________________
[૧૨૮]
ચાર સાધન ટળવળીને મરી જાય છે. ત્રણ દિવસ સુધી પુત્ર અને -
સ્વજનેએ તપાસ કરી પણ પત્તો ન લાગે. પછી તિજોરીમાં કેટલું ધન છે તે જોવા માટે ખેલી તે અંદરથી કેહવાઈ ગયેલે બાપ નીકળે! | લક્ષમી કેવી દશા કરે છે તે જુઓ ! ઘણું તે લક્ષ્મી માટે જમ્યા અને લક્ષ્મી માટે મરવાના! રૂપિયા ખાતર જન્મ અને રૂપિયા ખાતર મારે એવા તે ઘણા ય મળવાના. પણ આત્મા ખાતર જમે અને આત્મા ખાતર મારે તેવા તે વિરલ જ હોય છે.
ગુરુ એવા જોઈએ જે શિષ્યના હિતને ઉપદેશ આપે. પરિગ્રહ આદિના સંગથી છોડાવે. પણ ગુરુઓ જ જે ઘતેને પોતાના જીવનમાં આચરતાં ન હોય, અને પિતે પરિગ્રહમાં ડૂબેલા હોય તે તેમના ઉપદેશની ધારી અસર થતી થતી.
રત્નાકરપચીશીને કર્તા રત્નાકરસૂરિજી મહારાજ સુંદર ઉપદેશક હતા. તેમણે એક ચંદરે રાખેલે, ચંદરવામાં મેતી મઢેલાં. શ્રાવકોને વ્યાખ્યાનમાં પરિગ્રહના અનર્થો સમજાવે અને પૂછે કેઃ “સમજ્યા?” તે વખતે એક રૂ નામને શ્રાવક હતું, તે હેશિયાર અને ગંભીર હતું. તે કહે, “સાહેબ નથી સમજ્યા!” આ વાક્ય દ્વિઅર્થી છે. જેમ સામાન ઉપાડનાર કહેઃ “શેઠ મજૂર ! શેઠ મજૂર !” રત્નાકરસૂરિજી મહારાજ જુદી જુદી રીતે પરિગ્રહ અંગેનું વર્ણન કરે છે. પણ પેલા કહે છે કે “સાહેબ હજી નથી સમજ્યા.” રત્નાકરસૂરિ મહારાજ વિચાર કરે છે. વિચાર કરતાં તેમને સમજાય છે કે, જ્યાં સુધી મને આ ખેતીની મમતા છે ત્યાં સુધી ગમે તેટલો ઉપદેશ આપું તેની અસર
