che mATe je tyAga kare te ja pATha bhaNe ema joIe. je pATha na AvaDatuM hoya te bhASAmAM ja kahe. paraMtu A te paddhati arthe ja evI rIti che. bIju, pratijJA grahaNa karavA karAvavAnI mukhyatA che paNa tene yathAvidhi pAlana karavAmAM zithilatA che ane bhAvanirmaLa thavAne kaI viveka nathI. Arta pariNAmo vaDe athavA lebha Adika vaDe paNa upavAsa Adika karI tyAM dharma mAne che. paNa phaLa te pariNAme vaDe ja thAya che. jainadharmanuM satya svarUpa samajI te pramANe mekSa mArgamAM pravartavuM egya che. -temanA "mokSamArga prakAzaka" graMthamAMthI sAbhAra saMkalita TO Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakA ! jAge! ! samajo ! mULa jaina dharmathI amuka aMze zruta thavAthI saMpradAya utpanna thAya che jeTale aMze mULa dharmathI cuta teTale aMze mithyAtva * jaina dharmanA bhAgalA pADI, saMpradAyA utpanna karI jaina dharmane chinnabhinna karanAra sAdhue ja hatA. jaina dharmonI chinnabhinnatAne TakAvI rAkhanAra sAdhuo ja che. saMpradAyavAdanA upadeza karI zrAvakAne soMpradAyavAdamAM ghasaDanAra sAdhu ja che. * sapradAyavAdamAM ghasaDAvu eTale mithyAtvane uttajana ApavuM. mithyAtva e pApa che mATe adhama che. adhamathI bacavA mATe sapradAyavAdamAM ghasaDanAra sAdhune ke zrAvakane uttejana ApavuM nahi ke temanA vacanamAM sAluM nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 sthAnakavAsI sAdhu sAdhvIonuM kartavya A lekha jaina siddhAMta" mAsikanA egasTa 1963nA aMkamAM pragaTa thayA hatA. AjanA sAdhusAdhvIe potAnA arhamAM ke mAnapratiSThAnA le bhamAM cakacUra che tethI te zuddha jaina dharmane anusaravA mAgatA nathI e te dekhItuM spaSTa ja che eTale teo zuddha jaina dharma khatAve ke samajAve tevI AzA rAkhavI te mane te nakAmI lAge che. Aje te zrAvakeAe peAtAnI meLe ja zuddha dharma samajI laIne te pramANe anusaravAnA, vartavAno vakhata Avye che. * phakta paraMparAnI mAnyatAne kAraNe kadI koI dhama sAcA Tharra zakate nathI sthA. sAdhusAdhvIe zAMtithI vAMcI vicArI nirNaya kare * vItarAga sarvajJa tAMkara bhagavAnanA anuyAyI tarIke sthAnakavAsI sAdhu sAdhvIonu kartavya che ke bhagavAne prarUpelA zuddha jaina dharmane anusaravuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnuM dha nya. pra. 11 117 sthA, sAdhu sAdhvI sthAnakavAsI jaina dharmane zuddha jaina dhama mAnatA hoya te temaNe sauthI pahelAM tema sAbita karavAnI jarUra che. kAraNa sthA. sAdhu sAdhvIo tItha kara bhagavAnanI mUrtine mAnavI te mithyAta gaNe che. e temanI mAnyatA sAcI hoya te temaNe spaSTa rIte sAbita karavuM ja joi e. kAraNa ke-- tIrthaMkaronA vakhatamAM paNa tIrthaMkarAnI mUrtio ane madirA astitva dharAvatA hatA. tenAM pramANeA meAjuda che. te vAta mArA mULa jaina dhama " pustakamAM temaja A mAsikanA eprila 1963nA aMkamAM batAvelI che. ,, * sUtramAM caitya rAkhta ThekaThekANe Ave che. bhagavAnane paNa " devaya ya che ( caityasvarUpa ) kahelA che mUtramAM caitya zabdano artha mUrti athavA mRti maMdira ja thAya che, paNa bIjo artha thatA nathI. te vyAkaraNathI tathA zabdakaSAyI sAbita thAya che. temaja sUtreAmAMnA zabdonA upara nIcenA sabadhayI sAbita thAya che, sthA, sAdhuo caitya zabdanA khATI rIte jJAna. sAdhu vagere artha kare che ane te artha sutrAmAM jyAM jyAM caitya zabda Ape che tyAM tyAM kaI kaI judA artha ghaTAve che paraMtu sUtranA vAkayanA ane upar nIcenA vAkyanA sabaMdha tapAsatAM te kaI paNa artha ghaTI zaktA nathI. te khATA a koI paNa rIte bakhasatA thai zakatA nathI. te vAta paNa mArA " mULa jainadharma " pustakamAM tema ja A mAsikanA AkaTobara 1966nA aMkamAM vistArathI batAvelI che. sthAna -sAdhvIe ne tIrtha kara bhagavAne prarUpelA sAcA zuddha jaina dharmane anusaravA mAgatA hoya te temanI pharaja che ke sUtramAM caita ya mUrti thAya che te a temane khATA lAgatA hoya te temaNe te pramANe sAbita karavu joie ane temaNe mAnI lIdhelA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 11 cityanA artha sAdhu, jJAna vagere sUtromAM te te ThekANe barAbara ghaTI zake che te pUravAra karavuM joIe. bhagavAnanA vacananA khoTA artha karavA ke bhagavAnanA vacanathI UlaTI rIte vartavuM ane UlaTI rIte prarUpaNuM karavI tene jainadharme mithyAtva gaNela che. jinamUrti ane mUrtipUjA e be judA viSaya che. jinabhUti tIrthakarenA vakhatamAM paNa hatI tyAre dravyapUjA pAMcamA ArAnI pedAza che te bhUlavuM nahi. sthA. sAdhu-sAdhvIo temanI, mUrti saMbaMdhInI mAnyatAo sAcI che ema pramANethI sAbita na kare te teo bhagavAnanA vacanane anusaranArA nathI ema sAbita thaze. eTale ke teo mithyAtvane dharma mAne che ema sAbita thaze. kAraNa ke teo mUrtinI mAnyatAne mithyAtva TharAve che. jo ke jinamUrtinI mAnyatA tIrthaMkara-mAnya Thare che. sthAnakavAsI sAdhu sAdhvIoe mithyAtvanA pApathI bacavuM hoya to jinamUrtinI satya mAnyatA svIkAravI joIe. sthAnakavAsI sAdhu sAdhvIoe eka vAta barAbara samajI levI joIe ke Ajano jamAno aMdha zraddhAne-ajJAnatAno nathI. Ajano suzikSita prajJAvAna jaina samAja dharma viruddhanI khoTI mAnyatAne aMdhazraddhAthI apanAvI lIe tema nathI. | murti saMbaMdhI sthAnakavAsI mAnyatA taddana khoTI che. te meM mArA muLa jaina dharma ane hAlanA saMpradAye pustakamAM tathA "jaina siddhAMta" mAsika ekabara 19ranA aMkamAM vigatavAra batAveluM che. te uparAMta zrI ratanalAla DerIe upasthita karelI beTI dalIlanA javAbamAM meM savistara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 11 119 batAveluM che. eTale zrI DozIjI mArI eka paNa vAta khoTI karAvI zakyA nathI. mArUM ukata pustaka gaye varSe sthA. munione tathA sAdhvIone temanA comAsAnA sthaLe mokalI ApyuM hatuM. muMbaImAM zramaNa saMdhanA AcAryazrI AnaMdaRSijIne tathA bIjA sAdhu-sAdhvIone meM muMbaImAM mArI jAte ApeluM che. paraMtu Aja sudhI temanA taraphathI A saMbaMdhamAM kazI paNa vAta ke hilacAla thaI nathI. tethI A lekhavALo A mAsikane eka sarva sthA. sAdhu sAdhvIone temanA jAhera thayelA cemAsAnA sthaLe mokalI ApuM chuM. ane jinamurtinI mAnyatA saMbaMdhI temane kaIpaNa jAtane virodha hoya to te temaNe satvara jAhera karavA vinaMti karU chuM. mAna eka moTo kapAya che ane jaina dharme tene heya-varya gaNela che. chatAM AjanA sAdhu sAdhvIe dharma karatAM mAna pratiSThAne vizeSa mahatvanAM gaNe che. eTale bhUla kabula karavAmAM nAnama gaNe che. eTale Aja sudhI mUti viruddha prarUpaNuM pracAra karyA pachI have tenI satyatA svIkAratAM potAnI pratiSThAne hAni pahoMce ema sthA. sAdhu sAdhvI samaje ane mane e svAbhAvika che. paraMtu pratiSThAnAM nuksAna karatAM asatyane jANuM joIne vaLagI rahevAnuM nukasAna, dharmanI hAninuM nukasAna anekagaNuM vadhAre che. eTaluM ja nahi paNa satyane svIkAra karavAthI dharma jaLavAya che ane pratiSThA vadhe che e vAta sthA. sAdhu sAdhvIoe khAsa karIne dhyAnamAM rAkhavI joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 11 ethI lAbha zuM? eka bhAIe savAla karyo ke A spaSTIkaraNanI jarUra zI che? e ja pramANe sAdhu sAdhvImAMthI paNa koIne e prazna upasthita thAya te tene paNa ahIM nIce pramANe javAba ApI dauM chuM-- (1) aiyanA beTA artha karI mUrtine nakAravAthI sthAnakavAsIomAM je mithyAtva ghusI gayuM che tene aMta AvI jAya che. kAraNa ke mithyAtvane eka aMza paNa hoya tyAM sudhI dharma zuddha nathI ane mekSa tethI dUra ja che. (2) mutine virodha maTI jatAM zvetAMbara saMpradAyamAM ekatAne pAyo nakhAI jAya athavA vetAMbara saMpradAya Akho eka ja thaI jAya. ane Ama thayA pachI sthAnakavAsIone sAvagha pUjAno vidha eTalo prabaLa thaI jAya ke murtipUjaka sAdhuone sthAnakavAsInA vidhanI sAcI vAta mAnyA vinA chuTake rahe ja nahi, murtipUjaka zrAvakemAM paNa moTe bhAge to murtipUjAnA ADaMbaranI viruddha ja che athavA te ajJAnatAthI ADaMbarI prajAne mAne che. teo paNa satya samajAtAM sthAnakavAsIone anumodana, sahakAra Ape. eTale ektAmAM koI vAMdho rahe ja nahi. dravya murti pUjAne virodha sUtra siddhAMta anusAra che eTale sthAnakavAsIo pAse te saMbaMdhamAM dharmabaLa, jJAnabaLa ane saMkhyAbaLa majabUta thavAthI temanI saphaLatA thayA vinA rahe ja nahi. mATe mUrtinI satya vAtane apanAvI dravya pUjA vidhi kare eja sthAnakavAsI sAdhu sAdhvIonuM temaja sthA, zrAvaka zrAvikAnuM dharma kartavya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnakavAsI munionI satya apanAvavAnI anicchA 5. zrI becaradAsajInA lekhamAM dekhAtI spaSTa vAta vetAMbara saMpradAyanA be mukhya phirakAmAM be moTA manabheda mUrti ane muhupatti saMbadhI che. tIrthakaronI pratimAo-mUrtio tIrthakarAnA vakhatamAM paNa hatI e te aneka pramANathI siddha thayela che. tema ja munionA upakramAM mulapattino ullekha nathI evA ghaNA dAkhalA sUtramAM maLe che. paNa phakta durAgrahathI ja sthA. munio e satya vAtane svIkAra karavA icchatA nathI. e vAta hiMdI "zramaNa" mAsika sthA. munizrI madanalAlajInI smRtimAM vizeSAMka hamaNAM ja pragaTa karela che temAM paM. zrI becaradAsajIne eka lekha che te uparathI spaSTa rIte siddha thAya che. e lekhamAM paDitajIe spaSTa batAvyuM che ke munizrI madanalAlajI tathA kavi munizrI amaracaMdajI sAcI vAta samajI gayA hatA te paNa tao pate te vAta apanAvavA taiyAra nahi hevAthI bacAvamAM kahe che ke-paDitajI ! vidyAne vizeSa pracAra thavA joIe. tyAre A sarva ajJAna TaLI jAya." ke vicitra javAba che! e ajJAna te sthA. pravartaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 sthA. jaineAnu dha kanya. pra. 12 munioe ja utpanna karela che ane sthA. sAdhu sAdhvIe ja tene niraMtara TakAvI rAkhatA rahyA che. sthA. sAdhu sAdhvI e ajJAna TALavA icchatA ja nathI. sArI rIte samaje che ke jyAM kaTibaddha nahi thAya tyAM sudhI sthAnakavAsInuM ajJAna TaLavAnuM nathI. sthA. sAdhu sAdhvIe jinamUti pratye kevA dveSa keLavI rahyA che tene hamaNAMnA ja eka tAjo dAkhalo Apu chuM. ane sthA. sAdhu-sAdhvI sudhI te satya samajAvavA sthA. sAdhvInA jinamUtinA dveSanA tAjo dAkhalA A chellA eTale sa. 2019nA cAmAsAmAM muMbainA eka upAzrayamAM cAmAsu rahelA eka viduSI sAdhvIjInI A vAta che. e cAmAsA daramyAna keTalIka zrAvikA upAzrayamAM AnupUrvI gaNatI hatI, temanI pAse mUrtipUjaka taraphathI bahAra paDela AnupUrvInI suMdara pustikA hatI. ane temAM cevIza tIrthaMkarAnA covIza phATA hatA. sAdhvIjInI e pustikAmAMnA phoTAo tarapha najara jatAM ja garjI UThayA--A zuM? AvI cApaDIe ApaNe rakhAya ? ane pachI e badhI zrAvikAonI AnupUrvInI te suMdara pustikAomAMnA tItha karAnA badhA pheTA kUMDAvIne pheMkI devaDAvyA ! ahAhA ! kevA matAgraha ! bhagavAnanA phoTA pAse rakhAya nahi jovAya nahi ! tene vadana karAya nahi! kAraNa ke te mithyAtva che ! bhagavAnanA phoTA ke mUrti pAse rAkhavA ke tene vaMdana karavu te mithyAtva che ema sthA. sAdhusAdhvIe sutra siddhAMtathI Aja sudhI te sAbita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jeneAnuM dharmAMka vya. pra. 12 123 karI zakyA nathI. ane tema te na karI zake tyAM sudhI te temanI mAnyatA ja eTalu ja nahi paNu zrAvaka mithyAtvamAM ghasaDavAnuM vIe che. mithyAtva kare che. zrAvaka zrAvikAone ya e pApa paNa pApa paNa te vaheArI paraMtu A uparathI eTaluM teA nakkI thAya che ke sthAnakavAsI sAdhu sAdhvIe mULa zuddha satya jaina dharmAM apanAvavA te icchatA ja nathI, tethI have zuddha jaina dharmane apanAvavA IcchatA zrAvakAnuM e paheluM kartavya che ke have zrAvaka-zrAvikAoe peAte ja satya dharma samajIne tene anusaravA, AcAramAM makave joie. " zramaNa '' mAsikamAMne pa. becaradAsajInA ukta lekha khAsa upayAgI ane samajavA jevA hAine temAMnA A viSayane lagatA bhAgane anuvAda atre pragaTa karUM chuM. 5. becaradAsajInA lekhamAMnA upayAgI bhAga jyAre huM ( 5. ecaradAsajI ) dilhI bhaNAvavA mATe gayeleA tyAre sthA. munizrI madanalAlajInA sarvaprathama samAgama thayeleA. mArI pAse bhaNavAvALA kavi zrI amaracaMdajI muni tathA madanalAlajI muni e banne hRdayathI ekadama abhinna hatA evA mane anubhava thayeA hate. divasamAM savAre temaja bapora pachI adhyayana cAlu rahetuM. paraMtu kavijI asAdhAraNu jijJAsu grAhyaka vRttinA ane mArA priyatama vidhAthI" hatA. mArA svabhAvane anukULa vinIta vidyAthI" maLavAthI hu ghaNI prasannatAthI bhaNAvatA hatA. ane rAtrinA samaye paNa amArI carcA-vAtAM cAlu rastutI; e carcAmAM zrI madanalAlajI mahArAja zreAtAnA rUpamAM nira Mtara bhAga letA hatA. .. jaina sAhityamAM vikAra thavAthI thayelI hAni " nAmanuM mArUM ' www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 12 pustaka e banne mahAnubhAvoe vAMcI lIdhuM hatuM. tethI te saMbaMdhamAM kaMI kaMI prakAranI carcAo rAtrinA zAMta samayamAM cAlatI hatI. huM (paM. becaradAsajI) kahetA ke sthAnakavAsI saMpradAyanA pravartakee samAjamAM kAMti lAvavAne mATe prayatna te karyo paraMtu dIrdhadaSTine abhAva hovAthI teoe mAtra nimitta upara ja kuThArAghAta karyo ke konA mAnasamAM rahelI mULa vikRtine haThAvavAne paNa ThIkaThIka prayatna karyo hota to Aje jene samAjanuM kaMIka juduM ja rUpa najare Avata. huM kahete ke-citana, manana ane AMtara nirIkSaNane mATe pratimAnuM AlaMbana hovuM joItuM hatuM. paraMtu je loko e prakAranuM manana, ciMtana, tathA Abha dhanane vicAra karavAmAM asamartha hoya te lokone mATe pUjananI paddhati calAvavAmAM AvI, ane evI pravRtti cAlu karavAnA samaye maryAdA, ADaMbara-rahitatA vagerenuM khUba dhyAna rAkhavAmAM AvyuM hatuM. paraMtu gatAnugatika lokoe te kaMI bIjuM ja karI nAkhyuM. ane vaidika paraMparAnI pUjA paddhati ItyAdinuM avalaMbana karIne meTI hAni karI nAkhI. e hAnine haThAvavAne mATe AlaMbanane ke upayoga karo joIe? e vAta upara jora devAnuM jarUrI hatuM, ane vidyAbhyAsane temaja zAstrAbhyAsano savizeSa pracAra karavAnuM paNa jarUrI hatuM. ema na karavAthI ajJAna banyuM rahyuM temaja vadhatuM gayuM. ane jaDa kriyAkAMDa vadhyA paNa malinatA ghaTI nahi. A pramANe mAtra nimittanA ucchedathI pariNAma viparIta AvyuM, pratimArUpa AlaMbananA vinA ciMtana, manana ane AMtara nirIkSaNarUpa AdhyAtmika vRtti vadhAravI hatI te to thaI nahi, ane lokonA manamAM je ADaMbara-vRtti beThI hatI te vadhAre baLavAna thaI A paristhiti kene pratyakSa nathI? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dhamakartavya. pra. 12 125 temaNe (uta munidhIoe) kahyuM-ko bicArA ajJAna che. zuM karIe? ' kahyuM-je rIte A ADaMbara nibhAvavAmAM Ave che te ja rIte te ADaMbara paNa kema nibhAvI na zakyA? ADaMbara sarva ThekANe samAna ja che. vAta te samajI gayA, paNa upAya keI naheAte. meM bIjI vAta e kahI ke-bahu prAcIna samayamAM dIkSA levAvALA lokonA upakaraNomAM rajoharaNa tathA pAtrano ullekha mAtra Ave che. muhapattinuM te nAmanizAna paNa nathI. tyAre temaNe kahyuM-te e rivAja kevI rIte AvI gayo? e saMbaMdhamAM meM temane keTalA ya Agama vacananA AdhAre batAvyA, teo sAMbhaLatA rahyA ane teo gaMbhIra paNa thaI jatA. tathA vicAramAM paNa paDI jatA. chevaTe teo kahetA-paMDitajI! vidyAne vizeSa pracAra thavuM joIe. tyAre A sarva ajJAna TaLI jaze. amArI carcAmAM maMdira mArga, sthAnaka mArga Adi sarvanI carcA thatI rahetI ke ekAMtavAsI banIne sau koI eka bIjAne miyA kahevAne kvA tatpara thaI gayA che. Ama karavAvALA anekAMtavAdanA siddhAMtanuM pAlana karatA nathI. durAgrahanA kAraNe zuM AcArya, zuM upAdhyAya, zuM sAdhu-sAdhvI gaNa ane zuM AgevAna zrAvaka-zrAvikAo-sarva loko bhagavAna mahAvIranA anekAMtavAda ane ahiMsAnA siddhAMtane AcAramAM lAvavAno vicAra paNa nathI karatA. A mahAkhedane viSaya che. amArI evI carcA AThanava mahinA sudhI cAlatI rahI. kyAreka kayAreka te rAtanA bAra ke eka vAgI jatuM. paNa teo ghaNA prasanna ratA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 saMpradAyavAdanA e dUSaNa saMkucita dRSTi ane guNIjanAnA anAdara lekhaka zrI agaracaMdbhajI nAhuDhA * saMpradAya zabdanA artha zabdakoSamAM A pramANe karyAM che--(1) kAI vizeSa dhArmika mata, (2) kAI matanA anuyAyIonI maMDaLI ( 3 ) kAI viSaya athavA sidhdhAMtanA sa MbaMdhamAM eka ja tarehanA vicAra ke mata rAkhavAvALA lokeAnA vaga. k eTale ke saMpradAya e dharmanI ja eka zAkhA che. emAM mULa te kAMI kharAba cIja nathI. paNa sAMpradAyikatAmAM eka kharAkha cIjane praveza thaI jAya che. mATe prAmANika hiMdI koSamAM-- sapradAyavAdI tathA sAMpradAyikatA zabdonA A pramANe a lakhyA che-- sa'pradAyavAdI--je potAnA sapradAyane sauthI sArA ane anya saMpradAyAne haiya athavA tuccha samaje che ane tenI sAme dhRNA ane dveSa rAkhe che. sAMpradAyikatA--kevaLa peAtAnA saMpradAyanI vizeSatA ane tenA hiteAnuM vizeSa dhyAna rAkhavu. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 13 127 A artho uparathI e spaSTa thAya che ke sAMpradAyiktAnI sAthe saMkucitatA paNa AvI jAya che ane tenI sAthe sAthe bIjAone hIna athavA tuccha samajavAnI mane vRtti paNa AvI jAya che. A manovRtti eTalI hade pahoMcI jAya che ke bIjA pratye ghaNA ane dveSabhAva paNa thaI jAya che ane tyAre temAM bIjo eka durguNa ghusI jAya che. te vyakti bIjAonI sArapa, bhalAI tathA guNa tarapha dhyAna detI nathI. paNa tenA doSe tarapha te khUba dhyAna Ape che. A saMkucitatA tathA guNIjanenA AdarathI manuSyanA vikAsane mArga avarodhAya che mATe sAMpradAyikatAne vizvanI saMjJA ApavAmAM Ave che. tenI asara jheranA jevI bhayAnaka heya che. A sAMpradAyiktAnA kAraNe dharmanA nAmathI aneka yuddha thayA, hajare lAkha mANasenA jAna levAyA. tethI e ugra virodhathI bacavAnuM pratyeka manuSya mATe bahu ja Avazyaka che. * koI paNa vyakti potAnA saMpradAyanA niyamanuM pAlana kare, tenA pratye pUrNa niSThA rAkhe. tyAM sudhI te kema dezanI vAta nathI paNa kalyANanI vAta che. paraMtu jyAre potAnA saMpradAyane sarva zreSTha mAnIne bIjA pratye ghaNA ke dveSa rAkhavA lAge tyAre vAstavika dharmane lopa thaI jAya che. bhale te potAne nAmathI daDha dhama mAnI lIe paraMtu ekAMta Agraha ke kadAha jyAM heAya che tyAM dharmane rasa sukAI jAya che. * jaina saMpradAyo avAranavAra aneka rIte eka bIja saMpradAya sAthe leza, jhaghaDA kare che, korTamAM kesa kare che, anya saMpradAyanA sAdhu sAdhvIne utaravAne jagyA ApatA nathI, AhArapANe vahorAvatA nathI vagere aneka rIte adharma Acare che-na. bi. zeTha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 sthA. jainenuM dhamakartavya. pra. 13 dharma e hRdayane eka pavitra bhAva che. e vizvamaitrIno saMdeza Ape che. kAmavat sarva bhUteSa potAnA samAna ja sarvane gaNavA e ja ene svara che. dharma ApaNane ghaNA ke dveSa karavAnuM zIkhavato nathI e vAta smaraNamAM rAkhavI joIe. saMkucitatA e mahAna deza che ane udAratA e mahAna guNa che. mATe kahyuM che ke-- ayaM nijaH paro vetti gaNanA laghucetasAm / udAra caritAnAM tu vasudhaiva kuTumbakam // meM dharma tathA zAstronuM je adhyayana karyuM che tethI mArI evI daDha mAnyatA che ke guNo ane guNIjanenA Adara nahi karavAvALA manuSya potAnAmAM sadaguNono vikAsa karI zakatA nathI. saMkucitatA manuSyanI daSTine kUpamaMDuka kuvAmAMnA deDakA) jevI banAvI dIe che. jyAM sudhI hRdaya udAra ane dRSTi vizALa nahi thAya tyAM sudhI ApaNe dhamanA rahasyane sArI rIte athavA sAcI rIte samajI zakIzuM nahi, ApaNe eTaluM te mAnavuM ja paDaze ke jyAM satyano eka aMza paNa hoya te satyAMzane sadA ya grAhA mAnavuM joIe, keI paNa vyaktimAM kei paNa sadaguNa heya tenA pratye ApaNe AdarabhAva thavo joIe. guNAnurAga ane guNagrahaNa vRttine adhikAdhika vikasAvavAnI AvazyakatA che. koInI paNa ghaNA ke dveSa kare te bahu ja burI vAta che. mahApuruSe kahI gayA che ke ghaNA pApa ke durguNe pratye he paNa pApI pratye nahi. tenA pratye te karuNAnI bhAvanA ja he. duSTanA pratye paNa madhyastha athavA upekSA bhAva rAkhavAmAM Ave paNa ghaNuM ke dveSa te nahi ja. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 sthA. jenenuM dharmakartavya. pra. 13 ApaNAmAM, je kusaMskAra. burI AdatA tathA deSo hoya tene prayatnathI dUra karavA joIe. ane sAMpradAyiktAnI burAIothI sAvadhAna rahIne vAstavika dharmane vikAsa karavAno prayatna karavo joIe. sAMpradAyika kadaratA ApaNane bIjA saMpradAyanI guNa vyaktiothI dUra rAkhe che. tethI ApaNe tene lAbha uThAvI zakatA nathI ane tethI te ApaNA mATe ghaNuM nukasAnIne sade che. jaina samAjamAM to sAMpradAyikatAnuM sAmrAjya dekhAya che tethI bahArathI bhale pArasparika prema dekhAte heya paNa AMtarika prema bhAgye ja najare Ave che. thoDIka paNa sAMpradAyika vAta najara sAme AvI che te prema TuTI jAya che. sAdhu munirAja paNa sAMpradAyikatA ja puSTa karatA rahe che. ane tethI mULa saiddhAMtika bheda na hovA chatAM paNa sAdhAraNa vAtemAM ya juhAI AvI jAya che. ane bIjA saMpradAyanA guNujanene lAbha uThAvI zakAtuM nathI. jana graMthanA saMpAdananuM kAma traNa saMpradAyamAM alaga alaga cAlI rahyuM che. paraMtu traNe saMpradAyanA munijane eka sAthe besIne vicAra-vimarza dvArA ekatAthI kAma kare te kevuM sAruM. nahitara sAdhAraNa pAThabhedane laIne paNa sAMpradAyiktA vadhatI raheze. Agama kAryamAM te anAgraha hevo joie. sAMpradAyika mAnyatAone AdhAra te Agamane ja mAnavAmAM Ave che. - Ajano yuga te pikArIne kahe che ke saMkucita daSTi choDIne udAra vizALa daSTi apanA. vizvabaMdhutva tathA prANi mAtranI sAthe samabhAva rAkhavAnI vAta to dUra rahI. paNa pahelAM jaina saMpradAyamAM te prema vadhe ane guNajanene Adara thAya-bhale pachI te keipaNa saMpradAyane kema na hoya! -sapTembara 1863nA "jinavANImAMthI sAbhAra udhata, anuvAdita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nikAcita pApathI bacavuM hoya te pApa karanAra, karAvanAra ane tene anumodana ApanAra e traNeyane jaina dharma deSita gaNyA che. bhagavAnanA vacana viruddhanI vAta bolavI, mAnavI ke prarUpavI te mithyAtva che eTale pApa che. tIrthakara bhagavAnee jina mUrtinI mAnyatAne dharma gaNela che chatAM jinamUrtine mAnavI te mithyAtva che ema mAnavuM, manAvavuM athavA evI prarUpaNuM karavI tathA tevI prarUpaNane uttejanaanumodana ApavuM te pApa che. sthAnakavAsI sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikAo AvuM pApa haravakhata AcarI rahyA che temaNe vicAravuM joIe ke eka ja pApane vAraMvAra anumodana ApavAthI te pApa nikAcita bane che. eTale jinamUrti nahi mAnavAthI pApa nikAcita bane che. mATe je mumukSu sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA evA nikAcita mahApApathI bacavA IcchatA hoya temaNe jinamUrti mAnya gaNavI joIe, mAnavI ja joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI ratanalAlajI DezInI carcA parathI khAsa jANavA jevuM mArA "mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAyo" pustaka mATe aneka prazaMsApa maLyA hatA. ane temAMnA thoDAka "jaina siddhAMta" mAsikanA jAnyuArI tathA mArcanA aMkamAM chApavAmAM AvyA hatA. ane sthAnakavAsIo taraphathI hajI paNa prazaMsApatre maLatA rahe che, tyAre saMpradAyavAdathI prerAIne zrI DozIjIe nava mahinA sudhI viruddhamAM TIkA-carcA cAlu rAkhI hatI. tethI temanA saMbaMdhamAM thoDuMka lakhavAnuM prApta thAya che. madirAnA kephamAM mANasane kazuM bhAna rahetuM nathI. tethI te sAcuM samajI zakatuM nathI, elaphela bolyA kare che ane eneka jAtanI gaMdI temaja khoTI vAta karyA kare che. saMpradAyanA meharUpI madirAnA kephamAM cakacUra mANasanI paNa evI ja sthiti hoya che. zrI zIjI paNa custa saMpradAyavAdI matAgrahI hIne temanI paNa tevI ja sthiti che ema temanA vartanathI dekhAI AvyuM che. saMpradAya methI zrI zIjIe karelI khoTI caryAnI TuMkI vigata A pramANe che asatya lakhavAnI kuTilatA-aneka jAtanI beTI vAta karIne, adhasatyane saMpUrNa satya tarIke raju karIne ane bIjAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 14 zabdo-vAkyo mArA nAme caDAvIne zrI DozIjIe aneka rIte kuTilatA vAparI che. pharI javAmAM bezaramapaNuM-sajajana mANasane pitAnuM belyuM nakAravAmAM ke pheravavAmAM bhAre zarama lAge che paraMtu zrI DozIjIne temanuM pitAnuM beleluM ke lakheluM pite ja uthApavAmAM, eka ja bAbata mATe aneka vakhata mATe aneka vakhata judI judI rIte pharI javAmAM, gulAMTa para gulAMTa mAravAmAM zrI DozIjIe jarAya zarama gaNuM nathI. draSa buddhi-deSa buddhithI jANI joIne mArA lakhANane beTA svarUpe ApIne, khoTI rIte mArI niMdA karavAmAM temaNe pApa mAnyuM heya ema lAgatuM nathI. usUtra prarUpaNA-sUtranA zabdonA khoTA artho karIne zrI DezajIe utsutra prarUpaNa karI che eTale temAM temaNe pApa mAnyuM hoya ema lAgatuM nathI. temaja bIjA zAstra graMthanA paNa teja pramANe beTA artha karyA che. zrutakevaLInI AzAtanA-mutakevaLI zrI bhadrabAhusvAmI mekSanI prApti mATe nahi paNa svarganA pAgalika sukha mATe mahAprANadhyAna dharatA hatA ema kahI zrI DozIjIe zrutakevaLInI AzAtana karavAmAM pApa mAnyuM nathI. tIrthakara bhagavAnanI AzAtanA-tIrthakara bhagavAnanA bhaktone rU5-mehI ane IcchA-hI gaNAvyA che ane moha heya hevA chatAM bhagavAne rUpamehane ane icchA mohane saMmati ApI hatI ema gaNavI tIrthaMkara bhagavAnanuM paNa apamAna AzAtanA karavA cUkyA nathI. zrI DezIjIe evI AzAtanAmAM pApa mAnyuM nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainAnu dha kanya. pra. 14 133 dhyAna saMbaMdhI sapUrNa ajJAnatA--trATaka. dhAraNAne ja dhyAna gaNIne zrI DeAzIjIe aneka khATI vAtA lakhIne zrI DezIjIe dhyAna sabaMdhI temanI sa MpUrNa ajJAnatA jAhera karI che. trAbhinivezIpaNuM--hAlanA upalabdha sUtrAmAM nathI te badhuM jaina dharmamAM nahi mATe khATuM ane peAte sUtranA zabdenA je aya kare che te ja sAcA ema gaNAvI zrI DeAzIjIe sUrvAbhinavezIpaNuM batAvI ApyuM che. paNa ApaNuM ghaNuM jJAna viccheda gayu che tenI keTalIka vigate meAjuda che. tenI gaNatrI karatA ja nathI. cetra saMbaMdhI vAta bAramA pUrNAMmAM hatI chatAM DezIjI kheATI mAne che. vakratA--prAmANika rIte carcA karanAra saraLa rIte mULa muddA upara ja vAta kare. paNa zrI DozIjIe temanI svabhAvagata vakratAthI ADakatarI rIte ja mULa vAtane khoTI TharAvavAnA prayatna karyo che. paNa sIdhI dalIlathI ke pramANathI mArI vAta zrI DeAzIjIe khATI harAvavAnA prayAsa paNa karyA nathI. Agama utthApaka--vetAMbarA 45 Agama mAne che. temAMthI sthAnakavAsIe phakta 32 ja mAne che tenuM kAraNa batAvatAM kahe che ke jemAM siddhAMta viruddhanI vAta DAya te amAnya. tevI ja rIte sUtreAnI TIkA, cUrNAM, bhASya vagere paNa sthAnakavAsIoe e ja kAraNe amAnya karyA hatA. temAM have eTale sudhArA thaye che ke TIkA vageremAM jeTaluM mULa sUtra anusAra athavA siddhAMta anusAra na hoya te amAnya. zvetAMbare sAthe sthAnakavAsIe mUrtinA hatA. ane mUrtinI jemAM vAta ke mULa sUtramAM mUrtinI vAta nathI, ema mULa vAMdhA to kta hoya te amAnya kAraNa sthAnakavAsIo kahe che. www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 14 paNa citya zabdano artha ja mUrti thAya che ane te zabda mULa satramAM aneka vakhata aneka ThekANe Ave che te joyuM tyAre sthAnakavAsIoe caitya zabdane mUrti artha pheravIne tenA jJAna, sAdhu vagere judA judA aneka khoTA artha karyA. A sthAnakavAsIonuM Agama usthApana nathI zuM che? paraMtu meM jyAre sthAnakavAsIonA artha beTA che te raspaSTa rIte batAvyuM tyAre uchaLI paDIne zrI DezIjI mane Agama utthApaka kahevA nIkaLyA ! kAraNa ke hAlanA sUtromAM keTalIka seLabheLa athavA pheraphAra thayA che te meM spaSTa batAvI ApyuM che. khUbInI vAta e che ke Aja sudhI sthA. sAdhuo tema ja zrI DozIjI pote paNa aneka vakhata kahI-lakhI cUkyA che ke tAMbara pUrvAcAryoe mUrtinI vAta sthApana karavA mATe sUtramAM aneka pheraphAra karyA che ane tenA dAkhalA paNa ApyA che. Ama Aja sudhI sUtromAM thayelA pheraphAranI ghoSaNuM karanAra zrI DesIjI Aje jANe ke sarvemAM kAMI ja pheraphAra thaye ja nathI ema batAvI, meM pheraphAra thayAnI vAta karI che te mATe mane utthApaka kahe che ! AmAM SavRtti sivAya bIjuM che zuM ? bhagavAnanA vacana anusAra banAvelA mULa sUtra to bAra ja che temAM paNa bAramuM te viccheda gayela che ane bAkInAne ghaNo ja thoDo bhAga maLe che. bAkInA sUtre te bha. mahAvIranA nirvANa pachI ghaNA lAMbA vakhate thayA che te satya hakIkata che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA jenuM dharmakartavya. pra. 14 135 sarvajJa bhagavAna aspaSTa ke saMdigdha vAta kare nahi, UlaTI, sulaTI, paraspara virodhI vAta kare nahi ane tethI sUtramAM je kaI vAta paraspara virodhavALI hoya tyAM mULa sUtranI vAtathI viruddhanI athavA tenAthI judI vAta karanAra bIjuM sUtra ghAlamelavALuM ke pheraphAra vALuM ja gaNAya, eTale ke meM je sutromAM pheraphAranI vAta karI che te sthAnakavAsIonI dalIlane ja anusaratI che ke mULa siddhAMtanI viruddhanI vAta hoya te amAnya. Ama meM sthAnakavAsIenI ja dalIla apanAvI che paraMtu atyAre sthA. vAsIonI ja dalIla temane ja bhAre paDe che ema joIne zrI DIjI vimAsaNamAM paDI gayA ane tethI mane Agama utthApaka kahIne potAno raste sIdhA karavA mAge che paNa temAM ya zrA DezIjI bhIMta bhUle che. sUtrAmAM thayelA pheraphAranI eka lAMbI TIpa meM mArA mU. . ." pustakamAM ApI che te uparAMta eka dAkhalo vizeSa ApuM chuM ke prazna vyAkaraNa sUtra hAlanuM che te mULa nathI paNa pUrvAcAryo Akhe AkhuM navuM banAvIne maLanI badalImAM mUkeluM che. (jue "jaina sidhdhAMtamAsikanA juna 1963nA aMkanuM pAnuM 577.) sUtromAM bhUlathI paNa kaMI siddhAMta viruddha ghusI gayuM nathI tenI khAtrI karavA mATe parIkSA pradhAna banavuM joIe. ane teTalA mATe ja meM parIkSA-pradhAnI eTale satyAthAnA lakSaNe batAvyA che. jue mUjai, dha. prastAvanA pAnuM 7. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 jJAnane mada jJAnatA dveSa viruddha mAnyatAvALA pratye dveSabuddhi sUtrAbhinivezapaNuM zro DeAzIjInI carcA uparathI temanA lakSaNlRA A pramANe che-- bhagavAnanI AzAtanA-apamAna zrutakevaLInI AzAtanA usUtra prarUpaNA kuTilatA ehyuM karI javAmAM bezaramapaNuM kapaTathI khATA atha batAvavA dhyAna sabaMdhI sapUrNa ajJAnatA asatya prarUpaNA vakratA sthA. jainAnuM Sa vya. pra. 14 zrI DeAzIjInA lakSaNA ' A sa` bAbatenI vigata ApatAM A pustaka jeva uN bIjuM pustaka banI jAya tethI bahu ja TuMkAmAM lakhela che. pUrI vigata jANavA icchanAre jaina mAsikanA 1963nI sAlanA badhA aMka vAMcI javA. . asatya vAta, zrutakevaLI temaja bhagavAnanI AzAtanA, usUtra prarUpaNA vagere upara lakhI sava` vAta sAcA jainamAM te hAI zake ja nahi. sAce jaina te bhUlathI paNa khATuM lakhAI gayuM DhAya te kabUla karI kSamA mAge paNa zrI DAzIjIe potAnA abhimAnanA teramAM kadI paNa temanI bhUlanI kSamA mAgI nathI, are bhUla kabUla paNa karI nathI. Ama jyAre zrI DezIjInI sa` vaNuMka sAcA jaina kadI na kare tevI che. tyAre zrI DAzIjI sAcA jaina nahi paNa mukta jenAbhAsI ja che ema vAMcaka spaSTa rIte samajI zakaze ane jainAbhAsI sAcA dharmajJa hoi zake ja nahi, sapradAya meAha, matAgraha ane abhimAna (jJAnamada) nA tAramAM manuSya keTalA badhA nIce utarI jAya che te zrI DeAzIjInA dAkhalAthI "spaSTa samajI zakAya che. te uparAMta zrI DezIjInA sthAnakavAsIonA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ----- - -- sthA. jainenuM dhamakartavya. pra. 14 * 157 sarvamAnya pUjya AcAryazrI AtmArAmajIne paNa halakA batAvavAne tAjo dAkhalo che. te A pramANe - ratalAmamAM korTanA eka kesanI jubAnImAM zrI ratanalAla DozIe AcAryazrI AtmArAmajIne sAdhAraNa jJAnI batAvyA ane teozrI AcAryapadane lAyaka nahatA tema paNa kahyuM." zrI zIjInI A aghaTita ceSTA mATe hiMdanA aneka sthA. jaina saMghoe zrI DezIjI pratye temane ra-kheda pragaTa karanArA karAve karyA. (juo "jainaprakAza" tA. 8-10-1963 ne eka pAnuM 505.) A uparathI vAMcake zrI DozIjInuM mApa kADhI zakaze. samyagdarzana" nAma dhAraNa karavAthI samyagdarzana prApta thaI jatuM nathI ke samyagdarzana siddha thaI jatuM nathI. sAmAnya rItanA sadAcAra ke tyAga-vairAgyanI vAta karanAramAM jainatva hovAnI ke samyagdarzana hovAnI khAtrI gaNAtI nathI. kAraNa ke evA sadAcAra, tyAga-vairAgya te mithyAtvamAM tema ja abhAvImAM paNa hoya che. sAce jana ke sAcuM samyagdarzana tyAre ja kahevAya ke jyAre temanAmAM vakatA na hoya paNa saraLatA hoya, jyAre te sAcAne sAcuM ane khATAne cheTuM, yathArtha rIte jema heya tema ja mAne, paNa DeTAne sAcuM manAvavA mATe havAtiyAM mAre nahi; tema ja matAjhala, kadAha, haThAgrahathI dUra ja heya, satyano ja athI hAya, satya samajAtAM te apanAvavA taiyAra hA, evA evA jenA sAcA hoya tene ja sAce jaina kahI zakAya ane tevAne ja sabhyazanI prApti hoI zake. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 sthA. jenuM dhamAkartavya. pra. 14 evA guNa na hoya to "samyagdarzana" nAma hovA chatAM te mithyAdarzana ja che. samyagdarzanathI bhavakaTi che ane mithyAdarzanathI bhavabhramaNanI vRddhi ja che. sthA. jaina patranA taMtro-mAleka zrI jIvaNalAla saMghavI zrI DozIjInA pagale cAlanAra zrI jIvaNalAla saMghavI zrI DozIjIthI jarA ya utare tema nathI balake niMdAkherImAM temanAthI paNa caDI gayA che. nidAkherImAM zrI jIvaNalAle pahelA naMbara prApta karyo che. e nidAnuM kAraNa zuM? e ja ke- matinI viruddha sthAnakavAsI mAnyatAne Te ApanAra nagInadAsa zeThe Aje mUrtinI mAnyatA sAcI che ema sUtranA ulle, balA, dalIlathI temaja aitihAsika vagere aneka pramANethI siddha karyuM che. jinamUrtinI vAta sUtramAM aneka ThekANe hevA chatAM sthAnakavAsIoe khoTA artha karIne jinamUrtine amAnya TharAvI tIrthakara bhagavAnanI bhayaMkara AzAtanA karI rahyA che te aneka pramANethI sAbita karyuM che ane e rIte sthAnakavAsIonI pola khullI paDI gaI che." kathA pramANene be se DarAvI zakAtA nathI tethI saMmelamAM teo eka zabda paNa lakhI kA nathI. ane te paNa jANe nahi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthA. jainenuM dharmakartavya. pra. 14 139 vIkAratAM sthApanA matAgrahane vaLagI te rahevuM ja che, tyAre sthAnakavAsInI khoTI mAnyatAne spaSTa rUpamAM jAhera karanAra nagInadAsa zeThanI badanAmIniMdA karavA sivAya bIjo koI upAya raho nathI ema jANIne temaNe nidAkherIne eka mAtra rahelo sahelo upAya ajamAvyuM che. alabatta, niMdAkherI e pApAsavanuM ja kArya che. paraMtu jemane satya dharma ja khapatuM nathI, jeo ekatAnA ja virodhI che teo pApAmravane paNa dharmarUpa mAne temAM kAMI navAI nathI. anyadharmIo paNa dharmane nAme ja pApa Acare che ne! jeo sajanatAthI prAmANika carcA karavA mAMgatA hoya teo te sIdhI rIte mUrti saMbaMdhanA mArA pramANe kheTA che ema sAbita karavAnI dalIle AgaLa dhara. paNa tevI dalIla to che ja nahi tyAM bInuM ya paNa zuM? eTale pachI zrI zIjInA lekhanA anuvAda chApavA uparAMta binaabhyAsI, DarapAka, paDadanazIna (kAraNa ke teo beTA che ema te temanA manamAM jANe che.) lekhakone niMdAtmaka tema ja beThI vAtethI bharapUra paNa vastuna: maLa muddAne nahi sparzatA evA aNutA e namAlA ke nakAmA ho chApIne zrI jIvaNalAle saMtoSa mAnya che. zAsanadeva te sarvene sadabuddhi Ape e ja abhyarthanA. N: 8 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainAbhAsI mithyAdaSTi madidaNANavaleNa du sacchaMdaM bollaI jiNuttamidi / jo so hoi kuTThi Na hoI jiNamaggalaggaravo // je manuSya mati jJAna tathA zrutajJAnanA abhimAnathI zrI jitendra deva dvArA pratipAti ane, svacchaMdatAthI arthAt peAtAnI mana:kalpanAthI jema tema viruddha artha kare athavA AgamanA satyAne chupAvI mithyA a kare te mithyAdraSTi che. te jIva jina dharmanuM pAlana karavA chatAM paNa jaina dharmathI sathA parAk mukha che. jaina dharmathI te jIva ahibhUta mithyASTi ja jANavA. ! caNusAra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ matAthanA lakSaNa bAhyatyAga paNa jJAna nahi, te mAne guru satya; athavA nijakuLadharmanA, te gurumAM ja mamata. 24 je jina dehapramANa ne: samavasaraNadi siddhi; varNana samaje jinanuM, rokI rahe nija buddhi. 25 pratyakSa saddaguru yogamAM, varte daSTi vimukha asadgurune daDha kare, nija mAnArthe mukhya. 26 devAdi gati aMgamAM, je samaje zrutajJAna; mAne nija mata veSane, Agraha muktinidAna. 27 laThuM svarUpa na vRttinuM, rahyuM vrata-abhimAna; rahe nahI paramArthane levA laukika mAna. 28 athavA nizcaya naya grahe, mAtra zabdanI mAMya; loe savyavahArane, sAdhana rahita thAya. 28 jJAnadazA pApe nahIM, sAdhanadazA na kAMI pAme tene saMca je, te bUDe bhavamAMhI. 30 e paNa chava matArthamAM, nija mAnAdi kAja; pAme nahi paramArthane, ana-adhikArImAM ja. 31 nahi kaSAya-uparAMtatA, nahi aMtara vairAgya saraLapaNuM na madhyasthatA, e matAthI durbhAgya. 32 lakSaNa kahyAM matAthanAM, mitAI jAvA kAja; have huM AtmAthInAM, Atma-artha sukhasAja. 33 -Atmasidhdhi thAja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmArthInA lakSaNa AtmajJAna tyAM munipaNuM, te sAcA guru hoya; bAkI kuLaguru kahapanA, AtmAthI nahi joya. 34 pratyakSa sazurU prAptine, gaNe parama upakAra; traNa yoga ekatvathI, vate AjJAdhAra. 35 eka heya traNa kALamAM, paramAratha paMcaka prere te paramAne, te vyavahAra maMta. 36 ema vicArI aMtare, zedha sazuru yoga; kAma eka AtmAnuM, bIje nahi manaroga. 37 kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mAsa-abhilASa bhave kheda prANI dayA, tyAM AtmArtha nivAsa. 38 dazA na evI jyAM sudhI, jIva lahe nahi jega;' mokSamArga pAme nahIM, maTe na aMtara rega. 38 Ave jyAM evI dazA, sadagurudha sahAya, te bedhe suvicAraNuM, tyAM pragaTe sukhadAya. 40 jyAM pragaTe suvicAraNuM, tyAM pragaTe nija jJAna, je jJAne kSaya moha thaI pAme pada nirvANa. 41 -Atmasiddhi zAstra. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e** XICK mULa jena dharma ane hAlanA saMpradAyA e pustakamAMnA ahIM umerelA mUrtine lagatA prakaraNA prANA naM. 7thI 13 tathA 22 thI 29 lekhaka - saMpAdaka nagInadAsa giradharalAla zeTha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Ox-xxxx D080 www.umaragyanbhandar.com Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cha mUrtinuM astitva "9 "" 99 "" 79 10 " 13 keTaluMka spaSTIkaraNa " 22 mUrti virodhanI pRSTha bhUmi 23 cAra nikSepA 24 sthApanAnI upAsanA ,, ,, 423 8 avalaMbana mATe mUrtinI jarUra ra 9 zAzvatI pratimAonuM mAhAtmya 10 prAcIna kALanI mUrti e 11 sUtrAmAM mUrti maMdiranA vidhAnA 12 sUtreAmAM dravya mUrti pUjAnA kayAMya ullekha nathI 25 devapUjA 26 mUrti saMbaMdhI praznottara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa sAtamuM mUrtinuM astitva mUrti e mukhya bhAvane viSaya che tyAre mUrtipUjA e mukhyatve bAhyAcArano viSaya che. tethI pahelAM ApaNe mUrtisaMbadhI ja vicAra karIzuM. ane te vicArAI rahyA pachI mUrtipUjAno vicAra karIzuM. ahIM ApaNe mUrti eTale tIrthakara bhagavAnanI mUrti athavA pratimAnI ja vAta karIe chIe ema samajavAnuM che. mUrti, pratimA, pratibiMba, citra, pheTa, chabI vagere paryAyavAcI zabdo che. sthAnakavAsIonI mAnyatA sthAnakavAsIonI mAnyatA evI che ke prAcInakALamAM mUrti ke mUrtipUjAnuM astitva ja nahotuM. ane tethI ApaNA sUtromAM mUrti ke mUrtipUjAnuM nAmanizAna paNa nathI. mATe mUrti ke mUrtipUjA e dharma viruddhanuM kArya che. pahelAM te sthAnakavAsIo ema ja mAnatA hatA ke mUrti ane mUrtipUjA ghaNA arvAcIna kALathI zarU thaI che. paNa te kALa kayo te nizcita rIte koI kahI zakatuM nahotuM, ane haju sudhI paNa koI nizcita rIte kahI zakAyuM nathI kAraNa ke te vAtanI temane khabara ja nathI. paraMtu jema jema zodhakhaLa vadhatI gaI tema tema te arvAcIna kALanI maryAde sthAnakavAsIo taraphathI laMbAvAtI gaI. ane thoDA varSa pahelAM zedhakhoLa uparathI mUrti lagabhaga 2300 varSa pahelAM paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 mULa jaina dharma ane vidyamAna hatI ema sAbita thatAM sthAnakavAsIone te pramANe mAnavuM paDyuM che. mUrtinA vicAra mATe traNa muddA eTale mUrti saMbaMdhI ApaNe vicAra karavAnuM ke nakkI karavAnuM e che ke (1) mUrtinI mAnyatA dharma viruddha che ke nahi. (2) prAcInakALamAM mUrti hatI ke nahi (3) sUtramAM mUrtine ullekha ke ullekha che ke nahi. A mudAo jANavAthI konI mAnyatA sAcI che e nakkI karI zakAya. eTale ApaNe A traNeya muddAo eka pachI eka tapAsIzuM. develekamAM zAzvatI mUrtio devalokamAM tema ja naMdIzvara vagere sthaLee parvata upara zAzvatI mUtio che ane devadevIe te mUrtionI pujA-bhakti kare che e vAta sthAnakavAsIo mAne che kAraNa ke te vAta sthAnavAsIonA mAnya sUtromAM paNa jaNAvelI che. eTale e vAta na mAne to teo sUtra ja mAnatA nathI ema Thare. ke sthA RSi saMpradAyanA munizrI amolakha RSijIe temanA anuvAda karelA sUtramAM e zAzvatI mUrtionA ullekha che tyAM keTaleka ThekANe noMdha mUkIne te mUrtione kAmadevanI mUrtio karAvI che. paraMtu evI neMdha mUkatI vakhate temaNe AgaLa pAchaLanA zabdane saMbaMdha tUTI jAya che te vicAryuM ja nahi ane tethI vidvAna pAse temanI noMdha khoTI che, sAMpradAyika mehathI lakhAyelI che te siddha thaI gayuM che. paratu khUbInI vAta to e che ke sthAnakavAsIo moTe bhAge zAzvatI mUrtio tIrthaMkara bhagavAnanI che ema mAne che chatAM manuSyakRta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 7 83 mUrtio teo mAnatA nathI zAzvatI mUrti mAnavAthI dharma viruddhatA AvatI nathI te kRtrima mUrti mAnavAthI paNa dharma viruddhatA AvI na zake e te eka sAmAnya buddhinI samajanI vAta che. devanI mUrti mAnavI ane manuSyalekanI mUrtine na mAnavI tene artha e thAya ke eka samakitI sthA, zrAvaka mRtyu pAmI devalemAM upajyA pachI te ja jIva mUrtine mAnate thaI jAya! zuddha dharmamAM AvI bevaDI mAnyatA hoI ja na zake. je java manuSyalekamAM ane devakamAM vArApharatI utpanna thAya tyAre te vArApharatI tenI mAnyatA pheravata rahe te samakitI ja na kahI zakAya athavA tene sAce dhama ja kahI na zakAya. kAraNake sAce dhamI samakitI tenI mAnyatAmAM pherabadalI na kare. A uparathI samajI zakAze ke je loko vilenI mUtine mAnatA hoya temaNe manuSya lokamAM paNa mUrtine mAnavI ja joIe. ema na kare te teo sAcA zuddha dharmane anusaratA nathI ema eksapaNe kahI zakAya. mUtane mAnavI ne pUjavI te devadevIone jIta vyavahAra che ema kahevuM te paNa khoTuM che kAraNa ke devo mUrtipUja vyavahAra tarIke nathI karatA paNa dharma mATe kare che ema te sUtromAM spaSTa ullekha che ja ane te AgaLa upara batAvAze. mUrti ane mUrti pUjA e vyavahAra dharmanA viSayo che e dhyAnamAM rAkhavuM. eTale ahIM je vicAraNuM thAya che te vyavahArane anusarIne ja karavAmAM Ave che. mUrti e vyavahAra dharma che jyAM pA5 che athavA jyAM mithyA che tyAM dharma nathI. te jyAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 mULa jaina dharma ane sudhI mUti jIvane pApa kriyAmAM lai na jAya tyAM sudhI tene vyavahAra dharmomAM laI javAte vAMdhA laI zakAya nahi. tema ja mUrti jIvane mithyAtvamAM ghasaDI na jAya tyAM sudhI tene vyavahAra dharmAMmAM levAne vAMdhA kADhI zakAya nahi. bhagavAnanI smRti bhakti utpanna kare che tIrthaMkara bhagavAnanI mUrti jIvane pApamAM te kheMcI zake ja nahi. e tA jIvane vairAgya ke bhaktibhAvamAM preraka bane che. kAraNa ke mUrtinA zAMta mudrAvALA dhyAnamaya AkArane jovAthI jonAranA hRdayamAM paNa vairAgya ane bhakti utpanna thAya che. kAI ema kaheze ke jene A smRti konI che ema khabara hoya tene ja tevA bhAva utpanna thaI zake. paraMtu ajJAnIne tenA bhAva utpanna na thAya. tenA javAkhamAM kahevuM joIe ke-- ajJAnIo paNa saMsArInA khAhya dekhAvamAM ane sAdhu verAgInA bAhya dekhAvamAM bheda che eTalu' teA samaje ja che. jaMgalI leAkeA paNa sAdhune joI te temane vadana namaskAra kare che. e vAta aneka prAcIna kathAemAM paNa Ave che. enuM e ja kAraNa che ke saMsArInA dekhAva sAdhunA dekhAvathI taddana bhinna che, ane temAM paNa dhyAnastha sAdhune dekhAva bhinna hoya che eTaluM ja nahi paraMtu te pUjyabhAva, bhaktibhAva utpanna karanAra che. tethI ja jaMgalI leAkA paNa sAdhune turata oLakhI zake che. ane te ja pramANe ajJAnI jaMgalI leAkA mUrti joIne te mUrti bhagavAnanI che ema na jANutA kreya te paNa te mUrti kA saMta mahAtmAnI che ema teA samaje ja che. eTale mUrti ajJAnImAM paNa bhaktibhAva prere che. tA pachI jJAnI ane samaju mANasane mUrti joIta pUjyabhAva, bhakitabhAva utpanna thAya te temAM navAi jevuM paNa kAMI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 7 mUrtinI mAnyatA dharma viruddha nathI A pramANe mUrti manuSyane pApa tarapha te laI jaI zakatI ja nathI paNa dharma tarapha vALavAmAM te jarUra nimitta banI zake che eTale e rIte mUrtine dharma viruddha kahI zakAya nahi. tIrthakara bhagavAna te miyAtvanA nAzaka che. eTale temanI mUti kadI jIvane miyAmAM pADI zake ja nahi. mUrtimAM zraddhAbhakita eTale tIrthakara bhagavAnamAM zraddhAbhakti e to samyakatvanuM lakSaNa che. eTale e rIte paNa mUrtine dhama viruddhanI kahI zakAya nahi. Ama jyAre mUrtinI mAnyatA dharma viruddhanI karI zakatI nathI temaja mUrti dharmabhAvapreraka thaI rahe che tyAre tene vyavahAra dharmamAM mAnya rAkhavAmAM kaI jAtane vAMdho raheto hoya ema jaNAtuM nathI. saMsAra vyavahAramAM mUrtine Adara saMsAra vyavahAramAM ApaNe joIe chIe ke koI mahAbhAgyazALI puruSe tenA kuTuMbane samRddha banAvyuM hoya te te kuTuMba te bhAgyazALI puruSanI yAdagIrI mATe raMgIna tailacitra chabI ke bAvaluM (bhUti) banAvIne pitAnA gharamAM rAkhe che ane dararoja temanA darzana karI vaMdana namaskAra karI tenI yAdagIrIthI temanA jevA thavAnI preraNA meLave che. kaI mahApuruSe samAja mATe koI uttama kArya karyuM hoya te samAja tenI yAdagIrI mATe citra ke bAvaluM banAvIne vegya sthaLe mUke che ke jethI sau tenA darzana karI vaMdana namaskAra karI zake. gAma ke dezane mATe koI vIra puruSe zUravIratAnuM kAma karyuM hoya te tenuM bAvaluM (mUrti) pALIo koI sArA jAhera sthaLe mUkIne tenI yAdagIrI jALavI rAkhavAmAM Ave che. AvA pALIA ke bAvalA vinAnuM bhAgye ja koI gAma khAlI haze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane vyApAra dhaMdhAmAM paNa koI mahApuruSe vyApAra udyoga dhadhe khUba khIlavyo hoya te tenuM paNa citra ke bAvaluM temanA dhaMdhAnA makAnamAM mUkIne tenA dararoja darzana karI, vaMdana namaskAra karI tenI yAdagIrIthI tenA jevuM kAma karavAnI preraNA meLave che. Ama saMsAranA dareka kSetramAM mahApuruSonI mUrti banAvI. temanA darzana karI, temanI yAdagIrIthI temanA jevA thavAnI preraNA meLavAya che. tevI ja rIte dharmamAM dharmanA mahApuruSa, dharmanAyaka tIrthakara bhagavAnanI yAdagIrI mATe temanI mUrti banAvI, temanA dararoja darzana karavAmAM Ave, bhaktithI temane vaMdana namaskAra karavAmAM Ave ane e rIte temanA jevA thavAnI preraNuM levAmAM Ave te tene paNa eka dharmakArya kahI zakAya. athavA te paNa eka jAtano vyavahAra dharma ja kahI zakAya, mUrti eTale zuM? mUti eTale AkRti, bAvaluM, citra, pheTa, chabI, pratibiMba athavA pratimA. eTale mULanuM koIpaNa jAtanuM pratIka. upara kahyuM tema saMsAravyavahAramAM mUrtine khuba AdarabhAva che. ApaNe ApaNA gharamAM paNa ApaNuM bApadAdAo, vaDIlonA phoTA ke raMgIna citrone pavitra mAnIe chIe. vaDIlonA pheTA citrone jaIne pUjyabhAva utpanna thAya che ane e phoTo ke citrane koI phADI nAkhe. tenA upara kaI paga mUke to teNe pheTAmAMnA vaDIlanuM apamAna karyuM ema paNa mAnIe chIe. te ja pramANe bhagavAnanI mUrti e paNa bhagavAnanuM pratIka che te bhagavAnanA citra ke temanI mUrtinI kaI AzAtanA kare teNe bhagavAnanI ja AzAtanA karI ema gaNAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 7 mUrtinI hAMsI karanArA vicAre mUrtine jaDa patthara tarIke gaNI hasI kADhanAre, avagaNuM kADhanAre e paNa vicAravuM joIe ke temanA vaDIlane keTe ke citra paNa jaDa vastu ja che. tenA tarapha tame pUjyabhAve zA mATe jue che? vaDIla karatAM bhagavAna to anaMtagaNuM vizeSa pUjya che te temanI mUrtine ke temanA citrane na mAnavuM emAM DahApaNa kevI rIte gaNAya? sthA. pustakamAM citro sthAnakavAsI AcArya zrI javAharalAlajI mahArAje temanA "sacitra anukapA vicAra" nAmanA pustakamAM kezI zramaNanuM citra chAyuM che. zrI zaMkara munijIe temanA "sacitra mukhavastrikA " pustakamAM pAMDava munie, prasannacaMdra rAjarSi tathA gajasukumAla muninA citre chApelAM che. zrI ethamalajI mahArAje temanA "mahAvIra yAcA saMdeza" nAmanA pustakamAM bhagavAna mahAvIranuM citra chApela che. sthA. AcArya zrI AtmArAmajInA pustakomAM, temanA ziSya jJAna muninA pustakomAM temaja bIjI paMjAbI, mAravADI, gujarAtI sAdhuonA pustakomAM temanA pitAnA temaja bIjA sAdhusAdhvIonA citra (phoTo) chapAyA che ane chapAya che, pUjaya zrI ratnacaMdrajI mahArAjanI samudAyanA munione grupa pheTo chapAyelo che. jemAM agiyAra munionA phoTA che. gujarAta, kaccha, kAThiyAvADanA sAdhu maMDaLane prapa pheTo jemAM tera munionA phoTA che te phoTo amadAvAdamAM traNa traNa paise vecAya hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 mULa jaina dharma ane sthA. munionI mUrti vaLI mAravADanA gAma girimAM sthAnakavAsI sAdhu harSacaMdrajInI tathA mAravADanA gAma sAdaDImAM sthAnakvAsI munizrI tArAcaMdajInI pASANamaya mUrti pUjAya che. AgrAmAM sthAnakavAsI munizrI ratnacaMdrajInI pAdukAonI pUjA thAya che. baDada tathA aMbAlAmAM sthAnakavAsI sAdhuonI ghaNA kALathI samAdhio che ane te ati AdarathI pUjAya che. tyAM dara sAla meLe bharAya che ane hajAro loka ekaThA thAya che. upara lakhyA sthA. sAdhuonA phoTA tathA mUrti vagerenA citra mUrtipUjAkA prAcIna ItihAsa pustakamAM vigata sAthe chapAyelA che. A pramANe mUrtinA rUpAMtara sthAnakavAsIomAM ghaNA lAMbA kALathI pracalita che ja. ane Ama jyAre sthA. munienA pheTA, mUti, pAdukA vagerene vaMdana pUjana thAya che tyAre sAdhuothI anaMta guNu guNavAna, are pUjya tIrthakara bhagavAnanI mUrti mATe ja virodha kare emAM nyAya ke DahApaNa kema gaNI zakAya? ane jyAre sthAnakavAsI munie bhagavAnanA, prAcIna kALanA munionA ane atyAre temanA potAnA citra ke phaTAe chApe che to pachI bhagavAnanI mUrti mATe ja zA mATe vAMdho hoI zake te samajAtuM nathI. sivAya ke saMpradAyavAdanA mohane ke matAgrahane Azraya laIne kheTI rIte vAMdho uThAvavAmAM Ave. 2300 trevIza so varSa pahelAM mUrtinI mAnyatA cAlu hatI te te kaliMga dezanA (orisAnA) aMDagiri, udayagiri vagere pahADoma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra, 7 89 kAtarelI mUrti tathA zilAlekhA uparathI siddha thaI cUkyuM che. te vakhate te cauda pRdhara ane daza pUrvadhara muni mahAtmA astitva dharAvatA hatA. sthAnakavAsIe vicAre ApaNA hAlanA koi paNa sAdhu munirAja karatAM e pUrvadhar mahAtmAe ghaNA ghaNA vizeSa jJAnI hatA e teA sau koI te khUla karavuM ja paDaze eTaluMja nahi paNa 500 pAMcasA varSa pahelAMnA eTale ke lAMkAzAhanA vakhatanA kAi paNa sAdhu ke zrAvakanA jJAna karatAM 200 trevIzase varSa pahelAMnA pUrvadharAnuM jJAna ghaNuM ghaNuM ja vadhAre hatuM e paNa kabUla karavuM ja paDaze. tA e mahAjJAnI pUrvadhara mahAtmAoe mUrtine dharmaviruddhanI kema na TharAvI? A bAbatane sthAnakavAsIe athavA tA mUrtividhIoe vicAra karavA ghaTe che. athavA te pUrvadharAe mUrtine dharmaviruddha karAvI hatI ema teoe batAvI ApavuM joIe. athavA te pUrvadhara mahAtmAoe paNa bhUla karI hatI ema sthAnakvAsIoe jAhera karavuM joie ane jo pUrvadharoe bhUla karI na heAyatA mUrtinI mAnyatA e vyavahAradhama che ema kabUla karavuM joi e. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa AThamuM avalaMbana mATe mUrtinI jarUrIAta mUrtie vyavahAra dharmamAM ja Ave che. vyavahAra dharma apanna mATe athavA bALajI mATe che. paraMtu nizcaya dharmamAM pahoMcavA mATe vyavahAra dharma anivArya rIte jarUra che. vyavahAra dharma pALatAM ke anusaratAM jIvane kaIkapaNa avalaMbananI jarUra paDe che ja. A vAta tapasvI mahAtmA sthAnakavAsI munizrI mANezcaMdrajI svAmIe temanA kALajJAna tava citAmaNI nAmanA pustakamAM sArI rIte samajAvela che. tethI temanuM te lakhANa atre udhdhata karUM che. jaDa padArthanA traNa guNa dareka jaDa padArthamAM traNa guNa rahyA che-(1) avalaMbana guNa, (2) oLakhANa guNa ane (3) maMgaLa guNa avalaMbana guNajene jeTale vaibhava che tene teTalo jaDa padArthane avalaMbana guNa jANo. udAharaNa tarIke - raste cAlatAM lAkaDInuM avalaMbana, dAdare caDatAM pagathI ane doraDAnuM avalaMbana, hAlatAM cAlatAM rastAnuM avalaMbana, pUla upara cAlatAM kaTheDAnuM avalaMbana, bhUkha tarasamAM anAja ane pANInuM avalaMbana, rogamAM auSadhanuM avalaMbana vagere jaDa padArthonA hajAro avalaMbana levAM paDe che. jaDa padArthonuM avalaMbana te jIvataranuM jIvana che. oLakhANa guNa-mAtA pitA, dIkarA, dIkarI, hatumi vigerenA tathA pazu pakSI vagerenA je je phoTA che te temanI oLakhANanA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpralaye pra. 8 1. te pote pheTo jaDa padArtha che. paNa mAvataranA phoTA oLakhANanI khAtrI Ape che. te phoTA dekhIne mAvatarAnA guNanI bhAvanA utpanna thAya che athavA yAdI Ape che, te oLakhANa guNa mahA meTAmAM meTa dravya sthApanA nikSepa che. maMgaLaguNa--je sArAM-rUDAM sugaMdhI padArtho che te maMgaLa kAryomAM maMgaLa rUpa thAya che. ane vihvone dUra kare che. jemake -lApazInuM maMgaLa, goLanuM maMgaLa, sAkaranuM maMgaLa vagere. miSTAnnamaMgaLa te rUDAM bhejana che. te dareka kAryanA vidhAne nAza kare che, tema vastramaMgaLathI vastra maLe che. zukananA maMgaLathI kAma zubha thAya che. tevA mAMgalika jaDa padArthothI hajAre jAtanA maMgaLa guNa thAya che te A sthaLe graMtha gauravanA bhayathI saMkSepI laIne siddhAMtanI sAkSI ApavAmAM Ave che ke zrI ThANAMga satranA AThame ThANe ATha * maMgaLanA maMgaLa rUpe nAmo jaNAvyA che te ATheya maMgaLa jaDapadArtha che. chatAM aneka duHkha ane vighone nAza kare che... jyAM sudhI karmane AdhIna che, tyAM sudhI maMgaLanuM sAdhana sukharUpa che. jema raste cAlatAM bhomIne AdhAra levuM paDe tathA caratAM, taratAM ane pharatAM vAhanone AdhAra levo paDe che tema jyAM sudhI mele nathI pahoMcyA tyAM sudhI puNya maMgaLane AdhAra levo paDe che. tema ja gurune pheTa, tIrthakara bhagavAnane phoTo maMgaLa rUpe, oLakhANa rUpe ane dhyAnanA avalaMbana mATe levAthI gurunA guNanI ane tIrthakara bhagavAnanA guNanI bhAvanA utpanna thaze. avalaMbanathI aneka guNonI bhAvanA pragaTa thatAM guNa thavAze. vaLI phoTA uparathI gurunI ane bhagavAnanI oLakhANa raheze ane * devAmAM paNa ATha maMgaLa gaNAya - svastika, zrIvatsa, naMdAvarta, vadhu mAna, dvAna, kaLaza, masmayagala ane kSaNa rAjazrIya sUva. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane aneka jAtanA maMgaLa thaze. vidanene nAza thaze. paNa phoTA lenAra tathA sadAkALa pheTA rAkhanAre e nirNaya karI rAkho ke tenA guruzrInA ke prabhujInA phaTAne (mUrtine) sAvadya pAparUpa pUjAthI pUjavAnI traNe kALamAM paddhati pADavI nahi, ema saiddhAMtika vAkyo che tene siddha karI rAkhavA. dhyAnamAM avalaMbana jJAnavANInA siddhAMte dharma dhyAna tathA zukala dhyAnanA batrIza bheda kahyA che. temAM avalaMbana dhyAnanA cAra bheda jaNAya che. te padastha dhyAna, piMDastha dhyAna, rUpasya dhyAna ane rUpAtIta dhyAna. e cAra padamAM traNa pada te sAkArI mUrti mATe che. temAM jJAtA, jJAna ane yanI tripuDhI rahelI che. ya vinA jJAna nahi tema ja dhyAtA, dhyAna ane dhyeyanI tripuTImAM guruzrIne athavA tIrthakara bhagavAnano je pheTe (athavA mUti) te ya padArtha che ane te ya-dhyeyane dhyAtA AtmA jIva pite dhyeya rU5 lakSa pAme che, tyAre dhyAnanuM svarUpa eka vRttio thAya che. te vakhate pratimAnuM avalaMbana levA gurune dravya keTe sthApanA svarUpe thAya che, e siddhAMta sAkSI che." pratimA ArAdhanAne hetu sthAnakavAsI mahAtmAjIe upara pramANe vyavahAra dharmamAM mUrtinA avalaMbananI jarUrIAta batAvI che tema dhyAna mATe paNa mUrtinI jarUrIAta batAvI che, vaLI teozrI pratimAnI ArAdhanAne hetu jaNAvatAM lakhe che ke - anaMta guNanA ghaNa anaMta zakitanA dhaNI zrI jinezvara prabhunI pratimAo A lemAM zAMti sukha mATe, hita mATe, paraleka hita mATe avalaMbana tarIke ArAdhAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpra pra. 8 93 te prabhunA pratimAjIne jJAnI loko pratimAjI tarIke mAne che paNa sAkSAta prabhu tarIke mAnatA nathI. je je sthaLe je je tIrthaMkara devo nirvANa padane pAmyA hoya te te sthaLe zrI dayALu arihaMta prabhunI anaMta yoga sAdhanAnI zaktinAM je je anaMta guNarUpa, dravyarUpa paryAyarUpa padArthomAM vAsanA pariNamI gaI hoya tevA pavitra paramANuvALA je je sthaLe che te te sthaLoe javAthI UMcI UMcI bhAvanAo utpanna thatAM UMcA UcA pavitra guNonI prApti thAya che ane anaMta nirjarA thAya che. tevA hetuthI ja zrI arihaMta devanI pratimAo pUjAya che paNa chakAyanI hiMsA mATe pUjAtI nathI tema koI jJAnI mahApuruSo hiMsA svarUpe pUjatA paNa nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa navamuM zAzvatI pratimAnuM mahAbhyA devalokamAMnI mUrtio saMbaMdhI sthAnakavAsI samAjamAM kaMika bhrama pravarte che tethI te saMbaMdhI paNa DAka vicAra karI laIe. sthAnakavAsI mahAtmA munizrI tapasvI zrI mANekacaMdrajI svAmIzrIe temanA "kALajJAna tarata citAmaNi" pustakamAM devalokamAMnI zAzvatI mUrtionuM mahAsya darzAvatAM A pramANe lakhyuM che - "svargamAM je je jinapratimAo che te to anAdi kALanI zAzvatI che. te jinapratimAmAM svAbhAvika anaMta guNo rahyA che. tevA guNanuM avalaMbana devatA leka sukha samAdhinA hita mATe lIe che. jema mRtyulokamAM mahA camatkArI vastuo paikI kalpavRkSa ciMtAmaNI, caMdanavRkSa ane sugadhI mahA padArthonAM avalaMbanathI anaMta duHkhane nAza thAya che tema ja te nyAye zrI jina pratimA paNa mahAna camatkArI citAmaNI che. tenA avalaMbanathI devAne anaMta zAMti maLe che. svarganA de zrI jinezvaranA pratimAjInA prabhAvathI pitAnI hada maryAdA lopI zakatA nathI. tema bIjA koI de paNa ekabIjAnI hada pavAnI arajI karatA nathI. e vagere aneka prabhAva zrI jina pratimAnA mAnathI sacavAya che. zrI jina pratimA sarva vinine hare che, sarva duHkhone TALe che ane mahAmaMgaLa Ape che. e prauDha pratApa zrI jina pratimAjIno che." zAzvatI mUrti kayA tIrthakaranI? devalamAM zAzvatI mUrtio che eTale te kaI amuka tIrthakaranI nathI tethI te mAnavA lAyaka nathI ema keTalAka sthAnakavAsIo vadho Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapradAye pra. 9 95 kADhe che : paNa tenu samAdhAna paNa rAjapraznIya sUtramAM ApeluM che. te nIce pramANe-- rAjapraznIyasUtramAM kahyuM che ke tyAM deva MdAmAM ekasA ATha pratimA che te paya kAsane beThelI sthitinI che ane te tIya karAnI UMcAInA pramANanI che eTale ke pAMca bharatakSetra ane pAMca eravata kSetramAM athavA manuSya leAkamAM judA judA vakhate je je tIthaMkarA thAya temanI U~cAI kALanA pramANamAM judI judI hoya che. tethI tIrthaMkarAnA pratIka tarIke ane sa tIrthaMkarAnI UMcAInA pratIka tarIke A ekase A jina pratimA che. vaLI e ja sUtramAM te ja ThekANe ema paNa kahevu che ke tyAM maNipIThikA upara cAra jina pratimA che tenA nAma--RSabha, vardhamAna, cadrAnana ane vASiSNu che. pAMca bharata kSetra ane pAMca eravata kSetramAM maLIne dareka cevIzImAM A cAra nAmanA tIrthaMkara te thAya che ja. jema ke A cAvIzImAM A bharatakSetramAM paDelA RSabhadeva ane chellA varSamAna nAmanA tIthaMkara thayA ane airavata kSetramAM paDelA caMdrAnana ane chellA vASiNa nAmanA tIrthaMkara thayA. e pramANe A cAra nAmanA tItha kara thayA ane thatA raheze mATe A cAra nAmanI zAzvatI pratimA che. deve temaja manuSya mUrtine vAMde pUje che. teo amuka tI karanI mUrti che ema kahIne athavA gaNIne te te amuka tIya karane ja vAMde pUje che ema hotuM nathI. paraMtu tIrtha Mkara arihaMta bhagavAnanA pratIka rUpa e mUrti che tene arihaMtanA pratIka tarIke gaNIne ja vAMde pUje che. dAkhalA tarIke--ahIMA maMdiramAM mUrti tA kAi paNa eka tIrthaMkara bhagavAnanI DhAya paNa tenI pUjA karanAra game te khIjA tIya karanuM stutiiAtra bolIne, gAine pukhta kare che. kAraNa ke badhA tIya kara bhagavAnA sarakhA che. ane ekanI stuta karI te badhAnI stuti karI ema samajIne stuti thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane jema ahIMA tema devalokamAM paNa sarva tIrtha kare athavA sarva siddhonA pratIka tarIke tyAMnI mUtione gaNIne pUjA karatA hoya te temAM Azcarya jevuM kAMI ja nathI. dene jIta vyavahAra zene mATe che? devalokamAM deva devIo tIrthakara bhagavAnanI zAzvatI mUtio pratimAonI pUjAbhakti kare che e vAta sthAnakavAsIonA mAnya sUtramAM Ave che. eTale te vAta sthAkavAsIo kabUla te kare che ja. paraMtu tenuM mahatva uDAvI devA mATe sthAnakavAsIo kahe che ke - e te devone jIta vyavahAra che eTale ke eka rivAja che. paNa de dharma mATe, kalyANa mATe, taravA mATe bhakitapUjA karatA nathI paraMtu rAjyazAMti mATe sukhanI buddhie deva pratimAjIne mAne che. kAraNa ke devalokamAM dharma kriyA nathI, puNya kriyA nathI, dAna kriyA nathI, de te phakata pUrva puNyanA phaLa bhogavavA mATe ja devapaNe utpanna thayA che ane tethI sukha bhogave che." tyAre prazna uThe che ke-devAmAM zuM dharmabhAvanA nathI hotI ? kalyANa IcchA nathI hatI ? alabatta mithyASTine e vicAra na hoya. paNa te zuM devalokamAM badhA mithyAdaSTi ja hoya che ! ema to bane ja nahi. kAraNa ke samyagadraSTi manuSyo devalokamAM upaje te tyAM samyagadraSTipaNe ja rahe ke nahi? A praznonuM samAdhAna rAjapraznanIya sUtramAMthI maLI zake che. sUryAbhadeva devalokamAM utpanna thayA pachI pahelo ja vicAra e kare che ke - ahIM utpanna thaIne mAruM paheluM kartavya zuM che? have pachI niraMtara zuM karavAnuM che? tatkALa ane bhaviSyamAM sadAne mATe zreya rU5 evuM zuM kAma mAre karavAnuM che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 9 97 jo devAne temanA AtmakalyANanI aai na hoya te " mAre zreyarUpa zuM karavAnu che? '' evA vicAra krama Ave? vicAra ja tenI AtmakalyANanI IcchA batAvI Ape che. sUryAbhadevane sUryAbhadeve upara pramANe vicAra karyA tyAre tenA sAmAnika davee kahyuM ke-- ahIM sUryabhavimAnamAM siddhAyatanamAM 108 jinapratimA che te Apane aryA, vaMdanA, papAsanA karavA yegya che. e Apanu pahelu karavA lAyaka kAma che. temaja pachI karavA lAyaka kAma che, ane te vartamAnamAM temaja bhaviSyamAM sadAne mATe zreyaskara che, hitakArI che, sukhakArI che, kalyANakArI che, nistAra eTale mekSanu kAraNa che ane anugAmi eTale AtmAnI sApe AvanArUM che, '' ,, 46 AthI siddha thAya che ke devA tIya karanI pratimAne vAMke pUje che te AtmakalyANa samajIne kare che. eTale ke te jItavyavahAra AtmakalyANu mATenA DAI paDelAM ane pachI arthAt hameza karavA yeAgya gaNe che. A uparathI samajI zakAze ke devAnA jItavyavahAramAM dhama nathI ema mAnavu e taddana bhUlabhareluM che. paraMtu e chata vyavahAra paNu vyavahAra dharma che ema samajavuM. jyAre bhagavAna mahAvIra svAmI AmalakappA nagarImAM padhAryA tyAre suryAmadeve tyAM devalokamAM rahIne ja bhagavAnane vAMdhA ane manamAM vicAyuM ke-- .. zramaNa bhagavAna mahAvIranI e yupAsanA mAre mATe janmajanmAMtaramAM hitakara, sukhakara, kSemakara, kalyANakara nIvaDavAnI che ane nIvaDaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 22 www.umaragyanbhandar.com Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane sUryAbhadevane A vicAra batAvI Ape che ke te AtmakalyANanA bhAre Icchuka hatA, te pramANe ghaNA deve AtmakalyANanI IcchAvALA hoya che. vaLI sUryAbhadeva bhagavAna zrI mahAvIra svAmI pAse AvIne vaMdana namaskAra karIne pitAnuM nAma jaNAve che tyAre bhagavAna tene kahe che ke "he sUryAbha! (upara pramANe vaMdana vagere ) e purAtana che, chata che, kRtya che, karaNIya che, AcarAeluM che. ane huM saryAbha! e saMmata thavuM che ke bhavanapatinA, vANavyaMtaranA, tiSakanA ane vaimAnikavarganA devo arihaMta bhagavatone vAMde che, name che ane pachI potapotAnAM nAma gotra kahe che." eTale ke bhagavAna kahe che ke - he sUryAbha! A pramANe tArA pUrvajo purAtanakALathI karatA AvyA che ane tAre paNa karavA jevuM che. A pramANe arihaMta bhagavaMtone vaMdana namaskAra karavAno dene jIta vyavahAra che ema mahAvIra bhagavAna kahe che. to zuM devomAM dharmabhAvanA na hoya to bhagavAna temanA chata vyavahArane prazase kharA? nahi ja. e rIte bhagavAne batAvyuM che ke deva dharmazIla che. eTale ke jIta vyavahAra te dharmabhAvanA sahitano che, dharma kRtya tarIke che. ema bhagavAnanA zabdo uparathI samajI zakAya che. tyAra pachI bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI lIdhA pachI sUryAbhadeva bhagavAna mahAvIra svAmIne pUche che ke he bhagavana! zuM sUryAbhadeva (te pita) bhavasidhdhika - bhavya che ke abhavasiddhika-abhavya che? samyaga daSTivALo che ke miththA daSTivALo che? saMsAramAM parimitapaNe bhamanAre che ke anaMtakALa sudhI bhamanAra che? bedhinI prApti thavI tene mATe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 9 sulabha che ke durlabha? zuM te ArAdhaka che ke virAdhaka ? te carama zarIrI che ke acarama zarIrI?" bhagavAna javAbamAM kahe che ke - "he sabhA tuM bhavya che, samyaga daSTivALe che, saMsAramAM parimitapaNe bhamanAra che, tane bedhinI prApti sulabha che, tuM ArAdhaka che ane tuM carama zarIrI cho." A uparathI spaSTa samajI zakAya che ke devalokamAM samyaga dRSTi deva ghaNuM hoya che, teo dharma bhAvanAvALA hoya che, AtmakalyANanI icchAvALA hoya che ane arihaMta bhagavaMtanI tathA temanI pratimAnI bhaktipUjA karavI e temane dharma mATe jIta vyavahAra che. manuSyonI mAphaka deve vrata paccakhANa karI zaktA nathI ke sAmAyika vigere kriyA karI zakatA nathI paraMtu teomAM dharmabhAvanA hoya che, arihaMta bhagavaMtanI tathA temanI pratimAnI bhakitapUjA kare che eTaluM ja nahi paNa chavAbhigama sUtramAM kahyuM che ke - naMdIzvara dIpe bAvana parvata upara bAvana siddhAyatana che. tyAM ghaNuM bhavanapati, vyaMtara, jyotiSI tathA vaimAnika devatA ApADa, kArtika ane phAgaNa e traNa comAsAmAM, paryuSaNa parva, saMvatasarI tathA bIjI ghaNI tithine viSe tIrtha karanA janma kalyANika, dIkSA kalyANika, kevaLa jJAnaprApti kalyANika, parinirvANa kalyANika ityAdi vakhate deve ekaThA thaI te aSTAbdika mahA mahatyA kare che." A uparathI siddha thAya che ke deve dharmabhAvanAM sahita heya che, dharmotsava kriyAo kare che ane AtmakalyANanI bhAvanA bhAvatA rahe che. dene puNyakriyA ke pApaDiyA nathI ema kahevuM te bhUlabhareluM che. devabhavamAM ghaNu pApakarIne vanaspati Adi sthAvara ke tiryaMca gatimAM jAya che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 mULa jaina dharma ane ane puNyakriyA karanArA ja manuSyagatimAM Ave che. mATe devene dharmakriyA, puNyakriyA ane pApakriyA che ja ema mAnavuM e ja siddhAMtAnukULa che. jIta vyavahAramAM bhAva pramANe phaLa bIjI eka dalIla ema che ke-devalokamAM mithAdaSTi jIva utpanna thAya te paNa e ja pratimAone pUje che. te mithyAdaSTi jinapratimAne te pUje nahi, mATe te jinapratimA nathI. ane mithyAdaSTi tema ja samyagadaSTi bane jAtanA sarvadeve pUje che mATe te devone sAmAnya chata vyavahAra che. ahIM pahelI vAta te e ke midaSTi deve paNa e pratimAo pUje che ke kema te mATe sUtramAM spaSTa pATha nathI. paraMtu tenI ja sAme te ja nyAye prazna e che ke samyagdaSTi deva vItarAga tIrthakara devanI ja pratimAne pUje, anyadevanI pratimAne pUje nahi. have e pUjana te mAtra jIta vyavahAra che temAM dharma ja nathI ema dalIla thAya che te bahu vyAjabI nathI. kAraNa ke mukhya AdhAra kiyA para nahi paNa bhAva upara che. dharmiSTa jIve dharmabhAvathI karelI dharma kyiAmAM dharma ja nathI ema kema mAnI zakAya? e dharma kiyA bhale jIta vyavahAra heya paNa bhAva te dharmanA che ja. e chata vyavahAra te vyavahAra dharma che. mithyASTinI dharmabhAva vinAnI kriyA pApamAM pariName tema samyagRSTinI dharmabhAva sahitanI kriyA dharmamAM ja pariName athavA puNyamAM pariName. ekanI eka kiyA bhAva pramANe judI judI rIte pariName, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saprahAyA pra. 9 101 kalyANukenA jItavyavahAranuM kAraNa ? tIrthaMkara bhagavAnanA janmakalyANaka, dIkSAkalyANaka, kevaLa jJAna prApti kalyANaka ane nirvANa kalyANaka ujavavA e sarvAM devadevIonA jItavyavAra che temAM dharma nathI evI sthAnakavAsInI dalIla che. te tIrthaMkara bhagavAna sivAya bIjA koI paNa mahApuruSanA kralyANuka ujavavAnA jItavyavahAra devA mATe kema nathI ? jItavyavahAra rUDha thavAnuM kAraNa zuM? tIrthaMkara bhagavAnanA ja kalyANaka ujavavAmA jIta vyavahAra rUDha thavAnuM kAraNa e ja hAI zake ke tIrthaMkara bhagavAnanI bhaktimAM ja dharma che. mATe tIrthaMkara bhagavAnanA kalyANako ujavavA te paNa bhagavAnanI bhakti che mATe dhama che, pazu khIjA koI puruSanA janma vage2e kalyANaka kahevAtA nathI ane te ujavavAmAM dhama paNa nathI mATe devAnA chata vyavahAramAM Avela nathI. eTale devAnA jIta vyavahAra dharmanA kAraNe jarUDha thayA che. ane te kalyANakA ujavavAmAM dhruvanI jevI bhAvanA hAya te pramANe tene dharma athavA puNya ke pApanI prApti thAya. jIta vyavahAra eTale vyavahAra dhama jaina dharma eka ja che ane te saMsAranA sarva jIvA mATe eka sarakhA ja che. temAM pheraphAra nathI. tiya ca, manuSya ke daivamAMnI game te gatine jIva hoya paNa tene mATe dhama' teA eka ja ane ekasarakhA ja che. dhama'nA siddhAMtA, dharmanA niyame dareka gatinA dareka jIva mATe eka sarakhA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 mULa jaina dharma ane devA mATe dharmanA niyamo judA nathI tema manuSya mATe dharmanA niyamo judA nathI. paraMtu devo mATenA dharmanA niyama manuSya ke tiryaMcane paNa eka sarakhA lAgu paDe che. eTale devonA chata vyavahAra manuSyane kaI rIte lAgu paDI zakatA nathI ema mAnavuM e bhUla bhareluM che. denA chata vyavahAra eTale devone vyavahAra dharma manuSyane paNa eka sarakhe lAgu paDe che. devone vyavahAra dharma ane jIta vyavahAra manuSyane lAgu paDatA nathI ema jeo mAnatA hoya temaNe te mATenA kAraNe darzAvI sAbita karavuM joIe ke devone dharma manuSyathI judo che tethI manuSya mATe upayogI nathI. ema sAbita karavAmAM na Ave te mArI uparanI vAta sAcI che ema sau koI samajI zakaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa dazamuM prAcInakALanI mUrtio mUrti saMbadhI ApaNe traNa rIte vicAra karavAno che ema meM sAtamA prakaraNamAM jaNAvyuM hatuM. pahele vicAra mUrtinI mAnyatA dharma viruddha che ke nahi te viSe karavAnuM hatuM. AnI pahelAMnA be prakaraNamAM ApaNe joI gayA ke mUrtinI mAnyatA dharmaviruddha te nathI ja paNa ne vyavahAra dharmanuM eka aMga che. have ApaNe bIjA naMbarane eTale ke prAcInakALamAM mUrti hatI ke nahi te saMbaMdhI ahIM vicAra karavAne che. hAlamAM madira mUrtio vidyamAna che te uparanA zilAlekhe tathA prAcIna zaheronI zevALa mATe thatA kAmamAMthI maLI Avela mUrtio tathA bIjA sAdhano uparathI mUrti bhagavAna zrI pArzvanAtha svAmInA vakhatamAM ane te pahelAM paNa hatI te siddha thAya che. A mATenAM saMkaDe udAharaNe che te ane ApI zakAya tema nathI. paNa temAMnA bahu ja thoDA ane te paNa TuMkI vigatathI ahIM ApavAmAM Ave che. A badhAnI pUrI vigata mATe purAtatva khAtAnA riporTo tathA sta, zilAlekhenA prasiddha thayelA pustake, bhAratavarSane prAcIna InikAsa, mUrti pUjaka prAcIna itihAsa vagere aneka pustako upalabdha che te joI levAnI jijJAsu vAMcakone vinaMti che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 mULa jaina dharma ane prAcIna kALamAM mUrti hatI te sAbita karatA udAharaNe 1. stabhaMnatI--gauDa dezanA ASADa nAmanA zrAvake ekavIzamAM tIrthakara zrI neminAtha bhagavAnanA zAsana kALamAM AtmakalyANa arthe traNa pratimA banAvIne tenI pratiSThA karAvI hatI. temAMthI eka pratimA cArUpa nagaramAM, bIjI zrIpatana nagaramAM ane trIjI staMbhana (khaMbhAta) nagaramAM sthApita karavAmAM AvI hatI. kALakrame cArUpa tathA zrIpatananI mUrtione patto nathI. paNa staMbhana tIrthamAM trIjI pratimA atyAre paNa mejuda che. te pratimAnA pAchalA bhAgamAM nIce pramANe zilAlekha che-- namestI kRtastIrthe varSe dvika catuSTaye / apADa zrAvako gauDau'kArayat pratimA trym|| A zilAlekha uparathI samajAya che ke ekavIzamAM naminAtha bhagavAnanA pachI athavA te bAvIzamA neminAtha bhagavAna pachI 2222 varSa pachI eTale ke bhagavAna pArzvanAthanA paNa vakhata pahelAM gauDadezanA ASADa zrAvake A pratimA tathA bIjI be pratimA ema traNa pratimAnI pratiSThA karAvI hatI. 2. harapAsiMdha ane paMjAbanI sarahada para khodakAma karatAM harapA nAmanuM nagara daTAyeluM te maLI AvyuM che. temAMthI maLI AvelI mUtio te nagaranA jeTalI ja prAcIna gaNAya eTaluM ja nahi paNa tethI vizeSa prAcIna paNa hoI zake ema purAtattvavidoe kahela che ane te nagara I. sa. pUrve pAMcathI daza hajAra varSa pahelAnuM che. eTale I. sa. pahelAM daza hajAra varSa pahelAM mUti hatI ema kahI zakAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 10 105 3 prabhAsapATaNanuM tAmrapatra-ItihAsa saMzodhaka maMDaLane prabhAsapATaNanA eka somapurA brAhmaNa pAsethI eka tAmrapatra maLI AvyuM che. tenI bhASA ghaNI durgama che. sAdhAraNa paMDita tene ukelI zakatA nahotA. paNa hindu vizva vidyAlayanA adhyApaka prakhara bhASAzAstrI zrImAna prANanAthajIe ghaNA parizrame te tAmrapatranuM lakhANa ukelIne teno bhAvArtha A pramANe pragaTa karyo che - "revAnagara rAjyanA svAmI su..........jAtinA deva nebudanejhara thayA. te yaduraja (kRSNa) nA sthAna (dvArakA) AvyA tyAre temaNe eka maMdira banAvIne sUrya....deva "kema" je svarga samAna revata parvatanA deva che temane sadAne mATe arpaNa karyuM."--jaina patra tA. 3-1-1937 A nRpatine samaya I.sa. pUrve chaThI zatAbdi batAvela che eTale ke mahAvIra svAmInA janma pahelAne vakhata batAvela che. A uparathI anumAna thaI zake che ke rAjA nebusadanejhara jenadharmane upAsaka hato ane teNe raivatagiri (giranAra) parvata upara eka bhavya maMdira banAvIne temAM bhagavAna neminAthanI pratimA sthApanA karI hatI. 4. mehana joDerA-takSazilAnI pAse aMgrejoe khedakAma karAveluM temAM eka nagara daTAyeluM maLI AvyuM che tenuM nAma "mohana DerA" che. temAMthI eka mUrti dhyAnamudrAvALI maLI AvI che. te 5000 pAMca hajAra varSa pahelAMnI che ema purAtatvavide kahe che eTale pAMca hajAra varSa pahelAM mUrtinI vivamAnatA siddha thAya che. 5. bArasI tAkalI-AkolA jIllAnA bArasI tAkalI nAmanA eka nAnA gAmamAM khedakAma thatAM tyAMthI 26 chavIza jaina mUtio maLI AvI che. temAMnI keTalIka I.sa. pUrve 600-700 sethI sAta varSa pahelAMnI che ema purAtattva vidoe nakkI karela che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 mULa jaina dharma ane te mUrtio nAgapuranA senTrala myujhIamamAM rAkhavAmAM AvI che ema sane 1936 nA samAcAra patromAM jAhera thayuM che. 6, vaDalI (ajamera)ne ratUpane zilAlekha vIrAtu 84 varSane che. A zilAlekha ajameranA myujhIemamAM surakSita che. ane temAM bhAjhimikA eTale mAdhyamikA nagarIne ullekha che. A nagarI ghaNI prAcIna che. A zilAlekhavALo stUpa bhagavAna pArzvanAthanI paNa pahelAMne manAya che. eTale ke bhagavAna pArzvanAthanA pahelAM paNa mUrti hatI. 7. jIvaMta svAmInI pratimA-jIvaMta svAmInI mUrti hAla ujainamAM che. te bhagavAna mahAvIranA samayanI che. tene itihAsa ghaNe lAMbe che. trizaSTi zalAkA puruSa caritramAM mahAvIra caritramAMthI tathA bIjA ghaNA pustaka prasiddha thayela che temAMthI jijJAsue vAMcI le. 8, hastIguphAne zilAlekha-kaliMgAdhipati mahAmeghavAhana mahArAjA khAravelanA hastIguphAmAMnA zilAlekhamAM ullekha che ke - naMda rAjA je zreNika mahArAjA pachI deDhaso varSe thayela hatuM teNe kaliMga upara caDAI karIne tyAMthI jinapratimA laI jaIne pitAne tyAM maMdira banAvI temAM sthApana karI hatI. hemavatasUrinI paTTAvalI ke jene samaya vikramanI pahelI zatAbdino che eTale te sauthI prAcIna paTTAvalI che temAM paNa jaNAve che ke naMda rAjA kaliMgathI jinamUrtine magadhamAM laI gayA. - kaliMgamAM A mUti tathA te maMdira mahArAjA zreNike bhagavAna mahAvIranI vidyamAnatAmAM banAvyuM hatuM. A kArya AtmakalyANa tathA dharmakAryasAdhanAnuM eka aMga hovAthI bhagavAna mahAvIre tenI manA karI nahotI ke kAMI virodha karyo na hato. zreNika mahArAjanuM maMdiramUrti banAvavAnuM kArya dharmaviruddha hatA te mahAvIra bhagavAne temanA ananya bhakata zreNika mahArAjane te kAma karatAM jarUra aTakAvyA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 10 107 ---- = 9 zrAvastI nagarInI zodha mATe khedakAma kAma karatAM tyAMthI eka zrI saMbhavanAtha svAmInuM maMdira maLI AvyuM che. A maMdira bhagavAna mahAvIra svAmInI pahelAMnuM che. khuda mahAvIra bhagavAna paNa tyAM vicarelA hatA.-jaina jyoti. tA. rapa-4-1936. 10. rAjagRhamAM supArthamaMdira-baudhdha graMtha mahAvagyAnA 1-22-23 mAM lakhela che ke mahAtmA buddha pahelavahelA rAjagRhamAM gayelA tyAre supArzvanAthanA maMdiramAM utaryA hatA. supArzvatIrthane saMkSepamAM pAlI bhASAmAM supatithya lakhela che. paraMtu digaMbara vidvAna bAbu kAstAprasAdajIe temanA "mahAvIra bhagavAna ane budhdha" nAmanA pustakamAM 51 mA pAnA upara aneka dalIla ane pramANethI siddha karyuM che ke mahAtmA budhdha sauthI pahelI vAra rAjagRhamAM AvyA tyAre supArzvanAthanA maMdiramAM rahyA hatA. eTale bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM rAjagRha nagaramAM supAuM. nAthanI mUrti tathA maMdira vidyamAna hatA, 11. muMDasthaLa maMdira-bhagavAna mahAvIre dIkSA lIdhA pachI vihAra karatAM kanAM sAtamA varSe AbunI najIka maMDasthaLa nAmanA gAmamAM padhArelA tyAre temanA darzanArthe rAjA naMdavardhana tyAM gayelA. tenI yAdagIrI tarIke temaNe tyAM eka maMdira banAvI tenI pratiSThA zrI kezI zramaNAcArya pAse karAvelI hatI. tenA zilAlekhanI vigata tA. 15-3-1831 nA "jaina" patramAM pragaTa thaI cukI che. 12. kaTikApura svapa-"rAjAvalI kathAmAM AcArya zrI bhadrabAhunA guru, temanA ziSya samudAya sAthe kaTikA puramAM zrI jaMbU svAmInA stUpanA darzana karavA gayA hatA. evo ullekha che. jaMbU svAmI aMtima kevaLI hatA. eTale temane sUpa 2400 varSa pahelAMne gaNI zakAya. ( e-Inscriptions at Shravan Belgola by W. Lewis Rice) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 mULa jaina dharma ane 13, pAvApurIne stUpa-bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI pAvApurImAM dee eka stUpa nirmANa karyuM hatuM. tene ullekha zAstromAM maLe che. (juo-pAvApurIkA prAcIna ItihAsa pRSTha 1.) 14. pATalIputranAM pAMca stUpa-tilyAgAlI pannAmAM kahika prakaraNamAM pATalIputramAM pAMca stUpa hatA ane te eka duSTa kalki nAmanA rAjAe dhananI lAlasAthI khodI nakhAvyA hatA. cInI yuvAna cAMge pATalIputranI pAse pazcimamAM pAMca stUpa bhagnAvasthAmAM joyelA hatA (juo-Yuen Chawang's Travels in India pRSTa 86). 15, vizAlAnagarInI AsapAsa khedakAma karatAM ghaNuM haMsAvazeSo maLI AvyA che temAM maMdIra, mUrti, stUpa, pAdukA vagere che ane te bhagavAna mahAvIra svAmInA vakhatanA siddha thAya che. 16 kaMkAlITIlA-mathurA prAMtanA kaMkAlITIlAmAM khodakAma karatAM seMkaDo mUrtio, aneka pAdukAo, teraNa, sUpa vagere maLI AvyA che. temAM 110 ekasodaza prAcIna zilAlekha che ane aneka tIrthakaronI mUrtio tathA eka prAcIna stUpa jainonA che. A zilAlekha mauryakALanA. guptakALanA ane kuzanavaMzanA rAjAonA samayanA che. eTale te 2000 be hajArathI 2200 bAvIza se varSa pahelAMnA che. jaina tUpa te tethI paNa ghaNo prAcIna che. A uparathI siddha thAya che ke ghaNuM prAcInakALathI dhArmika sAdhanomAM jaina maMdiro, mUrtio, stUpa, pAdukAo Adine pradhAna samajavAmAM AvatA hatA. 17. bhadrezvaranuM maMdira-kacchanA bhadrezvara nagaramAM eka prAcIna maMdira atyAre paNa vidyamAna che. te maMdira bhagavAna mahAvIranA nirvANa pachI phakata 23 (vIza) varSa pachI baneluM che. tenA zilAlekhanI vigata zrI vijyAnaMdasUrie temanA "ajJAna timira bhAskara" nAmanA graMthamAM ApelI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 10 109 18. paTaNAnA AgamakuMAthI maLela be mUrtionA zilAlekha uparathI purAtatvavidee jAhera karyuM che ke A mUrtio mahArAjA koNika (ajAtazatru )nA vakhatanI che.-bhAratanI ItihAsakI rUparekhA bhAga 1. puSTa 502. 19upakezapura tathA keTAmAM mahAvIra maMdiranI pratiSThA viratu 70 mA varSe AcAryazrI ratnaprabhasUrie karI hatI. e bane maMdira Aje paNa vidyamAna che. te mATe AcArya kakkamUrie lakhyuM upakeze ca koraMTe tubhyaM zrI vIravimbayoH / pratiSThA nirmitA zakattyA zrI ratnaprabhasUribhiH / / 20. mAlAnAnI mUrtio-suSa patranA taMtrI zrI mULacaMda AzArAma vairATI jaNAve che ke - * prevIsa jIllAnA mAlAnA gAmamAM khedakAma karatAM be pratimA maLI AvI che. temAM ekanA upara vIra saMvata 82 ane bIjI upara vIra saMvata 104ne zilAlekha che. te mUrtio pUratI kozIza karavAthI tyAMnA jainane soMpavAmAM AvI che. jena" patra tA. 26-1-1830. 21. prAcIna kALanA sikkAo-prAcIna kALane je sikakAo maLI AvyA che temAMnA lagabhaga 200 base sikakAnA citra che. tribhuvanadAsa laheracaMda zAhe temane prAcIna bhAratane itihAsa nAmanA pustakamAM Apela che. temAM ghaNuM maurya kALanA eTale 2300 vIza se varSa pahelAMnA che. temAMnA keTalAka sikakAmAM eka bAju maMdira (caya) ane bIjI bAju hastinI chApa che. te uparathI siddha thAya che ke vevIza se varSa pahelAM maMdira ane mUtine sarve loko mAnatA hatA. 22. benAtaTanI mUrti benAtaTa nagaranA pradezamAM khodakAma karatAM tyAMthI zrI pArzvanAtha bhagavAnanI prAcIna mati maLI AvI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 mULa jaina dhama ane te vikrama saMvata pahelAM bIjI zatAbdinI che. bhArata varSanA prAcIna itihAsa bhAga 2 jo pRSTa 122. 23. kaliganA zilAlekhA--kaliga deza ( orisA )nA khaDigira, udayagiri vagere patA upara aneka guphAe, mUrtio, zilAlekhA che, ane te mahArAjA mahAmedhavAhana khAravelanA che. te lagabhaga 2110 varSa pahelAMnA che, sekaDe| udAharaNAmAMthI ahIM A te gheADAka ja udAharaNe ApelA che. paraMtu eTalA uparathI paNa vAMcakane prAcInakALamAM mRti hatI tenA pUrate khyAla AvI zakaze, purI vigata mATe tA. vAMcake e A zilAlekhe saMbaMdhI aneka pustaka pragaTa thaI cUkayA che te joI levA. jevA ke-- Epigraphia India Vol. 20, Hathi gunpha Inscription of Kharvel. Jainism in South India by Chimanlal Shah, The Jain Stupa and other antiquaries of Mathura by Smith. Legends of Jain Stupa at Mathura by Beuler vagere. mUrtinI mAnyatA tIrthaMkara mAnya kare che. mUrtinI mAnyatA A avarpaNI kALanI zarUAtathI athavA pahelA tI kara bhagavAna zrI RSabhadevanA vakhatathI cAlu thai hatI ke nahi enA vicAra bAjue rAkhIe te paNa uparanI vigate uparathI eTalu joI zakAya ke bhagavAna neminAthanA vakhata pahelAMnI teA mUrtinI mAnyatA cAlu hatI ja. baugraMthanI sAkSI A uparAMta bhaugraMtha mahAvarga (1-22-13) anusAra khuddhanA samayamAM rAjagRhamAM sAtamA tIrthaMkara zrI sukhArzvanAthanuM maMdira hatuM. vaLI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 10 111 e ja graMtha jaNAve che ke AjIvaka saMpradAyanA upaka nAme tasvI caudamA tItha Mkara zrI anaMtanAtha svAmInA upAsaka hatA. A uparathI sAbita thAya che ke--bhagavAna mahAvIranA samayamAM temaja temanI pUrve prAcInatara tIrthaMkaronI mUrti A pUjAtI hatI. sthAnakavAsI vicAre tyAre have mUrti nahi mAnanAre vicAra e karavAnA che ke bhagavAna mahAvIranI mahAvIranI pahelAMnA paNa e tIrthaM'kara bhagavAneAnA vakhatamAM tA mUrtinI mAnyatA cAlu hatI ja. chatAM e traNe tIrthaMkara bhagavAnAe e mAnyatAne dharmaviruddha kahI nathI tema te mAnyatAne aTakAvI nathI tethI ja te mAnyatA cAlu rahI hatI ane cAlu rahI che, tA have vicAravAnuM ke je vastune tIrthaMkara bhagavAnAe dharma viruddha TharAvI nathI tene ApaNe kevI rIte dharma viruddha TherAvI zakIe? are, TharAvavAnuM te eka bAjue rahyuM paNa tene dharma viruddhanuM kahI paNa kema zakAya? kAraNa ke ema kahevAmAM paNa tIrthaMkara bhagavAnAnI AzAtanA karI kahevAya. mUrti nahi mAnanArAoe A vAta khUba UMDI rIte vicAravI ghaTe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa agIAramuM sUtramAM mUrti maMdiranA vidhAne mUrtinI mAnyatA dharmaviruddha nathI temaja prAcIna kALamAM mUrti hatI. ghera ghera zrAvako mUrti rAkhatA e ApaNe AgalA lekhemAM pramANethI siddha karI cUkyA, have sUtramAM mUrtinA ullekha che ke kema ane mUrtinI mAnyatA sUtrAnusAra che ke kema tene ApaNe vicAra karIzuM. jevA -caitya zabdane artha mUrtine saMbaMdha caitya zabdathI che. prAkRtamAM caityanuM re thAya che. sUtramAM ThekaThekANe joya zabda Ave che temaja mati pharyA zabda paNa Ave che. je ceya zabdanA arthamAM matabheda thavAthI ja sthAnakavAsI tathA mUrtipUjaka saMpradAyamAM matabheda utpanna thayo che. sthAnakavAsIo caitya zabdanA A pramANe arthe kare che - arihaMta, jJAnavata, jJAna, sAdhu, vyaMtarAyatana ane vRkSa, cetare, sUpa vagere smAraka cihna. citya zabda mULa citA, citi ke cityA uparathI banela che. e traNe zabdone artha e thAya che. eTale citA athavA ceha sAthe saMbaMdha dharAve te caitya che. eTale ke mRtakanA agni saMskAranA sthaLe tenI smRti mATe yAdagIrI mATe sthApavAmAM AvatuM cinha te caitya je kaMI smAraka vastu ke smAraka cinha te caitya citAnI upara ke pAse sthApavAmAM Avela zilApa, vRkSa, kuMDa, svapa. chatrI, nAnI derI vagere caitya kahevAya. te ja pramANe pratimA athavA mUrti paNa smAraka cinha che te paNa caitya kahevAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 11 113 caityanA sthAne yaMtara deva vAsa kare tyAre tene vyatarAyatana kahevAya. caityane artha jJAna thatuM nathI cita eTale jANavuM te uparathI jJAna artha upajAvela heya ema lAge che. paraMtu vyAkaraNanI daSTie cita dhAtu uparathI cetya zabda thAya paNa caitya na thAya ema vidvAna paMDite kahe che. ane cetyanuM prAkRta rUpAMtara ceya na banI zake ema paNa teo kahe che. eTale sUtramAM AvatA reya = caitya zabdane artha jJAna karavAmAM Ave te yathArtha kema gaNAya te samajAtuM nathI. sthAnakavAsIonuM vyAkaraNanA viredhanuM kAraNa vyAkaraNa zikhavAthI zabdonA sAcA artha samajI zakAya che e kAraNathI ja sthAnakavAsI sAdhuoe vyAkaraNa zikhavAnI manA karI hatI ema samajI zakAya che. kAraNa ke vyAkaraNa zikhavAthI caitya vagere zabdanA sthAnakavAsIoe je peTA artha karelA che te samajI javAya che. caitya vagere zabdonA sthAnakvAsIoe karelA artha beTA che ema jANavAthI ja jemaNe ghaNuM varSa sudhI sthA. sAdhu paryAya pALI hatI tevA saMkhyAbaMdha satyArthI ane himatavALA sthAnakavAsI sAdhuoe sthA. saMpradAya cheDIne mUrtipUjaka saMpradAyane apanAvyAnA ghaNA dAkhalA banI gayA che. Aje paNa evA DarathI ja ghaNuM aMdhazradvALu zrAvake vyAkaraNa zikhavAnI ane zikhaDAvavAnI viruddha prarUpaNA karatA hoya ema khAya che. paraMtu ema kheDI rIte satyane chupAvI zakAya nahi. vaheluM ke mAruM satya bahAra Ave che ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 mULa jaina dharma ane dareka sAdhu ke zrAvake sUtronA artha barAbara yathArtha rIte jANavA samajavA hoya temaNe prAkRta tema ja saMskRta vyAkaraNa zikhavuM joIe ja. ane vyAkaraNa zikhe te caitya vagere zabdonA sAcA artha jANI zake. ane pachI je te saMpradAyavAdamAM taNAI ke lebhAI na jAya te sUtronA zabdonA sAcA artha ja kare. varSa no artha dAkhalA tarIke-bhagavAnanI stuti karatAM athavA bhagavAnane mahimA batAvatAM jhALe baMdhAruM phevayaM rephayaM zabdo ghaNe ThekANe sUtramAM Ave che. tikhunA pAThamAM paNa sthAnakavAsIo hamezAM te zabda bele che. tenA artha Ama thAya che--he bhagavAna ! Apa kalyANakArI, maMgaLakArI, devasvarUpa, caitya svarUpa che. ahIM bhagavAnane caitya svarUpa eTale jJAnasvarUpa athavA jJAnavaMtA che ema kahI zakAya. paraMtu AtmA pite jJAnarUpa ja che. AtmA ane jJAna judA judA nathI. bhagavAnane devasvarUpa kahyA te devasvarUpamAM jJAnasvarUpa aMtagata che ja. je jJAnasvarUpa nathI tene devasvarUpa kahI zakAya ja nahi. eTale deva ane jJAna ekarUpa che tene judA judA kema pADI zakAya te samajAtuM nathI. ane ahIM caitya svarUpa eTale Apa smaraNIya cho athavA smAraka rU5 cho athavA pratimA svarUpa che ema kahevAmAM Ave te paNa vAMdhA jevuM lAgatuM nathI. kAraNa ke bhagavAnanI pratimAne paNa tIrthakaronA vakhatamAM paNa mAnavAmAM AvatI te ApaNe AgaLanA lekhomAM joI gayA chIe. eTale bhagavAnane kalyANakArI, maMgaLakArI devasvarUpa ane pratimA svarUpa ema je kahevAyuM hoya to paNa te asaMbhavita lAgatuM nathI tema ayogya paNa lAgatuM nathI. pratimA e smRtirUpa smAraka che eTale bhagavAnane smaraNIya ke smArakarUpa paNa kahevAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 11 115 sthAnavAsIonA atha khoTA che vaLI jJAna mATe te sIdheA zabda nALa che. ane sUtrAmAM badhe ThekANe jJAna mATe nA zabda ja vaparAyA che. caitya zabdatA arihata karyo che te teA jJAnavata te ariha Mta ema gaNIne karyA hoya ema lAge che. kAraNa ke caityatA asAdhu te kAIpaNa rIte badhabesatA thaI zakatA nathI, ane sAdhu mATe nigraMtha, bhikSu. aNugAra, saMyati vagere zabdo sUtreAmAM mATe bhAge vaparAyA che teA sAdhunA a sAthe sIdhA saMbadha dharAvatA zabdo choDI daI te kAIka ja ThekANe sAdhu mATe vaidya zabda vAparavAmAM Ave te saMbhavata lAgatu nathI. pratimA-paDiyA zakhtasUtrAmAM pratijJAnA arthamAM vaparAyela che. pratimA artha mATe mUtrAmAM miA zabda vaparAyA che. jemake, nAdimAM, yakSapattimAM, vagere. eTale te pramANe arihaMtanI pratimA mATe paNa TiA zabda ja vaparAyeA hovA joIe ema paNa sthAnakavAsInI zIla che. eka rIte e dalIla paNa barAbara che. paraMtu rimA zabda mUrtinA arthamAM bahu juja ThekANe vaparAyA che. dimA = pratimA zabdanA khIA dhaNA artha thAya che, jemake zrAvakAnI agIAra paDimA athavA pratimA. sAdhuonI bAra paDimA athavA pratimA, temaja tapanA keTalAka nAmamAM paNa paDimA zabda vaparAyA che. jemake--samAdhipratimA, upadhAnapratimA, vivekapratimA, vidhArapratimA vagere vagere. A badhe ThekANe paDimA-pratimAnA artha pratijJA, niyama ke abhigraha jevA thAya che paNa mUrti artha thatA nathI. trAmAM agre bhAge paDimA zabda pratijJA, niyama ke abhiyAnA amAM ja vaparAyA che; tyAre ceItha = caitya rAkhyuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 mULa jaina dhama ane badhe ja ThekANe maMdira, mUrti, pAdukA vagere kAIpaNa prakAranA smAraka mATe ja vaparAyA che. eTale caityanA mukhya artha smArakanI vastu mATenA ja samajavA joI e. sthA Ae paNa keTaleka ThekANe caityanA a mUti karela che. sthAnakavAsI munizrI ameAlakha RSijIe batrIza mUtrAnAM hindI anuvAda karI bahAra pADelA che temAM temaNe paNa keTaleka ThekANe caityanA artha maMdira athavA pratimA karela che. jemake-- ( 1 ) uvavAI tramAM ceya ( caitya ) zabdane a yakSanuM madira karyAM che. ( 2 ) vavAI sUtramAM pUrNabhadra caityanA artha karyAM che--maMdira. ( 3 ) prazna vyAkaraNa sUtramAM pRSTa 8 mAM caityaneA artha pratimA karyo che. (4) prazna vyAkaraNa sUtra pRSTa 11mAM caityanA artha vedikA karyAM che. ( 5 ) prazna vyAkaraNa sUtra pRSTa 122 mAM caityane artha pratimA ryo che. trAmAM vaparAyalA zabdo ane tenA artha A uparathI samajI zakayA haze ke sUtreAmAM-- vaidya - caitya zabda koI paNa jAtanA smAraka tarIke vaparAyA che. jemake--maMdira, mUti, stUpa, cetare vagere athavA tevA smArakavALA udyAnane paNa caitya kahyuM che. himA = pratimA zabda mukhyatve vrata, niyama ke abhigraha mATe vaparAyeA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 11 117. nAga = jJAna. jJAna mATe nALa zabda ja vaparAya che. sAdhu mATe aNagAra, bhikSu, nigraMtha, muni vagere zabda vaparAyA che ke jeno sIdho artha sAdhu thAya che. arihaMta mATe maheMta athavA arhata zabda ja vaparAyela che. sUtromAM vephara zabda Ave che tevA thaDAka dAkhalA ApaNe vicArIzuM tyAre uparanI hakIkata dhyAnamAM rAkhavI. kAraNa ke tethI te dareka ThekANe caityane ko artha lAgu paDe che te samajavAnuM saheluM thaI paDaze. sthAnakavAsIo nikSepathI mUrti avaMdanIya che ema siddha kare che tethI pahelAM ApaNe nikSepa saMbaMdhI thaDe vicAra karI laIe. cAra nikSepa mUrti pUjaka ane sthAnakavAsImAM nikSepA saMbaMdhI matabheda che. vastunuM yathArtha svarUpa samajavA mATe anugadvAra sUtramAM vastunA cAra nikSepa karI vastunuM svarUpa jANavAnuM, samajavAnuM kahyuM che ema te bane saMpradAya mAne che. te cAra nikSepA A pramANe che- (1) nAma, (2) sthApanA, (3) dravya ane (4) bhAva. have matabheda e che ke sthAnakavAsI mAnyatA pramANe traNa nikSepa 3ya che, jANavA gya che paNa vaMdanIya pUjanIka nathI. phakta chello bhAva nikSepa vAMdavA pUjavA yogya che. tyAre mUrti pUjA karI jene bhAva nikSepe vaMdanIma pUjanIka heAya tenA cAre nikSepA vaMdanIka pUjanIka gaNAya evI mAnyatA dharAve che. : A matabhedane kAraNe sthAnakavAsIo mUtine vaMdanIka pUjanIka gaNatA nathI. kAraNa ke mUrtimAM arihaMtanA guNa nathI, tyAre mUrti pU bhAva nipAthI arihaMta vaMdanIka pUjanIka che mATe sthApanA nikSepAthI paNa mUrtine vaMdanIka pUjanIka gaNe che. A matabhedanA kAraNathI nikSepA saMbaMdhI vicAra karavo paDe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 mULa jaina dhama ane anuyAgadvAramAM kayA nikSepA vaMdanIya pUjanIka che ema anuyAgadvAra sUtramAM batAvyuM che ke nahi te emAMthI eka pakSe spaSTa rIte jaNAvyuM nathI. paraMtu potapotAnI rIte tarka karIne peAtAnI mAnyatA sAcI TharAvI che. ekalA bhAva nikSepAne mAnavA e nizcaya nayanI vAta thaI ane bhAva nikSepA jenA pUjanIka heya tenA cAre nikSepA pUjanIka gaNavA e vyavahAra nayanI vAta thaI ema vicAra karatAM jaNAya che. ane e rIte bannenI vAta sAcI che ema kahI zakAya che. O tyAre have ahIM vicAravAnuM e prApta thAya che ke nikSeSAmAM sthAnakavAsIe jema phakta nizcayane ja svIkAre che tema bIjI badhI bAbatamAM paNa nizcayane ja svIkAre che ke kema, te sthAnakavAsIe ekalA nizcayane ja mAne che ane vyavahArane nathI mAnatA prema nathI e te temanA vaMtA, lakhANa vagere uparathI ceAkhkhuM dekhAya che. sthAnakavAsI jo vyavahArane mAne che ja teA pachI mUti' sAme ja virAdha zA mATe? mUti e vyavahAra dharmamAM ja Ave che ema te sava" mUrtipUjaka mAne che. nizrayamAM koI mUrtine sthAna ApatuM ja nathI. tA pachI nyAyanI rIte mUrtine na mAnavAnI sthAnakavAsInI mAnyatA asaMgata Thare che, aAgya Thare che. mATe sthAnakavAsIoe e saMbadhamAM vizeSa vicAra karavA ghaTe che. kAraNa ke dharmanI bAbatamAM asaMgatatA ayogyatA ke virodhatA hAvI na joIe ane asaMgatatA ke virodhatA hAya te sAcA dharma kahI na zakAya. evA ekAMtavAdI ja karI zakAya. sAcA dharma anekAMtavAdI ja hAya. nikSepAnI saMpUrNa vigata mATe " cAra nikSepA" nAmanuM prakaraNa jue. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat A pustakamAM ja www.umaragyanbhandar.com Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = = = hAlanA saMpradAye pra. 11 119 have ApaNe sUtromAM reya =caityane ullekha kayAM kayAM Ave che ane tene zo artha thAya che te bAbatane thoDA dAkhalAo uparathI vicAra karIe. sutromAM caityanA ullekhe nagaranuM varNana sUmAM jyAM jyAM nagaranuM varNana Ave che tyAM tyAM uvavAI sUtramAMnA caMpA nagarInA varNana pramANe samajI levAnuM kahyuM che. eTale sUtramAMnuM varNana jevuM joIe. te varNana A pramANe che - (1) AyAravaMta ceiyA javai vivida saniviTTha bahuvA ( 2 ) pAThAMtara--mAyAvaMta mahaMta re.... artha-AkAravaMta eTale suMdara AkAranA suzobhita ghaNuM caitya ane vividha prakAranA vaizyanA ghaNuM sanniveza hatA. ahIMA sthAnakavAsIoe pahelA pAThamAM caityane a yakSAdinA maMdira ema karyo che. teo pAThAMtara batAve che paNa e artha svIkAratA nathI kAraNa ke pAThAMtaramAM arihaMta rephayA ne artha arihaMtanA maMdire ema thAya te vAta sthAnakavAsIone kabUla nathI. have vicAravAnuM e che ke AgaLa ApaNe joI gayA te pramANe bhagavAna pArzvanAthanA vakhata pahelAMthI te mUrtinI mAnyatA cAlu hatI ja. ane mUrti hoya tyAM caya-maMdira paNa heya ja. ane jyAM jainenI vastI hoya tyAM jainenA arihaMtanA maMdira paNa heya ja. eTale caMpAnagarImAM jinamaMdira ghaNu hatA ema sUtramAMnA ullekhane artha mAnave ja joIe. eTale ke pAThAMtaramane arihaMta zabda bhUla karavAmAM na Ave te paNa caMpAnagarImAM jinamaMdira hatA ema sAbita thaI jAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 mULa jaina dhama ane camarendra zrI bhagavatI sUtranA trIjA zatakanA bIjA uddezAmAM asurendra camarendra pahelA devalAke jatAM zakrendra vicAyuM ke camarendra kAryanuM zaraNu laIne Avela hovA joIe. tenA mULa pATha---- gaNattha arihaMte vA arihaMta ceiyANi vA aNagAre vA bhAviyappANo NIsAe udaDha uppayanti / a--arihaMta, arihaMta caitya ke bhAvitAtmA aNugAra (sAdhu) e traNamAMthI kAI ekanuM zaraNu laI te AvI zake, ahIMyA sthAnakavAsI arihata caityane artha chadmasthaahita kare che. caityanA artha hAsya tA kAI rIte thatA ja nathI. eTale sthAnakavAsIee, caityane sAcA atha peAtAnI mAnyatAnI viruddha jAya che mATe, chadmastha arihaMta atha upajAvI kADhayA che. kAraNa ke kayAMya paNa caityanA atha sya catA ja nathI. camarendre mahAvIra bhagavAna haju chadmastha avasthAmAM hatA tyAre temanuM zaraNa lIdhuM hatu. te nimitta joI te sthAnakavAsIoe ceyane ac chadmastha ema upajAvI kADhayA ! AvI rIte khATA atha upajAvI kADhavA te sIdhA saraLa satyArthInuM kAma nathI ja. vaLI temanI e upajAvI kADhavA mATenI dalIla paNa eTalI ja hAsyAspada che. teo kahe che ke pratimA-mUtinI caraeNdrane zaraNu ApavA jevI zakita hAI zake nahi. AvI tarkabuddhine dhanyavAda ! devA badhAya avadhijJAnavALA hAya che e teA sthAnakavAsIe mAte ja che. ane avadhijJAnavALA deva arihaMtanI mUrtimAM tevI zakti hAya ke nahi te manuSya karatAM teA dhaNI vadhAre sArI rIte jANI zake ja, vaLI devalAkamAM zAzvatI mUrtio che. te paNa sthAnakavAsIo mAne che ja, have jo te mUrtiomAM kAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpraDhAye pra. 11 121 paNa jAtanuM daivata na heAya tA adhijJAnavALA devA te zAzvatI mUrtione mAne ja nahi, deva pote ja mahAzaktizALI hAya che. te temanA karatAM vizeSa zakitazALI mUrtine mAne paNa zakti vinAnI mUrtine adhijJAnI devA mAnavAnI mUrkhAI kare ja nahi. AthI siddha thAya che ke ahIMA mahi~ta vALine atha arihaMtanI pratimA ja thAya che ane e ja a thaI zake. samavAyAMgamAM upAsaka dAMganI noMdha upAsaka dazAMga sUtramAM zuM zuM Ave che, tenI noMdha samavAyAMga sUtramAM Apela che, temAM lakhyu che ke--temAM zrAvakAnA nagara, udyAna, caitya, vanakhaMDa, dharmAcArya... zravaNa..tyAdi ahIMA caityanA artha sthAnakavAsIoe vyaMtarAlaya ema karyAM che. vyaMtarAlaya tA ekalA zrAvaka mATenA ja na heAya paNa badhA le ke mATe hAya. kAraNa ke jaina karatAM jaina ja badhA vyaMtarane vizeSe karIne saMsAranA sukha mATe mAne pUje. jaina teA vizeSe karIne AtmakalyANa mATe jinapratimAne ja mAne pUje. eTale ahIMA caityaneA anya khAsa rIte jinamaMdira thavA joIe. kAraNa ke A sUtramAM zrAvakanA caitya che ema kahyu che. chatAM mAne ke gAmanuM vana che temAM sarva leAka mATenAM caitya DhAya te paNa caityane samuccaya tarIke levAthI temAM jinamaMdira ane ajainanA jya MtarAlaya vagere madinA samAveza thaI jAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 mULa jaina dhama ane AnaMda zrAvaka upAsaka dazAMga sUtramAM Ana Mda zrAvakre vrata letI vakhate A pramANe pratijJA karI che-- "" mane ( Anada zrAvakane ) AjathI anya tIrthika, anyatIthika deva ane anya tIthikAe gRhaNa karela caityane vaMdanA namaskAra karavA... e kalpatuM nathI." ahIMA sthAnakavAsIoe mUrtinI mAnyatA ane mUrtinI pUjA bannene eka gaNIne mUrtipUjAnA virodha karavAnA IrAdAthI ahIMA caitya zabdanA artha sAdhu karela che. paNa A artha khATA che. kAraNa ke-- pahelu tA e ke ahIM pUjAnI vAta ja nathI. khIjuM, anya tI ikAe gRhaNu karela sAdhu jaina tarIke gaNI zakAya ja nahi. jaina sAdhu khIna kAI dhama'mAM bhaLI jAya pachI te te, te dhama'nA sAdhu tarIke ja gaNAya. eTale ahIM sthAnakavAsIee upajAvI kADhela artha adha esatA thaI zakatA nathI, vaLI sthAnakavAsInI khIjI Ila che ke AnaMda zrAvakanI pratijJAmAM AhArapANI mukhavAsa vagere ApavAnI vAta paNa che ane mUrtine khAvApIvAnuM hoya nahi mATe te atha' thaI zake nahi. ahIM e jovuM dhaTe che ke pratinA te samuccaye levAya che pachI temAM badhA zabda badhAne lAgu paDavA ja joI e ema na hoya paNa jene jeTalu lAgu paDatuM hAya teTaluM samajavuM joI e. te vakhate mUrti hatI te teA agAunA lekhA uparathI ApaNe jANI cUkayA chIe, ane ahIM sAdhu karatAM mUti" atha vizeSa budhabesatA thAya che. kAraNa ke te samaye paNa mUrti A devAthI adhiSThita hAI mahA camatkArI ane prabhAvika hatI. ane tethI ja anyadharmI cerI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 11 123 chUpIthI jinamUrtio upADI jatA hatA. ane tene peAtAnA deva tarIke pUjatA hatA. evI anya dharmIoe laI gayelI mUrtine jaina zrAvaka vana namaskAra na kare e svAbhAvika che. eTale AnaMda zrAvake tevI mUrtine vadana namaskAra na karavAnI pratijJA lIdhI hatI. abaDe zrAvake uvavAI sUtramAM aMkhaDa zrAvake AnaMda zrAvakanI peThe ja pratijJA lIdhI che ke-- " mate arihata ane arihaMtanA caitya sivAya anya tIki, anyatIthiMka de| ane anyatIthikAe gRhaNa karelA arihaMta caityane vadanA karavI, namaskAra karavA, pa pAsanA--sevAbhakti vagere karavuM kalpe nahi." ahIM e !kANe caitya Ave che temAM pahelA ThekANe sthAnakavAsIe arihaMtanA jJAnIgaNuM evA artha kare che ane bIjI vAra AvatA caityanA artha arihaMtanuM jJAna evA atha kare che ! AnaMdu zrAvakanA adhikAramAM sthAnakavAsIoe sAdhu a karyA tyAre ahIMA jJAnIgaNa ane jJAna ema be judA judA artha karyAM ! ahIM paNa mUrtipUjAnI te| vAta ja nathI paNa mUrtipUjAnA bhrama manamAM pesI gayelA te bhrame sthAnakavAsIA pAse judA judA ThekANe judA judA artha karAvyA che. matAgrahu sIdhI vAta samajavA na DhIe ane sIdhA sAcA artha paNa karavA na Ape. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 mULa jaina dharma ane ahIM paNa aMbaDa zrAvakanI pratijJA te e ja che ke arihaMta ane arihaMtanI pratimAne ja vaMdana karIza. paNa anya tIrthika, tenA deve ane teNe grahaNa karela arihaMta pratimAne vaMdana namaskAra karIza nahi. sthAnakavAsIonI dalIla e che ke ema artha karavAthI AcArya, upAdhyAya ane sAdhune vaMdana karavAno niSedha thaI jAya che. mArI pAse vivAI sUtra nathI tethI tene AgaLapAchaLane saMbaMdha huM joI zakyo nathI. paNa aMbaDa zrAvakane evo bhAva to na ja heI zake ke te AcArya vagerene vaMdana nahi kare. paraMtu arihaMtamAM ja teNe tenA anuyAyI sarva sAdhune bhegA gaNa lIdhA haze. | game tema paNa caityane artha te AnaMda zrAvakanA AdhakAramAM kahyuM tema ahIM paNa jinapratimA ja thaI zake che. vidyAcAraNa-jaMghAcAraNuM zrI bhagavatI sUtra zataka 20 uddeza 9 mAM vidyAcAraNajadhAcAraNa munio caityavaMdana karavA gayAnI vAta Ave che. vidyAcAraNa mAnuSettara parvata, naMdIzvara dvIpa, pAMDakavana ane naMdanavana gayAnI vAta che. te te ThekANe jaIne teoe vecAru vaMda caityone vaMdana karyAne pATha che ane pAchA ahIM AvIne ahIMnA caityane vaMdana karavAne pATha che. ahIM paNa mUrtipUjAnI zI vAta ja nathI. chatAM sthAnakavAsIoe virodha karatAM tene artha jJAna karIne te te ThekANe jaIne vidyAcAraNa tathA jaMghAcAraNa munioe arihaMtanA jJAnanI stuti karI ema kahe che! tabuddhinI balihArI che ne! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 11 125 arihaMtanA kevaLajJAnanI stuti zuM ahIM beThAM na thaI zake ke tyAM eTalA badhe lAMbe ThekANe gayA ane ahIM reyAruM bahuvacana che eTale ghaNuM caityane vAMdhA ema pATha che tyAre jJAna te ekavacana che eTale vyAkaraNathI paNa e artha taddana khoTe che. mULa artha eTale ja che ke te te ThekANe jaI teoe arihaMtanI pratimAone vaMdana namaskAra karyA. ahIM jJAna artha besatuM ja nathI. naMdanavana tathA pAMDukavana zAzvatI pratimAo che tene ullekha jaMbudvIpa pati sUtramAM che. naMdIzvara dvIpa para zAzvatI pratimAo che tene ullekha chavAbhigama satramAM che. mAnuSottara parvata, IsukAra parvata, naMdIzvara dvIpa, rucakavara dvIpa upara jinamaMdira che tene ullekha dvIpasAgara pannati sUtramAM che, sthAnAMga sUtranA cothe ThANe cAra pati sUnA nAma ApyA che -(1) jabudIpa pannati, caMdrapannati, sUrya pannati ane dIpasAgara pati. eTale e bAbata sthAnakavAsIone vAMdho cheTe che. A pAThamAM chelle kahyuM che ke vidyAcAraNa aMdhAcAraNa munio pAchA AvIne AleyaNA na lIe te vidhaka kahevAya. e mATe paNa sthAnakavAsIone virodha che. paraMtu sAdhu 100 kadamathI AgaLa jAya te tene AleyaNA levI paDe che. ane labdhidhArI munione labdhine uoga kare te pramAda che. labdhine upayoga karyo hoya ane tenI AlocanA karI na hoya te tene cAritranI ArAdhanA thatI nathI. mATe sthAnakavAsIone te vAdhA paNa kheTa che. zrI dazavaikAlika sUtramAM kahyuM che ke-sAdhu gocarI lAvI gurunI pAse samyapha prakAre Ave te AleyaNA gocarInI nahi paNa temAM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ---- * 126 mULa jaina dharma ane pramAdathI AvavA javAmAM upayoga na rahevAthI je koI doSa lAgyo heya tenI AyaNa kahI che. sAdhune AvatAM jatAM, pratikramaNa karatAM ke bIju harakoI kAma karatAM AyaNuM tathA IriyAvahI paDikkamavAnI che. te pramAdane AzrayIne che paNa nahi ke-te zubha kAryone AzrayIne ! prazna vyAkaraNa satra prazna vyAkaraNa sUtramAM trIjA saMvaradvAramAM A pramANe pATha che- atyaMta bAla dubbala gilANa buDaDha khavake pavatti Ayariya uvajjJAe sehe sAhammie tapassIkuLagaNa raMvede ya bAjaThThI... artha:-atyaMta bALa, durbaLa, glAna, vRddha, mAsakSamaNa Adi tapanI pravRtti karanAra AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdharmika tapasvI kuLagaNa, saMghacaitya eTalAnI vaiyAvaya nirjarAne mATe. ahIM saMghacayaTTa zabda che temAM sthAnakavAsIo " saMgha tathA jJAnAthanI" vaiyAvRtya ema artha kare che. tyAre mUrtipUjaka saMdha tathA mUrtinI vaiyAvRtya ema artha kare che, athavA saMghanI mUrtinI vaiyAvRtya ema artha kare che. saMgha ane ceIya e be zabdone bhegA gaNavAthI saMghanI mUrti athavA saMghanuM maMdira evo artha thaI zake che. mUrti maMdira saMdhanA ja hoya eTale ema paNa artha thaI zake. mUrtinI koI AzAtanA karato hoya tene sAdhu aTakAve te sAdhue mUrtinI vaiyAvRtya karI ema gaNAya che. sthAnakavAsI "jJAnAthI" ema artha kare che te AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdhamika vagere paNa jJAnArthI to hoya ja. temane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapradAye pra. 11 127 jJAnArthI na mAnavA teA bIjA kAne jJAnArthI mAnavA ? eTale jJAnArthI aya khATA ja dekhAya che. vaLI sthAnakavAsIe khIjo artha, jJAnane mATe yAta ema kare che, vaiyAvRtyathI nirjarA thAya paNa jJAna paNa kevI rIte thai zake ? nirjarA eTale jJAnAvaraNunI nirjarA thaI gayA pachI jJAna thaI zake mAnI zakAya. paNa ahIM ceya zabda te pahelAM Avye che ane nirjarA zabda pachI che. eTale sthAnakavAsIone A arthAM paNa barAbara lAgatA nathI. A uparathI vedya zabdane sAcA arthe caitya eTale madira athavA muti ja hovA joie ema samajI zakAya che, nadI sutra zreNika mahArAjAnA putra kaeNANika (ajAtazatru ) rAjAe vizAlAnagarI upara caDhAI karI hatI ane te nagarImAM zrI munisuvrata svAmInI pAdukArUpa hatA tethI te nagarI jItI cUkAtI naheAtI e vAta prasiddha che. ane zrI naMdI sUtramAM pAriNAmika buddhinA dRSTAMtamAM A saMbadhI ullekha che. tene pATha A pramANe che-- vizAlAyaM purI kUlabAlakena vizAlAbhaGgAya yanmunisuvrata svAmI pAdukA stUpotsvAt sA tasya pAriNAmikI buddhiH / a--vizAlA nagarInA nAzane mATe kulavAluka munie kahyuM ke-- zrI munisuvrata svAmInA pAdukAyukta stUpane ukheDI nAkhavAthI nagarIne bhaMga thaI zakaze. muninI A pAriNAmikI buddhi thaI.--sthAnakvAsI sunizrI hastImalajInA naMdIstranuM pAnuM 91 bhagavAna mahAvIra svAmInA vakhatanI A vAta che. eTale prAcIna DhALamAM tIrthaMkara bhagavAneAnA vakhatamAM stUpe, mUrti hatI eTaluM ja nahi paNa te ghaNA prabhAvazALI hatA e pUravAra thAya che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 mULa jaina dharma ane vyavahA2 sUtra vyavahAra sUtra u. 1mAM pATha che ke-mava sampamaviyADuM cejhyAiM pAsejjA kappai se tassaMtie AloittAe vaa| artha AcArya Adi bahuzrutane saMga na hoya te re jinacaitya-pratimA pAse jaIne AlocanA laI zakAya che. mUtinI mahattA devalokamAM mUrti che ane tenI mahattA paNa che. saghaLA deve avadhijJAnI hoya che. tethI devo pitAnA jJAnathI jANI zake che ke mUrti zaktizALI ke prabhAvazALI che ke nahi. devo pote ja bhAre zakitazALI hoya che. teo temanA karatAM paNa mUrti vizeSa zakitazALI heya te ja mUrtine mAne. deva mUrtine mAne che. vAMde che, namaskAra kare che e te sUtrasiddha hakIkata che. eTale devalekamAMnI zAzvatI mUrtio devo karatAM vizeSa zakitazALI che ema siddha thAya che. ahIMA paNa prAcIna kALathI ja mUrtio, sva vagere prabhAva zALI, zakitazALI hatA tene dAkhalA maLI Ave che. jemake (1) vizAlA nagarImAM zrI munisuvrata svAmIne stupa hato tyAM sudhI keNika mahArAjAthI te nagarI jItI zakAtI nahatI. (2) zayaMbhasvAmI dIkSA lIdhAM pahelAM vaidika brAhmaNa hatA ane yajJo karAvatA. temanA yajJanA staMbha nIce temanA gurue soLamA tIrthaMkara zrI zAMtinAtha svAmInI mUrti chupAvI hatI ke jethI sarva vidane TaLI jatA. te mUrtinA darzanathI zayyabhasvAmI bodha pAmI dIkSA laI zramaNa banI gayA. ApaNA kathA sAhityamAM AvA bIjA paNa ghaNA dAkhalAo maLI Ave che. ane atyAranA ghaNuM tIrthonI mUrtionI mahattA jANItI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapraDAyA pra. 11 129 mUrtinuM kA A pramANe ApaNe mUrtinI mAnyatA dharma viruddha nathI, prAcIna kALamAM mUrtio hatI ane sUtramAM paNa ThekaThekANe mUrtinA ullekhA che te ApaNe vistArathI joI gayA. ane e rIte mUrtinI mAnyatA vyavahAra dharmomAM sahAyarUpa che e paNa joi gayA. vrata, anujhAna, sAmAyika, pratikramaNa vagere dhArmika kriyA manane kAthumAM lAvavAne mATe tAlImarUpa che. manane sa'sAramAM bhaTakavuM aTakAvIne dhama mAM vALavA mATe dhArmika kriyAo tAlImarUpa che. tevI ja rIte mUti paNa manane dhabhAvamAM lAvavA mATenuM eka uttama sAdhana che. mUrtithI dharmabhAvanA jAgRta thai zake che temaja haMmeza bhAvapUrvaka mUrtinA darzana karavAthI dhabhAvanA TakI raDe che ane dharmazraddhA dRDha bane che. eTale bIjI dhArmika kriyAe!nI peThe mUrtinA darzana paNa manane kAbumAM rAkhavAnA eka uttama sAdhanarUpa bane che. jema khIccha dhArmika kriyAe sIdhe meAkSa prApta karAvI zakatI nathI tema mUrti paNa sIdhA mekSa apAvI zakti nathI. me kSa prApta karavA mATe tA manane kAbumAM levAnA badhA sAdhanAne upayAga karI pahelAM manane kAbumAM levAnI jarUra che. te pachI manane dharma dhyAnamAM lIna karavAnuM e pramANe mananI ekAgratA sAdhyA pachI manane AtmasvarUpanA cittanamAM lIna karavAnuM che ema thAya tyAre ja mekSa thaI zaka che. . mUrti-vaMdananA phAyadA bhakitabhAvapUrvaka bhagavAnanI mUtane vaMdana namaskAra karavAthI ze kAyade thAya che te mUrtikA A pramANe batAve che-- ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130, mULa jaina dharma ane (1) caityavaMdana Adi bhagavAnanI guNastuti karavAthI jJAnAvaraNIya karmane kSaya thAya che. (2) bhagavAnanA darzana karavAthI darzanAvaraNIya karmane kSaya thAya che. (3) arihaMta tathA siddha bhagavAnanA guNanuM smaraNa karavAthI samagra darzananI prApti ane mohanIya karmane kSaya thAya che. (4) pratimA samakSa bhAvapUjAmAM talina thavAthI tathA zubha adhyavasAyathI zubha gatinA AyuSyane baMdha paDe che. (5) arihaMtanuM nAma levAthI azubha nAma karmane kSaya thAya che. (6) arihaMtanA vaMdana bhakitathI nIca gotra karmane kSaya thAya che. (7) caityavaMdanamAM zaktine sadupayoga karavAthI aMtarAya karmane kSaya thAya che. sthAnavAsIonuM kartavya have jyAre mUrtinI mAnyatA sUvAnusAra sAcI siddha kare che tyAre sthAnakavAsIoe te vAta kabUla karI levI e temanuM yogya kartavya gaNAya. sthAnakavAsIo satrane anusaravAnuM mAne che tethI mUrtine mAnavI e temanuM kartavya thaI paDe che, satyAthI hoya te te satyanI khAtrI thayethI satya svIkAre ja. satya na svIkAre te saMpradAyavAdI tAgrahI ekAMtavAdI kahevAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bAramuM sUtromAM dravya mUrtipUjAnA kyAM ya ullekha nathI mUrtinI mAnyatA tIrthaMkara mAnya, sUtra-mAnya ane dha-mAnya che ema pramANeAthI khatAvI ApyA pachI eTale ke mUrtinI mAnyatA sUtrAnusAra sAcI che ema siddha thaI gayA pachI have ahIM ApaNe mUrtipUjA saMbaMdhI vicAra karIzuM. mUrtipUjA prAcIna kALamAM hatI ke kema, sUtromAM mUrti pUjAnA ullekho che ke kema ane mUrtipUjaka mUrti pUjAne siddha karavA mATe je dAkhalAo Ape che te yathA che ke kema te have ApaNe vicArIzuM. pujA phAnI ane zA mATe? mUrtipUjAnA vicAra karatI vakhate e vAta sauthI pahelAM vicAravAnI che-- ( 1 ) pUjA AnI karavAnI che? (2) pujAnA hetu ze| ? pahelA praznanA javAbamAM kahIzuM ke tIrthaMkara bhagavAnanI, riData bhagavAnanI } sidda bhagavAnanI pUjA karavAnI che. khIjA praznanA javAbamAM hIzuM ke dharma mATe, AtmakalyANa mATe athavA mekSa prApti mATe pUjA karavAnI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 mULa jaina dharma ane * * 1 pUjA kenI? pUjA be prakAranI che-bhAvapUjA ane dravyapUjA. ahIMA mUrtipUjA e dravyapUjAno viSaya che. kAraNa ke bhAvapUjAmAM to koIne matabheda nathI. pUjyane kalpatI vastuthI ja pUjA thAya dravyapUjAmAM paNa bhAva joIe, bhakti joIe. bhAva ane bhakti vinAnI pUjA te taddana niSphaLa gaNAya. bhagavAnane khapatI, kalpatI vastuthI bhagavAnanI pUjA karavAmAM Ave te ja te sAcA bhAva ane sAcI bhaktivALI pUjA kahI zakAya. vyavahAramAM koI bhAIne tyAM teno zeTha Abe heya te te tenuM bahumAna karavAnI sAthe zeThane gamatI vastu ApIne tenuM sanmAna kare che, kaI jamavA AvyuM hoya to te mahemAnane gamatI vAnIo banAvIne jamADyA che tenuM sAruM sanmAna karyuM gaNAya che. jenuM sanmAna karavuM hoya te vyakitane tene pasaMda paDatI vastu apAya te ja tenuM sAcuM sanmAna thayuM gaNAya che ane tene pasaMda na hoya tevI vastu tene ApavAmAM Ave to te nArAja thaIne jAya che eTale tenuM sAcuM sanmAna thayuM gaNAtuM nathI. je vyakitanuM sanmAna karavuM hoya te vyakitanI pasaMdagI ke IcchA pahelI javAya che, sanmAnIya vyakitanI IcchAne ja prAdhAnya apAya che. te ja pramANe dharmamAM paNa sanmAnIya vyakita eTale bhagavAnanI icchAne prAdhAnya hovuM ja joIe. eTale ke bhagavAnane khapatI, kalpatI varata temane arpaNa karavAthI ja sAcI pUjAbhakti karI gaNAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapradAya pra. 12 133 sAdhune paNa temane kahapatI vastue ja vaheArAvAya che. eTale bhagavAnane khapatI, kalpatI na heAya tevI vastu jo bhagavAnane aNu karavAmAM Ave te te sAcI bhakti ke sAcI pUjA na gaNAya eTaluM ja nahi paNa e teA tIrthaMkara bhagavAnanuM apamAna gaNAya. tIrthaMkara bhagavAna saceta vastunA tyAgI che. bhagavAne saceta vastu tyAgavAne upadeza ApyA che kAraNa ke temAM hiMsA che. chatAM ApaNe bhagavAnanA upadezanI viruddha bhagavAnane ja temate nahi kalpatI vastu arpaNuM karIe te temAM bhagavAnanI bhakti nahi paNu bhagavAnanu apamAna ane bhagavAnanI AzAtanA ja kahevAya. pUjA karanArane bhAva bhale uttama che ke bhagavAnane sArAmAM sArI vastu arpaNa karavI. paraMtu pUjA karanAranI icchA karatAM paNa pujyanI icchA ja prAdhAnya gaNAya. pujyanI icchAne je mAna na Ape te sAcA pUjaka ja na kahevAya, mATe bhagavAnane suryaMta vastu arpaNa karanArane ArAdhaka kahI zakAya ja nahi. bhagavAnane na khapatI vastu arpaNa kare te virAdhaka ja kahevAya. bhagavAna dIkSA lIe tyArathI temaNe snAna karavAnu cheADI dIdhu hAya che, vajra pAtra rAkhavAnuM choDI dIdhu hAya che; eTale nhAvaNa ke vasAla kAra bhagavAnane khape nahi chatAM te temane arpaNa karavAmAM Ave te temAM paNa bhagavAnanI AzAtanA che. bhagavAnane snAna karAvavuM temAM bhalene garama karelu aceta pANI hoya paraMtu bhagavAne jyAM snAna karavAnuM ja cheDI dIdhuM hoya tyAM pachI temane snAna karAvavuM te bhagavAnanI AzAtanA nahi teA bIjuM zuM kahevAya ? thoDA pApavALI kriyA mUrtipUjakAnI dalIla e che ke pUjA karanAranI bhAvanA dhama ane bhakti mATenI hAvAthI pUjA karanArane temAM pApa lAgatuM ja nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 mULa jaina dhama ane bhagavAnanI pUjAmAM mAre manathI teA A savAla taddana gauNa che. mukhya vAta te e che ke bhagavAnane zu ka2e che ane zuM kalpatuM nathI e ja jovuM joie. e jovAmAM ja kharo dharma ane kharI bhakti che. vaLI rAgabhAvathI thatI pravRttimAM hiMsA thAya te hiMsAnuM pApa lAge ja. mUrtipUjA rAgabhAvathI ja thAya che. eTale temAM thatI hiMsAthI pApa lAge ja. pApa puNya mATe jaina dharmanA siddhAMta te e che ke zrAvakanA kAI paNa kAryamAM pApapuNya dvAya temAM jeTale aMze hiMsAkArI kArya thAya teTale aMze pApa ane jeTale a Mze zubha kA haiAya teTale aMze puNya temAM paNa je pramANe tIvra ke maMdarasathI te pApakAya' karyu hoya te pramANe tIvra ke maMda kuLa maLe. puNyanA aMza ghaNA heAya ane pApanA aMza bahu echA hAya, bahu thADA haiAya ane te paNa mada rasanA hAya te tenuM phaLa traNa marda athavA puNyanA pramANamAM najIvuM hoya, tethI vyavahArathI te pApanuM mULa nathI ema kahevAya paNa siddhAMtanI rUe nAnI hiMsAne paNa pApa tA kahevAya ja, bhale pachI tenuM phaLa navuM hAya. vaLI te thADA azavALA pApanuM kArya haMmezAM ja karavAmAM Ave tA tenuM phaLa kevu heAya te paNa vicAravA ceAgya che. hiMsAnA traNa prakAra sAvadya pUjAnA bacAvamAM mUrtipUjake e hiMsAnA traNa prakAra pADIne trIjA prakAra svarUpa hiMsAmAM pApa nathI ema temaNe TharAvyuM che tyAre te saMbaMdhamAM paNa thADA vicAra karavAnuM prApta thAya che. hiMsAnA traNa prakAra A pramANe batAvavAmAM Ave che-- ( 1 ) anubaMdha hiMsA, ( 2 ) hetu hiMsA ane ( 3 ) svarUpa DisA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 135 anubaMdha hiMsA--vItarAganI AjJA viruddha AcaraNa karavAvALAne tathA mithyAtvanu sevana karavAvALA jIvAne anubhadha hiMsAne krama baMdha thAya che. hetu hisA--gRhastha peAtAnA jIvana vyavahAranA kAryAMmAM je hiMsA kare te hetu hiMsA. svarUpa hiMsA--zubha yogonI pravRtti karatAM bahArathI hiMsA jovAmAM Ave paraMtu pariNAma vizuddha hovAthI tene azubha ku baMdha thatA nathI. tA have vicAro ke--pratyakSa pramANathI hiMsA thAya che ane te DisAnI paraMparA cAle tevA anuSThAne dAkhala kare tene paNa anubaMdha hiMsA prema na lAge ? janA, puSpa, dhRSa. dIpaka, phaLa vagere dravyeAthI phakta gRhastha ja dravyapUjA karI zake che paNa sAdhu tevI dravya pRjA karI na zake evu mUrtipUjakanuM vidhAna ja sAbita kare che ke dravyapUjAmAM hiMsA che ane sAdhue navakArDae hiMsAnA tyAga karela hovAthI te dravya pULa karI zakatA nathI. te gRhasthanI AvI jAtanI dravya pUjAne anumedana Ape, tenA upadeza Ape te zu tethI navakAranA bhaga thatA nathI? ama jyAre temAM pratyakSa hiMsA sAbita thAya che ane jemAM sUtranA nyAya pramANe yatanA pazu nathI tene svarUpa DisA kahevI ke gaNavI e te bhUla gaNAya. jyAre manamAM sUkSma hiMsAnA jarA paNa bhAva vartatA na hAya, sUkSma jIva pratye paNa saMpUrNa dayAbhAva vartatA hAya tyAre yatanA sahita jIvane khelavu, cAlavuM vagere svAbhAvika kriyA karavI paDe tyAre ja temAM hiMsAnuM pApa na Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane lAge. svAbhAvika kriyA sivAyanI bIjI kriyAmAM te jIvanA bhAva pramANe pApa tathA puNyano baMdha paDe. - hiMsA thatI hoya tyAM hiMsA mAnavAmAM Ave che te micAva nathI. paraMtu hiMsA hovA chatAM temAM bilakula hisA nathI ema mAnavAmAM Ave te tyAM mithyAtva gaNAya. hisAvALA anuSThAnathI saMvara ke nirjarA thavAnuM paNa mAnI zakAya nahi. jaina dharmane pAye ahiMsA upara ja racAya che, ane tethI sUtramAM sUkSmamAM sUkSma rIte hiMsA tathA ahiMsAnA bArika varNane karelA che. chatAM temAM kayAMya hiMsAnA traNa prakAra pADelA nathI. hiMsAnA traNa prakAra che te mukhya vAta kahevAya ane jyAre bArikamAM bArika varNana karavAmAM AvyuM hoya tyAre hiMsAnA prakAra jevI mukhya vAta choDI devAmAM Ave evuM banI ja na zake. eTale pitAnA matanI puSTi mATe ApameLe hiMsAnA prakAra pADavA jevo hiMsAne na artha upajAvavo e to sarvajJa bhagavAnanI ane gaNadhara bhagavAnanI bhUla sudhAravA jevuM kAma gaNAya. terApaMthI te tIrthakara bhagavAna bhUla kare ema mAne che paNa zvetAMbara mUrtipUjako, AvI rIte bhagavAnanI bhUla kADhI batAve te navAI jevuM che. pApa bahu thavuM ane puNya ghaNuM hoya tyAM samuccaye bolatAM temAM pApa nathI ema vyavahArathI sAmAnyapaNe kahI zakAya paraMtu niyama tarIke athavA siddhAMta tarIke vAta karatA vakhate temAM pApa nathI ema kahI zakAya nahi athavA temAM pA5 nathI e siddhAMta sthApI zakAya nahi, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 12 137 - - - - mUrtipUjakoe UMDo vicAra karI hiMsAnA prakAra pADavA jevI bhUlane sudhArI levI joIe. hiMsAnI vyAkhyA jena siddhAMta pramANe hiMsAnI vyAkhyA A pramANe karI zakAyaAtmadanapUrvaka jIvane samabhAvathI Atmavat jANune, dekhIne temane upayogathI bacAvatAM chatAM je koI jIva pitAnA zarIrathI haNAI jAya te phakata vyahiMsA thAya, tyAM bhAvahiMsA nathI. bhagavAnane saceta vastune bhoga dharatI vakhate temAMnA ane Amavata samabhAve jANIne uparathI temanuM rakSaNa karavAnI kriyA thatI nathI. je evo bhAva pUjakamAM hoya to te te saceta vastune hAtha paNa lagADe nahi kAraNa ke phakata sparzathI ja keTalAya jIva marI jAya che. je AvA bhAvanI upekSA karIne viSaya kaSAyanI pravRttimAM ja hisA gaNavAmAM Ave te paNa dazamA guNasthAnaka sudhI kaSAyanI sattA che ane navamAM guNasthAnaka sudhI kaSAyane udaya che te tyAM sudhI kayAM chUTA thavAya tema che? dharmanA nAme samArika vastuothI sAMsArika rIte pravRtti karIne saMvara nirjarAnI AzA rAkhavI e AtmavaMcanAvALuM khoTuM AzvAsana che. kUla mATenI dalIla mUrtipUjAmAM kula vaparAya che tene bacAva karatAM mUrtipUjake dalIla kare che ke bhagavAnanA samavasaraNamAM paNa deve saceta phUlanI vRddhi kare che tene tene vAMdho Avato nathI tyAre pUjAnA phUla mATe kema vAMdho laI zakAya ! A temanI dalIla khetI che. juo - samavasaraNamAM deve kriya aceta puSpa ane aceta pANInI daSTi kare che, te mATe zrI rAjapakSIya satramAM spaSTa pATha che. suryAbAdeve Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 mULa jaina dhama ane bhagavAna mahAvIranA samavasaraNamAM javAnI gheSaNA karAvI tyAre teNe sevAne AjJA karI ke-- " tame AmalakappA nagarIe jAe ane khAsAlavaNu caityamAM birAjamAna............zramaNa bhagavAna mahAvIranA utArAnI AsapAsa cAre bAju yeAjana pramANu jamInamAM apavitra, saDelAM, durgaMdhI taNakhalAM, lAkaDAM, pAMdaDAM ke kacarA je kAI paDyuM hAya tene tyAMthI uDAvI dUra kare| ane e jamInane taddana cAkhkhI kareA, vaLI teTalI jamIna upara sugaMdhI pANIne! chaMTakAva evI rIte karA ke jethI tyAMnI uDatI badhI dhULa khesI jAya, bahu pANI pANI na thAya ane vadhAre kiccaDa paNa na thAya. pachI jarA paNa raja uDatI nathI evI jamIna upara jaLaja (nA), thaLaja (thayA ) evA pAMca prakAranA sugaMdhI puSpAne! varasAda evI rIte varasAve ke tyAM badhAM puSpA cattAM ja paDe. temanAM DiTiyA nIce ja rahe.........evI rIte e bhUmine sarva prakAre divya karI. jyAM uttama deva AvI zake evI suMdaramAM suMdara, sugaMdhI ane pavitramAM pavitra banAve.'' ahIMA khAsa dhyAnamAM rAkhavAnuM e che ke sUryAbhideve kahyuM che ke amava N vinavarttA pur viGava rattA eTale pANInA vAdaLa ane phUlanA vAdaLa varyAM. ane vivelA pANI ane phUla aceta ja hAya. bhagavAnanI samakSa temanA samavasaraNamAM saceta vastu rakhAya ja nahi mATe deve aceta pANI ane aceta phUlane virdIne dRSTi karavanu kahyuM che. samavasaraNamAM saceta vastunA tyAga bhagavAnanA samavasaraNumAM jatI vakhate pAMca abhigama sAcavavAnA hAya che temAM pahelA abhigama saceta vastuno tyAga karavAnA che, ahIM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 139 mUrtipUjAnA himAyatIo evI dalIla kare che ke samavasaraNamAM jatA zrAvakanA khIssAmAM sacita khAvAnI vastu hoya te te kADhI nAMkhavI. samavasaraNamAM jatI vakhate zrAvaka khAvAnI vastu khIssAmAM laI jAya te vAta asaMbhavita lAge che. paraMtu samavasaraNamAM jatA zrAvakanA moDhAmAM pAna heI zake temaja tenI pAse phUlane hAra ke gajaro heI zake athavA tenA paherelA kapaDA upara chAtIe phUla bharAveluM hoya ema banI zake. evI je kaMI sacita vastu pAse hoya tene dUra karIne ja samavasaraNamAM javAya. jina pratimA jina sarikhI eTale zuM? jina pratimA jina sarikhI" e mUrtipUjakone mudrAlekha che te pramANe paNa pratimAnamUrtine bhagavAnanA jevI gaNIne vartavuM joIe. eTale ke mUrtipUjAmAM bhagavAnane nahi kalpatI kaI paNa vastu rAkhI zakAya nahi. athavA mUrti bhagavAnanA jevI nathI ema mUrtipUjakee jAhera karavuM joIe ke jethI mutine bhagavAna jevI gaNavAmAM na Ave. eTale pachI kaMI paNa kahevAnuM rahe ja nahi, jyAM sudhI potAnA matanI puSTi thaI zaktI hoya tyAM sudhI jina pratimA jina sarikhI ne mudrAlekha AgaLa dharava ane jyAM potAnA mata viruddha vAta jatI hoya tyAM "A te sthApanA che' kahIne chUTI javAnI kazIza karavI e nyAyasaMgata vAta nathI. te pachI jina pratimA kaI kaI bAbatamAM sAnamAM. guNamAM, pratibhAmAM. mahAomAM AkAramAM vagere kaI kaI bAbatamAM ane keTale aMze jina pratimA jina sarikhI che te mUrtipUjAe spaSTa rIte batAvavuM joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 140 mULa jaina dharma ane sUtramAM sAvadha pUjAne niSedha sAvadya pUjA eTale je pUjana vidhimAM sUkSma jIvanI paNa hiMsA thatI hoya tevI vidhivALI pUjA. evI sAvadya pUjAne bhagavAne niSedha karyo che. te niSedhanA vacane A pramANe che - zrI AcArAMga sUtramAM pahelA zrutaskaMdhamAM pAMcamAM uddezAmAM vanaspatinA adhikAramAM pAMcamA sUramAM kahela che ke - bhagavAne jIvana nibhAvavAne viveka samajAvyo che chatAM kaI vaMdana, mAna, pUjAsatkAra, jIvana, janmamaraNathI mukti ane zArIrika tathA mAnasika duHkhanA nivAraNa mATe svayaM vanaspati AraMbhI hiMsA kare che, bIjAo dvArA karAve che ke karanArane anumodana Ape che te te vastu tenA hitane badale hAnikartA ane jJAnane badale ajJAnajanaka ja che." eTale vaMdana pUnamAM vanaspatikAyanI hiMsA thavI na joIe ema jinezvaranI AjJA che. vaLI janmamaraNathI mukti ane duHkhanuM nivAraNa dharmathI ja thaI zake tethI dharmArAdhanamAM paNa vanaspati kAyanI hiMsAmAM jinezvaranI AjJA nathI. AvI ja rIte bIjA adhikAromAM paNa kaheluM che. te uparathI samajI zakAya che ke saceta vastuthI bhagavAnanI pUjA thaI zake nahi, saceta vastu bhagavAnane caDAvatAM ke saceta vastuthI bhagavAnanI pUjA karatAM bhagavAnanI AjJAne lepa thAya che ane bhagavAnanI mahAna AzAtanA thAya che. AnI sAme mUrtipUjake evI dalIla kare che ke AcArAMga sutramAMnI vAte te sAdhumunio mATe che paNa zrAvake mATe nathI. tenA javAbamAM jaNAvavAnuM ke sAdhu tema ja zrAvaka bane mATe dharma te eka ja che. ahisA to banne pALavAnI ja che. sAdhue Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - hAlanA saMpradAye pra. 12 14 saMsAra choDela hovAthI te sarvAze ahiMsA pALI zake, tyAre gRhasthane saMsAramAM rahevAnuM hovAthI tenA cAlu kartavyamAM je hiMsA anivArya heya te karavI ja paDe. paNa gRhasthane hiMsAnuM pApa nathI lAgatuM ema te nathI ja temaja gRhasthane hiMsA karavAnI dharma chUTa Ape che ema paNa nathI. dharmanA kAryamAM dharmane siddhAMta sAdhu temaja zrAvaka bannene ekasarakhA ja lAgu paDe. hiMsAmAM dharma nathI e jaina dharmanA siddhAMta che. tyAre sAvala pUjA karanAra gRhastha hoya ke sAdhu hoya te bannene ekasarakhuM ja pApa lAge ane ekasarakhuM ja pugya thAya. jJAtAsUramAM mahilakuMvarIe cekabA nAmanI parivAjikAne kahyuM hatuM ke-jema lehIthI kharaDAyeluM kapaDuM lehathI sApha thaI zatuM nathI tema hiMsAthI malina thayela zaucadharmathI AtmA zuddha thaI zake nahi. matalaba ke nAnI hiMsAthI paNa malina thayelI kriyAthI dharma thaI zake nahi. jaina darzanamAM ArAe dharma kahela che. jaina dharmamAM vAta gI puruSa mATe saceta vastu AnA bahAranI kahI che eTale vItarAga bhagavAnane saceta vastu arpaNa karavI e AjJA bahAranuM karyuM che. dharma viruddhanuM kArya che. jinAjJAnuM pAlana e ja kharI pUjA che. e ja khare dharma che. mahAnizItha sUtrane dAkhala selAnAnA tabamala karAyAe "sthAnakavAsI jaina dharmanI savA" nAmanuM pustaka lakhyuM che. temAM jaina dharmanA bIjA badhA saMpradAyanA sAcA khoTI vate lakhI tenI nidA karelI che temAM paNa khAsa karIne mUrtipujaka saMpradAya mATe khUba vistArathI lakhyuM che ane temane cAro dharmaviruddhanA che e citAra Apyo che. eTale kharI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 mULa jaina dharma ane rIte bIjA saMpradAyonI niMdAthI sthA. saMpradAyanI satyatA TharAvavAne prayatna karyo che. temAM mUrtipUjA viSe temaNe lakhyuM che te ghaNuM kharuM sAcuM lakhyuM che. temAM temaNe mahAnizItha sUtrane tathA vivAha cUliyA sUtrane dAkhala ApIne mUrtipUjakene mAnya sUtro paNa sAvadyapUjAne niSedha kare che te batAvyuM che. te banne dAkhalA atre uddhata karuM chuM. mahAnizItha sUtrano dAkhala eka vakhata gaNadhara zrI gautamasvAmI dhyAnamAM beThA hatA te vakhate temane saMka9pa thayo ke "prabhunAM vacana athavA temanAM siddhAMta kaI jIva anyathA viparIta prarUpe te te zuM phaLa Ape ?" evo vicAra thatAM ja teozrI mahAvIra bhagavAna pAse AvyA ane vidhipUrvaka vaMdana karI zaMkAnuM samAdhAna pUchayuM. anaMtajJAnI bhagavAne saMkSepamAM garbhita javAba Apyo ke "he gautama ! "sAvadyAcArya" je phaLa pAme tevuM pAme." gautamasvAmIe jijJAsAthI sAvadha AcArya no ItihAsa pUcho tyAre bhagavAne nIce pramANe kahyuM-- aSAdika tIrthakaranI covIzI pahelAM je anaMta kALa vyatIta thayo te anaMtI covIzImAM "kamaLaprabha" nAme sAta hAthanA dehavALe, traNa jagatane AzcaryarU5 paMDita AcArya thayo. te vakhatanA vIzamAM tIrthakara dharmasIrInA vakhatamAM te thayo. dharmasIrI tIrthakara mukti pAmyA pachI keTaleka kALe asaMyatinA pUjA-satkAra nAmanuM accheruM thayuM. mithyAtvanuM jora vadhyuM.... caityanA sthAnaka daherAne aMgIkAra karI baLa, parAkrama, puruSAkArane jeNe gAvyo che evA nAmadhArI AcAryo zithila thaI asaMyamAdine viSe rahyA. teo vicitra prakAranI puSpamALA Adi vaDe devanI pratimAnI pUjA arcA karavAmAM tatpara thayA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 143 zrI gautama svAmIe pUchyuM --" je kAI sAdhu, sAdhvI, nigra Mtha, aNugAra, mahAvratI jaLa, phula, pa Adi vaDe dravyapUjA kare athavA prarUpe tene kevA hIe ? '" bhagavAne uttaramAM kahyuM ke--" he gautama ! je sAdhu sAdhvI athavA nigraMtha aNugAra jaLa, kula AdithI vyapujA kare che agara prarUpe che teo ayatnAvata hoI paMcamahAvratapAlaka kahevAya nahi. tene asAMta devanA bhAjaka kahIe agara teA devanA pujArA kahIe. TuMkAmAM te avaLe mArge gayelA kahevAya. athavA te zIlAdika AcAra chAMDavAthI kutsita AcAravALA kahIe. tIrthaMkaranI AjJA chAMDIne svecchAthI varte temane ema ja kahevu ThIka che." kamaLaprabha AcAryanA tihAsa te pachI kamaLaprabha AcAryaMnA pratika;sa AgaLa calAvatAM zuM -- dravya pUjAnA e jamAnAmAM kamaLaprabha AcArya mahA tapasvI, ghaNA dayALu, lAvaMta ane sAdhunA sarve guNa sahita hatA. eka vakhate mahAnubhAva kamaLaprabhAcArya potAnA muziSyA sahita vidyAra karatA karatA pelA vedhArI sAdhuonA sthAnakane viSe AvI paheAMcyA. teoe temane yogya Adara sahita tyAM utAryA. jyAre AcAya tyAMyA vihAra karavA tatpara thayA tyAre te vaiSadhArIoe kahyuM ke-- " he bhagavana ? jo Apa atre cAturmAsa kareza tA keTalAMka caitya, sthAnaka, deharAM ahIM bane. mATe kRpA karI atre ceAmAsu karI." bhagavAnanI AjJA yAda karIne kamaLaprabhAcA kheAlyA - ke priyavayaM nima MtraNakArA ! jeTalAM deharAM che teTalAM Ara MbhanA sthAnaka najIvAM. e sAvagha 4 chuM. te vacanathI paNu nahi karUM. te karavuM, karAvavuM ane anumevuM te te kayAM ja rahyuM? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 maLa jaina dharma ane bhagavAna gautama svAmIne kahe che ke-A zuddha prarUpaNAthI kamaLaprabhe tIrthakara nAma karma gotranA daLIyAM uparAjyAM. paraMtu pilA zokhIlA chavaDAne A zabdo zararUpa thaI paDyA. teo khIjavAyA ane kamaLaprabhanuM nAma sAvaghAcArya pADIne te nAmathI jagyAe jagyAe tene nigho. kamaLaprabha vihAra karI gayA pachI te veSadhArIo paraspara vicAra karavA lAgyA ke-"zrAvaka na hoya te te dravyasaMpatithI sAdhuo devaLane samarAve, uddhAra kare. bIjAM paNa derAM vagerenAM kAma kare, karAve, anume de to yatine sAvadha karmanA dezane saMbhava nathI." tyAre temanAmAMnA ja keTalAka kahevA lAgyA ke -"yatine saMyama e ja mokSanuM kAraNa che." Ama matabheda thatAM nirAkaraNa karavA mATe temaNe e ja kamaLaprabha AcAryane bolAvyA. kamaLaprabha AcArya AvIne sabhAmAM birAjamAna thayA tevA ja te veSadhArIomAMnI eka evIe bhakitavaza thaI AcAryane pagane pitAnA mastakane sparza karAvyuM. te sarvee pratyakSa joyuM. pachI temaNe upadezamAM mahAnizItha sUvanuM pAcamuM adhyayana kahevA mAMDyuM temAM spaSTa AvyuM ke "rogAdi game te kAraNa chatAM tIrthakara paNa eka vastrane AMtare je strInA hAthane sparza kare to te gaccha mULa guNarahita thAya." e pAThane artha samajAvatAM pahelAM AcArya acakAyA. daramyAnamAM pelA sAdhuo tene vicAramAM paDele jaI zaMkAI, kolAhala karI mUkavA lAgyA : "zuM tuM uttara joDI kADhavAmAM guMthAye che tene moTe jANIne teDAvyo te zuM eTalA mATe ke ?" ema aneka prakAranA meNAM mArI gAbhara banAvyuM. AcAryo javAba Apyo ke -"zuM tame nathI jANatA ke bhagavAne utsarga ane apavAda evA be tA kahyA che?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 15 eTale eNe ema kahevA mAMgyuM ke mane sAkSIe sparza karyo te atyaMta bhaktivaza thaI apavAda mArge karyo mATe sUva viruddha kAMI thayuM nathI. ane e ja bArImAMthI pelA mUrtipUjakane paNa nAsI chUTavAnuM maLyuM. teo kahevA lAgyA ke-ame paNa prabhu uparanA atyaMta bhaktibhAvane lIdhe dehera karAvIe chIe ane phaLaphula Adi caDAvIe chIe te tenuM paNa prAyazcita nathI." mahAvIra deve gautamane kahyuM ke--he gautama! A calita svabhAvanA AcAryuM anaMta saMsAra bhamavArUpa lAbha meLavyo. kALa samaye kALa karIne te vANu vyaMtara deva thayA.ema tiryAya. nArakI, manuSya Adi avatAra laI mahA duHkha te jIva pAmyo. chevaTe mahAvideha kSetre manuSya thaI tIrthakaranI vANI sAMbhaLI bujha ane mukti pAmyo." A pramANe mahAnizIdha sUtramAM bhagavAnanA zabdamAM sAvadyapUjAne niSedha karyo che. vivAha cUliyA sutrane dAkhala gautamasvAmI-jinezvaranI pratimAnuM vaMdana pUjana karavAthI mRtadhAma ke cAritradharmanI prApti thAya? mahAvIra prabhu-gautama, teM kahyuM te barAbara nathI. gautama svAmI-Apa ema kema kahe che? mahAvIra prabhu-e bAhya pUjAmAM nAnA moTA chanI hiMsA thAya che. gautama svAmI-bhale ma hiMsA thAya paraMtu tenuM phaLa suMdara maLe ne zA mATe mUrtipUjA jainadharmamAM vidheya na hoI zake! mahAvIra prabhu-hisA e cokhkhI rIte adharmanuM kArya che ane tethI hiMsAne pariNAme ATha karmo paikIne mAtra AyuSa mane choDIne 10. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane sAta karmonI prakRtio je zithila baMdhavALI hoya te gADha baMdhanavALI bAMdhe che. " A pramANe vivAhaliyA sutramAM paNa sAvadyapUjAne niSedha karyo che. pUjAne hetu jaina dharmane hetu mokSa prAptine che. sarve leke mokSa prAptinA hetuthI ja jaina dharmanI ArAdhanA kare che athavA karatA hatA. eTale mUrti pUjAne hetu paNa mokSa prAptine ja hevo joIe. ane tethI pUjAnI sAmagrI paNa mokSa mArgane anusaratI ja hevI joIe. te sAmagrImAM eka paNa vastu evI hevI na joIe ke je dharmanA siddhAMtane bAdhA karanArI heya. atyAre dravya mUrtipUjAmAM jaLa, puSpa, dhupa vagere aneka varatue vaparAya che ke je dharmanA siddhAMtane bAdha karatA che. laukika devonI dravyapUjA thAya che ane temAM jaLa, dhUpa, dIpa vagere aneka prakAranI sAvadya sAmagrI hoya che. paraMtu laukika devanI pUjA erika sukha mATe ja karavAmAM Ave che. temanI prArthanAmAM saMsAranI sukhazAMtinI ja yAcanA hoya che. paNa pAramArthika sukhanI, mekSanA sukhanI yAcanA hotI nathI. .:: jemake - kuberanI pUjA dhana mATe karavAmAM Ave che, kRSNanI ke zivanI pULa saMsAranA sukha mATe karavAmAM Ave che. aneka prakAranA sukha mATe judI judI rIte laukika devenI dravya pUjA karavAmAM Ave che. * jenAe jinadevanI pUjAmAM paNa laukika devanI pUjAnuM anusaraNa karyuM hoya ema lAge che. paraMtu tenI pUjA mogne hetu thaI zake nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 147 alabatta, jinadevanI dravya pUjA svarga prAptine hetu banI zake. paraMtu jenenI prajAne hetu svarga prAptine nathI paNa gAkSa prAptine che. jainenI sarva sAdhanA mokSa prApti mATe ja che athavA hoya che. paraMtu sAdhanA adhUrI rahe ane AyuSya pUruM thAya tethI svarganI prApti paNa thaI zake che. paraMtu jainanI sAdhanA svarga prApti mATe ja hatI nathI. svargaprApti e te adhUrI sAdhanAne lIdhe maLele visAmo mAtra che. sAdhakanuM lakSya te mokSanuM ja che. paraMtu ghaNA lAMbA vakhatathI jeno hetu ja badalAI gayo che athavA badalI nAMkhavAmAM Avyo che ema jaNAya che. kAraNa ke ghaNI stutiomAM bhagavAnanI stutithI svarga prAptinI athavA te aihika sukhanA lAbhanI vAta ja batAvI hoya che. jenene A pramANe jIvanane hetu badalAI javAnuM mULa dravyapUjAnI zarUAtamAM ja heya ema dekhAya che. dravyapUjA game tevA zubha AzayathI zarU karavAmAM AvI hoya paraMtu tenuM pariNAma te viparIta ja AveluM che ema spaSTa joI zakAya che. ane AvuM pariNAma ja Ave te svAbhAvika ja che. * pUjAthI paraMparAe mekSa prApti thaI zake ema kahevuM e paNa eka prakArane vadate vyAghAta che. kAraNa ke dravyapUjAthI svarganA sukhanI prApti thAya che temAM AnaMda mAnyA pachI mekSanA sukhanI icchA rahetI ja nathI. e icchA kyAMya vilAi jAya che. ane pUjaka svarganA sukhanA AnaMdamAM ja magna rahyA kare che. tene pachI mekSa prAptinI jarUra paNa jaNAtI nathI. ka . aneka prakAranI navanavI dravya pUjAmAM ja racyApamAM, rahenArane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 mULa jaina dharma ane tAtkAlika svarga sukhanA lAbhanI ja IcchA rahyA kare che. tene pachI mikSa mATenI kaSTapUrNa sAdhanA tarapha kaMTALe ja Ave che. eTale dravya pUjAnuM aniSTa pariNAma e Ave che ke jaina dharmanI sAdhanAne mULa hetu mAya jAya che ane svarganA pagalika sukhamAM ja tene AnaMda pUrNa rIte samAi jAya che. mUrti pUjakoe mUrti ane mUti pUjAno eka ja viSaya banAvI daIne je goTALo karyo che temAMthI have teo chUTI zaktA nathI. tethI mUti pUjAne - dravya pUjAne siddhAMta anusAra karAvavA mATe vicitra dalIle raju kare che. muni zrI bhadraMkara vijayajIe "pratimA pUjana" e nAmanuM pustaka lakhela che te pustaka bIjI rIte suMdara hovA chatAM temAM munizrIe pUjA mATe je dalIla karI che te vicitra ane dharma siddhAMta UlaTArUpamAM batAvanArI che. jemake - dalIla 1, (pratimA pUjana pRSTha 9)mAM munizrI lakhe che ke - "upAsanA AkAranI bhakti mATe je hiMsA kare che te hisA vyakti-nimittaka nathI. upAsakanA svAbhAvika hisaka jIvanane ja AbhArI che. munizrInI dalIla vicitra che. upAsaka hiMsaka svabhAvane hoya athavA tenuM jIvana hiMsAmaya hoya tethI tenI hiMsAmaya pUjA karavAne paNa adhikAra che ane tethI tenI hiMsA bhaktine kAraNe nathI ema kahevuM te asatyane satya tarIke TharAvavA jevuM che. * dalIla 2. (pratimA pUjana pRSTa 8)mAM munithI lakhe che ke - trasa jIva nikAyanI hiMsAthI paNa sarvathA nahi viramelA AtmAo, te hisAthI viramavA mATe trasanI apekSAe ati alpa hisA jemAM rahelI che evA padArtho vaDe upAyanI bhakita kare tathA sarva jIva nikAyanA vadhathI virAma Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 149 --- - - - pAmavA svarUpa sarva virati svarU5 mahAna guNanI prAptine nikaTa lAvavA mATe uttama kare, te kArya hisAnuM kArya che ke tethI te sAvaghane Acare che ema kahevuM te samajaNa vinAnuM tathA upasanIya che." muninI sAvagha pUjAne sAcI TharAvavA mATe mUrtipUjaka munie jaina dharmanA siddhAMtane kevI khoTI rIte samajAve che tene A eka namUna che. tIrthakara bhagavAnoe te kahevuM che ke lehIthI kharaDAyeluM laMgaDuM leAhIthI devAthI sApha thatuM nathI. bhagavAna mahilanAthanA caritramAM e vAta ghaNI spaSTa rIte samajAvelI che. eTale alpa hiMsAvALI bhaktithI sarvavirati guNanI prApti thAya ema kahevuM te to dharmanA siddhAMtane ja UlaTAvavA jevuM che. kharI rIte sAdhue AvI rIte zrAvakane dravyapUjAnA kAryomAM ja racyApacyA rAkhIne temane AgaLa vadhavA detA nathI. jANe ke pUjAmAM ja iti kartavyatA che evI jAtane bhrama zrAvakemAM utpanna kare che. alabatta keTalAka zAstra mUrtipUjaka sAdhuo eTaluM te kabUla kare che ke sumAM kayAM ya dravya mUrtipUjAnI vAta nathI. pUjA zA mATe? hAlamAM cAlatI mUrtipUjana vidhinA bacAvamAM mUrti pUjako evI dalIla kare che ke teo bhagavAnanI bAlyAvasthA, yuvAvasthA ane nirma tIrthaMkara avasthAnI ema traNa avasthAnI pUjA kare che. pUjA je dharma mATe ke mokSa mATe karavAmAM AvatI heva te. javAnanI saMsArAvasthAnI pUjA heI zake ja nahi. kAraNa ke saMsArInI pUjAmAM dharma nathI. vyavahAra dharmamAM paNa saMsArInI pUjA heI zake ja nahi. saMsArI avasthAnI ja to saMsAra lAvanI ja vRddhi kare ane te to bhalAmanuM kAraNa bane. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 mULa jaina dharma ane saMsArI devanI pUjAmAM dharma che ema mUrtipUjake mAnatA. hoya te pachI teo ja anyadharmanA saMsArI devAnI prajAne virodha zA mATe kare che? je dharma batAve tenI ja pUjA heya. tIrthakara bhagavAna kevaLajJAna pragaTa karyA pahelAM ghabatAvatA ja nathI to kevaLI sarvajJa thayA pahelAMnI avasthAnI pujA kevI rIte heI zake? sAcI pUjA sarva tIrtha kara arihaMta bhagavAnanI ke siddha bhagavAnanI ja hoI zake. te sivAyanI bIjI koI paNa avasthAnI pUjA mekSanA kAraNarUpa hoI zake nahi. pUjAne sAcA artha uparanA lakhANathI vAMcake samajI zakatA haze ke vItarAga bhagavAnanI pUjA dravyapUja vidhithI thaI zake nahi. dravyapUjA saMsArI devAnI ja hoI zake. vItarAga devanI kharI pUjA bhAvapUjA ja che. pUjyanI AjJAne anusarIne cAlavuM, vartana karavuM; pUjyane vaMdana namaskAra karavA, pUjyanuM bahumAna karavuM e ja pUjAne sAco artha che. tIrthakaronA janma kalyANaka vakhate temanA mAtApitAnI devendra pUjA kare che ema kahyuM che tyAM paNa devendra tIrthakaranA mAtApitAne vaMdana namaskAra kare che, temanI stuti kare che, temanI prazaMsA kare che ane e rIte temanuM bahumAna kare che. e ja temanI pUjA karI kahevAya che. mahiyA * mUrtipUjA siddha karavA mATe mUrtipUjake mahiyA zabdane dAkhala Ape che. mahiyAne artha pUjA athavA pUjana thAya che ane pUjA phala vagere pUjanasAmagrI deva pAse dharyA vinA thaI zakatI nathI. ema dalIla karI mUrtipUjako temanI pUjA vidhi siddha kare che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 11 A dalIla taddana khoTI che kAraNa ke eka to huM AgaLa jema batAvI game tema bhagavAnanI pUjA temane kape te ja rIte thavI joIe. bhagavAnane na kaze tevI cIjo temane arpaNa karavI te mAre mana bhagavAnanI AzAtanA che. bIju makriyA zabdane artha pUjana thAya che paNa tenI sAthe pukhano artha batAvanAre puSTa jevo bIje ke.I cabda joDAyela nathI. ane maDiyA zabdane puSpa sahitanI puja evo artha thatA ja nathI. sUtramAM phUla caDAvIne pUjA karavAnuM kahyuM che tyAM pu zabda khAsa vAparela che. jemake arjunamALI magara pANI yakSanI pUjA kare che tyAM pujha zabda sUtramAM Apela che. bhagavAnanI pUjA mATe mahilA zabda vaparAya che jemake legasTamAM riya vaMTopa kriyA ema pATha Ave che tenA artha A pramANe thAya che - vijaya =kIrtana = vacanathI bhagavAnanI stuti, kIrtana. vaMtA =vaMdana = kAyAthI bhagavAnane vaMdana namaskAra. diyA = pUjana = manathI bhagavAnanI bhAva pUja. ema mana, vacana ane kAyAthI bhagavAnanI stuti, pUja, bhakti karavAnuM kahela che. bhagavAnanI bhakita mana, vacana ane kAyAthI karavAnI che. mahilAne artha puSpa vaDe bhakti karavAnuM hoya te manathI bhakti karavA mATe bIjo koI zabda che jeie. logassAmAM te bIje koI zabda nathI. legasmane pATha sarva sAdhue bole che ane sAdhu puchapathI pUjA na karI zake ema te mUrtipUjake svIkAre che ja. eTale mahiyAne aAM bhAvapUna ja che ema siddha thAya che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 mULa je dharma ane yabalikammA jayasTikammA = kRta vRddhi karma = bali karma karyuM athavA karIne, sUtramAM jyAM jyAM balikammA zabda Ave che tyAM tyAM A pramANe pATha Ave che- vhAyA kayabalikammA kaya kouya maMgalapAyacchitA artha----AIne, balikarma karIne, kautuka ane maMgaLa25 prAyazcita karIne. ahIMA matabheda kabalikamA zabdanA artha mAne che sthAnakavAsIo kayabalimAne artha mukhyatve A pramANe kare che- baLavardhaka pIThI coLIne ane pachI nahAIne, ane (2) gaNirUpa artha kare che ke-gotradevI kuLadevInuM pUjana karIne. zrImad rAjacaMdra jinAgama zAstramALA taraphathI bahAra paDelA bhagavatIsUtramAM paDita becaradAse "geAtradevInuM pUjana karIne" e artha karyo che. tyAre mUrtipUjake yabalikammAne artha kare che ke - grahadevanI pUjA karIne eTale ke jinapratimAnI pUjA karIne. mULa pAThamAM nahAvAnuM pahelAM ane balikarma pachI karavAnuM che eTale nahAyA pachI pIThI coLavAnuM te heya nahi, pIThI coLyA pachI ja hAI zakAya. eTale sthAnakavAsIone "pIThI coLavAne artha te taddana khoTo ja che. baline artha "devane prasanna karavAne apAto bhaga" evo artha thAya che, eTale kyabalikammAne saMbaMdha deva sAthe che eTaluM te cokkasa samajI zakAya che. paNa te deva eTale kuLadeva samajavA ke jinadeva samajavA te nakkI karavAnuM che. bali karma karIne pachI kautuka ane maMgaLarUpa prAyazcita karIne ema satranA pAThamAM che. te kautA ane maMgaLa25 prAyazcita zuM? enI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 11 153 samajaNa A pramANe ApavAmAM Ave che-rAtre AvelA kusvapna AdinA nivAraNa arthe tema ja zubha zukanane arthe karAtI tilakadhAraNanI kSiA tathA sarasava, dahIM vagere mAMgalika vastunuM darzana vagere. sthAnakavAsI za. paM. munizrI ratnacaMdrajIe temanA "ardhamAgadhI keva"mAM e pramANe ja samajutI ApI che. kapALe kesaranuM tilaka karavuM e atyAre paNuM mAMgalika gaNAya che te pramANe prAcInakALamAM paNa mAMgalika gaNatuM heya te saMbhavita gaNAya. A tilaka bhagavAnanI bhaktirUpa che. athavA bhaktinA pratIkarUpa che, eTale tilakathI athavA kharI rIte prabhubhaktithI kurUkhanI asara eTale manamAMnA kuvicAra uDI jAya ane bhakatane maMgaLarUpa thAya evA bhAvavALo artha hoya ema samajAya che. samakitI zrAvakanA saMbaMdhamAM vAta hoya tyAre gotradeva te jinadeva hoya ema vadhAre besatuM Ave che. kAraNa ke tilaka jinadevanI bhaktinuM cinha che tyAre kuLadevanI bhakita mATe koI khAsa tilakanuM ciha hotuM nathI. ajaina athavA miyAvInA saMbaMdhamAM vAta hoya tyAre gotradeva, kuLadeva te game te kaI paNa anya deva heya. mithyAtvInA devanA paNa judA judA tilaka heya che. tyAre have zrAvaka kevuM balika karatA te vicAravAnuM rahe che. upara kahyuM tema baline artha bhoga ApavAne che. te zrI jinezvara bhagavAna kevA bhogathI prasanna thAya? bhagavAna te paripUrNa che. temane te kaMI joItuM nathI. paNa ApaNe bhagavAnanI AjJA pramANe vartavAnuM svIkArIne ApaNA svachaMda vicAra vartanane tyAga kare, asada vicAra vartanane tyAga karavo e ja sAce bhoga che. evA bhogathI ja vItarAga bhagavAna prasanna thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 eTale ke zrAvake li karma karyAMne bhagavAnanI AjJA pramANe vartavAnA sakalpa karI ke-- mULa jaina dharma ane atha e thaye! ke zrAvake karatAM bhagavAnane prArthanA he bhagavAna! he paramakRpALu deva! janma. jarA, maNa Adi A saMsAranA sarva du:khAtA atyaMta kSaya karavAnA mArga batAvI Ape anaH upakAra karyAM che. te upakAranA kaMI paNa khalelA vALavAne huM tadna asamartha chuM. vaLI he prabhu ! Apa tA kaMi paNa levAne sarvathA nispRha che. tethI he deva ! huM mana, vacana ane kAyAnI ekAgratAthI ApanA caraNAviMdamAM namaskAra karU chuM. ApanA pratye parama bhakti ane Ape batAvelA dharmanI upAsanA mArA hRdayamAM jIvanaparyaMta akhaMDa jAgRta rahe evI mArI icchA saphaLa thAo. have A uparathI mane ema samajAya che ke samyagdaSTi zrAvakanI vAta haiAya tyAM teNe jinadevanI bhakti karI eTale vaMdana namaskAra karIne tathA temanI AjJA pramANe vartavAnA upara pramANe soMkalpa karIne kesaranuM kapALe tilaka karyuM. evA A pAThanA artha hovA vizeSa saMbhava che. paNa bali karmanA arthamAM pUjA karavAne bhAva tA che ja nahi. smRtinA prAdurbhAva kema thayA? mUrtinA prAdurbhAva kema thayA te darzAvatAM 5. zrI kalyANu vijayajI gaNi temanA "jinapUjA paddhati' pustakamAM lakhe che ke-- "" je dezamAMthI tIrthaMkara bhagavAnA vihAra karI jatA te dezanA temanA parameApAsaka banelA gRhasthA temanA virahamAM temanu darzana karavAne evI vastu nahAtI ke koInI Iccha valasatA ane jhUratA paNa te kaMI mAtrathI maLI jAya. pariNAme te peAtAnI tene pUchu karavA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA soMpradAya pra. 12 151 temanA AkAre cItarAvIne ke temanAM pratibaMdha karAvIne petapeAtAnA gharamAM rAkhatA ane temanA dIdAra nIrakhIne nayaneAne tRpta karatA. Ama manuSyanI danecchAmAMthI mUtanA prAdurbhAva thayA. '' ', AmAM kAine atizayekti lAgaro paNa tema nathI, vartamAnakALamAM paNa saraLa hRdayI bhaktane tenA dharma gurunA bIje gAma javAthI viduHkha paDatAM AMkhamAMthI ceAdhAra AMsu cAlyA javAnA dAkhalA banelA che. te cethA ArAnA atyaMta saraLa bhavyAtmAone bhagavAnanA varanuM duHkha asahya thaya te svAbhAvika che. te du: kha TALavAne mATe tee! gharamAM bhagavAnanI mUrti' rAkhatA ane temanA darAja darzana karI temane vaMdana namaskAra karatA. eTale kayalikammAne atha zrAvakanA dharamAMthI tIrthaMkara bhagavAnanI mUrtine vaMdana namaskAra karavA e ja atha vizeSa susaMgata lAge che. sthAnakavAsIonI eka dalIla athavA zaMkA ema paNa che snAnagRhamAM nhAvA gayA ane tyAM bila karyAM karyuM. te| snAnagRDamAM mUrti kayAMthI hAya ? tA mULa pAThamAM ema che ke--" nhASTa, balikama karIte kautuka ane maMgaLarUpa prAyazcita karIte, bahAra javAne yogya zuddha suMdara vastro paherIne..." te A xdhuM kAma snAnagRhamAM ja karyuM. ema mAnavuM bhUlabhareluM che. snAnagRmAM nhAine khavAra nIkaLIne mUrtine (jyAM rAkhelI heya tyAM) vadana namaskAra karIne pachI tilaka ravAnA ThekANe jaine tilaka karIne pachI vastra paheravAnA ThekANe jakhate vastra paherIne....evI rIte pAThanA artha samajavA joI e. eTale sthAnakavAsInI e zaMkA thAryuM nathI. vaLI zeThIyA, dhanavAna, rAjA mahArAjAonA baMgalAmAM te nivAsagRha, raseAgRha, snAnagR, atithigRha vagere aneka judA judA makAnA DAya che. temAM snAna dhara eTale nhAvAnI eka zeraDI ke oraDA nahi paNa mAruM makAna, temAM TabathI, phuvArAthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 mULa jaina dharma ane vagere judI judI rIte nahAvA mATe judI judI oraDIo hoya che. keTaleka ThekANe te aMdara tarI zakAya evA moTA heja hoya che. temaja nhAyA pachI zarIra luchavAne, vastra paheravAnuM vagere mATe judI judI oraDI heya che. tevI rIte bhakta zrImaMta ane rAjAo nhAIne turata bhagavAnane vaMdana namaskAra karavA mATe eka judA oraDAmAM bhagavAnanI mUrti rAkhatA hoya te te kAMI navAI jevuM nathI. e AkhuM makAna snAnagRha ja kahevAya paraMtu temAM judA judA kAma mATe judA judA oraDA hoya. te badhuM kAma patAvIne bahAra nIkaLe tyAre snAnagRhama cI bahAra nIkaLyA ema kahevAya. bhagavatI sUtra za. ra. u. 5. mAM tugiyAnagarInA zrAvako tathA nirayAvalikA sUtra temaja bIjA kathA pradhAna sutromAM jyAM jyAM zrAvakone bhagavAnanA samavasaraNamAM ke gaNadhara maharAja athavA kezIzramaNa vagere AcAryone vaMdana karavA tathA pravacana sAMbhaLavA javAnI vAta Ave che tyAM tyAM teo hAI balakarma karIne gayA e pATha Ave che. e badhe ThekANe upara kahyuM tema pratimAne vaMdana namaskAra karyA ema samajavAnuM che paNa temAM pUjA karyAnI vAta nathI. devalekamAM mUrti pUjA aMgasUtramAM kayAMya devanI mUrtipUjAnI vidhi batAvI nathI phakata hAlamAM maLatA jJAtAsUtramAM draupadIe tenA svayaMvara maMDapamAM jatAM pahelAM nahAIne jinapUjA karI hatI tevo ullekha che. ane temAM tenI vidhi sUryAbhadeve karelI pUjAnI vidhi rAjapraznanIya sUtramAM ApelI che te pramANe jANI levI ema kaheluM che. te pATha A pramANe che jina pratimAne praNAma karIne jema sUryAbhave jina pratimAnI pUjA karI hatI tema pUjA karI nameluNane pATha bolI vaMdana namaskAra karI jina gharamAMthI bahAra AvI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 12 157 paraMtu sthAnakavAsI saMpradAyanA zatAvadhAnI paMDita munizrI ratnacaMdrae jJAtA sUtranI ATha varSa pahelAMnI prati uparathI pUravAra karyuM hatuM ke e pATha prakSita che. kAraNa ke te AThaso varSanI jUnI pratimAM te te pATha ja nathI. devonI pUjAnI vidhi phakta rAjaprazrIya tathA vAbhigama e be sUtromAM ja batAvela che. ane e baMne sUtro te bha. mahAvIranA nirvANa pachI paNa pAMca sAta saikA pachI ja banelA che. eTale temAM je pUjA vidhi Apela che te to ahIM bhArata varSamAM te vakhate je pUjAvidhi pracalita thai gaI hatI, tenuM varNana kareluM hoya te svAbhAvika che. bAkI de mahA vinayI ane vivekI hoya che. teo tIrthakara bhagavAnanA samavasaraNemAM paNa jatA hoya che. ane tene upadeza sAMbhaLatA hoya che. tethI prajA eTale zuM ? ane bhagavAnanI pUjA kema thAya? te paNa teo sArI rIte jANatA hoya che eTale vItarAga bhagavAnane kape nahi tevI vastu bhagavAnanI pratimA pAse dharIne bhagavAnanI AzAtanA thAya evI sAvadha prakAranI dravyapUjA deve kare evI vAta te kadI mAnI zakAya nahi. eTale paNa vaMdana namaskAra vagere bhAvapUjA ja kare che. ema ja mAnI zakAya, uvavAI savamAM pUjAne dAkhalo mUrtipUjA sAbita karavA mATe mUrtipUjake uvavAI sUtramAM mArA vaMzatti, sArA pUvaLavattara e pAThane ullekha karIne kahe che ke tene artha vaMdana karavAne tathA pUjana karavAne ema thAya che ane pUjA te puSpa Adi dravyothI ja thAya eTale mUrti pUjA sAha bhAva che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 :: mULa jaina dharma ane ke A dalIla karatI vakhate e ja uvavAI sUvane bIje pATha teo bhUlI jAya che ke jemAM bhagavAnanI pUjAnI vigata ApI che. keNika mahArAjAe mahAvIra bhagavAna pAse jaIne temanI pUjA kevI rIte karI tenuM varNana uvavAI sUvamAM A pramANe che (1) zarIrathI-hAthapaga saMkecIne, baMne hAtha joDIne namratA tathA vinayapUrvaka vaMdana namaskAra karIne bhagavAnanA sAme besI gayA ane bhagavAnanI suzruSA karavA lAgyA. ema zarIrathI bhakita pUjA karavA lAgyA. ; (2) vacanathI-jema jema bhagavAna vacana uccAratA tema tema he bhagavAna! ema ja che. he bhagavAna! satya che. he bhagavAna ! barAbara satya che. saMdeharahita che. he bhagavAna! huM IcchuM chuM, huM vizeSa IcchuM chuM ane Ape je kAMI kahyuM te barAbara che. ema kahIne te bhagavAnanI vacana dvArA sevA-bhakti-pUjA karavA lAgyA. ' (3) manathI manamAM mahAna vairAgyabhAva dhAraNa karIne temaja tIvra dharmAnurAga rata banIne manathI bhagavAnanI sevA-bhakita-pUjA karavA lAgyA. A pAThathI spaSTa che ke bhagavAna mahAvIranI pUjA traNa prakAre karavAmAM AvatI. mAnasika, vAcika ane kAyika. manamAM temanuM dhyAna karavuM, smaraNa karavuM e mAnasika pUjA che. vacanathI temanA guNagAna karavA e vAcika pUjA che. ane paMcAMga namAvIne namratApUrvaka namaskAra karavA e kAyika pUjA che. vItarAga bhagavAnanI pUjA e prakAre thAya che. - je padArtha rAga utpanna karanAra tarIke manAya che te vItarAga bhagavAna para caDAvavA athavA temane bheTa dharavA e pujA nathI paNa bhagavAnanI avajJA che. rAga utpanna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 12 1e karanAra vastuone te bhagavAna pahelethI ja tyAga karI cUkyA che. bhagavAne tyAgelI vastuo bhagavAnane aparNa karavI emAM temanI pUjA nahi paNa avajJA che, AzAtanA che. AnaMda zrAvaka upAsaka dazAMga sUtramAM AnaMda zrAvake vrata letAM pratijJA karI che ke-"mane (AnaMda zrAvakane) AjathI anya tIrthika, anya tAzika deva ane anya tIrthikoe grahaNa karela caityane (pratimAne) vaMdana namaskAra karavA....e ka5tuM nathI. - ardhI pUjA karavAnI kAMI vAta ja nathI. je te vakhate mUrtipUjA pracalita heta te temaNe anya tIthikoe gRhaNa karela mUrtine vaMdana namaskAra na karavAnI pratitAnI sAthe tenI pUjA paNa na karavI evI pratijJA lIdhI hatI. paNa tevI pratijJA lIdhI nathI. eTale te vakhate mUrtipUjA pracalita nahatI te sAbita thAya che. aMbai zrAvaka AnaMda zrAvakanI peThe ja aMbaDa zrAvake paNa anya tarthikone, temanA devane temaja anya tIrthikoe grahaNa karelA arihaMta caityane vaMdana nahi karavAnI pratijJA lIdhI hatI. kAraNa ke vakhate mUrtipUjA thatI nahe tI. mUrtinI pUjA paNa karavAmAM AvatI heta to anya nIthike grahaNa karela arihaMtanI mUrtine vaMdana nahi karavAnI pratijJA lIdhI tema arihaMtanI mUrtinI paLa nahi karavAnI paNa sAthe sAthe prati lIdhI heta. paNa phakata vaMdana namaskAra paryuM pAsanA-sevA bhakti nahi karavAnI ja pratijJA lIdhI. eTale te vakhate mUrtipUjA nahatI te siddha tha ya che. . * * * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 mULa na dharma ane satramAM pUjA vidhi nathI kAraNa dravyapUjA thatI nahatI prAcIna kALamAM mUrti hatI, mUrtinAM darzana vaMdana, namaskAra hatA. paNa mUrtinI pUjA thatI nahatI. eTale ja aMga sUtramAM kayAMya mUrtinI pUjAno ullekha nathI tema mUrtipUjAnI vidhi paNa kyAMya nathI. eka phakta jJAtA sUtramAM draupadInA avikAramAM draupadIe svayaMvara vakhate mUrtipUjA karI hatI ema ullekha che. tethI ahIM tene paNa vicAra karI laIe. draupadI mUrtipUjA sAbita karavA mATe mUrtipUjaka saMpradAya jJAtA satramAMnA draupadInA svayaMvaranA adhikAra upara bahu bhAra mUke che. paNa draupadInA adhikArathI mUrtipUjA sAbita thaI zakatI nathI. padInA svayaMvara avikAramAM be vAta che-(1) snAna karI balikarma karyuM, (2) jinagharamAM pUjA karI. draupadI svayaMvara vakhate miyAdaSTi hatI ke samyagadaSTi hatI temAM matabheda che. sthAnakavAsI draupadIne te vakhate mibAdaSTi mAne che tenA kAraNamAM teo jaNAve che ke(1) draupadIe niyANa kareluM hovAthI te niyANuM pUruM na thAya tyAM sudhI tene samakti prApta thaI zake nahi. (2) eghiniyaMktimAM pATha che ke draupadI lagna pachI samakita thaI hatI. mUrtipUjake kahe che ke draupadI samyagadaSTi hatI, tenA mAtApitA paNa samyagadaSTi hatA kAraNa ke draupadInuM niyANuM maMda rase thayeluM hatuM tethI samakti pAmI zake ane niyANuM te bhavapUre thAya tyAre ja pUruM thAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 12 161 vAsudeva pI niyANuM karavAthI ja prApta thAya che. chatAM kRSNa vAsudevane samati prApta thayuM hatuM ane zrI neminAtha tIrthakara bhagavAnanA teo ananya bhakta hatA eTale draupadIne paNa samakti prApta thaI gayuM hoya te saMbhavita che. tyAre bIjo prazna e rahe ke mUrtipUjakonA kahevA pramANe draupadIe be vAra jinapujA kema karI ? kAraNa ke eka te kayabalikammA zabda pramANe ane pachI jinavaramAM ema be ThekANe draupadIe pUjA karI hatI ema mUrtipUjake kahe che. ahIMA mane e saMbhavita lAge che ke draupadIe snAnagRhamAM kabalimmAnA artha pramANe judI oraDImAM jinapratimA haze tene vaMdana namaskAra karyA. ane bIjI vAra jinavare javAnI vAta nathI ane banAvaTI lAge che, kAraNa ke - rAjamahelanI aMdara be jinAra hovAnuM saMbhavita nathI (1) snAnagRhanA makAnanI aMdara ane (2) bIjA makAnamAM paNa rAjamahelanI vaMDInI aMdara ja. je jinaghara eTale jinamaMdira rAjamahelanI bahAra hoya to sarakAra te pramANe jagAvata. vaLI rAjamahelanI bahAra maMdira heta te kaupadI cAlIne nahi paNa rathamAM besIne ja jAta. paNa sUtramAM te cAlIne javAnI ja vAta che. eTale bIjIvAra draupadI jinagharamAM gaI te AkhI vAta prakSita lAge che. kAraNa ke A jJAtAsUtra ke bIjA koIpaNa aMgasUtramAM koIe paNa bIjI vAra pratimAnuM pUjana ke darzana karyAnI vAta hoya ema keIe kahyuM nathI jJAtA sUtranI ATha varSanI jUnI pratamAM te pATha nathI. tethI rUA. 2. 5. munizrI ratnacaMdrajIe te pATha prakSipta che ema sAbita karyuM hatuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 mULa jaina dharma ane A draupadInI vAta sivAya bIjA koI paNa prasaMgamAM manuSya (puruSa ke strIe) mUrti pUjA karI hatI evo sUtramAMne kaI dAkhale keIe rajU karyo nathI. prakSepa pADe keIpaNa aMga sUtra hAlamAM mULa zuddha te upalabdha ja nathI. je che te paNa mULa sUtrane ghaNe thaDe aMza ane bAkInuM te tenA uparanuM pUrvAcAryonuM vivecana ja che. ane pAchaLathI jyAre mUrtipUjA cAlu thaI gaI hatI, lokonuM mana mUrtipUjA tarapha, bAhyAcAra tarapha ADaMbara tarapha vizeSa AkarSAyuM hatuM, tyAre te valaNane puSTa karavA mATe pUrvAcAryoe sUtramAM pUjAnI vAta umerI dIdhI hoya to temAM kazI asaMbhavitatA ke navAI jevuM nathI. chavAbhigama sUtramAM tathA rAjayazrIya sUtramAM devalokamAM devo mUrtipUjA kare che tenI vidhi mATe "rAjapakSIya sUtramAMnI sUryAbhadevanI pUjAvidhi pramANe" ema batAveluM che. jIvAbhigama ane rAjaprakrIya e bane sUtro mUrtipUjA zarU thaI gayA pachI paNa ghaNuM vakhate banelA che. eTale te sUtro banAvanAra AcAryoe ahIM thatI hatI te pramANenI vidhi te sUtramAM dAkhala karI dIdhI hoya te temAM kaMI ja asaMbhavita ke navAI jevuM nathI. ane jJAtAsUtramAM suryAbhadevanI pUjAno ullekha ja batAve che ke draupadInI mUrtipUjAne Akho ya pATha prakSipta che, navo ja umerele che. aMgasUtramAM evuM kema banI zake? evI koIne zaMkA thAya te tenuM samAdhAna e che ke hAlanA upalabdha sUtromAM ghaNe moTo bhAga te mULasUtra uparanA vivaraNa ke vivecanane ja che. mULasUtrane bahu ja najIvo bhAga temAM haze. ane tethI ja sUtromAM bhagavAna mahAvIranA vakhatamAM banelI vAta Ave che ke je bhagavAne pite kahelI na ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 163 hoya ema samajI zakAya che, vivecanamAM jema evI vAto bhagavAnanA nAme sUtromAM ghUsI gaI che tevI ja rIte draupadInI mUrtipUjAnI vAta paNa ghUsI gaI hoya to temAM kaMI ja navAI jevuM nathI. bAkI samyagdaSTi deve te mahA vinayI ane vivekavaMta hoya che. ane teo arihaMta bhagavAnanI pUjA kevI rIte karavI joIe, e vAta teo temanA avadhijJAnathI sArI rIte jANe che tethI teo arihaMta bhagavAnanI AzAtanA thAya tevI rIte sAvadya prakAranI mUrtipUjA kare ja nahi, eTale pUrvAcAryonA sUtramAM pUjAnI vidhi che te ahIMyA te vakhate je vidhi cAlatI hatI tenuM ja varNana kareluM che ema samajavuM joIe. prAcIna mUrtio zuM batAve che? sarakArI zodhakhoLa khAtA taraphathI thatA khodakAmamAMthI atyAra sudhImAM je je mUrtio maLI AvI che te sarva je daTAyalA zaheramAMthI maLI AvI che te zahera daTAyA pahelAM paNa ghaNuM vakhata pahelAM te mUrtio banelI haze ja. ane je prAcIna kALamAM mUrti pUjA cAlu heta te te maLI Avela murtie ghasAyelI heta. paNa maLI AvelI mUrtio jarA paNa ghasAyalI nathI te vAta pUravAra kare che ke prAcInakALamAM 5rtipUjA nahatI. eTale paNa draupadIe mUrtipUjA karI nahatI. jinavarane kAmadevanA maMdira tarIke laIe te paNa te vAta saMbhavita lAgatI nathI kAraNake draupadI daDha samaktiI hatI te sUvamAMnA bIjA ullethI nakkI thAya che ja eTale teNe kAmadevanI pUjA karI heya te saMmavita lAgatuM nathI. Aghaniryuktine pATha sthAnakvAsIoe rajU karyo che ane temAM kApadIe lagna pachI samakita thavAnuM batAvyuM che. paraMtu mUrtipUjako Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 mULa jaina dharma ane cokkasapaNe kahe che ke ghaniyukitamAM e pATha ja nathI. eTale draupadI lagna pahelAMthI ja samakitI hatI ema samajI zakAya che. "jina pratimA jinasarikhI" e mUrtipUjakene mudrAlekha che. jina bhagavAnane koI strI aDI na zake te sUvathI, siddhAMtathI siha vAta che. jinapratimA jina sarikhI che te jina pratimAne paNa strI aDI na zake e samajI zakAya tevI vAta che. chatAM draupadIe jinapratimAne harAvavA vagerenI vAta che eTale draupadI mUrtine aDIne ja te badhuM karI zake te te nakakI ja. tyAre "A te sthApanArUpa che mATe strI aDI zake" ema kahevuM te keTaluM nyAyasaMgata che te vAMcake sahelAIthI samajI zakaze. matalaba ke draupadIe mUrti pUjA karI ja nahotI paNa snAnagRhamAMnA mUrtinA oraDAmAM ke jene ja jinadhara kahetA hoya to te saMbhavita che tyAM draupadIe mUrtine vaMdana namaskAra karyA hatA, vakhate prArthanA paNa karI heya. mUrti pUjA nahetI tenAM dRSTAMta prAcIna kALamAM mUrtipUjA nahatI tenA zAstrIya dAkhalA paNa che, jema ke - bharata cakravatInI IcchA thaI ane aSTApada giri upara bhagavAna RSabhadevanA agni saMskAranA sthAna uSara "siMha niSadyA" caitya banAvI dIdhuM. ane RSabhAdi tIrthakaronI mUrtio pratiSThita karIne cirasthAyI smAraka banAvI pitAnuM kartavya pUruM karyuM. na tenI pUjA vyavasthA mATe kaI gAma garAsa dIdhe, na pUjArione baMdobasta karyo. "bhAratanA vaMza ja sagara cakravatInA putroe potAnA pUrvajonI katine cirasthAyI ane surakSita banAvavA mATe tenA mA durgama banAvyA. ane pharatI khAI khAdIne parvatane durAgraha banAvyuM. tenA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 165 nirvAha mATe bIjI kAI ciMtA na karI. kemake tevI ciMtAnu kAI kAraNa ja na hatuM. kAi deva vidyAdhara pahoMcI jate| ane icchA thatI teA yatheccha bhakti karI letA. nahi te dana tA karatA ja ane bharatanI pitRbhakti tathA jina zaktine saMbadhe e zabdo kheAlatA ja. " ApaNA zAstronA lekhAnusAra naMdIzvara, rucaka, kuMDala Adi dIpAmAM zAzvata caityA ane pratimAnuM astitva che, aSTAddika padyanA divaseAmAM ke jina kalyANaka AdinA prasaMgeAmAM devA, asure ke siddha vidyAdharA tyAM jaI utsavA manAve che. paNa sadAkALa tyAM kANu pUjA kare che enA khulAsA zAstrathI maLatA nathI. " ApaNe samajavu joIe ke ApaNI prAcIna pUjA paddhati AjanA jevI na hatI. te sAcI ane svAbhAvika hatI. AjanI paddhatimAM kRtrimatAnAM adhatA che, bhAvanAM sthAne pharaja kartavyanI kaDio saMkaLAyelI che. eTale pUjanI AtmabhAvanAonA vikAsa thai zaktA nathI."--jinapUjA paddhati pustakamAMthI sAbhAra uddhRta pUjAvidhi nAnI zarUAta pachI vadhatI gaI mUrtipUjAnI zarUAta bahu nAnI hatI. zarUAtamAM (1) sugaMdhI sUNuMnI puDI, ( 2 ) puSpamALA, ( 3 ) dhUpa, (4) cAvala ( ceAkhA ) ane ( 5 ) dIpa4 daivane (mUrtine) dharAvatA. A pramANe paMcAcArI pUjAnI zarUAta thai. pachI varSIne aSTApacArI thaI. pachI tA vadhatI ja ga. caityavAsIoe khAsa karIne khUba vadhArI dIdhI. pUjAvidhi Aste Aste vadhatI ja gai te pUjAvidhi ane pratiSThAnA judA judA vakhate thayelA judA judA AcAryonA pustakA uparathI siddha thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 mULa jaina dharma ane pUjAvidhithI kaMTALelAoe pUjAvirodha apanAvyo A pUjAvidhie lekone eTale badhe trAsa kaMTALo Ape che ke jyAre munio zrI dharmasiMhajI, dharmadAsajI, lavajI RSie mUrtipUjA viruddha pikAra uThAvyo tyAre temane aNucitavI, asAdhAraNa phatteha maLI. pUjAvidhithI kaMTALelA sarva lekee A munionA pokArane vadhAvI lIdhe ane teo A munionA anuyAyI banI gayA. A pramANe sthAnakavAsI saMpradAyanI moTI saMkhyA banI gaI. sthAnaphavAsIonA A mUrtipUjA virodhI pikAramAM mUrtivirodha paNa samAI gayo eTale e virodha mUrti ane mUrti pUjA e be taddana judI judI bAbato che tenI khabara ja nahotI. tethI temaNe te tarkathI mUrti pUjA viruddha temaja mUrtinI viruddha paNa pramANe zodhI kADhayA athavA upajAvI kADhayA. paraMtu mUrtipUjake te te vakhate A baMne judI judI bAbate che tema jANatA ja haze te temaNe mUrtipUjAne bacAva karI virodha vadhAravAne badale virodhIone baMne judI judI bAbata che ema samajAvyuM hatuM te mUrti vidhi te te ja vakhate aTakI gayo hata. ane pUjA vidhi tadana baMdha to ekadama thaI na ja zake tethI temAM sudhAre pheraphAra karavAnuM zarU karyuM heta te mUrti pUjA mATe virodha paNa ugra na banata. athavA te te vakhate mUrtipUjaka sAdhuo paNa mUrti ane mUrtipUjAmAM evA otapreta ekarUpa banI gayA hatA ke te be bhinna bhinna viSayo che evI temane kalpanA paNa thaI na hoya. ane tethI e rIte vicAra paNa karyo na hoya te e paNa saMbhavita che. game tema paNa A viSayamAM yathArtha vastusthiti samajavAnI kezIza nahi karavAnA kAraNe ja hAlanI sthiti sarjAI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 sAdhuo mATe samAdhAna karavuM azakya nathI. 167 cr kALa dhame' banavAnuM hatuM te te banI gayuM paNa have jAgyA tyArathI savAra " gaNuvAmAM Ave ane upara pramANenI satya hakIkata svIkAravAmAM Ave te sthAnavAsI ane derAvAsI ( mUrtipUjaka) khatenI ekatA thavAmAM kai paNu aDacaNa naDe nahi. vAta eTalI ja ke khate pakSe satya hakIkata svIkAravI ja joie, saMpradAyavAdamAM taNAvuM na joie, svamatanA durAgraha rAkhavA na joI e ane tIrthaMkara bhagavAneAnA vakhatamAM je sthiti hatI, je prarUpaNA hatI tenA svIkAra karavA taiyAra thavuM joI e. baMne pakSA evI dalIla karI zake ke lekemAM varSo junA je khyAla, bhAvanA 3 Agraha pesI gayela che te kADhavA muzkela che. tenA javALamAM huM kahI zakuM ke lakremAM khATA Agraha pesADanAra ja sAdhue hatA ane che. ane have sAdhue ja jo satyane hRdayathI svIkArIne te pramANe prarUpaNA karavAne Icche teA ghaDIkamAM lekene samajAvI zake. leke te satyArthI ja che. pazu leAkeAne satya zuM che tenI khabara nahi hAvAthI teo sAdhuonA kathanane anusare che. O atyAre paNa sAdhue satyanA pracAra karavA mAMDe ane mUrtinI mAnyatA sAcI che ane mUrtipUjA mUtrasi nathI tathA arihaMta bhagavAnanI AjJAtanA karanArI che te vAta banne saMpradAyanA sAdhuo spaSTatAthI leAkeAne samajAve te leAkeA tA tarata ja sAdhunI vAtane mAnI jAya tema ja che. pahelI vAta sAdhuee satyArthIpaNAthI, satyanA svIkArathI, satya prarUpaNAthI bhavaTTi che ema dRDhapaNe mAnavuM ane pachI sAdhue eTaluM dhyAnamAM rAkhe ane te pramANe vate te sthAnakavAsI ane mUrtipUjakAnI ekatAmAM jarApaNa vilaMba lAge tema nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 mULa jaina dharma ane mUrtinI mAnyatA ane mUrtinI pUjA vize vicAra atre pura thAya che. pAMcamA ArAnA aMta sudhI saMpradAye nahi paNa zuddha jaina dharma ja TakI raheze bhagavAne kaheluM che ke jaina dharma pAMcamA ArAnA aMta sudhI TakI rahevAne che e vAta sarva saMpradAyanA sarva jene mAne che. ane te uparathI dareka saMpradAya pitAne TheTha sudhI TakI rahevAnI vaDAI lIe che. AvI vaDAI levAmAM temanI gaMbhIra bhUla che. koI paNa eka saMpradAya TheTha sudhI TakI raheze ema bhagavAne kahyuM ja nathI paNa zuddha jaina dharma ja pAMcamAM ArAnA aMta sudhI raheze ema ja bhagavAne kahyuM che. bhasmagRhane lIdhe jena dhama cALaNamAM caLAze ema kaheluM te bhaviSyavANI siddha thaI cUkI che. jaina dharma judA judA saMpradAye, gaccha, paMthamAM vibhinna thaIne chinnabhinna thavAne hatuM te thaI cUkyo che. have te pharIne sAre kALa Avaze, dharmakALa Avaze ane te kALa ekatAne haze, tyAre sarva saMpradAyane potapotAnA matAgraho cheDIne eka thavuM ja paDaze ane eka ja zuddha jainadharmane jhaMDA nIce rahevuM paDaze. e vakhata have bahu dUra nathI. saMpradAyavAdIone, matAgrahIone bhale A mArI vAta atyAre mAnavAmAM na Ave. paraMtu huM mAnuM chuM ke thoDA vakhatamAM ja koI yuga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 12 129 pradhAna mahAtmA jAgazeja. ane te mahAtmA badhA saMpradAyane temanI bhUla samajAvI temane zuddha dharmamAM lAvaze ja. ane e rIte te mahAtmA sarvane ekatrita karI zuddha jaina dharmane phelAve karaze. mATe ApaNe atyArathI ja matabhedane bane teTalA ane bane tema ochA karatA javuM joIe. ane bane teTalA eka thavuM joIe. ke jethI e yuga pradhAna mahAtmAne ekattA karavAmAM vizeSa mahenata paDe nahi ane tethI teo zuddha jaina dharmane sahelAIthI vizeSa phelAve karI zake. mArI AlocanA ahIM mAre eka vAtanI spaSTatA karavI joIe ke mArA AgalA be pustaka(1) satya dharma prakAza ane (2) jaina dharma ane ekatA-temAM meM mUrtipUjAne virodha karela che. paraMtu te vakhate mUrtinI mAnyatA ane mUrtinI pUjA e be judI judI bAbata che te mArA dhyAnamAM nahatuM. mArA vAMcana manananA pariNAme mane te satya lAgyuM ke tarata meM mUrti satra siddha che te jAhera karyuM hatuM. eTale mArA utA pustakomAM mUrtipUjAnI aMtargata mUtine paNa mArAthI virodha thaI gayo che. te kheTe che ane tethI tene mATe anaMtA siddha kevaLInI sAkhe A jAhera rIte micchAmiDuM lauM chuM. mAruM te duSkRtya mithA he. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa teramuM keTaluMka spaSTIkaraNa sAdhanA mArgamAM mithyAtvanA ekapaNa aza hAya tyAM sudhI mekSa dUra ja che Aje bina sAMpradAyika jaina teA bhAgye ja maLaze, mATe :bhAge dareka vAMcaka tenA sAMpradAyika raMgathI raMgAyelA ja jyAre kAI vAta tenI mAnyatAnI viruddhanI vAMce che, kAI ne kASTa rIte ukaLI UThe te svAbhAvika che. zabdomAM vyakata thaI jAya che. hAya che. ane te tyAre tenuM dila te ukaLATa tenA te ukaLATane lIdhe te lekhanA bhAvane yathA samajavAnI koziSa karatA nathI ane peAtAnI mAnyatAnI rIte carcA karavA mAMDe che. paraMtu lIlAmAMnI kaI dalIla kaI rIte khATI che te khatAvavAnI darakAra karatA nathI. saMpradAyavAdI vAMcakaimAM AvuM ane te svAbhAvika che. chatAM badhAM vAMcakAmAM khATI rIte gerasamajutI phelAvA na pAme tethI keTalAka khulAsA karavAnI jarUra jaNAya che. me pahelethI ja jaNAveluM che ke mArI kaiAI paNa dalIlamAM siddhAMtanI rUe bhUla che tenI kAI khAtrI karI Apaze te te pramANe huM sudhAravA taiyAra chuM. A pustakamAMnA lekhAnA hetu zA che? mUrti, mUrtipUjA, daza prazno ane tenuM samAdhAna vagere A pustakamAMnA lekha lakhavAmAM mArA hetu zo che? te sabaMdhamAM vAMcakAmAM gerasamaja na thAya mATe sauthI pahelAM tenA khulAsA karI dauM chuM. . Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapraDAyA pra. 13 171 mAre| hetu phakta satya zeAdhavA, jANavA ane jaNAvavAne che. bhagavAna mahAvIre zuM prarUpyuM che te zeAdhavAne jANavAne ane samajavAne che. ema te dareka saMpradAya potAnA matane ja satya ja mAne che. bhagavAne je pramANe kahyu che te pramANe ja teo badhAya mAne che ema te dRDhatAthI kahe che. chatAM khUbI e che ke badhA saMpradAyeAnI ghaNI vAte eka bIjAthI viruddha che, paNa sarvajJa bhagavAnanA kathanamAM virAdha DrAi zake ja nahi. eTale jyAre judA judA saMpradAyAnI vAtamAM virAdha mAluma paDe tyAre eTaluM teA nakkI samajI zakAya ke badhAnI vAta satya hAI zake ja nahi. tethI satya zuM che? bhagavAne zu' prarUpyuM che te jANavAnI samajavAnI ane te pramANe vartavAnI bhagavAnamAM zraddhA rAkhanAra dareka jainanI pharaja che tema mArI paNa pharaja che ema huM samajuM chuM ane tethI eka satyArthI tarIke satya dharma athavA mULa zudhdha jainadharma jANavAnI icchA e ja smA pustakanA hetu che. evI satyanI zAdha zA mATe? saMpradAyavAdI kaheze ke evI rIte satya zeAdha karavAnI jarUra ja zI che? tame tamArA saMpradAyanI mAnyatA pramANe mAne athavA tamane peAtAnI meLe je satya lAge te pramANe mAnA paNa AvI bhAMjagaDamAM zuM kAma paDe che! hA, bhAI tamArI vAta teA ThIka che. paNa tame ja mane samajAvyuM che ke--mithyAtvathI baceA tA ja mekSa prApta karI zakAya. trizcAtyanA eka aMza heAya tyAM sudhI tAmeAkSa dUra ja che, ane hu tA mAkSanA pyAsI chuM tethI mArAmAM eka aMza paNa mithyAtvanA rahe te mane paravaDe tema nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dhama ane jainadharmanI prApti vinA paNa jIvate manuSya gati ane devanI gatinA sukha prApta thaI zake che, paraMtu mekSanA zAzvata sukhaneA lAbha tA jainadharmInI ArAdhanAthI ja maLI zake che. jainadharmanI e viziSTatA che. 172 jainadhama sivAyanI anya sa` pravRttine mithyAtva pravRtti maNelI che. mithyAtvarUpa pravRtti e pAparUpa pravRtti gaNAya che. ane tethI jainadharmamAM mithyAtvanA khAsa niSedha karavAmAM AvyA che. jaina dharma pApa pravRttinA aDhAra sthAnaka batAvelA che temAM meTAmAM mATuM pApasthAnaka mithyAtvane kaheluM che. tyAre huM mithyAtvathI DarIne zuddha jainadharmane zASIne samajavAnI koziza karU temAM khATu zu che ? pAMcamA saMpradAya umeravA che? ATaluM lakhyuM tyAM mArA kAnamAM eka avAja athaDAya che, te kahe che ke--tame tamArI meLe zeAdha karIne jema mAnavuM haeNAya tema mAne, paNa AvI rIte jAheramAM lakhIne UhApoha zA mATe karI che? zuM tamAre pAMcamA sapradAya umeravA che ? satya vAta jAhera karIe tyAre saMpradAyavAdIo kevA UMdhA atha karI nAkhe tenA A eka namUnA che. are, bhAI, bhagavAne eka paNa saMpradAya prarUpyA nathI ane bhagavAne zuM prarUpyu che. tenI zodha karanAra pAMcamA sapradAyane manamAM paNa vicAra kema karI zake ? nA. bhAi, evA Dara rAkhaze| nahi tema evuM kaheze| pazu nahi. ane satyanI zeAdha khAnagI rIte thaI zake tevA saMbhatra nathI ema khAtrI thayA pachI ja jAhera carcA jarUranI gaNI che. vaLI Aje mArA jevA satyArthI ghaNA che temane paNa mratya jANavAnA lAbha maLe tema paNa thavuM ja joIe, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 13 173 mithyAtvanI vyAkhyA huM te phakta mArAmAM miyAta hoya teno nAza karavA mAguM chuM te have mithyAtvanI vyAkhyA zuM che te joIe. jainadharmamAM mithyAtvanI vyAkhyA A pramANe karavAmAM Ave che-vItarAgadeva, nigraMtha guru ane sarvajJa praNata dharma upara zraddhA na hoya te mithyAtva. vItarAgadeva upara zraddhA rAkhavI eTale vItarAga bhagavAna kharakhara thaI gayA hatA eTaluM ja mAnavAnuM nahi paNa vItarAga sarvajJa dave kaheluM che te ja satya che ema daDhatAthI mAnavuM te sAcI zraddhA kahevAya. eTale ke sarvajJa deve praNata karela dharma ja satya che ema daDhatAthI mAnavuM te sAcI zraddhA kahevAya. ane tenAthI viparIta mAnavuM te miththAva. te ja pramANe nigraMtha muni upara zraddhA rAkhavI eTale ke sarva vItarAga bhagavAne kahela che te pramANe ja barAbara je nirgathe muni dharma samajAve te munine ja sAcA guru tarIke mAnavA. ane temanA upara zraddhA rAkhavI. paraMtu bhagavAne kahelA vacanane UlaTA rUpamAM samajAve, satya vAtane gopavIne ke chupAvIne tene judA ja rUpamAM beTI rIte samajAve tene sAcA guru tarIke manAya nahi, eTale bhagavAnanA vacanene UlaTA svarUpamAM samajAvanAra muni upara zraddhA rAkhavI ane te guru sAcuM ja kahe che ema mAnavuM te paNa mithyAtva kahevAya. bhagavAnanA virahamAM bhagavAnanA vacanene barAbara samajAvanAra cUra ja che. ane tethI ja gurunI khAsa mahattA che. paraMtu te ja kAraNe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 mULa jaina dhama ane satyArthIe gurunI yathA parIkSA karIne ja temane guru tarIke svIkAravA joIe. ane guru mAraphata paNa kaMi khoTuM samajAI na jAya tenI satyArthIe sAvacetI rAkhavI joI e. kaceA jaina dharma satya ema te atyAre paNa jaina dharmAMnA sarva saMpradAyA kahe che ke jaina dharma satya che eTalu ja nahi paNa-- jaina dharma ja satya che ( khIjo kAI dharma satya nathI ) ema paNa badhA ja saMpradAyA spaSTa rIte kahe che. tyAre savAla e thAya che ke--e jaina dharma kayA ? te te sapradAye mAnelA jaina dharma satya che ema mAnavuM? ema mAnIe te| e rIte dareka sapradAyane dharma satya che ema mAnavuM paDe. enA artha e ke jaina dharma eka nahi paNa aneka che. paraMtu jaina dharmAM te eka ja che. bhagavAna mahAvIre eka ja dharma prarUpyA che eTalu ja nahi paNa jaina dharma anAdithI eka ja che ane dareka tIrthaMkaradeva eka ja prakAranA jaina dhama prarUpatA AvyA che ema paNa atyAranA jaina dharmanA dareka saMpradAya kabUla kare che. A uparathI siddha thAya che ke AjanA kAi paNa saMpradAye mAnele dhama te sapUrNa paNe sAcA jaina dhama' nathI, paNa jaina dharmanuM kAi aMze rUpAMtara che. dareka sapradAya mULa jaina dharmanA kAi ne koi siddhAMtane athavA niyamane UlaTA rUpamAM pravartAvI peAtAne satya dharmI kahevaDAve che. paraMtu ema ekAMtavAda dhAraNa karanAra soMpradAyane satya dhamA anuyAyI mAnI zakAya nahi. jaina dharma anekAMtavAda upara sthira Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapradAye pra. 13 175 che. eTale ekAMtavAdane dhAraNa karanArA sAMpradAyA satya dharmane saMpUrNa paNe anusaratA nathI. jeTale aMze ekAMtavAda eTale aMze asatya dharma ema samajI zakAya che. hiMdamAM mukhya cha darzana kahevAya che. te dareka amuka amuka rIte ekAMtavAdI che, dareka vastune judI judI bAjuthI judA judA dRSTikrANuthI joI te tenuM svarUpa samajavuM joIe, tema karavAne badale e chaye darzane amuka rIte asatya Thare che. paraMtu te badhAnA dRSTikrANu bhegA karIne nirNaya karavAmAM Ave te te satya niya banI jAya. ane e rIte ja jainadhama mAM chaye darzana samAI jAya che ema kahevAya che. e ja pramANe jainadharmanA dareka saMpradAye amuka amuka bAbate mAM eka ja dRSTikrANuthI niSNuya ii vastunA svarUpane UlaTu athavA saMkucita karIne tene satyadharmanuM rUpa batAvI rahyA che. eTale te te prakAre teo zudhdha sAcA jainadharmathI dUra che. ane jeTale aMze bhagavAnanA vacanathI viruddhanI mAnyatA teTale aMze mithyAtva gaNAya che. * paraMtu e sa` saMpradAyAnA judA judA dRSTikANane ekaThA karIne vastunA nirNaya karavAmAM Ave tA te zudhdha dharma banI jAya athavA zudhdha dharmanI eTalA badhA najIka AvI jAya ke temAM mithyAtvanA ana kArI aMza rahe nahi. saMpradAya e duSamakALanA prabhAva che. bhagavAna mahAvIre eka ja prakAranA zuddha prarUpelA che. temAM kAI saMpradAya, gaccha, patha, kAMTA ke vADAne sthAna nahetuM. Aje aneka saMpradAya, gaccha vagerenA bheda paDI gayA che. te phakta bheda pADanAranI ajJAnatA athavA ahu bhAvanI vRttinuM ja phaLa hatuM. e prabhAvanuM ja pariNAma hatuM. A duSamakALanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 mULa jaina dharma ane Aje kALanA prabhAve, ajJAnatAne lIdhe, ahaMbhAvane lIdhe ke mAna pratiSThAnA lebhane lIdhe, pUrva saMskArathI ke vartamAna saMsargathI kaI siddhAMtane potAnI alpa buddhi pramANe UlaTA rUpamAM samajA hoya tene ja satyarUpe daDhatAthI mAnI levo ane jaina dharmanA anekAMta vAdane nahi samajavAthI ekAMtavAda dhAraNa karavo. e rIte jainadharmamAM aneka saMpradAyo go, vADAo utpanna thayA che. dharmamAM AvI jAtane kaI paNa viSayamAM, kaI paNa bAbatamAM ekAMta Agraha e tIrthakara bhagavAnanA vacananI viruddhanuM kArya che ane bhagavAnanA vacananI viruddhanA kAryane mithyAtvanI saMjJA ApavAmAM Ave che. zodhamAM muzkelI AjanA sAMpradAyika vAtAvaraNamAM satyanI zodha karavI e muzkela kahyuM che. paraMtu lAdhela satyane prakAzamAM mUkavuM e hamezAM ethI paNa muzkela kArya gaNAtuM rahyuM che. chatAM satyArthIne te satya zodhavuM ja rahyuM, te tenI zodhamAMthI pAcho haThI zake nahi. tethI meM mArAthI banatI mahenata karIne je kaMI satya zodhI zakAyuM te A pustakamAM mArA lebamAM batAveluM che. temAM meM jarUra pUratI sUnI sAkSIo, ullekhe ApelA che. chatAM temAM keTaluMka sthAnakavAsI mAnyatA viruddhanuM che te teo ekadama svIkAravA taiyAra na thAya to te svAbhAvika che. tevI ja rIte keTaluMka mUrtipUjaka mAnyatA viruddhanuM che. te teo ekadama svIkAravA taiyAra na thAya te te paNa svAbhAvika che. te uparAMta kaMIka baMne saMpradAyane mAnya na hoya tevuM baMne ya svIkAravA taiyAra na thAya e paNa samajI zakAya tema che. paraMtu ahIMyA savAla sAMpradAyika mAnyatAne nathI ke aMgata rUcine savAla nathI. paNa bhagavAne zuM karyuM hatuM te zodhI kADhavAnuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 13 177 che. ane e rIte koI pakSa je kaMI mArI bhUla aMga sUtrane anusarIne batAvaze te saMbaMdhamAM huM jarUra vicAra karIza. mUrti saMbaMdhI spaSTikaraNa mUrti saMbaMdhamAM eka be jarUrI spaSTIkaraNa karI lauM. (1) mUrtie vyavahAra dharma che ane mUrti te AlaMbanarUpa che. AlaMbana eTale ke. sazakta mANasane TekAnI jarUra paDatI nathI. paNa azakta mANasane TekAnI jarUra paDe che. te pramANe dharmamAM paNa - dharma jJAna ane dharmAcaraNamAM kamajoraazakta mANasane TekAnI jarUra paDe che. tevA mANasane mUrtine Teke, mUrtinuM avalaMbana AzIrvAdarUpa thai paDe che. (2) eka bhAIe savAla pUkyo che ke-avalaMbana mithyAvIne ke samaktine ? tene javAba. samakitanA ghaNA prakAra che. temAM bhAva samakita, nizcaya samakti vagere jenI ucca samakita avasthAnA bhede che tene keI AlaMbananI jarUra hoya nahi. paraMtu samaktinI prAthamika dazAnA keTalAka bheda che jevA ke-- dravya samakti-jinezvaranuM vacana tattarUpI che evI sAmAnya ruci. saMkSeparuci-je jaina darzana yathArtha samajyA nathI. vizeSa bhaNele nathI paNa vItarAga mArganI zuddha zraddhA che. AvA prAthamika dazAvaLA samakitane AlaMbananI jarUra rahe che te uparAMta sArUM dharmajJAnavALAnuM mana paNa daDha thayuM na hoya tyAM sudhI tene AlaMbananI jarUra rahe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dhama ane O Alakhana mUrtinu ja joIe athavA hAya ema nahi. gurunu paNa AlaMbana heAI zake. paNa gurunu AlaMbana hameza na maLe tyAre mUrtinuM Alakhana haMmeza maLI zake che. 178 mUrtinA asvIkAra karavA te sAmAnya mANasa mATe dharmAMnA eka mukhya sAdhananA eTale dharmAMne! ja asvIkAra karavA jevuM gaNAya. jainadharma kta vizeSa jJAnavALA mATe ja nathI. jainadhama te| AbAlavRddha sarva mATe che. eTale dareka kkSAnA mANasa mATe jaina dharmImAM dharma sAdhananI jogavAI che tethI jaina dhame sAmAnya kakSA mATe mUrtinuM avalaMbana Avazyaka gaNelu che. pUjA sabadhI spaSTIkaraNa eka dalIla che ke--mUtrAnA dhaNA arthA thAya che. te arthA badhA kharAkhara samajavA mATe sUtreAnI TIkAo vAMcavI joI e. eTale mUrti pUjA viSe pUrvAcAryAMe zuM samajAveluM che te dhyAnamAM levuM joI e. te sabaMdhamAM khulAsA. sUtreAmAM eka zabdanA dhaNA artha thAya che ane te samajavA mATe rIkA, cUrNAM vagere paMcAMgI vAMcavI joI e te vAta tAttvika zabdonA artha mATe vyAjabI kahI zakAya. ahIM mUrti pUjA saMbadhI vAtamAM tethI kAMI khAsa pharaka paDatA nathI. kAraNa ke mukhya vAta te e che ke aMga sUtreAmAM mUrtipUjAnA vidhAnanI kAi vAta ja nathI. eTale pachI te vAta TIkAmAM navI te AvI zake nahi. aMgasUtreA sivAya bIjA sUtreA te mUrti pUjA rUDha thayA pachI anelA che eTale temAM mUrti pUjAnu vidhAna hoya tethI mULa viSayamAM kAMI pharaka catA nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 13 179 Ajane zrAvaka varga gADarIA pravAha jevA che, hAjI hA karanArA che paNa peAtAnI svataMtra vicAra zaktine upayAga karavAnI icchAvALA nathI athavA te vicAra zakti dharAvatA ja nathI. tyAre AgaLate zrAvaka va jijJAsu hatA, samaju hatA, dhamanA siddhAMtAne sArI rIte samajanArA hatA. tethI jyAre rAjapraznIya javAbhigama jevA pAchaLathI banelA sUtreAmAM tathA pUjA vidhAna mATenA navA banAvelA pustakAmAM mUrtipUjAnI vAta dAkhala thai duze tyAre zrAvakAmAM uhApADa cavA zarU thayA haze. siddhAMta tatvathI ajANyA lakAe bhaktibhAvathI pU vidhine AvakArI haze para Mtu siddhAMta samajanArA zravaE!nI sa MkhyA vizeSa hAvAthI temanA viredha pUrvAcAryaMta bhAre paDyo haze ja. tethI te uhApATha samAvavAne mATe judI judI yuktie yeAjavAmAM AvI haze. temAMnI eka yukti hiMsAnA traNa prakAra pADIne zrAvakone te rIte mUrtipUjA zrAvakA mATe siddhAMta viruddha nathI, ema temane samajAvI levAnI yukti ajamAvI haze ema samajI zakAya che, pUrvAcAryoe zrAvakAne dhama' bhAvanAmAM dRDha karavA mATe pUjAvidhi zarU karI haze ema mAnI zakAya che, paraMtu aMgasutramAM hiMsA, ahiMsAnI vAta sukSmamAM sUkSma rIte samajAvavAmAM AvI che tyAM hiMsAnA AvA mukhya bheda sabaMdhI bilakula vAta ja karI nathI. tyAre evI navI vAta upajAvI kADhavI e zu trakAra gaNadhara mahArAjanI bhUla kADhavA jevuM nathI ? bhagavAne nahi kahelI vAta AvI rIte upajAvI kADhavI te usUtra prarUpaNA kema na kahevAya ? hi'sAnA traNa prakAra upajAvI kADhavA te bhagavAnanA vacanane UlaTA rUpamAM samajAvavA jevu kema na gaNAya te koI samajAvaze? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 maLa jaina dharma ane bodhidurlabhatAnuM kAraNa tIrthakara bhagavAnanA vacanathI virUddha mAnavuM te mithyAtva kahevAya che. ane te bedhidurlabhatA thavAnuM tathA bhavabhramaNa vadhavAnuM kAraNa bane che. mithyAtvanA pAMca prakAra che temAM pahele prakAra Abhigrahika mithyAtvane che. Abhigrahika mithyAtvanI vyAkhyAmAM kahyuM che ke- beTI mAnyatAne haThathI pakaDI rAkhavI te Abhigrahika mithyAtva che. jeo haThAgrahathI, kadAgrahathI, durAgrahathI sUtranA zabdonA sAcA artha nahi mAnatAM, tenA UlaTA artha kare ane te UlaTA artha ja sAcA che evo AgraDa pakaDI rAkhe ane e rIte Agama viruddha varte teone Abhigrahika mithyAtvavALA samajavA joIe. chatAM hai jeno pitapotAnA saMpradAyanI ekAMtika mAnyatAne daDha vaLagI rahyA che te eka AzcaryanI vAta che. jyAM sudhI sAdhanA mArgamAM mithyAtvanA aMze hoya tyAM sudhI tene sAce mekSamArga kahI zakAya nahi kAraNa ke mithyAtvane eka aMza paNa heya tyAM sudhI mekSa dUra ja che. tethI jena nAmadhArI dareka saMpradAye UMDe vicAra karavAnI jarUra che. jyAM sudhI ekAMtavAda, saMpradAyavAdanuM anusaraNa che tyAM sudhI mithyAtvanA aMza che ja, ane mekSanA abhilASI samasajAe te mithyAtvanA mahApApamAMthI bacavAnI banI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 13 181 - - - - - - - zatI ugra keziza karavI joIe. mATe dareka mumukSue ekatA Agraha, beTI mAnyatAo choDI daIne zuddha jaina dharmane anusaravAne, sarvajJa tIrthakara bhagavAne prarUpelA siddhAMtane te rIte ja satya mAnavAne Agraha dhAraNa karavo joIe, jainadharmane chinnabhinna karanAre duSTakALa vItI gayo che. ane janadharmanI unnati mATe sAre kALa bahu najIkamAM AvI rahela che. tyAre sarva saMpradAyoe beTI mAnyatAone tajI daIne sarvee ekatra thaIne AvatA sArA kALamAM jaina dhamanI unnatine khabachaba vega maLe tema karavAnI sarva jenI pharaja che, dharma che. dharmanI e unnatinA kALamAM keIka mahAna yugapuruSa jarUra utpanna thaze ane te jainadharmanI ekatA karI jainadharmanI unnati karaze. te vakhate te yugapuruSane unnatinA kAryamAM pUratI saphaLatA maLe te mATe sarva jaina saMpradAyoe AjathI ja pitapotAnA matAgrahe cheDI daIne ekatAnA kAryamAM lAgI javuM joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa bAvIzakuM mUrti virodhanI pRSThabhUmi noMdha-kAMtikArI AtmA mahAna hoya te paNa krAMtinAM bI ghaNA vakhata pahelAMthI lavAI gayA na hoya te kAMtine jhaDapI saphaLatA maLI zakatI nathI. kAzAhane mUrti virodhI sthAnakavAsI saMpradAyanA sthApaka mAnavAmAM Ave che te cheTuM che. te meM AgaLanA prakaraNamAM batAveluM che. mUtine virodha karI sthA. saMpradAyane TuMka vakhatamAM baheLA pramANamAM phelAvanAra sAdhuone maLelI asAdhAraNa saphaLatAnuM kAraNa A lekhamAM batAvela hoI te prasiddha karela che. asAdhAraNa kharcALa ane ADaMbaravALI thaI gayelI mUrtipUjA sAme asaMtoSa ane virodha lokonA manamAM te ghaNA lAMbA samayathI phelAI rahyuM hatuM paNa jAhera rIte koI agraNI thaI zakatuM nahotuM. eTale sthA. munioe jyAre paDakAra karyo tyAre te paDakAra lAMbA vakhatathI asaMtoSI banelA zrAvakoe tarata ja jhIlI lIdhuM ane tethI ja sthA. saMpradAya vadhI zaka hato. e vAta zrI kastUramalajI bAMThiyA A lekhamAM aitihAsika hakIkate ApIne pUravAra kare che. na. gi. zeTha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 22 385 mUrtine virodha karAvavAmAM lokAzAha mukhya manAya che, paraMtu lekiAzAhane mUrtine virodha saLamI sadImAM zuM acAnaka ekadama ubho thaI gaye to? be hajAra varSathI cAlI AvatI paraMparAne virodha paryApta rIte pUrvanI pUSThabhUmi vinA kadI saphaLa thaI zake nahi. vikramanI 11 mI sadImAM jaina maMdira viSayane vivAda e te suvikhyAta che ke zrI haribhadrasUrinA vakhatamAM eTale ke vikramanI AThamI sadImAM jaina saMghamAM caityavAsiyone ghaNo moTo dabadabo hato. zrI haribhadrAcArye temanI je karaDA zabdomAM nidA bharsanA karI che. te te samayanI sthiti samajavA mATe pUratI che. keTalAka aNasamaju loko kahe che ke e paNa tIrthakarone veSa che tene namaskAra karavo joIe. ahe! dhikkAra che temane ! huM mArA zirasthaLane pikAra kenI AgaLa jaIne karuM?" * vaLI temaNe temanA aSTaka prakaraNamAM vyasvatanuM lakSa karIne kahyuM che ke -"dharmane mATe dhana kamAvAnI icchA karavA karatAM icchA na karavI te adhika uttama che." AcAryazrIe ema zA mATe kahyuM che tenuM vivecana karavAnI AvazyakatA nathI. zrI hemacaMdrAcAryuM paNa e ja vAta temanA gazAsa"nI paNa TIkAmAM paNa kahela che. A kathanane prastuta vivAdanI pRSThabhUmi samajavAne mATe dhyAnamAM rAkhavuM jarUrI che. vikramanI 11 mI sadImAM caMdragathvIya vardhamAna sUrinA eka ziSya jinezvarasUri thaI gayA. kharatara ga7 zrI jinezvarasarine temanA AdyapurUSa mAne che. temaNe vi. saM. 1108nA mAgasara vada pAMcame kathAkeSa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 mULa jaina dhama ane prakaraNa lakhIne samApta karyuM... hatuM. temAM upasaMhAranI e gAthA sahita kula 30 gAthA che ane temAM judA judA 36 kathAnakanA nirdeza che ane te lakhela che. viSayeAnI upakathAnakrAvALA jinezvarasUrie prAkRtamAM sa temAM 13 mI gAthA dAna viSayanI che, 21mI gAthA jina madiranA vidhAna viSayanI che. te kALamAM aNahilapuramAM (pATaNamAM ) caityavAsiyAne ekAdhikAra hatA. krAIpaNa kriyAvAna sAdhune tyAM utaravAne mATe sthAna paNa maLatuM nahatuM. te caityavAsiyeA sAthe vAda karIne zrI jinezvarae temanA ekAdhikAra khaMDita karI nAkhyA eTalu ja nahi paNa temanI viruddhanu vAtAvaraNa paNa jaina saMdhamAM utpanna karI dIdhu. madIra saMbadhI judA judA matabhedo e kathAkASa prakaraNa 21 mI gAthAnA kathAnakanI prastAvanAnA rUpamAM munizrI jinavijyajI lakhe che ke - " temanA samayamAM eka prakArathI jaina saMdhanI sarva prakAranI pravRttio tathA vicArAnuM kendrasthAna maMdira saMsthA ja banI rahela hatI. e maMdira saMsthAnA viSayamAM sAdhue temaja zrAvakAmAM nitya navA prazna upasthita thatA rahetA ane tenI upara temanI vacce vividha prakAranA zAstrIya tathA sAmAjika vidhAnA tathA paraMparAonI tareha tarehanI AlAcanA pratyAlAcanA cAlyA karatI hatI. " eka tarapha jaina sAdhuone eka pakSa evA hatA ke je jinamadirAnI sthApanAne sa`thA jainazAstra viruddha batAvIne tenA upadeSya tathA tenA upAsakA e bannene jainAbhAsa kahetA hatA ane temane mithyAmati gaNatA hatA. tr " kAI khIjo pakSa jinamaMdiranI sthApanAne te| zAstra sa Mmata mAnatA hatA, paraMtu tenI pujAvidhinA ADa Mbarane anAcaraNIya kahetA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapraTThAye pra. 22 387 " kAI trojo pakSa pUjAvidhinA ADaMbarane teA ucita mAnatA hatA paraMtu temAM sAdhuonA sIdhA saMparkane anucita samajatA hatA. .. krAi cothA pakSa maMdiranI sthApanA tathA saMrakSAnA saMbaMdhamAM sAdhuo upara ja nirbhara rahevAnuM sthApita karatA hatA. "0 te kAI khIjo pakSa eka maMdiramAM eka ja jinamUrtinI sthApanA karavAnuM zAstrokata che ema kahetA hatA. " vaLI kAi kahetA hatA ke tIrthaMkaranI mUrti vItarAga bhAvanI pratIka che mATe tene strI jAtinA sparzI na thavA joI e ane tethI zrAvikA vage tenI pUjA arcA na karavI joI e. kAI anya pakSa kahetA ke zrAvikAoe jinabhakti karavI joie eTalu ja nahi paNa jinamUrtinI sAme vArAMganAonA nRtyajJAna paNa pUjAnA aMga hAvAthI tene avatArita rUpathI thavA devA joie. "" " kAI kahetA ke madirAnI rakSAnA nimittathI sAdhuoe sadaiva temAM nivAsa karavA joie. teA kAi kahetA ke maMdiranI bhUmi te dhruva dravyane upabheAga karavA samAna pApajanaka kRtya che. " kAi kahetA ke maMdirAnI tathA mUrtinI pratiSThA parama brahmacArI sAdhu vanA hAthathI thavI joie tyAre kAi kahetA ke sAdhu ma Mdira pratiSThAdi sAvala kAryoMmAM pravRtta thAya che te anata kALa sudhI sasAramAM paribhramaNu karavAnA pApanA bhAgI thAya che. tyAdi ityAdi. - muni jinavijayajI ii enA ja pRSTha 105 para kahe che -- " A kathAnakanuMguna karavAmAM zrI jinezvara suratA mukhya uddeza e batAvavAnA che ke jaina ti vargamAM pruSTha rIte caityavAsa rUpI saMsthAnI utpatti thai ane kai rIte e prAcIna kALamAM jaina sAdhuonA eka va' peAtAnA mAcAramAM zithila thaIne aniyatarUpe sarvAMA sarvatra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 mULa jaina dhama ane paribhramaNa karatA rahevAthI arthAt vana tathA nirjana pradezamAM jyAM tyAM dhumatA karatA rahevA rUpa parivrAjaka dhamanuM pracalana karavA karatAM vasativAsI thai rahevAnI abhilASAthI jaina maMdireAnI sRSTinuM nirmANu karavA karAvavAmAM pravRtta thayA. jina maMdira ane mUrtipUjA saMbadhamAM evA vividha matabheda thavA chatAM paNa jinezvara sUri Adi dUradarzI AcAryoe tenAM kAraNA maTADavAnA athavA nirApada mArga kADhavAneA prayatna karyAM haiAya ema lAgatuM nathI. eTaluM ja nahi paNa e matabhedanA lAbha uThAvIne e AcAryAMmAM potapAtAnA alaga sa MpradAya banAvI levAnI bhAvanA kAma karatI rahI hatI ema lAge che. O va mAnasari ane jinezvarasUri peAtAne ja zAsrota zuddha yatimAMnuM AcaraNa karavAvALA mAnatA hatA. tethI jinezvarasUrie peAtAnA saMpradAyanI puSTi tathA vRddhi mATe navA navA ma MdiranuM nirmANu karavA, navA tathA purANA zAstronI nakalA karI karAvI jaina bhaMDArAnI sthApanA karavA vagere kAmane vizeSa mahattvanuM samajelA. temaNe paMcaliMgI prakaNa nAmanuM 101 gAthAnuM prakaraNa racyuM. temAM samyakatvanA pAMca liMga, cinha athavA lakSaNunA svarUpanuM varNana karyuM che. te lakSaNA--prazama, saMvega, niveda, anuka MpA ane AsthA. anukapAnA prakaraNamAM kAi paNa rIte saMbaMdha joDIne madira nirmANanA viSaya samAvelA che. temAM jinama Mdira banAvavAnuM samarthana A pramANe karyuM che--je AtmAne samyakatvanI prApti thaI jAya che tenA manamAM saMsAranA veAnA kaSTA joine anukaMpA thAya che. te vicAre che ke te kai rIte kASThanuMya duHkha dUra karavAnA yathAzakita prayatna kare, te vicAre che ke sa MsAranA du:khAthI mukta karavAvALA eka phakta jaina dharma che. jaina dharmanA pAlana sivAya bIjo kAI sAcA upAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAyo pra. 22 389 nathI, mATe je jIva mithyAtvamAM lapaTAI rahelA che tene jaina dharma pratye anurAga kema utpanna thAya tenA vicAra kare che. pachI vicAre che ke mArA nItipUrvaka upArjana karelA dhanathI evuM suMdara jina ma Mdira tathA jinabiMba ( pratimA, mUrti) banAvu ke jethI darzIna, pUjA mahAtsava AdinA prabhAvathI guNAnurAgI manuSyane kheAdhi eTale samyag darzInanA lAbha thAya. jinezvarasUrie jinamaMdira ane jinamUrtinuM game tevA zabdomAM samarthana karyuM hoya te paNa temaNe navA maMdira ke jinabiMbeAnI krAI pratiSThA karAvI nathI. temanA ziSya navAMgI TIkAkAra zrI abhayadevasUrie pratiSThApita ma Mdira ke mUrti bhAgye ja kAMIka haze. zrI abhayadevasUrinA ziSya jinavallabhasUrie vidhicaityanA nAmathI jinama Mdira tathA jinanakSa anAvarAvavA tathA pratiSThA karavAnuM kAma eTalA badhA jorathI karyuM ke temanI ziSya paraMparAnA anuyAyI thavAvALA zrAvakrAe pAchalAM sAtame AsA varSamAM hajArA jainamaMdira banAvyA tathA lAkhA jainamUrti taiyAra karAvI. jaina zvetAMbara saMdha kriyA ane AcArabhedavALA judA judA gaamAM vibhakta thavAthI eka bIjAnI harIkAImAM vivekanA ja saMpUrNa nAza thayeA. e kAraNathI nyAyeApArjita dravyathI vyastavanI vAta sarvathA bhUlAI gaI. dravyastava e nAma cirajIvita rAkhavAnuM parama utkRSTa sAdhana zrAvaka tathA sAdhu bannene mATe banI gayuM. tethI ma Mdira nirmANa, mU`inirmANa tathA sthApana, sadhayAtrA Adi pramukhatAthI thatA gayA. agIyAramI sadI pachInA maMdi| ane mUrtiyAnI pratiSThA prAstione AMka daIne A lekhane vadhAravAnI AvazyakatA nathI. e sadIonI sAhityakRtiomAM ja dravya stavanA e sAdhanAnA eTalA AkarSaka varNana che ke jANe yama, niyama, saMyama, tapa Adi bilakula gauNu ja hAya. ene eka rIte dhanane dhama' uparanA vijaya kahevA joI e. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 mULa jaina dharma ane dravyastavane pUrNa utsAhita karavAvALAmAMthI ja kei ema paNa kahe che ke -" dravyanA sAdhanothI dravyastava svarUpavALo dharma paNa sAdhI zakAya che paraMtu e AraMbhayukta hovAthI ati zuddha nathI. pakSAMtaramAM niHsaMgatA svarUpavALa dharma ati zuddha che. mATe A bhavamAM te mokSa lakSmI Ape che."--(14mI sadImAM thayelA muni suMdara sUri kRta AdhyAtma kalpakuma 4-4). vivAdane lAbha sthAnakavAsIone maLe kahevAnuM tAtparya eTaluM ja che ke mUrtipUjA viSayane vivAda jainasaMdhamAM ekAeka lokAzAha dvArA soLamI sadImAM ja uThAvavAmAM Avyo nahatuM paraMtu te vivAda te purANa kALathI, saMbhavataH tenAthI 1500 varSa pahelAM ja cAlyo Avate hato zrAvako ane sAdhuomAM aMdara aMdara vadhatA jatA e virodhane lekazAhe mUrta svarUpa ApyuM ane virodhane sarva deSa pitAnA zira para laI lIdho. tatkAlIna vidhimAgI kahevAtA sAdhuonI vadhatI jatI drayastavanI pravRttionA pracchanna vidhI sAdhu tathA zrAvakenI #oMkAzAhane madada maLI haze. kAraNa ke teo pote virodha pragaTa karavAnuM sAhasa karI zaktA nahi hoya. temanA pUrvajo A virodhanA kAraNathI ja pUratuM kaSTa bhegavavA chatAM asaphaLa banyA haze. jyAre kalekazAhano virodha karI zakAya nahi ane te baLa prApta karate gayo tyAre te bhUmigata sahAyaka paNa pratyakSamAM AvI gayA haze kAraNa ke kharcALa yajJonI jema ka maMdira vivAdane lAbha lIMkAzAhane nahi paNa sthA. dharmanA sthApaka zrI lavacha saSi, dharmasiMhacha muni tathA dharmadAsajI munine mane hate. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 22 391 nene dravyasta paNa temane mATe asaMbhava hatuM ane tethI teo pitAne mATe dharmane dravyahIna mArga cAhI rahyA hatA, kheda e vAtane che ke A azAMtinA mULanI dhanavAne tathA vyastava dvArA pitAne prabhAvaka kahevaDAvanArA AcAryoe pUrepUrI upekSA karI kAraNa ke teo potAne jJAnI ane bIjAne ajJAnI tathA bhUlelA mAnatA rahyA, jemAM teo Aje paNa mAnI rahyA che. jo ke dhArmika ADaMbare dUra karavAnA pikAre sadAkALathI thatA rahyA che. sthAnakavAsI saMpradAyanA uddabhavane vicAra karavAvALA keI paNa lekhake A aitihAsika tathyane uhApoha karyo nathI. ke jethI ApaNe mULa jaDanI zodha karIne tene nirmULa karI zakIe. sthAnakavAsI samAjanI mAphaka anya saMpradAyanA saMbaMdhamAM paNa aitihAsika daSTithI AtmiyatAnI sAthe vicAra karI zakAya. dareka saMpradAyanuM dRSTikoNa samajIne anekAMta buddhithI samanvayanI bhUmikA banAvAya te Aje paNa ApaNe ApaNane anekAMta, satya ane ahiMsA pradhAna jaina dharmanA anuyAyI siddha karI zakIzuM. -navembara 1860nA "zramaNamAMthI sAbhAra anuvAdita. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa trevIsamuM cAra nikSepa seMdha nAma, sthApanA, dravya ane bhAva e cAra nikSepAmAMthI phakta eka bhAvanikSepAne ja sthAnakavAsIo AdaraNIya pUjanIya mAne che. bAkInA pahelA traNa nikSepAne teo mAnatA nathI. e saMbaMdhamAM sthAnakavAsI je dalIla kare che te badhI meMja thoDA varSa pahelAM mArA "satyadhama prakAza" puratakamAM prasiddha karelI hatI. te vakhata sudhI mane je jJAna maLyuM hatuM te ekapakSI hatuM. kAraNake sthAnavAsIe je rIte vicAra kare che te rIte ja vicAra karatAM huM zikhyuM hatuM. ane tethI eka rIte huM mUrkha banyuM hatuM athavA te mane mUrkha banAvavAmAM AvyuM hatuM. satya jANavA mATe te sAmasAmI bane pakSenI dalIle vAMcavI ane samajavI joIe. saMpradAyavAde ekabIjA saMpradAyanuM sAhitya vAMcavAnI ja baMdhI karI che. te vADAbaMdhIne lIdhe ja jemAM satya jJAna utpanna thaI zakatuM nathI. mane A vAta samajANI tethI ja meM amArA jaina siddhAMta mAsikanA sane 1961 nA phebruArI mAsanA aMkamAM virodha kema mATe? e nAmanA lekhamAM lakhyuM hatuM ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 393 dareka saMpradAyanuM sAhitya vAMce vidhI dalIla vAMce vicAre satya samajavA prayatna kare banatAM sudhI svataMtra nirNaya kare, ane e rIte badhA saMpradAyanuM sAhitya vAMcavAnI agatya upara meM bhAra mUkaye. kAraNa ke tema karavAthI ja ghaNuM matabheda te ApoApa TaLI javAnI saMbhAvanA che. | nikSepa saMbaMdhInI mAnyatAmAM paNa ema ja thayuM che. baMne pakSe ekabIjAnI dalIla samajavAne prayatna karyo heta te ghaNe virodha atyAra pahelAM ja TaLI gaya heta. agIyAramA prakaraNamAM 117 me pAne sthAnakavAsI tathA mUrtipUjakanA nikSepA saMbadhI matabhedanuM varNana karatAM meM batAvyuM che ke sthAnakavAsIe phakta nizcaya nayane vaLagI rahIne bhAvanikSe pAne ja mAne che. paraMtu sAmAnya rIte vyavahArane ullaghIne koI paNa manuSya ekadama nizcayanayAmAM AvI zakato nathI. vyavahAra pALIne ja AgaLa vadhI zakAya che. vyavahAra dharma pALatAM pALatAM vikAsa sAdhIne nizcaya sudhI pahoMcI zakAya che. paNa ekadama nizcaya nayamAM javAthI dhAbInA kUtarA jevI ja sthiti thAya che. jaina dharma vyavahArane avaDyo nathI ke uvekhe nathI, paNa vyavahArane prAdhAnya ApyuM che, te evI rIte ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 mULa jaina dhama ane nizcaya tarapha javAnuM lakSya rAkhIne vyavahAra dharma pALIne AtmavikAsa sAdhatA javuM. sthAnakvAsIe ekalA bhAvanikSepAne ja mAnIne ekdama nizcayanayamAM uDI paDavA mAge che e ja temanI bhUla che. zakti vinAnA mATe bhUsakA mAratAM hADakAMpAsaLAM ja ragavAnA ane khAkharAM thavAnA ja vakhata Ave e vyavahAru vAtane te taddana vicArI krIe che athavA teA mUrtinA virodha karavA mATe ja sthAnakavAsIee jANIjoine nizcayane vaLagI rahevAnA DALa karIne vyavahAradharmane uDADI devAnA prayatna karyo che. vyavahAramAM cAre ya nikSepA AdaraNIya che te vAta munizrIe A lekhamAM sutra siddhAMtanA avataraNA ApIne vistArathI samajAvI che temaja bhAvanikSepAne ja vaLagI rahevAthI sthAnakavAsIe jainadhamanA eka mULa siddhAMta " vinaya " ne cheDI dIe che ane avinayI banI jAya che te vAta paNa munizrIe sArI rIte samajAvI che. tethI temanA A lekha dareka vAMcake barAbara samajIne dhyAnapUrvaka vAMcavA vinaMtI che. e lekha vAMcyA pachI vyavahAra dharmamAM mUrtinI mAnyatA zAsrasiddha che tenI vAMcakane khAtrI thaze. mUrti ane mUrtinI dravyapUjA e mane judI judI AkhatA che te bhUlavuM nahi. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat --na. zi. zeDha www.umaragyanbhandar.com Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 23 cAra nikSepA zrI anuyAgadvAra sUtramAM zAstrakAra kamAve che ke-- jatthaya jaM jANejjA nivakheva nikheve nikha saM jattha viga na jANejjA cakkayaM niksveva vathA // 395 artha :--je vastumAM jeTalA nikSepA jANavAmAM Ave tyAM te vastumAM teTalA nikSepa karavA. ane jyAM je vastumAM adhika nikSepA na jANI zakAya tyAM te vastumAM echAmAM echA cAra nikSepA te avazya karavA. cAra nikSepA nAma nikSepA--vastunA AkAra ane guNathI rati nAma te nAma nisaMpA kahevAya che. sthApanA nikSepA--vastunA nAma tathA AkAra sahita paraMtu guNurahita te sthApanA nikSepe| kahevAya che. dravya nikSepA--vastunA nAma, AkAra tathA atIta anAgata guNu sahita paraMtu vartamAna guNe rahita te dravya nikSepo kahevAya che. bhAva nikSepA--vastunA nAma AkAra ane vartamAna guNe sahita te bhAva nikSepo kahevAya che. jinanA cAra nikSepA zrI jinezvaradeve mAM mahAvIra tyAdi je nAme te nAmajina. te tArakAnI pratimA te sthApanA jina, 13 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 mULa jaina dharma ane jinanAma karma bAMdhyuM hoya evA zrI jinezvara devane jIva te dravya jina ane * samavasaraNamAM dharmopadeza ApavA mATe virAjamAna sAkSAta zrI jinezvara deva te bhAva jina. A cAra nikSepAnA abhAve kaI paNa vastunuM vastupaNuM siddha thaI zake nahi. dareka dravyamAM cAra nikSepa sAthe ja hoya jenuM nAma na hoya tenI AkRti paNa koI prakAre banI zake nahi. jenuM nAma ke AkAra ubhaya na hoya tenI pUrvI para avasthA ane vartamAna avasthArUpa paryAyanA AdhArabhUta dravya paNa heya nahi ane jyAM nAma, sthApanA ke dravya traNene abhAva hoya tyAM vastuno bhAva ke guNa heya ja kayAMthI? eTale vyAdika traNe nikSepAne mAnyA sivAya kevaLa bhAva nilevAne mAnavAnI vAta e zazazRMgavat kalpita che. bhAvanuM sAkSAta bhAna karAvanAra ekale bhAva nathI. paraMtu tenuM nAma, AkAra ane pUrvApara avasthA e saghaLuM maLIne ja kaI paNa padArthanA bhAvane nizcita baMdha karAve che. bhAva nikSepAne ja mAnanArAnA vartanamAM virodha phakta bhAva nikSepAne mAnIne jeo nAma vigere nikSepAne mAnavAnI nA pADe che teoe samajavAnuM ke(1) keI duSTa purUSa ApaNI pUjya ke kitanuM nAma laine nidA kare, gALo Ape ke tiraskAra kare te zuM gusse thatuM nathI ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 397. (2) athavA teja pUjya ke priyanA nAmathI temanI tArIpha ke prazaMsA kare te rAjI thatA nathI? avazya thAya che tethI nAma nikSepa nakAme che ema kahenAra kheTa che. e ja rIte- (3) pitAnA pUjya AdinI pratikRti ke chabIne kaI duSTa AcAravALI strI AdinI sAthe rAkhI tenA uparathI kuceSTAvALI chabI utarAvI laI koInAlAyaka mANasa sthaLe sthaLe avarNavAda bele to tenI mUrti nahi mAnanArAone paNa zuM koI nahi caDhe? avazya caDaze. mATe sthApanA nikSepa paNa nakAmo che e vAta kheTI che. (4) nAma ane sthApanAnI jema pitAne pUjya AdinI pUrvApara avasthAnI burAI ke bhalAI sAMbhaLavAthI roSa ke AnaMda pedA thAya che. ane pUjyanA sAkSAta avarNavAda ane apazabda sAMbhaLavAthI paNa tenA rAgI loka avazya kukha pAme che tathA prazaMsA sAMbhaLavAthI sukha paNa pAme che. tethI cAreya nikSepamAM pRthaka pRthakapaNe asara nipajAvavAnI zakti pragaTapaNe rahelI che ema spaSTa thAya che. nAma nikSepa kaI paNa vastunA sakita karelA nAmanA uccAraNathI te varatune badha karAvavo te nAma nikSepAne viSaya che. zrI kaSabhadeva Adika covIsa tIrthakaronA nAma teonAM mAtApitAe janma vakhate pADelA hoya che. te nAmanuM kAraNa temanA guNa nathI, paNa mAtra eLakhavAno saMketa che. nAma pADavAmAM jo guNa eja kAraNa hoya te badhA tIrthaka samAna guNavALA hovAthI badhAnuM ekaja nAma paDavuM joItuM hatuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 mULa jaina dharma ane samAna guNavALAnAM aneka nAme teA ja paDI zake che ke jo nAma pADatI vakhate guNanI apekSA uparAMta AkAra AdinI bhinnatA upara paNa lakSa ApavAmAM Ave. cAvIsa tIrthaMkarAnA gusamAna hovA chatAM pratyekanA AkAra, pratyekanI pUrvApara avasthA vigere bhinna bhinna hatAM. te ja rIte eka ja nAmanI aneka vastu jyAM hAya che tyAM paNa te nAma vaDe je kAI amuka vastunA kheAdha thAya che. tenu kAraNa paNa te vastumAM rahelA guNa, AkAra AdinI bhinnatA che. ahIM eTaluM samajI rAkhavuM joIe ke pahelA traNa nizleSA tenA ja vaMdanIya pUjanIya che ke jeonA bhAva nikSepA paNa vaMdanIya pUjanIya che. ane eja kAraNe zrI bhagavatI, zrI uvavAI ane zrI rAyapaseNi Adi sUtreAmAM zrI tIrthaMkara deza ane bIjA paNa jJAnI maharSionA nAma nikSepo vaMdanIya chaeN, ema kramAvyuM che. te te sthadrAe pharamAvyuM che ke-- taM mahAphalaM khalu bho devANuppiyA / tahAruvANaM arihaMtANaM bhagavaMtANaM nAma goassavi savaNaya yAe / a--tathArUpa zrI arihaMta bhagavatAnA nAma gAtra paNa sAMbhaLavAthI kharekhara mahA phaLa thAya che. cAra tathA deza prakAranA satya nAma nikSepAnu mahatva jaNAvavA mATe zrI sthAnAMga sUtranA ceAthA tathA dazamA ThANAmAM paNa pharamAvyuM che ke ------ cauvvihe sacce panate taM jahA - nAma sacce, ThavaNa sacce, dabva sacce, bhAva sacce / tathA dasavihe sacce panate taM jahA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 39 jaNavayasammayaThavaNA nAme ruve paDuncasacce ya / vavahAramAvajoge dasame uvammasacce a|| artha-cAra prakAranAM satya kahyAM che te A pramANe-(1) nAma satya, (2) sthApanA satya, (3) dravya satya ane (4) bhAva satya. tathA zrI tIrthakara dee daza prakAranAM satyo batAvyAM che te A pramANe- (1) janapada satya (4) nAma satya (7) vyavahAra satya (10) upamA (2) sammata satya (5) rUpa satya (8) bhAva satya. (3) sthApanA satya (6) pratItya satya (8) ga satya janapada satya-pANIne kaI dezamAM paya kahe che, ke dezamAM pacca kahe che, ke dezamAM udaka kahe che ane kaI dezamAM jaLa kahe che. iyAdi janapada satya che. samata satya-kumuda, kuvalaya Adika puSpa paNa paMkathI utpanna thAya che. chatAM paMkaja zabda araviMda-kusumane ja saMmata che. te sammata satya. ApanA satya-lepa Adine viSe arihaMta pratimA, eka Adi aMkavinyAsa ane kArlApaNu Adikane viSe mudrA vinyAsa Adi sarva sthApanA satya che. nAma satya-kuLanI vRddhi na karate heya to paNa kuLavardhana ityAdi nAma te nAmasatya. 25 satyavatanA guNa na hoya ane kevaLa liga mAtrathI vatI kahevAya te rUpasatya. pratIya satya-anAmikA AMgaLI kaniSThAne AzrI dIdhuM kahevAya ane madhyamAne AzrI hasva kahevAya te pratItyasaya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 mULa jaina dharma ane vyavahAra satya parvata upara tRNa Adi baLatAM chatAM "parvata baLe che' ema kahevuM. pANI jhame paNa kahevuM ke "ghaDe game che" ane udara hevA chatAM kahevuM ke "anudarA kanyA." e sarva vyavahAra satya che. bhAvasatya-bagalA ujaLA che ane bhramaro kALa che. ema kahevuM te-bagalA ane bhamarAmAM pAMca varNo che paraMtu te te varNonI utkRSTatAthI ujaLA ane kALA kahevAya che. te bhAvasatya che. yogasatya-daMDane vege daMDI, chatranA yoge chatrI ityAdi kathana te yogasatya. upamA satya-samudra sarakhuM taLAva ityAdi kathana e upamA satya che. sthApanA nikSepa varatunuM nAma mAtra sAMbhaLavAthI vastune bedha ane bhakti thavA saMbhava che te pachI vastunI AkRti ke jemAM nAma uparAMta AkAra che tenAthI adhika bedhA ane bhakti kema na thAya? ane te karavA mATe koNa IcchA na rAkhe? nAmanikSepe jema zAstra siddha che tema sthApanA nikSepa paNa aneka zAstrothI siddha che. zrI anugadvAra sUtre daza prakAre sthApanAnuM sthApana karavAnuM kaheluM che. (1) kATamAM (4) lepa karmamAM (7) dhAtunA rasa pUravAmAM (10) keDamAM (2) citramAM (5) graMthanamAM (8) maNikAnA saMghAtamAM (3) pathImAM (6) veSTanakriyAmAM (9) zubhAkAra pASANumAM A dazA prakAromAMthI koI paNa prakAramAM kriyA tathA kriyAvALA puruSane abheda mAnI, hAtha joDelA tathA dhyAna lagAvelA Avazyaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 41 kriyA sahita sAdhunI AkRti rUpe athavA AkRti rahita sthApanA karavI athavA Avazyaka sUrane pATha lakho te sthApanA Avazyaka kahevAya che. hAtha joDela ane dhyAna lagAvela Avazyaka kriyA karavAnuM rU5 te je sabhAva sthApanA che te pachI pavAsanayukta, dhyAnArUDha, maunakRti, zrI jinamudAyaka pratimA te sthApanAjina kema kahevAya nahi ? je pratimA te sthApanAjina nahi te pUrvokta svarUpa Avaka paNa sthApanA Avazyaka kahevAya nahi ema karavA jatAM zrI anuyoga dvAra sUtranA pAThane apalApa kema nahi thAya? sUtranA pAThane lepa ke apalA5 jene nahi kare che tene te zrI jinasvarUpa pratimAne sthApanAjina tarIke niHsaMzayapaNe svIkAravI ja paDaze. cu akSarenI sthApanA ja che sthApanAne nirarthaka gaNavAmAM Ave te jaina dharmanA tamAma sUtra siddhAMta paNa nakAmA thaI jAya. kAraNa ke te paNa zrI vItarAmadevanA arUpI jJAnanA aMzarUpI akSaronI sthApanA ja che. ane je sUra siddhAMtane lepa thAya te pachI jaina dharmane paNa lepa ja thaI jAya. jeone dharmanA lepakIna banavuM hoya teone sthApanAnI avagaNanA karavI keI paNa prakAre pAlave ema nathI. jema nAmanI sAthe cAre nikSepA joDAyelA che tema sthApanAnI sAthe paNa cAreya nipA joDAyelA che. je ema na hoya to vAghanuM civa jevAthI bakarIne khyAla Avavo joIe ane bakarInuM citra jevAthI vAghane khyAla Avato joIe. paraMtu tema thatuM nathI kAraNake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 mULa jaina dharma ane jenuM citra jovAmAM Ave che tenA cAre nikSepa mananI sAthe khaDA thaI jAya che. je ema na thatuM hoya to zrI RSabhadeva svAmInI pratimA jotAM zrI pArzvanAtha prabhunuM smaraNa thaI javuM joIe. kAraNa ke bannene bhAva nikSepa ekasarakho hovA chatAM eka tIrtha karanI mUrti jevAthI anya tIrthakarane bodha thatuM nathI. tenuM kAraNa e mUrtinI sAthe joDAyelA anya nikSepAo sivAya bIjuM zuM che? koInA gurunuM nAma rAmacaMdra che ane te nAmanA saMsAramAM lAkho puruSo vidyamAna che. gurunA nAmavALA "rAmacaMdra' evA akSaromAM gurunA AkAranuM koI paNa cinha te che ja nahi. chatAM kaheze ke rAmacaMdra zabdathI mAtra gurunuM ja smaraNa ane gurune ja namaskAra thayo paNa bIjAne nahi te kahevuM paDaze ke rAmacaMdra nAmanA pitAnA gurune ja namaskAra karavA mATe gurunI AkRti Adine manamAM sthApana karelI ja haze. A rIte pratyakSapaNe ke parokSapaNe sthApanA nikSepe baLAtkAre paNa gaLAmAM AvI ja paDe che. sthApanA pUjanIya hevA mATe zake ahIM je evI zaMkA thAya ke-sthApanA nirjIva hevAthI kAryasAdhaka ane pUjanIya kema bane? samAdhAna tenuM samAdhAna e che ke-nirjIva vastu mAtra je nirarthaka ane apUjanIya heya to zrI samavAyAMga, zrI dazAzrutaskaMdha, zrI dazavaikAlika Adi sUtreAmAM pharamAvyuM che keShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 403 gurUnI pATa, pITha, saMthAra vagere vastuone paganI Thera lAgI jAya te paNa zigyane gurunI AzAtanAne doSa lAge. ene mATe zuM kaheze ? gurUnI pATa Adi nijIva to che ja. pUveta vastuo ajIva hovA chatAM gurUonI sthApanA hevAnA ane tene avinaya karavAthI ziSyane AzAtanA lAge che. ane vinaya karavAthI bhakti ane zubha phaLanI prApti thAya che. tema zrI jinezvaradevanI mUti e zrI jinezvaranI ja sthApanA hovAthI tenI AzAtanA ke vinaya karavAthI zubhAzubha phaLanI prApti thAya che temAM pUchavuM ja zuM? vinaya e zrI jaina zAsanamAM mukhya manAya che. te guNanA pAlananI khAtara zrI jinezvaradevanI sthApanA svarUpa mUrtinI bhakti Adi karavI e paNa zrI jaina dharmamAM mukhya vastu gaNAya emAM Azcarya jevuM zuM che? vaLI sAdhuonAM vastra, pAtra, kaMbala, rajoharaNa ane muhapatti Adi upakaraNa ajIva hevA chatAM te vaDe zuM cAritra guNanI sAdhanA thaI zakatI nathI? zAmAM eTale sudhI kahyuM che ke -" lAkaDInA cheDAthI khelatA bALakane A haThAvavA kaI sAdhu tene ema kahe ke, he bALaka, tArI lAkaDI haThAva, te munine asatya bolyAno doSa lAge. e dRSathI bacavA mATe sAdhue ema ja kahevuM joIe ke-he bALaka tArA gheDa haThAva." lAkaDImAM koI sAkSAta ghoDApaNuM to che ja nahi, mAtra tenI asadabhUta sthApanA che. te paNa tene mAnavI jarUrI che te pachI zrI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404: mULa jaina dharma ane AI dayA-dharmane sthApanA hevAthI ja gAtuM nathI. jinapratimA, e te zrI jinezvara devonI sabhUta sthApanA mAnyA vinA kema cAle? vaLI khAMDanAM ramakaDAM jevA ke--hAthI, gheDA, kUtarA, bilADA, gAya, manuSya vagere khAvAthI paMcendriyanI hatyA karyAnuM pApa lAge ema sau kai dayA-dharmane samajanAra mAne che. te badhI ja vastuo nirjIva che. te paNa temAM jIvapaNAnI sthApanA hevAthI ja khAvAne niSedha karavAmAM Ave che. te sivAya bIjuM koI paNa kAraNa jaNAtuM nathI. vaLI bhIMta upara cItarelI strInI AkRti vikArane hetu hovAthI sAghue na jevI joIe e je niSedha karavAmAM AvyuM che te paNa nirjIva vastu asara karanArI che. ema zuM nathI jaNAvate? nijIva sthApanAnI jabara asara jaNavatA dRSTAMto sthApanA nirjIva hovA chatAM tenI keTalI jambara asara thAya che te jANavA mATe nIcenA daSTAMto jagajAhera che. 1. prativratA strI pitAnAM prANezanI chabIne jotAMnI sAthe atyaMta harSane ja pAme che. paraMtu kadIpaNa dveSane pAmatI jaNAtI nathI. 2. prajAvatsala rAjAonA bAvalAne jevAthI vaphAdAra raiyata nArAja na thatAM prasanna ja thAya che. ane e ja kAraNe evA rAjA mahArAjAonA tathA mahAna parAkramI puruSonAM bAvalAMo temanA smaraNArthe ubhAM karelAM sthAne sthAne najare paDe che. 3. paradezavAsIo pitAnA svajana AdikanA hastAkSaranA patrane jevAthI paNa svahinaiSio maLyA eTale saMtoSa anubhave che. 4. pitAnA vaDIle tathA ISTa mitronI chabI jotAM ja temanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hulanA saMpradAyA pra. 23 405 upakAra ane guNe!nuM smaraNa thaI Ave che ane hRdaya premathI prakrullita bane che. 5. kAkazAstranAM strIpuruSanAM viSaya sevananAM cerAthI Asane Adine jovAthI kAmIneAne tatkALa kAtrikAra utpanna thAya che. jovAthI megI 6. yeAgAsananI vicitra AkrAranI sthApanA puruSonI mati yAgAbhyAsamAM prema dhAraNa karanArI thAya che. 7. bhUMgALanA abhyAsIone nakazA vagere jovAthI lAkamAM rahela aneka vastuonuM jJAna sahelAIthI thayuM zake che. 8. zAstro sabaMdhI akSareAnI sthApanAthI, te jonAra manuSyane tamAma zAstronu jJAna paNa thAya che. 9. kSetramAM puruSonI AkRti (cADIo) ubhI karavAthI te AkRti nirjIva hAvA chatAM tenAthI kSetranI rakSA sArI rIte thaI zake che. 10. lekAmAM kahevAya che ke--azAkavRkSanI chAyA citAne dUra kare che, DALa puruSonI ke RtuvatI onI chAyA azubha asara nipajAve chaeN. ane garbhavatI strInI chAyAnuM ullaMdhana karavAthI bhegI puruSanA puruSAthaeN kSaya pAme che. vigere 11. satI strInA pati paradeza gaye haiAya tyAre te strI potAnA patinI chabInuM rAja na karI sateSa pAme che. zrI rAmacaMdrajI vanavAsa gayA tyAre temanA bhAI bharata rAjA rAmanI pAdukAnI rAma pramANe pUjA karatA hatA. sItAjI paNa rAmanI AMgaLInI mudrikAnuM AliMgana karI sAkSAta rAmane maLyA jeTale AnaMda anubhavatA hatA. rAmacaMdrajI paNa hanumAne lAvelA sItAnA avArane dekhAvathI atyaMta sukhane pAmyA hatA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 401 mULa jaina dharma ane zrI pAMDava caritramAM paNa kahyuM che ke-droNAcAryanI pratimA sthApana karI tenI pAsethI lavya nAmanA bhIle arjunanA jevI dhanuSyavidyA siddha karI hatI. uparanAM keTalAMka daSTAMte evAM che ke temAM zarIrane AkAra paNa sara raheto nathI. evI nirjIva vastuothI paNa saMtoSano anubhava maLato dekhI zakAya che te pachI sAkSAta paramAtmAnA svarUpane bAdha karAvanArI mUrti, pUrNAnaMda je mokSa tene hetu kema na thAya? zAMta mudrAvALI zrI vitarAga paramAtmAnI pratimAnI, temanA nAma grahaNapUrvakanI pUjA, jJAnavAna prabhune vahelA moDA avazya prApta karAvI Ape che. je vastunA bhAva nikSepA upara manuSyone saMpUrNa Adara hoya che tenAM nAma, sthApanA tathA guNagrAmanA smaraNa, darzana ke zravaNathI jarUra te te vastu paranA prema ane AdaranI vRddhi thAya che. jenA bhAva upara yAra che tenA nAma, mUrti ke guNane mAna AyAthI te sakSAta vastune ja mAna ane Adara ApyAne anubhava thAya che. kAI zrImaMta pitAe paradezathI pitAnA putrane patra dvArA sUcanA karI ke-"amuka puruSane pAMca hajAra rUpiyA Apajo." have te putra te patrane pitAnA sAkSAta hukama rU5 mAnIne tene amala kare ke nahi? je amala kare ema kaheze te te hukama kAgaLamAM sthApanA 25 hovAthI sthApanA mAnya rAkhavA lAyaka siddha thaI gaI je kaheze ke "kAgaLa mAtrathI amala na kare to tema karanAra putre pitAnI AjJAnuM pAlana karyuM gaNAze ke ullaMdhana karyuM gaNAze? pAlana nahi paNa avazya ullaMghana karyuM gaNAze. e nyAye zrI tIrthakara-gaNadhara-praNIta stramAM pratipAdana karela sthApanA nikSepAne mAnya rAkhanAra khuda bhagavAnano ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapradAya pra. 23 407 Adara karanAro ane mAnya nahi rAkhanAra khuda bhagavAnanuM ja apamAna karanAra ane emAM lezamAtra Azcaya nathI. peAtAnA vaDIlanI chabIo, phoTA, peinTIMgA vaDIlanA Abehuba svarUpanA khAdha karAvanAra DhAvAthI temanA bhAva nikSepA tarapha AkarSaNa karAve temAM navAI nathI. paNa vaDIlanA Abehuba svarUpane zrAdha nahi karAvanAra evA temanAM vastra, AbhUSaNa ane peASAka vagere dekhavAthI paNa temanAM guNa sAMbharI Ave che. upakArI, ArAdhdhatama, anaMta jJAnI, zAMta nirvikAra ane dhyAnAraDha bhavya devanA guNAnuM smaraNu kema na thAya ? ApyAthI. khuda tenA vinaya karyo avasya kahevAya. jo avarUpa sthApanA nikSepo sarvathA niraka hAta tA pUrvakta kAryamAM je prakAranA judA judA bhAva Ave che te na AvavA joI e. A uparathI vicAravuM joIe ke--parama pUjanIya, parama devAdhideva zrI tIrthaM 'kara bhagavAnanI mUrtinA darzanathI zrI vItarAga tathA temanI te mUrtine mAta ema kema na kahevAya ? eTaluM ja nahi paNa temanI mUrtinAM vAravAra darzana, pUjana ane sevanathI temanA bhAva nikSepA uparanA Adara ane prema divase divase adhikane adhika avazya vadhatA jAya. je vastunA bhAva nikSepA upara prema DrAya che tenI sthApanA Adi upara pazu prema Ave che. ane jenA bhAva nikSepA upara dveSa DeAya tenA nAma sthApanA vagere cAre nikSepA upara dveSa-buddhi paNa bhAve ja che. kemake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 mULa jena dharma ane sAkSAta zatrune joIne jema vera bhAva pedA thAya che tema tenI mUrti ke chabI jevAthI athavA tenuM nAma vagere sAMbhaLavAthI paNa zuM cheSabhAva pragaTa thato nathI? avazya pragaTe che ja. jeo tIrthakaranA bhAva nikSepa upara bhakti rAkhe che ane temanI mUrti vagere upara dveSa dharAve che teone pUchavAnuM ke-tamArI mAnyatA pramANe te tamArA mitra Adine sAkSAta jotAM prema thavo joIe. paraMtu temanI mUrti tathA nAma vagere jevA ane sAMbhaLavAthI prema na thavo joIe. paraMtu Avo UlaTo krama koI paNa jagyAe jovAmAM AvatuM nathI, kadAca kahevAmAM Ave ke-"zatru ane mitra ubhayamAM samabhAva rAkhavo joIe. kiMtu rAgadveSa na karavuM joIe. paraMtu A kathana mAtra kahevA pUratuM che. moTA moTA yogIzvare paNa jyAM sudhI temane ghAtakarmonA yoga na chUTayA heya tyAM sudhI rAgadveSathI chUTI zakyA nathI. te saMsAranI aneka jaMjALanA mehamAM phasI paDelA gRhastha rAgadveSarahita samabhAvavAnI avasthAmAM rahI zake ema kahevuM ke mAnavuM e vaMcanA mAtra che. eka taraphathI zrI tIrtha karadevanA bhAvanikSepA upara rAga rAkhavAnI vAta karavI ane bIjI tarapha samabhAvamAM rahevAnI vAta karavI emAM pratyakSa mRSAvAda che. bhAvanikSepo para rAga ane mUrti para deSa e rAgadveSa rahitapaNanuM lakSaNa zI rIte gaNAya? eka nikSepA upara TheSa rAkhavAthI bIjA nikSepA upara paNa dveSa svata: siddha thaI jAya che. sthApanA nikSepo upara 2Sa dhAraNa karIne bhAvanikSepA upara raga hevAnuM batAvavuM emAM AtmavaMcanA sivAya bIjuM kAMI nathI.. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 22 409 niyama te e che ke je jIva pratyakSa vidyamAna na hoya tenA upara zuddha bhAva pedA karavA mATe tenI sthApanAnA sevana sivAya tenA je anya koI saraLa upAya che nahi. vinA sthApanAe avidyamAna vastu pratye zuddha bhAva pragaTa karI zakAtuM nathI. cAre nikSepa A rIte paraspara saMbaMdha dharAvanArA che. eka vinA bIjA nikSepA TakI zakatA ja nathI. sthApanAne nirAdara karanArane pUchavAnuM ke-vartamAna samayamAM je noTanuM calaNa che tevI eka hajAra rUpI AnI neTa tamArI pAse hoya tene tame hajAra rUpIA mAne che ke kAgaLane kaTake mAne che ? je kahezo ke-ame te tene kAgaLanA kaTakA tulya mAnIe chIe to tene sAdhAraNa kAgaLanA kaTakAnI jema ekAda paisAmAM ke maphatamAM bIjAne ApI kema detA nathI? tenA uttaramAM kaheze ke--e bhUkha keNa heyo ke hajAra rUpIAne eka paisAmAM ke mahatamAM ApI dIe ? te pachI jarA hRdayacakSune khelI vicAravuM joIe ke-jema eka hajAra rUpI AnI gerahAjarImAM teTalI rakamanuM kAma eka neTathI kADhI zakAya che tema zrI jinezvaradavanI anupasthitimAM temanI mUrti dvArA sAkSAta bhagavAnane pUjavAnuM phaLa avazya meLavI zakAya. dravya nikSepa je vastu bhUtakALamAM ke bhaviSyakALamAM amuka kAya nA kAraNarUpe nakkI thaI cukI che te kAraNabhUta vastunA kAryanuM ArepaNa karavuM tenuM nAma dravya nikSepe che, jema mRtaka sAdhumAM tathA koI sAdhu thanAra che temAM vartamAna samaye mAdhupaNuM na levA chatAM mAdhupaNAne Aropa karI sAdhu kahevAmAM Ave che te dravya nikSepAne AzrayIne sAdhupaNuM samajavAnuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 mULa jaina dharma ane ane e ja kAraNe sAdhu thayA pahelAM sAdhu thanArane dravya sAdhu mAnIne tenI dIkSAne mahatsava moTI dhAmadhUmathI ujavavAmAM Ave che. tathA sAdhunA mRta kalevarane dahana kriyA vakhate pAlakhImAM besADI paisAne uchALatAM ThAThamAThathI laI javAmAM Ave che. ane leke paNa tenAM darzana karavA mATe deDAdoDI kare che. - zrI tIrthakarone janma tathA nirvANa samaye vaMdana namaskAra karavAne pATha zrI jabuddIpa prajJapti Adi zAstromAM che. to te namaskAra zrI tIrthaMkaradevanA dravya nikSepane thayo gaNAya. ane nahi ke bhAva nikSepAne thayo gaNAya. kAraNa ke jyAM sudhI kevaLajJAna na thAya tyAM sudhI bhAva nikSepa kahevAya nahi. bhagavAna zrI RSabhadeva svAmInA janma vakhate zakeMdra namaskAra karyAne ullekha zrI jakhadvIpa pratijJAmAM nIce mujaba jaNAvela che- namothuNaM bhagavao totthagarasso Aigarassa jAva saMpAviu kAmassa baMdAmiNDaM bhagavaMtaM tatthagayaM ihagayaM SAsau me bhathavaM tatthagae dahagayaM tikaDu vaMdai NamaMsai // tathA te ja sUtramAM kahyuM che ke-zakeMdra zrI hariraNagamelI devanI mAraphata hitane vAstu ane sukhane vAste tIrthakara devane janma mahatsava karavAne mATe pote javA viSe abhiprAya devatAone jaNAvyo che. te sAMbhaLI manamAM harSita thaI- keTalAka devatA vaMdana karavA sArU, keTalAka pUjA karavA sArU, keTalAka sAkAra karavA sArU, keTalAka kautuka jevA sArU, keTalAka zrI jinezvaradevanA pratye bhakitarAga nimitte, keTalAka keMdranA vacananI khAtara; Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 411 keTalAka mitronI preraNAthI, keTalAka devIonA kahevAthI, keTalAka pitAne AcAra samajIne (jemake samyam daSTi devoe zrI jinezvara devanA janma mahatsavamAM avazya bhAga levo joIe.) e vagere kAraNene svacitamAM sthApana karI ghaNAM dedevIe zadinI pale hAjara thayA. je dravyanisepe apUjanIka nirarthaka hatA te muvamAM "sukhane vAste tathA bhaktinimitta" ItyAdi zabda vaMdananA adhikAramAM kApi na Avata. - tathA zrI RSabhadeva svAmInA nirvANa samaye paNa zakeMdranuM Asana kaMpAyamAna thatAM avadhijJAnathI bhagavAnane nirvANa samaya jANI zake bhagavAnane vaMdana namaskAra karyo ane sarva sAmagrI sahita zrI aSTApada (himAlaya) tIrtha para jyAM bhagavAnanuM zarIra hatuM tyAM AvI udAsInatApUrvaka aThThavALI AMkho sameta zrI tIrthakara devanA zarIrane traNa pradakSiNA I mRtakane yogya sarva vidhi karI, ItyAdi vigatanA je pADe che teya dravyanikSepAnI paNa vaMdanIyatane siddha kare che e nivAya bIjI rIte paNa dravya nikSepe ane tenI pUjanIyatA siddha thAya che. zrI bhadeva svAmInA vakhatamAM tathA vartamAnakALamAM Avazyaka kriyA karatI vakhate sAdhu zrAvaka tamAma catuzini stava athavA logassasUtrano pATha bele che. zrI RSabhadeva svAmInA vakhatamAM bIjA trevIsa tIrthakaronA jIva corAzI lAkha jIva yonimAM bharAtA hatA. tethI temane te vakhate karela namaskAra bhAvanikSepathI thaye gaNI zakAya nahi paraMtu vyanikSepathI ja karyo gaNAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : - ------------------- - -------------... -- --- 12 mULa jaina dharma ane vartamAnakALamAM te temanA ekeya bhAvanikSepe nathI kAraNake badhA siddhagatimAM gayelA che. tethI bhAvanikSepe arihaMta tarIke nahi paNa siddha tarIke virAjamAna che. je eka bhAva nikSepane mAnI bIjA nAma, sthApanA ane dravya nikSepane mAnavAnA na heta te legassa dvArAe kene namaskAra thAya? logassanI aMdara pragaTapaNe mahaMte ttirUTsa ane ravIve vahI kahIne covIse tIrthakarone yAda karyA che. tIrthakaranuM e smaraNa bhAva nikSepe che ja nahi kti nAma tathA dvavyanikSepe ja mAnavAnuM che, jeo e be nikSepAne mAnavA taiyAra nathI. enA mate logassane mAnavAnuM rahyuM nathI. ane legassane nahi mAnavAthI AjJAbhaMgane mahAdeSa kapALe coMTayA vinA paNa rahe nahi, | vaLI sAdhu sAdhvIne pratikramaNa sUtramAM paNa kahyuM che ke- ) namo cauvIsAe tIthayarANaM usabhAi mahAvIrapajjavasANANa artha_zrI RSabhadeva svAmIthI zrI mahAvIra svAmI paryata covIzeya tIrthakarone namaskAra thAo. AmAM paNa te nAmanA tIrthaMkaro bhAvanikSepe vartamAnamAM koI nathI, kiMtu dravyanakSepe che. vyanikSepa nahi mAnanArane pratikramaNa Avavyaka paNa mAnavAnuM rahetuM nathI. ane ethI paNa AjJAbhaMgane mahAdoSa lAge che. bhAvanikSepane viSaya amUrta hovAthI, atizaya jJAnIo sivAya bIjA koIthI paNa sAkSAta jANe ke samajI zakAtuM nathI. e kAraNe zrI jena siddhAMtamAM saghaLI kriyAonuM "naigama, saMgraha, vyavahAra ane RjusUtra" e cAra dravyapradhAna narenI mukhyatAthI ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 413 varNana karAyeluM che. dravyanikSepAnA prAdhAnyavALI kriyAone jo nakAmI mAnavAmAM Ave to jaina matane lepa ja thAya che. jaina siddhAMtane mAnya rAkhanAra AtmAoe dravyArthika cAra nayAne mAna ApI vyakriyAne Adara karavo yogya che. dunikSepAnA prAdhAnyavALI kriyAo pariNAmanI dhArAne vadhAranArI che. tethI bhAvane paripUrNa nizcaya thayA vinA paNuM vrata paccakhANa Adi karAvavAnI rIta jainazAsanamAM cAlI rahI che. * zrI anuyAgadvAra sUtra, ThANAMga sUtra, bhagavatI sUtra tathA sUtrakRtAMga sUtra vagere sUtramAM dravyanikSepAnI siddhi karelI che ane dravya vinA bhAva kadApi na saMbhave ema sapramANa sAbita karI ApyuM che. bhagavAnanI bhAva avasthA atIndriya heI ikiye ane manane agocara che. tene Idriya ane mAnasacara karavA mATe temanA nAma, AkAra ane dravyanI bhakti choDIne kevaLa bhAvanI bhakti karavI ke thavI e asaMbhavita che. bhAvanikSepa je je nAmavALI vastumAM je je kriyAo thAya che, te te kriyAomAM te te vastuo varte te bhAvanikSepa che. jemake-upayoga sahita Avazyaka kriyAmAM pravRtti karI rahela sAdhu, e bhAva nikSepe Avazyaka gaNAya che. dareka vastunuM svarUpa A rIte cAre nikSepAthI jANI zakAya che. temAMthI eka paNa nikSepa je na mAnavAmAM Ave te te vastupaNe TakatI ja nathI. - je vastune jevA bhAvathI mAnavAmAM Ave che, tenA cAre nikSepa tevA bhAvane ja pragaTa kare che. zatrubhAvavALI vastunA cAre nikSepa thavubhAvane pragaTa kare che ane mitrabhAvavALI vastunA cAre Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 mULa jaina dhama ane nikSepA maitrIbhAvane utpanna kare che. kalyANakArI vastunA cAre nikSepA kalyANabhAvane pedA kare che. ane akalyANakArI vastunA cAre nikSepa akalyANabhAvane pedA kare che. heya, nAya, upadeyanA nikSepAnI samaja. A saMsAramAM sAmAnya rIte tamAma vastuo hema, oya ane upAdeya e traNe bhedamAMthI kAI ne kAi eka bhedanI hAya che. dAkhalA tarIke-- strIsa'ga. heya vastunA nikSepA sAdhuone strIonA sAkSAta saMgane niSedha karavAmAM AvyA che, sAkSAta saMga e haiya che. tethI strIonA nAma, AkAra ane dravyane paNa niSedha thaI jAya che. sAdhu puruSAne strIene bhAva nikSepe| jema varjya che tema-- nAma nikSepAthI strIkathAnA paNa niSedha che, sthApanA nikSepAthI strInI cItarelI mUrtine jovAnA paNa niSedha che. tathA dravya nikSepAthI strInI pUrvApara bAhya avasthA tathA mRta avasthA AdinA saMdhane paNa niSedhyeA che. e rIte heya rUpa vastunA cAre nikSepA heyarUpa bane che. mAtra bhAva nikSepe mAnanArA strInA bhAva nikSete vaI, zuM bAkInA traNe nikSepAne Adara karI zakaze ? kadI ja nahi, jJeya vastunA nikSepA e ra te reya vastunA bhAva nikSepa jema jJAnaprAptimAM nimitta banI zake che tema cAre nikSepA jJAnaprAptimAM nimitta bane zake che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 23 415 jabIpa, bharatakSetra, meruparvata, hAthI, gheDA ityAdi vastuo che. teone jema sAkSAta jevAthI baMdha thAya che tema tenA nAma, AkAra Adi jevA sAMbhaLavAthI paNa te vastuone bedha thAya che. upAdeya vastunA nikSepa heya ane zeyanI jema upAdeya vastu paNa cAreya nikSepAthI upAdeya bane che. zrI tIrthakara deva jagatamAM parama upAdeya hovAthI temane cAre nikSepa paNuM parama upAdeya bane che. samavasaraNamAM birAjela sAkSAta zrI tIrthaMkaradeva bhAvanikSepe pUjanIka che. mATe "mahAvIra ityAdi temanA nAmane paNa leke pUje che. vairAgya mudrAe yukta, dhyAnArUDha avasthAmAM rahelI temanI pratimAne paNa sthApane nikSepathI loko pUje che. tathA vyanikSepe temanA janma tathA nirvANa avasthAne paNa kAdika deva bhaktibhAvathI name che, pUje che ane tene satkAra vigere kare che. ethI UlaTuM anya devane bhAvanikSepa tyAjya hovAthI, teonA bAkInA traNa nikSepa paNa samyagdaSTi AtmAone choDavA lAyaka bane che. e ja kAraNe AnaMda Adi daza zrAvakoe harihara Adi anya ravane vaMdana namaskAra nahi karavAnI pratijJA karI hatI. te vakhate hari, hara Adi dave bhAvanikSepa vidyamAna nahi hatA. mAtra temanI mUrtio hatI. tethI AnaMda Adika zrAvakanI nA namavAnI pratijJA sthApanAnize teonI mUrtine uddezIne hatI, e ApoApa siha thAya che. e ja rIte harihara Adi devonI mUtione nahi namavA niyama e zrI jinamartine namaskAra karavAnA vidhAnane paNa svataH siddha karI Ape Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 mULa jaina dhama ane che. jema kAI e rAtribhAjanane tyAga karavAne niyama aMgIkAra karyAM tethI tenI divase bhAjana karavAnI vAta ApoApa siddha thaI ja jAya che. te ja rIte uparanI vAta samajI levI. ! e mujaba cAre nikSepAne parasparano sabaMdha samajI levAnA che. temAM vizeSa eTaluM che ke--jenA bhAva nikSepA zuddha ane va MdanIya che tenA ja bAkInA nikSepA vandvanIya ane pUjanIya che. khIjAnA nahi. zakA kAI ema prazna kare ke--marelA baLadane joI ne kAI pratimAdha pAme tethI zuM te pUjavA yogya banI jAya che ? samAdhAna te tene uttara spaSTatayA maLI rahe che ke--zAstrakAra, jenA bhAvanakSepe| vadana pUjana karavA lAyaka che, tenA ja bAkInA traNa nikSepA pUjavA mATe kramAve che. sAkSAta baLadane koIe pUjavA lAyaka mAnye! nathI. tethI tenA nAma Adika paNa pUjanIka TharatAM nathI. rAjA karaka u vagere pratyeka yuddha maharSie marelA baLadane joI ne pratikheAdha pAmyA hatA. paNa bhAvabaLada vaMdanIya nahi hAvAthI temanA pratiSedhamAM kAraNabhUta baLadanAM nAma Adika vaMdanA karavA lAyaka gaNAyAM nathI. cAre nizceSA vaMdanIya che te mATe sUtranA dAkhale zrIupAsaka dazAMga sUtramAM AnaMda zrAvake anya tIthI kAne nahi vAMDhavAnI je pratijJA lIdhI che, tethI ja jenA bhAva nikSepA vanIya che, tenA cAre nikSepA vaMdanIya Thare che, ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 23 417 jene bhAva nikSepa vaMdanIya nathI tenA cAre nikSepa vaMdanIya nathI e siddha thAya che. zrI AnaMda zrAvakanI pratijJa.ne pATha nIce pramANe che - No khalu me bhante kappaI ajjappabhiI annautthie vA annautthiya devayANi vA annautthie parihiyANi arihaMta ceiyAI vA vaMdittae vA namaMsittae. artha-he bhagavan! mAre AjathI anya tIthIka, anya tIthakonA deva (hari hara Adi) tathA anya tIthakoe grahaNa karelA arihaMtanA cetyo ( jina pratimAo)ne vaMdana namaskAra karavA kalpa nahi. ahIM anya tIthI kenA deva gurune niSedha thatAM jaina dharmanA deva guru svameya vaMdanIya Thare che. kAraNa ke- keI kuta kare te tene pUchavAnuM ke-AnaMda zrAvake anya devane cAre nikSepe vaMdanA tyAgI ke mAtra bhAva nikSepe ? je kaheze ke-anya devanA cAre nikSepAne niSedha karyo che. to tethI svata: siddha thayuM ke arihaMtanA cAre nikSepa zrAvakse vaMdanIya che. je anya devanA bhAva nikSepAne ja niSedha karavAnuM kaheze te te devanA bAkInA traNa nikSepa eTale anya devanA mUrti nAma vagere AnaMda zrAvakane vaMdanIya raheze. ane tema karavAthI vratadhArI zrAvakane paNa lAge ja. tathA anya deva, hara hara Adi koI AnaMda thAvAnA vakhatamAM sAkSAta vidyamAna hatA nahi paNa temanI mUrtio hatI. te batAvo ke AnaMda zrAvake kene niSadha karyo? je kaheze ke-anya devanI mUrtine. te pachI arihaMtanI mUrti svata: siddha thaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 maLa jaina dharma ane A pAThamAM caitya zabdano artha "sAdhu" karIne keTalAka usUtra bhASaNa kare che, temane pUchavAnuM ke-sAdhune anya tIrtha grahaNa zI rIte kare ? je jaina sAdhune anya darzanIe grahaNa karyo eTale tene guru karIne mAnyo te pachI te sAdhu anya darzanI thaI gayuM. pachI te jaina sAdhu ke I prakAre na gaNAya. jema zukadeva saMnyAsIe thAvastrApura pAse dIkSA lIdhI. tethI te jaina sAdhu kahevAyA. paNa jaina pagrihita saMnyAsI kahevAyA nahi. tema sAdhu paNa atItha-parigrahita na kahevAya. mATe caitya zabdano artha sAdhu kare e sarvathA viruddha che. tarka zaMkA-caitya zabdano artha pratimA kare to te pAThamAM AnaMda zrAvake kahyuM che ke-anya tItha kane anya tIya konA devane tathA anya tIthakoe grahaNa karela jinapratimAne vAMdu nahi, belAvuM nahi, dAna dau nahi ItyAdi, te pratimA sAthe besavAnuM dAna devAnuM kema saMbhave ? samAdhAna-sUtrane gaMbhIra artha gurugama vagara samajamAM Avo muzkela che. sUtranI zailI evI che ke-zabdane jenI jenI sAthe saMbaMdha saMbhave tenI. tenI sAthe joDIne tene artha kare, nahi te anartha thaI jAya. tethI bolavAno tathA dhana devAno niSedha anya darzanI guru AzrayI jANa ane vAMdavAne niSedha pratimA AzrayI samAja, athavA traNe pAThanI apekSA sAthe lezo te tamArA karelA artha pramANe AnaMda zrAvakanuM kahevuM maLaze nahi. kAraNa ke-harihara Adi anya deva koI sAkSAta vidyamAna te vakhate hatA nahi paNa temanI mUrtio hatI. temanI sAthe bolavAno tathA dAna devAne arthe tamArA hisAbe zI rIte besaze? -lekhakanA pratimA pUjana pustakamAMthI sAbhAra uta. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa cAvIsamuM sthApanAnI upAsanA lekhaka-paM. munizrI bhadrakavijyajI jene azarIrI sihone pUje che te paNa e azarIrI sihA vasthAne prApta karavA mATe te AtmAoe je kAMI prayogo AcaryA hoya che te sAkAra ane sazarIrI avasthAmAM ja AcarelA che. tethI te avasthAnI pUjanIyatA paNa jainone avazya mAnanIya che. jene sAkAra ane nirAkAra ubhaya avasthAvALA paramezvarane mAne che. sAkAra paramezvarane vItarAga ane sarva mAnavA sAthe zAstra ane tonA upadezaka paNa mAne che. tethI teone nirAkAra ane sAkAra paramezvaranI te te avasthAo vaMdanIya, namanIya ane pUjanIya heya temAM kazuM ja Azcarya nathI.' vItarAga sarvata ane tapadezaka paramezvaranI pUjanIyatA Adi svIkAravAmAM koIpaNa sajajanane leza paNa harakata hoI zake nahi. guNa bahumAna ane kRtajJatA Adi guNenI kiMmata samajanArAo te tevA sarvazreSTha upakArI ane sarvocca guNothI bharelA mahA puruSanI sevA, pUjA, Adara, bhakti, vaMdana, stuti Adi thAya teTalAM ochAM evI ja mAnyatA vALA heya. e sevA pUjAthI te mahApuruSone koI paNa jAtane upakAra nahi thatA tevA chatAM temAM tahalIne rahenAra AtmA potAnA zubha pariNAmathI karma nirjarA Adi uttama phaLone pAmyA sivAya rahetuM nathI. zI jinazAsanamAM pUjAnuM phaLa pAmavA mATe pUjyanI prasannatAne badale pUjakanI zubha bhAvanA ja kAraNabhUta manAelI che. pUjyanI bhAva avasthAnuM pUjana paNa pUjakanA guNa bahumAna tathA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 mULa jaina dhama ane kRtajJapaNA AdinA AdhAre ja phaLane ApavAvALu che. te pachI e ja guNu bahumAna ane kRtajJatAnA adhyavasAyathI ja tathA AtmanirmaLatA sAdhavAnA uttama pariNAmathI mUrti dvArA pUchyanuM vaMdana upAsanA tyAdi thAya te te kaM'nirjarA Adi uttama kaLAne kema na Ape? avazya Ape. bhAva avasthAnI ArAdhanA paNa jo ArAdhakanA zubha piraNAmane AdhAreja phaLavatI che te pachI mUrti athavA sthApanA dvArAe thatI ArAdhanAmAM ArAdhakanA zubha adhyavasAya rahelA ja che. e adhyavasAyeA zubha nathI kti malina che ema kANa kahI zakaze ? bhAva avasthAnI ArAdhanA ArAdhyanA vidyamAna kALamAM karavAnI hAya che. te vakhate ArAdhyAnI uttamatA ane upakArItA Adita sAkSAt dekhAvathI bhakita jAgavI sahela che, tyAre ArAdhyanI sthApanA dvArAe bhakti, ArAdhyanA avidyamAna kALamAM karavAnI hoya che, ane te, teA ja banI zake ke jo ArAdhyanI uttamatA ane bhaktipAtratA, upadeza, zAstra, ane paraMparA Adi vaDe hRdayamAM barAbara Thasela hAya. upakArInI hayAtImAM upa kArInA upakAranuM smaraNa ItyAdi karatAM, upakArInI binahayAtImAM upakArInA upakAranuM smaraNa ityAdi karanAra, upakArI pratye ochA AdaravALeA che ema kahI zakAya nahiM. " hRdayamAM bhaktibhAva vinA paNa mAhyathI sthApanAnI bhakti karanArA ghaNA dekhAya che"--evA tarka karanAre samajavuM joIe ke--" e sthiti jema sthApanA mATe hoya che tema bhAva avasthAnI bhakti mATe paNa hAya ja che, " bhAva avasthAnI bhakti karanArA badhA aMtarga ane sAcA bhAvathIja kare che ema nathI. kiMtu, dekhAdekhIthI, lAbha, lAlaca, mAyA ke bIjI paNa duSTa buddhithI karanArA paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 24 421 hAya ja che. sthApanA mATe paNa tema heAI zake paNa bhAva avasthAnI bhakti karanArA jema keTalAka kheATA hoya che tethI badhA ja tevA hoya che. ema kAIthI kahI zakAya tema nathI. tema sthApanAnI bhakita karanArAmAM paNa khATA hAya che tethI sarva kAi tevA ja hAya che tema kahI zakAya nahi. e rIte ArAdhdhanI avidyamAnatAmAM AdaranA pariNAma thavAmAM sthira ane sudRDha bhaktinI jarUra che. bhakitanI e sthiratA ane sudRDhatA ArAdhakane atyaMta zubha phaLa ApanArI thAya emAM lekSa mAtra vivAdane sthAna hAi zake nahi. vikramanI seALamI sadI bhAratavarSane mATe mahA du:kha ane bhayaMkara kalaka samAna nIvaDI. anAya saMskRtitI deSita asara aneka vyakti para paDI cUkI hatI. aneka ajJAna vyaktiee anArya sa MskRtinu aMdha anukaraNa karIne kAMIpaNu samajyA ke vicAryA vinA ja A madira tarapha krUra dRSTithI jovuM rArU karyuM hatuM. ane mUrti zvetAMbara jainAmAM lAMkAcA, digaMbara jainAmAM tAraNu svAmI, zikhAmAM guru nAnaka, julhAeAmAM khIra, vaiSNavAmAM rAmacaraNu ane aMgrejomAM mArTIna lyuthara vigere vyaktiee kAMI paNu samajyA ane vicAryA vinA ja, saMskRtinA AdhAra staMbharUpa madira ane mUrtinI virUddha zreSAe zarU karI dIdhI hatI. IzvaranI upAsanA mATe A jaDa padArthAnI kAMIpaNu AvazyakatA nathI. ''--ema jAhera karIne mUrti dvArAe potAnA ISTa devAnI upAsanA karanArAone teoe Atma kalyANanA mArgathI cheADAvI dIdhA hatA. 66 paNa zvetAMbara jainAne tA lAMkAzAha sAthe saMbadha che. lAMkAzAhanA jIvana mATe bhinna bhinna lekhakonA bhinna bhinna ullekha LelA che. paraMtu lAMkAzAhanuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 mULa jaina dharma ane jaina sAdhu dvArA je apamAna thayuM e viSayamAM badhA sahamata che. vikrama saMvata 1544nI AsapAsamAM thayelA upAdhyAya kamaLasaMyama, temanI siddhAMta epAImAM lakhe che ke - parejakhAna nAmano bAdazAha deharAM ane pauSadhazALAne pADI nAkhIne jinamatane pIDA ApatA hatA. duSama kALanA prabhAve lekazAhane, tAvanI sAthe mAthuM duHkhavA Ave tema, tene saMga maLI gayA. AvezamAM aMdha banele manuSya kayuM karyuM akRtya karatA nathI? e viSayamAM jamAli ane gazAlAnAM daSTAMte prasiddha che. ke dhAvezamAM AvelA laMkAzAha musalamAna saiyadanA vacane upara vizvAsa mUkI pitAnA dharmathI patita thayA. te pahelAM lokazAha trikALa zrI jinapUjA karatA hatA. evA ullekho maLI Ave che. paraMtu sAdhuo dvArA apamAnita thayA pachI saiyadano saMga maLI gayuM ane agnimAM ghI nAkhavAnI jema, saiyade temanI pAsethI maMdira ane mUtie choDAvI dIdhA. tyArathI te pUjA karavAnI kriyAne nirarthaka mAnavA lAgyA. eka bAju emanuM apamAna ane bIjI bAju muralImone sAga, lokAzAne kartavyabhraSTa karanAre thayo. saiyade tene kahyuM ke-Izvara te muktimAM che ane nApAkIthI dUra che. te tene mATe mUrtionI, maMdironI zI jarUra che? laMkAzAhane A vAta soLa AnA sAcI lAgI. ( loMkAzAhe kevaLa eka mUrtipUjAne ja virodha karyo che ema nathI. paNa jaina Agama, jaina saMskRti, sAmAyika, pisaha, pratikramaNa, dAna, devapUjA ane pratyAkhyAna vagereno paNa virodha karyo che. tenI pachI meghajI RSi vageree te matane sadaMtara tyAga karI pharIthI jaina dIkSA svIkArI che ane teo mUrtipUjAnA samarthaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 24 423 ane pracAraka banyA che. lokAgacchIya AcAryoe maMdira ane matienI pratiSThA karAvI che. tathA potAnA upAzrayamAM paNa pratimAo sthApana karIne mationI upAsanA karI che. lokAgacchane eka paNa upAzraya evo na hato ke jyAM zrI vItarAga prabhunI mUrti na hoya. paraMtu vikamanI 18 mI sadImAM yati dhamasiMha ane lavajI ravie--e be ye lokAgacchathI alaga thaIne pharIthI mUrti sAme baLavo uThAvyuM. kAgacchanA zrI poe te bannene garacha bahAra paNa karI dIdhA, paraMtu te bannee pracAravA mAMDele mata cAlyo. te bannee phelAvelA navA matane "DheDhaka matanuM upanAma maLyuM. e saMpradAyanuM bIjuM nAma "sAdhumA" athavA "sthAnakavAsI" paDayuM che. A DhaMDhIyA (sthAnakavAsI) ane lokazAhanA anuyAyIomAM kiyA ane zraddhAmAM dinarAta jevuM aMtara che, sthAnakavAsIo lavajI RSinA tathA dharmasiMhajI muninA anuyAyI che mUrtipUjAnA virodhIo paNa mUrtipUjAne mAne che tenA dAkhalA musalamAne mUrtipUjAmAM sauthI prathama vidhI mahammada che. eka muslIma pitAnA iSTanI mUrtine sIdhI rIte mAnavAne inkAra kare che. te paNa eka nAnI zI mUrti ane tenA avayanI bhaktine badale tenA gaLAmAM AkhI marajI, maracharane samasta AkAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 ' mULa jaina dharma ane ane tenA eka eka avayavanI bhakti AvI paDe che. mUrtine nahi mAnanAra cUsta muslIma majIdanI ITa ITane mUrti jeTalI ja pavitratAnI najarathI jue che. ane tenA rakSaNa khAtara potAnA prANane paNa tuccha samaje che. mUrti nahi te majIdanI pavitratA upara paNa tene eTalo vizvAsa besI jAya che ke tenI khAtara potAnA prANa devA ke anyanA prANa levA te taiyAra thaI jAya che. mUrtinA apamAnane badale majIdanuM apamAna tene lAgI Ave che. majIda e paNa eka AkAravALI dhULa vastu ja che. evI vastu pitAnA iSTano sAkSAta bodha karAvavAne badale paraMparAo ane muzkelIthI badha karAve che. tyAre ISTanI mUrti te sAkSAta baMdha karAve che ane iSTanA jeTaluM ja pavitra bhAva pedA kare che. ke je sthiti majIdo ke kabare dvArA e bahudhA asaMbhavita che. musalamAna loko nimAja paDhatI veLA pazcimamAM "kAbA' tarapha mukha rAkhe che. zuM khudA pazcima sivAya bIjI koI dizAmAM nathI ? che. te pachI pazcima tarapha mukha rAkhavAnI zI jarUra che? "kAbAnI yAtrA pazcima dizAmAM che mATe pazcima tarapha najara rAkhe che. te pachI temaNe khudAnI sthApanA ja mAnI gaNAya, makkA-madinA haja karavA jAya che ane tyAM kALA patharane cuMbana kare che, pradakSiNa Ape che ane te tarapha daSTi sthira rAkhIne nimAja paDhe che. tenI yAtrA mATe hajAra rUpIA kharce che. te pattharane pApane nAza karanAra mAnI tenuM khUba sanmAna kare che. je vagara ghaDele patthara paNa Izvara tulya sanmAna karavA yogya che. ane tenA sanmAnathI pApane nAza pAme che te paramezvaranA sAkSAta svarUpanI bodhaka pratimAo izvara tulya kema nahi? ane tenuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 24 425 sanmAna, teno Adara ane tenI bhakti karanAranA pApa nAza kema na pAme ? vaLI zuM paramezvara hareka sthAne nathI ? ke jethI makkA madinA javuM paDe che ? mATe kahe ke manane sthira karavA mATe mUrti svarUpe ke anya svarUpe sthApanAne mAnavAnI AvazyakatA paDe ja che. vaLI muslIme tAbUta banAve che te paNa sthApanAM ja che tene labAnane dhupa ane puSpanA hAra vagere caDAvI pUrI rIte Adara Ape che. zukravAre zubha divasa jANu majIdamAM tathA IdanA divase moTI majIdamAM jaIne nimAja paDhe che. te majIde paNa sthApanA ja che. kurAne zarIphane khudAnA vacane samajI mAthe caDAve che te paNa sthApanA ja che. elIo vagerenI daragAhanI yAtrAo kare che ane tyAM rahelI kabara para phUlahAra, mevA, miThAI vagere caDAvI vaMdana pUjana Adi kare che te te paNa sthApanA sanmAna nathI te bIju zuM che? makkA madinA tathA macchada vagerenA phakIrAnI chabIo paDAvIne pitAnI pAse rAkhe che te paNa sthApanA ja che. e rIte ghaNA prakAre musalamAno paNa pita mAnela pUjya vastu enI mUrti-AkArane ekasarakhuM mAna Ape che. khrIstIo prastIomAM romana kethelI isunI mUrtine mAne che. preTesTa IsunI yAdagIrI ane tenA paranI zraddhA kAyama TakAvavA mATe isune apAyelI zuLInuM nizAna je krosa (f) tene hamezAM potAnI pAse rAkhe che. jJAnanI sthApanA rUpa bAIbalane Adara kare che. pitAnA pUjya pAdarIonI chabIo pAse rAkhe che. tathA temanAM bAvalAM, pUtaLAM tathA barAne barAbara mAna Ape che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane pArasI pArasI leke agnine mAne che ane te paNa eka prakAranI svaiSTadevanI sthApanA ja che. nAnakapaMthI nAnapathI kabIranI gAdIne pUje che. koI tenI pAdukAone pUje che. ane badhA ja tenAM banAvelAM pustakone mastake caDAve che. dAdupaMthI dAdupathI e dAdujInI sthApanA tathA temanI vANI rU5 graMthane pUje che. derIo baMdhAvI temAM gurunAM caraNe padharAve che ane pUje che. - Arya samAja vedamAM mUrti pUjAnA saMkhyAbaMdha pADe che. chatAM AryasamAjIo mUrtinuM khaMDana kare che. te taddana jaThuM che. teone svAmI dayAnaMda zarIradhArI mUrtimaya hatA. veda zAstranA akSararUpa sthApanAne mAnatA hatA. tathA pote banAvelA satyArtha prakAza Adi pustakomAM pitAnI vANInI AkRtio dvArA ja baMdha karatA ane karAvatA hatA. e AkRtine Azraya lIdhe na heta te pitAne mata ja zI rIte sthApI zakata? je mUrti ke AkRtine Azraya laI pitAnuM kArya sAdhyuM te mUrtine ja anAdara karavo e buddhimAnanuM kAma te na ja gaNAya. dayAnaMda mUrtine na mAnatA hatA te potAnA satyArtha prakAza graMthamAM agnihotra samajAvavA mATe thALI, camacA vagerenA citro kADhI pitAnA bhakta vargane samajAvavA zuM karavA prayAsa karata? vaLI svAmIjInI tasavIra temanA bhakata taraphathI ThekANe ThekANe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 24 427 rAkhavAmAM Ave che. jo tevA saMsAra sthita puruSanI paNa tasavIra rUpe rahelI mUrtinA darzanathI svArtha sAdhI zakAya ema mAne che te satta sarva zaktimAna ane gurunA paNa guru evA paramezvaranI mUrtinA darzana vagerethI sva-STi na sAdhI zakAya ema kema mAnI zakAya ? vaLI A samAjIe paNa agnine pUje che, temAM ghI vagere nAkhI Ama kare che te te agni zu jaDa nathI ? vaLI sUryanI sAme UbhA rahI Izvara prArthanA kare che te te suya vagere jaDe nathI : che. te te pamerazvaranI mUrtithI dUra kema bhAge che? sthAnakavAsIA sthAnakavAsI varga peAtAnA pUtyenI samAdhi, pAdukA, mUrti, citra, pheTA banAvIne upAsanA kare che. darzana mATe dUra dUrathI Ave che ane darzana Adi karI peAtAne kRtakRtya mAne che. e rIte dareka paMthanA anuyAyIo potapAtAne pUjanIya vastunA AkArane kAI ne kAI rIte pUje ja che. tethI mUrti AbhALa paMDita sarva kAryane mAnya che. chatAM 'ame nathI mAnatA' ema jema kahe che teo kharekhara mAtA me yudhdhA nI jema at pralApa karanArA che. lekhakana pratimA pUjana pustakamAMthI saMkalita. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa pacIsamuM deva pUjA lekhaka brahmacArI zrI jinendrakumAra ahIM lekhaka vaijJAnika rIte mUrtinI jarUrIAta siddha kare che devapUjAnI vAta karatI vakhate tene lagatA aneka prazno upasthita thAya che jemake - (1) deva koNa? (2) pUjA zuM? (3) pUjAnI AvazyakatA zA mATe? (4) pratimAnI AvazyaktA zA mATe? (5) jaDa pratimA pAsethI zuM maLe? (6) maMdiranI AvazyakatA mATe? vagere. deva kezu? pahelo prazna che-deva koNa? amuka ja deva che evo nizcita niyama devanA saMbaMdhamAM banAvI zakAtuM nathI, kAraNake nAma AdaranuM che. ane Adarza e icchAnA pUrNa lakSyanuM nAma che. tethI devanI parIkSA ApaNe potAnA abhiprAyathI karI zakAya che. ApaNu jevo abhiprAya heya athavA jevI ApaNI IcchA hoya tevuM ja e vyakita vizeSanuM lakSya haze. ane evA ja kaI yathArtha athavA kAlpanika Adarzane e svIkAra karaze. pote jevo banavA cAhe che tevAnI upara ja tenI daSTi karaze. basa, e ja tene mATe sAcA deva che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 25 429 jemake--dhanavAna banavAnI icchAvALAnA deva kubera thai zake che. e vItarAgI thAMta mudrAvALA deva nathI. pitRbhakitanI IcchAvALAnA deva kumAra, rAma ke rAvaNa thaI zake che. paNa vItarAgI deva nahi ane evI ja rIte khIjI bIjI icchAvALAonuM paNa samajI levuM. ahIM ApaNe te zAMtipatha-meAkSamAnI vAta karIe chIe. eTale kevaLa zAMtinI prAptinI IcchA mATe ja devanI zeAdha karavAnI che athavA te| detranI parIkSA karavAnI che. zAMtinA deva te vItarAgI zAMta rasapUrNa ja hAya. khIjA nahi. kAraNa ke abhiprAyathI viparIta game tene A banAvIne tenI upAsanA karavAmAM Ave te ali prAyanI pUrti thavI asaMbhava che. abhiprAyazUnya upAsanAmAM bhale e niyama lAgu na thAya paNa ahIM te sAcI pUjA ke upAsanAnI vAta karIe chIe tyAM abhiprAya sApekSa hAvAthI e niyama avazya lAgu paDe che. pUjA zuM? khIne prazna che--pUjA zuM ! zAMtinA abhiprAya te mUrti ne mATe-- ( 1 ) zAMtimAM tallina krAI vyaktivizeSane najara sAme rAkhIne athavA (2) e ja vyaktinuM krAi citra AMkhA sAme rAkhIne athavA ( 3 ) e vyakti ke tenu citra aMtara MgamAM mananI sAme rAkhIne athavA ( 4 ) krAMtinA yathArtha jIvana-Adarzone manamAM sthApita karIne, dhoDIvArane mATe athavA amuka samayane mATe khInna sarva saMkalpa vikalpane cheDI daI te, e AdanI zAMtinA AdhAra upara nija zAMtinu peAta:nI aMdara kiMcita vedana karatAM tenI sAthe tanmaya thaI javuM e 'taraMga upAsanA athavA pUjA che. ane zAMtanA madhura AsvAdane vaza rahI, nimittarUpa e mA pratye sAcuM bahumAna utpanna thai jAya tyAre peAtAnI hInatAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 maLa jena dharma ane sAme rAkhIne, e hInatAo dUra thavAnI bhAvanA bhAvatAM, e AdarzamAM pragaTa dekhAtA guNonI prAptine mATe aneka prakAre prArthanA karavI te bAhyapUjA che. A banne prakAranI pUjAomAM aMtaraMga pUjA ja yathArtha, pUjA che. enA vinA bAhyapUjA nirarthaka che. pUjAnI AvazyaktA zA mATe? ahIM e prazna thaI zake che ke-aMtaraMga pUjA eTale zAMtinuM vedana ja pradhAna che to pachI bAhyapUjAnI AvazyakatA zA mATe? prathama bhUmikAmAM rahelA jIvane paNa svataMtra rUpathI zAMtinuM vedana jANIne temAM sthiti karavAnI yogyatA hota to A praznanI AvazyakatA ja na raheta. paraMtu zAMtithI bilakula anabhina, ajANa che kadI zAMti joI nathI, zAMtinuM nAma sAMbhaLyuM nathI tema zAMtino anubhava karyo nathI. evI dazAmAM zAMtimAM sthiti karIne aMtaraMga pUjA karavAnuM kevI rIte saMbhavita thaI zake? jyAM sudhI zAMtine paricaya karI na levAya tyAM sudhI kaI paNa zAMta jIvanI sAMnidhyamAM rahevuM Avazyaka che. kAraNa ke zAMti evI kaI vastu nathI ke je zabdothI batAvI zakAya athavA nizALamAM zikhavI zakAya. temaja zAMti zabdanuM raTaNa karavAthI paNa tene jANI zakAtI nathI. e te koI sUkSma AMtarika svAdanuM nAma che ke jenuM vedana karI zakAya che athavA koInA jIvana parathI anumAna karIne kiMcita jANI zakAya che. eTaluM ja nahi paNa zAMtine paricaya prApta karI lIdhA pachI paNa niraMtara temAM sthiti rahI zake eTalI zakti paNa prathama avasthAmAM hevI asaMbhava che. tethI jyAM sudhI svataMtra rUpathI zAMtinA rasAsvAdanamAM laya thavAnI yogyatA na AvI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 431 jaya tyAM sudhI bAhya prArthanA AzrayanI AvazyaktA che. ane e prayojananA athe ja aMtaraMga sApekSa bAhya pUjA che. alabatta, AgaLa jatAM ucca bhUmikAmAM AvI javAthI bAhyapUjAnI keI AvazyakatA rahetI nathI, paraMtu A prathama dizAmAM rahetA gRhastha mATe te bAhyapUjA atyaMta Avazyaka che. devanA AzrayanI zI AvazyakatA ? * koI paNa bAhya jIvanane Azraya lIdhA vinA zAMtine paricaya kema nahi thaI zakate heya? zAMti e jIvanane nijasvabhAva che te svataMtra rUpathI te kema jANI zakAtI nathI ? emanA jIvananI zAMti mArAmAM kevI rIte AvI zake? ane emanI zAMti mane ApyA vinA mane zAMtine svAda kepI rIte cakhADI zake? AvA AvA aneka prazno upasthita thAya che. tethI tene vicAra karI dheIe. pahelA praznane uttara te upara apAI cUkyuM ke jene Aja sudhI joyela nathI ke anubhavela nathI tene paranA Azraya vinA kevI rIte jANI zakAya? jema ke eka vastune AkAra ja je dhyAnamAM na hoya te te vastu banAvavAnuM kArakhAnuM kevI rIte kADhI zakAya? e vastune eka namUne pahelAM najara sAme rAkhyo hoya to pachI tevI bIjI aneka vastuo banAvI zakAya. pachI te e namUnAnI 5NuM AvazyakatA na rahe. paNa zarUAtamAM te tenI atyaMta AvazyakatA che. bIjo prazna e che ke svataMtrarUpathI kema jANI zakAtI nathI ! paraMtu tene niSedha ja koNe karyo che? svataMtra rUpathI paNa avazya jANI zakAya, bhale tene paricaya karyA pachI tene choDI dIdhI hoya. paraMtu ahIM eTaluM vizeSa dhyAnamAM rAkhavuM ke paricaya cheThI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43ra mULa jaina dhama ane dIdhAM jhAjho samaya thai gayA heAya te te paricaya atyaMta lupta thaI gayeA hAya ane tethI prayatna karavA chatAM paNu yAda na Ave. tyAre tene paNa pharIthI bAhyanA AzrayanI AvazyakatA raheze. devathI mane zAMti kevI rIte maLe? trIjo prazna che ke--devanA jIvananI zAMti mArAthAM kevI rIte AvI zake? bahu sudara prazna che. bilakula ThIka vicAra che. vAstavamAM bIjA kAInI zAti mArAmAM kadApi AvI zake nahi. emanI zAMti emanI sAthe ane mArI zAMti mArI sAthe ja raheze. emanI zAMti emanA puruSArthathI utpanna thayelI che ane mArI zAMti mArA puruSAthI mArAmAM utpanna thaze. emanI srAMtinA upayega svayaM te ja karaze. evI ja vastunI svataMtratA che. mATe deva mate zAMti ApavAne samartha nathI. paraMtu emanAthI eTalA lAbha tA avazya che ke temane namU joine e parama pareAkSa rahasyanuM kaiMka anumAna karI zakuM, te paNu jo buddhipUrNAMka puruSArtha karuM te. jema kArakhAnuM kADhavAvALAne krAi namUne ApatuM nathI paNa pete ja te vastune joine anumAnanA AdhAra para tenA saMbaMdhI paricaya prApta karI lIe che. tevI ja rIte zAMta svarUpa ane AdarzarUpa vyakita mane kaMi ApatI nathI. paNa huM pote ja temanI mukhAkRti, temanuM zAMta paribhASaNu, temanA jIvananI zAMta kriyA joI te anumAnanA AdhAra para zAMti saMbaMdhI kAMika paricaya prApta karI zakuM chuM. ahIM e vAta vicAraNIya che ke--anumAnanA AdhAra para kAInA jIvanane kevI rIte jANI zakAya ? AnA sabaMdhamAM eka dRSTAMta che. eka jijJAsue eka vakhata tenA guru pAse jane kahyuM--prabhA ! kAMika hitakArI upadeza ApIne mAruM kalyANu karI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 433 guru-bhAI! huM upadeza te ApIza paNa tethI tane kAMI lAbha thaze nahi. kAraNa ke huM te be cAra vAkaye ja kahI zakuM chuM. eTale tenuM rahasya tuM samajI zakIza nahi. e upadeza te teM AgaLa paNa sAMbhaLe che paNa upadeza sAMbhaLavA mAtrathI kAMI prayajana siddha thai jatuM nathI. mATe tuM prakhyAta zeTha zAMtisvarUpa pAse jA ane temanI pAse rahIne dhIrajathI upadeza sAMbhaLaje. jijJAsu zeThajInI dukAne pahoMcI gayo ane gurunI AjJA kahI saMbhaLAvI. zeThe tene dukAnamAM temanI pAse besI rahevAnuM kahyuM. zeTha bahu moTA vyApArI hatA. dararoja lAkhono vepAra. munima gumAstAna to pAra nahi. jijJAsu vicAravA lAgya-gurujIe zeThanI pAse zuM samajIne mokalyA haze te samajAtuM nathI. ahIM zuM upadeza maLaze? A bicArA zeThajI pote ja upadezane pAtra che. e pote ja jaMjALamAM phaselA paDyA che. AtmakalyANa zuM enI to temane khabara paNa nahi heya. paraMtu gurunI AjJA che eTale ahIM rahevuM te joIze ja. be mahinA vItI gayA paNa zeThe to eka zabda ya upadezane saMbhaLAvyo nahi. jijJAsu te nirAza thaI gayA paNa gurujIe dhIrajathI rahevAnuM kahyuM hatuM tethI vakhata nakAme gumAvAya che ema jANavA chatAM paNa hoThanI pAse rahevAnuM cAlu rAkhyuM. bIjo eka mahine vItI gayo tyAM eka divasa munimajI bahu ja gabharAyelA gabharAyelA zeThajInI pAse AvyA paNa gabharATa eTalo badho ke moDhAmAMthI zabda ja nIkaLI zake nahi. zeThajIe pUchayuM-kema gabharAyalA jevA dekhAo cho! munime hiMmata ekaThI karIne kahyuM-A tAra AvyuM che. e vahANamAM cAra karoDane mAla ApaNe mokalyA hatA te badhe DUbI gayA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 mULa na dharma ane zeThajI taddana zAMtithI belyA-to thayuM? prabhunI kRpA che. jAo, tamAruM kAma kare. ane jANe kAMI ja banyuM na hoya tema zeThajI pitAnuM kAma karavA maMDI gayA. A joIne jijJAsune bhAre Azcarya thayuM. paNa zuM bolavuM te nahi sUjhavAthI mauna rahyo. bIjA be mahinA gayA ane eka divasa vaLI eka bIjI ghaTanA ghaTI. A vakhate munimajI bhAre harSamAM doDatA doDatA zeTha pAse AvyA ane ekadama bolI UThayA-zeThajI, zeThajI, bhAre AnaMdanA samAcAra che. bhAgya khulI gayuM? zeTha-zuM che? zAMtithI vAta kare. munimajI-pelA sodAmAM daza karoDane lAbha thaze. juo A tAra, ema kahIne tAra zeThajIne vAMcavA Ape. zeThajIe te evI ja zAMtithI kahyuM-to zuM thayuM ? prabhunI kRpA. jAo, tamAruM kAma kare. zeThajInI mukhAkRtimAM kaMI paNa pharaka nahi. evI ne evI ja zAMta mukhamudrA. A joIne te jijJAsunuM Azcarya vadhI gayuM. A vakhate te tenAthI zAMta rahevAyuM ja nahi. | jijJAsue kahyuM-zeThajI. A huM zuM joI rahyo chuM e ja samajAtuM nathI. cAra karoDanI nukasAnI vakhate ane daza karoDanA lAbha vakhate Ape to ekanI eka ja vAta karI. zeThajI-tamane Azcarya thAya che. paNa emAM Azcarya jevuM kAMi che ja nahi. mArI daSTine tame oLakhI jANI zakyA nathI tethI tamane Azcarya thAya che. lAbha nukasAnanuM mArI daSTimAM kazuMya mUlya nathI bAhyathI A sarva ADaMbarane svAmI huM dekhAuM chuM, paNa aMtaraMgathI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA sapradAye; pra. pa 4635 te huM kevaLa menejara chuM. vepAranA mAlIka te prabhu che. AkhA vizvamAM temanA ja vyApAranI aneka zAkhA che. keAI vakhata eka zAkhAAMthI bIjI zAkhAmAM rUpIA mekalI Ape che, tema koI vakhata khIjI zAkhAmAMthI A zAkhAmAM mekalI Ape che. huM to phakta nAma lakhIne mA karU chuM. bIjI bAbatathI mane kAMI matalaba nathI. zabdothI traNa kALamAM paNa samajAvI na zakAya tevuM sAmyatAnu samabhAvanuM rahasya jijJAsune eka kSaNamAM samannaI gayuM. e ja rIte pUrNa Adarza ke jIvana uparathI pUrNa zAMti samajI zakAya che. pUjAmAM kartAvAda zA mATe ceAthe prazna paNa bahu su Mdara che ke--temanI zAMti mane ApyA vinA mane zAMtine svAda kevI rIte cakhADI zake? O upara batAvyuM ke peAtAnI zAMtinA pAte ja upabheAga karavAne samatha che paNu kAIne devAne samaya nathI, paraMtu uparanI rIte anumAnanA AdhAra para zAMti sabaMdhI kAMika paricaya prApta karIne huM paNa mArA vanamAM, mArA sa bhASaNamAM enanA jevI rIte ja, emanA jevA ja rUpamAM vartana karavAnA prayatna karavA lAguM chuM. temanI mukhakRta uparathI temanI aMtarmukhI sRSTinuM anumAna karIne huM paNu aMtamu kha thavAne prayatna karU chuM. ane e prayatnamAM dRDha rahevAthI gheADA vakhata pachI huM pote paNa amRtane svAda avazya cAkhI zakuM chuM. eTalI sahAyatA mane mArA pratyeAjanamAM temanI pAsethI maLe che. ane e sahAyatAnA kAraNathI ja "temaNe mane zAMti ApI" ema kDI zakAya che. Ama kahevuM ketraLa upacAra che. ahIM ema paNa prazna karI zakAya ke--e prabhu kaI kaI sakatA www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 mULa jaina dharma ane nathI te, "he prabhu, mane zAMti Ape." evI jAtanA zabdothI bhakti zA mATe karavAmAM Ave che ? prazna barAbara che. saiddhAMtika rIte evI prArthanA kaze artha nathI. prArthanAnA e zabdane satyArtha mAnI laIne prabhu zAMti ke azAMti athavA sukha ke duHkha ApavAvALA mAnI levA e bhrama che, parataMtratA puruSArtha hInatA che, svapara bhedathI anabhijJatA che. ema samajavAvALA sAcA devane Adarza rUpathI svIkArI lIe te paNa temane zAMtinI prApti thaI zakatI nathI kAraNa ke"deva mArA upara prasanna thaIne mAruM prayajana siddha karI deze. mAre pitAne te kAMI karavuM nahi paDe." e abhiprAya rAkhavAnA kAraNathI e uparokata prakAre potAnA jIvanamAM kaMI vizeSa parivartana karavAno prayatna karaze nahi ane tethI kaMI prApta karI zakaze nahi. pitAnA ja udyamathI, pitAnI aMdaranA temanI uparanA bahumAnathI utpanna thayelI kRtajJatA pragaTa karavAne mATe ane te ukRSTa AdarzanI sAme potAnI hIna dazA rAkhIne bannemAM mahAna pharaka jevAthI ema jarUra kahevAI jAya che ke-A mahAna vibhUti Ape ja pradAna karI. Ape na dIdhI hatI te mArA adhamathI prApta karavI azakaya hatI. vagere. potAnI nirabhimAnatA batAvavA mATe vyavahAramAM paNa kahevAya che ke-ApanI kRpAthI A kAmamAM saphaLatA maLI jaze. A Apano ja bALaka che. A ApanuM ja makAna che. vagere vagere. zabdothI ema kahevA chatAM ene artha te zabdothI samajAya che te nathI thatuM. e ja prakAra bhaktinA saMbaMdhamAM samajo. bhakitathI, nirabhimAnatAthI, kRtajJatAthI zabdamAM bhale prabhune kartAhartA kahevAmAM Ave paNa tene artha tevI rIte grahaNa kare na joIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 437 pUjAmAM pratimAnI AvazyakatA zA mATe? devapujAnA viSayamAM cotho prazna e che ke-pUjAmAM pratimAnI AvazyakatA zA mATe? bahu suMdara ane svAbhAvika prazna che. cheDe vicAra karavAthI tene uttara paNa pitAnI aMdarathI ja maLI zake che. sAkSAt deva ApaNI najara sAme hoya te kharekhara ja pratimAnI AvazyakatA nathI rahetI. sAkSAta sAme nahi te paNa AjubAju najIkamAMya deva hovAnI saMbhAvanA nathI. ane kadAca AsapAsamAM kathAka heta ne paNa AvaDA moTA vizvamAM ekalA eka ja deva sarvajananuM prAjana siddha kema karI zake? vizvanI sarva vyakti temanA darzana kevI rIte karI zake. vyakti asaMkhyAta ane deva eka be cAra pAMca deva hoya te paNa badhAnI abhilASA pUrNa thaI zakatI nathI. eka ja divasanA darzanamAtrathI kAma cAlI zakatuM heta te paNa saMbhavita hatuM ke e abhilASA jIvita devanI upasthitimAM zAMta thaI jAta paraMtu evuM paNa nathI. e abhilASA te nityanI che. ane deva koI eka athavA mAtra thoDI vyakitaone mATe badhAIne eka ja sthAna para rahe ema paNa kema banI zake ? tethI kaMI paNa kRtrima mArga kADhavuM ja paDaze. ApaNe guhibAna manuSya chIe. tiryaya pazu pakSIne icchA hoya te paNa te kAMI na karI zake. paNa ApaNe te ghaNuM karI zakIe chIe tethI kRtrima deva banAvIne ApaNuM kAma calAvI laI zakIe chIe. e trima devanuM nAma che-pratimA. pratimA e devanI ja pratikRti che, temanuM ja pratibiMba che. A jaDa heya pAvANanI hoya paNa evA koI paNa prakAranI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 mULa jaina dharma ane pratimA bilakula devanA zarIranI bAhya AkRti sadaza heya te te ApaNuM prayojana siddha karI dIe che. kAraNa ke ApaNe e ja kaMI svabhAva hoya che ke koI paNa vyaktinuM citra joIne athavA tenuM nAma sAMbhaLIne kaIka evA prakAranA bhAva manamAM utpanna thAya che ke jevA bhAva te sAkSAta hayAta hoya tyAre utpanna thAya. A eka svAbhAvika mane vijJAna che. citrano mana upara prabhAva jaDa citranI paNa ApaNe vicAro upara asara thayA vinA rahetI nathI. durazAsane draupadInA cIra haraNa karyAnuM citra joIne mANasanI rovA jevI dazA thai jAya che. jhAMsInI rANI ke mahArANuM pratApanuM citra joine mANasamAM zUrAtananI lAgaNI AvI jAya che pitAnI premikAnuM citra joIne manamAM vikAra utpanna thaI jAya che. sInemAnA paDadA upara halatI cAlatI prakAzanI rekhAo mAtrane eka kSaNika citranA rUpamAM joine zuM thAya che te koIthI ajAyuM nathI. je koI lAgaNI na thatI hatI te dhana kharacIne ujAgara karavA tyAM koI na jAta. koI evuM citra jevAthI mANasane raDavuM AvI jAya che te zA mATe? e paNa citra ja che, jaDa citra je eka kSaNa paNa sAme TakatuM nathI. koI pratye dveSa thaI javAthI tenA citrano avinaya karavAne bhAva kema AvI jAya che ? svayaMvaramAM saMgitAe pRthvIrAjanI pratimAnA gaLAmAM zuM samajIne mALA paherAvI dIdhI hatI ? ApaNA upAsya devanA athavA ApaNuM pitAnA citra upara paga paDI jAya te ekadama duHkhanI lAgaNI kema uddabhave che? sau koI potAnAmAM, pitAnA oraDAmAM citra zA mATe mUke che? je khAlI zobhA mATe ja rAkhatA hoya te game te citra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 439 TAMgavAthI zabhA karI zakAya che paNa tema nahi karatAM potAnI khAsa pasaMdagI ruci pramANenA ja citro kema TAMgavAmAM Ave che? A sarva dAMte uparathI jaDa citrane mANasanA mana upara ke meTA prabhAva paDe che e vAta spaSTa samajAI jAya che. evI ja rIte devanuM citra joIne svAbhAvika rIte ja mANasanA mana upara te citrane keI advitIya prabhAva paDe che. ane jyAre e citramAM ApaNI pitAnI vizeSa ka95nAe umeravAmAM Ave, ka9panAnuM temAM AropaNa karavAmAM Ave tyAre te prabhAvamAM aneka gaNI vRddhi thaI jAya che. . thoDA sUtaranA dhAgAothI banelI ApaNA dezanI dhvajAne UMce laherAtI joIne dareka dezajana prasanna thaI jAya che ane e nAnakaDA vastranA TukaDAne koi apamAnita kare te kedha AvI jAya che te zA mATe ? jyAM sAkSAta vedana joI zakAya che tyAM tene inakAra kema karI zakAya? enuM kAraNa e che ke dhvajAnuM kapaDuM kApaDanI dukAnamAM hatuM tyAM sudhI te te sAmAnya kapaDuM ja hatuM. paNa dhvaja banAvyA pachI te te ApaNI kapanAone AdhAra thavAthI te sAdhAraNa vastra nahi rahetA te banI gaI dezanI lAja! e zakti e jaDa vastramAM nathI paNa ApaNI panAmAM e zAna che. e ja rIte pASANa ke lAkaDAnA TukaDA AdimAM paNa devanI kalpanA karavAthI evI jAtanA bhAva utpanna thAya che ke jevA bhAva jIvita devane jevAthI paNa thAya. ane e patthara ke lAkaDAne TukaDe devanI AkRtine anurUpa ja heya te pachI senAmAM sugaMdha. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dhama ane AkRti sAkSepa ane AkRtinirapekSa ema banne prakAranI pratimAe Aje jovAmAM Ave che. jemake zivanI pratimAnI AkRti nirapekSa che tyAre vItarAgI zAMtadevanI pratimAnI AkRti sApekSa che. paraMtu sAkSepa AkRtinA prabhAva sahaja rIte paDatA pratIta thAya che tevA prabhAva nirapekSa AkRtimAM anubhavavAmAM AvatA nathI. tenu kAraNa e sabhave che ke nirapekSa AkRtine joine buddhipUrvaka kalpanAone yAda karavAnu jora karavuM paDe che tyAre AkRti sApekSane joIne abuddhipUrvaka ja Ape|Apa jAgRta thaI jAya che. 440 TukAmAM tApaya e che ke nathI paDatA evuM nathI, pratimAne upara ghaNA moTA prabhAva paDe che. pratimAne ApaNA upara kAi prabhAva ApaNI buddhi upara, ApaNA mana uparanI sarva vAtA uparathI traNa siddhAMta nIkaLe che -- (1) citranA ApaNI maneAvRtti upara moTA prabhAva paDe che. (2) kAi paNa vastumAM kalpanA vizeSa karI levAthI te vastumAM taddata bhAva vItavA lAge che ane (3) AkRti nirapekSa pratimA karatAM AkRti sApekSa pratimAthI citta upara adhika prabhAva paDe che. ane je pratimAne ApaNe upAsya banAvIne rAkhI hAya temAM A traNe vAtA AvI jAya che. pASANa, dhAtu vagere kai paNa vastunI pratimA hoya paNa temAM vItarAga AkRtinA Abehuba AkAra ke pratiSThi vidyamAna che ane temAM ApaNI vizeSa kalpanAenuM AropaNa kareluM che tethI te pratimAmAM ane jIvita vamAM ApaNe mATe kaI pharaka rahetA nathI. kalpanAonu baLa kalpanAomAM mahAna baLa che. zekhacallI kruta kalpanAonA aLa upara ja rAjA banI kheDA hatA ane vAta calAvI dIdhI tenI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 kAlpanika strI upara ! zekhacalInI ja vAta na samajatA. kharekhara ApaNe badhA ja zekhacallI chIe. savArathI sAMja sudhI ApaNe paNa zekhacallInI peThe ja kalpanA karyA karIe chIe. "putra thaze, tenA vivAha karIza, suMdara vahu gharamAM Avaze, tene dIkaro thaze, mArA khoLAmAM besIne khelaze, tetaDuM tataDuM belAvA lAgaze. thoDe mere thaze eTale "dAdAjI" kahIne bolAvaze vagere." A badhI zekhacalInI kalpanAo nahi te zuM che! chatAM AnaMda e Ave che ke jANe e badhuM najare jotA heIe. eka vyabhicArI phakta kalpanAnA AdhAra para tenI premikAnA vara para pahoMcI jAya che ane premathI tenA aMgane sparza karIne kalpanAmAM ja tenI sAthe vyabhicAra seve che. e paNa zekhacallInI ja kalpanA nahi te zuM che ? chatAM AnaMda e Ave che ke jANe sAkSAt premikAne ja sparza karI rahyo hoya ! AvI ja rIte aneka prakAranI rAgavardhaka kalpanAo karI karIne nitya nitya kadI harSa te kadI viSa ne ApaNe anubhava karyA karIe chIe. AvuM thAya che e saune anubhava hoya che, pratIti hoya che. te pachI e satya pratye nakAra zA mATe? pratimAne prabhAva ane kalpanAonI zakti pratye Aje nakAra (InakAra) tAgamAM vatI do che tenI pAchaLa kaI pakSapAta chapAI beThela che. koI saMpradAya pokArI rahela che. te sAMpradAyika nahi paNa eka vaijJAnika banIne nIkaLe che te pakSapAtane dheI nAkha. ane A manovijJAnathI lAbha uThAva, Aja sudhI manovijJAnane bIjI dizAmAM prayoga karate rahe che. have e prayoga A dizAmAM kara. ane je ke tane sAkSAta devanAM darzana thAya che. Aja sudhI vaijJAnika banAne darzana karyA nathI paNa sAMpradAyika Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane banIne ja darzana karatA rahe che. ane tethI ja uparanI zaMkAo utpanna thaI hatI. abhiprAyane jara pheravavAthI kiyAmAM mahAna aMtara paDI jAya che. mATe abhiprAyane ThIka karIne AgaLa vadha. Ava ane je A pratimAmAM jIvita deva. pratimA zuM Ape che? are bheLA prANI ! hajI paNa samaje nahi ke pratimA zuM dIe che? e pASANanI mUrtinI daSTimAM keTaluM sAmarthya che ! bhAvanAzUnya hovAthI tene te sAthe kema Ape ? pakSapAtanA gahana aMdhakAramAM tArI AMkha joI zakatI nathI, tanmaya thaIne zAMtinA darzana kara te ja samajAze ke pratimA zuM Ape che, keTaluM sAmarthya che emAM ! ThIka che ke e pitAnI rakSA svayaM karI zaktI nathI kAraNa ke te jaDa che. paraMtu te mArI rakSA te jarUra karI zake che. hAtha kaMganane ArasI zuM? uparanI rIte darzana karIne joI le. pote svayaM rakSA nathI karatI te temAM zuM navAI che! jenI A AkRti che e jIvita prabhu paNa sva pitAnA zarIranI rakSA karatA nahotA. aneka zaktionA ane RddhionA bhaMDAra hevA chatAM, A pRthvIne eka AMgaLI para ghumAvavAnI zakita hevA chatAM paNa pitAnA zarIranI rakSA nahotA karatA. nija zAMtinI rakSA mATe jIvita prabhu hameza jAgRta rahetA ane A temanI pratimA paNa ema ja nija zAMtinI rakSA karI rahI che. prabhu! A aMdhakAramAM tane kema sUjhe ke rakSA kene kahevAya che? eka bAju tuM kahI rahyo chuM ke zarIra ane AtmA bhinna che. bIjI bAju kahe che ke zarIranI rakSA e mArI rakSA che. bhalA, tane tArI potAnI ja vAta para kyAM vizvAsa che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 443 prabhune vizvAsa tArA jevo pice nahi. A caitanya che, bIjuM kaI nahi e vAta para te daDha hatA. zarIra sAthe temane jarA paNa nAte nahatuM. te batAva, zarIranI rakSA zA mATe kare ? ane kadAcita upakAra buddhithI rakSA karI de te te zarIranI rakSA karatAM pote ja arakSita na banI jAta ? samaja, bhagavAna, samaja, rAga karyA vinA zarIranI rakSA karavAnI saMbhava che? ane rAga AvavAthI je zAMtine mATe temaNe eTale puruSArtha karyo ne te zAMti surakSita rahI zake ? have batAva ke zarIranI rakSAne mATe eTale ke je vastunI rakSA emane mATe te samaye bilakula ni jana thaI cUkI hatI tene mATe rAga karIne pitAnI hAMtine ghAta kara, nidhi lUTAvI de, pitAnA ja hAthathI pitAnA ja makAnamAM Aga lagADI devI emAM kaI buddhi mattA hatI ane prabhu evI mUrkhatA zA mATe kare? ane e ja Adarza A pratimA paNa upasthita karI rahI che. bhIla ane gurukoNanuM daSTAMta pratimA saMbaMdhI mahAbhAratanuM A prasiha daSTAMta che. bhIla nI kuLane hovAnA kAraNathI athavA "mArI zikhavelI dhanuvidhAne upaga na thAya, ene upayoga pazu hiMsA mATe na thAya" evA kAraNathI guru droNAcArye e bhIlane dhanurvidyA zikhavavAnI nA pADI bIranI daSTimAM te droNAcArya tenA guru banI cUkyA hatA. bhale temaNe tene ziSya tarIke svIkAra na karyo paNa tethI teo bhIlanI bhAvane kevI rIte badalI zake? pratyakSa nahi te parokSa paNa dhanuvidhA to jarUra zikhIza. evA daDha saMkalpa vaLe e bhIla vanamAM cAlyo game. - vanamAM kAcI mATIthI droNAcAryanI pratimA banAvI. ane te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane pratimAne eka guphAnA mukha pAse bhAre vinayathI virAjamAna karI. divasamAM traNa vakhata te pratimAne phUla caDAvIne tenA caraNomAM paDI vaMdana karato. bhIlanI daSTimAM e pratimA na hatI paNa sAkSAta guru droNAcArya hatA. te pratimAne pUchI pUchIne dhanurvidhAno abhyAsa karavA lAge. svayaM tenA hRdayamAMthI pragaTa thatA lakSya sAdhanAnA upAyone pahelethI pitAnA mAnI beTho hato te abhimAna AvI jAta. "guru droNa emAM zuM karI zakaze? huM pote ja zikhI laIza." e bhAva AvI jAta ane tethI vidyA kadI zikhI zakyo na heta. paraMtu bhIlanA hRdayamAM evo vikalpa ja nahotuM. enI draSTimAM te gurune vijaya ja hatA. lakSya cUkI jAya tyAre gurunI eTale pratimAnI kSamA mAMgI le ane lakSya saphaLa thaI jAya tyAre gurunA caraNamAM paDI jato, ema karatAM varSo vItI gayA paNa teNe gurune eka kSaNa paNa pratimA rUpa na gaNyA eNe te sAkSAt guru ja mAnyA hatA. ane eka divasa te e siddhaharata thaI gayo ke teNe arjunanI vidyAne paNa zaramAvI dIdhI. - arjunathI A kema sahana thAya ! guru droNAcAryanA ziSya A beguA (guru vinAnA) bhIlathI nIcA rahI jAya? nahi. ema na banI zake. guru pAse jaIne kahI dIdhu. gurue AvI bhIlane pUchayuMkenI pAsethI A vidyA zIkhI ? gurane AvelA joIne bhIla turata temanA caraNamAM namI paDyo AhAhA Akhare Apa khecAIne AvI gayA. bhakatanI bhakitamAM eTaluM sAmartha che. ane pachI bhale kahyuM -bhagavan! mArA guru bIjA kaI nahi paNa Apa ja che. guru droNAcArya AzcaryamAM DUbI gayA. A vAta satya kema hoI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpraznAyA pra. 25 445 zake? emaNe te! bhIlane vidyA zikhaDAvavAnI ja nA paDI dIdhI hatI. tethI guru melI UthA--na. huM guru na hei zakuM. tuM jUThuM khele che. tArA gurunuM nAma tuM mArAthI chupAvavA mAge che. bhInna gurune hAtha chAlIne temate te pratimA pAse laI gaye| ane kazuM--Apane vizvAsa na AvatA hoya te joI lIe, A rahyA mArA guru. ane guru droNanI AMkha khulI gaI temane vAtanuM spesya samajAi gayuM. jaDa pratimA zuM daI zake, kevI rIte I zake? ema zakA karI che ne! te juo. jaDa pratimAM A rIte daI zake che, samajyA ? he kalyANArthI ! have pakSapAta DI de, koI bIjAnA mATe nahi paNa tArA potAnA kalyANa mATe, " mArA manamAM bhagavAna beThA che. pratimAnA darzana karavAnI zI jarUra che?" evA bahAnA heADI de ema mAnIne ja tuM tArI zAMtinA ghAta karI rahyo che. kaMI bhagavAna nahi. bhagavAna tA bhagavAna zabdanuM nAma te Anane eka Adara che. ane te mA tu sakSat bhagavAna pAsathI athavA temanI pratimA pAsethI zIkhI samajI zake che. sAkSAt bhagavAna vartamAna samayamAM nathI. mATe temanI pratinidhi A pratimAnuM zaraNa le ane tAru kalyANa kare. maMdiranI AvazyaktA zI che? prazna uttama ane svAbhAvika che. enA uttara mukhya prayAjana athavA hasatA vicAra karavAthI maLI jaze, prayAjana athavA lakSya che--ngrAMti joie che, bhalA, cAMAMta zu che ane zAMti pAta kANe karyAM che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane zAMti chavane svabhAva che. ane ghAta karavAvALo paNa jIvane ja aparAdha che. zarIra, dhana, kuTuMba Adi saMbaMdhI aneka navA navA vika, icchAo, ciMtAo UThe che. A vikalpa dabAI jAya te te jIvane zAMti ja che. zAMti mATe vikalpane dabAvavA kharuM kahIe te zAMti prApta karavAnI nathI paNa azAMti dUra karavAnI che. e vikalpa, IcchAo ane ciMtAone dUra karavAnI che. e dUra thAya to pachI zAMti ja che, jIvane svabhAva ja zAMti che. prApta svabhAvanI prApti zI karavAnI ? je pahelethI ja jIvanI pAse che tene prApta karavAne prayAsa ja kema hoya? svabhAva kadI viccheda jato nathI. eTale vikathI vyAkuLa rahevAya tyAM sudhI zAMti bahAra AvI vyakti nathI. jo ke te aMdara svabhAvamAM paDI ja che. te mATe vikalpa dUra karavAno prayAsa karavAne che. vikalpa karma krame dabAya che vijaLInuM baTana dabAvIe ke prakAza baMdha. evI koi kriyA vizeSathI vikane ekadama dabAvI zakAya ? nahi. evI vAta saMbhavita nathI. vika, saMskAra dhIre dhIre ja zakita pakaDatAM pakaDatAM eka divase puSTa thaI jAya che. paNa ekadama puSTa nathI thai jatA. tevI ja rIte keI paNa saMskAra dhIre dhIre kamapUrvaka ja teDI zakAya che. jyAM sudhI saMskAra samULa naSTa na thAya tyAM sudhI tenAthI prerita nitya navA navA vikalpa choDI zaktA nathI. rogIne roga ekadama dabAvI nathI zakAte paNa dhIre dhIre ocho karAya che tevI ja rIte vikapanuM paNa samajavuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 447 anukuLa vAtAvaraNanI mahattA vikalpane hamezane mATe te zuM paNa amuka vakhatane mATe paNa saMpUrNa rIte rokI zakAtA nathI paNa amuka samaya mATe koIka rIte dabAvI zakAya che, jema merIA ke kokenanA iMjekazanathI thoDo vakhata pIDAne dabAvI zakAya che tema. te kaI kriyA vizeSathI vikalpa thoDA vakhata mATe paNa dabAI rahe te jANavAnuM che. bAhya vAtAvaraNane vicAronI sAthe bhAre mATe saMbaMdha che. jugArIonA vAtAvaraNamAM jugArI ane zarAbInA vAtAvaraNamAM zAbI banI javAya che. e ja rIte nirvikalpa vAtAvaramAM nirvikalpa paNa banI zakAya che. ke sva-para bheda vijJAnamAM vastutaH ene niSedha karavAmAM Avyo che ane dravyane anya dravya para koI prabhAva paDI zakta nathI ema batAvavAmAM AvyuM che. ane e vAta para mane vizvAsa paNa che. yukti AdithI nirNaya paNa karyo che. paraMtu e vizvAsa haju sudhI saMpUrNa rIte mArA jIvanamAM utaryo joI zakAtA nathI. parApUrvathI parAtrita thaI javAnA saMskAra haju daDha che. e bhUla mArI ja che. paNa evA vAtAvaraNamAM rahevAthI ja e bhUla thAya che. je vAta anubhavamAM Ave che tene inkAra karavAthI zuM lAbha? vikapane dabAvavAnA be upAya vikapane dabAvavAnA be upAya che-(1) prApta vAtAvaraNamAM manane daDha rAkhavuM ane (2) vAtAvaraNa badalI nAkhavuM. pahelo upAya-sva-para bheda vijJAnathI manane evuM rAkhavuM che bANa vAtAvaraNa tara daSTi nahi karatAM pitAnA zAMta savabhAvane jyamAM laIne aMtaramAM navuM vAtAvaraNa utpanna karI levuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 mULa jaina dharma ane upAya te sarasa che paNa jIvanI vartamAna prAthamika avasthAmAM tema ' karavA te bilakula asamartha hoya che. vAtane samajavI sahelI che paNa e vAtane kAryarUpamAM mUkavAnuM ja agharUM che, kaThina che, samajavAmAM ane zraddhA karavAmAM bahu samaya nathI lAto paNa tene pUruM karavAmAM lAba samaya joIe che. hAlanI nikUTa avasthAmAM paNa thaI zake ane pitAnI zakti uparavaTano na hoya e upAya hovo joIe. tethI have bIjA upAyane vicAra karIe. bIjo upAya-kuTuMba saMbaMdhI ciMtAo sahita kuTuMbanA vAtAvaraNamAM rahIne, dhane pArjananI ciMtAo sahita dhaMdhAmAM rahIne, zarIra saMbaMdhI ciMtAo sahita zarIranI sevAmAM saMlagna rahIne paNa vikathI ane vyAkuLatAothI bacavAno prayAsa karavA chatAM paNa bacI zakAtuM nathI. evI prAthamika avasthA che tethI have thoDA vakhata mATe paNa vAtAvaraNa badalavuM joIe. te kevA vAtAvaraNamAM javuM? maMdiranI anukULatA vAtAvaraNa evuM hovuM joIe ke tyAM jaIne vika9pa upanna thAya te te vItarAganA saMbaMdhI ja heya, zAti saMbaMdhI ja hoya. ane zAMtinA Adarza jIvita deva athavA temanI pratimAnuM zaraNa maLavAnu prayajana siddha thaI jAya. vartamAnamAM jIvita deva te maLI zake tema nathI. eTale temanI pratimAthI ja lAbha uThAvI joIe. pratimA ghera paNa rAkhI zakAya. paraMtu gharanuM vAtAvaraNa joIe tevuM anukULa thaI zake nahi. tethI maMdiramAM ja zAMtidevanuM zaraNa levuM e ja zreyaskara che. vikalponuM zamana karavA jeTaluM pUratuM baLa hoya te te maMdiranI paNa AvazyaktA nathI, paraMtu anubhavathI jANIe chIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 25 449 = = ke jIvanacaryAmAM vikalpo dabAvavAne badale ghaNA vRddhi pAme che. mATe vikapanA prazamana mATe ghara AdinuM vAtAvaraNa pratikULa rahe che ane maMdiranuM vAtAvaraNa anukULa rahe che. anukULa vAtAvaraNamAM rahevAthI puruSArtha karavAmAM kAma baLa vAparavuM paDe che, ochI mahenata paDe che. jyAM sudhI AtmabaLa e zuM che, jIvananI zakti hIna che tyAM sudhI pratiphaLa nimittanA tyAga ane anukULa nimittanA grahaNanI AvazayaktA rahe che. maMdiramAM AvIne paNa pratimAmAM jIvita devanA darzana karIne rAMtimAM laya thavAno prayatna karavo joIe. maMdiramAM AvIne je "A madira bahu suMdara che, enA thAMbhalA paNa a rananA che, emAM khUba kharca thayuM haze, hajI AmAM ATalI khAmI che." ityAdi vikamAM paDI javAya te deva darzananuM kArya bhUlI javAya ane maMdiramAM AvavuM nirarthaka banI jAya. maMdiramAM AvIne vikalpomAM nahi paDatAM yathArtha rIte ravadananuM kArya karavuM eja kartavya che. devadarzana ke devapUjAmAM kAMI vizeSa pharaka nathI. darzana ja pujana che. -zAMtipatha pradarzanamAMthI sAbhAra anuvAdita. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakaraNa chavIsamuM mUrti saMbaMdhI praznottara lekhaka munizrI bhadrakara vijayajI mahArAja noMdha mRtine nahi mAnavA mATe sthAnakavAsIoe aneka take upajAvI kADhI zaMkAo utpanna karI che. te zaMkAone praznomAM mUkIne munizrI bhadraMkara vijayajIe temanA "pratimA pUjana" nAmanA pustakamAM te praznanA savistara khulAsA ApIne te ta-zaMkAo vajuda vagaranI che te batAvI ApyuM che. te khulAsAo khAsa samajavA jevA hevAthI atre e udhUta karelA che. te sarva praznottara dhyAnapUrvaka vAMcIne barAbara samajI levAnI vAMcakone bhalAmaNa che. -na. ga. zeTha prazna -zrI mahAvIra svAmInA nirvANa samaye be hajAra varSanI sthitivALe bhasmagraha besavAthI zAsanane dhakkA lAge. paNa te utaryA bAda satyadharma pedA thaye ema kahevAya che. te temAM tathya zuM che? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAyo pra. 26 uttara-tyAre zuM bhasmagra utaryA pahelAM satya dharma na hato ? te vakhate viccheda thaI gayAnuM kayA sUtramAM lakhyuM che? zrI bhagavatI sUtranA vazamA zatakanA AThamA uddezAmAM bhagavAne pharamAvyuM che ke - "he gautama! A jaMbUdIpanA bharatakhaMDane viSe A avasarpiNI kALamAM mArUM zAsana 21000 ekavIza hajAra varSa paryaMta cAlaze." A sUtrapAThamAM viccheda thavAnuM ke punaruddhAra thavAnuM kAMI nAmanizAna paNa nathI. UlaTuM, ekasarakhuM cAlavAnuM kahyuM che. vaLI zrI kalpasUtramAM kahyuM che ke - zrI vIra prabhunA nirvANa bAda be hajAra varSanI sthitivALo bhasmagraha prabhunA janmanakSatra para besaze. tethI te daramyAna sAdhu sAdhvInI udaya udaya pUjA nahi thAya. paNa bhasmagra utaryA bAda sAdhu sAdhvInI udaya udaya pUjA thaze." grahanA jorathI jemanI pUjA nahi thatI hoya temanI ja pUjAmaha utaryA pachI vizeSa prakAre thaze, tethI bIjAne zuM lAge vaLage? e mujaba, zrI AnaMdavimaLa sari, zrI hema vimaLasara, zrI vijayadAna sUri, zrI vijayahIra sari, jinacaMdra sUri vagere AcAryoe kiyA dehAra karyo tyArathI tyAgI zuddha sAdhunI mAnyatA ane pAtA lokomAM divase divase virataravA tathA vadhavA lAgI, e pratyakSa dekhAya che. zrI kalpasUtramAM ema te kahyuM nathI ke bhamagrahanI sthitivALA be hajAra varSa sudhI dayAmaya dharmanA lepa thaI jaze. loka hiMsAdharmanA karate caDaze tathA te praha utAryA bAda amuka AcArya pharI dayAmaya dhamane punaruddhAra karaze. tethI temanI udaya udaya pUjA thaze ane davAnI vRddhi thaze jema koI eka strIne garbha ravo hoya te pUrA dina thayethI tene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 452 mULa jaina dharma ane ---- ---- ja putra prApta thaze paNa bIjAne nahi. tathA rogI puruSanA raMganI sthiti paripUrNa thayethI te ja mANasa sAjo thaze paNa bAje nahi. tema bhasmagranA prabhAvathI je munivaranI pUjAmakti nahatI thatI temanI ja bhakita pAchI graha utaryAthI thaze paNa bIjAnI nahi. e spaSTa artha cheDI, mArI macaDIne kheTe artha kare te satyane utArI pADavA barAbara che. prazna ra-pattharanI gAyane dehavAthI jema te dUdha Ape nahi tema pattharanI mUrti pUjavAthI paNa zuM kArya siddha thAya? uttara-prathama vAta to e che ke gAyanuM dRSTAMta ahIM lAgu karavuM e ja aghaTita che. gAya pAsethI jema dUdha levAnuM hoya che tema mUrti pAsethI kAMI lesanuM hetuM nathI. gAya jema dUdha Ape che tema mUrti kAMI ApatI nathI. pUjaka pite pitAnA AtmAmAM chupAelA vItarAgatA Adi guNene mUrtinA AlaMbanathI pragaTa kare che. bIjI vAta e che ke-jema patyanI gAya dUdha ApatI nathI tema sAcI gAya paNa, "he gAya! tuM dUdha de"--ema uccAraNa karavA mAtrathI dUdha ApatI nathI. te pachI sAkSAta paramezvaranA nAmathI ke jApathI paNa kAryasiddhi thavI joIe nahi. ane paramAtmAnuM nAma paNa levuM joIe nahi. je zubha uddezathI IzvaranA nAmanuM smaraNa karavAmAM Ave che. te ja zubha uddezathI paramAtmAnI mUrtinI upAsanA kartavya thaI paDe che. paramAtmAnuM nAma levAthI aMtaHkaraNanI vizuddhi thAya che tema paramAtmAnI hurtanA darzana AdithI paNa aMtaHkaraNanI vizuddhi thAya ja che. e ja rIte keTalAka kahe che ke-jema siMhanI mUti AvIne bhAratI nathI tema bhagavAnanI mUrti paNa AvIne tAratI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 53 AvuM kathana paNa agya che. kAraNake siMha, siha" evuM nAma lIdhAnI sAthe ja zuM siMha AvIne mAre che? nahi ja. te pachI bhagavAnanuM nAma levuM nirarthaka Tharaze. vaLI siMhanI mUrti mAratI nathI tenuM kAraNa e che ke-mAravAmAM siMhane pitAne prayatna karavo paDe che, maranArane nahi. tyAre bhagavAnanI murtithI karavAmAM mUrtine kAMI paNa prayatna karavAne heto nathI, paraMtu taranArane prayatna karavAne heya che. mukti meLavavA mATe vrata, niyama, tapazcaryA saMyama AdinI ArAdhanA puruSane karavI paDe che paNa- paramAtmAne nahi. paramAtmAnA prayatnathI je taravAnuM heta te paramAtmA te aneka zubha kriyAo karI gayA che chatAM tenAthI bIna kema na karyA? paratu tema banatuM nathI. eke khAdhAthI jema bIjAnI bhUkha maTatI nathI tema bhagavAnanA prayatna mAtrathI bhakta varganI mukta thatI nathI. bhakta varganI mukita mATe te bhanava pote prayatna kare te ja siddha thAya che. chatAM bhagavAnanI mUrtinA AlaMbanathI jIvane tapa, niyama Adi karavAne ullAsa jarUra thAya che. ane tethI A "bhagavAnanI mati tAre che" ema upacArathI kahevA mAM kaI paNa jAtanI harakata nathI. prazna 3-jaDane cetananI upamA ApI zakAya? uttara-vastunA dharma anaMta che. pratyeka dharmane AdhIne vastune pdI jadI anaMta upamAo ApI zakAya che. eka lAkaDI upara bALaka svArI kare tyAre lAkaDI jaDa hovA chatAM tene cetana evA gheDAnI upamA apAya che. pustaka acetana hevA chatAM tene zAna ke vidhAnI upamA apAya che. e rIte samyaga jJAna tathA dharma e Amika vastu hovA chatAM tene jaDa evA kalpavRkSa ane citAmaNI ratananI upamA apAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 * mULa jaina dharma ane = vastunA anaMta dharma AzrI koI paNa dharma laI tenA vaDe je je prakAranuM kArya sAdhI zakAya te te prakAranI upamAo ApavAne vyavahAra jagaprasiddha che. paramAtmAnI mUrtithI paramAtmAnuM jJAna thAya che tethI te mUrtine paNa paramAtmA kahI zakAya che. - pAMca rUpIenI huMDI ke neTane loko pAMcaso rUpIA ja kahe che. vAstavika rIte jotAM rUpIA e te cAMdInA kaTakA che. ane neTa huDI e te kAgaLa ane sAhIsvarU5 che. paraMtu banethI kAma ekasarakhuM thatuM hevAthI bannene rUpIA ja kahevAya che. tema paramAtmAnI mUrti paNa paramAtmAne baMdha karAvanAra hovAthI tene paNa paramAtmAnI upamA ApI zakAya che. prazna 4 akSarAkArane jevA mAtrathI jJAna thAya che tema mUrtine jevA mAtrathI jJAna thatuM kema dekhAtuM nathI? uttara-akSarAkArane jevA mAtrathI jJAna thAya che ema kahevuM e beTuM che, akSarAkArathI jJAna thavA pahelAM zikSaNakArA te akSarone oLakhatAM zikhavuM paDe che. akSarone oLakhyA pachI ja vAMcatAM ke lakhatAM zikhI zakAya che. tema-guru Adika dvArA A devAdhideva zrI vItarAgadevanI mUti che. emanA ajJAna Adi de nAza pAmyA che. teo anaMta guNe e sahita che. devendrothI paNa pUjita che. tane upadeza karanArA che. mekSane pAmelA che. saMsArasAgarathI tarI gayelA che. sarvajJa che, sarvadarzI che. dayAnA sAgara che. parisaha ane upasargonI ke jene haThAvanArA che ane rAgadarahita che. evuM jema jema jJAna thatuM jAya che tema tema mUtinAM darzana Adi karatI vakhate te te guNonuM jJAna ane smaraNa daDhatara thatuM jAya che. prazna pachInI mUrti levAthI pratyekane kAmavikAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 455 utpanna thate dekhAya che paNa pratimA joIne badhAne virAgabhAva utpanna thate dekhAtuM nathI. tenuM zuM kAraNa? uttara-jeone mUrti upara deSa ke durbhAva che teone vItarAganI ati jevA chatAM zubha bhAva pragaTa thavuM muzkela che. paraMtu jeo haLukama kare che temane te zrI vItarAgadevanI zAMtamudrAnA darzana thavAnI sAthe ja romeroma prema ubharAyA sivAya raheto nathI. kaI pApI AtmAne muninI zAMta mati dekhIne paNa jema manamAM bhakitabhAva utpanna na thAya tema jeNe mUrti pratye deza ke durbhAva keLavela hoya tevA AtmAne mUrtinA darzanathI paNa bhakita upanna na thAya e banavA joga che. jagatano sAmAnya niyama te e che ke guNavAnanI mUrti dekhIne tenA jevA guNe papta karavA saheje ukaThA thayA sivAya rahe nahi chatAM temAM paNa apavAda hoya che. zrI AcArAMga sUtramAM pharamAvyuM che ke - je AsavA te parisavA je parisavA te AsavA bhAvArtha-pariNAmanA vathathI je AsavanuM kAraNa hoya te saMvaranuM kAraNa bane che. ane je saMvaranuM kAraNa hoya te AmravanuM kAraNa bane che. lacitra pApanA irAdAthI ghethI nIkaLyA hatA. te pariNAmanI vizutithI vAMsanA deraDA upara nAca karatAM kevaLa jJAna upanna karI lIdhuM hatuM. bharata cAvatanuM arIsA bhuvanamAM 25 jevA jevuM te AsavanuM maraNa hatuM. paNa mudrakAnA paDavAthI zubha bhAvanAmAM AraDha thatAM temaNe kevaLajJAnane prApta karyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 mULa jaina dharma ane te ja rIte sAdhu munirAje saMvara ane nirjarAnuM kAraNa che. chatAM temane duHkha devAthI temanuM buruM ciMtavavAthI tathA temanI niMdA Adi karavAthI jIva azubha karmane Asrava kare che. paNa tethI sAdhu munirAjanuM pUjanikapaNuM naSTa thaI jatuM nathI. sAkSAta zrI bhagavAna mahAvIra devane joIne paNa saMgamadeva ane govALIo vagerene mAThA bhAva thayA. temAM teone azubha bhAva che. eka kavie kahyuM che ke patra naiva karIraviTape, deSo vasaMtasya kim dUSaNam Talako na vilokyate yadi divA sUryasya kiM dUSaNam / varSA naiva patanti cAtaka mukhe, meghasya kiM dUSaNam yada bhAgyaM vidhinA lalATa likhitaM, devasya kiM dUSaNam // artha-karIranA jhADa upara pAMdaDAM na Ave temAM vasaMta ane zo deSa? ghuvaDa pakSIne divase na dekhAya temAM sUryane ze aparAdha ? jaLanI dhArA cAtaka pakSInA mukhamAM nathI paDatI temAM meghane che deze ane e ja prakAre lalATe lakhAyela bhAgyAnusAra phaLa bhogavavuM paDe temA devane paNa za Sa gaNAya? e ja rIte zrI devAdhidevanI mUrti te zubha bhAvanuM ja kAraNa che. tathApi tenA dezo, duSTa pariNamI ane hitabhAgI javAne bhAva pedA na thAya te kharekhara temanI ja kamanazIbI che. - sUryanI sAme koI dhULa pheMke ke sugaMdhI pu5 pheMke te te banne pheMkanAra tarapha ja pAchAM phare che, athavA vajanathI divAla para koI bhaNI ke patthara pheMke te te vastuo pheMkanAra tarapha ja pAchI Ave che athavA cakravartI rAjAnI koI niMdA ke stuti kare tethI tenuM kAMI bagaDavuM ke sudharatuM nathI. paNa niMdaka AbhA pite ja duHkhano pAra bane che ane stuti karanAra pote ja uttama phaLane meLave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 457 athavA bIjI rIte joie jema pathya AhAra karavAthI khAnAra manuSyane sukha maLe ja ane apazca bhejana karavAthI bhejana karanArane ja dukha prApta thAya che. paNa AhAramAM vaparAyelI vastune kAMI thatuM nathI. te ja pramANe paramAtma-mUrtinI stuti, bhakti ke niMdA hIlanA karavAthI alipata paramAtmAne kAMI thatuM nathI. paraMtu niMdA ne ja durgatinuM karma upArjana kare che ane pUjaka zubha karmopArjana karI savavameva sumatinuM bhAna bane che. bIjI vAta vicAravAnI e che ke--brahmacArI mahAtmAone strInI mUrti jevAne niSedha karyo. paraMtu sAkSAt strInA hAthe AhAra -pANI levAne niSedha karyo nahi. strIo darzana karavA ke vaMdana karavA Ave, kalAko sudhI vyAkhyAna sAMbhaLavA besI rahe. dharmacarcA sabaMdhI pUchaparacha ke vArtAlApa kare, ityAdi kAryomAM strIne sAkSAta paricaya hovA chatAM niSedha na karyo ane ane yiAmaNavALA makAnamAM vasavAne niSedha karyo, tenuM zuM kAraNa? citrAmaNanI strInI AkRti mAtrathI kAMi AhAra-pANI maLI zakatA nathI ke bolavuM cAlavuM thaI zakyuM nathI. citrAmaNanI strI uThIne sparza karI zakatI nathI. chatAM zAstrakAroe tene niSedha karyo. kAraNa eTaluM ja ke citra ke mUrti tarapha jevI cittanI ekAgratA thAya, manamAM kharAba saMkalpa vikalpa che, dharmadhyAnamAM badhA pace tathA karmabaMdhana thavAnA prasaMge upasthita thAya tevA, dharmanimitte sAkSAta parivAramAM AvanAra strI-pasamamAM saMbhavatA nathI. kAraNa ke tyAM azubha mAge cittanI ekAgratA karavAne avakara sAdhune bhAgye ja maLe che. tAre. makAnamAM strInI mUrti ke citra hoya te te tathA vAraMvAra dhArI dhArIne nihALavAnuM ane temAM vinI tathA mananI hInatA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 mULa jaina dharma ane thavAnuM avazya banI Ave tathA pariNAme dilamAM kAma vikAre jAgRta thaI Ave, e vigere aniSTone pUrepUre bhaya che. sUtrakAra maharSionI AjJA niprayojana ke vinA vicAryuM hoI zake nahi. e uparathI nizcaya thAya che ke manane sthira karI zubha dhyAnamAM lAvavA mATe zubha evuM sthira AlaMbana zrI jinarAjanI zAMta mUrti jevuM bIjuM eka paNa nathI. AthI bIjI vAta e paNa siddha thAya che ke uttama dhyAna ane mananI ekAgratA karavAnI apekSAe zrI jinamUrtine darajajo sAkSAta jinarAja karatAM paNa vadhI jAya che. ane evA ja kAraNe zrI rAyapaTeNIya Adi zastragraMtha mAM sAkSAt tIrthaMkara devane vaMdana namaskAra karatI veLA deva je ityAdi pADe che. arthAta jevI huM jinapratimAnI bhakti karuM chuM tevI ja aMtaraMga prItithI ApanI (sAkSAt arihatanI) bhakti karuM chuM. vaLI sAkSAt bhagavAnane namaskAra karatI vakhatevA nAma, TA kaMpAvika gara-siddhagati nAmanA sthAnane meLavavAnI icchAvALA ema belavAmAM Ave che ane zrI jinapatimAnI sAme siddhArDa ane kALe saMpattALuM--siddhagati nAmanA sthAnane prApta thaI cUkelA, ema kahevAmAM Ave che. e vagere pAThanuM kharuM rahasya samajI, pUrvAcAryoe atyaMta bahumAnapUrvaka pramANita karela zrI jinapratimAne aMtaraMga Adara karavo joIe. prazna 6-jina pratimAne namaskAra karavAthI te namaskAra mUtine thaye, bhagavAnane nahi, uttara-mUrti ane bhagavAna sarvathA ja nathI. e bemAM kathaMcitta abheda che, mUti' e jinezvaranI sthApanA che. zrI jina matine namaskAra karatI vakhate zrI jinezvara bhagavAnane bhAva lAvIne namaskAra karavAmAM Ave che. mATe judA na kahevAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 459 jema ahIM beThAM mahAvideha kSetramAM birAjatA zrI sImaMdhara svAmIne sarve jaine namaskAra kare che. tyAre mArgamAM lA ghara, kSe. parvato Adi aneka vastuo ADI Ave che te namaskAra te vastune thayo ke zrI sImaMdhara svAmIne ? je kaheze ke-namaskAra karavAne bhAva bhagavAnane hevAthI bhagavAnane ja namaskAra thaye. bIjI vastune nahi. tathA kevaLajJAnathI bhagavAna paNa te vaMdanAne tema ja jANe che. te pachI-tevI rIte mUrti dvArA paNa bhagavAnane bhAva lAvI vaMdana pUjana karavAmAM Ave tene zuM bhagavAna nathI jANatA ? e rIte sAdhune vaMdana namaskAra karatAM paNa, temanA zarIrane vadana thAya che ke jIvane? je zarIrane namaskAra karavAmAM Ave che ta, jIva te zarIrathI judI vastu che ane je jIvane namaskAra karavAmAM Ave che te vacamAM kAyAnI ADa rahelI che. ane kAyAe jIvathI juduM pugaLa dravya che. je kaheze ke-e pudgaLa dravya sAdhunuM ja ne! te pachI-mRti paNa devAdhideva zrI vItarAga prabhunI ja che ema kema vicArI zakatA nathI ? muninI kAyAne vaMdana karavAthI jema munine vaMdana thAya che tema zrI vItarAga prabhunI mUrtine vaMdana karavAthI sAkSAta zrI vItarAga prabhune ja vaMdana thAya che. prazna 7--mUrtimAM zuM vItarAganA guNe che? uttara-eka apekSAe che ane eka apekSAo nathI, pUjakapuruSa mUrtimAM vItarAgabhAvanuM AropaNa karIne pUjA kare che tyAre te mUti vItarAga sadaza ja bane che. e apekSAe zrI jinamati' zrI jinavara samAna che. 17 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 mULa na dharma ane duSTa pariNAmavALA puruSane mUrtinA darzana AdithI kAMI phAyado thatuM nathI. UlaTe azubha pariNAmathI karma baMdha thAya e apekSAe mUrti vItarAga sadaza nathI ema kahevuM hoya to kahI zakAya. paNa tethI tenAmAM tAravAnI zakti che te cAlI jatI nathI.' sAkara mIThI chatAM gardabha bhAvatI nathI, UlaTuM nukasAna kare che. tethI kAMI sAkarane ravAda naSTa thaI jato nathI. tema mUti paNa mithyAdaSTi jIvane na ruce te tenI mekSadAyatA cAlI jatI nathI. prazna-8 pattharanI mUrtimAM prabhunA guNonuM Aje paNa zI rIte thAya? uttara-zaNa vagere halakI vastuone svaccha karI tenA sapheda kAgaLa bane che. te kAgaLa upara prabhunI vANInAM zAstro lakhAya che, tyAre te zAstrane tamAma jAtanA loko prabhu tulya pUjanIya gaNe che. tema, khANanA pattharomAMthI mUti bane che ane te mUrtimAM gurue surimaMtranA jApa vaDe prabhunA guNonuM AropaNa kare che, te vakhate e mUrti paNa prabhutulya pUjanIya bane che. koI gRhasthane dIkSA ApatI vakhate guru tene dIkSAne maMtra (komI bhate sUva) saMbhaLAve che ke turata lo ke tene sAdhu mAnI vaMdanA kare che. jo ke te vakhate te navadIkSita sAdhumAM sAdhunA sattAvIza guNe pragaTI nIkaLelA ja hoya te niyama nathI. chatAM te guNanuM tenAmAM AropaNa karIne tene vaMdanA thAya che. tema mUrti paNa guNaropaNa bAda prabhu tulya vaMdanIya bane che. tethI loko tene vAMde pUje ane namaskAra Adi kare te taddana vyAjabI che. prazna 9-nirAkAra bhagavAnanI upAsanA dhyAna dvArA thaI zake che. to pachI mUrti pUjA mAnavAnuM zuM kAraNa? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 461 uttara--manuSyanA manamAM evI tAkAta nathI ke te nirAkAranu dhyAna karI zake. IMdrayAthI grahaNa thai zake teTalI ja vastuone vicAra mana karI zake che. te sivAyanI vastuonI kalpanA paNa manane AvI zakatI nathI. jeTalA raMga jovAmAM Ave, je je vastune svAda levAmAM Ave, jene jene sparza karavAmAM Ave, gaMdha sudhavAmAM Ave ke zabdo zravaNu karavAmAM Ave teTalAnA ja vicAra mana karI zake che te sivAyanA 2Ja, rUpa, gaMdha AdinuM dhyAna, smaraNa ke kalpanA karavI te paNa manuSya zaktinI bahAranI vAta che. kAI e pUrNuda nAmanA manuSyanuM nAma sAMbhaLyuM che. tene najare joela nathI tema tenI chabI paNa joI nathI, te zu nAma mAtrathI puracaMda nAmanA mANusanu dhyAna thaI zakavAnu hatu ? nahi. tema bhagavAnane paNa sAkSAta athavA temanI mUrti dvArA jemaNe joyA nathI te temanuM dhyAna kevI rIte karI zakavAnA hatA? jyAre jyAre dhyAna karavuM haze tyAre tyAre koI ne koI vastu dRSTi samIpa rAkhavI ja paDaze. bhagavAnane jyeta svarUpa mAnI temanuM dhyAna karanAra te jyAtine zukala, zyAma Adi kAI ne kAI varNavALI mAnIne ja tenuM dhyAna karI zakaze. siddha bhagavatAmAM evu kAI paNa paulika rUpa che ja nahi. siddhonuM rUpa apaulika che. tene sattu kevaLajJAnI mahArAja sivAya kAI jANI zakatuM nathI. zrI siddhacakra yaMtramAM zrI siddha bhagavAnI lAla vaNu tarIke kalpanA karavAmAM AvI che te phakta dhyAnanI sagavaDatA mATe che, paraMtu vAstavika nathI. nirAkAra si dhyAna atizaya jJAnI sivAya bIjA kAI paNa karavAne samartha nathI. kAI kaheze ke--ame manamAM mAnasika mUrtine pIne siddha bhagavAnanuM dhyAna karIzuM. paraMtu pattharanI jaDa mUrtine nahi mAnIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 462 mULa jaina dhama ane te tenuM A kathana paNu vagara vicAyu ja che. kAraNa tene pUchavAmAM Ave ke--tamArI mAnasika mUrtinA raMga kave che? lAla, kALA ke sapheda ? te tee zuM javAba Apaze ? jo kaheze ke--tene rUpa nathI, raMga nathI ke vaNuM nathI. mATe tene kevI rIte batAvI zakIe? te tene kahevAnuM ke--jenA rUpa, raMga ke varSo nathI tenuM dhyAna karavAnI tamArI tAkAta paNa nathI. A rIte pragaTapaNe mUrti' mAnavAnI vAtamAMthI chaTakavA mATe mAnasika mUrti mAnavA jatAM aMte dhyAnarahita dazA AvIne ubhI rahe che. jo mUrti vagar dhyAna banatuM ja nathI te pachI tene pragaTa paNe mAnavAmAM harakata zuM che? mAnasika mUti adRzya ane asthira che tyAre pragaTa mUrti dRzya ane sthira che tethI dhyAnAdi mATe atyaMta anukULa che. vaLI bhagavAna zrI tIrthaMkara devanA samavasaraNamAM paNa bhagavAna pUrvAbhamukhe bese che ane bAkInI traNa khAju bhagavAnanI traNa mUrti enuM devatAe sthApana kare che. ema zrI samavasaraNa prakaraNa, zrI samavAyAMga sUtra TIkA. zrI tatvArtha sUtra TIkA vagere prAcIna graMthA sAkSI pUre che. keTalAka kahe che ke--bhagavAnanA atizayathI cAra mukha dekhAya che paNa traNa tarapha mUrti che ema nahi. A vAta paNa khATI che. kAraNa ke kAIpaNuM zAstromAM e rIte kahyuM nathI. samavasaraNanI racanAthI paNa cittanI ekAgratAne mATe mUrtinI AvazyakatA siddha thAya che. bhagavAnanI bhagya mUrtinA darzanathI temanA guNo AvatAM zraddhAvALA manuSyane sAkSAta bhagavAna maLyA jeTalA AnaMda thAya che. ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 413 mUrtine sAkSAta bhagavAna samajI bhAvayukta bhakti thAya che, te vakhata bakti karanAranA mananA adhyavasAye keTalA nirmaLa thatA haze tathA te vakhate te jIva kevA zubha karmane upArjata haze tene sAce ane paripUrNa khyAla sarvajJa sivAya bIjAne AvI zake azakaya che. jeo svapAla kalpanAthI paramAtmAnuM mAnasika sthAna karavAne ADaMbara kare che teo zA mATe seMkaDo ke hajAre keza vAhana vageremAM besI, padriya sudhInA jIvane vinAza karI svaguru vagerene vaMdanAdi karavA jatA haze? zuM gurunuM mAnasika thAna ghera beThAM nathI thaI zatuM? ke jethI gurunA mUrtimaya zarIrane vAMdavA mATe AraMbha (hiMsA) karIne hajAre keza javAnI jarUra paDe che? A saMsAramAM manuSya aneka prakAranI ciMtA, jaMjALa ane jhagaDAomAM haMmezA aTavAyelA rahe che. koI dhananI citAmAM, koI putranI citAmAM te kaI ezaArAmamAM ane kaI kaMTAbakheDAmAM -ema jagatanA che aneka upAdhiothI prasta thaI rahelA hoya che. AlaMbana vinA teone zubha dhyAnanI prApti thavI zuM rastAmAM paDI che? asthira mana ane caMcaLa Idriyone kAbUmAM rAkhavI e baccAMonAM khela nathI. koI vAjA, sitAra ke taMburAnA suravALuM madhura gAyana kAne paDayuM ke tarata caMcaLa mana te tarapha cAlyuM jAya che. te samaye dhyAnanI vAta kayAMya UDI jAya che. evI caMcaLavRttivALA manuSyane mATe zrI jinanI pUjAmAM lIna thavuM e ja eka parama dhyAna che. aneka upAdhivALA gRhasthapaNumAM zrI jinapUjAne anAdara karo te lAbhane badale kevaLa hAni uThAvavA barAbara che. duniyAdArInI aneka viTaMbaNAothI gherAyelA gRhasthone mUrtinA AlaMbana vagara mAnasika prAna thavuM sarvathA asaMbhavita che. zrI jinapUjAnA AdarathI ane mUrti dvArA zrI jinezvaradevanA guNa grAma vagere karavAthI caMcaLa mana sthira Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 464 mULa jaina dharma ane thAya che. ane sthira thayelA manamAM saMsAranI asAratA AdinuM bhAna sahelAIthI karAvI zakAya che. sukhaduHkhamAM jyAM sudhI samAnabhAva nathI Avyo tyAM sudhI moTA yogIrAjanI jema nirAlaMbana dhyAnanI vAta karavI nirarthaka che. je vakhate te te samabhAvavALI sthiti Avaze te vakhate AlaMbana pitAnI meLe chUTI jaze. zrI jaina dharmanA marmane jANanAra pUrvAcArya maharSioe dareka jIne pitApitAnA guNasthAnaka mujaba yiA aMgIkAra karavAnuM pharamAvyuM che. vartamAnamAM koI paNa jIva sAtamA guNasthAna uparAMta caDI zakato nathI. sAtamA guNasthAnakane kula samaya ekatra karatAM teno saravALo eka aMtamuhUrtathI adhika banatuM nathI. tethI mukhya rIte UMcAmAM UMcuM chaThuM ja guNaThANuM vartamAnanA jIvone samajavAnuM che. chaThuM guNasthAnaka pramAdavALuM hovAthI te guNasthAnake rahelo jIva paNa nirAlaMbana dhyAna karavAne azakta che, Ama chatAM jeo chaThA guNasthAnakanI hade paNa pahoMcyA nathI ane aneka sAMsArika khaTapaTomAM racyApacyA rahelA che. teo nirAlaMbana dhyAnanI vAtothI dekhAva kare te kevaLa ADaMbara svarUpa che. zrAvaka cothe pAMcame guNasthAnake hevAthI dravyabhAva banne prakAranI pUjA karavAnA adhikArI che. (dravya pUjA niravadya ja hovI joIe-na. gi. zeTha) tyAre tenAthI UMce eTale ke guNasthAnake hevAthI muni mAtra bhAvapUjAnA adhikArI che. guNasthAnakanI UMcI dazAe pahoMcatAM kriyAmAM pheraphAra thatuM jAya che pagathIAM choDI ekadama kudako mArI meDA upara caDavAne avicArI prayatna karavAthI meDI te ghaNo dUra rahI jAya che paNa UlaTo heThe paDavAthI vadhArAmAM hAthapagane teDanAro thAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 465 ahI koI prazna kare ke-saMsAra para rAga ghaTADo ane prabhu para vadhAryo te paNa rAga to kAyama rahe ne ? jyAM sudhI rAgadveSa rahita na banAya tyAM sudhI mukita kevI rIte maLe ? A prazna paNa samajaNa vinAno che. sarvathA rogarahita thavAnI zakti na Ave tyAM sudhI prabhu para rAga keLavavAthI saMsAranA azubha rAgathI ane tenAthI baMdhAtA khATA karmathI bacI javAya che. gharamAM beThAM aneka prakAranI vaibhAvika vartaNuka thAya che, teTalI jinamaMdiramAM thaI zaktI nathI. prabhunI zAMta mUrtinA darzanathI ane temanA guNagrAmamAM lIna thavAthI cittamAM duSTa bhAva tathA durvicAro TakI zakatA nathI. eTaluM ja nahi paNa tene dUra haTAvavAnuM eka parama sAdhana maLI jAya che. jyAM sudhI pUrNa vizuddhi thaI nathI tyAM sudhI jIvane UMce caDhavAne A eka utkRSTa mArga che. jeo A mArgane mAnatA nathI paNa pitAne pUrA vizuddha thaelA mAnI samabhAvane dhAraNa karanArA gaNe che teone pUchavAnuM ke - je tame kharekhara ja rAgarahita che te pachI tame tamArA guru amara anya netAonuM bahumAna karI temanA upara rAga kema rAkhe che? temanA AhAra, vastra ane pAtra Adi vaDe bhakti sanmAna Adi kema kare che? te zuM rAmarahitapaNAnuM ciha che? samabhAvamAM lIna rahenArane sadA sAmAyika che (ema kahe che) te pachI guru pAse jaI sAmAyika ane pratikamaNa Adi karavAnuM zuM projana che? pitAnA dharmanuM maMDana ane anyanA dharmanuM khaMDana tathA e mATe pustaka chapAvavA ka bhASaNo ApavA e zuM samabhAvanAM kAryo che ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dharma ane strI putra Adi priya vastunA saMyogathI harSa ane temanA viyogathI zeka. lakSmI, mAla, milkata, makAna, hATa vagerenA luMTAvAthI saMtApa ane tenI prAptithI harSa, temaja koI duSTa puruSo gALo tathA kaSTa Ape tyAre krodha ane sanmAna Ape tyAre AnaMda ItyAdi prakAre rAgadveSa te pratyakSa dekhAya che. tyAM vaLI "kAraNa" ke "AlaMbana' vinA samabhAva pedA karavAnI vAta karavI e zuM DhaMga nathI ? mArUM ghara, mArI strI, mArUM dhana, mAro putra. mAro nokara ItyAdi mArUM tAruM karavAne svabhAva nirmULa thayo nathI tene samAna dRSTivALA zI rIte kahevAya? jeo saMpatti tathA vipattimAM, zatru ke mitramAM. suvarNa ke pattharamAM, strIomAM ke tuNu samUhamAM kAMI paNa bhinna bhAva rAkhatA nathI teo ja kharekhara samabhAvavALA, AtmajJAnI ane ucca darajaje caDhelA che. hAlanA samAjamAM evA mahAna AtmAo keTalA che? moTA bhAganI duniyA duniyAdArInI khaTapaTamAM phasAyelI che. teoe pote AdhyAtmika hovAne DoLa karavo ane pitAne ucita kAryane nirAdara karavo yogya nathI. yogyatA vinA mithyAbhimAna rAkhavAthI koIpaNa svArtha siddha thaI zakato nathI. Ini tathA manane aMkuzamAM lAvyA sivAya nirAlaMbana dhyAnanI vAta karanArAone zAstrakAro kevI upamA Ape che te nIcenA kathI samajAze. saprAjyairbalavinA rasavatI, pAkaM cikiryuH kudhIstyaktvA potamagAdhavAdhitaraNaM, doA vidhitsuzca saH / bIjAnAM vapanaivinecchati sa ca, kSetreSu dhAnyodagamaM, yo'kSANAM vijayairvinA spRhayati, dhyAnaM vidhAtuM zubham / / artha-je mANasa Indriyone jItyAvinA ja zubha dhyAna dharavAne Icche che te kubuddhi mANasa dedIpyamAna agni vinA rasoI pakavavAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanAM saMpradAye pra. 26 467 Io che, vahANuM choDIne be hAthe agAdha samudrane taravAne icche che tathA bIja vAvyA vinA ja kSetramAM utpatti karavAne Icche che. prazna 10-niraMjana nirAkAranI mUrti kevI rIte banI zake? uttara-tamAma matanA deva tathA zAstronA racanAra nirAkAra nathI thayA paNa sAkAra ja thayA che. dehadhArI sivAya koIthI zAstro racI zakAya ja nahi. tamAma zAstro akSarasvarUpa che. akSarane samUha tAlu, Akha, daMta vagere sthAnethI utpanna thAya che. ane te sthAno dehadhArIja heya che. tethI te darekanI mUrti avazya hoI zake che. mekSamAM gayA pachI teo avazya nirAkAra hoya che te paNa temane oLakhAvavA mATe paNa mUrtinI AvazyakatA rahe che. jema ke - zAstranA racanArA dehadhArIonA mukhathI nIkaLelo akSarane samUha khAsa koI AkArane heta nathI. chatAM tene AkAra ka9pIne zAstranAM pAnAMo upara dAkhala karavAmAM Avyo che ane to ja tene baMdha thAya che. tema nirAkAra evA sidhdha bhagavAnane AkAra paNa A duniyAmAM temane je chello bhava thayo te mujaba kapI, mUrtimAM utAravAmAM Ave che. tathA nirAkAra siddha bhagavAnanuM svarUpa paNa samajI zakAya che ane sAkSAta sidhdhanI peThe tenuM dhyAna karanAranAM saghaLAM Icchine paNa pUrNa thAya che. e eka niyama che ke--koI paNa nirAkAra vastune oLakhAvavI hoya to tene sAkAra banAvIne ja oLakhAvI zakAya che. e mATe prasiddha dAMta sarva prakAranI lipionuM che. pitAnA manane Azaya bIjAne zabdo dvArA ja spaSTapaNe samajAvI zakAya che, ane e zabda je varNanA banelA che te varSane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 mULa jaina dhama ane Oi judA judA AkAra ApavAthI ja potAnA arthAnuM spaSTa bhAna karAvAya spaSTa medha tene AkAra ApyA sivAya che. mATe nirAkAra vastunA karI zakAtA ja nathI. prazna 11. zrI RSabhadeva svAmInA samayamAM bAkInA trevIza tIrthaMkaronA jIva saMsAramAM bhaTakatA hatA chatAM te samaye temane vaMdana karavAmAM dhama kevI rIte sabhave ? uttara--zrI RSabhadeva svAmInA vakhatamAM bAphInA trevIza tIrthaMkarAne vadanA karavAne viSaya dravya nikSepAne AzrayI che. drazya vagara bhAva, sthApanA ke nAma kazuM ye na heAI zake. zrI RSabhadeva bhagavAne je jIvAne mekSa gAmI batAvyA te sarve pujavA lAyaka che. jema kAI dhanADhaya zAhukAranAM hAthe lakhAelI tenI sahI sIkakAvALI amuka mudatanI huDa hAya tA tenI rakamathI muddata purI cAM pahelAM paNa kAma kADhI zakAya che, tevI rIte mekSagAmI bhavya jItrAnI zrI RSabhadeva svAmIe ApelI khAtro rUpI huMDI teneA kANa vicAravata puruSa asvIkAra karaze ? agavAnanI khAtrI rUpa prabaLa kAraNane laIne bAkInA trevIza tIrthaMkarA te samayane AzrayIne vaMdanIya hatA. vaLI e saMbaMdhamAM zrI Avazyaka sUtramAM mULa pATha paNa che ke-- cattAri aThTha dasa doya vaMdiA jiNavarA caubvIsaM arthAt--cAre dizAmAM anukrame cAra, ATha, daza tathA khe ema cAvIza tIrthaMkarAnAM biMba zrI bharata mahArAjAe aSTApada parvata upara sthApana karelAM che. e khAkhatamAM niyuktikAra zrI bhadrabAhu svAmIe khulAsa karyA che ke-- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 418 '- :-:-:-:-:-- -- -- bharatarAjAe zrI RSabhadeva svAmIne A vIzImAM thanArA tIrthakarenA nAma, lAMchana, varNa zarIranuM pramANa vagere pUchIne te pramANe zrI aSTApada giri upara jinamaMdira banAvI sarva tIrtha karanI pratimA Abehuba AkAranI sthApanA karI. AthI siddha thAya che ke vevIza tIrthakara thayA pahelAM paNa temanI mUrtio maMdire vagere dvArA bhakti karavAno rivAja sanAtana kALathI cAlyo Ave che. ane tene mahAna jJAnI puruSoe paNa svIkAre che. prazna 12-mUrti te ekendriya pASANanI hevAthI pahelA guNasthAnake che tene cethA pAMcamA guNasthAnakavALA zrAvaka tathA chaThA sAtamA guNasthAnakavALA sAdhu kema vaMdana pUjana kare? uttara-pahelAM te mUrtine ekendriya kahenAra puruSa jaina zAstrothI anAta che. khANamAMthI khedI kADhela patthara zastrAdi lAgavAthI sacitta raheto nathI ema zAstrakAre pharamAve che. acitta vastumAM guNasthAnaka na heya. have je guNasthAka rahita vastune mAnavAne sarvathA niSedha karaze te paNa mahAdezanA bhAgI thavAze kAraNa ke siddha bhagavAna sarvathA guNasthAnaka rahita che. chatAM teozrI arihaMta deva pachI sarvathI prathama naMbare pUjavA lAyaka che, guNa ThANa saMsArI jIvone heya che, sihanA ne nahi. bIjI vAta e che ke jema pattharanI mUrtine guNasthAnaka nathI tema kAgaLa AdithI banelAM pustakone paNa kayuM guNasthAnaka che? chatAM pratyeka matanA anuyAyIo potapotAnA graMthonuM bahumAna kare che, e Asane mUke che tathA mastake caDAve che. tenI sarva prakAranI AyAtanAo vaje che. theMkanA chAMTA ke paganI Thekara tene lAgI jAya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 470 mULa jaina dharma ane te tene paNa mahA doSarUpa gaNe che jagatamAM koI paNa mata eve nahi nIkaLe ke je pitAnA ISTadevanI vANIrUpa zAstrane mastake caDhAvI tene bahumAna pUrvaka AdarasatkAra karate na hoya! zrI jaina matanA zrI bhagavatI sUtramAM paNa namo vaMmI rIvIpa kahIne zrI gaNadhara bhagavatee akSararUpa brAhmI lipine namaskAra karyo che. te temAM kayuM guNasthAnaka hatuM? mRtaka sAdhunuM zarIra paNa aceta hovAthI guNasthAnaka rahita che chatAM loko bIjA kAma paDatAM mUkI tenAM darzana karavAM kema doDI jAya che? tathA te mRta zarIrane paNa dhAmadhumathI caMdananA lAkaDAthI kema bALavAmAM Ave che? e kAryane guru bhaktinuM kArya gaNI zakAya ke kema? je gaNI zakAya te pratimAne vaMdana pUjana Adi jina bhaktinuM kArya kema na gaNI zakAya ? prazna 44-mUrti te pASANamaya che. tene pUjavAthI zuM phaLa maLe? mUtine karelI stuti mUrti zeDI ja sAMbhavAnI hatI? uttara-lokone ubhAge dorI javAne mATe A jAtinA kuTa prazno mUrtipUjAnA virodhI varga taraphathI ubhA karavAmAM Ave che. paraMtu tenI pAchaLa bhArobhAra ajJAna ane kuTilatA chupAyelI che. mUrtipUjaka loka je pattharane ja pUjatA hatA te stuti paNa teo pattharanI ja karatA hatA ke--he pASANu! he amUlya patthara tuM bahu kiMmatI tathA upagI che. tArI zobhA pAra vinAnI che. tuM amuka sthaLanI khANamAMthI nIkaLe che. tane khANamAMthI kADhanAra kArIgara bahu hoMziyAra che. ame tArI stuti karIe chIe. paNa A rIte pattharanA guNa grAma karatuM koI dekhAtuM nathI ane sarva loka pattharanI mUrtimAM Arepita zrI vItarAgadevanI stuti karatuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 471 ja najare paDe che ke - niraMjana! nirAkAra ! nirmohI ! niSkAMkSI ! ajara ! amara! akalaMka! siddha svarUpI ! sarvajJa! vItarAga ! ityAdi guNo vaDe e guNavALA paramAtmAnI ja sau koI rastuti kare che. zuM pattharamAM A guNo rahelA che ke jethI pattharanI upAsanA karavAne khA deSa caDAvI lokone ADe mArge doravAne prayAsa karavAmAM Ave che? jyAre pUjaka puruSa mUrtimAM pUjyapaNAnA guNAnuM ApaNa kare che tyAre tene mUrti e sAkSAta vItarAga ja hoya ema pratibhAsita thAya che. ane je jevA bhAvathI mUrtine jue che. tene te tevA phaLanI ApanArI thAya che. sAkSAta bhagavAna paNa taraNa tAraNa hovA chatAM temanI AzAtanA karanAra pUrA phaLane cAkhe che. tema mUrti paNa tAraka hovA chatAM tenI AzAtanA karanArane saMsAramAM bAvanArI paNa thAya che. prazna 14-zrI prazna vyAkaraNa sUtramAM pAMca saMvara dvAramAM caitya lakhyAM nahi ane AsavadvAramAM caitya lakhyAM. zuM kAraNa? uttara-A ThekANe paNa caityane devamaMdira e artha tamAma jaine kare che. e bhUlavuM joIe nahi. zrI prazna vyAkaraNa sUtramAM sarakAramAM caya eTale jinamaMdiranI sAdhu vaiyAvacca kare tethI nirjarA thAya ema sApha kahyuM che. tyAM caityane artha UlaTo karavA ane ahIM AsravAramAM teja zabdane athA mAMdara' kare e nyAya kenA gharanA? caityane artha madira che e svIkAryA bAda tene je AvA kAramAM gaNAvela che tenuM kAraNa te caitya myuccha AdinAM samajavAnAM che. te sabaMdhI tyAM spaSTa lakhyuM che ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 mULa jena dharma ane noMdha ahIM mahArAjazrIe prazna vyAkaraNa sUtramAM ulekhela cele myuccha AdinAM che ema kahyuM che. paNa te vAta zaMkA paDatI che. tethI teTale bhAga kADhI nAkhela che. caya banAvavA te AsravAramAM jAya. paraMtu jina ceya banAvavAmAM je bhaktibhAva ane dharmabhAva che te te puNya che ane puNya paNa Asrava ja che. tethI citya banAvavA te AsravamAM jAya. paraMtu caitya banAvavAmAM pApa lAge tenA karatAM bhakitabhAva-dharmabhAvanuM puNya vadhI jAya tethI ekaMdara rIte te puNya kArya gaNAya che. prazna 15 citya zabdane artha keTalAka "sAdhu" ke jJAna" kare che te zuM ucita che? uttara-caityane artha sAdhu ke jJAna kaI rIte thaI zake nahi. temaja zAstranA saMbaMdhamAM te artha baMdhabesatuM paNa nathI. sAdhune ThekANe tamAma sUtromAM sAdu vA sAduLI vA athavA miDu vA miluLI vA ema kahevAya che. paNa zailya vA caityAna vA evuM to kayAMya kahela nathI. bhagavAna zrI mahAvIra svAmInA cauda hajAra sAdhu hatA ema kahyuM che. paNa "cauda hajAra caitya" ema kahyuM nathI. e rIte vaLI bIjA sarva tIrtha kare, gaNadhara AcAryo vagerenA ATalA hajAra sAdhu hatA ema kahyuM che paNa "caitya hatA" evA zabdo koI sthaLe kahyA nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpraDhAye| pra. 26 473 tathA caitya zabdanA artha sAdhu kare teA pachI sAdhvIne vAste nArI jAAMtamAM kayA zabda temAMthI nIkaLI zakaze? kAraNa ke caitya zabda strIliMgamAM khelAtA nathI. zrIbhagavatIsUtramAM (1) arihata, (2) sAdhu ane caitya ema traNa zaraNAM kahyAM che. tyAM jo caitya zabdano artha sAdhu kare to temAM ' sAdhu ' zabda judA kema zo ? tathA jJAna arthe kare te| arihaMta zabdathI jJAnane sagraha thaI gayA. kemake jJAna arUpI che te jJAnI sivAya hAya nahi. mATe caitya zabdathI jinapratimAnA artha ja thavAnA. arihaMta evA atha paNa saMbhave nahi kAraNa ke arihaMta paNa prathama sAkSAta zabdamAM ja kare che. caitya rAkhtanA jJAna evA atha karavA e paNa taddana asatya che. kAraNa ke naMdIsUtra AdimAM jyAM jyAM pAMca prakAranA jJAnanA adhikAra Ave che tyAM tyAM nALa paMcavid vaLatta ema kahyuM che paNa naidya paMcavid pAtta ema te kayAMya lakhyuM nathI. vaLI tenA nAmeAmAM--matijJAna vagere nAmeAmAM paNa nALa nAna zabda vAparela che pazu kayAMya ' maticaitya ' ema kahI caitya zabda vAparyA nathI. te jJAna dhaNIne matijJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI,kevaLajJAnI ItyAdi zabdathI oLakhAvyA che. paNa " mati caitI ' vagere evA prayAga kayAMya paNa karyAM nathI. .. zrI bhagavatI sUtramAM jaMdhAcAraNa vidhAcAraNu munienA adhikAre sevArUM zabda che. tathA khIje ghaNe ThekANe te zabda vaparAyela che. tene atha jJAna karaze teA jJAna te ekavacane che. ane yAda bahuvacane che. mATe te anya khATA che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 898 mULa jaina dharma ane vaLI zrI naMdIzvaradvIpamAM arUpI jJAnanuM dhyAna karavA javAnI zI jarUra ? peAtAne sthaLe te dhyAna thaI zake che. mATe tyAM pratimAonI ja matabala che. have caityanA aya sAdhu ke jJAna karanArAe paNa ghaNuM saLe pratimA atha kare che. tenAM gheADAMka dRSTAMta ~ (1) zrI prazna vyAkaraNa sUtramAM AsravAre caitya zabdA artha mUti karyo che. (2) zrI uvavAI sUtramAM pukhtamaT ceya hosthA che tyAM caityane artha maMdira ane mUti kare che. ( 3 ) zrI uvavAI sUtramAM ve arihaMta rephyA che tyAM paNa maMdira ane mUrti evA a kare che. .. ( 4 ) vyavahAra sUtranI cUlikAmAM dravyaliMgI " caitya sthApanA - karavA lAgI jaze ema kahyuM che tyAM '" mUrtinI sthApanA karavA lAgI jaze evA aya karyo che. z (5) zrI jJAtAsUtra, upAsaka dazAMgasUtra tathA vipAkasUtramAM punamata ceC che tyAM pUrNa bhadranI mUti ke maMdirane a` kare che. (6) zrI aMtagaDha dazAMga sUtramAM paNa jyAM yakSanAM caiya kahyAM che tyAM tene bhAvAya madira ke mUrti batAve che. prazna 16--zrI jinapratimAthI jinabiMba nahi letAM zrI vItarAgadevanA namUnA tulya sAdhune grahaNa kare che te vyAjabI che ? uttara--temanI te mAnyatA mana:kalpita ane jUhI che. sUtrAmAM sthaLe sthaLe zrI jinapratimA zrI jinavara tulya kahelI che. zrI jIvAbhigama Adi sUtrAmAM jyAM jyAM zAzvatI pratimAnA adhikAra che tyAM tyAM 'siddhAyatana eTale ' siddha bhagavAneAnuM maMdira ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 26 475 ema kahyuM che paNa "mUrti Ayatana" ke "pratimA Ayatana" kahyuM nathI. tethI paNa pratimA zrI siddha samAna che ema sAbita thAya che. vaLI zrI rAyapasaNI, dazAzruta skaMdha, uvavAI sUtra Adi ghaNuM sUtramAM bhAva tIrthakarane vaMdanA karavA jatI vakhate zrAvakonA adhikAre kahyuM che-devayaM veda vajuMvAvAmi eTale devasvarUpa caityasvarUpa (pratimA svarUpa)nI payuM pAsanA karuM chuM. ityAdi aneka sthaLoe bhAva tIrthakara tathA sthApanA tIrthakaranI ekasarakhI paryuM pAsanA karavAne pATha che. tethI banemAM kAMI pharaka nathI. bhAva ke sthApanA bemAMthI game tenI bhakti ane pUjA jevA bhAvathI karavAmAM Ave che te te pramANe ekasarakhuM phaLa maLe che. zrI jJAtAsUtramAM draupadInA pUjananA adhikAre jina maMdirane "jinagRha" kahyuM che paNa "mukiMgaha' kahyuM nathI. tethI paNa jinamatine ja jinanI upamA ghaTe che, nahi ke sAdhune." sAdhu vastra, pAtra, rajoharaNa ane muhapatti Adi upakaraNae sahita che tyAre bhagavAnane temAMnuM kazuM nathI. bhagavAna atizayoe sahita hoya che. sAdhune emAMnuM kazuM hetuM nathI. te pachI sAdhu evA vItarAganI barAbarI kevI rIte karI zake? paryakAsane rahelI saue daSTivALI vItarAga avasthAnI pratimA te zrI arihaMta bhagavAna tulya che. vItarAgane namUne vItarAganI mUtine kahevAya paNa sAdhune kahevAya nahi. sAdhunA namUnAne ja sAdhu kahevAya. bI aMtagaDa dazA satramAM kahyuM che ke-hariNagamelI devanI pratimAne ArAdhavAthI te deva ArAma thayo. tema zrI vItarAganI mUrtine ArAdhavAthI zrI vItarAmadeva ArApta thAya che. prazna 17-jinapratimAne levAthI ke pUjavAthI koine sAna utpanna thayAnuM sAMbhaLyuM che? 18 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 mULa jaina dharma ane uttara-zrI rAjaprakSIya vagere sUtramAM mUrtipUjA kalyANakArI maMgaLakArI kahI che, ane e mATenA daSTAMte nIce mujaba che - 1. anArya dezane rahenAra zrI AdrakAmAra jinapratimAnA darzanathI jAti smaraNajJAna pAmI vairAgya dazAmAM lIna thayo. tenuM varNana zrI sUtrakRtAMganA bIjA zrutaskaMdhanA chaThThA adhyayananI TIkAmAM che. keTalAka kahe che ke-AdrakumAra muhapatti dekhI pratibodha pAmyA che. A vAta ga5 che. kAraNa ke sUtramAM to prathama vija himAM ema spaSTa pATha che. eTale pahelA tIrthakara zrI kaSabhadeva svAmInI pratimA joIne pratibaMdha pAmela che. 2. zrI mahAvIra svAmInA cethA paTTadhara tathA zrI dazavaikAlika sUtranA kartA zrI zayaMbhava sUri zrI zAMtinAthajInI pratimAnA darzanathI pratibaMdha pAmyAnuM zrI ka9pasUtranI sthavirAvalImAM kahyuM che. 3. zrI dvIpasAgara pannati tathA haribhadrasuri kRta AvazyakanI moTI TIkAmAM lakhela che ke zrI jinapratimAnA AkAranI mAchallIo samudramAM heya che. temane joI aneka bhavya jIva mAchalIone jAtismaraNajJAna prApta thAya che. ane bAra vrata dhAraNa karI samyakatva sahita AThame devaloke jAya che. A pramANe tiryaMca jAtine paNa jina pratimAnA AkAra mAtranA darzanathIya avazya lAbha maLe che, te manuSyane maLe temAM cI zaMkA ? 4. zrI jJAtAsUtramAM tIrthakara gotra bAMdhavAnA vIsa rathAnaka kahyAM che. te mujaba rAvaNa rAjAe prathama arihaMta padanI ArAdhanA aSTApada parvata para rahela tIrthaMkara devanI mUrti dvArA karI tIrthakara gAtra bAMdhyuM ema rAmAyaNamAM kahyuM che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26 477 5. te ja graMthamAM lakhyuM che ke-rAvaNe zrI zAMtinAtha prabhunI mUti sAme bahurUpiNa vidyA sAdhI ane te siddha thaI gaI prazna 18-koI vidhavA pitAnA maraNa pAmelA patinI mUrti banAvI pUjA sevA kare te zuM tethI tene kAmanI zAMti ke putranI utpatti thAya? na thAya. te pachI paramAtmAnI zAMta mUrtithI paNa zuM phAyado thavAne. - uttara-A eka kutaka che. tene uttara tevI ja rIte Apavo joIe. patinA maraNa bAda tenI strI eka Asana para besI hAthamAM japa mALA laI patinA nAmane japa kare te zuM te strInI IcchA pUrI thaze athavA tene saMtAnanI prApti thaze? nahi ja. te pachI prabhunA nAmanI japa mALA gaNavI paNa tamArA hisAbe nirarthaka siddha thaze. prabhunA nAmathI kAMI paNa lAbha na thAya ema kaI paNa kahI zake tema nathI. UlaTuM, te ja vidhavA strIne patinuM nAma sAMbhaLavAthI je AnaMda ane smaraNa Adi thaze tenA karatAM bamaNe AnaMda ane smaraNa Adi tenI mUrti ke citra jevAthI thaze, tethI nAma karatAM mUrtimAM vizeSa guNa rahele ja che. je puruSa amuka mANasane pratyakSa joyo nathI, mAtra nAma ja sAMbhaLyuM che te puruSanI pAse thaIne paNa koI vakhata te mANasa nIkaLaze te paNa oLakhI nahi ja zake. paraMtu je te mANasane chabI joI haze te te turata ja oLakhI leze ke - "A amuka mANasa che." AthI paNa siddha thAya che ke pratyeka vastunuM svarUpa oLakhavA mATe nAma jeTaluM upayogI che tenA karatAM mUti athavA AkAra vizeSa upayogI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 mULa jene dharma ane prazna 19-bhagavAnanI mUrti e ja bhagavAna hoya te temanA alaMkAra pApI leke kema cArI jAya che? temanI hajAranI rakama loko hajama kema karI jAya che tathA temanI bhUti te duSTa leke khaMDita kema karI nAkhe che? vaLI bhagavAna sarvajJa che te temanI mUtine jamInamAMthI badIne kema kADhavI paDe? zAsana deve e kArya kema karatA nathI? uttara-zrI vItarAganA guNonuM AropaNa karIne bhakti mATe ja vastunI banAvelI mUrti jamInamAMthI enI meLe kema na nIkaLe ke temanA alaMkAre Adine cerI jatAM pApI lekane zAsana devatA kema na aTakAve? e prazna ja uddhatAI bharyo che. jaDa sthApanAmAM e sAmarthya kyAMthI Ave ane zAsanadeva hareka prasaMge AvIne UbhA rahe e niyama kayAM che? bhagavAna zrI mahAvIradeva vidyamAna hatA te vakhate temanI sevAmAM lAkha de hAjara rahetA hatA chatAM maMkhalIputra gozAlAe tene lesyA vaDe bhagavAnanI samakSa te be ziSyone bALI nAkhyA ane bhagavAnane tethI lehIkhaMDa jhADAno vyAdhi thayo te vakhate zAsanadee kAMI karyuM nahi tethI zuM teonI bhakitamAM pharaka paDI gayo? keTalAka bhAvo evA heya che ke jene devatAo paNa pheravI zakatA nathI. je kALe je banavAnuM hoya te koI kALe paNa miyA thatuM nathI. khuda tIrthakara mahArAjA pAse aneka strI puruSoe dIkSA grahaNa karIne pachI virodhI thayA che, aneka prakAranA pAkhaMDa mata sthApana karyA che ane bhagavAnanI niMdA karI che. to zuM sarvajJa bhagavAna nahetA jANatA ke - A pAkhaMDIe cAritra virAdhaze ane mithyAtva prarUpaze? jANatA ja hatA chatAM kema dIkSA ApI ? e ja mATe ke tevA bhAvibhAva Adine paNa e tArake jANatA hatA. * Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 26 ka79 vaLI hAlamAM zrI vItarAga dharma ati alpa pramANamAM rahI gayA che. temAM paNa aneka prakAranI judI judI zAkhAo paDI che. ane dhama cALaNInI mAphaka caLAI rahyo che. utsutra bhASaNo karavAmAM mithyAtva ane durAgrahane AdhIna thayelA AtmAo kAMI bAkI rAkhatA nathI. te pachI AvA nidaka ane pratyanine rokIne zAsanadeva satya mArga kema upadezatA nathI ? lokone zrI mahAvideha kSetramAM zrI sImaMdhara svAmInI pAse laI jaIne temanAM darzana karAvI zuddha dharmane pratibodha kema karAvatA nathI ? mATe devatAone hAthe paNa je je camakAro thavA nirmita thayA hoya teTalA ja thAya che, vadhAre nahi. ema mAnavuM ja joIe. vaLI hAlamAM paNa ghaNI mUrtio jevI ke-zrI bhoyaNImAM zrI mallInAtha bhagavAna ane pAnasaramAM zrI mahAvIra svAmI bhagavAna Adi mATe zAsanadeve svapna ApI aneka prakAranA camatkAra paNa dekhADe che. asaMkhyAtA varSonI mUrtionI rakSA paNa kare che. e sivAya keTalAka upasarga AdinuM nivAraNa paNa kare che ane keTalAkanuM nathI paNa karatA. kAraNa ke hareka vakhate zAsanadeva sahAya kare ja evo niyama nathI. te pachI hAlanA vakhatamAM keTalAka harAmakhora jinamaMdiramAM cerI vagere duSTa kArya karatA heya ne tenuM phaLa teo avazya bhogavaze. tethI zAsana devatAone kalAka lAgI jatuM nathI. athavA tethI sthApanA arihaMtane mahimA ghaTI ja nathI. sthApanA arihaMtane mahimA te ja ghaTe ke sthApanA arihaMtanI bhakti karanAra AtmAone, e bhaktithI vItarAga paramAtmAnA guNo AdinuM smaraNa na thatuM hoya ke vItarAga bhAva, devavirati ke sarvavaratinA pariNAma, saMyama ane tapane viSe vIrSollAsa, bhavabhramaNanuM nivAraNa ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 mULa jaina dhama ane mokSa sukhanI nikaTatA Adi na thatuM hoya. te vagere phAyadAonA kAIthI paNa inkAra thaI zake tema nathI. prazna 20--AnaMda karAvyAnA pATha kayA sUtramAM che? Adi zrAvakoe jinamaMdira uttara--AnaMda Adi zrAvakeAnAM mUrti vaMdananeA pATha zrI upAsaka dazAMga sUtramAM che. te sUtranI hakIkata viSe zrI nadI sUtramAM tathA samavAyAMga sUtramAM kahyuM che ke-- uvAsakadasAsu NaM uvAsagANaM nagarANi ujjanati ceiyAi vaNakhaMDAI rAyA ammApiyaroM smosrnn| iM dhammAyariyA dhammAkahAI paralagAI idadivizeso. bhAvArtha--zrI upAsakazAMga sUtramAM zrAvakonAM nagara, udyAna, caitya ( jinamaMdira ), vanakhaMDa, rAjA, mAtA, pitA, samesaraNa Adika dharmAcAya, dha kathA, paraloka Adi tathA Rddhi vizeSa vavela che. e rIte karelA zrAvakonA jina maMdiramAM AnaMda Adi zrAvakanAM deharAM paNa AvI gayAM. zrAvakane vAste jina maMdira banAvavAnI AjJA na hota te tenuM varNana atre zA mATe Avata? prazna 21--devA te peAtAnA jIta AcAra samajI pUjA kare temAM puNya kema hAya ? uttara--pahelAM jIta AcAra kAne kahevAya te samajavuM joie, jIta eTale avazya karavA ceAgya eTale avazya karavA yALa kAne jIta AcAra kahevAya. jemake--zrAvakane jIta vyavahAra rAtrI bhojananA tyAga, alakSyaanaMta kAyane tyAga, sAmAyika Adi kriyAnuM karavuM e vagere che tethI puNya baMdhAya ke nahi ? kaheze ke jarUra baMdhAya - 66 je Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 13 481 to, pachI devatAe chata AcAra tarIke karelI mUrtipUjA paNa dharma pakSamAM tathA puNyabaMdhanuM kAraNa ja gaNAze. bhagavAne paNa tema ja pharamAvyuM che. chatAM je chata AcArathI puNya ke pApa kAMI na thavAnuM kaheze te zAstramAM "jIva samaya samayamAM sAta ke ATha karma bAMdhe" ema kahyuM che te kema maLatuM Avaze? kadAca kaheze ke-pApa baMdha thAya. te te kahevuM taddana juduM che. kAraNa ke bhagavAne to e karaNanuM mekSa phaLa batAvyuM che. vaLI pUjA vakhate devo utkRSTa zubha bhAvamAM varte te tevA zubha bhAvanuM phaLa UlaTuM azubha maLe e zuM ghaTita che ? kadI nahi, bhakti karatAM manuSyane te purNa thAya ane devatAone karmabaMdhana thAya e kevaLa mananA yatheccha pralApa sivAya bIjuM kaMI nathI. prazna 22-deve te AkhI jiMdagImAM eka ja vAra mUrtipUjA kare che pachI nahi. tathA samyagadaSTi, mithyASTi bane varganA deve tema karatA hovAthI te jIta AcAra ja kahevAya. tene zubha karaNuM kema kahevAya? uttara-zrI rAjakazrIya sUtramAM sUryAbhadeve jyAre pUchyuM ke - mAre pahelAM tayA pachI hitakArI ane karavA gya zuM che?" tyAre tene sAmAnika devee kahyuM ke- tamAre pahelAM ane pachI zrI jinezvara bhagavAnanI arcA, vedanA, payuM pAsanA hitakArI ane karavA gya che. A uparathI samaSTi sUryAla Adi devoe zrI jinapratimAnI aryAvaMdanA nityakaraNI tathA hitakArI samajI niraMtara karI che. ema samajavuM joIe, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 mULa jena dharma ane kaI paNa mithyASTi deve zrI jinapUjA karI hoya e kyAMya paNa sUtramAM dAkhala nathI. tethI e karaNuM samasta devenI nahi paNa phakta samyagraSTi devAnI ja che. zrI rAjapakSIya sUtramAM paNa kahyuM che ke annesi bahuNaM vemANiyANaM devANaM ya devINa accaNijAo artha-bIjA paNa ghaNuM deva tathA devIone pUjavA lAyaka che. ItyAdi pAThathI spaSTa jaNAya che ke phakta samyaga daSTi deve ja pUje che. je tamAma devanI e karaNI hoya te saki mALiyA devAmAM ya ema sarve devone uddezIne pATha hevo joIe. devAne viveka de be jAtanA hoya che.-(1) samyagadaSTi ane (2) mithyAtvI. mithyAtvI de tIrthaMkara, sAdhu, zrAvakane upadrava kare che tyAre samadraSTi do bhaktipUrvaka te upadravanuM nivAraNa kare che. samyagadaSTi devoe ghaNuM jaNAne dharmamAM pravartAvyA che. zrI bhagavatI sUtramAM devone cAritranI apekSA e no ghagnimAM kahyA che tema vAra paNa kahyA che, jJAna, darzana, cAritra e traNe mekSanA mArgamAMthI devatAne sabhya jJAna, tathA darzana heya che paNa cAritranI prApti nahi hovAthI no saMyati paNa kahyA che. - zrI ThANAMga sUtramAM sabhya tvane saMvara dharmarUpa kahela che. ane zrI jinapratimAnuM vaMdana pUjana e samyakatvanI karaNI che tethI e Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMprayAsa pra. 26 483 hisAbe samyagadaSTi dene cAritranI apekSAe nau mina, vAi ke no saMti kahelA che. paNa samyagadarzana ke jJAnanI apekSAe nahi. no saMyati Adi padone artha mayama ke asaMyati Adi karavAne nathI paNa chapasaMyamI Adi karavAne che. zrI bhagavatI satranA pAMcamA zatakanA cethA uresAmAM kahyuM che ke devatAne asaMyati na kahevAya ane koI ema bele te mahAnidhura vacana belyuM gaNAya. devatAne saMyati kahIe te abhyAkhyAna lAge ane devane saMyatAsaMyati kahIe te asadabhUta vacana kahevAya, mATe devatAone no saMyati kahevA. zrI AcArAMga sUtra, dazA zrata dha sUtra, jJAtA satramAM kahyuM che ke-lokAMtika devatAo ana tA kALathI svayaM buddha evA zrI tIrthaMkara davene dIkSAnA kALanuM smaraNa karAvavA pratibodhe che kehe bhagavana! jagatane hitakara tIrtha pravartAve !" zrI dazavaikAlika sUtramAM devatAone manuSya karatAM mahAvivekI ane buddhimAna kahyA che- dhammo maMgala mukiTaM, ahiMsA saMjamo tvo| devAvi taM namaM saMti, bassa dhammeMsayA maNoM // a -jemanuM mana dharmanA viSayamAM sadA pravartamAna che temane devatAo paNa namaskAra kare che (te manuSya kare temAM navAI zI?) vaLI zrI ThAMga sUtramAM devatAo kevI zuddha bhAvanA bhAvI pitAnA AtmAne nide che tathA pitAnA pUrva janmanA gurunuM keTaluM badhuM sanmAna kare che te nIcenA pAThathI samajAze- (mULa pATha be hoI choDI dIdhuM che paNa tene artha nIce Ape che-na, mi. ze) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dhama ane a--deva leAkamAM navA utpanna thayelA devatA divya kAma bheAgamAM sUcchita thatA nathI. kAma bhegene anitya jANI ati gRddha, ati Asakata thatA nathI, te manamAM vicAre che ke--mArA manuSya bhavanA dharmopadeza AcAya, upAdhyAya, pravartaka, sthavira, gaNi, gacchanA svAmI ke jemanA prabhAvathI A pratyakSa devatAnI Rddhi, divya kAMti, divya devaprabhAva huM samyabhAve pAmyA chuM. mATe huM jAuM, te upakArI bhagava Mtane huM vAMduM, namaskAra karU, satkAra karUM, sanmAna karUM. kalyANakArI devacaya-jinapratimAnI sevA karIe tema sevA karU. ityAdi 484 - bhAvArtha--( vaLI devA evA vicAra kare che ke-- ) manuSya bhavamAM meTAmeTA jJAnI mahAtmAe che ane tapasvI che, ati utkRSTa karaNInA karanAra che, siphrA, sakhile kAusagga karanArA che. duSkara brahmacaryane pALanAra che. mATe huM jAuM, evA bhagavAnane vAMdu, namaskAra karUM. yAvatu sevA bhakita karuM. pharI paNa te kheda kare che ke - ahe| ha|| daza dRSTAMte durlabha evA manuSya janma pAmI pUdegbhavamAM guru mahArAjanA yeAge tapa saMyama grahaNa karI pramAda cheDyo nahi, tapa saMyama rUDI rIte pALyA nahi, ALasathI guru tathA sAdharmInI vaiyAvacca pUNa' rIte karI nahi, siddhAMta pUruM bhaNyA nahi, cAritranI maryAdA lAMbA vakhata sudhI uttama rIte pALI nahi, have evA saMjoga pharI huM kayAM pAmIza ane kayAre hu hRdayamAM zubha dhyAnane dhyAvIza, mekSapadane huM kayAre prApta karIza? jethI garbhAvAsamAM pharIthI AvavAnuM chUTI jAya. ityAdi ThANAMga sUtramAM kahyA mujaba devA Ne prakAre zubha bhAvanAmAM lIna thAya che ane jinarAjanI AjJApAlana kare che. samyagadRSTi devatAoe sAdhu tathA zrAvakane upadeza ApI jaina www.umaragyanbhandar.com Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 26 485 dharmamAM sthira karI, durgatimAM paDatA kevI rIte aTakAvyA che te nIcenI sUtramAMnI vigate uparathI samajAze. zrI nirayAvalI satramAM kahyuM che ke-mahA mithyAtvI somIla tApasa rAtrie dhyAna lagAvI, netara jevA kamaLa kAkanI mukhamudrA banAvI, mukhamAM ghAlI, bane cheDA kAne caDAvI, uttara dizAmAM mukha rAkhI beThe che. tyAM eka deve AvI kahyuM - he somIla : A rIte pravajayA (dIkSA) duHpavrayA che. mATe zrI jinezvara bhagavAne kahelI suSatrajyA aMgIkAra kara. paNa semIle te upara kAMI lakSa na ApyuM. deva ema pAMca divasa sudhI kahete rahyo ke-samIla ! A tArI dIkSA jUThI che. A tAruM ka, ajJAna kaSTa che. mATe vAraMvAra vicAra kara. AvAM hitanAM vacane vAraMvAra sAMbhaLI semI zuddha jaina dharmane mAnya karI, mithAvanuM duSkRtya AlovI, zuddha tapa japa ane saMyamanuM ArAdhana karyuM. ane te mahAzukra deva vimAnamAM utpanna thayo. tathA AgAmI bhave mokSe jaze. te deve bhagavAna mahAvIra paramAtmA sanmukha nATaka paNa karyuM hatuM. zrI upAsaka dazAMga sUtramAM gozAlaka matanAM upAsaka saddAlaputrane devatAe zrI mahAvIra svAmI pAse javAne upadeza karI dharmamAM daDha karyo. zrI sAtA sUramAM pharamAvyuM che ke-mahAmahaidha tetalaputra maMtrIne piTila nAmanA deve ghaNA upAya karI dharma bodha Ape. tethI teNe na dIkSAne svIkAra karyo tathA te ja veLA te kevaLa jJAnane pAme. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 mULa jaina dharma ane ethI UlaTuM, mithyAtvI devAnI vAta juo. zrI upAsaka dazAMga sUtramAM-gozALAnA bhakta mithyAtvI deve kuMDalika zrAvakane jaina dharmathI bhraSTa karavA ghaNuM upAya karyo. kuMDalike te devane ghaNI yukitathI zuddha dharmane baMdha karyo chatAM teNe pitAnI haTha na cheDI. zrI rAjapakSIya satramAM kahyuM che ke sUryAbhadeve tenAM Abhiyogika devanI sAthe bhagavAna zrI mahAvIra svAmI pAse AvI vaMdanA karIne pachI samavasaraNa racI bhakti karavAnI IcchA jAhera kare che. tyAre zrI vIra prabhue zrImukhe pharamAvyuM che ke cira kALathI devatAoe A kAma kAma karyuM che. he devAnupriya! tamAre e AcAra che, tamAruM e kartavya che, tamArI e karaNI che. tamAre e AdaravA yogya che. meM tathA bIjA tamAma tIrtha karIe anujJA ApelI che. " A pramANe sAkSAta bhagavAne ja vakhANa karela che. bhagavAnanAM pAMce kalyANaka vakhate de bhAre mahesUva kare che. ema jaMbudvIpa prApti satramAM kahyuM che. jinazvaradevanAM asthione kevA uttama bhAvathI aneka asurakumAra devadevIo tathA camara asurendra vagere pUje che tenuM varNana tathA phaLa zrI gautama svAmInA pUchavAthI zrI mahAvIra paramAtmAe zrI bhagavatI Adi sUtramAM pharamAvyuM che. zrI jakhadIpa pragatimAM paNa dADhAnA adhikAre kahyuM che ke - keTalAka deve jina bhakti jANuM tathA keTalAka dharma jANI prabhunI dADhA asthione lIe che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAye pra. 26. '487 e pATha kahI devatAnI zrI Avazayaka sUtramAM devA mAthA AzAtanAne micchAmI dukkaDa devAmAM Ave che. zrI ThANAMga sUtranA pAMcamA uddeze kahyuM che ke samyagRSTi devenI AzAtanA ke niMdA karavAthI jIva cIkaNAM karma bAMdhe che ane durlabhadhi thAya che eTale tene jaina dharmanI prApti janmAMtaramAM dehilI thAya che. pAMca sthAnake java durlabhadhipaNAnuM karma bAMdhe ane nadharmanI prApi hilI kare che te A pramANe (1) arihaMta bhagavAnanA avarNavAda-niMdA karavAthI. (2) arihaMta bhagavAne prarUpela dharmanA avarNavAda bolavAthI. (3) AyAya upAdhyAyanA avarNavAda balavAthI. (4) caturvidha saMdhanA avarNavAda bolavAthI. (5) pAchalA bhavamAM paripUrNa tapa tathA brahmacarya zuddhapaNe pALavAthI devapaNu pAmyA evA samyagadaSTi devonI niMdA avarNavAda bolavAthI. A pAMca kAraNathI chava durlabhadhipaNAne upArjana kare. tethI zraddhApUrvaka jainadharmanI pharIvAra prApti thavI muzkela thaI jAya. ane temanA guNagrAma karavAthI jIva sulabha bodhi thAya eTale jinabhASita dhamane sukhe karI pAmavAvALe thAya. prazna 23-asaMkhyAta varSonI pratimAo hevAna kahe che paNa pagaLanI sthiti teTalA varSanI na hovAthI zI rIte rahI zake? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa jaina dhama ane uttara--zrIbhagavatI sUtramAM puddagaLanI sthiti batAvI che te devasahAya vinAnI svAbhAvika sthiti varNavelI che. paNa jenI deva rakSA kare te te asaMkhyAta vaSa rahI zake che. zrI jaMbUddIpa prajJapti sUtramAM lakhyuM che. ke-- 488 (6 bharata cakravartI digvijaya karI RSabhakuTa pahADa para AvI, AgaLa thai gayelA aneka cakravartInAM nAma lakhelAM joi, eka cakravartInu nAma bhusADI nAkhI potAnuM nAma lakhe." have vicAra karo ke--bharata cakravartI pahelAM aDhAra kroDAkreDI sAgaropamanA bharatakSetramAM dharmanA viraha rahelA che. te teTalA asaMkhyAtA kALa sudhI manuSya likhita nAma rahyAM ke naMdu ? rahyAM ja rahyAM. te pachI zrI zakhezvara prAnAtha AdinI mUrtie devatAnI madadathI rahe temAM zI navAI? RSabhakUTa Adi pahADa zAzvatA che. paNa nAma te kRtrima che. jo nAma paNa zAzvatAM hoya te te bhUMsI zakAya nahi. vaLI kAI kahe ke--pRthvI kAya tA 22000 bAvIza hajAra varSathI vadhAre na rahe teA zu devatA AyuSya vadhAravAne samartha che ! tenA javAbamAM kahevAnuM ke mUrti pRthvIkAya jIva nathI paNu ajIva vastu che, tene anupama devazaktithI agaNita varSo paryaMta paNa rAkhI zakAya che. kAraNa ke jaina zAstrAnusAre kAI paNa pugaLa dravyanA sarvathA nAza anaMtA kALe paNu na thAya. arthAt dravyanI apekSAe tamAma pugaLa zAzvatA che ! paryAyanI apekSAe azAzvatA che! jemake parvatamAM eka pattharanA TukaDA lIe to te te TukaDAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAlanA saMpradAya pra. 26 489 paryAya badalAze paNa bilakula nAza te kaI kALe nahi ja thAya. te rIte tamAma pudagaLanuM samajavuM. vaLI zrI jaMbadvIpa prAptimAM avasarpiNI kALanA pahelA ArAnuM varNana karatAM kahyuM che ke "gADha vane, vRkSa, phaLa, phUlothI suzobhita, sArasa haMsa vagere jAnavarathI bharelI, evI vAvaDIo tathA puSpariNi ane dIdhiMkAothI zrI aMbUdIpanI zobhA thaI rahI che." vicAra karo ke-pahelA ArAmAM A vAvaDIo vagere kayAMthI AvI? A bharatakSetramAM nava koDAkroDI sAgaropamathI te yugalIA rahetA hatA. teo te banAve nahi. je te zAzvatI nathI te pachI koNe banAvI? jema e vAvaDIo eTalAM asaMkhyAtA varSanI kAyama rahI te pachI devatAonI madadathI mUrtio paNa kAyama kema na rahe? ' la ' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzano alchbllo I like 1 dharmamaya jIvana 28 sthA.mu.prabhAvaka pra 2 prAta:maraNa bhA. 1 28 guNAnurAgakulaka 3 prAtaHsmaraNa bhA. 2 30 jainadharma ane ekatA 4 jaina sUtrA-ItihAsa 31 karmanuM svarUpa 5 sAmAyika sUtra 32 pAMcabhAvanuM svarUpa 6 jai.si.elasaMgraha bhA.1 33 aMtagaDasUtra 7 pratikramaNusUtra bhA. 1 34 paramapada prAptinI bhAvanA ( pratikramaNusUtra bhA. 2 35 prAtaHsmaraNa bhA. 3 9 samAnahuka vAto. 36 jIvanamAM keLavaNInuM sthAna 10 vIravANI bhAga 1 37 bhagavatI ArAdhanA bhAga 1 11 che.si, elasaMgraha bhA. 2 38 Atmasiddhi zAstra 1ra ahiMsAdarzana bhA. 1-2 38 bhagavatI ArAdhanA bhA. 2 13 je. si. bAlasaMgraha bhA. 3 40 je. si. bAlasaMgraha bhA. 4 14 mArthAnusArInA 35 bAla 41 mULa jaina dharma ane hAlanA saMpradAyo che 15 jainadhamAM ane terApaMtha 4ra bhagavatI ArAdhanA bhAga 3 16 satyadaza na 43 samAdhimaraNa ane aMtima ArAdhanA . 17 ahiMsAdarzana bhA. 3 44 etihAsika sthaLo 18 satyadharmaprakAza 45 bhagavatI ArAdhanA bhAga 4 19 AlAyaNA kSamApanA 46 samyakatva ane mithyAva 20 samAdhimaraNa 47 ISTApadeza ane samAdhita tra 21 vIvANI bhA. 2 48 AtmavijJAna 22 zramaNopAsaka AnaMda 48 sthA. jainonuM dhama' kartavya 23 samyagdarzana have pachI chapAze 24 dharmamAM zenI jarUra che ? 50 cauda guNasthAna 25 daza lakSaNa dharma 51 jJAnANuMva 26 bhASyanA para sUtrakRtAMga sUtra ra7 Avazyaka sUtra 53 tapa ane cAga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com