Book Title: Char Sadhan
Author(s): Chitrabhanu
Publisher: Divyagyan Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005885/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI hAvI rahI , vyA vecaLa lf, Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra sAdhana pravacanakAra : pUrva munizrI ca MdraprabhasAgarajI mahArAja 6 citrabhAnu ' Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka : divya--rAna saMdha 137, netAjI subhASa reDa muMbaI-1 prathama AvRtti nakala 100 phAlyuna-pUrNimA tA. 1-3-6paNa saprema bheTa sA dha na mu draNA laya dANApITha bhAva na ga 2 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka nA jemanAM amRtatulya vacane e amane saMskArasaMpanna karyo ! jemanAM tyAgamaya sauMyamI jIvane amArAmAM saMyamanI bhAvanA jagADI, emanA tyAge rAgane parAsta karI amane sva-svabhAvanuM darzana karAvyuM, te parame pakAvI....janmadAtA....dhama dAtA.... pUjya guruvaryAM zrI raMjanavijayajI mahArAjanA pavitra smaraNamAM A pustaka zatazata vaMdanApUrvaka aMjalirUpe dharIe chIe. ---sAdhvI lAvaNyazrI --sAdhvI vasaMtazrI Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a nu kAma * * * * * * paricaya-parAga 1 lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che 2 vidyA sukRtathI dhanya bane . 3 cintana e parama tatvanA vinizcaya mATe che 4 vANI popakAra mATe che 5 mAnavadharma 6 bhaktinuM mAdhurya 7 yoga prApti mATe 8 prabhu mahAvIra 9 siddhAMta bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM ? . 10 AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna 11 vezane vaphAdAra rahe te ja sAce sAdhu 12 siMhaNanA putra cho, siMha bano 13 gaNeza-utsavanuM rahasya 14 maitrInI maMgaLa bhAvanA 103 136 140 145 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paricaya-parAga AtmAmAM anaMta zakti che ema ApaNe sAMbhaLIe chIe. paNa AtmA arUpI hAI ene ApaNe carmacakSuthI joI zakatA nathI ke darzana karI zakatA nathI. paNa jyAre vividha zaktiothI bharelI keI viziSTa vyaktinAM darzana thAya che tyAre ApaNane pratIti thAya che ke AtmA anaMta zaktiene svAmI che. * evI ja anubhUti mane pU. munirAjazrI caMdraprabhasAgarajI(citrabhAnu)mahArAjanAM darzane thaI. vidvattA, pratibhA, vakatRtva, cintana, lekhana ane AdhyAtmika sAdhanAthI nItaratuM mAdhurya-A badhI zaktione saMpathI ekasAthe pUjya munizrImAM vaselI joI mAruM mastaka zaktionA A svAmIne namI paDyuM. emaNe pitAnA prabhAvazALI vyaktitvathI amArA jevA lAkha yuvaka-yuvatIone preraNA ApI jAgRtinA prabhAtamAM kheMcyA che. muMbaInI vidyApITha, kaoNleje, mahAvidyAlaye ane zALAomAM emanA - zabda guMjI rahyA che. emane sAMbhaLavA yuvakavarga AturatAthI rAha jue che. muMbaInI pacaraMgI prajAnA AcAramAM ahiMsA ane vicAramAM anekAntanI ujavaLatA lAvavA emaNe je gauravabharyuM kArya karyuM che tenuM Alekhana Aja nahi paNa AvatI kAlane itihAsa ja karI zakaze. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muMbaInI zerIe zerIe karuNAmaya vItarAganI vANIne vahAvI emaNe kalpI paNa na zakAya e rIte lokahRdayanuM parivartana karyuM. ahiMsAnI bhAvanAne utkaTa banAvI, muMbaInI nagarapAlikA sudhI pahoMcADI, ahiMsArUpI je eka svapna hatuM tene sAkSAt karyuM, jenA paDaghA dezanA khUNe khUNe Aje paDI rahyA che. emanI ArSadaSTine samAja dhIre dhIre anusarI rahyo che. ane samAja-jIvanamAM AvatA parivartananuM. uSAdazana ApaNe karI zakIe chIe. emaNe sthApela divya jJAna saMghanI anekavidha pravRttio ane e saMsthA dvArA pragaTa thatAM vicArapracUra kalAtmaka pustakane paradezamAM paNa adbhuta AvakAra maLe che. e pustako vAMcI dUra dUrathI pravAsIo emane maLavA Ave che, emanA UMDA ciMtanane lAbha le che ane pAchA svasthAne jaI pote je meLavyuM che te levA bIjAne mokale che. Ama dIvAthI dIvo pragaTe e paddhatie Aje jaina dharmanuM tatvajJAna bhAratanA sImADA vaTAvI dUra dUra sudhI pahoMcI rahyuM che. - A mauna ekAdazInA divase laMDanathI .B c.nA niSNAto ahIM AvI, emanAM pravacana ane jIvanacaryAne Telivijhana mATe rekorDa karI gayA e prasaMga kone preraNA sAthe AhUlAda na Ape? A badhuM batAve che ke bhautikavAdathI thAkelA pazcimanA mAnavIone AtmajJAnanI tIvra sudhA jAgI che! emanI vANInI eka viziSTatA che. AgamanAM kaThinamAM kaThina tane eozrI ekadama saraLa Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane sAdI bhASAmAM mUke che. emanA vicArAmAM gahanatA che ane bhASAmAM saraLatA che; ane evu kaIka e vANImAM che je mANasanA hRdayane sparzI jAya che. A vANInI asara vidvAnA para paNa paDI rahI che. Aje ApaNe tyAM bhAgye ja evA kAI vaktA ke cintaka haze je emanAM vicAra ane pustakAthI paricita nahi heAya. AgaLa vadhIne kahuM teA keTalAkanAM vaktavya ane lakhANAmAM paNa emanI spaSTa chApa jaNAi Ave che. A pravacana 'divyadIpa'mAM chapAyela hatAM. vAcakeAnI mAgaNI vadhatA ane 'divyadIpa'nA aMka atyAre aprApya thatA emAM pragaTa thayelA pUjyazrInAM pravacanene A saMgraharUpe bahAra pADavAmAM Ave che. mArA jevA keTalAya vAcakane A pustaka eka smaraNanoMdhanA saMgraharUpe gamI jaze temAM mane zakA nathI. pU. munizrI yugayuga jIvA ane ahiMsAne saMrdeza vizvanA khUNe khUNe paheAMcADA evI huM prabhucaraNe prAthanA karu chuM. O Lord ! Let my head bow unto hirn; Who hath kindled the flame of religion in my heart ! DaoN vIrendra pI. zAhu M.Com, Ph.D. [ o ] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU0 tapamUrti raMjanavijya mahArAjanI jIvanajharamara kAdavamAMthI kamaLa pAke tema saMsAramAMthI saMte pAke che. munirAjazrI raMjanavijayajI mahArAjanuM jIvana paNa evuM ja eka kamaLajIvana che. pATaDImAM nyAya ane nItithI vyavahAra ane vyavasAya calAvatA jANatA zeTha kevaLacaMda ane mAtA jhabakabenane baLe vikrama saMvata 1943mAM suprabhAte eka tejasvI bALakane janma thayo. suMdara AkRti ane zAMta prakRtivALA e bALakanuM nAma pADyuM rUganAtha. phUlanI jema khIlatA ekanA eka e lADakavAyA bALake jyAre nava varSanI ummare navapadanI oLI karI tyArathI sau ene "bhagata" kahI hulAmaNuM nAme bolAvavA lAgyA. lokoe te e nAma sahaja ApyuM, paNa rUganAthe e nAmane saphaLa ane sArthaka karyuM. rUganAthabhAInAM lagna jhIMjhuvADAnA saMskAramUrti zeTha pipaTalAlanAM suputrI kevaLIbena sAthe thayAM. kevaLIbena teM eka nArIratna hatuM. emanI vANImAM amRta ane vartanamAM maryAdA hatI. AvI guNasaMpanna nArInA saMge bhagatanA jIvanamAM dharmano raMga ora khIle. muktinagara jatAM rathanAM be caka jevAM A baMne naranArI saMsAramAM rahyAM chatAM pitAthI thAya teTalI dharmArAdhanA karavA lAgyAM. kevaLIbenanAM pagale kamaLA te AvI ja hatI, paNa bhagata ene sadupayoga karavA lAgyA. [8]. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Poet : 00000000000000000000000 ja hajI **** 0 9099999 = 0, 0i9 deg 007 00 0 0 che ? pU, tapasvI munirAjazrI raMjanavijayajI mahArAja : janma : vikrama saMvata 1946 4 dIkSA : 1983 nA aSADha suda 14 svargavAsa : 1992 Aso vada 3 0 0 0 00 0 Abo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chUTe hAthe sArA kSetramAM lakSmIne vAvavA lAgyA. traNavAra pite upadhAna karAvyAM, ujamaNuM karyuM. bhagate sAdharmika bhakti AdarI. svAmivAtsalya karyA, ane traNaso jeTalAM bhAI-bahenane laI siddhAcalane saMgha kADhyo. emanI udAratA joI leke prazaMsAne puSpa veravA lAgyA. bhagatanA jIvananuM Azcarya leke joI ja rahyA. bhagata lakSmI vAparatAM na thAke ane lakSamI emane tyAM UbharAtAM na thAke. bhagata jema dhanano vyaya sukRta mATe karatA hatA tema tanathI tapazcaryA ane ArAdhanA paNa ajaba rIte karatA hatA. viSItapa, mAsakSamaNa, upadhAna, sattara upavAsa, seLa upavAsa, aThThAIo, vardhamAna tapanI 55 oLI ane chaThTha-aThThamane te pAra nahi. jANe ke emane tapanuM paNa varadAna maLyuM hatuM! AcAra ane vicAranI asara AsapAsanA vAtAvaraNa para paDyA vinA rahetI nathI. bhagatanA jIvananI asara emanI be suMdara phUla jevI putrIo para paNa paDI. emanA komaLa ane nirdoSa hRdaya para tyAgane raMga caDhate ja gayA. bhagata zAntinI paLenamAM putrIone samajAvatAH "beTA! saMsAranA kIcaDamAM kheMcI deDakAM ke pazu banavAnuM nathI; tarIne tamAre kamaLa banavAnuM che, ane tamArI jIvanasuvAsa jagatane ApavAnI che." Ama dharma arthanI sAdhanA karatAM rUganAthabhAImekSanA mArga tarapha vaLyA. potAnI baMne putrIone dIkSAne mAge vALI ane pote paNa siddhAcalanI pavitra bhUmimAM 1986nA aSADa suda 14nA divase bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI, ane rUganAtha bhagatamAMthI munizrI raMjanavijayajI mahArAja thayA. | { s ] Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemanI ArAdhanA saMsArI avasthAmAM paNa AvI utkaTa hoya tenA tyAgI jIvananuM te pUchavuM ja zuM? emanA tapatyAganI chAyA adbhuta hatI. emanI preraNA ane prayatnathI suprasiddha siddhakSetra bhejanazALA nAmanI saMsthAnI sthApanA thaI. e vakhate e saMsthAno virodha karanArA Aja emanI bhUrI bhUrI prazaMsA karI rahyA che. evI ja rIte zrI zaMkhezvaramAM paNa bhojanazALAnI sthApanA karavAmAM AvI. A baMne saMsthAo Aje yAtrike ane bhAvike mATe AzIrvAda samI UbhI che. emanA upadeza ane preraNAthI kaccha, kAThiyAvADa ane gujarAtanAM keTalAMya gAmamAM AyaMbila khAtAnI sthApanA thaI jemAM Aja hajAro tapasvIo AyaMbilanI tapazcaryAne lAbha laI rahyA che. emanuM saMyamI jIvana keTakeTalAya AtmAonA uddhAramAM preraNAdAyI banyuM che. je je emanA samAgamamAM AvyA temane saMyamane raMga lAgyo. emanA sADhubhAI ane temanA putra emanI ja preraNAthI saMyamanA raMge raMgAyA ane dIkSA lIdhI. tema ja bhagatanA sALA ane temanA putrane paNa emaNe prabhu mahAvIranA paMthe vAnyA. bhagatanAM dharmapatnInAM moTAM bahena sAdhvI-samAjamAM sAdhvIzrI lAbhazrInAM nAme tapasvinI ane saMyamI AtmA tarIke prakhyAta. hatAM, emanAM ja ziSyA kevaLabena thayAM "sva. pU. munirAjazrI bhuvanavijayajI mahArAja tathA vidvAna tArkika nayacakana saMzeAdhaka munirAjazrI jakhkhavijayajI mahArAja. sva. munirAjazrI vilAsavijyajI mahArAja tathA AcAryazrI uzkArasUrijI mahArAja. [] Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemanuM nAma pADayu sAdhvIzrI kaMcanazrI. ane emanA ja ziSyA thayAM. bhagatanAM ane putrIo je Aje sA. zrI lAvaNyazrIjI ane sA. zrI vasaMtazrIjInA nAme ArAdhaka ane tapasvinI tarIke satra jANItAM che. putrI teA pitAthI paNa eka pagaluM AgaLa vadhe e kahevata A putrIoe sAcI pADI che. . pUrva sAdhvIjI vasaMtazrIjIne muMbai jevI A nagarImAM atyAre vadhu mAnatapanI 62mI oLI cAle che. ane A pahelAM te eka upavAsathI varSItapa, chaThTha chaThThathI varSItapa, mAsakSamaNu, vIza upavAsa, seALa upavAsa, cattArI ahUM, siddhitapa, mATe pakhavAsA, kalyANaka, khAvana jinAlaya, 1thI caDhatA 10 upavAsa, chamAsI, dAmAsI, vIza sthAnaka ane 500 saLaMga AyaMbila--A badhI tapazcaryA karanAra A mahAna sAdhvIne jotAM mastaka bhAvathI emanA caraNAmAM namI paDe che. AjanA kALamAM thatI AvI tapazcaryA joIne bhUtakALamAM thatAM mahAna tA vize kAinA manamAM zakA hAya tA te zaMkA UDI jAya che. viziSTatA tA e che ke AvI ugra tapazcaryA karatAM hAvA chatAM emanA mukha para prasannatA che, manamAM zAnti che, cittamAM samajaNu che, jIvanamAM jJAnanI ArAdhanA che ane peAtAnA vizALa sAdhvI-samudAyane jJAnadAna ApavA sadA tatpara che. bAlyakALathI sacamamAM magna ane brahmatejathI ApatAM sAdhvIonAM dana karatAM ApaNane brAhmI ane suMdarI sAMbharI Ave che. | o o ] Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phUlanuM AyuSya jANe thoDuM ja hoya che ! evuM pU0 munizrI raMjanavijayajInA jIvana ane saMyamanuM banyuM. dikSAnA cha varSanA kALamAM te e ghaNuM ghaNuM sAdhanA karI gayA. pATaNanA chellA cAturmAsamAM te emaNe karmone bALavA tapanI bhaThThI pragaTAvI. temaNe 108 AyaMbila karI upara 21 upavAsanI tapazcaryA karI. zAntipUrvaka pAraNuM karyuM. e pachI mana, svastha hatuM, paNa zarIra kSINa thaI gayuM hatuM. emane pitAne antima samaya najIka jaNAya, eTale 192nA Aso vada 6nI vahelI pareDhathI ja. namaskAramaMtranI ArAdhanAmAM lAgI gayA. hAthamAM mALA che, mukhamAM arihaMtanuM akhaMDa raTaNa che, manamAM devAdhidevanuM smaraNa che. e rIte emaNe A kSaNabhaMgura dehano tyAga karyo ane svargavAsa pAmyA. dhanya dhanya ho AvA tapasvIne. [ 22] Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhadrabALI nAgaradAsa goviMdajInA puNya smaraNArthe svargavAsa : 1993no mahA vada 1 0 2020nI jeTha vada 7 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnAya lakSmI sukRtAya vidyA ciMtA parabrahma vinizcayAya / paropakArAya vacAsi yasya vaMdyaH trilokI tilakaH sa eva / / lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che! AjathI ApaNI pravacanamALA zarU thAya che. A pravacanamALAmAM, manuSyane maLelAM sAdhanane vicAra karavAne che. sAdhanAne sadupayoga thAya, te e mAnava jAta mATe AzIrvAda rUpa banI jAya che, ene durupayoga thAya te e abhizApa banI jAya che. - mAnavIe sAdhanene sadupaga na karyo, tethI e bhavobhava bhaTakate AvyuM che. ene sAdhana maLyAM, paNa e sAdhaka na bane. jenAthI taravuM joIe, zakti meLavavI joIe, tene badale tenAthI eNe vinAza saryo. je sAdhanothI eNe taravAnuM hatuM, tenAthI ja e DUbe. - A sAdhanono upayoga kema kare, tenI khabara hevI joIe. khetaranI surakSA mATe cetarapha vADa bAMdhe, emAM je Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] cAra sAdhana kapaDuM bharAI jAya ne tame kheMce te kAM te kapaDuM phATe, kAM te vADa tUTI paDe; paNa saMbhALIne kADhaze te kapaDuM paNa nahIM phATe ne vADa paNa raheze. tema jidagI-jIvana kAMTAmAM phasAya nahIM ne surakSita sthAne pahoMce, e mATe A sAdhana batAvavAmAM AvyAM che. A lekamAM mAnavane cAra zaktionI bheTa maLI che, ema kahevAmAM AvyuM che. e zaktione-sAdhano je sadupayoga kare che e mAnavI. traNe lekamAM, jagatarUpI kapALamAM tilaka samAna zobhe che. e cAra bheTe chelakSamI, vidyA, mana ane vacana. Aje ApaNe lakSmIne vicAra karIe. saMsAramAM paisAnI ghaNI jarUrIAta che. mAnavI pAse paisA na hoya, te tenI samAjamAM kiMmata nathI. jyAre sAdhu-saMte pAse paisA hoya te enI kiMmata kaMI nathI ! sAdhupaNAmAM arthanA tyAganI bhAvanA mukhya bhAga bhajave che. saMte kahe che ke A lakSmI baeNga mATe, vilAsa mATe, vinAza mATe ke vyabhicAra mATe nathI. AvA durupayegathI te mAnava, mAnava maTI pazu jevo bane che. paNa ene je sadupayoga thAya, te e AzIrvAda rUpa thaI jAya. jene lakSamI maLI che, te puNyazALI che--paNa keNa? je pavitra mAge pitAnI pravRtti calAve che te. je e pravRtti cAlu na rahe, te lakSmI sthagita bane che. arthAta AvelI lakSmI, lokonI daridratA dUra karavAne badale zApa ke musIbata rUpa banI jAya che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che! |[ 3 ] * jIvanamAM lakSamInI ghaNI upayogitA che, e satya che. divALInA zubha divasemAM, terasane divase tame tenI pUjA kare che? lakSmInI, dhananI caudasane dahADe zaktinI ane divALInA divase vidyAdevInI pUjA thAya che ne? Ama traNe varadA che; dhanadA, zaktidA ne vidyAdA che. ahIM paNa badhI zaktimAM paheluM sthAna "lakSamIne maLyuM che. tene mAnya gaNavAmAM AvI che. tyAre te lakSmIne, vaDavA lAyaka ne halakI che, ema kema kahevAya? ene - upayoga barAbara na thAya te ema kahevAya. lakSmI dAna mATe vaparAya, te te prazaMsanIya bane che; saMgraha mATe bane te te zApa rUpa bane che. eTale ja Aje ApaNe vicAra karavAnuM che, ke e lakSmIne kevI rIte vAparavI. dAnamAM vAparaze, te dAna vaDe e tamArI, tamArA gharanI, tamArA dezanI zobhA vadhAraze ane parigrahamAMthI mukta karaze; ciMtAnA bhArathI halakA karaze. zAstramAM parigraha-parimANavrata je batAvavAmAM AvyuM che, temAM tamArI zebhA chUpAI che. mAnavI pAse maryAdita dhana hoya, te tene kaI herAna na kare. tenAM saMtAne paNa kusaMskArI na thAya. jema vadhAre paDato kharAka maLe, te zarIramAM rego utpanna thAya te pramANasara maLe, to tenuM jIvana taMdurasta ane svastha thAya. tema dhana mATe paNa samajavuM. - mAthA uparanA vALanI ja vAta yAda kare ne ! vadhAre rAkhe te e garamI kare, tela vadhAre khAya ne AMkhanI ADA paNa Ave. eTalA mATe ja te tame paisA ApIne Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ f 4 ] cAra sAdhana paNa vALane kapAvA che. dhana paNa vALa jevuM che. te tamArI pAse vALanI jema pramANu pUratu hAya te ja sAruM, nahitara nukasAna karavAnu'. lakSmI AvyA pachI, mANasa traNa jAtanA banI jAya che. lakSmIdAsa, lakSmInaMdana ane lakSmIpati. keTalAka, dhana AvatA tenA dAsa banI jAya che; tenA tAbedAra tarIke rahe che. jIvana sudhI tenI sevA ja karyAM kare. khIjA, lakSmInA dIkarA hAya che. lakSmI jema AjJA kare, tema te Acare, nandana eTale putra. e AjJA bahAra kema jAya ? paNa trIjo, je lakSmInA svAmI hAya che, e jIvanabhara ene chUTe hAthe vAparyAM ja kare che. aMta samaye ene ema na thAya ke huM badhu ja vAparyAM vinA mUkIne jAuM chuM. enA AtmA te sAkSI pUre ke me jIvanane jIvI jANyu che, lakSmIne vAparI jANI che, pati nI lakSmIne sadupayeAgamAM kharacI lahAvA lIdhA che. tame lakSmIne vAparA nahIM, sArA mArge kharco nahIM, tamArA gharamAM prasaMgeA Ave tyAre paNa dilanA udAra ane nahiM, te chevaTe yAda rAkhajo ke jatAM jatAM hAtha ghasavA paDaze. vizvanA e aphara niyama che ke mAnavI badhu ja bhegu kare che, paNa aMte e badhuM ahIM ja mUkIne jAya che. jo badhuM sAthe laI javAtu hAta te mANasa peAtAnA prANathI pyArAM, putra-putrIone ane prANapriyAene mUkIne jAta ? saMsAramAM anI jarUra che, e vAta satya che. paNa tenI maryAdA teA joie. tamArA bUTanI ja vAta vicArAne ! khUTa paganA mApathI meATA hoya teA gamaDI javAya; nAnA hAya tA paga chelAI jAya; kharAkhara hoya te ja musApharI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInAM bhAgya dAnathI khAja che. T thAya. tema lakSmI paNa vadhAre hoya te mANasane gabaDAvI mUke che, ane sAva alpa hoya te kaMgAla karI mUke che. e maryAdita ja joIe. ghaNA mANasene te chellI ghaDI sudhI vIlanI vyavasthA kema karavI, tene ja vicAra cAlatuM hoya che. A zuM batAve che? dhananI pakaDa, mANasanA mana para kevI tIvra che ! jene vasuMdharAnA tilaka samAna banavuM che, te te lakSamIne dete jAya che; e jema jema dete jAya che tema tema e saMpatti paNa vadhatI jAya che. dhana sanmArge vAparavAthI kadI khUTatuM nathI. - lakSmIne chUTe hAthe vApare, te lakSmInI vRddhi thAya che, ane je na vAparo te e kSINa thAya che. leke vastupALatejapALane yAda kare che. itihAsa paNa A nAmane jatanathI jALavI rAkhe che. e kyA dezanA hatA te sAthe koI saMbaMdha nathI, paNa tenI audAryabharI dAnavRtti sAthe, te saMbaMdha che. e puNyazALInA gharamAM anupamAdevI eka Adarza nArI hatI. tene lIdhe ja A vastupALa-tejapALane ApaNe yAda karIe chIe. * - taddIra-bhAgya eka judI ja vastu che. eka divasa vastupAla dhana dATavA mATe jamInamAM khADe chede che. tyAMthI paNuM puNyage carU maLe che. tyAre anupamAdevIe kahyuM: jene nIce javuM hoya te dhanane nIce dATe ane jene UMce javuM hoya te UMce sthaLa-sanmAgamAM vApare !" A TUMkuM paNa marmALuM vacana vastupALane gamyuM, ane eNe AbUnA zikhara para UMce bhavya maMdira baMdhAvyAM. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 6 ] cAra sAdhana - Aje vastupALa ke tejapALa nathI, paNa teonAM nAmane zabhAvanAra sthApatye UbhAM che. saMpattine keI yAda karatu nathI, paNa tenAM sukRtyone sau yAda kare che. jinamaMdiranI kArIgarI joI, prekSakonAM mana ane mastaka namI paDe che. jenAranuM mana sthApatyanA sarjanahArane abhinaMdana ApavA deDI jAya che. A che, sukRtamAM vaparAyelI lakSmIne pratApa. jema varSo pahelAnuM emanuM sajana, Aje ApaNane yAda Ave che, tema ApaNe paNa kAMIka evuM sarjana karI javuM joIe, ke jethI ApaNuM gayA pachI paNa leke yAda kare. dIkarAo nAma rAkhe ke DUbADe, tenA karatAM AvuM sarjana karI, tamAruM kAma ja nAma rAkhe evuM karI javuM zuM khoTuM che ? lakSmInA traNa prakAra che. dAna, bhega ane nAza. eka ghIne DabbA hoya te keIne khavaDAvazo te khAnAra badhA rAjI thaze. gharamAM roTalA upara paDe, to tame rAjI thAva paNa e AgamAM baLI jAya te duHkha thAya. pahelAmAM AtmAnI prIti che; bIjAmAM dehatRpti che; trIjAmAM vyathA che. lakSmI gharamAM AvyA pachI ene niyamita vahetI rAkhavA sAru, gaMgAnAM pANuM jue. e satata vahe che ne kinArAene lIlA rAkhe che. eka jagyAe ja e rahe athavA ene saMgraha thAya tee baMdhAya ane gaMdhAya. lakSmI paNa baMdhAya ane saMgrahita thAya te ciMtA-bhaya, vaimanasya UbhAM karyA vinA rahe ja nahi. jene lakSamI maLI nathI, evAo enI sevA kare. jyAre lakSmIvAna vicAre ke mAre zuM karavuM? kharI rIte te evA mANasee chUTA hAthe dAna ja ApavuM joIe. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 SJ lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che lakSmI kema maLe che tene vicAra karyo che? mahenatathI ja maLe che ke puNyathI? tamArA gharamAM ghATI-nokara che. 24 kalAka majUrI kare che. tame rAjI thaI keTalA paisA ApavAnA ? pAMca ke paccIsa. te bicAre jIvanabhara zrama kare te ya zrImana na thAya, ane tame gAdI para paDyA che te ya lakSamI cAlI Ave che, kAraNa ke tyAM tamAruM puNya raLe che. puNyanA divase jyAM sudhI hoya tyAM sudhI sukha; pachI te duHkha ja AvavAnuM. e na Ave enA mATe lakSmIne cirasthAyI banAvavA dAna Ape. beTarIne pAvara vAparyA pachI khalAsa thAya te tame zuM kare che? bIje nAkhe che. tema navuM zreya, dAna ApI upArjana karavuM joIe. dAna ApavAnI sAta kSetra che. jinamUrti, jinamaMdira, jinAgama, sAdhu-sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. A sAta kSetramAM mAnavIthI mAMDI deva sudhIne, saune samAveza thaI jAya che. AmAM samAjane bhUlAtuM nathI, ne prabhubhakti cUkAtI nathI. AvAM A sAta kSetre bIje kyAMya nahIM maLe. khetaramAM kheDUta eka dANe rope che, te cAra mahine tene se dANA thAya che. bIjA varSe hajAre thAya. Ama eka bImAMthI anekagaNuM thAya. egya bhUmimAM vAvavAthI ekanuM anekagaNuM phaLa maLe che. mATe A sAta sarvottama kSetramAMthI, je kALe jenI AvazyakatA hoya temAM lakSmI vAparavI. eka bagIco hoya, temAM sAta kyArA haiya; keImAM gulAba hoya, keImAM megare hoya; keImAM jAsuda hoya; vaLI keImAM sAAM zAkabhAjI paNa hoya paNa bagIcAne kuzaLa mALI sAta kayArAmAMthI je kathArAnuM pANI sUkAI gayuM hoya Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 8 ] cAra sAdhana tyAM te reDe. tenA manamAM kAI kayArA pratye bhedabhAva nathI, paNa jarUriyAta jyAM hoya tyAM reDavAnI bhAvanA che. prabhunA zAsanamAM sAta kSetra che. kayArAmAM pANI na hoya, e kayAre pANI vagara maLIne bhasma thAya che. tema je kSetra zeASAI jatu hoya, sUkAI gayuM hoya tyAM dAnanAM pANI reDavAM joie. tA ja sAte kSetrA lIlAMchama raheze, ane prabhunA zAsananI vADI hariyALI banIne zelaze. yAda rAkhajo; sAte kSetre kAmanAM che; mAtra vivekadRSTinI ja AvazyakatA che. je kacArAmAM pANI nAkhavAnI jarUriyAta che temAM pANI na reDA ane yAM jarUriyAta nathI tyAM reDA, ve baMne maLe: eka sUkA duSkALathI ane bIjuM ativRSTithI. mATe dAnamAM paNa dRSTinI AvazyakatA che. dAna pachI Ave che, bhAga, sasAramAM raho te gRhasthAIthI, sAdAIthI raheA. jANItAne zarabata Apavu ane ajANyAne pANI paNa nahIM, evA tucchatAbharyAM bhedabhAva manuSyaneM na zAle. Aje tamAre tyAM sukhanA divasa AvyA che tethI tame bIjAnI paravA na kare, e tamArI kamanasIbI che. tame kAine khelAvatA nathI, tamAruM' puNya beAlAve che. tamArA puNyanA prabhAva joI, leAkeA tamAre tyAM levA Ave che. puNya paravArI jaze tyAre sau kaheze ke tyAM javuM ThIka nathI; tyAM kaMI nathI. je mANasa tamArA bAraNe AvIne Ubhe che, tene tamArA jevI ja AMkhA che. tamArA jevAM ja svapnA ane bhAvanAnI Urmio che. AvelAne taracheDA nahi. bhAga eTale tame ekalA ja khAe ema nahi, paNa AvelAne ApI, vaheM'cIne khAo. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che ! [9] ' jyAM dila che, diladArapaNuM che, tyAM saMpatti vadhyA ja kare che. keI atithi thaI tamAre dvAre Ave tyAre tame tene premathI sUke roTale khavaDAvaze, to ya ene e mIThA lAgaze. paNa kamanathI zrIkhaMDa-purI khavaDAvaze, te e jhera rUpe pariNamaze. mATe dAna Ape, lakSmI vApare te manathI vAparaje. Ama, premathI vAvelI lakSmI, jyAM jaze tyAM e tamArI AgaLa haze. eka garIba mANasa reja coLA ane tela khAI kaMTALI garyo hato. ene thayuM, lAva banevIne tyAM jAuM. kAraNa ke ene banevI moTA zrImaMta hatA. te zaheramAM rahetA hatA, eTale banevIne tyAM e AvyuM. e divase banevIne thayuM? reja badAmanI katarI ane mIThAI khAI thAkI gayA chIe ! Aje pharasANa banAvIe. ane khetarathI tAjA ceLA maMgAvI, tela ne cALA khAvAne pregrAma goThavyo. . benane tyAM bhAI A ja samaye pahae. benane khabara nahIM ke bhAI miThAI khAvA Ave che. bene te khUba premathI AgrahapUrvaka bhAIne jamavA besADyo. bhANAmAM caLA AvelA joI, bhAIe pUchayuM : "are, tame ahIM kyAMthI ?" paDakhe eka DAhyo mANasa beThe hatuM, e samajI gayo. teNe dhIrethI kahyuM: "bhAI! mANasa TrenamAM Ave che. paNa tagadIra tArathI Ave che. mUMjhAyA vinA, je che te cUpacApa khAI le ..." ' sAmA mANasanA takadIra evA hoya che tyAre reja mIThAI khAnArA paNa e divase ceLA khAvAnuM vicAre che. jyAre bhAgyahIna mIThAI khAvAne Icche che, tyAre tene tyAM paNa cALA ja khAvA maLe che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra sAdhana [ 10 ] A bhAgya lakSmInAM dAnathI khIle che. tamAre sAre divasa che, te dAna vaDe. hAthane zuddha karatAM zIkho. levuM khUba ane devAmAM kAMI nahIM, jamavuM badhAnuM ane jamADavuM koIne nahIM; te e vyavahAra kyAM sudhI cAlaze ? khetaramAMthI kheDUta mAla utAre che. jarUra hoya teTale pitAne mATe rAkhe che, paNa khetaramAM hoya tyAre enuM dhAnya DhAra khAya, mera khAya ane thoDuM cera khAya. vadhe te samAjane caraNe dharI de. e anAja zrama-parasevAvALuM che, chatAM enAmAM dAnanI bhAvanA UMDe UMDe paDI che. je dAna na kare, bhega na kare, te e nAza thavA mATe beThuM ja che. mANasa vApare nahi ane sadupaga na kare te enAM saMtAne UDAve. bApane rUpiyAnI paNa kiMmata hoya che, jyAre dIkarAne mana dasa rUpiyA paNa kaMI nathI. eka zrImaMtanA chokarAne meM kahyuM: "tuM mAsika traNaso rUpiyAno hAthakharca kema rAkhe che?" te kaheH "traNaso te mane ochA paDe che. zuM karuM, vadhAre mane maLatA nathI !" mane thayuM, have Ane samajAvavAnuM vyartha che. ene zrama zuM che te ja khabara nathI. pachI paisAnI kiMmata ene kema samajAya? A rIte "nAzane savAla najara sanmukha AvavAne ja che. te sukhI thavA mATe kSetramAM lakSmIne vAparI jIvanane saphaLa karavuM zuM khoTuM che? Aja sudhI te gharanI ciMtA svArthI banI sahue karI che, paNa samAjanI keNe karI che? samAja haze te tame ke dharma Takaze, eTaluM khAsa yAda rAkhaje. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che ! [11] A prasaMge mane nadI ne taLAvanI vAta yAda Ave che. eka divasa taLAve nadIne kahyuM: "he nadI, tuM unALAnA divasemAM sAva sukAI jAya che, kAraNa ke tuM ATha mahinA vahIMne tAruM jaLa vaheMcI nAkhe che. pachI tArI pAse te vakhate karI dhagadhagatI retI ja dekhAya che. jyAre huM pANI kevuM saMgraha karIne rAkhuM chuM! tuM to khaLakhaLa karatI pUramAM vahI jAya che, huM te ahIM ja chuM." | nadIe kahyuM: "tArI vAta sAcI. tuM game teTaluM saMgraha paNa unALAmAM te tAruM pANI paNa sukAI ja jAya che. rahe che, te nAnAM nAnAM khAbociyAM bharAI rahe che. jemAM jIvajatuo ja utpanna thAya che. vadhArAmAM temAM paga mUkanArA bicArA tArA kAdavamAM kheMcI jAya che! jyAre prImamAM paNa mArI pAse AvanArane huM kaMI nahIM te chevaTe nirAza te nathI karatI. je cheDe khADo khode te huM viraDInuM mIThuM paNuM ApIne tene tRpta karuM chuM !" nadI ne taLAvanI A vAta yAda rAkhavA jevI che. tamAruM puNya na hoya te te tame bhegavI nahIM zake. kudarate ghaNuM ApyuM hoya paNa dAnamAM vApare nahIM, pite bhagavo nahIM te te zA kAmanuM dAna karavAmAM paNa puNya joIe. mATe sarevara nahi, saritA bane. eka divasa hemacaMdrAcArya mahArAja pATaNa padhAryA. rAjA kumArapALe khUba zraddhA ane bhaktithI guruvaryanuM sAmaiyuM karyuM. AcAryazrInA zarIra para thIgaDAvALuM khAdInuM vastra hatuM. upAzrayamAM prasaMge pAta vinamrabhAve kumArapALe guruvaryane kahyuM. "Apane mArA jevA anekAneka bhakto che. samAjanA upara Apane ananya upakAra che chatAM ApanA zarIra upara Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra sAdhana [12] AvuM jADuM thIgaDAMvALuM vastra joI amane zarama Ave che. mane AjJA Ape, huM ApanI sevAno lAbha uThAvuM." AcArya mahArAje javAba Ape.... he rAjana, huM thIgaDAMvALA kapaDAM paheruM e tane khaTake che, paNa tArA samAjanA keTalAka sAdharmika baMdhu, anna ane vastra vagara TaLavaLe che, tene te vicAra karyo ? jema zarIramAM AtmA beThe che, ne AtmA zarIranI saMbhALa rAkhe che, tema samAjamAM AvA AtmavAna mANaso joIe, je dAna ne dharmathI samAjane sukhI rAkhe. Aje samAja ane mANasa vacce asamAnatAnI dIvAla UbhI thaI che, jene dUra karavAnI jarUra che. Aje muMbaI jevA zaheromAM pacAsa rUpiyA laI sukha sagavaDa sAthe khAvAnuM ApanArI hoTala maLaze, paNa tamane prema-bhakti ke sAdharmika baMdhunuM sagapaNa jovAnuM nahi maLe. eka reTalAmAMthI aDadhe raTale bIjAne khavaDAvavAnI bhAvanAvALAne ja, svAbhAvika sukha-zAMti ne AnaMda anubhava thaze. zAlibhadrajIe pUrvanA rabArInA bhAvamAM zuM zuM karyuM hatuM, e vAta tamane khabara ja haze. divALIno divasa che. gAmamAM sarvatra AnaMda che. chokarAMo AnaMdathI ramI rahyAM che. sau khAdhelI mIThAI gaNAvI jAya che. tyAre pele rabArIno putra khIra mATe raDI rahyo che. enI mA bicArI putranAM AMsu joIne be bAkaLI thaI jAya che. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * lakSmInAM bhAgya dAnathI khIle che ! [13 | AMsu to pattharane paNa pigaLAve. eTale mAtAnuM hRdaya dravI jAya temAM navAI zuM ? ADezI pADozIo mAtAne sIdhuM ApI, raDatA bALakane zAMta karavA ane khIra banAvI ApavAnuM kahe che. paDosamAMthI AvelA A cokhA ane dUdhanI khIra banAvI, mATInA vAsaNamAM pIrasI, mA pANI bharavA jAya che. mATInuM vAsaNa che, temAM cokhA-sAkarathI banelI khIra ThaMDI thAya che. garama khIra jaladI ThaMDI thAya te peTamAM jAya, e ja vicAra bALakanA manamAM ghoLAyA kare che. tyAM ene eka drazya yAda Ave che. enA eka bhAIbaMdhe eka divasa guru mahArAjane ghare Agraha karI laI jaI, supAtramAM dAna ApI, Akho divasa anumodanAnA AnaMdamAM vItAvela. te prasaMga ene sAMbharI Ave che. ene thAya cheH "mane paNa Aje evA muni maLe to ! paNa mAruM evuM bhAgya kaLyAM che ?" enA dilamAM Ama dAnane jhare khaLabhaLI UThe che, te ja kSaNe eka tyAgI tapasvI munirAja mArga uparathI pasAra thayA che. bhAvanAnI kevI prabaLa asara ! - e rabArI bALaka khIrane paDatI mUkI, bhAvanAnA AvegamAM UbhuM thaI emanI pAse jAya che ane e tyAgI munivaryane ghare belAvI lAve che. ucca bhAvanAthI muninA pAtramAM khIra reDI de che, ane AnaMdathI enuM mana bharAI jAya che. tenuM mana Aje divALI saphaLa karyAnuM madhura gIta gAtuM thaI jAya che. tyAM te kAma pUrNa karI mA pAchI ghare Ave che. khIra, badhI khalAsa thayelI joI ene navAI lAge che. bALaka paNa kevuM gaMbhIra! enA dAnanI baDAIna mArI. A rabArI mArIne zAlibhadra thAya che! Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [14] cAra sAdhana dAna jeTaluM guma thayeluM haze, jeTaluM suyogya pAtre paDeluM haze, jeTaluM zuddha haze, eTaluM e cetanAne UrdhvagAmI banAvavAmAM madadarUpa thaze. attaranI bATalInuM vicAre. bATalInuM DhAkaNuM baMdha hoya tyAM sudhI enI suvAsa dIrghajIvI rahe che, tema ja A dAnanuM jharaNuM jeTaluM gupta haze teTaluM ja e dIrgha phaLa ApanAruM banaze. , Aje tame zAlibhadrajInI siddhi mAge che, abhayakumAranI buddhi Icche che paNa zALibhadranA dAnanI bhAvanAne mAgatA nathI. dAna ApyA vagara riddhikyAMthI maLavAnI? sTImanA jerathI seMkaDe Tana vajananI gADI kheMcI javAya che ne? bhAvanAmAM AvI zakti nathI ema kaNa kahe che? paNa te bhAvanA, baLavAna saMkalpamaya hevI joIe. lakSmI tamArA ghare AvI che. te dAnane mATe che. dAnanI sAthe avAMtara rIte bhega paNa AvI jAya che, ane je tame e beumAM nahIM vApare te e lakSmIne trIjo mArga-nAza te thavAnuM ja che. rabArI pAse jevI dAna ApavAnI bhAvanA hatI tevI bhAvanA mAnava pAse Ave, te bIjA aneka zALibhadro A dharatI upara avazya utpanna thAya ja ane te pitAnA kuLane ane zAsanane ujALanArA bane. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sukRtathI dhanya bane - gaIkAle ApaNe "dAnAya lakSmI e viSaya upara vicAra karyo. Aje "sukRtAya vidyA" upara vicAra karavAne che. keLavaNI zA mATe, bhaNavAne hetu zo che, tene mukhyatve Aje vicAra karIzuM. vidyA sukRta mATe hevI joIe. arthAt, jIvana kema jIvavuM e enA dvArA jANavAnuM maLe. keLavaNI eTale pAThazALA ke skUlamAM jaI zikSaNa levuM eTaluM ja nahIM, paNa AtmA ane zarIrane viveka-tenuM nAma keLavaNI. sAmAnyataH Aje vyAvahArika keLavaNIne pracAra eTale thaye che ke bI.e. te kaMI hisAbamAM ja nathI. mane yAda che ke 20-25 varSa pUrve, meTrika pAsa thayelAonuM paNa sthAna hatuM ane bI.e. thaele te samAjamAM bahu vidvAna kahevAte. jyAre Aje te ema.e. vALAne ya nekarI zedhavI, paDe che ane dhaMdhAmAM keI sthAna nathI. AmAM meTrikavALAnI te gaNatarI ja zI? - mAtApitAne eka amara AzA hoya che ke mAre putra vidyA saMpAdana karaze, te tenuM jIvana suMdara banaze, e saMskArI ane sukhI banaze, ane kuLa ajavALaze. eka Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 16 ] cAra sAdhana pitAe enA putrane IMgleMDa berisTara thavA makalyA tyAre tenA bIjA mitre kahyuM: "kamAIne e bahu paisA lAvaze." tenA pitA lakSmInA pUjArI na hatA; saMskArI jIvanamAM mAnatA hatA. temaNe mitrane kahyuM: "mAre putra hindusthAnanA eka ja nirdoSa mANasane ya paNa cheDAvaze te mArA vize hajAranA kharcane huM saphaLa mAnIza. paisA te vezyA paNa meLavI zake. mAre putra e mATe nahi, paNa vidyA mATe jAya che. vidyA dhanasaMcaya mATe nahi, paNa mukti mATe hevI joIe." je sukRtane mArge laI jAya, tenuM nAma vidyA. je vidyA vicAremAM zuddhi UbhI na kare, vicArane zuddha ane nirmaLa na banAve te vidyA nahIM, paNa mAnavInA magaja upara ladAelI DIgrIo che. jema dAna vagaranI lakSmI AnaMda ApatI nathI, tema mAnavIne sukRta vagaranI vidyA, sukha-AnaMda ke zAMti ApatAM nathI. tame jANe che ne ke dUdhanI aMdara ekAda tejAbanuM TIpuM paDI jAya to te dUdha phATI javAnuM. paraMtu gulAbanA esensanuM eka TIpuM nAkhavAthI te kelDIMka banI javAnuM. evA dUdhanuM nAma paNa palaTAI jAya che ! vadhu suMdara banI jAya che.' keLavaNI pAmyA pachI mAnavInA manamAM A rIte je vicAronI suvAsa na Ave, to tenI mahattA kaMI nathI. bhaNele te e ke jenA manamAM kharAba vAta na Ave. zikSita e ke jenA mukhamAMthI asabhya, asaMskArI zabda na nIkaLe. jema jema vidyA saMpAdana kare tema tema sArA vicArane jIvanamAM saMgraha thato jAya. jenI pAse satya ne svAzrayI jIvana hiya, zuci bhAvanA hoya, tenI pAse bhaNatara che ema kahevAya. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ LIT BROTHERS Page #35 -------------------------------------------------------------------------- Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vighA sunayI dhanya bane [ to dareka mAbApa I che che ke amAre putra keLavAyela hoya. tethI AgaLa vadhIne ciMtake kahe che ke saMtAnane avazya zikSaNa ApavuM, paraMtu te dhyAna rAkhavAnuM che ke bhaNatara sAthe tene bIjuM paNa kaMIka ApavAnuM hoya che. tenAmAM saMyama, sadAcAra, ziyaLa na hoya te keLavaNI kaMI kAmanI nathI. sukRtanI keLavaNI pAmela vidyArthI, pitAnA guNo vaDe mAbApanI gerahAjarImAM, tene yAda karAve tevAM kAma kare che. bhagavAna mahAvIra svAmIne jyAre ApaNe yAda karIe chIe tyAre, temanA mAtA-pitA keNa hatA, e paNa saheje yAda AvI jAya che. . | mA-bApe. saMtAnane dhanane vAraso Ape che, paraMtu paisAne vArase Apo ke na Ape tenI bahu mahattA nathI. mahattA che-saMskArane vAraso ApavAmAM. kAraNa keLavaNI vinAne ke adhyAtmajJAna vinAne mAnavI kyAM jaI aTakaze e kalpI zakAtuM nathI. pahelAnA jamAnAnA mANase DuM khapa pUratuM bhaNelA hatA, chatAM emanAmAM chaLa-prapaMca jevA durguNe ahapa hatA. zAMtithI jIvanarAjya cAlatuM. paNa Aje jyAre zikSaNa vadhyuM che, tyAre sukRtane, zAMtine temAM abhAva che. eTalAM mATe ja kahuM chuM ke AjanA zikSaNathI, ghaNuM maLavA chatAM duniyAne ochuM maLyuM che. - gAMdhIjI yuropa jatA hatA. jatAM pahelAM teo mAM pAse AzIrvAda levA gayA. pUtaLI bA eka saMskArI mAtA hatI. putrane AzIrvAda ApatAM kahyuM : "tuM paradeza bhaNavA Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] cAra sAdhana jAya temAM huM rAjI chuM. paraMtu paradezamAM dharmane kema pALIza. e mane samajAva." A saMskArI mAtA bAjumAM rahelA upAzrayamAM gAMdhIjIne gurumahArAja pAse laI gaI. e jANatI hatI ke vratadhArItyAgI gurue je hitazikSA Apaze, te ghaNI upayogI ane preraNAdAyI thaze. vratadhArI pAse lIdhelI pratijJA, dhruva tArakanI jema enA jIvanamAM mArgadarzaka banI raheze. guru mahArAje, dArU na pIve, mAMsa na khAvuM ane paradAragamana na karavuM-A traNa pratijJA ApI, meTA manathI zubhAzIrvAda ApyA. gAMdhIjIe A vAta pitAnI AtmakathAmAM paNa lakhI che. - jaina muni pAse lIdhelI A pratijJA gAMdhIjIne vAraMvAra yAda AvatI, eTaluM ja nahIM paNa ghaNI vAra evAM pralebhane paNa jIvanamAM AvyAM hatAM. enAthI je e calita thaI gayA hatA te huM dhAruM chuM ke e mahAtmA gAMdhI na heta, mAtra mehanadAsa ja heta. A badhA pratApa mAtAe ApelA saMskAra che. dhananI dhamAlamAM ne dhamAlamAM mA-bApe Aje saMtAna mATe saMskRtine vicAra karatA aTakI gayA che. paraMtu tethI nukazAna tamArA ja gharamAM che. je mahApuruSe thAya che, je suprasiddha thayA che, te badhA vidyAnA pratApe thayA che. vidyA meLavyA bAda teoe jIvanamAM ene utArI che, pacAvI jANI che. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sutathI dhanya bane [1 | lAkha rUpiyA maLavA jeTalA saraLa che, teTalA e pacAvavA ke vAparavA sahela nathI. tame meLavelA rUpiyAne paNa tamAre sarakArane javAba Apavo paDe che ne ? tame ene game tema vAparI na zake. vidyAnuM paNa ema ja che. jeTaluM bhaNyA che teTaluM sArA mAge kAma lAge, te samaje ke e sukRtanuM che. hAthamAM pena letAM tamAre AtmA je sAkSI pUrvaka kahI zake ke huM A pena vaDe e akSara nahIM lakhuM ke jethI mArI sarasvatI lAje akSara lakhatAM lakhatAM te mArA jIvanane a-kSara eTale ke zAzvata banAvIza, te e vidyA suMdara che. baMgALamAM IzvaracaMdra vidyAsAgara nAme eka vidvAna thaI gayA. kAraNavazAt sTezana upara keInI rAha jotA e UbhA hatA. e ja vakhate gADImAMthI eka yuvAna banArasathI bhaNIne ghare pAchA javA Utaryo. pAse eka baeNga hatI. pelAe khAdInAM jADAM vastradhArI IzvaracaMdrajIne pUchayuM: "tame majUra che?." javAba ApyA vagara temaNe mUMgA meDhe baeNga upADI lIdhI. - mArgo ane galIo vaTAvatAM, e yuvAnanuM ghara AvyuM, yuvAne gharamAM baeNga mukAvI pUchayuM : "bhAI, keTalA paisA ApuM?' javAbamAM vidyAsAgare kahyuM: "huM ApanA mAtapitAnAM darzana karavA IcchuM chuM. eTalAmAM te enA moTAbhAI aMdarathI deDI AvyA. emaNe emane oLakhI lIdhA ane vinamrabhAve vidyAsAgarane page paDI kSamA mAgI, padhAravAnuM kAraNa pUchyuM. mamamAM hasIne vidyAsAgare kahyuM, "tamArA nAnAbhAI eTaluM badhuM bhaNIne AvyA che ke tene bhAranA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] cAra sAdhana lIdhe A baeNga paNa te upADI na zakayA. jyAre mArI pAse kaMI nahIM eTale huM ene bhAra upADuM te emane madadarUpa banuM ne ? " yuvAna A vAkaya sAMbhaLI khUba zaramAI gayA ! e tarata samajI gayA ke A vyakti bIjI kAI nahi paNa agALane keLavaNIthI bharanAra IzvaracaMdra vidyAsAgara che. 6 zaramAyela yuvAnanI pITha upara hAtha thAbaDatAM vidyAsAgare kahyuM... tAre zaramAvAnI jarUra nathI. mAruM mahenatANu e ja ke AjathI tuM svAzrayI banIza te! huM mAnIza mane mArI majUrI maLI gaI che. ' Aje jagatamAM sArA vicArA ochA thayA che; vijJAna vadhyu che; eraplena ne jeTa vimAnA zodhAyAM che; paNa mANasamAM mANasAI echI thatI jAya che. Aje amerikAnA pramukha keneDIne eka jhanUnI mAnavIe, paLavAramAM hatA na hatA karI dIdhA. jo e mAnavImAM sukRtapUrNa vidyA hAta tA AvuM aghaTita kAma e kadI karata? keneDI ha MmezAM kahetA hatA ke huM namra chuM; paraMtu satyanI laData mATe tA huM aDAla ane aphara chu. enI pAse vidyA hatI, sattA hatI, sAtheAsAtha mAnavatA paNa hatI. eNe AkhI duniyA upara advitIya asara UbhI karI hatI. Ama dezanuM bhaluM karavA jatAM Aje e khapI gayA. e gayA paNa mAnavatAnA amara pamarATa e pAchaLa mUkatA gayA ! Aje saMzAdhana ane zodhakheALamAM jagata ghaNuM AgaLa vadhI gayuM che. paNa mAnavI vicArAmAM keTale AgaLa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sukRtathI dhanya bane [ 21 ] vadhyA che? daza varSa pUrve e yAM hatA, tyAMthI e pAchaLa che; AgaLa nahIM. eTalA ja mATe kahevA de ke AjanA mAnavI sArA mANasone jagatamAM rahevA devA mAgatA nathI, vicAramAM jyAM sudhI pazutA che tyAM sudhI tame yAda rAkhajo, ke duniyAnA saMzAdhakAe mahenata karI sarjela kA, eka gAMDA mAnavI eka kSaNamAM dhULa bhegu karI nAkhaze. Aje duniyAmAM sArA mANasane pedA karavA karatAM, tevA mANasane khAI nAkhavA ramata rUpa banI gayuM che. bhaNIne azAMti UbhI karavI, kalaha UbheA karavA e vidyA nathI. zrI jhINA jevA keTalAka berisTaro buddhinA khA hatA, paNa teNe hiMdanA be bhAga karyAM. Ama e ja buddhi mAnavajAtane abhizApa rUpa banI gaI, ane eka bhUminAM satAnA be bhAgamAM vaheMcAine Aje laDI rahyA che ! vidyAvALA AtmA namra hAya, guNavAna heAya. tene thAya ke mane vidyA maLI te tenA prakAza vaDe huM mArA rastA kema zeAdhI lauM ! A prakAzanA puMjathI lokAne adhakAra mAMthI prakAza tarapha kema doruM? nAnakaDuM kiraNa banI mAruM jIvana dhanya kema manAvuM ? jyAM sudhI sau sArA nahIM thAya, tyAM sudhI jagata sAruM nahIM thAya. jyAM sudhI ApaNI bhAvanAo-vRttieIcchAe kharAma haze, tyAM sudhI sArAne jIvavA devAnu ApaNane nahIM game. vidyAnI prApti pAchaLa sukRtanI bhAvanA hAya, te Ape Apa adhyAtmanI bhAvanA jIvanamAM AvatI jAya. mArAmAM Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ { 22] . cAra sAdhana AvI bhAvanA che. huM Ama IcchuM chuM, Ama jIvavA mAguM chuM, e rItanI prArthanA ane kAmanA kare. jyAM sudhI AvA ucca keTinA savicAra jIvanamAM na Ave tyAM sudhI paththara upara pANuM ja samajaje. eka moTuM bilDIMga hoya; emAM tame bAju bAjumAM rahetA he. tame zAkAhArI bhajana kare, pele pADozI mAMsAhArI hoya te gALo dIdhe kaMI nahi vaLe. te mATe tamAre tenAmAM sAre vicArapravAha reDe. paDaze, premathI samajAvavuM paDaze, yuktiothI ene gaLe e vAta utAravA prayatna kare paDaze ane dhIraja rAkhI, tamAre A kAryamAM AgaLa vadhavuM paDaze. te eka divasa enA para tamArI asara jarUra thaze. paNa tame kaho ke mAre zI paDI che, maraze. te enI durgadha re ja tamane maLaze ane te divase tame nahi te tamArA chokarAo para, enA AhAranI asara paDaze ane tamArA gharamAM e pApa pravezaze; mATe AMkha miMcAmaNAM kaye nahi cAle. tamAre jagatamAM rahevuM che te A pari. sthiti samajavI paDaze. sArA vicAraka ne sAre lekhaka, duniyAnA pravAhane palaTAvI zake che; samAjane e sArA vicAre ApI magajane bharI nAkhe che. huM te vicArane sahI (hastAkSara) sAthe sarakhAvuM chuM. lAkha rUpiyAne ceka lakhele hoya, paNa temAM sahI karI na hoya to? e kAgaLanI kiMmata kaMI ja nathI. je pinathI e akSaro lakhyA, e pinanI paNa kiMmata kaMI nathI. kismata te e cekamAM je sahI kare che, tenI che. e sahI na hoya te benkavALo UbhA paNa rahevA na de. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vidyA sukRtathI dhanya ane [ 23 ] Aje vicArAnI jarUra che. vicArA sArA thAya te mAnavI sAru kAma karyA vagara rahetA nathI. eka sArA vicAra, hajAro mANasetu mathana kare che, ane aneka zubha bhAvanAe UbhI kare che. zrI tilaka vakilAta karatA hatA tyAranI A vAta che. eka navayauvanA temanI pAse arajI lakhAvavA AvI. arajI lakhAi gaI ne yauvanAne ApI paNa dIdhI. paraMtu emaNe na joyuM e navayauvanAnu rUpa ke saudaryAM. pAse beThelA AsisTanTe pUchyu': ' Ape e navayauvanAnI sAme UMcuM sarakhu paNa kema na joyu ? zu zarama AvI?' tilake javAba ApyA: e mArI putrI samAna hatI. huM tenu rUpa jovA mATe A nathI bhaNyA. ' Anu nAma te sukRtivadyA. t Aje saDaka upara mANasA gAMDAnI jema jatA hAya che. e mAne che ke sArAM kapaDAM paheravAthI samAja amane susaMskArI kaheze. paraMtu zarTa, pATalUna ke nekaTAImAM kAMI paDayuM nathI. sadguNa-sadvicAra ane susaMskAra ja mAnavInAM kharAM bhUSaNa che. ahAranA dekhAva uparathI mANasanuM mApa na nIkaLe. ekavAra ha' cAlyA jatA hatA. eka mANasa pakSIene dANA nAkhatA hatA ane sAthesAthe vaTemArgu ene zAMtithI javA vinaMtI paNa karatA hatA. mane thayuM ke kevA bhaleA mANasa che! paNa pachI khabara paDI ke e pAradhI hatA. e mAnavI kharI rIte pakSIone dANA nAkhavAnI sAthe, peAtAnI jALamAM sAvavAnI paNa bhAvanA sevatA hatA. tamane dukAnamAM kAI gharAka maLavA Ave. tame tenA bhAvathI Adara satkAra karA; paraMtu A badhuM gharAkanA ja mAthe ne? parApakAra mATe te nahi ne ? Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] cAra sAdhana mANasa samAjanI lekakalyANanI pravRtti kare che tyAre eka miniTa paNa sarva prathama pitAnA AtmAne ekAMtamAM laI jaIne pUche che ke mArI pravRtti pAchaLa kaI bhAvanA che? kAraNa, ApaNe ja ApaNuM nyAyAdhIza banavAnuM che, te pachI bIjAnA. ApaNe ApaNA vicAranA saMzodhaka thavAnuM che, kiyAna cekIdAra banavAnuM che. ema karazuM to ja jAgRti AvavAnI. vyAkhyAna ke savicAra tamane palaTAvatAM nathI paNa palaTAvavAnA vicAra Ape che. jJAna ke vidyA tamane tAratAM nathI, . paNa taravAnI kaLA zikhavADe che. taravAnuM to chevaTa tamAre ja che. buddhi dvArA, samajaNa dvArA jIvamAtra sAthe mitrI karavAnI che. ApaNI AMkha, mitranI AMkha jevI hovI joIe. mitranA deSa, mitra na kADhe te kaNa kADhaze? mitra to mA je hoya tene mAre te ya madhura lAge. mitra bhUla kare te ApaNuM haiyuM baLe. e sukhI thAya to ApaNe sukhI thaIe. AvI vizALa draSTi keLavavA mATe ja sukRta vidyAnuM mahatva che. prabhu vIra pAse evI adbhuta AMkha hatI. eTale ja te prabhue Indrane kahIne, pitAnA para AvatA upasargane dUra karAvyA nahIM ke potAne parezAna karanArane zikSA apAvI nahIM. AvI karuNAdraSTi hatI, eTale ja caMDakauzika je sarSa sudharyo. arjunamALI sAta mAnavInI hatyA karanAre duSTa hate; chatAM bhagavaMta pAse jyAre e game tyAre prabhue e ja kahyuM arjuna ! teM tArI Idriyane bahekAvI mUkI che. tenuM A pariNAma che! Indriyeno ati vyApAra, vinAza sivAya bIjuM zuM saje? mATe indriyane gopavI, AtmavidyA prApta kara." vidyA Ama AvAM suMdara kAryo athe ja che. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintana e parama tatvanA vinizcaya mATe che gayA be divasamAM ApaNe dAna ane vidyAne vicAra karyo. Ajane vicAra ciMtana-manana che. mahApuruSe kahe che ke manana kare e manuSya paNa manana zAnuM karavuM ? Aje e zodhavAnuM che. mANasa dareka vastune indriyethI jue che, vivekanI AMkhavALA manathI nahIM. paNa vastune cittananA cIpiyAthI je pakaDavAmAM Ave te ja e barAbara pakaDAya. Indriye keTaluM alpa jUe che? pANIne pyAlAmAM AMkhathI jUo to zuM dekhAya? eke jIva dekhAya? paNa megniphAIMga glAsathI joze te hajAro jIva dekhAze. je AMkha sAdhana vinA joI zakatI nathI, e sAdhanathI ene dekhAya ane sAdhanathI paNa je na dekhAya, te jJAnIne jJAnathI dekhAya. mahApuruSe kahe cheH IndriyothI mana sUkSma che; paNa manathI ya sUkSma jJAna che. - Aje manuSyane parama tatva prApta karavAne avasara prApta thayela che. A suavasara bIje kyAMya nathI. pazugatimAM Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [26] cAra sAdhana ajJAnatA che, narkagatimAM jIvene duHkha sahevAnuM che, devagatimAM vaibhava-vilAsa che, jyAre manuSyagatimAM ja sAcI samajaNa dvArA vikAsa karavAnuM che. A cAra gatimAM manuSyane vicAra karavAnI taka che. . eNe parabrahmanI ciMtA karavAnI che, ene badale manuSya Aje . paramanimnanI ja ciMtA karavAmAM paDI gayo che. je liphaTa UMce mahelamAM laI jAya che, tenA dvArA e nIce khADAmAM javA prayatna kare che. ' je parabrahma che te AkhA vizvanA aNue aNumAM che. AtmA gaye, eTale zarIra maDaduM che. mATe ja zarIramAM je citanyanuM tattva chupAyeluM che, tenI ciMtA karo. Ajane manuSya cAra vastunI ciMtA kare che: (1) paise, (2) pyAra, (3) putra-putrIo ane (4) prasiddhi-A cAramAM ja tenuM mana rekAyeluM che. bIjuM kaI udAtta tattva enI pAse na hovAthI e vadhu duHkhI thAya che; ciMtAnA bejathI e vadhu ne vadhu dabAto jAya che. - bhagavAna pAse, guru pAse, jyAM e jaze tyAM e enI ja ciMtA karaze. A mananI TAMkImAM jyAM sudhI sArA vicAre nahIM pahoMce, tyAM sudhI AvI khoTI ciMtA karavAnuM ya nahIM maTe. sAtamA nake ahIMthI sIdhI rIte janArA je kaMI jIva heya, te te eka manuSya ane bIje taMdulikamaccha. arthAt manuSya jema Urdhvagati pAmavA bhAgyazALI che, tema adhogati pAmavA paNa kamanasIba che. jevI mati tevI gati. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana e parama tatvanA viniya mATe che [ 27] jJAnI puruSe kahe che ke tame tamArI jAtane ekAMtamAM besI traNa prazna pUche. huM keNa? huM kyAMthI Ave? huM ahIMthI kyAM javAne ? A traNa praznonA vicAra-maMthanathI temane navuM ja mAkhaNa maLaze. manamAM cintanane ravaiye cAlaze te jIvananuM navanIta maLyuM samaje. Aje ke pitAne pUchatuM nathI ke huM zuM karavA A pravRtti karuM chuM ? zA mATe prabhunI pUjA karuM chuM? huM zA mATe prema karuM chuM ? kone prema karuM chuM? zA mATe atithi jamADuM chuM ? vastupAlane sAdhamike mATe keTale bhAva hate ! mATe ja tene tyAM aneka pavitra AtmAo AvatA. jenI pAse pavitra bhAvanA che, ucca vicAraNA che, jenA meremamAM ullAsa che, tenI kriyAo ane kAryo jIvaMta ane phaLavaMta bane che. pUjA karyA pachI, tamane kaI divasa ema thayuM che ke he prabhu! ApanI draSTi kevI samAna che! phUla jema DAbA ke jamaNA hAthane bheda rAkhyA vinA, baMnene suvAsita kare che, tevI samAna draSTi amArAmAM kyAre jAgaze? pUjA pAchaLa AvuM keI manana che ? tame kaIne maLavA jAo. ene maLavAnuM na bane te tame kaheH "phere niSphaLa gaye." ema sAmAyika karyA pachI, thoDI paNa jIvanamAM samatAnI jhAMkhI na thAya te tamane lAge che ke samaya gumAvyo? sAmAyikamAM ApaNe rAga-dveSane samatulAmAM mUkavAnA che. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [28] thAra sAdhana sAmAyika parabrahmanI zodha mATe che; UMDANamAM UtaravA mATe che. tame kaheze: ekanI eka vAta vAraMvAra , vicAravAthI zuM maLe? paNa e na bhUlatA ke meMdInAM pAna jarAka pIsavAthI tene raMga na Ave. ene te zrama laI jema pIse tema raMga Ave che. . - dUdhamAM hAtha nAkhe te tamArA hAthamAM mAkhaNa na Ave.. e meLavavA khUba valeNuM karavuM paDe che. piparane paNa 64 pahora sudhI pIsavAmAM Ave te ja temAM rahela guNadharma bahAra Ave che. te ja e mAtrA ane rasauSadhi bane. raMga lAvavA mATe meMdI pIsavI paDe, piparamAMthI satva kADhavA 64 pahAra sudhI ghUMTavI paDe, chAzamAMthI mAkhaNa kADhavA e vavavI paDe te amara AtmAnI zodha mATe kaMI nahIM? e mATe cintana, manana, kaMI ja nahIM ? zaMkaranA liMga upara satata jaLadhArA paDe che, tema mANasanA magaja para jJAnarUpI jaLadhArA na paDe, te agnizikhA prajavalita rahe. pachI e javALa AMkha ne vacana, badhAM sAdhanane nukasAna pahoMcADe. mAnavImAM pazutA lAvanAra, kaSAya ane ajJAna che; eTale jema jema sAruM sAMbhaLIe, tema tema jIvananuM ajJAna ane azubha vRttio dUra thAya che. sAdhanA vinA, khAI pIne je mokSa maLatuM hoya te badhAMne AnaMda thAya. na sAdhanA, na mauna, na svAdhyAya, na ekAMtamAM dhyAna, na tapa, na tyAga; A sastI dharma maLe te kene na game? bhegI jIe te dharmane paNa bhegapradhAna banAvavA prayatna Adaryo che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana e parama tatvanA vinizvaya mATe che [29] - tamane thatuM haze ke Teliphona upara vAta karatAM lAkha rUpiyA kayAM nathI maLatA? te zuM mekSa paNa ema na maLe? paNa lakSmI pUrvakRta puNyAnubaMdhI puNyanA udayathI maLe che, jyAre mekSa meLavavA tamAre sarva karmane kSaya kare paDaze. A karmakSaya mATe dhyAna ane ciMtananI jarUra che. Aje vistAra vadhyuM che, paNa UMDANa nathI. dharmakriyAne vistAra che, paNa cintananuM UMDANa nathI. pravRttinI pAchaLa kharI rIte vicArasaraNa ja bhAga bhajave che. - meMdInAM pAna pahelAM lIlAM hoya che. pIse pachI lAla bane che. dUdhamAM Ama jUo te kaMI na dekhAya, paNa valeNuM pachInuM mAkhaNa hAthe evuM ceTe ke sAbuthI paNa jAya nahIM. pipara khAo te tamane kAMI na thAya. paNa cosaTha prahara ghUMTelI khAo, to garamI garamI thaI jAya. A che cintana ane manano mahimA. sAmAyika eka Asana che, eka Asane besIne ja thAya. e samaya daramiyAna, sAmAyikamAM zAMtapaNe vicArava nuM che ke huM mukta, baMdhanamAM kema paDyo? huM muktine pravAsI, ahIMne vAsI kema thayo? huM kyAM chuM? ahIM huM zuM karavA AvyA hatA ane zuM karI rahyo chuM? A rIte ekAMtamAM parabrahmane vicAra karavAnuM che. saMkucitatAmAMthI vizALatAmAM javuM, enuM ja nAma parabrahma. mArI patnI" ne "mArA putrane badale vizva AkhuM mAruM che. A vicAra vizALatA vinA kyAMthI Ave? * je mANasa baMdhanathI baMdhAye che, te chUTe thavA mATe sarva prathama baMdhanane DhIlAM karaze. pachI tene tyAga karI, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 30 ] cAra sAdhana teDIne mukta thaze. tema mANasa, viSayakaSAyanAM baMdhanamAM baMdhAya che. tene zithila karavAne badale, e tene vadhAre dRDha banAve che! game che baMdhane, ane vAte mukta thavAnI karIe, te kema cAle?, mATe vicAre ke mukta kema thaIzuM? eka mANase eka pipaTane pAMjarAmAM pUrI rAkhe hatuM. tenA mAlikane pUchayuM: "tame zA mATe Ane pUrI rAkhe che?" teNe javAba na ApatAM bAraNuM kholyuM. pipaTa mukta thaye. e UDyo, paNa baMdhanamAM ja sukha mAnanAro e, gaganamAM cakkara mArI, pharI pAcho pAMjarAmAM AvIne bharAI beThe. mane thayuM ApaNe paNa emAMnA ja chIe. ApaNane paNa baMdhananAM pAMjarAM game che. e pipaTe janmathI e TevAye hato ke uDADe te paNa pAchA pAMjarAmAM ja bese. anaMtane svAbhAvika AnaMda mANavAne e bhUlI gayA che. ahIM ja eNe pitAnuM sukha mAnyuM che. Aje ApaNe AtmAnI dazA paNa AvI ja che. jAtrAmAM jAya te paNa gharanAM baMdhana vagara e rahI na zake. upadhAna kare, pauSadha kare athavA sAmAyika kare, te paNa gharanuM vAtAvaraNa enAthI na chUTe. je sthaLe chUTavAnuM che, chuTavA mATe jaIe chIe, tyAM paNa baMdhana ! te pachI chUTaze kyAM? chUTaze kema? anukULa putra hoya, anukULa patnI hoya, anukULa zarIra hoya, anukULa makAna hoya ane anukULa saMpatti hoya te e tamAre mokSa. paNa jJAnIo kahe che, "e mikSa nathI, paNa sukhane bhrama che. sAdhanane Teke che. sAdhana Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana e parama tatvanA vinizcaya mATe che [31] khasatAM, jyAM sukha dekhAya che, tyAM ja duHkha dekhAze. UMDANathI vicAraze te jaNAze ke A bahAranuM sukha ja duHkhane janaka che." pANInI TAMkI jeTalI UMcI hoya, eTaluM UMce pANI caDhe che, e tame anubhavyuM che. tema manane, UMcA vicAre vaDe UMcuM banAvIe te magaja sudhI savicAra pahoMce. tana mATe naLanAM pANI che, jyAre mane mATe jJAnanAM pANI che. vANI ane pANI vinA koI divasa pavitra thavAtuM nathI. . dareka gAmamAM javA mATe rAjamArga-saDake heAya che. tema mekSanI saDaka kaI? mekSanI saDaka che-samyaga-darzana, -jJAna ne cAritra. " darzana eTale tattvane prathama draSTie spaze. sparzanI, sAthe AtmAmAM divya jhaNajhaNATI thAya che. evA AnaMdane anubhava thAya. e pachI jJAna. jJAna eTale tatvanuM Akhtara darzana. vastunA badhA pAsAonuM jJAna. e jJAnanA AnaMdanA anubhava pachI, e tatvanuM AnaMda-svarUpe vyaktimAM saMkramaNa thavuM, tenuM nAma cAritra. '. nayasAranI vAta khUba prasiddha che. e jaMgalamAM lAkaDAM kApavAne gayo hato. bAra vAgyAnA samaye khAvA mATe Tale kADhe che. bhUkha te evI lAgI che ke paththara paNa pacI jAya. - khAvAnI vAta kare te badhAne khAtAM AvaDe che. paNa e jamAnAnA mANasa khAtAM pahelA kaMIka vicAratA hatA. zuM vicAratA hatA te juo. nayasAre vicAryuM - A Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [32] cAra sAdhana jaMgalamAM je mane kaI atithi maLe te kevuM sAruM ? ekale khAuM, tenA karatAM A roTalAne bhAMgavAmAM bIje kaI bhAgIdAra hoya te pahelAMnA mANase mAnatA ke khAvuM kharuM paNa thoDuM bIjAne ApIne, bhAga pADIne khAvuM. nayasAra e avasthAmAM jaina nathI, paNa mAnava che. mAnavane chAje e e vicAra kare che. badhI ImArate A mAnavatAnA pAyA upara UbhI thAya che. bhale pachI ene koI dharma ke saddaguNuM na kahe! AvA mAnavamAM pachI ApoApa zraddhA, zravaNa ne saMyama Ave che. kene ApavuM ? e vakhate nayasArane jAti-deza ke dharmanuM baMdhana nahotuM. enI najara eka munivara upara paDI. muni sArthavAhathI chUTA-bhUlA paDI gayA che. e saMtane jotAM ja, enI cetanAmAM AnaMdanI jhaNajhaNATI thaI Ama tene e prathama kSaNe ja darzanane sparza thaye. jANe che, sabhyatA zuM che? namana. munine e ja che ne bhaktibhAvathI namana kare che. gurujanene namanAre, bhaviSyamAM AkhA jagatane pitAne caraNe namAvI zake che. juone, vRkSe name che eTale e khIle che. zuM ekendriya evA vRkSane guNa paNa mANasamAM nahi rahe? sanmukha jaI teNe kahyuM, "mahArAja, mane lAbha Ape." AhAra, pANa patAvI zAMta thayA pachI pUchyuM: "mahArAja, tame A aTavImAM kyAMthI? Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ citana e parama tatvanA vinizcaya mATe che 'mahArAje javAba Ape : "he sAthIothI chUTabhUlo paDyo chuM." niyasAre kahyuM: "mahArAja, A aTavI bhayaMkara che. AmAM je bhUlyA, te jIvanA gayA. A jagala vAgha-siMhahAthIothI bhareluM che. cAle, huM Apane ApanA sAthI sAthe meLavI ApuM." nayasAra ne muni jaMgala vaTAvatA jAya che. munie jaMgalanA aMte, parvatanI dhAre eka nAnakaDI keDI upara UbhA rahI pUchyuM-"A jaMgalamAM bhUlA paDelAnuM zuM thAya? bhUlA paDelAne bhega vAgha ane varu le ne? tema jIvanarUpI jaMgalamAM bhUlA paDelAone paNa krodha-mAna-mAyA-lebharUpI pazuo cIrI khAya che." jaMgalamAM paDelAne te paMtha maLI paNa jAya, paNa je jIvanamAM bhUlA paDyA che, temanuM te pUchavuM ja zuM ? emane keNa satya paMtha samajAve ? jIvanamAM bhUlA paDelAne tAravAnI-ugAravAnI Aje khUba jarUra che. dhana ne madanI sattA pAchaLa je bhUlA paDyA che, teone satya keDI batAvavAnI jarUra che. dharmanI kene jarUra che? te vAta paNa A uparanA samavAdathI samajAze. kAraNa garIba te duHkhathI paNa kahe vane : "he bhagavAna, have mane choDAva." paNa zrImaMta? mahArAje kahyuM- he nayasAra! teM mane jaMgalamAMthI raste batAvyuM, paNa tane jIvanane raste koNa batAvaze? Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] cAra sAdhana bhAI, jIvanano mArga darzana, jJAna ane cAritra che. eka sAro vicAra manamAM Ave te emAMthI aneka sArA vicAra janme. paNa Aje sAcA vicArane ja dukALa che. tethI vicArazUnya pravRttio vadhatI jAya che. - A bhAratadeza, je ahiMsA-dhana pUjArI che tyAM Aje katalakhAnAM ne masyaudyoga vadhI rahyA che. Aje e samaya Avato jAya che ke mAnavI deDakAMone paradeza nikAsa karI huMDiyAmaNa UbhuM karavAnI dhamAlamAM paDyo che. jyAM magharatha ane zIbirAja jevA rAjA hatA, jemaNe pArevA mATe potAnA prANa ApavAnI taiyArI batAvI hatI, kumArapALa je jIvadayApAlaka rAjA hatA, je makoDA mATe pitAnI suMvALI cAmaDI kApI devA taiyAra thaye hato. AvA aneka Adarza rAjA jyAM vasyA hatA, tenI prajA te kevI Adarza hevI joIe ! paNa Aje zI dazA che! esenlImAM Aje . adyatana katalakhAnAM kholavAnI vicAraNA thAya che. khAdI paherelAo evI sabhAmAM jaIne tALIo vagADe che; paNa yAda rAkhaje, temAMye ahiMsAnuM khUna thAya che. je siddhAMta upara deza AjhAda thayo tenI emAM mazkarI che, upahAsa che. pazcimanA dezamAM vejITeriyana sosAyaTIo sthapAya che. vanaspati-AhAra e zuddha-svaccha ne zAMtidA che, ema teo mAne che. jyAre ahIM ucca vicArasaraNuM dhovAtI-bhUMsAtI - jAya che. - Aje anyAya ane bhautikavAdane pavana phUMkAya che. te vAdamAM pravezelo mAnavI, eka sthaLe besI manana ke ciMtana Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana e parama tatvanA vinizvaya mATe che karavA taiyAra nathI. ciMtana vinAnA netAonA netRtvamAM rahelI AvatI kAlanI peDhIne, bhayaMkara nukasAna che. - sasaluM khUba suMdara, capaLa ne nAjuka prANI che. e khUba De che, paNa jyAre e nirbhaya thavAnI kakSAe pahoMce che tyAre ja e AMkha baMdha karIne besI jAya che. e mAne che ke mane have koI jotuM nathI. pachI evAne chevaTe zikArI pakaDI le che. mANasane paNa e rIte mehanIya karma jhaDapI le che. enA paMjAmAMthI chUTavA mATe satata ciMtana-manananI AMkha khullI rAkhavI joIe. - ciMtana karavAthI ekanI asara bIjA upara thAya che. relavenA eka DabbAne je dhakko lAgaze, te badhA DabbAne lAgyA vagara nahIM rahe. manane dhakko lAge eTale samajaje pAMce Indriya upara enI asara thavAnI ja. eTalA mATe munie nayasArane kahyuM-"tame zAMtithI vicAre, jIvananI aTavImAM bhUlA paDelAnuM zuM thAya?" pachI muni tene "name arihaMtANaM' padanuM mahatva samajAve che. Ama e jIvane, tatvanA sparza sAthe anubhavane parama AnaMda thAya che. te vadhAre kAMI jANatuM nathI, paNa koIka sAruM che, teTaluM te jANe ja che. sUryodayanI pahelA aruNodaya thAya, tema jJAna pahelAM darzana thAya che. divya jIvananI AvI jhAMkhI thayA pachI AtmAne bIjuM jIvana ja nahIM game. Aje samAjamAM keIne blaDa prezara che, keIne hAI prezara, te keIna le prezara AvyAM che. rahevA mATe jagyA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36] cAra sAdhana ne paheravA mATe vastra joIe. te mATe mANasa ATale herAna thAya che. A badhuM zA mATe che, tene sAce khyAla keIne nathI." vAra zAMta thaIne vicAra kare te tamane jIva-. nanuM sAcuM mUlyAMkana samajAze. manamAM maMthana karo, te sAdhanA vinA, tana paNa tattvahIna lAgaze. . . mana ghaNuM caMcaLa che. e phAve tema vicAryA kare che. eka rAjA pharavA mATe bagIcAmAM gayA. tyAM jaI eNe ArAma karyo, paraMtu sAmethI kaI rAja sainya laI AvI rahyo che, tema tene jaNAyuM, ane enA manamAM tarata e vicAra udbhaH "e mArA para caDhAI kare te pahelAM huM ja tene mArI nAkhuM!" ane pachI te pUchavuM ja zuM! enuM mana mAravA ane kApavAnA kAme lAgI gayuM. eNe manathI yuddha AdaryuM. Ama manamAM ne manamAM eNe badhI pApanI ghaTamALa ghaDI kADhI. jenuM mana hAthamAM che, tenA hAthamAM AkhuM jagata che. mahAvIra prabhu manane jItavA nIkaLyA. sADA bAra varSa sudhI tapasyA karI temaNe manane sAdhyuM. sAmethI AvI rahelA rAjAe joyuM te gAmane rAjA bagIcAmAM beThe che, eTale teNe vinayathI praNAma karI kahyuM : huM dUranI jAtrAe nIkaLe chuM. Apa ahIM ja maLyA e sAruM thayuM. "huM Apane vinaMtI karavA ja Avato hate. Apa paNa mArI sAthe jAtrA karavA padhArI mane lAbha Apa." - A rAjAne thayuM : hAza! A zatru nathI, jAtrALa che. paNa jovAnI khUbI to e che ke eka jAtrA karavA jAya che, Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana e paramatatvanA vinizcaya mATe che [ 37) te bIje ene mAravAne vicAra kare che! jagatamAM mANase Ama vagara vicAre ja, magajamAM zAMti lAvavAne badale azAMti sthApe che. ciMtake kahe che : he mAnavI! zatru che te paNa tuM ja che, mitra che te paNa tuM ja che. jevAM cazmAM paheraze tevuM tamane dekhAze. daSTi tevI sRSTi. "tatvamasi". mane A prasaMge kavi dalapatarAma ne nATyakAra DAhyAbhAIne prasaMga yAda Ave che. eka kavi che, te bIjA nATyakAra. bane svataMtra chApAmAM lakhatA. mANasa jAta ghaNI IrSALuM. IrSAthI DAhyAbhAI pitAnA chApAmAM lakhe che: dalapatarAma te "ekalI strIo gAya tevAM joDakaNAM ja lakhe che. temAM zuM tatva che?" jyAre kavi dalapate e lakhyuMDAhyAbhAI te Akho divasa bhavanI bhavAI ja lakhe che ! e nATaka nahi, bhavAI che !' - eka divasanI vAta che. amadAvAdamAM paryuSaNanA divase hatA. sthaLe sthaLe sAdhumahArAje pravacana ApatA hatA. acAnaka eka tyAgI munirAjanuM pravacana sAMbhaLavA, DAhyAbhAI jaI caDyA. . tyAgIo pAse zuM hoya? tyAganI vAta. e divase "niri re sava mU' e viSaya upara vyAkhyAna ApatAM munivaye kahyuM-"mananA vastra upara maitrIne raMga na lAge te A jIvana gaMduM-meluM-apavitra banI rahe. pachI bhale e mAnava, mahA vidvAna paNa kema na hoya !" nATyakAra DAhyAbhAI, e jamAnAmAM eka zreSTha gaNAtA snAtakane nATyakAra temane thayuM, huM nATaka lakhuM chuM, sarakArI Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 38 ] cAra sAdhana vAta karuM chuM, paNa mArA patramAM sarasvatIne zarama Ave tevA lakhANa, kavi dalapatabhAI mATe lakhAya che ! mArA mananA paDadA upara enA mATe keTalAM verajhera bharyA che? mAre mAruM mana dhovuM joIe. vyAkhyAna pUruM thayuM, paNa pele vicAra na aTakyo. e gayA sIdhA kavinA ghara tarapha. kavi hIMcakA para beThA beThA sopArI khAtA hatA. temaNe dUrathI joyuM te DAhyAbhAI galImAM AvI rahyA che ! thoDIvAramAM te DAhyAbhAI, kavi dalapatabhAIne gharanAM pagathiyAM caDhatA thayA. kavine kSaNabhara te bhrama . mAre zatru mAre bAraNe! dIvAthI dIva pragaTe ema, mAnavatAnA beunA aMtaramAM dIpaka pragaTa thayA. ghaNu varSe zatruonI AMkhe, mitra thavA mATe bhegI thaI. baMne hIMcakA upara beThA. * , DAhyAbhAIe vAta mUkI-"bhAI, huM tamane eka vAta karavA Avyo chuM. raNakSetra para jyAre yuddha baMdha thavAnuM hoya tyAre samarAMgaNamAM eka jhaMDI UbhI karAya che, te jhaMDI sapheda hoya che. A vAta sAcI che?" kavine, A vAta kevuM rUpAMtara leze enI kalapanA na AvI. TUMkamAM temaNe kahyuM-"hA, vAta sAcI che." DAhyAbhAIe pAghaDI utArIne sapheda jhaDI coTI batAvatAM kahyuM-"kavirAja, A jhaMDI ApaNA mAthe kudarate UbhI karI. haju ApaNe vAyuddha karyA karIzuM?" A TUMkA vAkaye vinA dilane halAvI nAkhyuM. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtana e parama tatvanA vinizcaya mATe che [39] kavine khyAla AvI gayuM. e UbhA thayA. DAhyAbhAIne bheTI paDayA. AMkha bhInI thaI tenA moDhAmAMthI zabdo sarI paDayA-tame keTalA mahAna ! kSamA mAgavA mATe mArA dvAre AvyA? kharekhara, tame jIvanane sAcA nATyakAra che !" zatru maTI kSaNamAM beu mitra banyA. e ja kalama je varSo sudhI viruddha lakhatI hatI, te have sAruM lakhavA lAgI. pachI te jIvyA tyAM sudhI ekabIjA, ekabIjA mATe sAruM ja lakhatA gayA. AnuM kAraNa-ciMtA thA vinizcayAyA. draSTi palaTAI jAya te jIvana palaTAyuM samaje. samAjamAM paNa draSTi palaTAI jAya te navya draSTi Ave. eTale vastunuM hArda samajavA mATe sAcuM jJAna joIe. Ama pahele vicAra darzana, bIje jJAna ane trIje cAritra. kALacakano vicAra kare te A jIvana, bindu samAna lAgaze. mokSa-sukhane vicAra kare te daivI sukha paNa tRNa samAna lAgaze. mananapUrNa saddavicAra, mAnavInA AcArane sudhAre che. A cAra jIvanamAM rahelA anAcArane dUra kare che. . mATe ja cintana kare te parabrahmanuM kare. kAraNa, A AtmAne parabrahmanuM pada prApta karyA vinA kyAMya sukha maLanAra nathI ! Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe he ! Aje ApaNe bhAvAne vicAra karIe chIe. bhASA, e mAnavInI apUrva siddhi che. mANasanA mananA bhAvanuM e vAhana che. bhakti ane bhAva; sneha ane sauhArda bhASAnA mAdhyama dvArA vyakta thAya che, aMdara ghUMTAtuM tattva, A bhASA dvArA bahAra pragaTa thAya che. A bhASA mANasa ane pazu baMnene maLI che, paNa mANasanI bhASAne anuvAda bIjI bhASAmAM thaI zake che. aMgreja aMgrejImAM bele, te tene anuvAda gujarAtImAM thaI zake, bhAratavAsI hindImAM bole te ene anuvAda aMgrejImAM thaI zake. paNa kUtarAnI bhASAne anuvAda bilADAnI bhASAmAM thAya? A rIte mANasanI bhASA, pazunI bhASAthI viziSTa che. paNa ethI ya vadhAre mahattA te e che ke mANasanI bhASA, koIkanA vikAsa ane preraNAnuM prabaLa sAdhana banI zake che, ane A ja bhASAne viveka vinA upayoga thAya te kaMIkanA udvega, patana ane vinAzanuM nimitta paNa banI bese che. mATe ApaNe vicAra karavAne che ke bhASA kema vAparavI? tame jANe che ke sArI ane kiMmatI vastu upara cokI hoya, pahere hoya; A bhASA para paNa tema ja che. batrIza Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [41] vANu paropakAra mATe ho! te dAMta rUpI jenA cokiyAta che ane be hoTha rU5 jenI AsapAsa killA che, evI jIbhamAM bhASA che. bhASA kevA rakSaNa nIce che! kaTa, vIMchI ke sarpa je na karI zake te A bhASA karI zake che. sarpanuM jhera utArI zakAya, paNa jIbhanA DaMkhanuM jhera kAtila che. A jhera te bhavobhava cAle. eTale mahApuruSe kahe che ke paropakAra mATe vacanane vyavahAra karajo! - vivekI karatAM, avivekI mANaso ghaNuM che. te evuM bole ke ApaNane sAMbhaLatAM paNa zarama Ave. e paNa mANasa che, chatAM emanA magajamAM AvI kharAba vAte kema AvI? emanI vANuMmAMthI AvA kharAba zabdo kema jharyA? te jarA vicAre. jIbha te pavitra vastu che. enA para prabhunuM nAma rame. mA sarasvatI enA para vAsa kare, ane brAhmInuM jyAMthI avataraNa thAya che e ja jIbha, Aje kevI rIte leke vAparI rahyA che, tene zAMtithI vicAra karIe to lAge, ke mANase vANInA vyavahAra vakhate, vivekane ane vicArane visarI jAya che. - tamArI jIbhathI tame tamAruM ne pArakAnuM ghaNuM bhaluM karI zake che. A jIbha vaDe sAruM khAI zakAya che, sAruM piI zakAya che te sAruM belI paNa zakAya che. jevA mANasanA saMskAra ! eka divasanI vAta che. iMglenDathI khAsa hoMziyAra eka elacIne hindustAna mekalavAmAM Avyo hato. ahIM AvI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 42 ] cAra sAdhana teNe e ja kAma karavAnuM hatuM, ke hindustAnanA rAjAo . kevA che? rAjanIti kevI che? teomAM samajaNa keTalI che? A badhuM jANIne eNe tyAM jaI hevAla rajU kare. ahIM AvIne e sIdhe lakhanaunA darabAramAM beThe. enI aMgrejI bhASA, rAjavI jANatuM na hatuM. rAjavInI bhASA, aMgreja jANato na hata; eTale vacce dubhASiye rAkhavAmAM AvyuM. te aMgrejInuM udde kahe, ne urdUnuM aMgrejI kahe. * * * e jamAnAnA navAbe nAcamAM, mujharAmAM, nRtya ne mahephilemAM masta hatA. teone pitAnA rAjyanI ke prajAnI ciMtA na hatI. badhuM ya kAmakAja rAjyanA maMtrIo karI letA. navAbe iMglenDanA elacIne prazna karyo: "tamArA rAjAne begame keTalI che?" dubhASiye rAjanItimAM nipuNa hatuM. teNe vicAryuM ke je A pramANe huM aMgrejane prazna pUchIza te tene lAgaze ke A navAbe ekalI bheganI ja vAta kare che. eTale dubhASiyAe pheravIne pUchyuM: "ApanA kebineTamAM keTalA sabhyo bese che?" elacIe javAba Apyo 212. dubhASiyAe navAbane kahyuM -212 begame che. pachI navAbe pUchAvyuM ke tenA zAhajAdA keTalA che? enuM bhASAMtara dubhASiyAe karIne pUchayuM : "tamArI kebineTanA membarane keTaluM bhaththu maLe che? cUMTaNI tame kevI rIte kare che?" Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe he! [43] . navAbe Ama elacIne vAtamAM baMgalA keTalA, kUtarA keTalA ne mahephila karavAnA sthAne keTalAM? A ja vAte pUchI. tenA jIvanamAM bhArebhAra vikAra ane vilAsa hate. jyAre tene anuvAda karI rAjanItijJa dubhASiyAe rAjyanuM vyavasthAtaMtra kevuM che? kara tame keTale lo che? Ama AkhI vAta elacIne pheravIne pUchI. A vArtAlApathI elacIne thayuM ke hindustAnanA rAjAo bhale kaMI na jANe, paNa rAjanItimAM ApaNAthI Utare evA nabaLA nathI. A prabhAva je paDyo, te viziSTa vANathI paDyo. 'gharamAM ghI barAbara vApare te tenI raseI sArI bane. paNa ghIne 108 vAra dhUo te e jhera bane. tamArA vacanamAM kaTAkSa hoya, kaTutA hoya, baDAI mAravAnI ne bIjAne utArI pAMDavAnI bhAvanA hoya te te DaMkha rU5 ja nivaDe ne? ApaNe sAmA mANasanuM mAna jaLavAya tevuM, ochuM paNa gauravatAbharyuM vacana belavuM joIe. ahaMkArathI mANasa zebhate nathI, alaMkArathI zebhe che. mAnavInA A alaMkAra eTale popakArI vacane. mANasamAM rahelA AtmAne mAna ApatAM zIkhavuM joIe. zI khabara ke ahIM nIce beThelo AtmA paNa AvatI kAle ucca gatie janAre hAya! zikhyA hovA chatAM mRgAvatI, caMdanabALA karatAM pahelAM kevaLajJAna pAme che. tApase, gautamasvAmI karatAM prathama kevaLI bane che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 44 ] cAra sAdhana jema meTaramAM sArI breka hAya, teA akasmAta thatA . ace che, tema vANI para breka hAvI joie. khelavAnu ghaNuM mana thai jAya, tyAre ene kahevuM: gheADA samaya mATe tu cUpa thai jA. 6 , AtmAnI zakti, AMkaDAthI nathI mApI zakAtI. ApaNe chadmastha chIe. mANasa-bhUlane pAtra che, e bhUlane sudhAravA mATe vANIne pavitra rAkhe. enA mATe ApaNe tyAM mArII, kSamA ne micchAmi dukkaDaM vaparAya che. itihAsanAM pAnAM vAcatAM ke sAMbhaLatAM tame evuM kAMya jANyu` che ke maunathI kayAMya jhaghaDA thayA haiAya ? loko kahe che ke mahAbhAratanuM yuddha jugAramAMthI UbhuM thayuM, paNa tamane yAda ApavA mAguM chuM ke khelatA AvaDyuM nahIM, eTale e UbhuM thayuM ! duUdhana utAvaLathI mahelamAM praveza kare che. sAme bAraNuM che. ema kalpI, e aMdara javA jAya che, tyAM e kAca sAthe athaDAI paDe che. je daravAjo kalpyA, e kAca hatA. temAM khAraNAnuM pratibiMba hatu. Ama e bhramathI athaDAi paDe che. te pAchA phare che. draupadI, sAmenA jharUkhAmAM UbhI che. te A banAva joIne hasI paDe che, ane vyaMgamAM kahe cheH 'AMdhaLAnA dIkarA paNa AMdhaLA ja hoya ne!' durgaMdhanane thAya che, A te| draupadI dvArA mAruM ane mArA vaDIlAnuM apamAna thayuM! mANasa jIvanabhara peAtAnA apamAnane yAda rAkhe che. mANasa mare che, tyAre paNa e Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANa para pakAra mATe he! [45] apamAnane yAda karate karate mare che. Ama tenuM vera paraM. parAe paNa baMdhAya che. I. sa. 1918mAM jarmanIne je gulAma na banAvyuM hatuM, te hiTalara na pAkata. hiTalara e apamAnanI khetIne pAka che, veranuM pariNAma che. sAmAne namAvIne samAdhAna na karatAM. temAM tame jItyA ema mAne che, paNa yAda rAkhajo ke, keIne pADIne tame UbhA nahIM rahI zake. tamArAthI bIje kaI baLavAna nIkaLaze, ne e tamane pADaze. eTale prabhu mahAvIra kahe cheH premanA vArithI koine dhUo 3pameLa phaLe him ! * draupadInA zabdathI veranAM bIja vavAya che ne temAMthI mahAbhArata nipaje che. apamAna e DaMkha che. te sahelAIthI pigaLato nathI. vera laIne ja e zAMta thaze. e te AtmAne, kaThera paththara je banAve che. | duryodhananA kapALamAM coTa lAgI hatI. e eNe sahI lIdhI, paNa dilamAM lAgelA vANInAM tIra e sahI na zakyo. eNe tyAM ja manamAM saMkalpa karyo-"mane AMdhaLAno dIkare kahe che, tene nirvastra na karuM te huM duryodhana nahIM !" bhagavAnane caMDakauzika DaMkha mAre che. zarIramAMthI dhArA vahe che. javAbamAM prabhu ugra banatA nathI. vANInA prahAre karatA nathI. zAMtithI "bujha bujha" kahe che. bhagavAna sapane pratibaMdhivA, zAMta karavA amRta vANI varasAve che. tyAre te mAthuM namAvI, zaraNuM svIkArI, jIvana mATe aNasaNa le che. tamArA jevA je e avasare haya, te kahezeH "dIkarA, kyAM gayuM have tAruM baLa? joyuM ne lehIne badale ahIM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [46] cAra sAdhana dUdha vahe che!" zabdamAM jAdu che e jhera paNa che, ane amRta paNa che. zatrune paNa mitra banAvI zakAya che. A zrAvakanuM lakSaNa dhuM? je re ja sAMbhaLe te zrAvake te samajaNa ne zraddhApUrvaka sAMbhaLe che. kAraNa-sAMbhaLanArane samajaNa Ave che; sAcuM bhAna thAya che. AtmA bhUkhyo che. tene kherAkanI jarUra che. te khorAka maLe kyAMthI? vANImAMthI. vANI sArI te AtmA sAre. mANasanI mANasAIne samRddhithI mApavAmAM AvatI nathI; mapAya te te dilathI ja apAze. keIne halako na pADe. apamAna keInuM keI divasa na kare. nahi te mANasanI rAkhamAMthI Aga bhabhUkI UThaze; emAMthI avAja nIkaLazeH ANe mAruM apamAna karyuM che ! pAMDe vanamAM gayA. zrIkRSNa duryodhanane samajAvavA gayA; "tuM vadhu nahIM te pAMca gAma pAMDene Apa, huM tane dharma samajAvavA Avyo chuM. emaNe ghaNI suMdara vAto kahI, paNa teNe e na sAMbhaLI. | duryodhane kahyuM: "ApanuM badhuM tatvajJAna huM sAMbhaLIza. paNa A take nahIM. ApanI vAta suMdara che. paNa dharmane upadeza sAMbhaLavAne A avasara nathI." "Apa dharmanI vAta kare che. huM mUrkha chuM, evuM paNa kAMI mAnaze nahIM, A badhuM sArI rIte jANuM chuM, paNa tene huM svIkArI zakatA nathI, tenA mArge jaI zakato nathI. eka strInI lAja levI e bhayaMkara adharma che, e huM jANatuM nathI, evuM paNa kAMI nathI. paNa mane duHkha che ke evA adharmanA mArgathI huM pAchuM vaLI zakatuM nathI." * Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI paropakAra mATe he! [47] tenA hRdayamAM devatva nahatuM paNa verabhAva hatuM. devatva heta te kSamAne mArge dorAta, paNa tenA hRdayamAM daivane badale daitya che. nahIM te AvuM thAya? duryodhana kaheH "huM Apane dharma sAMbhaLuM chuM, paNa mAruM aMtara sAMbhaLatuM nathI. kharI rIte te, huM A mArge javA paNa mAgato nathI. paNa mAruM tana-mana-e mAge mane ghasaDI jAya che. A uparathI vicAre ke A badhuM keNa karAve che? pelA kaTu zabda! zabda uccAratI vakhate koI vicAra na karyo, eTale Akho raNasaMgrAma Ubho thayo. vANImAM jeTalI tAkAta che eTalI aNu bombamAM nathI. maMtra e zuM che? maMtrathI devatAne ahIM pRthvI para bolAvAya che. te devatAo kaI zaktithI ahIM Ave che? te maMtrazaktithI Ave che. maMtra eTale zabda. zabdamAM adrazya tAkAta paDelI che. kUtare najIka AvatuM hoya te haDa-haDa karo te tarata e bhAgI jaze. ema mANasane kaho "padhAre zeTha" to te jarUra AvavAne. paNa jamADyA pachI kaho ke tamArA jevA bekAre ahIM ghaNA Ave che; jamADavA paDe eTale jamADIe chIe; " ATalAM aziSTa vacanethI sArAmAM sAruM khAdheluM paNa baLIne bhasma thaI jAya che. jyAre eka garIba, sUke rele ApIne kahe-"tamArA jevA mahApuruSanAM pagalAM amArA jevA garIbanA gharamAM Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48] cAra. sAdhana kyAMthI ?" te jamanAra para kevI asara thAya? zabdone kevo jAduI prabhAva che! mane eka dazya yAda Ave che. eka bhikhArI bahu ja vRddha avasthAe bhIkha mAgato hato. te rastAmAM lAMbe hAtha karI Ubhe hato. tene mAgatA AvaDatuM hatuM, paNa e belyA vinA je maLe tethI e saMtoSa mAnate. mAga parathI aneka jatA. koI joyA karatA, keI hAMsI karatA. keI paise be paisA ApatA. keI TIkA paNa karatA. mANasanI jAta ghaNI vicitra che. mANasa kaMI na karI zake, to TIkA te karI zake. je leke kaMI nathI karatA, te beThA beThA A kAma sarasa rIte karatA hoya che! A vRddha bhikSuka pAse thaIne, eka sajajana pasAra thaye. tene kaMIka ApavAnI bhAvanA thaI khissAmAM hAtha nAkhe. kAMI na maLyuM. badhAM khissAM joI lIdhAM. kAMI na maLyuM. pAkITa ghera rahI gayuM hatuM. te sajajanane ApavuM hatuM, paNa ApI na zakyo. manamAM duHkha thayuM. teNe bhikhArIne sahAnubhUtibharyA mIThA zabdamAM kahyuM: "dAdA, Aja khisuM khAlI che. dila che, paNa dravya nathI, zuM karuM? mArA ghare Avaze?" vRddha javAba Ape : "bhAI, ghaNuM ghaNuM Ape che. paNa enA karatAM tame te ghaNuM ghaNuM mane ApyuM che. tame je snehabharI sahAnubhUti batAvI te mAre mana ghaNuM che. dhana ghaNuM Ape che, paNa mana kaI ApatuM nathI. snehane zabda keIna meMethI sAMbhaLyo nathI. Aje tame mane Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vANI parApakAra mATe he ! f 4 } e sAcA snehabhInA zabdo ApyA che! ane e vRddhanI AMkhanA khUNe eka AMsu jhUlI rahyuM. mANasa mANasane maLe tyAre vAtA dvArA vicArane viniMmaya thavA joie. tene badale ekabIjAnI niMdA ane kApavAnu zarU kare te zu ceAgya che? mAnavI pAse zabdanuM zastra che paNa tenA sadupayoga nathI. je ene sadupayoga thAya te A saMsAra svarga ane; A ujjaDa jIvana nadanavana bane. jJAnIe kahe che ke vANIthI pareApakAra thAya te khele, anyathA mauna raheA. na khelatAM AvaDe te mauna rahevu' e sujJanuM ka che. mATe ja traNe leAkarUpI bhAlamAM, tilaka samAna thavA. cothuM sAdhana vANI kahyu` che. vANI e mANasatu bhUSaNa che. A AbhUSaNathI mANasa zele che. AnA dvArA e ghaNAne sahAyaka banI zake che; ghaNAne zAtA ApI zake che; ghaNAne preraNA ApI zake che; vANI dvArA e UMcAmAM UMcA sthAne paheAMcI zake che. mATe vANIne vicArI-ne, vivekanA vastrathI gALIne vAparavI, tamArI pAse vidyA ochI haze teA cAlaze, paNa viveka e haze te nihu cAle. dhana evuM haze teA cAlaze paNa vANI AchI haze te nahi cAle. ApaNA mATe A leAkamAM e ja kahyuM che: mAnavI pAse dAna mATenI lakSmI hA; sukRta mATe vidyA hA; parabrahma mATe ciMtA hai, ane paropakAra mATe vANI hA. A cAra bheTa je mAnavI pAse che-haze e mANasa traNe bhuvanamAM tilaka samAna gaNAze. *( marIna DrAiva para 23-11-63 thI 27-11-63 sudhI Apela mananIya pravacana. ) Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma zAMtinagara jekaba sarkala para vasatAM bhAI-bahenoe, dazerAnA tA. 29-9-63 nA divase pUjya munizrI candraprasAgarajI mahArAjanuM eka pravacana "mAnavadharma" para goThavyuM hatuM. e vizALa maMDapamAM hajArenI mAnavamedanI samakSa Apela pravacananI preraNAthI ghaNuM ya mahArASTriyana bhAI-bahenoe dAru, mAMsanI pratijJA lIdhI hatI. pravacanane sAra ahIM rajU karIe chIe. duniyAmAM dharmo ghaNuM che paNa mAnavadharma eka che. jena ho ke bauddha he, hindu che ke musalamAna ho, zIkha ho ke khristI che, paNa hakIkatamAM sau mAnava che. mAnava e mukhya nAma che, bAkI badhAM ahIM vizeSaNa che. Aje vizeSaNa eTalAM mahatvanAM banI gayAM che, ke mULa nAma gauNa banyuM che; are ! bhUlAtuM jAya che. mAnava, e badhAM vizeSaNothI mukta thaIne potAno vicAra kare, te ene khyAla Ave ke pitAne dharma che? tame kudaratamAM jeze te jaNAze ke dareka cetana vastune ke jaDa vastune, pitAno dharma che; pitAne svabhAva che. agni USmA Ape che, phUla sugaMdha Ape che. zeraDI mIThe rasa Ape. che. dhUpa vAtAvaraNa svastha kare che. Ama prakRti pitAno dharma bajAve jAya che. viSama ane vikaTa paristhitimAM paNa Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma e pitAne dharma nahi che! edanane bALe te paNa suvAsa ja Ape che ne ? zeraDIne kalumAM pIse te ya mIThe rasa ja Ape che ne ? e pitAnA suMdara svabhAvane kevAM anurUpa hoya che? pitAne dharma choDe, eTale te potAnA astitvane gumAvavuM. Aje mAnava pitAne A dharma bhUlI gayela che. eka kavie AjanA mAnavatA-bhUlelA mAnava mATe ThIka ja lakhyuM che : khIlIne phUla bIjAne suvAsa Ape che, dIpaka baLIne bIjAne ujAsa Ape che; phekta che mAnavI e-A AkhI duniyAmAM je pote jIvavA, bIjAne trAsa Ape che." mAnava pote mahAna che, paNa e pitAne jyAre bhUlI jAya che tyAre yuddha, kalaha, kaMkAsa ane kajiyA karI, jIvanane eka yAtanA banAvI mUke che. AvA mAnavIne enI mULa cAda tAjI karAvavA, mahApurue tahevAra ane parva nakkI karyA che. jemake, Aje dazerA che. leke rAma-rAvaNanI kathA Aje yAda karavAnAM. sItAnA satanI kathA saMbhArI, preraNA meLavavAnAM. satya dvArA thayelA rAmanA vijayanI gauravagAthA saMbhArI, satyanA ane ziyaLanA mArge AgaLa vadhavAnI pratijJA levAnAM. navapadanA A divasamAM, zrIpAlacaritra mANasane sajajana ane durjanane bheda batAve che. dhavaLazeThanI dujanatA para zrIpAlanI sajajanatAne je apUrva vijaya thaye, te prAgU aitihAsika prasaMga yAda karAvI, mANasane Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ krUra ] cAra sAdhana e sajjanatAnA mArge dore che. pa e mANasane jagADanAra eka elAma che. ghaNA kahe che: prakRti te jaDa che. tame jaDanI upamA kema Ape che ? paNa prakRtimAM kevI vyavasthA ane karAmata che, te vicAyuM che ? sUrya kevA niyamita Uge che ? e kAMI tamArI prArthanAnI pratIkSA nathI karatA. samaya thatAM e AkAzamAM dekhAyA ja hoya. sAgaramAM bharatI ane eTa paNa kevAM niyamita Ave che! are, A ghaDiyALa paNa kevuM samayasara elAma vagADe che! mANasa UMghI jAya che paNa e na cUke. cetanavaMta mANasane, A jaDa elAma UMghamAMthI jagADe che ! AvI rIte, pa' paNa elA'nI jema, mANasane yAda apAve che ke tArA dhama zA che ? . mANasa jo potAnA dhama samaje, te e mitra che; na samaje te e duzmana che; vahemanA paDachAyA che. eka dhama zALAmAM be mANasa sAthe rAtavAseA rahyA, ane bAjubAjumAM gAdalAM nAkhIne sUtA. tenA khIssAmAM paisA che. ekane thAya 6 : A kaDake che. ' bIjAne thAya che : 8 pelA kaDake che. ' e te sa` sAmAnya che ne ke jenI pAse dhana hoya, te sAmAne nina paNa mAne ne kadIka cAra paNa mAMne. ane sAthe sUtA, paNa avizvAsane lIdhe ekene ya UMgha na AvI. savAra paDI. keke pUchyuM tyAre emaNe kahyuM : " ame baMne sAthe rahyA. sAthe UMghyA. ' tattvaciMtaka tA pUchaze ke sAthe UMdhyA ke sAthe jAgyA ? sAthe sAthe rahyA ke dUra dUra rahyA ? emanI vacce teA avizvAsanI tAniMga divAla hatI; tyAM sAthe kayAM rahyA ? Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma [ 53 ] Aje mANasanI sthiti A che. uparathI e mANasa che, paNa aMdara te anAdikALathI cAlI AvatI pazutA ja haju enAmAM beThI che. krodha kare che, tyAre mANasa ke dekhAya che? lAla lAla DeLA kADhate, AvezanA pheMphADA mArate ane vANImAMthI viSa varSAvatamANasa sarpana saMskAra nathI sUcavato? A vaLagelI pazutAne mANase TALavAnI che ane te mATe pitAne dhare vicAravAnuM che. pitAnA svarUpanA vicAra vinA, svatva Ave tema nathI, ane parava TaLe tema nathI. vicAra karatAM, svadharma samajAya. cANasane dharma che ? pahele niyama te mitrI, agara niHsvArtha prema. mANasamAM ane pazumAM ahIM bheda tarata jaNAI Ave. uttama mANasa niHsvArtha prema karI zake che, pazu nahiM karI zake. kUtaruM mAlikane cAhe che. mAlika Ave tyAre nAce, kUde, peTa batAve, paga cATe kAraNa ke mAlika tene roTale Ape che. paNa te ja kUtaruM bIjA ajANyA mANasane joI bhasavAnuM. jyAre mANasa niHsvArtha bhAve, premane mATe ja prema kare che. tamAre muMbaIthI beMglora javAnuM hoya, tamArI pAse bhAtuM hoya, bhUkha lAge tyAre sukhaDIne Dabo khAlI khAvA beso tyAre pATiyA para je sahapravAsIo hoya tene AmaMtraNa ApIne, dharIne kahe che ne ke, bhAI, kaMIka leze? Ama bolavA, pAchaLa tamAre mAnavaprema chUpAyelo che. prema te hAtha laMbAve che. pitAnA mATe banAvelI sukhaDI bIjAne dharavAnI e udAratA batAve che. ApyA vinA khAya te mANasanuM dila jhaMkhe. Ama prema-maitrI AgaLa vadhatAM, vadhAre nirmaLa ane zuddha bane che. saMtane prema che? emane Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [54] cAra sAdhana mANasa game tema saMbhaLAve to ya te anukaMpAthI kahe che : barAbara che. tuM haju nAnuM bALaka che. bALakane viveka nA hoya; e te dhULa paNa meMmAM nAkhe. paNa mA ene dhULa khAte bacAve che. e ene jhUMTavIne laI le che. tuM bALaka che eTale A dhULa jevA zabdo tuM meMmAM bhare che. tane bacAva joIe." Ama saMte sahana karIne paNa jagatane zAMti ane zItaLatA Ape che. mANasa jema pitAnI jAtane jete thAya tema te vadhAre ane vadhAre udAra ane UMco thato jAya. paisAdAra, paisA kamAya che tyAre ke kaThora hoya che ! paNa enI mAnavatA jAge che tyAre, e hajAranI ane lAkhonI sakhAvata kare che ne? sAmAnya mANase, je pAyadhunIthI ahIM sudhI pagapALA cAlIne Ave che, te paNa bhUkhyAne joI pAvalI ApI devAnA. je potAnI sagavaDa mATe nathI kharcatA, te bIjAne Ape che. mAnavatA jAge tyAre AvA saguNa Ave ane thayelI bhUla para pazcAttApa thAya. AMkhamAMthI AMsu Tapake ane sudhAravAnI vRtti jAge. kalakattAmAM svarupa nAme eka sukhI mANasa hato. te saMganA kAraNe madirAnA vyasanamAM lapeTAI gaye. pachI te dAru vinA ene cAle ja nahi. dAru enA jIvananuM mukhya aMga thaI gayuM. eka divasa varSamAM enA baMgalAnA kaMpAUDanI divAlamAM meTuM gAbaDuM paDyuM. eNe kaDiyAne bolAvyA ane kahyuM : tamAre Aje ja A gAbaDuM pUravAnuM che." kaDiye kaheH "Aja te huM vacanathI bIje baMdhAyela chuM. kAle AvIza." svarupa kaheH "kharekhara, tuM kAle AvIza? karI nahi jAya?" kaDiyAe saraLa paNa sacoTa uttara vAH Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma [55] "sAheba, zuM Apa mane dArUDiye dhAra che? huM dAru nathI pI ke belIne pharI jAUM ke bhUlI jAuM." - kaDiye te gaye paNa svarUpa evA zabdo sAMbhaLI virAra karate thaI gaye. are, dAruDiyAnI ATalI halakI chApa! eka kaDiyAthI paNa huM halake? zuM vyasanane kAraNe mANasa ATalo nIce UtarI jAya che?--ane e aMdara gaye. dArUnI UMcAmAM UMcI kiMmatI bATalIo hatI te lAvIne gaTaramAM pheMkI dIdhI ! . e ja kSaNe enA manamAM prasannatAnI eka laherakI AvI. e haLavo haLavo thaI gaye. vyasanamuktine A AnaMda che. mANasa pApathI jyAre pAcho vaLe che tyAre je sukha e anubhave che, te apUrva che. kAraNa ke te pitAnA sahaja svabhAva tarapha vaLe che, maLa ane melathI mukta thAya che. sArAmAM sArI vastu paNa AsapAsanA vAtAvaraNane lIdhe kharAbamAM kharAba paNa dekhAya. pAradarzaka sphaTikanI pAchaLa kALI vastu paDI hoya te e sphaTika, veta zubhra hovA chatAM kALuM dekhAya. mANasa paNa vAtAvaraNa ane saMvegone lIdhe Ave bane che. bIDI ke dAru pInArane pUche. A Teva janmathI sAthe laIne AvyA che ke? kharAba vastu ekadama nathI karI zakAtI. e mATe dhIre dhIre Teva pADavI paDe che. mArA dUranA eka kAkA hatA. huM nAno hato tyAre emanI pAse besate, ramato. eka divasa kahe: "beTA, Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 56 ] cAra sAdhana ahIM Ava. cAla jorathI eka dama lagAva joIe." ema kahI eNe mArA meMmAM bIDI mUkI. meM dama mAryo? zuM.' kahuM? guMgaLAI gaye, gaLuM ane magaja bharAI gayAM; dama nIkaLI gaye, AMkhamAM pANI AvyAM. khAMsI ja khAMsI. kAkA gabharAyA. meM kahyuM : "kAkA biskITa ke cokaleTa ApavAne badale A dama mAravAnuM tame zuM kahyuM? " . Aje ghaNAne huM vyasanamAM magna jouM chuM tyAre mane mArA e kAkA yAda Ave che. jeNe paNa bIDI ke sigAreTa pIvAnI zarUAta karI haze tenI dazA pahelAM to mArA jevI ja haze ne! dhIme dhIme mANasa e kharAba vastuothI TevAI jAya che. pachI tene te vastu vagara cAlatuM nathI. AvI kuTevanI Teva pADyA vinA ekadama kAMI kharAba na thavAya. gALathI TevAyelA mANase, alpavirAma ane pUrNa virAmanI jema halakA zabdo vAparatA hoya che. paNa sArA mANasane e zabda svapna paNa memAM nahi Ave, ene tame paisA Apaze te paNa e evA zabdane nahi uccAre. ene evo zabda uccAratAM lajajA Avaze. kaLiyuga, dharmarAja pAse Avyo ane pUchayuM : "huM kyAM jAuM? mAre mATe jagyA kyAMya nahIM ?" dharmarAjAe kahyuM : "tuM tyAM jaIne raheje jyAM jugAra heya, cerI hAya, atyAcAra hAya, dArU hoya." kaLiyuga kaheH "dArU, jugAra, cerI ane atyAcAra badhAM ja eka ThekANe bhegAM thAya te kema khabara paDe ? " dharmarAjA kaheH "jayAM tane pase dekhAya, dhanane Dhagale dekhAya, tyAM A cAre vastu haze." kaLiyuga kahe badhA paisAdArane tyAM A cAre Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma [ 17 ] hoya? dharmarAjA kaheH "Ubho rahe. jarA samaja, nahIM te bhUla karIza. je gharamAM dharma hoya, sAdhu ane saMtanuM nAma hoya, sadAcAranI pUjA hoya tyAM paise hoya te ya A cAramAnuM eke nahI hoya." paiso kharAba che, paNa dharma ane nItithI e zuddha bane che. paise Ave sAthe durjana Ave; dhIme dhIme durjananA saMganI TevathI mANasa kharAba thato jAya, A kharAbIne rokavAno eka ja mArga che. sajajana saMge satsaMga vadhArI AtmanirIkSaNa tarapha vaLe. tame tamane, ane tamArA kAmane jotA thAo, pUchatA rahe, ke huM mAnava chuM te Aje meM mAnavane zebhe tevuM zuM karyuM? tamAre khUdane A prazna pUchavAne che. khUda eTale khUdA-A khUda tenuM ja nAma khUdA. khUdane samaje te AtmA khUdA che. khUda pitAne jenAre, bIjAnI sArI vastu joI rAjI rAjI thavAne. enuM mana maitrIthI chalochala bhareluM rahevAnuM. enI AMkhamAMthI amI TapakavAnuM. Aje loko kevA mAnasanA thatAM jAya che? sukhIne jeI banyA kare. kaheH "kAle ahIM rakhaDatuM hatuM, nekarI karatA hatA, Aje meTaramAM jAya che." A baLatarA zA mATe? Ama duHkhI thavAthI kAMI vaLatuM nathI. sukhIne joI Ama thAya ane duHkhIne pratye tiraskAra kare. A jamAnAnuM e mAnasa che. Aje niMdA keTalI vadhI gaI che? keI AgevAna thAya. ke jarA mATe thAya te bIjA tenI niMdA karIne tene nIce pADavA prayatna karaze. paNa AmAMthI e zIkho ke kaIne ya 'utkarSa thAya te tenI niMdA na kare. AMkhamAM amI bhare. kAraNa bAjumAM taLAva haze te kaI vAra pavAluM pANI bharIne pIvA kAma lAgaze. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [58] cAra sAdhana sabhAmAM akabara kaheH "huM pATiyA para eka lITI . deruM chuM, tene bhUsyA vinA, tene aDakyA vinA, nAnI bane." . badhA kahe nAnI banAvavI hoya to pituM pheravavuM paDe, tene jarA bhUMsavI paDe." badhA ja bheMsanArA che! IrSAno svabhAva che ke kaI daDe te teno paga pakaDa ane pADavo. pachI birabala Ubho thaye. pATiyA pAse gaye. akabara kaheH "mArI " lITIne saMbhALaje." birabale caoNka lIdhe ne kahyuM: "mArA . para vizvAsa rAkhe. huM ApanI lITIne aDIza paNa nahi." birabale te lITInI bAjumAM evaDI moTI lITI derI ke tenI sarakhAmaNImAM akabaranI lITI nAnI thaI gaI. sAva nAnI, jANe virATa pAse baTuka ! siddhAMta A che!tamArI lITI maTI banAvo. tame koIne ya gALa daIne ene nAne na banAve. tema karatAM te mANasa pote ja nAne bane che. jenA haiyAmAM maMtrI hoya te bIjAne vikAsa ane pragati joIne rAjI thAya che. ane duHkhIne joI enA haiyAmAM karuNAno strota vahe che. e bhajana karate hoya tyAre ya ene bhUkhyA no vicAra Ave. ziyALAmAM e suMdara pathArImAM oDhIne sUte hoya tyAre, ene mArga para TADhamAM dhrujate, TUMTiyuM vALIne paDelA AtmAo sAMbharI Ave ane ArAmathI chAyAmAM beThela hoya tyAre ya, tApamAM zrama karatA garIbo ene yAda AvyA vinA na rahe. kAraNa? e mANasa che. mANasane dila che, ane e dilane dharma maitrI ane karuNA che. A karuNAthI enuM citta drave che ane ene kaMIka karavAnuM mana thAya che. ene pitAnAmAMthI kaMIka ApavAne, tyAga karavAno vicAra jAge che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnavadharma [59] AvA vicArane sateja karavA, jAgRta karavA mATe A parvo che. e mAnavanA AtmAne DhaMDhoLavAmAM nimitta bane che. A parvanA utsAhamaya vAtAvaraNa dvArA mANasamAM paNa ullAsa jAge che ane zuddha svarUpa tarapha vALavA preraNA maLe che. vizALa gagananA maMDapa nIce jema prANI mAtra che, tema tame Aje A maMDapamAM jAtanA, bhASAnA, prAMtanA ane vADAnA bhedabhAva bhUlI je maitrI ane premathI maLyA che, te joI saune AnaMda thAya che. paNa mane te vadhAre AnaMda tyAre thaze ke tame je premabharyo vyavahAra mANaso sAthe Aje dAkhavyo che, evo prANI mAtra pratye sadA ya dAkha. A divasomAM thatI hiMsA aTakAvavAmAM tana, mana ane dhanathI sAtha ane sahakAra Apo ane pratijJA kare to Ajane A samaya dhanya ane amara thaI jAya........ hajI .: ka Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinuM-mAdhurya - - - [vaiSNava-maMdira dariyAsthAnamAM Apela pravacana] manuSya janmanuM phaLa, te mekSa che. janma zA mATe maLe? mokSanI prApti mATe. badhe badhuM ja prApta thAya che, paNa mekSa te phakta manuSyajanma dvArA ja thAya che ! te prApta karavAnAM sAdhane zAM, ane kyA mArge jaIe to mekSa maLe, te vicAravAnuM che. mekSane upAya ane yogya sAdhana na maLe, te ahIM ja bhaTakavuM paDe, janma vyartha jAya. mahApuruSoe enA upAya ane sAdhanane jJAna, ekAMtanuM ciMtana ane dhyAna dvArA zodhI kADhyAM che. jevI prakRti tevAM sAdhana. dharma eka chatAM upAsanA judI judI hoya, gAma eka chatAM rastA judA judA hoya. paNa aMte eka ThekANe bhegA thAya che. karma, bhakti ane jJAna. A traNe paMtha Ama judA dekhAya che, paNa e mekSanAM ja sAdhana che. jIvana eTale jJAna, bhakti ane karma. triveNI saMgama. A traNanA milanathI saMgamanuM tIrtha bane che. gaMgA-yamunA ane sarasvatI judI nadI kahevAya, paNa saMgama thAya tyAM triveNu tIrtha bane che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinuM - mAdhu [ 6 ] eka ja sAdhanane vaLagelA mANasA, Aje ekabIjAnI vastune vakhADe che. sAdhanA karavAne badale, kala ane kakAsamAM emanuM jIvana cAlyuM jAya che. jJAnavALA, bhaNelA jo kAmaLa-bhIne-Ardra na heAya te enA haiyAmAM dharmavRkSa Ugatu nathI. jJAnI te bhakti ane bhAvathI bharelo hAvA ghaTe. bhakta peAtAnA samaya rAgamAM na kADhatAM, tyAgamAM vItAve che. ahIM beThelA bhAi-bahenA ahIM bhakti mATe bhegAM thayAM che. nahi te sinemAmAM jAta ane tyAM pApa bAMdhata. jyAre ahIM prabhunA bhajanamAM cittane AnaMda ApI, bhAvadvArA ene unnata banAve che. na bhaktinI zakti mANasanA hRdayane bhInu ane kAmaLa banAve che.'sUradAsanu'draSTAMta tA sau koI jANA ja che ! te kahe che: 'AMkha vinAnA mane, teA dhaNI AMkhavALA dArI rahyo che.' Aje te dhanA akasmAta echA thayA che, paNa dekhatA lapasI lapasIne paDI rahyA che ! mAnavInA jIvanamAM keTalA akasmAta che ? rastA para paDe te tene koi UbheAya kare, paNa jIvanamAMthI paDe te! ene kaNa UbhA kare? A mATe vizvAsa-zraddhAnIM AMkhanI jarUra che. vizvAsa bahu meTI vAta che. vizvAse dariyAmAM vahANa cAle che. zraddhA vinA kAMya cAlatu' nathI. mArI pAse eka sudhAraka bhAI AvyA. te kaheH " mahArAjazrI ane zraddhAmAM mAnatA nathI. amAre teA (phIgara ane phaeNsa) AMkaDA ane dAkhalA joie. " meM temane kahyuM : " saMsAramAM me' ekeya evA mANasa joyA nathI ke je zraddhA rAkhyA vinA jIvI zake. tame jyAre basamAM bese che tyAre tame DrAivarane oLakheA che ? " tA kahe, 'nA', tyAre khase Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ kara ) cAra sAdhana rUpiyAnA pagAradAra DrAIvara para tamArI jiMdagIne vizvAsa tamAre mUko paDe che ne ! te DrAIvara para vizvAsa na hoya te tame basamAM na besI zake. te ja rIte vizvAsa rAkhI tamArA rUpiyA beMkamAM mUke che. vizvAsa rAkhI rasoIyAnI raI khAo che. vizvAsa rAkhyA vinA kyAMya cAlI zakatuM nathI. tame vimAnamAM jAo cho tyAre tamArI AkhI jiMdagI vimAnIne sepe che, te pachI dharmaguru ane bhagavAna para zraddhA na rAkho te kema cAle?" parama-tattvanA darzaka, evA guru te dave che. guru devatA che. dIpakanA AdhAre ja aMdhakAranI pele pAra javAya che. sUradAsamAM zraddhAne e dIvaDe hate. te bhagavAnanuM smaraNa, ciMtana karate, prabhuguNa gAte, cAlyo jAya che. enuM mana bhaktinA pAnathI tRpta bane che. viSayathI kaI tRpta thaye hoya tevuM nahi maLe. atRpti e sUkI tarasa che. e jAge tenAmAM, ciMtana-smaraNa na maLe; tenA cittamAM na madhuratA ke suMdaratA maLe. badhuM ja lUkhuM lUkhuM-jANe dhagadhagate ta. je maLe tene e bALIne bhasma kare. sUradAsa cAlyA jAya che. mArgamAM khADe Ave che. paNa e bhaktithI tarabaLa che. vizvAsa ene derI rahyo che. tevAmAM koI divya hAtha AvIne tene pakaDIne dere che. e hAthane sparza ja, divya ane nAjuka che. e hAtha, mAyAthI kaThora ane raMgarAgathI zithila nathI. e hArtha judo che. kadAca te sarakI jaze, tema dhArI sUradAse tene khUba majabUta pakaDI rAkhyo. aMtaryAmI jANe che ke A mane pakaDavA mAge che. paNa e pakaDAya? khADAmAMthI pele pAra utArI, e hAtha sarakAvI le che, chUTI jAya che. kAraNa ke te baLavAna che. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinuM mAdhurya [63] sUradAsa khAlI hAthe rahyA. hRdaya bharAI AvyuM. ghaNI sAdhanA pachI A hAtha ma hatuM, te paNa cAlyo gaye. - jyAre maLeluM paramatatva cAlyuM jAya che, tyAre bhaktonI dazA AvI ja hoya che. bhakta raDato hoya, te tene duniyA pAgala kahe che. paNa evA pAgale ja A paramatatva pAme che. rUpiyAnAM kAgaLiyAM godarejanI tijorImAM hoya che; bhakti haiyAne aMtaramAM che. duniyAmAM ghI-dUdha badhuM madhura che, paNa mana jemAM lAge tenA jevuM madhura ekeya nathI. hAtha chUTatAM sUradAsa kahe cheH "kyAM jAuM? kyAM pikAra karuM?" badhA pUche cheH "zuM khavAyuM?" te kahe che: "paramatattvane sparzI gaye." tyAre paisA gaNanAra kahe cheH gaye te gaye. emAM zuM khAvuM? paisA ke patnI te nathI gayA ne?" paisAne AvA pUjArIone pelA premanI pAgala rIta kema samajAya ? bhakta viSayane jhera mAne che. emane mana e tuccha vastu che. ene te game che paramatatva. emAM ja e rame che. tenA sivAya koI vastumAM enuM mana lAgatuM nathI. eka draSTAMta kahuM? eka strI hatI. tene pati bAra varSe paradezathI Ave che. tenA sAsu-sasarA dIkarAne levA jAya che, paNa bAIne ghera rAkhI jAya che. paNa te bAI jaladI jaladI kAma patAvI eka pagadaMDIe te patine nihALavA deDI jAya che. rastAmAM bAdazAha akabara eka suMdara gAlIco pAtharI, namAjane samaya thavAthI namAja paDhate hoya che. bAI te Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 64 ] cAra sAdhana tenI dhUnamAM che. te mastAnI banI che. tene khabara nathI ke bAdazAha zuM karI rahyA che? e te dhUnamAM gAlIcA para paga mUkIne cAlI jAya che. tenAM dhULavALAM pagalAM, gAlIcA para paDyAM, eTale akabare namAja paDhatAM magaja gumAvyuM. teNe cekIdArane hukama karyo ke te pAchI phare tyAre pakaDIne, mArI pAse ene hAjara karaje. patinA darzana karI e pAchI. phare che. enuM mana prasanna thayuM che. hukama pramANe mANasAe kahyuM: "bAI, tane bAdazAha akabara bolAve che. te bAdazAhanA sanmukha AvI UbhI rahI. bAdazAhe pUchayuM : "A gAlIcA para paga mUkI janAra tuM hatI ?" teNe kahyuM : jahAMpanAha ! mane khabara nathI. kadAca huM paNa hoIza. huM premadIvAnI hatI. te samaye meM Apane na joyA. mArA manane kabaje tyAre mArA dilanA bAdazAhe laI lIdho hate. mArA samagra citanyanuM astitva mArA priyatama evA mArA patimAM hatuM. mane mApha kare." paNa huM Apane eka vAta pUchuM: "te samaye Apa zuM karatA hatA? " bAdazAha kaheH "namAjha paDhate hato." "namAjha konI? bhagavAnanI ? allAhanI? ane tema chatAM tame mane joI? are, eka mATInA mAnavImAM mastAnI banelI huM, ApanA jevA bAdazAhane paNa na joI zakI, ane tame bhagavAnamAM magna hovA chatAM, mArA jevI eka sAmAnya strIne jeI! te pachI huM kema mAnuM ke Apa tyAre namAjha paDhatA hatA ? " A sAMbhaLI bAdazAha vicAravA lAgyA : "khare ja mAruM aMtara hajI bhaktithI devAyuM nathI." sAbu pANI, cekhAM hoya te jema kapaDAmAM mela rahe nahi, tema bhaktibhInuM aMtara, viSayavALuM hoya nahi. bhaktinI ArAdhanA Aje bahu ochI dekhAya che. sAcI bhakti hoya te prasAda vecAya nahi Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinuM mAdhuryo [ pa ] paNa vaheMcAya! bhakti e te hadayane dhoI, manane zuddha karavAne mATe che. AvI vyakti Ave te jJAna, bhakti ane karmane meLa maLe. te jIvana A triveNI saMgamathI prayAga banI jAya che. akabara bAdazAhe bAIne senAno hAra ApatAM kahyuM : bAI tArAmAM jevI patibhakti che tevI mArAmAM prabhu bhakti ya nathI." sUradAsa raDI rahyA che. hAthamAM AveluM gayuM, paNa raDatAM raDatAM ene eka vicAra AvyaH gayuM, paNa kyAM gayuM? hAtha maraDIne gayuM ? sUradAsa bhagavAnane kahe che : hAtha maroDa ke jAta ho, durbala jAne meya; aMtara meM se je khase, te marda baku meM teya." bhagavAna! tame baLavaMta che, huM nabaLuM chuM. Apa parvatane aMgUThAthI DelAvI zake tema che. tame mane durbaLa jANI hAtha maroDI cAlyA jAo paNa tame je mArA aMtaramAMthI khase te huM tamane marda kahuM ! bhale tame khasI jAo paNa tamArI te jemaya mUrti te mArA haiyAmAM che. aMtaranAM aNue aNumAM che. - aMtara je pitAnA hAthamAM che, te bhakti aMtarane bhInuM bhInuM kare che. bhInA hRdayamAM bhagavAnanA bhAva UbharAya che. evA hadayamAM zuSkatA ke kaTheratA AvatI nathI. bhagavAnane yAda karIne e bhAvathI raDI paDe che. - bhaktane agya kArya karatAM AMcaka lAge che. kharAba kArya thaI jatAM, bhagavAna mArI pAsethI khasI jAya che, e ene anubhava thAya che. duniyAmAM keI na jANe, Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ] cAra sAdhana paNa aMtaryAmI te badhuM ja jANI rahyo che. duniyAne suprima jaja te tamAro AtmA che, ane te bhaktahRdayanA siMhAsana para beTho che. bhaktanuM hRdaya nItimaya hoya che. eka bAju karma ane bIjI bAju jJAna hoya che. jJAnathI prakAza ane karmathI gati maLe che. bhakti vacamAM zobhe che, ne avalokana kare che, eTale bhaktine vacamAM rAkhI che. Ama jJAna ane karma sAthe bhakti te hAvI ja joIe. . eka sAmAjika kAryakara bhAI hatA. kArma bahu kare, paNa kaDavI badAma khAdhI hoya tevuM sAMje temanuM meM hoya. eka vakhata e pasAra thatA hatA. rastAmAM eka vaNajAraNa bAI ghaMTI daLatAM bhajana gAI rahI hatI. pelA bhAI UbhA rahyA ane pUchyuM: "bena, tamane eka vAta pUchuM? tame kAma karatAM gAo che zuM karavA? daLatAM gAvuM ane gAtAM daLavuM A be kAmathI thAka na lAge? mUgAM mUgAM daLe te thAka e che lAge ne!" vaNajhAraNe kahyuM : "bhAI! gIta vagaranuM kArya e te vaitaruM kahevAya. zramamAM saMgIta hoya te e kAryamAM bhAva Ave. saMgItamAM zrama hoya te mana ujajavala thAya. gIta vagarano zramane roTale te kUtarAne nAkhIe te e paNa khAIne bhasavA lAge, baTakAM bhare. gIta vinAnuM kAma e te kaMI kAma che?" A sAMbhaLatAM pelA bhAIne tatva samarjAI gayuM. Aje mAnava bacakAM bharate ne bhasate saMbhaLAya che, kAraNa ke enI pravRtti pAchaLa kaI saMgIta nathI. e mAtra sattA ane zrImaMtAInI pAchaLa ja deDI rahyo che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinuM mAdhurya ( 6} * jJAna ane karma sAthe bhaktinuM mAdhurya AvI jAya tyAre ja emAMthI kAryane saMvAda pragaTe che. jIvana kAMI vaitaruM nathI, saMvAda che. sAce dharma saMvAdamAM che. jema taMbUrAne tAra saMvAdamAM hoya che tema jIvanano tAra paNa saMvAdamAM joIe. buddhane eka bhakate pUchayuM: "bhanta ! jIvana kevuM hovuM joIe?" emaNe kahyuM: "sAraMgIne tAra jevuM. zithila paNa nahi, kaThaNa paNa nahi." tAra zithila hoya te saMgIta nIkaLe? ne; tema tAra kaThaNa hoya te sUra AkarA nIkaLe. 'tAra madhyama joIe. tema jIvana paNa na bhegamAM haya, na nirasatAmAM heya. e bhaktimAM sahaja prasanna hoya. bhagavAna mahAvIre kahyuM cheH "jIvana AMbA jevuM hovuM joIe." AMbe mIThe madhura che. madhuratA varSothI cAlya jAya che. duniyAnI kaTutA, kajiyAne e pacAvI le che. tema cANase jIvananI kaTutA samatAmAM ogALI madhuratA sarjAvAnI che, caMDakauzikanA jherane pacAvI dUdhanI dhArA vahAvavAnI che. ahIM AvavA mATe prAraMbhamAM tame mAro AbhAra mAnya. paNa e te mAruM kartavya che. megha jema dharatInA pratyeka khUNe varSe che, tema sAdhue paNa sthaLe sthaLe jaI dharmavarSA karavAnI che. megha vinA belAre Ave che, jyAre tame to UlaTA ane belAvavA AvyA hatA. emAM AbhAra ze? koI paNa jAtanA bhedabhAva vinA, megha jaLa varSe che, sUrya prakAza Ape che, ane vAyu havA Ape che. tema dharma paNa saune bhedabhAva vinA zAMti ane satya Ape che. jJAnIenAM vacana duniyAnA kalyANa mATe ja che. vine mUlya ja Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [68] cAra sAdhana jJAnanI dhArA vahAvavAnI che. bIjA dezamAM jJAna vecAya che. - Dela kArnegI te vyAkhyAnanI TikiTa rAkhate, ane emAM lAkha kamAte. paNa A dezamAM jJAna amUlya che. sUryanA prakAzanuM bila mahine thAya ane Ave te zuM thAya ? garIba te marI ja jAya ne? paNa yAda rAkhaje. amUlya vastuo, vinA mUlya ja maLe che. aMtarane gheI ujavaLa karanAra bhaMkti, e paNa amUlya vastu che. te ahIM vinA mUlya maLe che. A bhaktirUpI nyAyAdhIza, jIvananAM badhAM ja kAryone nyAya Ape che. A amUlya bhaktinAM nIrathI ApaNA aMtare beI cittane kuMdana jevuM ujajavaLa karIe te Ajane prasaMga dhanya thAya. ApaNuM saunA hRdayamAM bhaktinuM AvuM mAdhurya Ave te ApaNo janmAro saphaLa thaI jAya. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe Aje ApaNe cega'nA mahimA viSe vicArIe. ceoga zuM che ne zuM kare che e vastu samajIe. yAganI tAkAta keTalI che! agni jema kacarAne bALI nAkhe che ema, aMtaramAM rahela ka`nA kacarAne yAga bALI nAkhe che. manamAM sagrahAyelA kaSAyAnA gajane e rAkha karI nAkhe che. ceAganI tAkAta vAsanAne bALIne bhasma karavAnI che. bALavAmAM paNa cAkkasa vastune khALe che--je rIte tejAma sAnAnI aMdara rahelA kacarAne khALe che, seAnAne nathI mALatA, sAnAne te e vizuddha manAve che. te rIte yoga kacarAne kaSAyAne bALe che ane AtmAne tejomaya banAve che. bhagavAnanAM darzananA Anacega A zabdo kharA khara samajo. dana thAya teA AnaMda thAya; paNa darzIna pAmavA mana, vacana ane kAyAnA samAdhimaya yAganI AvazyakatA che. zrI AnaMdaghanajI mahArAje kahyuM che ke, dananA amRtanA pyAlA maLe to janmamaraNanI tRSA zAnta thaI jAya. zAMti thaI jAya. AnaMda-AnaMda chavAI jAya. danarUpI amRtapyAlA maLatAM jIvananI tarasa chIpI jAya-satASa thaI jAya. A tarasa kaI? aMgrejImAM kahe che evI Dry thirst Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 70 ] cAra sAdhana nathI ke jemAM pIe pIe te paNa azAMti ne asaMtoSa rahyA . kare. jANe pIdhuM ja nathI evuM lAgyA kare. paNa A darzanaamRta pIo ne TADhaka vaLI jAya, saMtRpti thaI jAya. pachI bIjuM kaMI ja pIvAnI jarUra na rahe. A darzanane amRtapAle AnaMda-AnaMda chalakAvI jAya. tRSA lAgI che. zenI? amRtapAnanI. paNa chatAM tuM to jheranuM ja pAna kare che. AkhuM jagata amRtapAna mUkIne jheranuM pAna karyA kare che. khUbI to e che ke, ajJAnanA aMge e jheranA pAnamAM sukha mAnyA kare che. paNa e te vinAzakArI che. jheramAM te sukha hoya? amaratA te amRtapAnathI ja maLe ne? mATe, amRtapAna che. AnaMdaghanajI mahArAja kahe cheH "darzana-darzana karate huM bahAranA jagatamAM pharuM chuM tyAre jJAnIone raNamAM jhAMjhavAnA jaLa mATe deDatA-rakhaDatA rejha je huM lAguM chuM." rojha pANI pANa karatA raNamAM ghUmatAM hoya che. A darzanarUpI amRta kyAre maLe? cittanA UMDANamAM Utare tyAre. sarovaranA jaLanA taraMge jyAre zAMta thaI jAya che tyAre ja taLiye paDela vastunuM spaSTa darzana thAya che. ema ja cittanA taraMge zAMta paDe, ochA thaI jAya tyAre darzana thAya. ane te ja AMtaradazA sudhare. ane AMtaradazA sudharatAM ga lAdhe. ga lAdhave saheluM nathI, ene mATe cittanI vRttienA nirodhanI AvazyakatA che. cekasa vastuomAMthI mukti meLavavAnI rahe che. kaI vastumAMthI? te kahe che ke - Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe [1] . khAnA, pInA, sevanA, milanA, vacanavilAsaje je pAMca ghaTAIe dhAnaprakAza uparanI pAMca cIjo ochI karavAnI jarUra che. paheluM che "khAnA." khAvAnI lapa keTalI badhI karI mUkI che! Agale divase sAMje manabhAvatAM bhojana peTa bharIne-are, bhAvatAM bhejana hoya te bhUkha karatAM ya vadhu jamIne-karelAM hoya che. te paNa savAra paDatAM ja pUcheH cAnI sAthe zuM banAvyuM che? khAkharA che? kaMI garama garama pharasANa banAve ne ! caTaNI-athANa te Apo ! biskITa ke senDavIca haze te cAlaze !" A che savAranA paheramAM ja khAvAnI dhamAdhama. savAranI khAvAnI dhamAla pUrI thAya ne jyAM bAra vAge tyAM pharI bhejananI dhamAla. aneka vAnagIo joIe. emAM kaI vAnagI na banI hoya te magaja gumAvI nAkhe. kodha kare. dveSa paNa kare. kaI mitrane tyAM jamavA gayo hoya ne anukULa padArtha na maLe to kahe : "phalANAne ghera jamavA gayo hato paNa jamavAmAM kaMI mAla ja maLe nahi. miSTAnna hatuM, paNa pharasANamAM kaMI ja nahi.' Ama peTa bharIne jamIne Ave, bhAvyuM paNa hoya, chatAMya deSa kADhe. bhejanamAMthI keTalA rAgadveSa jAge? - bAreka vAge jamyA hoya, pachI ArAma kare, UMdhIne UThe tyAM cA dUdha-kophI-keke ke evuM ja kaMIka joIe. e patI jAya ne pAMceka vAge pharI nAstA mATe kaMIka joIe. ane sAMje agara rAtre pharI aneka vAnagIothI bharapUra Full dish joIe. keTaluM khAya! bhUkha heAya eTaluM ja Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 73 ] cAra sAdhana nahi-are pace nahi te ya parANe khAya. kAraNa ke svAdiSTa che ne! bhAve che ne ! eTale khAya. jANe khAvA mATe ja na jIvate heya ! AvI lapa che khAvAnI. A ochI karavAnI jarUra che. AmAM ghaNe samaya jato rahe che. mahatvanAM kAme ghaNAM bAkI che. paNa e samajAtuM ja nathI. jJAnIo eTale ja bhejanakathAne pApakathA kahe che ! ga meLavavAnA mArge jatA pahelAM A "khAnA"nI lapa ochI karavAnI khAsa jarUra che. . . pachI Ave che "pInA." AmAM paNa evuM ja. cAkophI-kekensarabata-soDA-lemana ane badhAthI caDe evo dArU. jAtajAtanuM ne bhAtabhAtanuM pIvAnuM. enI pasaMdagI, ene puravaTho, ene svAda ane ene upayoga. AmAM paNa sAre evo samaya vyartha vItI jAya che. ' A pachI Ave che "sevanA." mANasanI jiMdagIne ghaNo samaya A UMgha laI le che. UMgha ALasane lAve che. ane ALasa manuSyane udhaInI jema kerI khAya che. vadhu UMgha pramAdane lAve che. ane pramAda ane ALasa jyAM hoya tyAM kaI zubha kAma thAya nahi. ALasu mANasa eTale kAMTA vinAnI ghaDiyALa. cAle paNa samaya na Ape. sAmAnya rIte taMdurasta mANasa mATe cha kalAkanI UMgha pUratI gaNAya. vadhumAM vadhu sAta kalAkanI. AthI vadhu UMgha manuSyanA utkarSa mATe avarodharUpa che. have Ave che "milanA"-- vyartha maLavAnI Teva. kaMI paNa hetu vagara vAto karavAthI mana zithila thAya che. eka bhAI bIjA bhAIne maLe tyAre pUche Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaprApti mATe [73] ke, "kAM, zuM samAcAra? sAMbhaLyuM, maganabhAIe divALuM kADhayuM.' kAM te, "phalANAne nokarImAMthI rukhasada maLI ke phalANe cUMTaNImAM UDI gayo." tyAre bIje paNa ema ja pUche: "kAM, chelA samAcAra ( latest news) zuM che?" Ama, jenI sAthe tene aMgata saMbaMdha nathI evuM kaI bhAgI gayuM ke keIe divALuM kADhayuM e sAMbhaLIne ya tane zuM phAyado! paNa A te Teva paDI. AvuM badhuM sAMbhaLyA ane saMbhaLAvyA vagara cena ja na paDe ne ! pArakI vAtamAM te UMDA UtarI jAya. ghaNAne lapa karavAnI Teva hoya che. "kAM, hAla zuM kAma kare che? zuM pagAra maLe che? sAmAne game ke na game te ya pitAnI pIMjaNa cAlu rAkhe ne vyartha samaya gumAve. A pIMjaNa karatI vakhate sAmAne madada karavAnI bhAvanA na hoya, zakti paNa na hoya ane chatAM jene kahevAya che ne ke "jhINu kAMte" ema nAnI nAnI bAbatamAM paNa rasa lIdhA kare. AkhA gAmanI phikara karyA kare. "kAjI, kAM dubele? te kahe, ke sAre gAMva kI phikara " e kahevata mujaba pitAnuM bhaluM karavuM bAju mUkI, gAmanI kUthalI karyA kare. magaja AvI ja vAtathI ane khoTI ciMtAothI bhareluM rAkhe. pachI A magajamAM sArI vAta Ave kyAMthI? jagyAmAM badhe kacare bharI rAkhe, pachI sArI vastu rAkhe kyAM! kabATamAM raddI kAgaLa-pastI bharI mUke ne pachI kahe ke kapaDAM mATe jagA nathI, jyAM mUkuM! jagA nathI. paNa bhalA mANasa, pahelA pelI pastI kADhI nAkha ne ! pastI gaI ke sArI cIjavastu mUkavA sAru ApameLe jagA thaze. kapaDAM sacavAze ne tuM sukhI thaIza. ema magajamAMthI paNa gAmanI upAdhirUpa pastI kADhI nAkha, ne Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] cAra sAdhana mana sApha-cekabuM-nirmaLa rAkha, te AtmakalyANanI vAta kaMIka gaLe Utaraze. vagara phegaTanuM haLavuM maLavuM baMdha karI ekAMta sevatA thAo. ekAMtamAM bhagavAnanuM smaraNa-citana kare. sArAM pustaka vAMce. bhUtakALanAM sukhada smaraNe, jIvanayAtrA, sArI ghaDIo, bhakti, prasaMge ItyAdi yAda kare. e prasaMge sAthe vAta karo, emAM rame, masta banI jAo. te tamane jarUra AnaMda Avaze, sukha maLaze. - paNa yAda rAkhaje. yAda kare tyAre bhUtakALanI sArI ja vAte yAda karaje. kaTa prasaMge yAda na karatA. e to bhUlI ja javA. AtmakalyANanA sArA divasomAM sukRtyanA ja vicAra karavA, nahitara sukhane badale duHkha maLe. manane udvega thAya ne cittataMtra asvastha thaI jAya. ghaNane evI kuTeva hoya ke sArA prasaMge ja kharAba vAta yAda kare. ghera lagnano prasaMga hoya, bhAvatAM bhajana taiyAra thatAM hoya, jAna AvavAnI hoya, gharanAM badhAM suMdara vastra-AbhUSaNo paherI haratAMpharatAM hoya, maMgaLa gIto gavAtAM hoya tyAre ja gharanI amuka vyakti, keI marI gayuM hoya tene yAda karI rovA bese, AMsu pADe, ochuM ANe ne raMgamAM bhaMga paDe evuM vartana kare. kAM te bhUtakALamAM koIe vahevAramAM ochuM-vadhuM karyuM hoya e yAda karI enI sAthe laDe, becAra saMbhaLAve, vAtAvaraNa kaluSita kare ane kaTutAbharyuM vAtAvaraNa saje. bhUtakALanI sArI vAte yAda karavAthI mana zAMta thAya che. ethI ApaNane AnaMda Ave che. ApaNuM hRdaya paNa udAra bane. keInI bhUlene ApaNe kSamA ApatA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogaprApti mATe [ 75 ] zIkhIe. eNe bhUla karI te! enA ajJAnanA kAraNe, emAM ApaNe zuM! ApaNe te kSamA ja ApIe. enA pratye nahi krodha ke nahi vera. A prakAranA ja vicAro AvavA joie, na Ave te keLavavA mahenata karavI joie. paNa e kacAre bane ? nakAmI vAtAmAM samaya na veDaphIe ane ekAMtamAM zAMta citte suMdara vicArA karIe tyAre. chelle Ave che ' vacanavilAsa '---- aMhIna ane sattvahIna vAteAmAM samaya gumAve. jene * kaI artha nahi, jenA kaMI upayoga nahi, jenuM kAMi sAruM phaLa nihu evu khela khela karavAthI zuM! A prakAranA vANIvilAsathI koInu bUruM thAya. vacananuM jora tA ghaNuM che. kasamaye ane kasthaLe khelAyeluM vacanavinAza netare che. bahu khelavAmAM kacAMka evuM ' khaphAI' jAya ke jenuM pariNAma narasu' Ave. gharamAM jhagaDA thai jAya, gAmamAM kajiyA thAya ane vizALa jagatamAM khelavAmAMthI ja vizvayuddha sudhI vAta vadhe, vANInA saMyamanI tA khAsa jarUra che. maunanI bhASA joradAra che. vANI. karatAM maunanu baLa vadhAre che. ceAga meLavavAnA mArga mATe mahApuruSAe A pAMce . vAta kama karavAnI kahI che. A pAMca cIja echI kare eTale aMdaranA dhyAnanA prakAza lAdhe. samaya maLe tyAre ekAMte dhyAna dharI. mauna keLaveA. vastune sahajabhAve zvetAM zIkheA. ene vaLagI na raheA. ene cheADatAM zIkhA tA duHkha, dveSa ke krodha na thAya. AtmA nijAnaMdamAM masta rahe. e bahAranA kaSAyAnAM Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ v} ] cAra sAdhana vAvAjhoDAMthI cilata na thAya. ane calita na thAya te ja nijAna MdamAM masta thatAM zIkhe ane AnaMda yAganA yAga thAya. cAMga zuM che? vItarAganA darzananAM AnaMdanA cega, da nathI AnaMda thavA joie. gamatI vastunAM darzanathI AnaMda thAya, dIkaro paradeza gayeA hAya, bhaNIgaNIne lAMkhe gALe AvatA hAya, ene jotAM mAne keTalA umaMga hAya ! enu darzIna mAtAne keTale! Anada Ape! e AnaMdane vaNa vavA mATe zabdonI jarUra na heAya. e te enA mukha para, sArAya deha para dekhAya. tyAM te AnaMdanA e UchaLatA hAya ! ema ja mahApuruSanI vItarAgatAnAM darzanathI rAmAMca khaDAM thaI jAya. enA mukha para ane samagra dehamAM AnaMda AnaMda chavAI jAya. e vakhate khIju dhu bhUlI javAya. vastu sAthenA rasAnubhavathI dehavismaraNa thaI jAya. maMdiramAM prabhudazanAthe jAva tyAre badhuM bhUlIne emAM ja lIna thavAnA AnaMda mANeA. sarvAM kAMi bhUlI jAva. tame ane prabhunI e ramya mUrti khasa emAM ja ekAkAra thaI jAva. khAhya jagatane bhUlI jAva. enI paravA na heAya. e vakhate teA prabhubhakti e ja sa`sva. leAkeA joze te gAMDA kaheze e vicAra ja na zAle. khakhara che, rAvaNa jevA vikramI puruSa paNa prabhu pAse vINA vagADavAmAM lIna thaI jatA hatA. DhADharI jevI mahAdevI prabhu pAse nRtya karatAM badhu ja bhUlI jatI. A che ekatAnatA, lIna thai javAnI tanmayatA, mana matta ne masta thai jAya, sthaLa, deza ane kALa bhUlI jAya. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaprApti mATe [ 77] darzanane AnaMda ane tene vega citta sAthe thAya. ekAgratA Ave, laya thaI jAya, vizvane bhUlI jAya. A prakArane ja vega thAya te ja kevaLajJAnane pAye. ' marudevI mAtAne A roga thaI gayeH emane bIjA sAdhananI jarUra na paDI. sAdhanonA upagathI je vastu siddha karavAnI hatI te thaI gaI. pachI sAdhanenI zI jarUra? eka kavie kahyuM che ke - likhI likhAvana kucha nahi, nahi paDhanekI bAta, '. duhA-dulahana mila gaye, phIkI paDI barAta. lagna mATe jAna nIkaLI hoya, khAvApIvAnuM hoya, raMgarAga heya, AnaMdagIta gavAtAM hoya, ekabIjAne hazeheze koLiyA devAtA hoya, paNa e badhuM kyAM sudhI ! phakta hastameLApa sudhI. hastameLApa thaI gaye, jAnane zIkha apAI cUkI eTale tame tamAre ghera ane e emane ghera. sAdhya sadhAI cUkayuM. sAdhananI jarUra na rahI. vItarAga darzananA AnaMdane gAmadevI mAtAne thaI gayo. sAdhananI jarUra na paDI. - lAkaDAM be jAtanAM hoya-kanuM ane bAvaLanuM. kane raMdhe mAravAnI eTalI jarUra na paDe. sahejasAja ThIka karyuM ke suMvALuM thaI jAya. bAvaLane te raMdhe mArImArIne thAkI jAva. gAMThAgaDabA kADhI nAkho to ya suMvALapa na Ave. kAraNa ke enuM ghaDatara evuM che. ekanuM ghaDatara judA prakAranuM che. marudevI mAtAnA aMtaranuM ghaDatara evA prakAranuM hatuM. temanA cittanI keLavaNa ja evI hatI ke emane vAra na lAgI. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 74 ] cAra sAdhana jenA aMtaranuM ghaDatara evuM na hoya tene sAdhanenI jarUra paDe. mahenata karavI paDe. manane keLavavuM paDe. ziSya pUche che ke, "paNa A te tame marudevI jevA gya AtmAnI vAta karI. e kaI dAkhale che ke jeNe khUba pApa karyA hoya, kaSAyothI bharapUra hoya chatAMya bhegabaLanA pariNAme kevaLajJAna prApta karyuM hoya. narkane adhikArI hoya tene paNa gabaLe A vastu (kevaLajJAna) prApta thAya kharI ke ?" - tyAre kahe che ke, hA, e paNa dAkhala che. daDhaprahArImAM AvI badhI vastu hatI, teNe brahmahatyA, strI hatyA, gauhatyA, tathA bALahatyA ema cAra hatyA eka sAthe karela. lokone A cAre pratye dayA-mAyA ane lAgaNI hoya che. evA A cAre jaNane mArI narka adhikArI banela. A daDhaprahArI eka brAhmaNane putra hatA. nAnapaNathI ja tophAnI ane upadravI. mAtApitAe tenAthI trAsI jaIne kADhI mUkyo. zarIrane jabare tAkAtavALo. UMce majabUta e daDhaprahArI jaMgalamAM cAlyA jAya che. tyAM ceranA saradAra evA eka pallIpatie ene joyo. ene pUchyuM: "tuM kyAM jAya che ? tAre zuM joIe che?" daDhaprahArIe kahyuM : "mAre koI mukAma nakkI nathI, mAtra AdhAra zodhuM chuM. AdhAra maLaze tyAM rahI jaIza." pallI patie enA dehane bAMdhe, zarIranI majabUtI ane khamIra joI ene pitAnI sAthe rAkhI lIdhe. ene to enA dhaMdhAmAM evA ja krUra ane majabUta mANasanI jarUra hatI. lUMTaphATa-corI-mArAmArI A ja jeno dhaMdho ene to A mANasa khUba khapamAM Ave. jene je joItuM hatuM te maLI gaye. saune pitAne " Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaprApti mATe [ 9 ] anukULa maLI jAya che. aphINIne cerA para aphINuo maLI rahe, bhakto potAnA jevAne maMdiramAM zodhI le, jJAnIo jJAnadarabAre ane dArUDiyA pIThAmAM pitAnA saMgAthI zodhI le. sau ekabIjAne anukULa vAta kare. anukULatA UbhI thaI jAya. na thAya te ThekI besADI, dalIla karI, anu. kULatA UbhI kare. eka bhAI mane vaMdana karavA Avela. vaMdanA karI beThA. paNa emanA meDhAmAMthI bIDInI ugra vAsa AvatI hatI. meM kahyuM : "bhAI, tame nIce jaIne moDhuM sApha karI Ave." te kahe che: "mahArAja, meM te bIDI pIdhI che. enI kAMI kharAba vAsa nathI. ane bIDI te svarganI sIDI che. enA dhumADAthI jaMtune nAza thAya che. dhUmrapAnama mahAdAnama, geTe geTe gaudAnama." AvI bAlIza dalIlo karavA lAgyA. kahevAnuM tAtparya eTaluM ja ke, je leke bUrA vya sanamAM phasAyelA hoya che te vyasana vyAjabI che ema pAchA dalIlera karIne samajAvavAnA prayatna karatA hoya che. ...te pallI patine jarUra hatI te mANasa daDhaprahArI maLI gaye. prakRti pramANe mANasane mANasa maLI jAya che. evAne meLa paNa jaladI thaI jAya che. evA saMjogo UbhA thAya che. prakRti saMjoge UbhA kare che. jJAnIo kahe che ke prakRtine badale, saMge ApoApa badalAI jaze. prakRti vikRta haze te aMge paNa evA ja UbhA thaze. tANAvANuM badale te kApaDa sAruM thaze. mULamAMthI ja khAmIone dUra karaze te emAMthI utpanna thatI vastuo khAmI rahita thaze. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 80 ] cAra sAdhana - have A daDhaprahArI pallI pati sAthe rahe che. cerI karavI, mArAmArI karavI, lUMTaphATa karavI e ene dhaMdho. jabarI tAkAta ne majabUta bAMdhe. prahAra kare ke sAmane kare ene bhukko. ene prahAra niSphaLa na jAya eTale ke ene daDhaprahArI kahe. divase jatAM pallI patinuM avasAna thayuM ane AkhI TeLIne saradAra daDhaprahArI banyA. eka vakhata eka gAmamAM e caeNrI karavA gayA. saMjogavazAt kaMI maLyuM nahi. mahenata karIne thAkyA eTale bhUkha lAgI. daDhaprahArIe enA mANasane kaMI khAvAnuM zodhI lAvavA kahyuM. have tyAM eka garIba brAhmaNa rahe. pAMcasAta bALake, gharamAM kaMI sAdhana nahi. anAja paNa maLe nahi. jematema divase vitAve, mAgI bhIkhI pUruM kare. te divase brAhmaNe judA judA cAra gherathI dUdha-sAkara-cokhA ane elacI lAvI khIra karela. bALaka joyA kareH kyAre taiyAra thAya ane khAvA maMDIe. bhUkhyAM bALake, taiyAra thatI sugaMdhI khIra. bALako, kUMDALuM karI khIranI vATa jotAM beThAM che. brAhmaNe khIra taiyAra karIne kahyuM ke, "huM nAhI AvuM, pachI tamane khAvA Apu." ema kahI brAhmaNa nahAvA gayA ane daDhaprahArI tenA mANasanA kahevAthI mANasa sAthe aMdara dAkhala thayela. e bhUkhyA hatA. khIranA vAsaNane upADI lIdhuM. bALake te A joIne raDAraLa karavA lAgyAM, ane bahAra jaIne bApAne kahyuM. brAhmaNa daravAjA para saLiye laIne aMdara AvyA. daDhaprahArIe brAhmaNane AvatA joye. mAre virodha karanAra A magatare koNa! Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaprApti mATe [ 81] ema krodhanA AvezamAM eka taravArane jhATake brAhmaNane mAryo, ane brAhmaNa to tyAM ja khalAsa thaI gaye. A dhamAla joI brAhmaNanI sagarbhA patnI vacce AvI. tene paNa taravArane prahAra karyo. bAI mRtyu pAmI ane garbhamAMnuM bacuM paNa maraNa pAmyuM. kodhanA AvezamAM daDhaprahArI daravAjA bahAra nIkaLe. AMgaNAmAM gAya UbhI hatI. gAyane saMjJA AvI ke mArA mAlikane A duzmana che. te ziMgaDAM ugAmI daDhaprahArIne mAravA dhasI. daDhaprahArIe tene paNa taravArathI mArI nAkhI. Ama kodhanA AvezamAM teNe cAra-cAra hatyA karI. koI Ave che tyAre bhAnasAna rahetuM nathI. buddhi bahera mArI jAya che. na karavAnA kAme thAya che. jJAnIoe kahyuM che ke tuM kodha kara, paNa kenA upara! koI upara kodha kare. tuM kodhane haThAva. ene jIta. A hatyAkAMDa joIne badhAM bALake karuNa AkaMda karavA lAgyAM. "bAbA!!" kahIne raDAroLa karI mUkI. bheMya para paDI taraphaDavA lAgyAM. vAtAvaraNa karuNatAthI bharAI gayuM. raktanAM khAbociyAM, cAra-cAra mRta deha ane bALakanuM AkaMdaH A dazya joIne pallIpati daDhaprahArInA hAthamAMthI talavAra paDI gaI. pazcAttApa thavA lAge. jIva baLavA mAMDyo. hAya, A meM zuM karyuM ? mArAthI A zuM thaI gayuM ? mana taraphaDavA lAgyuM. samagra dehamAM ajaMpo vyApI rahyo. badhuM baLuM thatA dehe daDhaprahArI deDyo. deDatA deDatA gAma bahAra eka vRkSa nIce teNe eka munine joyA. muni pAse gaye. AMsunI dhArA vahAvata e emanAM caraNamAM DhaLI paDyo. kahevA lAgyaH prabhu, mane bacAve. A pApIne ugAre. meM pApIe mahApApa karyuM che. cAra-cAra hatyA karI che. pazcAttApathI baLI rahyo chuM. mArA meremamAM Aga lAgI che. anutApathI Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 82 ] cAra sAdhana saLagI rahyo chuM. mane tAro. keI raste batAvo. nahitara huM AtmahatyA karIza. mArAthI sahana nathI thatuM. mane cena nathI." ema kahI daDhaprahArI muni mahArAjanAM caraNemAM taraphaDavA lAgyA. mahArAje joyuM ke pazcAttApane agni ene bALI rahyo che. enA pApane ene sAce pazcAttApa thAya che. ene jhADa nIce besADI, AzvAsana ApIne kahyuM: "tuM paMcamahAvratane dhAraNa kara. prAyazcitta kara. tAruM pApa dUra thaze ne kALaje TADhaka vaLaze. ' have daDhaprahArIe pratijJA karI ke mane mArI vAta- karelI jIvahatyAnI vAta-cAda Ave tyAM sudhI mAre AhAra na karo. A pratijJA laIne pAtra laI gAmamAM bhikSA mAgavA jAya gAmanA loko ene jue eTale kahe ke, A khUnI AvyA. cAra-cAra jIvano hatyAre Avyo. keI paththara phe ke, keI lAkaDI bhAre, keI gaDadA mAre, keI gALe de, keI tamAce mAre. A badhuM ya sahana kare. enAmAM sAme ghA karavAnI tAkAta hatI, paNa ghA na kare. ghA sahI le. pArakA para ghA nathI karate, mana para ghA kare che, mane mana kahe che. tuM ene ja lAyaka che. ThIka thayuM. bhale mAra paDyo. bhale patharA vAgyA Ama manane mArI rahyo che. pitAne khUba khUba damI rahyo che. je pitAne dame che te A leka parelekamAM sukhI thAya che. Ama damadamIne enuM mana yogamAM lAgyuM. AtmAmAM lAgyuM. mana AtmA sAthe AMtaradazAmAM ramavA lAgyuM. bahira dazA bhulAI gaI. e ghA khAya che, paNa aMdara masta che. AnaMda thavA lAge. AtmapratItine AnaMda thaye. AnaMdane vega lAdhyo ne kevaLajJAnane prakAza chavAI gaye. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIra himAlayamAMthI vahI nIkaLelI gaMgA AsapAsanA pradeza ane kinArAone hariyALA ane zItaLa karatI jema sAgare pahoMce che, tema saMte ane vibhUtio paNa mAnavAnuM ane prANIonuM kalyANa karatA mokSa prati prayANa kare che. bhAratane AMgaNe AvI je aneka vibhUtione, saMtasaritAone prAdurbhAva thayela che temAM vizvavanta zramaNa bhagavAna mahAvIra chellA che. emanA jIvanaprasaMge nihALIzuM, ane jIvana-siddhAMtanuM hArda samajavAno prayatna karIzuM te ApaNI pAmaratAmAM paNa prabhutAmAM parama teja pragaTaze, - IzunI pahelAM pa8 varSe magadhanI dharatI para siddhArtha rAjA ane trizalArANIne tyAM A vibhUtine janma thaye. te pUrve A dharatI para hiMsA ane surApAnanuM sAmrAjya vyAkhyuM hatuM. jAtivAda yuddha caDyo hate. dharma kheMcAkheMcImAM paDyo hato. cetarapha aMdhakAra ja aMdhakAra hate. eve TANe e aMdhakArane bhedanAra A parama tejane prAdurbhAva thaye. bhagavAna mahAvIra e janma janmanI sAdhanAnuM pariNAma che. emanI sAdhanA emanA A janma pahelAMnI che. tethI ja Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 84 ] cAra sAdhana e jyAre mAtAnA garbhamAM hatA tyAre emane vicAra AvyuM ke, mArA aMganAM halanacalana ane vikAsane lIdhe mAtAne vedanA thatI haze. eTale temaNe aMge saMkecavA mAMDyAM. A banAvathI mAtA trizalAne ciMtA thaI ke mArA udarano garbha gAyaba thaI gayo ke zuM? kazuM nakkI thaI zakyuM nahi. eTale mAtAe viSAdabharyA karuNa svare vilApa Adaryo. , mAtAne A apUrva prema joI temaNe pagane aMgUThe halAvI pitAnA astitvane khyAla Ave ane mAtAjI rAjI rAjI thaI gayAM. mAtAnI AvI mamatA joI e mahApuruSe garbhamAM ja saMkalpa karyo ke A duniyA para huM ahiMsA ane tyAgane mArga pravartAvavA AvyA hovA chatAM jyAM sudhI mArA mAtA-pitA A duniyA para jIvatAM haze tyAM sudhI saMyamanI dizA nahi lauM. A prasaMga mAtApitA pratyene bhaktibhAva ane vinaya sUcave che. emanA Agamana sAthe ja emanA kuLamAM badhI ja rIte vRddhi thavA lAgI. dhanadhAnya, Ijajata, AbarU, sukhazAMti vadhavA lAgyAM. eTale siddhArtha rAjA ane trizalArANIe pitAnAM svajanene kahyuM: "A bALakanA Agamana sAthe amArA gharamAM lakSmI ane zAnti paNa vadhavA lAgI che eTale ame AnuM nAma "vardhamAna rAkhIzuM." Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIra [[85] A bALaka vardhamAnanA janmanI khuzAlImAM rAjAe badhA kedIone mukta karyA, prajAjanene bhejana ApyAM, garIbone dAna dIdhAM. vardhamAna ATha varSanA hatA tyAre te potAnA bALasakhA sAthe ramavA upavanamAM gayA. te vakhate IndrasabhAne eka deva emanI parIkSA karavA AvyuM, ane ramatAM bALakanI vacce sarpa thaI pragaTa thaye. bALake cIsa nAkhI nAThAM. vardhamAne kahyuM : "Dare nahi. Dare te mare. ApaNe enuM kaMI bagADyuM nathI to e ApaNane zA mATe karaDe?" ema kahI pUMchaDIthI pakaDI sarpane dUra phagA. vardhamAnano A abhaya joI IndrasabhAne A deva cakita thaI gaye pharI eka vadhu keseTa karavA e bALaka banI A bALake sAthe ramavA lAgyuM. ene dAva AvatAM e hAryo ane vardhamAna jityA eTale ramatanA dAva pramANe eNe vardhamAnane khabhe besADyA. ane pachI te deva tADanI jema vadhavA ja lAgyo. vardhamAnane thayuM. A keI DarAvavA AvyA lAge che. . - vardhamAne mUThI vALIne enA mAthe e te prahAra karyo ke e bevaDa vaLI gayo. AthI eNe namana karI kahyuM: "vardhamAna, tame mahAna che, mahAvIra che. huM "deva" tamArA caraNomAM namana karuM chuM." - tyArathI vardhamAna "mahAvIra kahevAyA. 'e yauvanamAM AvyA. mAtApitAnA AgrahathI emanAM lagna yadA sAthe thayAM. emanI putrInuM nAma priyadarzanA Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 86] cAra sAdhana hatuM. e saMsAramAM hatA paNa jalakamaLanI jema jaLamAM rahevA chatAM addhara ane alipta hatA. bhagavAna mahAvIra aThThAvIsa varSanA thayA tyAre mA-bApa devaloka pAmyAM. eTale pite karelI pratijJA mujaba tyAganA mArge javA mATe teo mukta thayA. A mATenI temaNe taiyArI karI eTale moTA bhAI naMdIvardhane kahyuM: "kyAM cAlyA ?" * tyAre vardhamAne kahyuM: "bhAI, huM saMsArane jIva nathI. huM bhega mATe nahi, tyAga mATe Avyo chuM. mane mAro paMtha belAvI rahyo che. janma, jarA ane mRtyuthI ribAtAM prANIonI cIse mane saMbhaLAya che. mane javA de, muktine mAge javA de." tyAre naMdIvardhane duHkha sAthe kahyuM: "pitA jAya, mAtA jAya ane nAno bhAI paNa jAya tyAre mArA hadayane zuM thAya tenI kalpanA te kare. tame saMsArI jIva bhale na ho, ame te saMsArI jIva chIe ne? saunI upara dayA karanAra tame tamArA moTA bhAI para dayA nahi kare? mArI khAtara" be varSa ahIM vadhu rahe." mahAvIrane AtmA nehathI nItaratuM hatuM. teo moTA bhAIne snehane avagaNI na zakyA ane be varSa saMsAramAM rahyA.--paNa sAdhunI jema. trIsame varSe emaNe saMsAra choDI saMyama lIdhe ane AtmasaMzodhananI sAdhanAmAM lAgyA. -sADAbAra varSa lagI emaNe apramatta rahI sAdhanA karI. A sAdhanAkALa ghaNe ja kaparo hate. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIra ( 87 ] - A sAdhanA daramyAna teo ekavAra jhADa nIce UbhA hatA. tyAM eka govALa AvyuM ane "A mArA baLadane sAcavajo" ema kahI te cAlyA gaye. bhagavAna mahAvIra to dhyAnamAM hatA eTale gevALanA gayA pachI baLada rakhaDavA cAlyA gayA. pelA govALe pAchA AvIne joyuM te baLada nahatA. teNe mahAvIrane te vize pUchayuM, paNa teo te dhyAnamAM hatA, maunamAM hatA. eTale gevALa baLada zodhavA cAlyo. paNa baLada kayAMya na maLyA tyAre e pAchA AvyuM ane joyuM te baLada mahAvIra bhigavAna AgaLa AvI UbhA hatA. gevALane khUba gusse caDhyo. ene thayuM ke A mANase ja baLada saMtADyA hatA. eTale te gALo devA mAMDyuM. paNa bhagavAna te dhyAnamAM hatA eTale enI sAmuM paNa na jue. . AthI govALe zULa ane khIlI lAvI mahAvIranA bane kAnamAM besI dIdhAM. - dhaDadhaDATa lehI vahI rahyuM. vedanA asahya hatI, chatAM mahAvIra dhyAnamAM masta ja rahyA. vedanAne UMhakAra paNa na karyo, kAraNa ke te dhyAnanI samAdhi hatI. bIjo prasaMga e che ke eka vakhate Indra mahAvIra prabhune vinati karI : "bhagavAna, A bAra varSa Apane bahu ja kaSTa paDavAnuM che eTale Apa mane anujJA Ape te A bAra varSa Apane cekIdAra banI rahuM." ApaNA jevA sAmAnya mANase te A rokIdAra maLatuM hoya te harakhAI jAya. jyAre bhagavAne kahyuM, Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 88] cAra sAdhana Indra, mokSane mArga te kaMTakavALo ja hoya....e mArge janArAthI cokIdAra na rakhAya. cokIdArathI bIjuM badhuM maLe, paNa mekSa na maLe." A hatuM bhagavAna mahAvIranuM mahAvIratva. trIjo prasaMga e che ke eka divasa unALAnA baLabaLatA bapore vanavagaDAnA mAge teo jatA hatA. tyAM eka gevALe kyA ane kahyuM, "A raste na jaze. kAraNa ke A raste bahu bhayaMkara che. AgaLa jatAM eka caMDakauzika nAmane sarpa Ave che. enI najara tamArA para paDatAM ja tamAre deha baLIne khAka thaI jaze. eTale A raste javAnuM mAMDI vALe." phUlane mAge te sau svIkAre. paNa A te mahAvIra ! kAMTA para cAle, jherane pacAve chatAM emanI prasannatA na jAya. e te cAlyA ujajaDa mAge. mArgamAM eka rAphaDo AvyuM ane e tyAM thaMbhyA. mAnavagaMdha AvatAM caMDakauzika rAphaDAmAMthI bahAra AvyuM. enI daSTi jherI hatI. najara paDe tyAM mAnava heya ke vRkSa, paNa te baLIne bhasma thaI jAya. pitAnA rAphaDA pAse ja Asana jamAvanAra mahAvIranI hiMmata sAme ene khUba gusso Avyo ane e gusso jherI AMkha vATe ulecAI rahyo. sAgaranAM pANImAM saLagate phaTAkaDe nAkhIe te sAgarane kazuM ya na thAya...paraMtu phaTAkaDe ja bujhAI jAya tevuM banyuM. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIra [ 89 ] mahAvIra te premanA sAgara hatA...caMDakauzikanA kodhAgninuM jhera emane kazuM karI zakyuM nahi. moTA meTA DoLA kADhyA te ya kazuM na vaLyuM eTale te khUba khijAye ane deDIne mahIMvIra bhagavAnane jorathI daMza mAryo. daMza mAratI vakhate ene ema hatuM ke deza lAgatAM ja bhagavAna mUcha khAIne enA para DhaLI paDaze ane e DhaLI paDe tyAre pote cagadAI na jAya eTalA mATe e daMza mArIne dUra haTo . paraMtu daMza mAryo tyAM te bhagavAnanA zarIramAMthI dUdhanI sera chUTI jIvamAtra paratvenA parama premanuM A jAjavalyamAna udRAharaNa hatuM. AjanA vijJAnanA jamAnAmAM ghaNune A vAta juhI hoya tevuM lAge che. huM bhAvanagaramAM hatuM tyAre DeTa hemaMta kumAre AvI zaMkA uThAvelI. emaNe kahyuM hatuM: "mahArAja, A vAta ka95nAbharI nathI lAgatI ? meM amerikA, iMgleMDa vagere keTalAya sthaLee aneka jAtanAM oparezana karyA che, ane joyAM che paraMtu meM kyAMya mAnavazarIramAMthI dUdha nIkaLatuM joyuM nathI." tyAre meM kahyuM: "bhAI, tame aneka oNparezana karavA chatAM lohIne badale dUdha nIkaLatuM nathI joyuM; jyAre meM te vinAoNparezane ja lehIne badale dUdha nIkaLatuM joyuM che. strIne jyAre mAtRtva prApta thAya che tyAre enAM stana dUdhathI lacI paDe che ke nahi ? kahe, A vakhate lehIne badale dUdha kyAMthI AvatuM haze ?" Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 90 ] cAra sAdhana tyAre DaoNkaTarakahe, "te vakhate lehInuM rIphAIna thaI jAya che." meM pUchyuM, "kema thaI jAya che?" te kahe, "e vakhate mAtAmAM vAtsalya pragaTe che. bALaka prati prema jAge che." tyAre meM kahyuM hatuM: "eka bALaka pratye jAgelA vAtsalyane lIdhe je stanamAM dUdha chalakAI jatuM hoya te pachI prANImAtra paratve jenA aMtaramAM asIma prema chalakAte hoya enAM aMgeaMgamAM dUdha vahe te tamane navAI lAge?" DaoNkaTare hasIne kabUla karyuM: "ApanI vAta taddana sAcI che." daMza denAra pratye paNa dayA dAkhavIne enuM daMzIluM meM dUdhathI bharI denAra mahApuruSe sarpane karuNAmaya rIte kahyuM : bujhabujha- jarAka baMdha pAma. tuM Aja sudhI bahu saLagye, have te jarA zAMta thA. tAro krodha tane ja saLagAve che teM tArA kodhAgnithI jagatane nahi, tArA aMtarane ujjaDa karyuM che. have te zAMtinA vArithI tene haryuM bharyuM banavA de" | sarpanI AMkhane agni bhagavAnane na saLagAvI za; jyAre emanI karuNAmayI vANIe te sarSane aMtarane ThArI dIdhuM ane sarpa bhagavAna mahAvIrane namI paDyo. eNe daMzamAMthI jhera kADhI nAkhyuM. pachI pite vicAravA lAgyo. mAruM meM have duniyAne dekhADavA lAyaka rahyuM nathI. tethI have huM rAphaDAmAM ja rahIza... bahAra nIkaLIza ja nahi. ane tyAM ne tyAM rahIne ja mArAM pitAnAM pAponuM bane eTaluM vadhu ne vadhu prAyazcitta karIza.' Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIra [ 91 ] asa, tyArathI caMDakauzike rAphaDAmAM ja rahevA mAMDayu.... te AhAra-bhakSaNa mATe paNu aDAra na nIkaLyeA. A vAta jANIne govALiyAoe rAphaDAmAM dUdha-ghI reDavA mAMDayu, nAgapUjA AdarI. sApanuM` halanacalana aMdha thayu' eTale rAphaDAmAM kIDIe jAmI. e kIDIe caMDakauzikanA zarIrane pholI khAvA mAMDI, chatAM eNe UMhakAra na karyAM....pAte karelAM pApAnuM prAyazcitta A rIte ja bhAgavI zakAze e bhAvanAne lIdhe, e peAtAnI sAdhanAmAM aDAla rahyo. enA manamAM eka ja vAta hatI: bIjAne duHkha ApavAnu' kareluM pApa huM duHkha sahIza te ja dhAvAze. khasa A bhAvanAne jIvanadhyeya banAvIne eNe duH kha sahevA mAMDayuM, pachI teA kIDIe enA dehamAMthI ArapAra nIkaLavA mAMDI. ane eka divasa sarpanuM mRtyu thayuM. e svage gayA. jIva ane jagatanA kalyANa mATe jIvanArI vibhUtie AvI heAya che ! enI niyatA ane karuNAe duniyAnA duHkhane paNa vidyArthI, ane pApInAM pApane paNa nivAryAM. saMsArane zAMti arpI, ane pApIne mekSa maLyA. bhagavAna mahAvIranI sAdhanA hajIye AgaLa dhapatI hatI....e sAdhanAnI aDagatAnI prazaMsA ekavAra indre peAtAnI sabhAmAM karI. eTale saMgama nAmanA eka devatAne bhagavAna mahAvIranI parIkSA karavAnuM mana thayuM. enA manamAM eka vAtanI gAMTha hatI ke mAnavI eTale nikhaLatAnA avatAra ! tA pachI mahAvIranI sAdhanA aNanama zenI hAya ? Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] cAra sAdhana eNe mehaka suMdarInuM rUpa dharyuM ane dhyAnastha mahAvIranA cittane caLAvavAne yatna karI joye, paNa te niSphaLa gaye. pachI eNe anekavidha upadra zarU karyA ane che mahinA sudhI aneka prakAranI pIDAo ApI te ya bhagavAna mahAvIra te aDaga rahyA. -eTaluM ja nahi paraMtu A prakriyAmAM e devatAnI adhamatA ogaLI gaI...garva gaLI gaye ane te prabhune caraNe paDyo. tyAre bhagavAna mahAvIranI AMkhamAMthI vedanAnAM AMsu sarI paDyAM. e AMsuM emanAM duHkhanAM hatAM ? nA, emanI vedanA te e hatI ke emanA samAgamamAM AvavA chatAM, saMgama nAmanA devatAe cha-cha mahinA sudhI pApanA ja dhaMdhA karyA! AvA pApa karIne ene devagatimAMthI nIca gatimAM javuM paDaze e khyAle bhagavAna mahAvIranA hRdayamAM karuNuM upajI. karuNAne lIdhe emanI AMkhamAM AMsu AvyAM. A rIte sAdhanA dvArA karuNane chaMTakAva karatA bhagavAna mahAvIre sADAbAra varSa sudhI aneka prakAranA upasargo sahana karyA ane aMte sAdhanA ane ArAdhanAthI sADAbAra varSane ane emanAM karmo nAza pAmyA ane teo kevaLajJAna pAmyA. e jJAnabhAnue emanA aMtarane ja nahi, sArI ya AlamanA aMtarane ajavALyuM che.... Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhu mahAvIra [ 8 ] . enAM prakAzakiraNo Aje paNa aneka AgamanA rUpamAM mAnavahaiyAnA aMdhArA khUNAone ajavALI rahyAM che. , tera varSanuM AyuSya pUrNa karI bhagavAna mahAvIra pAvApurImAM nirvANa pAmyA. e gayA paNa emaNe dIdhelA jJAnanuM amRta Aje paNa mAnavajAtane divyatA ApI rahyuM che. teo kahI gayA che ke, "AcAramAM ahiMsA lAvo, vicAramAM anekAMta." emanI A vAta prajA jIvanamAM utAraze te ja yuddho aTakaze ane zAMti prasaraze. emane. A prakAza ApaNuM aMtaramAM prasara e ja prArthanA * * copATInA sAgarakinAre tA. 6-4-63nI sAMje vizALa mAnavasAgara samakSa vahela prabhunI jIvanajharamaranI smRtine dha. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMtA bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM ? ApaNe e jANavu joie ke bhagavAna mahAvIra kANu hatA, emaneA janma kayA saMjogAmAM thayA hatA, ane prANI mAtrane tethI ze lAbha thayA? koI paNa mANasa jo mahattAvALA nathI hAtA te tenA dIkarAe paNa tene yAda karatA nathI; teA jagata tA yAda kare ja kema ? rAjAe jyAre sattA ane laDAimAM paDyA hatA, vaizyA jyAre zeSaNa ane bhAgamAM paDyA hatA, brAhmaNA jyAre jAtivAda ane yajJamAM paDyA hatA ane zUdro jyAre phUTa baoNlanI jema Thokare caDI rahyA hatA; jyAre mAnavajAta duHkhI hatI, temane kAI AzvAsananI, sahRdayatAthI temanA hAtha pakaDe tevA mAnavInI jarUra hatI--tevA samaye, aMdhArAmAM jema sUrya prakAze tema, bhagavAna mahAvIranA janma eka rAjakuLamAM thayA. AvA rAjakuLamAM janmavA chatAM, garImAnAM ane vyathita AtmAonAM duHkhadardI temanAthI ajANyAM na hatAM. 30 varSanI bharayuvAna vaye bhagavAna mahAvIre saMsAranA tyAga karyo. mahattAne pAmavAne mATe kAika jAtanI sAdhanA Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMte bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM ? [5] ane saMzodhana jarUrI che. bhagavAna mahAvIre sADAbAra varSa sudhI ekAgra banIne evI sAdhanA karI ke jemAM khAvApIvAnuM, paheravA-oDhavAnuM bhulAI gayuM hatuM. saMpUrNa maunavALI e ugra sAdhanA hatI. e sAdhanA ane AtmasaMzodhanamAMthI bhagavAna mahAvIrane kevaLajJAna prApta thayuM. te samaye brAhmaNe ema kahetA ke ame zreSTha chIe ane bIjAM badhAM amAre aMgaupAMga che; tyAre bhagavAne jaNAvyuM ke, "tamArAmAM je AtmA che te ja AtmA eka zudramAM che; kIDI-maMkaDImAM che; sarva jIvamAM che; tamane jema sukha priya ane duHkha apriya che, tema temane paNa sukha priya ane duHkha apriya che. kIDIne paNa taDake gamatuM nathI. nAnAmAM nAnuM jetu paNa jIvavAne cAhe che." bhagavAna mahAvIrane A pahele vicAra hate. tame bIjAne sukha Apaze te te pharIne aMte tamArI pAse ja Avaze, ane tame je bIjAne duHkha Apaze te te paNa pharIne aMte tamArI pAse ja Avaze. duniyA goLa che-sukha yA duHkharUpI tame choDeluM bANa, aMte duniyAnuM geLa cakkara lagAvIne chevaTe tamArI tarapha ja pAchuM pharaze e bhUlavuM na ghaTe. kAnamAM khIlA mAravA AvelA mAnavIne mATe paNa bhagavAna mahAvIre premanI lAgaNI batAvI hatI. gAMdhIjIne geDasee goLI mArI tyAre gAMdhIjI paNa moDhA mAMthI kaTu vacana na belatAM "he rAma' belelA. - jenA moDhAmAMthI gALa nIkaLe che e mahAvIrane ziSya 'banavAne lAyaka nathI. bhagavAna mahAvIranA upadezanI asara Aje paNa jagata upara che. gAMdhIjIe paNa e ja vAta nathI Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] cAra sAdhana kahI ke harijana paNa eka mAnavI che. jo tame tene taracheDaze te duzmana banIne e eka divasa tamAruM gaLuM kApaze. zrI keneDI Flower of humanity-mAnavatAnuM puSpa hatAM. temaNe kaheluM: "kALI prajA hoya ke dhoLI prajA; e to cAmaDIne bheda che. bAkI badhAnI aMdara ekasarakho AtmA beThe che." Ajane jamAne jarAka keIne UMce jue te tene pADI de che, ane pachI glAsa bharIne pANI pAya che. pahelAM mAre che, pachI enAM pUtaLAM banAvIne enI pUjA kare che. eka vAra eka bhAI dilhI gayA. e eka mitranI sAthe samAdhi-ghATa para gayA. tyAM e mitranI nAnI chokarIe jaNAvyuM ke A samAdhi nIce zuM dAvyuM che te tame jANe che? traNa vastuH satya, sAdAI ane ahiMsA. tenA para ApaNe bApujInI samAdhi banAvI che. ahIM AvI ke page paDIne kahe cheH "bApu, tamane ame pUjazuM, paNa maherabAnI karIne A traNamAMthI koIne bahAra nIkaLavA deze nahi." Ama Aje siddhAMtane bhUlIne mahApuruSane AgaLa karavAmAM Ave che, aparigrahane badale Aje vadhAremAM vadhAre parigraha bhege karavAmAM Ave che. ahiMsaka dezamAM Aje vadhAremAM vadhAre hiMsA thavA lAgI che. ApaNe mahApuruSonA vicArone bhUlI jaIe chIe. ThekaThekANe maMdire maLaze, pUjA vadhatI jAya che, paNa vicAre bhulAtA jAya che. bhagavAna mahAvIra mAnava hatA. AtmA hatA temAMthI e paramAtmA banyA. kaMkara paNa ema ghasAI ghasAIne chevaTa Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMta bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM? [ 97] goLa bane, te zaMkara bane che. sAdhanA karatAM karatAM mAnava keTalo UMce jaI zake che tenuM jIvaMta daSTAMta bhagavAna mahAvIra che. ahiMsA pachI, jagatakartA viSe prabhue kahyuM: "A duniyA mANase ja banAvI che. mAnavI je sAre bane te duniyA svarga jevI bane, ane mAnavI kharAba bane te duniyA naraka bane. AjanI lekazAhImAM jema dareka mAnavI, prayatna karIne, lAyakAta hoya te vaDe pradhAna banI zake che, tema adhyAtma kSetranI aMdara, dareka AtmAne AgaLa vadhavAne sarakho ja hakka che. tame paNa dhAre te mahAvIra banI zake che. dareka AtmAnI aMdara e bhagavAna beThele ja che; e aMdara rahelA bhagavAnane zodhavAnuM kAma manuSya karI zake che." . UbhuM thaI jA, pramAda choDa ane AtmAnI zodha kara" A temane bIje vicAra karmavAda upara ja jagata UbheluM che. mANasa je banavA cAhe te banI zake che. trIjo vicAra te anekAMtavAda-bhagavAna mahAvIranI e suMdaramAM suMdara zedha. dareka vastune judI judI daSTithI juo. ene aneka pAsAM hoya che. tene eka pratyakSa dAkhalo laIe. pahelA mALe caDIne ApaNe joIe te baMgalA ne mANase amuka ja dekhAya. bIjA mALa parathI, baMgalAnI pAchaLa zuM che te paNa dekhAya. trIjA mALa parathI, daranI nadInA pravAha paNa dekhAya. cethA mALa parathI AkhuM zahera dekhAya; paNa aspaSTa. Ama jema upara jAo, tema darzana badalAtuM jAya che paNa dareka dazya satya che. AnuM nAma anekAntavAda. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAra sAdhana [ 98] ApaNe ekabIjAne vakhoDIe te nahi cAle. darekamAM vakhANavA jevuM paNa kaMIka heAya che ja. ApaNe e jotAM zIkhavAnuM che. koI ghauM vINatuM hoya ane tene ApaNe pUchIe te kaheH "ghauM vINIe chIe. paNa nA, teo ghauM nahi paNa kAMkarA vINatA hoya che. A sApekSa bhASA ApaNe samajI levI ghaTe. tame TreinamAM beThA ho ane kahe ke carcageTa AvyuM-paNa carcageTa AvatuM nathI; mANase carcageTa Ave che. tame kaho cheH "A reDa narImAna poInTa jAya che." roDa narImAna peInTa nathI jatuM, paNa te reDa paranA mANase narImAna poInaTa tarapha jAya che. ApaNe ekabIjAnI A sApekSa bhASA jema samajIe chIe tema, dareka prasaMge samajavA prayatna karIe te duniyAmAMthI ghaNA jhaghaDA ochA thaI jAya. jevI daSTi hoya, tevI bhASA bane che. pUchavAmAM AvyuM pANIne glAsa kevo che?" te eka kahe ke glAsa adhe khAlI che; bIje kahe ke aradhe bharelo che. khAlI magaja vALAne e glAsa adhei khAlI lAge che; bharelA magaja vALAne e galAsa aradhe bharelo lAge che. je tame kahevA mAgo che, te ja ghaNIvAra sAme mANasa paNa kahevA mAgatA hoya che. mATe sAmAnuM sAMbhaLe. AvI samajaNamAMthI prema pedA thAya che. paNa Aje sau vAda para UbhelA che. samAjavAda, sAmyavAda, mUDIvAda, sattAvAda- Ama badhA alaga thaI rahyA che; bIjAne samajavA mAgatA nathI. paNa A badhuM tamAre takavAda ane bakavAda che. mAnava je anya mAnavInA bhAve ane dharmo na samajI zake, te bIjuM badhuM nakAmuM che. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMta bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM? [ 99 ] sAmAne samajavAnI koziza AjanA ApaNA mAMdhAtAe kare te taMga vAtAvaraNa ghaNuM ochuM thaI jAya. eTale Aje duniyAne AvA anekAMtavAdanI bahu jarUra che. AvI samajaNa Avaze te ja yuddha aTakaze zAMti sthapAze. eka vAra bApa-dIkaro laDI paDyA. dIkare kaheH "huM Aje tamArI sAthe nahi jamu" eTale pachI bApa pATala ne thALI laIne tenI pAse gayA. kahyuM: "tuM mArI sAthe nahi jame te kaMI nahi; huM tArI sAthe jamIza--ane jhaghaDe zamI gaye. jagatane vyavahAramAM ApaNe A lAvavAnuM che. Aje leke bIjAne mAravA zastro bhegAM karI rAkhe che, paNa e samajatA nathI ke huM bIjAne mAravA zastro bhegAM karIza te bIje paNa mane mAravA zastro bhegAM karaze. eTale, beu zastrono tyAga kare che? 'nyUyaeNkamAM eka vAra traNa mitro rAtre sinemA joIne AvyAH upara javuM hatuM. lIphaTa bagaDelI hatI. me mALe rahetA hatA, eTale rasto kADha. nakkI karyuM ke vArtA karatAM karatAM caDhIe. pahelA mitre eka vArtA kahI; 30 mALa gayA. bIjA mitre vArtA kahI ane dame mALe AvyA. trIjA mitre pitAnI vArtA eka ja vAkyamAM kahI dIdhI ke ApaNe upara te AvyA paNa blekanI cAvI ja nIce kAramAM rahI gaI che! Ama Aje bamba ane eMTamanI zodhamAM mAnavI 60 mALa caDhI gayo che. have tene lAgyuM, ke ahiMsArUpI * cAvI te huM nIce bhUlI gaye chuM A cAvI meLavavA mATe duniyAnI najara Aje bhArata tarapha maMDAI rahI che. sau bhArata tarapha AvI rahyA che. e loke ahIM AvI pahoMce Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 100 ] cAra sAdhana te pahelAM, ahiMsArUpI ApaNuM cAvI bhAratamAMthI guma na thAya te sAruM! jagatanI najara Aje jyAre bhAratanA ucca siddhAMte bhaNI vaLI rahI che, tyAre bhArata pite Aje bhautika vilAsanI pAchaLa jaI rahyuM che. kaeNncesanA adhivezana bharAya che ane mAMsAhAranAM raseDAM thavA lAgyAM che. jarAka te vicAra karo ke bhArata jevA dezamAM A zobhe? gAMdhIjInI koMgresa mATe A kalaMka nathI ? ApaNe bhautika rIte vicArIe te emAM kaMI nathI, ane AdhyAtmika rIte vicArIe te emAM ghaNuM badhuM che. Aje tamArAmAM kaLA, vijJAna sAyansa badhuM ja haze, paNa je mAnavatA nahi hoya, te e retI para UbhelA mahela jevuM banI raheze e yAda rAkhaje. Aje mahAvIra jayaMtIne maMgaLa dina che. te divase ApaNe pratijJA karIe ke mAre have mAnava banavuM che, tenA guNa gAvA che. bAho nahi, AMtarasamRddhithI samRddha thavuM che. eka sutAre lAkaDAne siMha banAvyuM. pinTare raMga pUryo. vaijJAnika tene jIvate karavA gaye. tyAM philesaphare kahyuM : UbhA rahe. tamArI A kaLA kevI rIte kAma kare che te jevA mATe te keka jIvate rahe joIe ne! mATe mane jhADa para caDI javA de." te upara caDI gaye. pachI te jIvatA banelA siMhe, pelA traNene mArI nAkhyA. philosophara pAse te amI hatuM; teNe te chAMTIne traNene pharI jIvatA karyA. Aje mAnavIe vijJAnanuM sarjana karyuM che, A sarjana ja Aje jANe mAnavInuM bhakSaNa karavA taiyAra thayuM che. ApaNe A na bhUlIe e jarUrI che. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddhAMta bhUlIne mAtra pUjA ja karatA rahIzuM [11] - mAnavIe navI sarjana karelI zakti mAnavInA ja visajananA kAryamAM na lAgI jAya te jovAnuM che! pote taiyAra karelo siMha, pitAne ja khAI na bese enuM dhyAna rAkhavAnuM che. bhagavAna mahAvIranA A vicAre mAtra jene ke hiMdustAnane ja upayogI che ema na mAnazo; sArAye vizvane tenI jarUra che. e vicArone prathama te jenee AcAramAM mUkIne dAkhalo besADe paDaze. duniyAmAM ekalA zabda kAma nathI lAgatA. e zabdanI pAchaLa arpaNanI, AcAranI bhAvanA joIe; te ja te asarakAraka nIvaDe che. Aje duniyAmAM dareka mANasa ema vicArate thaye che ke jagatanuM game te thAya, mAruM kalyANa thAya te basa. paNa e mANasa ema nathI vicArate ke duniyA ja je nahi hoya te enuM astitva kaI rIte raheze? mahApuruSonA AvA vicAro ane emaNe ApelI preraNA ApaNane kAma lAge che, eTale bhagavAna mahAvIranI jayaMtI paNa, AMtararASTrIya stara para ujavAya tema thavuM joIe. temanA vicAre sArI duniyAne, AjanA kaTekaTInA kALamAM khapa lAge tevA che. e sAMbhaLIne mANasane je dhyAnamAM Avaze ke pote khoTe raste che, te temAMthI pachI pAchA vaLata ene vAra nahi lAge. A mahattvanI vAte para ApaNe sau vicAra karIe. aparigraha-ahiMsAanekAMtavAda vagere bhagavAna mahAvIranA siddhAMtane AcaraNamAM mUkavA ApaNe keziza karIe. paise hoya te te paNa gya mArga vAparatAM zIkhe. jIvananI aMdara tyAga karatAM zIkhe. nakkI kare ke vadhAre Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [102] cAra sAdhata kapaDAM nahi kharIduM; rezama ke metI nahi pahe; keDalIvaranA bATalA nahi vAparuM ane jIvanane sAduM banAvIza. ane pachI, sAdAIthI bacAvelA e paisA, tamArA baMdhu mATe vAparatAM zIkho. . nadIne kinAre besIne eka kAMkaro pANImAM nAkhe che te tenuM kuMDALuM thatAM thatAM TheTha sAmA kAMThe pahoMce che. Aje ApaNe sau, copATInA A sAgarakinAre besI je saMka9pa karIzuM tenA taraMge duniyAnA sAmA kinArA sudhI pahoMcI jaze mATe ApaNe ApaNA ja jIvanathI sArI vastu enI zarUAta karIe. dhIme dhIme tene paDaghe sArA ye vizvamAM paDI zakaze. bhagavAna mahAvIranA nirvANane 2500 varSa thavAne have mAtra daza varSa ja bAkI rahyAM che. duniyAbharamAM e dina UjavAya te mATe ApaNe sau tana, mana dhanathI prayatna karIe; ApaNe mAnavajAtane UMcI lAvavA kaMIka balidAna ApIe, bhagavAna mahAvIranA vicAro mujaba, ApaNA jIvanane ghaDavA keziza karIe; tema ja AvA zubha vicAre ane kartavyathI, ApaNuM ane anya saunuM jIvana divya banAvIe. (24-4-64nI sAMje muMbaI nagarInA lAkha lAkha bhaktibharyA naranArIoe prabhu mahAvIranuM janmakalyANa sAgara kinAre ujavyuM, te samaye Apela pravacananI TUMkI smRti noMdha.). Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna AjanA ApaNA pravacanane viSaya che. AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna." vizvamAM pratyeka vastunuM AgavuM sthAna hoya che, te mAnavInuM sthAna kema na hoya? dareka jamAnAmAM mAnavInuM e sthAna hoya che ja. kAraNa ke mAnavIne sarvazreSTha ne udAtta gaNavAmAM AvyuM che. koI paNa e yuga na hoI zake ke jemAM mAnavInuM sthAna na hoya. paNa je dareka yugamAM mAnavInuM sthAna eka sarakhuM ja hoya te ApaNe A viSaya zA mATe rAkhe paDe? AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna eTale zuM? eTale ema lAge che ke tenuM mUlyAMkana badalAya che, badalAyAM che; enuM sthAna badalAyuM che. ane jyAre vastunuM Ama mUlyAMkana . badalAI jAya che, tyAre enI e ja vastu, keIkavAra sastI banI jAya che ane keIkavAra meMdI paNa banI jAya che. te AjanA yugamAM mAnavI kyAM che, mAnavInuM mUlyAMkana zuM che, tene vicAra ApaNe Aje karavAnuM che. ApaNe khUba zAMtithI vicAra karIzuM tyAre ja ApaNane khyAla Avaze ke Aje mAnavI kayAM, mAnavInuM sthAna zuM, ane mAnavInAM sAcAM mUlya zAM hoI zake ane atyAre zAM che? Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 104 ] cAra sAdhana Aje vijJAna eka khAju che; jJAna khIjI mAju che. vijJAna ane jJAnanI vacce mAnavI beThA che. vijJAna bhautikavAdanA AviSkAra karI rahyu che; jJAna AtmavAdane AviSkAra karI rahyuM che. e bannemAMthI mAnavIe peAtAne kaI bAju javuM che te pasaMda karavAnuM che. sAmAnya rIte pravAhI padArthanA eka niyama che ke e DhALa khAju ja vahI jatu hAya che! vijJAnanA AviSkArAe, vijJAnanA praaAbhanAe ane vijJAne ApelI vividha AkarSIka siddhioe mANasane eTale te khUMcyA che ke jyAre enI AgaLa AtmajJAnanI vAta karavAnA prasaMga Ave che tyAre tene te nirasa lAge che; lAMkhA gALAnI ceAjanA lAge che; kAraNa ke jJAnanA mAga caDhANanA che, ane vijJAnanA mAga upabhAganA che, DhALanA che. eTale thayuM zuM ? vijJAnanA padArtho, enI zeAdha ane enAM sAdhanA ApaNane vipulatAmAM maLavA lAgyAM. AthI ApaNe ema samajavA lAgyA ke ApaNe ApaNA bApadAdA karatAM AgaLa chIe, sukhI chIe. vaLI ApaNe ApaNA vaDavAo para yA paNa khAtA thai gayA ke emaNe bicArAee jagat kai joyuM nahi ! emanA ema cAlyA gayA ! e leAkA cUlA phUMkI phUMkIne herAna thai gayA. ApaNA jamAnA kevA ke svIca DhAkhIe ane rasADuM cAlu thAya! keTalI sarasa sagavaDa ! e leAkeA bApaDA pANI mATe kUve jai, taLAve jaI, pANI mAthe upADI lAvatAM. have te pANInI cakalI pheravA eTale pANI ja pANI! have kUve ane taLAve te maravA ke Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [ 105] taravA sAru ja mANasa jAya. are, e jamAne ke hato? vAsIdu vALI vALIne, gAra karI karIne, lIMpaNa karI karIne e DosA-DesIo thAkI jatAM. Aja to kevI cakacakATa lAdIo che? eka jhADu phero ke badhuM sApha ! ane have to jhADu paNa IlekTrikanAM! | A badhAthI Aje ApaNane ema lAge che ke ApaNe AgaLa chIe. keIkavAra ema paNa thAya ke arere, e lekee A yuga je heta ! A sarasa reDiye! Teliphona! AvI sarasa lAdI ane AvA sarasa adyatana prakAranAM sAdhane ! bicArA joyA vinA ja gayA? keTalAkane te emanI trIjI peDhInAM vaDIlo prAcIna yuganAM lAge che! e ajJAna yuganA mANase bApaDA kaMI na jANe. Ama Aje mANasanuM mana, mANasanI buddhi, mANasanA vicAro AkAra laI rahyA che ! mANasanA cittanI AsapAsa evA prakAranI AkRti sarjAI rahI che. mANasa hRdayathI ema mAnate thaye che ke jema jema vijJAnanAM sAdhana vadhaze, AviSkAra thaze tema tema te AgaLa vadheluM gaNAze. kaI paNa mANasa AvIne kaheH "vijJAna ApaNane AgaLa nathI lAvyuM?" te "hA" ja kahevI paDaze ane emAM sUra purAva paDaze ke AjanAM jevAM bhavya sarjane kayA yugamAM hatAM ? je mANase pragati karI na hatI te ApaNe ATalA badhAM AgaLa Avata kayAMthI ? - hajAro mAIlano paMtha, Aje plena dvArA kalAkamAM pAyuM che. vAta vAtamAM te kyAM kyAM pahoMcI javAya che! AnA karatAM vadhu bIjI pragati duniyAmAM kaI hoI zake? Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [106 ]. cAra sAdhana ghaNIvAra A dalIla sAme ApaNe mauna sevavuM paDe che. kAraNa ke e vAta sAcI che. gADAmAM besI vIsa mAIla javAnuM hoya te baLadiyA thAke, vacce gADuM choDavuM paDe, baLadane ghAsa ApavuM paDe; keTa-keTale prayatna kare tyAre vIsa mAIla javAya. paNa Aje have laMDana javuM hoya ke amerikA javuM hoya te paNa bahu vicAra kare paDatuM nathI. sau hasatAM hasatAM vidAya Ape che. A uparathI joI zakAya che ke ApaNI pragati, ApaNuM gati, ApaNuM jhaDapa khUba ja vadhI che ane hajI vadhI rahI che. ApaNuM mana e rIte taiyAra thaI rahyuM che. ApaNane sAce ja lAge che ke ApaNe AgaLa vadhelA mANasa chIe. paNa A badhAmAM mAnavInuM sthAna zuM che te zAMtithI vicAravuM paDaze. Aje yaMtra AgaLa vadhe che, paNa mANasa kayAM che? yaMtranAM mUlyo che tenA pramANamAM, mANasanAM mUlya ghaDyAM che ke vadhyAM che? kharuM kahuM? Aje mANasa sasto banyA che, mazIna meLuM banyuM che. mazInanI mahattA jeTalI paNa mANasanI mahattA rahI nathI. eTale ja Aje mANasa, mANasane sAdhanathI mApe che. mANasanuM mApa sadguNanI sAmagrIthI nathI thatuM paNa bAhya sAdhanAnI sAmagrIthI thAya che. AjanI jhaDapa ane veganI asara mANasanA jJAnataMtuo para ane vicAra para akalpanIya rIte thaI rahI che. svasthatAthI mANasa Aje jIvana ane jagata aMge vicArI ja zakatuM nathI. mANasanuM mUlya enA cAritrathI, enI sevAthI, enI udAratAthI, enA paropakArI svabhAvathI thavuM Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [ 107 ] joIe tene badale enA bAhya saMgrahathI ane sAdhanothI ja thavA lAgyuM che. eTale mANasa ke pavitra che te nahi, paNa e keTaluM raLe che, kamAya che, te ja mAtra jovAya che. A sAdhana, ekanI pAsethI laI le ane bIjAne Apo, eTale pahele mANasa gauNa banI gaye, ane jenI pAse sAdhana AvyuM te mukhya banI gaye. Ama sAdhano badalAtAM mANasa badalAya che. eTale ke jenI pAse vadhAre sAdhana te vadhAre AgaLa. A zarata-deDamAM sAdhavALe phAvI jAya che. Ama jiMdagI ja eka zarata banI gaI che ! havene mANasa kahe che. mANasanI sAme nahi, enA sAdhana sAme jue. mANasanuM cAritra, te kaheze, "bhale hoya." saMyama pALe che, te kaheze "ThIka cheH bhale, AdhyAtmika che. bIjuM zuM? e badhuM hovA chatAM enI pAse bIjuM zuM che? bIjuM eTale samajyA ne? paise, ane sAdhanene Dhagale! e hoya to kaheze "barAbara, eNe kharI kamANI karI che! A sAdhane gayAM te mANasa A ja gaye. mANasa pite jANe kaI ja nathI. .. Aje manamAM dAsatva AvyuM che. Aja sudhI mANasane AdhIna sAdhana hatAM; have mANasa sAdhanane AdhIna thaye che. ghoDA upara mANasa hatuM tene badale mANasa upara gheDe jAte hoya enA jevI Aje dazA che. jagatanI evI paristhiti che. eTale kharI rIte joze to jaNAze ke mANasa Aje sAdhane nIce dabAyele che, je svAmI hato te Aje anucara banyA che. A anucara kadAca bahAranI daSTie nahi dekhAya, paNa mAnasika daSTie anubhavI zakaze. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 108 cAra sAdhana A rIte mANasanuM mana dAsatva anubhave che, ane te cetananuM nahi paNa jaDa sAdhananuM. dAkhalA tarIke, tame gADI vasAvI. tame gADImAM beThA. e tamAruM sAdhana thayuM. eka ThekANethI bIje ThekANe javAmAM e madada kare che. dhAre ke e gADImAM besIne tame vyAkhyAna sAMbhaLavA Ave che, agara tame jaMgalamAM dhyAna dharavA jAo che, ke kyAMka svAdhyAya karavA jAo che, paNa mAne ke kaI divasa tamArI gADI bagaDI gaI te tame zuM kare che? kaheze ke Aje have vyAkhyAnamAM nathI javuM, kAraNa ke Aje gADI bagaDelI che. huM kahuM chuM ke bhAI, gADI bagaDI gaI che, paNa tuM ethI kema cAlatuM baMdha thaI gaye? A thaI jaDa sAdhananI cetanA uparanI asara. . ghaNA kahe che : "have amArAthI calAya-balAya nahi. ame te jarAya na cAlIe. gADI vinA bahAra javAvALA e ApaNe nahi." pachI e dhyAna, vyAkhyAna je kaMI karatAM hoya te bAjumAM rahe, gADI jyAre pAchI Ave, tyAre pravRtti cAlu thAya tyAM sudhI badhu baMdha. eTale mANasa kaMI nathI, gADI mukhya che. mANasanI mane bhUmikA upara, mANasanI mAnasika sthiti upara sAdhananI A kevI gherI asara che ! je mANasa ema mAnate hoya ke e svAdhIna che te te barAbara nathI. e te sAdhanane anucara che. A anucarapaNuM paNa dhIme dhIme enA lohImAM eTaluM badhuM UtaratuM jAya che ke bApa ene vArase dIkarAne dete jAya, ne dIkare enA dIkarAne dete jAya. ema karatAM kadAca eka divasa e paNa Ave ke, mANasane Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [ 109] thAya ke badhuM ja kAma sAdhano dvArA thAya che. te pachI mANasanI kismata zI ? gAya, bheMza ane bakarI dUdha Ape tyAM sudhI kAmanAM, pachI e katalakhAne jAya. mANasanI sevA karanArane chelle Ama kapAI maravuM paDe che! A rIte mANasanI svArthavRttio katalakhAnAM vadhAryA che. mANasane dUdhathI kAma che, gAyathI nahi. pahelAnA jamAnAmAM gAyane "mAtA" kahetA; dUdha e sAdhana hatuM. pazunI karuNA mukhya hatI. tyAre enA prANane vicAra hate. paNa Aje ? - Aje ene vicAra keNa kare che? mANasa kahe cheH "amane dUdha maLI gayuM. pachI e gAya gharaDI thAya, nakAmI thAya, kasAIkhAne jAya, khADAmAM paDe ke game tyAM jAya, emAM amane zuM ? AmAMthI chello vicAra evo kema na Ave ke bApa kAma kare, raLIne Ape ane mAtA gharanAM chokarAM ramADe tyAM sudhI DosADesI kAmanA, pachI e jAya vRddhagharamAM. vadhumAM Ajane adyatana yuvaka kahe che: "vRddho nirarthaka che. e loko kamAtA nathI. samAjane, dezane keIne ya lAbha ApatA nathI. evAone saMgraha zA mATe? emane ThekANe pADe. jagyAnI taMgI che. AvAone khaseDI jagyA kare." Aja yuropamAM "gharaDAMnAM ghare" vadhatAM jAya che. tyAMnA gharaDA-buDhA mANaso jyAre pravAse-dUra upara Ave che, tyAre te kahe cheH "vRddhAvasthA e bhAre mUMjhavaNane prazna che. e zA mATe? gharaDAM thayAM eTale karavuM zuM?" Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] cAra sAdhana gharaDAMone jotAM ApaNane dayA Ave. ghaLe vALa dekhAya tyArathI temanAmAM ciMtA UbhI thAya. pachI bApaDA davA lagADIne kALA vALa kare, karacaliye paDI gaI hoya te ene masAja karI sarakhI karAve ne haMmezA yuvAna dekhAvA prayatna kare. paNa kALane pravAha, dehane dharma ane iMdrimAM AvatuM parivartana kema rekAya? mANasa game eTale sAvadhAna rahIne prayatna kare te paNa dehanA upara kALanI asara thavAnI ja. prakRtine dharma prakRti cheDI de te pachI emAM prakRtipaNuM rahetuM nathI. prakRtine dharma e che ke dareka vastumAM palaTe lAve. lekhaMDa jevuM lekhaMDa ane sTIla jevuM sTIla paNa ghasAI jAya che. sTIlanAM yaMtrone paNa ghasAre lAge ja che ne. pacIsa varasa pachI e yaMtra paNa jUnuM banI jAya che. AvuM joradAra lekhaMDa paNa jo ghasAI jAya te mANasanA A dehane ghasAre na lAge? ' AvA ghasArA lAgelA gharaDA mANasane kyAM javuM? e have Aje kAma ApatuM nathI eTale ATalAM varSa kareluM enuM kAma paNa nakAmuM gayuM? enuM mUlya kaMI ja nahi? mAtra utpAdananuM ja mUlya? utpAdakanuM sthAna kaMI ja nahi? mANasa prApta kare tenuM ja sthAna; mANasanuM kaMI ja sthAna nahi?" have, prAcIna kALamAM zuM hatuM te juo * caitanya ane raghunAtha baMne mitro. maitrI evI ke jANe puSpa ane parAga. baMne samartha vidvAna. nyAyazAstranA pracaMDa jJAtA gaNAya. baMne keIkanuM kaMIka sarjana karatA ja heya. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [111] maLe tyAre jJAnagoSTi kare. ekane Teke, bIjAne upara caDhavAnI taka maLe. ekamAM rahelI bhUla bIje dUra kare ane pANInA saMge jema vastra svaccha thAya, tema mitranA saMge mitra zuddha thAya. mitra aisA kIjIe, je DhAla sarIkhA hoya, sukhameM piche paDa rahe, aura duHkhameM Age hAya." kSatriye DhAlane pAchaLa khabhe bAMdhe che. e sukhanA divasamAM pAchaLa paDI rahe che, paNa saMgrAmamAM ghA jhIlavA e. AgaLa Ave che. talavAranA jhATakA e jhIle che. mitro paNa evA hoya je sukhamAM pAchaLa hAya, paNa duHkhamAM AgaLa thAya. vipatti sahIne paNa mitrane madada kare. mitrane ardhamAge jatAM bacAve. AvA mitra maLavA Aje muzkela che. ene te zodhavA paDe che-jema ghara zeThe che, dhaMdhe zeThe che, tema mitra paNa hajAro mANasamAMthI zedhIne, cUMTIne meLavavuM paDe che. | samaya thaDe che. kAma ghaNuM che. mATe samayane sadupa ga thAya evo ja mitro tamArI AsapAsa hovA joIe. khAlI vAte kare, gAmanI niMdA kare, pattA kUTyA kare ane jyAMtyAM tamAre samaya bagADyA kare, evA mitro zA kAmanA? mANase A janma dvArA sAdhanA karavAnI che; abhyAsathI cittane keLavavAnuM che; yogathI mana, vacana ane kAyAne saMvAdamaya karavAnAM che; tatvajJAnathI A vivanI pelI pAra zuM che te jANavAnuM che, e saMketa meLavavAne che. AvuM badhuM karavAne badale, mAtra khAvA-pIvA-sUvA ane pharavAnI Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 112 ] cAra sAdhana ... ja vAtAmAM samaya jAya, te zu ucita che? ghaNAMya varSa A badhuM tame karyuM. have kaMTALA ya nathI AvatA ? je kayu te pacAsa varSa karo ke seA varSe karA, emAM navAI ane navInatA zI che? jIvanamAM Aje A punarAvana sivAya khIja che paNa zu? * eka mANasa pAse hajAranI neTa heAya te vadhArIne pAMca hajAranI kare. pachI pAMca lAkhanI kare, pAMca karoDanI kare, e kAgaLanI thappI karatA jAya, goThavatA jAya, malakAtA jAya ane saMgrahIne rAjI rAjI thatA jAya. paNa ethI enA AtmAmAM kayA guNanA vadhArA thayA ? A neTanI thappIe keI bIjA pAse jAya te e pujAya; pahele paDayA rahe. te vaLI trIjA pAse jAya te te pujAya, bIjAnA kAI bhAva paNa na pUche. Ama mANusa A yugamAM phUTabelanI jema kevA grAunDa para AvI gayA che! eka vAra tamArA svajanA ane mitrAne khabara paDe ke tamArI pAse kaMI rahyuM nathI, pachI juo ke keTalA tamArI khabara levA Ave che, keTalA tamArI paDakhe bese che ane keTalA tamane cA pAya che. tyAre ja tamane lAgaze ke je mUlya ane mAna hatuM te tamAruM' nahi paNa tamArI pAse je pelI jaDa vastuonA DhagaleA hate!-sa'ahu hatA tenuM hatuM. paNa AdhyAtmikatAmAM AvuM nathI. tyAM vastunI nahi, paNa AtmAnI ane AtmAnA guNAnI kiMmata haiAya che. tyAM vastu gauNa che, ane tethI ja caitanya ane raghunI maitrI jovA jevI che. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [113] cata eka apUrva graMthanuM sarjana karyuM. raghue paNa ati zrama laI eka mahAgraMthanuM sarjana karyuM hatuM. citanyane graMtha, raghue joyo ane ene manamAM ne manamAM thayuM. AvA suMdara graMtha AgaLa mAre graMtha kema TakavAne? mArA pustakane te kaI have sparza paNa nahi kare. mAre zrama pANImAM gaye. raghune cahere have phiko paDI gayuM che. caitanya ene pUchayuM: "mitra, zuM che? mukha upara viSAdanI chAyA kema?" raghue kahyuM: "mitra, tAruM sajana joI mAruM mastaka namI jAya che. paNa mane thAya che ke mAre zrama vyartha ga. ApaNe baMne eka ja viSaya para lakhyuM che, paNa tArI maulikatA adbhuta che." Ama eNe caitanyanI pUrepUrI prazaMsA karI. eka vAra pUnamanI rAtre baMne mitre naukAvihAra karI rahyA che. naukA saritAne jaLa para ramatI ramatI jaLanI madhyamAM AvI. citaje be hAthathI kaMI lIdhuM ane jaLamAM padharAvI dIdhuM. raghue pUchayuM: "mitra, mitra, A zuM karyuM? caitanya caMdrikA jevuM smita karI kahyuM: "e te mArA mitranA graMtharUpI candrane mAre graMtharUpI rAhu gaLI jato hatuM, tene jaLamAM padharAvyuM." - raghune tammara AvI gayAM. "mitra, te A zuM karyuM? AvuM apUrva jana teM A jaLamAM padharAvyuM? je pustaka tArI kItine amara banAvata, tene te Ama sahajatAthI jaLacaraNa karyuM?" catanya kaheH "raghu! mANasanI kiMmata che; kIti enI AgaLa gauNa che. mArA mitranI prasannatA AgaLa badhuM ja Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 114] cAra sAdhana nahivat che. mANasanA mUlya AgaLa kIti ne nAmanAnuM mUlya zuM che? tAruM sarjana e mAruM sarjana che ne? tArI bAra bAra varSanI mahenatane mAruM mana AdarathI jue che." vicAre, tamAre ya mitra to che ne? paNa tamAre mATe A keI tyAga ke bhoga ApavA taiyAra che? tamArI muzkelInA samaye tamArI paDakhe UbhAM rahenArAM keTalAM? : tamArA mitre te evA ke sAthe besIne tamArA guNa gAya ane pAchaLathI niMdA kare. kAraNa ke emanA manamAM tamArA vyaktitvanI chApa karatAM tamAre dhananI chApa vadhAre che. eTale dhanane salAma kare ane tamArI niMdA kare. mATe evA mitrothI se jojana dUra ja raheje. ' vastune ApaNe kaI rIte joIe chIe e para ghaNIvAra vastunI oLakhano AdhAra rahe che. e ja rIte vastune kayA sAdhanathI joIe chIe te para paNa vastunI kiMmata samajavAne AdhAra rahe che. kALA cazamAM caDhAvIne jozo te pILI ane dhaLI vastu paNa zyAma dekhAze. kAraNa ke kAcane kALo raMga vastu upara raMgane Aropa kare che, eTale vastune jovAmAM yaMgya sAdhana joIe. vastune enA mULa rUpe oLakha Ape evuM e sAdhana hoya te vastunI viziSTatAne ApaNane khyAla Ave. e ja rIte, AtmAne oLakhavA mATe paNa A AMkha kAma lAge te karatAM divya AMkha aneka gaNI vadhAre kAma lAge. zarIranI AMkha eTale bhautikatAne jenArI AMkha. e sthala AMkha sthUla vastune jovAnI. jIvananI parama sUkSma evI cetanAnuM darzana e kema karI zake? ane mAnavajIvana e kaMI mAtra hAlatuM cAlatuM pUtaLuM ke yaMtra Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [ 115 ] nathI. e te che cetanAnA dhabakAra, AtmAne ane kama sattAne AviSkAra ! ApaNA dehanA kendramAM cetanA che, AtmA che. ene eLakhavA divya nayana joie. e nya nayananI prApti sAthe ja vizvanuM darzIna palaTAI jaze. pachI tamane dareka vastunI pAchaLa rahela zreSTha vastunu darzana thaze. pachI strI eTale vilAsa ane vikAranu sAdhana nahi, paNu kAmaLa ane bhaktibharyo samaNunA vicArAne jIvanamAM sakrAnta karanAra preraNAmUrti dekhAze; puruSa eTale pese pedA karI upabheAganAM sAdhanA pUrAM pADanAra eka mAtra yaMtra nahi, paNa puruSArtha, dhaiya ane jIvanasaMgrAmamAM himmata ApI AgaLa vadhAranAra jIvanasAthI dekhAze, pachI saMsAra, mAtra artha ane kAmanA akhADA na khanatAM, jIvana-- seApAna caDhavA mATe dhamaya sasAranA atha ane kAma e nisaraNInAM pagathiyA jevAM lAgaze. tame sau ema te nathI mAnatA ne ke taravAnuM kAma tA sAdhuonu', amAre teA game tema jIvavAnuM kAraNa ke ame te saMsAramAM beThA chIe. A sRSTi kharAbara nathI. saMsArane tame ATalI nIcI kakSAe na mUkeA. A teA ka bhUmi che; re, dhama bhUmi che. emAM tamAre prayatna karI AgaLa AvavAnu` che. jema kIcaDamAMthI kamaLa upara Ave che tema, tamAre Asakti ane rAgadveSamAMthI upara AvI, paMkajanI jema addhara rahevAnu che. A saMsAramAMthI tame UMcAmAM UMcI vastu pAmavAnA che. ahIM prApta na thaI zake evI vastu eke ya nathI, kAraNa ke mekSa jevI parama dula bha vastu paNa A jIvana dvArA ja siddha thai zake che. tame rAja pAMca miniTa paNa besIne vicAra kare che ke ApaNe kacAMthI AvyA chIe, kayAM javAnA chIe Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [116 ]. cAra sAdhana ane jatI vakhate zuM laI javAnA chIe? pati ane patnI, pitA ne putra, mAtA ane dIkarI, mitra ane sAthI-bhegA thaI kadI evo vicAra kare che ke ApaNe ahIM kema bhegA thaI gayA ane ahIMthI chUTA paDyA pachI kyAM bhegA thaIzuM ? bahAragAma, AgaLa-pAchaLa javAnA che to kyAM maLaze tenI goThavaNa kare che ne ? kalakattA javAnA che te nakkI kare che ne ke huM kenIMga sTrITamAM UtarIza tame herisana reDa upara Utaraze, paNa ApaNe amuka ThekANe, amuka divase jarUra maLIzuM. AvI kaI goThavaNe, ahIM pachInA janma mATe karI che kharI? tame pUchaze ke te zakya che? huM kahuM chuM ke hA, te zakya che ja. sArI karaNa karIe, samAnabhAva keLavIe to bhagavAna mahAvIra ane zrI gautamanI jema, nema ane rAjulanI jema, keTalAya bha sudhI ekabIjAnA saMparkamAM rahI aMte mukti pAmI zakAya. karmanA kacarAne dUra karI nirmaLa banIne zAzvata mitrImAM goThavAI javAya che. A to amaratAne mArga che. ahIM daTAI javAnuM nathI; enAthI upara javAnuM che. keTalAka dharmo ema mAne che ke kayAmatanA divasa sudhI kabaramAM daTAI rahevuM paDe che. A kevo ajJAnabharyo vicAra che! caitanya jevA caitanyane, lAkho varSa sudhI kabaramAM daTAI rahevAnI vAta kare che! ApaNe tyAM to deha paDe ane DaoNkaTara AvIne zarIra tapAse te pahelAM te caitanyane pravAsa cAlu thaI gayuM hoya che. ahIM caitanya nitya navIna pravAsI che. ApaNe kahIe chIe ke AtmA marate nathI; mare che te deha che. kabaramAM zarIra daTAya, AtmAne keNa dATI zake? dhULanI zI tAkAta che ke AtmAne dATI zake ? mATImAMthI banelo ane dhULamAM maLI javAne te AtmA nahi paNa deha che. dehane AtmA mAnI besavuM e Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [117] kevI bhUla che! deha te nIce rahenAra vastu che, jyAre AtmA te upara janAra caitanya che. ekane mArga agAmI che; bIjAne mArga UrdhvagAmI che. Ten Commandments e tattvajJAna nahi paNa mAtra nItisUtra che. tyAM AtmAne paramAtmA banAvavAnI ke citanyanA UdhvIkaraNanI kaI vAta nathI. ApaNe A be vaccenuM aMtara samajavA jevuM che. tatvajJAna ane nItisUtra vacce ghaNuM aMtara che. tattvajJAnamAM AtmA ane mekSa badhuM Ave, jyAre nItimAM mAtra A leka ane teno vyavahAra ja Ave. hA, A vyavahAra zuddha banAvavAnI jarUra che ja; paNa tyAM ApaNe aTakavAnuM nathI, AgaLa vadhavAnuM che. jIva ane jagatanA sUkSma saMbaMdhane jANavAno che ane jagatamAM rahevA chatAM, jIvanane alipta rAkhavAnuM che. naukA te tame joI che ne? e pANI vacce ane pANInI aMdara rahevA chatAM pitAnI aMdara pANIne AvavA nathI detI. saritA ane sAgarane e tarI jAya che; aMdara besanArane sAme pAra utArI jAya che. tema, je tattvajJAnanAM divyanayana maLe te saMsAramAM rahevA chatAM tame tarI jAo ane saMsArane saMsAranA mULa svarUpe joI emAMthI choDavA lAyaka, jANavA lAyaka ane AcaravA lAyaka-A traNe vAtanuM rahasya samajIne jIvana jIvI zake. - A divya nayanane prakAza maLatAM, pachI maraNa paNa bhayajanaka ke zekajanaka nahi lAge. tamane ema ja lAgaze ke A to mAtra eka pravAsa che-cirapravAsa che. - mRtyu mATe ravIndranAthe eka suMdara ane madhura kalpanA ApI che. eka mA potAnA bALakane dhavarAvatI hoya che. jamaNA thAnamAM dUdha ochuM thatAM, tene e tyAMthI upADI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [118] cAra sAdhana le che ane bALaka raDavA maMDI paDe che. hAtha-paga pachADe che. tyAM te mA ene pitAnA DAbA thAna para mUkI de che. dUdha maLatAM bALaka cUpa thaI jAya che, rAjI rAjI thaI jAya che. vadhAre dUdha prApta kare che. tevI ja rIte, mANasa paNa ajJAna che. mRtyu vakhate e raDe che. je enI pAse sukRta hoya te e tyAMthI ucca gatie ja javAne. kALa kahe che ke tuM kyAM marI jAya che! tAruM zarIra have kAma karatuM nathI eTale ene badalavAnI mAtra jarUra che. tArA kAna sAMbhaLatA nathI eTale tAre sAMbhaLavA mATe yaMtranI madada levI paDe che. tArI AMkha jetI nathI eTale jevA mATe tAre kAca caDhAvavA paDe che. dAMta paDI gayA che. eTale tAre cAvavA mATe ekaThAM caDhAvIne cAvavuM paDe che. te UbhuM thaI zakatuM nathI eTale tAre Teke le paDe che. te cAla tAruM zarIra jIrNa thayuM che, te ene badalI nAkhIe. kALanI A vAta, mANasa samajatA nathI ane rovA bese che. kharI rIte te mRtyu eTale eka nIrasa sthAnane cheDI, sarasa sthAnamAM javAnuM. eka evuM gharaDuM mANasa hoya ke jenI sAme keI na jue, paNa marIne e bALaka thaI avatare eTale sau ene ramADavA doDe, upADI upADIne bacIo kare. AmAM zuM AtmA badalAya che? nA, mAtra zarIra badalAyuM che. eTale te ApaNuM jJAna mANasa maratAM e "pAcho" thaye ema kahe che. maryo nahi paNa "pAcho" che. eTale ke, pAcho thaI gaye, pAche janmI gaye. A vAta je samajAI jAya te pachI maraNanI bhIti rahe? Aje maraNathI leke ATalA phaphaDe che te pachI phaphaDe? A vicAra ane nirbhayatA, daza lAkha rUpiyA kharce ya nahi maLe. maLe mAtra divya nayanathI. A vAta aMdarathI AvavI joIe Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna [118] kaLI khIlIne kamaLa bane tema tamArA aMtaramAM ja A vicAra pUrNa rIte khIlavo joIe. pachI tamane tamAruM jIvana keI juduM ja, rasabharapUra banI gayeluM jaNAze. A vicArane sthAyI ane daDha banAvavA mATe mANase samaye samaye vicAratA rahevuM joIe ke, huM keNa chuM ? mAruM ahIM zuM sthAna che? ane huM kayAM javAne chuM ? A vicAranI satatadhArAthI ApaNe A baddha vartulathI para jaI zakIzuM-rUpa ane raMgamAM, nAma ane AkAramAM aTavAI na jatAM, tenI pelI pAra jaI zakIzuM. mANasa jema bagIcAmAM jaI havAphera karI Ave tema, ApaNe paNa caitanyanA sAmrAjyamAM viharI, ApaNAM mana ane magajane havAphera karAvI zakIzuM. mANasa e mAtra A zarIra ja nahi, paNa bIjuM paNa kaMIke che. je A "kaMIka che te A tanamAM chupAyeluM che. te bahAra kyAre Ave ? enA paranuM DhAMkaNa khase te ne ? zIzImAM attara bharyuM hoya paNa upara sakhata bUca heya te aMdaranI suvAsa bahAra kema prasare? e DhAMkaNa UghaDatAM ja jema havAmAM saurabhanI mAdakatA chavAI jAya che, tema cetana paNa A AkAranI duniyAmAMthI bahAra nIkaLI nirAkAramAM vihare, te ene ya ghaDIbhara apUrvanI anubhUti thAya. mANasane A apUrvanI anubhUti na thAya ane mAtra yaMtravAdanA vAtAvaraNamAM ja e jIvyA kare to jate divase evuM paNa bane ke mANasa yaMtrane upaga kare che tene badale yaMtra, mANasane upayoga karatuM thaI jAya. - buniyAdI vicAradhArA paNa have A ja kahe che ne ke sAdhanane tame AdhIna na bane paNa sAdhanane tamAre AdhIna Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 120 ] cAra sAdhana rAkhe. eTale ke, sAdhanathI kAma le, paNa sAdhananI gerahAjarImAM tame paravaza ke nirmAlya na bano. sAdhana, mANasa mATe heya. mANasa, sAdhana mATe na hoya. vastuo mANasanI AsapAsa cakkara lagAve tene badale mANasa vastuonI AsapAsa cakkara lagAve te vastunuM mUlya vadhI jAya ane mANasanI kiMmata kaMI ja na rahe. A rIte sAdhana ane sAdhakane viveka jIvanamAM AvatAM, sAdhana mATe Aje gharagharamAM je jhaMghaDA thAya che, je manaduHkha thAya che te nahi thAya. kAraNa ke sAdhakane viveka, sAdhana mATe bAjhatAM ene aTakAvaze. A vivekabhAva gharamAM jAgaze te gharamAM kalahane badale zAnti prasaraze, dezamAM A bhAva prasaraze te dezamAM AntaradveSa ane jhaghaDAne badale prema ane zAMti phelAze, vizvamAM A vicAradhArA vahetI thaze te A vizvayuddha ane aNubombane badale, vizvamaitrI ene vizvazAnti AvIne vasaze. tamane kadAca thaze ke A medAnamAM beThelA dazabAra hajAra mANasonA zravaNathI kAMI thoDI ja vizvazAnti AvI javAnI che? ane jagatanA pravAha palaTAvAnA che? . paNa mAre namra abhiprAya e che ke ahIM beThelAM bhAIbahene A vicArane pUrA cintanathI samajI jIvanamAM utAraze to enI asara AkhA ghara para thaze tamArA gharanuM vAtAvaraNa AthI sAruM thaze te AvatI kAle enuM anukaraNa tamArA paDozI karaze. paDozInI asara AkhA samAja para thaze. pachI samAjanI asara deza para ane Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA yugamAM mAnavInuM sthAna ( 121] dezanI asara AkhA vizva para thaze. alabatta, Ama sArA vicArone prasaratA samaya jarUra lAge che, paNa e vicArane prAraMbha karanAramAM zraddhA hoya to e prasaryA vinA rahete ja nathI. Aje jagata para je sArA vicAro che tenI zarUAta paNa ekAda vyaktithI ja thaI haze ne? pachI e vyaktinA vicAra samaSTimAM saMkAnta thayA ane te Aje jagatanI mUDI banIne rahyA. tema ApaNe paNa, A vicArane amalamAM mUkavAna ane AtmasAta karavAne pUrNa zraddhAthI prayatna karIzuM te enuM zubha pariNAma paNa jarUra Avaze ja. - A pravacanamAM vyakta thayelA vicAre, jIvanamAM UtaryA pachI mANasa sAdhanane anucara nahi hoya paNa svAmI haze. tyAre mANasa dehane ja sarvasva nahi mAnatA hoya paNa AtmasattAne anubhava karate haze. e maraNathI Darate pharato nahi heya paNa mRtyune ekamAtra dIrgha pravAsa mAnate haze ane e pravAsamAM kAma lAge tevA bhavanA bhAtAne sAthe levAnI taiyArI A janmamAM karate haze. AvA mAnavInuM sthAna koI paNa yugamAM apUrva ja haze. evuM sthAna mAnavIne maLe e zubhecchA. K18 Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te ja sAce sAdhu AtmAne jagADanAra guru kevA hovA joIe? je gurune samagra jIvana samarpaNa karavAnuM che-AtmasamarpaNa karavAnuM che, te guru kevA hovA joIe? naukAne sAme pAra laI javAmAM jema nAvika mukhya kAraNa che, tema saMsArasAgara pAra karavAmAM guru mukhya AdhAra che. guruo jagatamAM be prakAranA hoya che guravo bahavaH santi ziSyadravyApahArakAH / . guravo viralAH santi ziSyacittopakArakAH / / keTalAka guruo evA hoya che ke je pitAnA mATe, pitAnA nAma mATe, pitAnI jarUriyAto mATe ziSya pAse, bhaktavarga pAse dhana kharcAvatA hoya che. AvA guruo te jagatamAM ghaNA maLaze, paNa ziSyanA cittane, ziSyanA aMtarAtmAne upakAra karanArA, ziSyavane Atmahitane lakSamAM rAkhI vartanArA gurue ghaNu ochA maLaze. Ama guru guru vacce jabaruM aMtara che. eka, ziSyanA vittane haraNa kare che, bIje, ziSyanA cittane upakAra kare Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te sAco sAdhu [ 123 ] che. ziSyanA cittane upakAra koNa kare? jene parigrahanuM baMdhana na hoya, parigrahane mAthe bhAra na hoya te. nAva tare kyAre? jyAre temAM vadhAre paDato bhAra na hoya tyAre. eNraplenamAM paNa vadhAre paDate bhAra hoya te jiMdagI salAmata rahetI nathI. AthI tela vagere badhuM javuM paDe che. vadhAre paDato bhAra hoya te na le, kAraNa ke addhara AkAzamAM javAnuM che te eraplena calAvanAra sArI rIte jANe che. eNraplena calAvavuM haju saheluM che, paNa saMsArasAgarane pele pAra laI javA mATenI nAva calAvavI agharI che. emAM to ochAmAM ocho bhAra joIe. nAva calAvanAra kaptAna paNa kuzaLa hovo joIe. kaptAna asAvadhAna hoya ane bhAra vadhu paDatuM hoya te naukA salAmata rahetI nathI, mATe guru evA hovA joIe, je ziSyonA cittanA bhalAnI kAmanA karatA hoya. evA guruthI ziSya kadI paNa adharma na pAme. ziSya levA mATe vAraMvAra Agraha kare paNa guru nA kahe. lAkho rUpiyA gurunA caraNe dharI de paNa gurune tenI paDI na hoya. . paNa AjanI paristhiti kaMIka judI che. - eka zaheramAM eka bahurUpI Avela. eka divasa teNe sAdhune veza lIdhe, ne eka karoDapatine tyAM gaye. zeThe besavA vinati karI. e caTAI upara beThe. saMsAranI asAratAne ane dehanI kSaNabhaMguratAne eNe sacoTa upadeza Ave ane pachI kahyuM ke tame vRddha thayA che. khAnAra ke. nathI. maLelI lakSmIno sadupayoga karo. upadeza sAMbhaLI tyAM hatA te badhAnAM dila pIgaLI gayAM ane kahevA lAgyA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 124 ] cAra sAdhana ke, Ape upadeza ApI amArA para mahAna upakAra karyAM. zeThANIe aMdara jaI, kabATa khAlI, seAnAmaheArathI bharelA thALa sAdhu sAme dharyo, ane kahyuM: Ape amArA upara mahAna upakAra karI amane lakSmInI caMcaLatA samajAvI. Apa A grahaNa karI amane AzIrvAda Ape.' paNa A sAdhuvezadhArI bahurUpI tene Thokare mArI cAlatA thayA. zeThane sAdhu pratye mAna utpanna thayuM. A rIte gAmamAM eka mahinA rahIne judA judA veza eNe bhajavyA ane mahinA bAda zeTha pAse AvIne zIkha mAgI. zeThe kahyuM: tamAruM mehuM ane amAre tyAM Avela sAdhunuM mADhuM sarakhuM lAge che. bahurUpIe kahyu: ApanI vAta sAcI che. te sAdhu te huM ja hatA. te zeThe kahyuM: te vakhate seAnAmaheArathI bharelA thALa lIdhe hAta te| A bhIkha na mAgavI paData. bahurUpIe kahyuM': huM bahurUpI chuM. meM te vakhate sAdhune veza lIdhA hatA. je veza lIdhe tenu gaurava sAcavavuM e vivekInu kanya che. aharUpI paNa samaje che ke, sAdhu eTale taddana nispRhI. te peAtAnA vezane vaphAdAra rahe che. upara Apela leAkamAM paNa guru kevA heAvA joie te samajAvyu` che. gurupadanu varNana karatAM kahyu che ke: tRNapare khaMDa chaDIne, cakravartI paNa variyA; e cAritra akSaya sukha kAraNu, e me... cittamAM dhariyA. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te sAce sAdhu [25] tyAgI evA bhAvathI raMgAyela hoya te ja tamArA para amArA tyAganI asara paDe, paNa amane je tamArA vaibhavane, tamArI saMpattine rAga hoya, te tamane tyAgamArga kevI rIte samajAvI zakAya? tyAga upara rAga karAvavA mATe sAdhunA jIvanamAM pUrNa tyAga have joIe. sAdhu eTale jagatane tAraNahAra. tame ema mAne ke amArA parigrahane-amArA vadhI gayelA parigrahanA vALane utAranAra te sAdhu? vALa vadhI jAya te kaDhAve che, nakha vadhI jAya te paNa kaDhAve che, na kaDhAve te temAM mela bharAya, melamAM jatuo paNa hoya te jamatI vakhate peTamAM jAya ane mAMdA paDAya. AthI nakha UtarAvavA ja joIe. tevI rIte parigraha bhego thAya ane tene na utAre te eka divasa AkhAne AkhA cAlyA javAno prasaMga Ave. - sAdhunA upAsaka evA gRhastha pAse ahiMsAne AkAra ApavA ochAmAM ochA A be niyama te hevA joIe? (1) svadArAsaMtoSa ane (2) parigraha parimANa jagatanI jeTalI strIo che. tene mAtA tathA bahenanI daSTithI ja. jenAmAM A daSTi nathI tenuM jagatamAM kaI sthAna nathI. tevI ja rIte parigrahanuM parimANa na kare te jevI rIte rambaranA phugAmAM bahu pavana bharavAmAM Ave ane moTo thatA thata chevaTa phUTI jAya, tevI ja dazA parigraha parimANa na karanAranI thAya che. uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che ke - . jahA lAho tahA loho lAhA loho pavaDhai ! jema jema lAbha thatuM jAya, tema tema lebha vadhe che. lAbhathI lebhanI abhivRddhi thAya che. kapila be mAsA sonuM Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levA rAjA vicAra karavA bAI A navagaDA [ 126 ] cAra sAdhana levA rAjA pAse gaye, rAjAe tene IcchA mujaba mAgavA kahyuM. kapila vicAra karavA lAgyA. AkhuM ya rAjya mAgatAM paNa ene tRpti na thatI dekhAI. Akhare tRSNAne aMta nathI ema samajI vairAgya pAme. parigraha e navagraho karatAM judI kaTine dazame graha che. e saune duHkha Ape. zanIzvaranI panotImAMthI te sADAsAta varase paNa chuTAye, paNa A parigrahanI panotImAMthI te AkhI jiMdagIne aMte paNa na chuTAya. ahIM AvanAra dareke parigraha parimANa karavuM joIe. e karavAno nirNaya kare te jIvana haLavuM banI jAya. parigraha vadhe te AtmAmAM kacare vadhe che. mahApuruSoe jIvana zAMtithI pasAra karavA mATe A badhA mArgo batAvyA che. parigrahanI mUcha keTaluM nukasAna kare che te mATe eka tAjo ja dAkhalo ApuM. kALA bajAranI kamANI karIne eka zeThe rUpiyA bhegA karyA. bApa dIkarAthI chAnA bhegA kare ane dIkaro bApathI chAnA bhegA kare, AvI rIte bane ya judI judI ramata AdarI. paiso mana judA pADe che ja. parigrahanI mUrchA na UtarI hoya te A sAdhuonI tyAga avasthAmAM paNa mana bagaDe. jJAnIo eka prazna pUche cheH narakanAM baMdhane baMdhAvanAra keNa? te ke mana. prasannacaMdra rAjarSi tapasvI che, tyAgI che, paNa be rAjasevakenI vAta sAMbhaLI mana bagaDayuM. manathI yuddha caDyA ane sAtamI narakanA daLiyA bAMdhyAM. paNa e te jJAnI hatA, jarIvAramAM samajI gayA. manane ThekANe lAvyA, Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te sAce sAdhu [ 127 ] ane phUMka mAratAM leATa UDI jAya, tema kanA daLiyAne uDADI mUkIne jJAnanI prApti karI. A khAju dIkarAe kALAM majAranuM dhana sAcavavA nAnI tijorI rAkhI, Ape meATI tijorI rAkhI. dIkarA na hAya tyAre pelI noTo kADhI khApa ekalA traNe ane manamAM malakAya, dravya evI vastu che ke je sAthe AvavAnuM nathI, AvyA tyAre lAvyA nathI, chatAM vacagALAmAM mANasane nacAvI mAre che. anAdikALanI mUrchA AtmAne rakhaDAvI mAre che, te mUrchAne teADavA mATe vastutattva sAMbhaLI, vicArI hRdayamAM utAravAnuM che. dIkarAthI bApe pAMca lAkha rUpiyA khAnagImAM bhegA karela. tijorI mATI hatI. temAM besI e gaNatA hatA. teTalAmAM dIkarAne AvatA joyA. eTale bApa tijorImAM pesI gayA, aMdara saMtAI gayA. tijorInuM bAraNuM adha thaI gayuM. tijorIne khAlavAnA hAthA bahAra hAya che. dIkaro AraDAmAM AvI, bApa nathI ema mAnIne cAlyA jAya che. khApa aMdara mUMjhAya che, havA AvatI nathI, ghaNI lAtA mAre che paNa tinnerI UghaDatI nathI. adara nATo ghaNI paDI che, paNa AvI dazA thAya tyAre neATe zu kAma Ave? aMdara beThA beThA rakhAya che, tenI khabara kADhanAruM' tyAM kAI nathI. mahApuruSA kahe che : 'dhana kAIka vAra tanane mAre ' khApa tijorImAM beThA che, bahAra nIkaLavuM che, paNa khAraNu baMdha thaI gayuM che. havA maLatI nathI eTale TaLavaLI Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [128] cAra sAdhana TaLavaLIne marI jAya che. traNa divasa sudhI putra ane - svajanee tapAsa karI paNa patto na lAge. pachI tijorImAM keTaluM dhana che te jovA mATe khelI te aMdarathI kehavAI gayele bApa nIkaLe! | lakSamI kevI dazA kare che te juo ! ghaNuM te lakSmI mATe jamyA ane lakSmI mATe maravAnA! rUpiyA khAtara janma ane rUpiyA khAtara mAre evA te ghaNA ya maLavAnA. paNa AtmA khAtara jame ane AtmA khAtara mAre tevA te virala ja hoya che. guru evA joIe je ziSyanA hitane upadeza Ape. parigraha AdinA saMgathI choDAve. paNa guruo ja je ghatene potAnA jIvanamAM AcaratAM na hoya, ane pite parigrahamAM DUbelA hoya te temanA upadezanI dhArI asara thatI thatI. ratnAkarapacIzIne kartA ratnAkarasUrijI mahArAja suMdara upadezaka hatA. temaNe eka caMdare rAkhele, caMdaravAmAM metI maDhelAM. zrAvakone vyAkhyAnamAM parigrahanA anartho samajAve ane pUche keH "samajyA?" te vakhate eka rU nAmane zrAvaka hatuM, te heziyAra ane gaMbhIra hatuM. te kahe, "sAheba nathI samajyA!" A vAkya dviarthI che. jema sAmAna upADanAra kaheH "zeTha majUra ! zeTha majUra !" ratnAkarasUrijI mahArAja judI judI rIte parigraha aMgenuM varNana kare che. paNa pelA kahe che ke "sAheba hajI nathI samajyA." ratnAkarasUri mahArAja vicAra kare che. vicAra karatAM temane samajAya che ke, jyAM sudhI mane A khetInI mamatA che tyAM sudhI game teTalo upadeza ApuM tenI asara Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te ja sAceA sAdhu [ 129 ] thavAnI ja nahi. eTale temaNe metIne vATIne phekI dIdhAM. bIje divase hRdayanI vizuddhithI sudara upadeza ApyA tyAre zrAvaka kahe ke, * sAheba have samajyA. " , amArA manamAMthI parigraha nIkaLye, saMsAranI vastune vAsI nAkhI, have manamAM ane tanamAM parigrahanI mamatA zI! AvatI kAlanA vicAra amAre zA mATe karavAnA haiAya ? aDhAra pApasthAnaka khamAvI 'egeAha nathiM me keAI, nAhumannassa kassaI"nuM ciMtana karanArA teo hameza ema vicAre ke, jagatanA A badhA paulika sabadhA paranA che, AtmAnA nathI. te mATe ja kahyuM che: kukSIsa khala munivara bhAkhyA ! sikaMdara hiMdu upara vijaya meLavI pAchA pharatAM peAtAnA mANasAne sAcA sAdhunI zeAdha mATe meAkale che. sikaMdaranA mANasA eka sAdhu pAse Ave che ane kahe che ke, Apane sikaMdara khAlAve che. sAdhu kahe che: sikaMdara kANu ? sipAhIH amArA bAdazAha. sAdhuH je teNe iMdriyAne jItI hAya teA e sAce rAjA, nahitara e gulAma. * sikaMdara peAte sAdhu pAse Ave che ane vicAre cheH mArI pAse AvavA mATe leAkeA taraphaDe che, jyAre A sAdhu AvavA nA pADe che. , sikaMdara sAdhune kahe che: 'Apa amAre tyAM Ave. ghaNA upakAra thaze. sAdhu kahe che : ' upakAra tA jyAM zu tyAM thaze. AMkhA jyAM haze tyAM upakAra karaze, phUla jyAM haze tyAM suvAsa phelAvaze.' sAdhunuM AvuM kahevu Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 130 ] cAra sAdhana sAMbhaLI sikaMdara talavAra kADhe che. sAdhu te joI hasI paDe che ane kahe cheH 'AtmA amara che. jenI cAmaDI utArI nAkhavAmAM AvI chatAM jarAya skhalita na thayA tevA gurunA ame vArasadAra chIe. ' A dhaiya ane teja joI sikadara namI paDe che. eTale guru kANu ? hitApadezaka, tamAruM bhaluM kema thAya, tamArA durguNe! kema nIkaLI jAya, tamArA AtmA pavitrakema ane tenuM ahani zaciMtana tenAM manamA heAya. pArasamaNine lAkhaDa aDe ane te seAnu na thAya teA kAM e sAcA pArasamaNa nathI, kAM e sAcu leAkhaMDa nathI; agara te sAA sparza thaye nathI. tema guru pAse jaie ane pApa mATe pazcAttApa na thAya, AtmanirIkSaNa na thAya te samajavuM ke ApaNe kharI rIte guru pAse gayA nathI, gayA chatAM temane barAbara spaza AtmAe karyo nathI, temane barAbara samajyA nathI. ziSya evA hAya ke gurunA ekeeka vAkaca laine chUTA kare. paNa Aje upadeza sAMdhA thaI gayA che. zrotA evA heAvA joie, jANe kerI bhUmi. varasAda paDe....ane jamIna eka biMdune paNa bahAra javA na de, biMdue biMdune kharAkhara cUsI le, tevI ja rIte ApaNe paNa bloTiMgapepara thaine AvIe ane upadezane kharAkhara cUsIne hRdayamAM utArI laie te ghaNA durguNNA echA thai jAya ane AtmA pavitra ane. gautamasvAmI ane AnaMda jevA zrAvake prabhunA ekeeka vAkayane laine hRdayamAM chUTatA. sAcA ziSya kANu, ke je gurunA bhakta heAya. guru ziSyanA kalyANanI AzA rAkhe. ziSya guru pAse kalyANanI AzAthI Ave. guru pAse sa`sAranA sukhA meLavavA mATe AvavAnu Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaizane vaphAdAra rahe te ja sAce sAdhu [31] nathI. saTTAnA bhAve ApanArA ke paisA mATe hAtha joI ApavAnuM kahenArA guruonuM moDhuM jovAmAM paNa pApa che. guru pAse te AtmazAMti mATe ja AvavAnuM che. ziSya pUchayuM moTAmAM moTo roga ko? tenA uttaramAM gurue kahyuM: "A bhava." ' saMsAra e ja mATe rega che. saMsAramAM rakhaDavuM e ja meTo roga che. TI. bI. ne rega thaye hoya ane tarata ja DokTara pAse jAya. e DaoNkaTaranA vacana upara keTale vizvAsa? eTalo vizvAsa guru upara khare? DokaTara kahe te pramANe TriTamenTa kare, ane ame kahIe to? kadAca ema paNa mAne ke evA roga to thoDAka joIe ! A badhI saMsAranA padArthonI Asakti e roga che tema tame jANe che, paNa te dUra karavA mATe prayatna karatA nathI. muMbaI zaheramAM eka TeLAmAMthI koInI rUpiyA 100nI neTa paDI gaI. te eka gurakhAnA jovAmAM AvI. eNe ekadama upADI khIsAmAM mUkI dIdhI ane TrenamAM beThe. paNa rastAmAM joyuM te khIsuM kapAI gayeluM. tenuM moDhuM ekadama phikakuM paDI gayuM. musApharoe pUchyuM: "zuM thayuM ?" gura khAe kahyuM: "100 rUpiyAnI noTa gaI." musApharee kahyuM: AvI rIte bahAranA khissAmAM rakhAya?" gurakha kahe: "mane rastAmAMthI maLelI. utAvaLamAM bahAranA khIsAmAM mUkI dIdhelI." * e vakhate peseMjaramAMnA eka ciMtake kahyuM: "tame ema mAnI lo ke tamane rUpiyA 100 manyA ja nathI. te rUpiyA tamArA hatA ja nahi. amane maLyA nathI tethI Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 132 ] cAra sAdhana amane zaka nathI, tamane maLyA eTale thayuM ke mArA gayA. paNa vAstavika rIte rUpiyA tamArA hatA ja nahi." pelAne paNa te vAta gaLe UtarI gaI. ahIM tamAre paNa e vicAra karavAno che ke tamAruM zuM che? AvyA tyAre kAMI hatuM nahi, ane jAva tyAre paNa kAMI sAthe AvanAra nathI. pelI 100 rUpiyAnI bAbata karatAM paNa ApaNI dazA bUrI che. A pramANe mANasa vicAra kare te kaI paNa saMgomAM aphasosa na thAya. pelAe rUpiyA 100nI noTa pitAnI mAnI ane gaI eTale aphasa thaye. A badhuM potAnuM mAnyAnuM ja duHkha che. pitAnuM na mAne te choDavAnuM jarAya duHkha nahi thAya. A samajavA mATe mahApuruSe kahe che ke bhavaroga e che ke jethI cAre bAjuthI bheguM bheguM ane bheguM karavAnuM ja mana thAya. mATe moTAmAM moTe rega bhavasaMsAra ja che. sAdhaka pUche che A reganI davA zI? vimauSadhuM ? bhavarUpI roganuM auSadha zuM, ke jenA vaDe e regathI chUTI zakAya? tene uttara ApatAM kahe che ke vicAra e ja sauthI moTAmAM moTuM auSadha che. vicAre. tame vyAkhyAna sAMbhaLe tyAre A badhI vastuone vicAra Ave paNa ghare gayA pachI zuM ? tame te paugalika sukhanI prAptine vicAra kare che, paNa vicAravA gya te Atmika vicAraNA che. haMmezAM savAre UThatAM vicAra kare joIe ke huM koNa? kyAMthI Avyo? kyAM javAne? mAruM svarUpa zuM? A vastuone haMmezA vicAra karavAno che pilA tIrthanuM nAma zuM? siddhAcala. A nAma game tevuM che. e Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te ja sAce sAdhu [ 133 ] nAma garbhita rIte jaNAve che ke siddhA cala; eTale ke sIdhe raste cAle. ADAavaLA gayA te marI javAnA. ahIM AvanArA dareka sIdhA cAle, vicAra karIne AgaLa vadhe. huM keNa? mAruM svarUpa zuM? atyAre kevI dazAmAM chuM? huM pUrNa svarUpI chuM, AnaMdaghana chuM. svabhAvadazAmAM rahenArA mATe A paugalika padArtho sAthe kAMI lAgevaLage nahi. lUgaDAne ghImAM jALI ene dIvAsaLI cAMpavAmAM Ave te ghI ane lugaDuM badhuM baLI javAnuM ane jota jotAmAM maLavAnI. bhega ane zarIra bane ema ja baLI javAnAM. eka caitanya ja traNe kALamAM akhaMDa rahevAnuM. dareka bhavamAM bheganI vastuo te maLavAnI che, paNa caitanyasvarUpI e huM A dehamAM ghaDIe ghaDIe kema ramI rahyo chuM? A vicAra AvyA pachI vicAra Avaze ke huM kayAM javAne chuM? jevI karaNI karI haze te pramANe javAnuM che. jIvananuM saravaiyuM kADhe te khabara paDe ke tame kevA kevA pApa karyA che, kevAM kevAM sArAM kAme karyA che. jamA-udhArane saravALo karI pachI juo ke kayuM palluM namatuM che ? e pramANe gatine paNa vicAra kare. - huM keNa? kayAMthI Avyo? kyAM javAno? - A traNa vicAra savAre UThIne pAMca miniTa paNa kare. ApaNe ApaNe "vicAra" karavAne che. dharatIkaMpa thAya ane jIvana nAza pAme evA jIvana mATe kAMI taiyArI na hoya to ApaNA jevuM gamAra kezu? ethI roja "vicAra" kare ke huM keNa? huM te zarIrathI ane IndriyathI para e AtmA. huM koNa e vicAra karo te talavAra ane mAna jema judAM che tevuM bhedajJAna zarIra ane AtmA mATe thaze. huM AtmA chuM evuM jJAna jene thaI gayuM te samajaze ke jema Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 134 ] cAra sAdhana talavAra myAnamAM rahe che tema AtmA zarIramAM rahe che. ane chatAM zarIrathI te judo che. ajJAnI bhegA mATe valakhAM mAre, talase. te ja bhegA jJAnI sAdhu pAse Ave te te tenI sAmuM paNa na jue. sthUla bhadra sAme kANa hatuM? chatAM tenA mananA dvArA hAlyA nahi. tame eraDAmAM jamavA beThA hA, dUdhapAka Ave, temAM kastUrI kesara badhuM nAkhelu hAya paNa khabara paDe ke dUdhapAkamAM kAi jherI vastu paDelI che te tevA dUdhapAkane tame aDakaze ? nahi ja aDake. bhAgA mATe paNa tevu ja che. jyAre khabara paDe ke A bhAge! mane mArI nAkhanAra che, saMsAramAM rakhaDAvanAra che tyAre e bhAgeAnI lAlasA dUra thaze. paNa e mATe STi keLavavI joie. rathanemi guphAmAM dhyAnamAM beThA che. rAMjImatIne tyAM Avela joine dhyAnathI bhraSTa thAya che. rAjImatI pAse bheganI prAthanA kare che. rathanemine rAjImatI samajAve che: azuci kAyA, maLamUtranI kayArI, evaDI tamane kema lAgI pyArI? e rIte rAjImatIe . rathanemine bhedajJAna samajAvyuM, diSTa krI gai. upadezanA aMkuza lAgyA. rathanemi badalAI gayA ane Atmasiddhi sAdhI gayA. ApaNane paNa bhedajJAna thAya te mATe saMsAra-rAganu auSadha batAvatAM te kahe che ke vicAra.' evA vicAravAna mane, ke A ja jIvanamAM peAtAnu kalyANa karavAnu che. vicAra vinA gheTAnI jema doDAdoDa karAtA kapAI maravAnI dazA prApta thAya. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vezane vaphAdAra rahe te ja sAcA sAdhu [ 135 ] AjanA vyAkhyAnamAM cAra prazno ane cAra uttarA eka zlAkamAM samajAvyA che. pravRH guru kANu ? u. : hitApadeza Ape te. pra0 : ziSya kANu ? u0 : upadezane jIvanamAM utAre te. pra0: rAga kayA? u. : bhavacakra, sa'sAracakra. pra0 : rAganI muktinA upAya ze. 60 : vicArAnI satata jAgRti. A cAra prazno ane tenA uttarAne je satata vicAre te A bhavacakramAMthI pAra UtarI AtmAnuM kalyANa sAdhI zake che. Apa sarve A cAra vastu samajI AtmAnuM kalyANu sAdheA. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMhaNanA putra cho, siMha banaje saMsAramAM jIvana jIvavA mATe paNa zikSA ane dIkSAnI jarUra hoya che. kalikAlasarvajJa bhagavAna hemacandrAcAryajI mahArAje rAjA kumArapALane jIvana jIvavA mATenI tema ja nyAyathI rAjya calAvavA mATenI jIvanazikSA ApI hatI. . emaNe zikSAnI dIkSA ane dIkSAnI zikSA ApatI vakhate eka subhASita kahyuM hatuM. A subhASita ApaNe mATe khUba upayogI che. ekenApi suputreNa, siMhI svapiti nirbhayaM sahaiva dazabhiH putraiH bhAraM vahati gardabhI: siMhaNane eka ja saMtAna hovA chatAM e nirbhaya hoya che. kAraNa ke ene khAtarI hoya che ke vanamAM paryaTana karate ene dIkare vakhata Ave rakSaNa karavAnuM ja che. A vAtane lIdhe enA jIvanamAM zAMti hoya che. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siMhaNanA putra cho, siMha bana jo (137] jyAre bIjI bAju, daza daza baccAM AsapAsa pharatAM hovA chatAM paNa, bicArI gadheDIne zAMti nathI. ene retInA thelA upADavA paDe che ane DaphaNAM khAvAM paDe che. Ama, daza daza dIkarA hovA chatAM gadheDIne zAMti nathI, jyAre siMhaNane eka ja saMtAna hovA chatAM zAMti che, nirbhayatA che. e ja vAta huM tamane kahuM chuM. kaho, tame kevA banaze? tame ekalA hovA chatAM paNa tamAre lIdhe tamArI mAtAne, tamArA pitAne, tamArA bAMdhIne ane tamArA zikSakone zAMti ane sukha hoya ema kema bane? tamArA vicAra, tamArI vANuM ane tamAruM vartana joIne tamArA mAbApa, tamArA zikSake ane tamArA svajane manamAM prasanna thAya evuM kaMIka kare te ja. tamane joIne emanuM aMtara AnaMdanA uchALA mAre, ane "kevA sarasa sadguNa che, kevuM zreSTha vAcana ane kevI satya madhura vANuM che, kevuM nirdoSa ane niSkalaMka vartana che, kevuM ekAgra adhyayana che, ane kevI suMdara jIvana-vyavasthA che !" AvI ahebhAvanA emanA manamAM jAge to ja tamAruM jIvyuM sArthaka! tame bhaNyA he cAlaze, paNa jIvana jIvavAnI - kalAhInatA haze te nahi cAle. tamArI jIvanakalA joIne to gAmanA loko ane vaDIlonI AMkha neha ane sadubhAvathI chalakAI jAya ke, "vAha, A chokarAnuM besavuMcAlavuM haravuMpharavuM, ramavuMjamavuM ane besavuMUThavuM kevuM kalAmaya che!" tame AvA banI zake te ja tame siMhabAla kahevAo. Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 138 ] cAra sAdhana ane, jo tamArA jIvananI avyavasthA joine tamArA vaDIleAnA dilamAM gamagInI pedA thAya, tamArI kaTu vANI sAMbhaLIne, tamAruM asatlR vana nihALIne, tamArA du va hAra joine peAtAnA dIkarA tarIke tamane eLakhAvatAM tamArA mAbApa zaramAya, tamane peAtAnA ziSya tarIke oLakhAvatAM tamArA gurujanA ya gabharAya ane tamane peAtAnA mitra tarIke eLakhAvatAM tamArA sAcA mitra akaLAya te tamAruM jItyu nika ! te, tamArAmAM ane pelI bhInA baccAmAM kAMI pharaka nahi ! tamAre kevA anavu' ane kevA nahi e te tamAre vicAravAnI vAta che. ane A sAMbhaLyA pachI kevA banavu e tamAre nakkI karavAnu` che. tame evu` vana keLAM ke tamane joine tamArA zikSaka, bhale tame temanI pAse eka ja va bhaNyA hA, chatAM e gaurava le ane kahe ke A mArA vidyAthI che. tamArA mAbApane ema thAya ke A amArA kuLadIpaka che. A kuLadIpaka ja amArI pAchaLa amArA vicAranI, amArA AcAranI ane amArA saMskAranI jyotane jalatI rAkhavAnA che. tamArA mitrane paNa thAya ke A te mArA sAthIdAra che. jIvananI mUMjhavaNabharI khINamAMthI sAMgeApAMga mahAra nIkaLavA mATe A ja mArA sahArA che. kaheA, tamane AvA banavu game ne ? Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sihaNanA putra che, siMha banaje [139] AvA banavuM hoya te jIvana jIvavAnI sAcI dizA AjathI ja nakkI kare ane te mujaba jIvanane AkAra Ape. - tamane thaze A rItane nirNaya zI rIte laI zakAya? Ave huM tamane raste batAvuM. : tamAre je jIvana jIvavAnI sArthakatA mANavI hoya te tamArI sebata sArI rAkho. dila nIDara rAkhe ane manane keLavaNuM Apo. . satsaMga, nirbhayatA ane mananI keLavaNuM je jIvanamAM haze te ja jIvana UrdhvagAmI banI raheze. jIvanane UrdhvagAmI banAvanArI A ja zikSA ane dIkSA che. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaNeza-utsavanuM rahasya gaNezautsava ujavatAM pahelAM tamAre gaNezanuM rahasya samajavuM joIe. paraMparAnI pUjAthI kaMI nahi vaLe. dareka vAta pAchaLa rahela rahasyanuM darzana thAya te ja emAMthI satva ane zakti jaDe. Aje lokonAM gRhajIvana tUTyAM che, ekatAne badale jyAMtyAM chinnabhinnatA dekhAya che, kAraNa ke prAcIna vastuo pAchaLa rahela bhAvanA bhalANI che vastunuM sthUla svarUpa ja leke sAme UbhuM rahyuM che. gaNeza pAchaLa paNa evuM ja kaMIka jovA maLe che. gaNeza zabdano artha samaje. enI vyutpatti zI che? gaNa eTale samudAya. gaNa eTale maMDaLI. gaNa eTale jUtha. ene Iza eTale svAmI. Iza eTale netA. Iza eTale pati ke uparI. samudAyane je uparI hoya te gaNeza. samAjanA netAnAM lakSaNa AmAM paDyAM che. enI AkRti ane prakRtinuM A pratIka che. gRhasvAmI, dezasvAmI ane samAja svAmI e A pratIkane artha samajavAne che. sArA kAryane prAraMbha karatAM pahelAM gaNezane eTale ke vaDIlane vaMdana karAya che. gaNezAya namaH kahI sAmAnya samUha sAme naitRtvanuM bhAvapratIka mUkavAmAM AvyuM. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - gaNeza utsavanuM rahasya [141) gaNezanI pratimA juo. enuM udara maTe che. eka bhAI mane kahe e te lADavA bharavA mATe che. meM kahyuM: nA, bhAI nA. e AkhI duniyAnI vAte pacAvavA mATe che. jene dariyA jevuM peTa che te ja gharano vaDIla ke samAjane netA banavAne gya gaNAya. je chIcharA peTavALo che te na to gharano ke na te samAjane na te dezano ke na duniyAne agraNI banI zake. jene AgaLa AvavuM che teNe peTa moTuM rAkhavuM e A pratIkanI bhASA che. - Aje mANasanuM peTa kevuM chIcharuM banyuM che! koInI jarAka vAta jANate heya te kahete phare "huM enuM badhuM jANuM chuM. ane jenI vAta jANatA hoya ene DarAvate phare ke "kahI daIza". ane avasara maLe te cerAmAM besI vAtane lAMbI karI kahe paNa khare. mANasa pAse paise Avyo che paNa enI pAsethI gaMbhIratA sarakatI jAya che. gaNezapUjA karanAre gaNezane sAgaramAM padharAvatAM pahelAM sAgaranI gaMbhIratAne guNa levo joIe. sAgarane taLiye asaMkhya hIrA-motI che, chatAM e ke gaMbhIra ane maryAdAvALe che ! : gaNezanI AMkhe jhINI che. peTa moTuM paNa AMkha jhINuM jhINuM AMkha e sUkSma dRSTinuM pratIka che. netA skUla daSTi ke sthala buddhivALe na hoya. sthala daSTi vastunA hRdayane pArakhI ke pAmI zakatI nathI. mANasa jhINuM najarathI jue te ja ene vastunuM hRdaya jaDe ane vAtanuM darzana thAya. - sUkSama daSTivALo mANasa Ajane, kAlane ane parama divasane paNa vicAra karate hoya che. A daSTinA abhAve Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 142 ]. cAra sAdhana yeganA badale bheganI havA vadhatI jAya che. ke. paNa eka ja vicAra karatA thaI gayA che, ke game tema karI bhoganAM sAdhana bhegAM kare. sukhanI laMpaTatA vadhI che. prAmANikatA, AtmA ane paramAtmAnI vAte bhUtakALanI bhulAtI smRti jevI banI rahI che. skUlabuddhinA kAraNe mANasa bhega, kaMcana ane kAmanI resamAM Utaryo che ane tethI ja nAnAmAM nAnA mANasathI mAMDI moTA moTA pradhAne sudhI luccAI, laMpaTapaNuM, saMgraha ane mArAmArI jovA maLe che. eka divasa e hatuM ke sattAnuM mastaka saMtanA caraNamAM ramatuM ane namatuM. vinaya ane namratAthI nRpatio paNa tyAgIonI anujJA ane AjJA letA. tyAre Aje sAdhusamAjanA pramukha gRhasthI mANase banI beThA che. jenA pramukha gRhasthI netA hoya e sAdhusamAjamAM paNa zuM mAla hoya te samajI zakAya tema che. 1 jhINI najara-sUkSma daSTi keLavavAnI khUba jarUra che. A daSTi AvatAM mAtra zarIra ane saMpattine vicAra nahi rahe paNa AtmA ane paramAtmAne paNa raheze. trIjI vAtaH gaNezanA kAna moTA che. samAjanA agraNInA kAna vizALa ane khullA hoya te te saunuM sAMbhaLI zake. e pUrvagrathiI baMdhAI na jAya te vAtanA pUrNa satyane e pAmI zake. agraNI ema kahe ke huM keInuM ya sAMbhaLavA taiyAra nathI. mArI pAse samaya nathI. huM kahuM te sAMbhaLe. te bIjA leke paNa enuM zA mATe sAMbhaLe? je bIjAnuM sAMbhaLavA Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . gaNeza utsavanuM rahasya [ 143 ] tatpara nathI tene sAMbhaLavA bIjA paNa tatpara nathI. AvA eka kAnanA mANasathI ja samAja nAnA nAnA jUthamAM vaheMcAI jAya che. AvA mANase madadarUpa ane upakAraka thavAne badale nukasAnakAraka ane apakAraka banI bese che. mATe kAna moTA rAkhI gya mANasanI egya ane ucita vAta sAMbhaLavI joIe ane pachI sAra-asArane viveka kare joIe. gaNezanuM nAka lAMbuM che. ene artha e ke dUra dUra rahelI vAtane paNa sUMghI sUMghIne levI joIe, gharamAM zuM bane che te vaDIle dhyAnamAM rAkhavuM joIe. samAjanI zI avasthA che te netAe lakSyamAM rAkhavuM joIe. meM eka gAmaDAmAM eka AgevAnane joyelA. te jJAtimAM sau jamyA pachI ja jame. gAmamAM kayAMya koI musIbata hoya te te pahelA hAjara thAya. keI kAma karavAnuM hoya te pite enI pahela kare. keI bhUkhyuM sUtuM hoya te enI khabara rAkhe ne bIje divase ene tyAM anAja pahoMcatuM kare. A puruSa gAmane gaNapati ja kahevAya ne? hAthIne sUDha hoya che te phaLa paNa le ane paththara paNa le, paNa phaLane meMmAM mUke, paththarane pheMkI de. tema AgevAna pAse paNa baMne prakAranI vAta ane vyakti Ave. temAM sArAne svIkAra kare ane kharAbane dUra kare. nAkanuM kAma sugaMdha levAnuM che ane durgandhane dUra karavAnuM che. gaNezanuM vAhana zuM che? UMdara. gaNezadAdA AvaDA moTA ane UMdara Ave nAne! zuM te vAhanane che? tamane navAI nathI lAgatI? UMdara para gaNapati bese te ene bApaDAne te pApaDa ja thaI jAya ne? nA, paNa A pratIkanA Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 144 ] cAra sAdhana saMketano artha tamAre samajavAno che. mANasa bhale meTe hoya paNa enuM sainya nAnA mANasonuM baneluM heya-nAne mANase moTAnA vicAronuM vAhana hoya. khUNAmAM ane galIomAM rahelI vyathA ane kathAne paNa e lAvI zake ane netAnA vicArane e nIcalA thara sudhI paNa pahoMcADI zake. A kAma nAnA mANaso vinA koNa kare? eTale agraNI nAnAmAM nAnI vyaktine paNa mAna Ape. nAnA mANasonI bahumatithI cUMTAIne upara gayA pachI e prajAne bhUlI na jAya, nAnA mANase karelAM tyAga ane arpaNane e visarI na jAya. che nAnAne nAne na samajatAM nAnAmAM rahelI moTAIne paNa e jotAM zIkhe. e bhUlI na javAya ke nAnA ane sAmAnya dekhAtA nayasAramAM paNa bhagavAna mahAvIrane AtmA chupAye che ane bhikSukamAM samrATa saMpratine AtmA vasele che. mATe nAnI vyaktine paNa Adara ane mAna ApavAnI bhAvanA keLavavAnI che. A rIte vicAra ane vivekathI vicArazo te jaNAze ke gaNeza eTale samAja-netRtvanuM pratIka. A sadaguNe tamane jaDe te ja tamAre zrama saphaLa thAya. tA. 18-8-64 nA roja sikkAnagara sadAziva sTrITanA gaNezotsava samitinA Azraye ApeluM pravacana Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maitrInI maMgaLa bhAvanA ghaNAkharA dharmo dharmanA phaLanuM ja varNana kare che, paNa jenadarzananI viziSTatA e che ke, dharmanA svarUpanuM darzana karAvyA pachI ja dharmanA phaLanuM varNana kare che. - dharmathI sukha maLe che, zAMti maLe che. A thayuM dharmanuM phaLa. A phaLanI bAbatamAM duniyAnA badhA ja dharmo ane darzanakAre ekamata che, paNa dharmanA svarUpamAM matabheda che. dharma kahe kone? A prazna AvatAM ja kekaDuM gUMcavAya che. - eka telA senAnA 140 rUpiyA maLe e te thayuM sonAnuM phaLa, paNa sonuM kahevuM kene? e thaye senAnA svarUpane prazna. - kasoTI para pAra Utare, agniparIkSAmAM uttIrNa thAya, tejAbamAM zyAma na paDe ane chedamAM dago na jaNAya, tenuM nAma nuM. A thayuM svarUpa. tema jainadharma kahe che ke, jemAM mitrIne AnaMda hAya, pramAdanI prasannatA heya, kAraNyanI mRdutA hoya ane mAdhyasthane saumya samabhAva heya tenuM nAma dharma. eTale je dharmanAM anuSThAnamAM jIvane vadha hoya, pazuone saMhAra hoya, hiMsAnI Aga hAya, veranI javALA hoya, te dharma svarUpamAM khoTo che, bhale e pitAne dharma kahe, paNa te pittaLa che. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 ] cAra sAdhana eTale ja te dharmane saMpUrNa upasaMhAra karatAM eka sthaLe kahyuM che ke "mitra raNujA rUA" ApaNe ApaNuM cAlu AMkhothI jagatane joIe chIe enA karatAM mitranI AMkhathI joIe te jagata kaI juduM ja jaNAya. Aja ApaNane kyAMka deSa dekhAya che, te kyAMka roSa dekhAya che, kyAMka vera dekhAya che, to kyAMka jhera dekhAya che, paNa mitranI AMkhathI jotAM doSa gauNa jaNAze ane guNanI prazaMsA vadhaze. mitranuM haiyuM mitrane doSa mATe ekAMtamAM premathI Thapake ApI guNanI suvAsa prasarAvaze. mitranuM pratyeka kAma pitAnuM kAma mAnI abhinnatAthI e kAryane suMdara rIte pUrNa karavA prayatna karaze. maitrIpUrNa manane bIje paNa eka sahaja lAbha che. keInuM paNa keI kArya karavA chatAM ene kadI garva nahi Ave. keIenI prazaMsA karaze ke, "tame te khUba karyuM" te e namrabhAve eTaluM ja kahezeH "AmAM meM zuM karyuM che? A te mAruM kartavya hatuM." maitrI vinA AvI kartavyabhAvanA jAgatI nathI. ane suMdara kArya na karyAne anutApa paNa maitrI vinA saMbhavita nathI. re, kevA mArA saMga ke AvuM suMdara kArya karavAno samaya hate; chatAM huM mArA pramAda ke azaktine kAraNe A kArya na karI zake." vizvanA saMvAdamaya astitvane pAye e mitrI che. - ahiMsAnA karUNAmaya tane A maitrIbhAva vinA koNa jIvaMta rAkhI zake tema che? Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMtranI maMgaLa bhAvanA [ 147 ] vera e te koTa che. e jyAM vAgyo hoya tyAM svasthatA na hoya. verathI bharelA cittavALo dharma sAdhanA karI na zake, ane kadAca koI saMjogomAM kare to e anuSThAna, e kriyAnA maitrI na hovAthI emAM ene svasthatA na lAdhe, samAdhine lAbha na thAya, prasannatAno anubhava na thAya. surabhi vinAnA phUlanI jema e prasannatAne pamarATa nA prasarAvI zake. mATe ja kahyuM che ke - -- maitryAdibhAvasaMyuktaM taddharmaH pari kiya'te / ' mitrI aMge paMDita omakAranAthajIe pUchele eka prazna mane yAda Ave che. omakAranAthajI eka namatI sAMje mane maLavA AvyA, sAthe emanA zAgirda hatA. meM emane kahyuM paMDitajI! mAlakezamAM kaMIka na saMbhaLAve?" ane emaNe eka bhajana lalakAryuM. e padane emaNe aDadhe. kalAka ghUMTayuM. khaMDanuM vAtAvaraNa mAlakozanA sUramaya banI gayuM. saMgIta theMkyuM, paNa vAtAvaraNamAM mAlakezanI kaI ajaba chAyA prasarI gaI. paMDitajI kaheH "mahArAjazrI, mArI sAthe beThelA A gavaiyAMmAMthI koI A khaMDamAM durgA gAya te huM pAMca hajAra rUpiyA hArI jAuM." meM pUchyuM, "ema kema?" emaNe kahyuM: "rAganI eka gherI asara heya che. saMpUrNa Aroha-avareha sAthe pUrNa karelA sUramAM evuM eka viziSTa vAtAvaraNa jAmI gayuM hoya che ke jemAM keI bIje rAga gAI zakAya ja nahi; ane keI gaye gAvA jAya to pharI e mAlakeza para ja AvIne UbhuM rahe. rAganI A eka asara che." tyAre meM kahyuM: "paMDitajI! rAganI jema asara che, tema vairAgyanI paNa eka asara che. bhagavAna Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 148 ] cAra sAdhana mahAvIranI vairAgyamaya maitrInI evI eka asara hAya che ke emAM janmajAta vairI Ave te paNa e veranI asarane bhUlI jAya. sApa ane nALiye, gAya ane vAgha, UMdara ane khilADI sAmasAmA bese paNa verabhAva saMbhArI ja na zake. e vAtAvaraNamAM maitrInI eka evI karuNApUrNa madhura asara hAya che.' ke tyAM vera TakI ja na zake. eka dIvAmAMthI hajAra dIvA pragaTe che, tema hRdayamaitrI mAMthI vizvamaitrI pragaTe che. eka dANA vAvIe te emAMthI hajArA dANA Uge, tema ApaNA haiyAmAM maitrInA eka dANA hAya tA emAMthI ja vizvamaitrInA aneka bhAva prasare. maitrI vinA kSamA nathI, ane kSamA vinA mukti nathI. te maitrI Adi bhAvAne maMgaLamaya prakAza ApaNA anuSkAnAnA aNuaNumAMthI pragaTA evI zubhecchA. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- _