________________
[ ૭૪ ]
ચાર સાધન ભાઈ, જીવનનો માર્ગ દર્શન, જ્ઞાન અને ચારિત્ર છે. એક સારો વિચાર મનમાં આવે તે એમાંથી અનેક સારા વિચાર જન્મે. પણ આજે સાચા વિચારને જ દુકાળ છે. તેથી વિચારશૂન્ય પ્રવૃત્તિઓ વધતી જાય છે. - આ ભારતદેશ, જે અહિંસા-ધન પૂજારી છે ત્યાં આજે કતલખાનાં ને મસ્યઉદ્યોગ વધી રહ્યા છે. આજે એ સમય આવતો જાય છે કે માનવી દેડકાંઓને પરદેશ નિકાસ કરી હુંડિયામણ ઊભું કરવાની ધમાલમાં પડ્યો છે.
જ્યાં મઘરથ અને શીબિરાજ જેવા રાજા હતા, જેમણે પારેવા માટે પોતાના પ્રાણ આપવાની તૈયારી બતાવી હતી, કુમારપાળ જે જીવદયાપાલક રાજા હતા, જે મકોડા માટે પિતાની સુંવાળી ચામડી કાપી દેવા તૈયાર થયે હતો. આવા અનેક આદર્શ રાજા જ્યાં વસ્યા હતા, તેની પ્રજા તે કેવી આદર્શ હેવી જોઈએ ! પણ આજે શી દશા છે!
એસેન્લીમાં આજે . અદ્યતન કતલખાનાં ખોલવાની વિચારણા થાય છે. ખાદી પહેરેલાઓ એવી સભામાં જઈને તાળીઓ વગાડે છે; પણ યાદ રાખજે, તેમાંયે અહિંસાનું ખૂન થાય છે. જે સિદ્ધાંત ઉપર દેશ આઝાદ થયો તેની એમાં મશ્કરી છે, ઉપહાસ છે.
પશ્ચિમના દેશમાં વેજીટેરિયન સોસાયટીઓ સ્થપાય છે. વનસ્પતિ–આહાર એ શુદ્ધ-સ્વચ્છ ને શાંતિદા છે, એમ તેઓ માને છે. જ્યારે અહીં ઉચ્ચ વિચારસરણું ધોવાતી–ભૂંસાતી - જાય છે. - આજે અન્યાય અને ભૌતિકવાદને પવન ફૂંકાય છે. તે વાદમાં પ્રવેશેલો માનવી, એક સ્થળે બેસી મનન કે ચિંતન
