________________
ચિતન એ પરમ તત્વના વિનિશ્ચય માટે છે
'મહારાજે જવાબ આપે : “હે સાથીઓથી છૂટભૂલો પડ્યો છું.”
નિયસારે કહ્યું: “મહારાજ, આ અટવી ભયંકર છે. આમાં જે ભૂલ્યા, તે જીવના ગયા. આ જગલ વાઘ-સિંહહાથીઓથી ભરેલું છે. ચાલે, હું આપને આપના સાથી સાથે મેળવી આપું.”
નયસાર ને મુનિ જંગલ વટાવતા જાય છે. મુનિએ જંગલના અંતે, પર્વતની ધારે એક નાનકડી કેડી ઉપર ઊભા રહી પૂછ્યું-“આ જંગલમાં ભૂલા પડેલાનું શું થાય? ભૂલા પડેલાને ભેગ વાઘ અને વરુ લે ને? તેમ જીવનરૂપી જંગલમાં ભૂલા પડેલાઓને પણ ક્રોધ-માન-માયા-લેભરૂપી પશુઓ ચીરી ખાય છે.”
જંગલમાં પડેલાને તે પંથ મળી પણ જાય, પણ જે જીવનમાં ભૂલા પડ્યા છે, તેમનું તે પૂછવું જ શું ? એમને કેણ સત્ય પંથ સમજાવે ?
જીવનમાં ભૂલા પડેલાને તારવાની–ઉગારવાની આજે ખૂબ જરૂર છે. ધન ને મદની સત્તા પાછળ જે ભૂલા પડ્યા છે, તેઓને સત્ય કેડી બતાવવાની જરૂર છે.
ધર્મની કેને જરૂર છે? તે વાત પણ આ ઉપરના સમવાદથી સમજાશે. કારણ ગરીબ તે દુઃખથી પણ કહે વને : “હે ભગવાન, હવે મને છોડાવ.” પણ શ્રીમંત?
મહારાજે કહ્યું- હે નયસાર! તેં મને જંગલમાંથી રસ્તે બતાવ્યું, પણ તને જીવનને રસ્તે કોણ બતાવશે?