________________
[ ૧૩૪ ]
ચાર સાધન
તલવાર મ્યાનમાં રહે છે તેમ આત્મા શરીરમાં રહે છે. અને છતાં શરીરથી તે જુદો છે.
અજ્ઞાની ભેગા માટે વલખાં મારે, તલસે. તે જ ભેગા જ્ઞાની સાધુ પાસે આવે તે તે તેની સામું પણ ન જુએ. સ્થૂલ ભદ્ર સામે કાણ હતું? છતાં તેના મનના દ્વારા હાલ્યા નહિ. તમે એરડામાં જમવા બેઠા હા, દૂધપાક આવે, તેમાં કસ્તૂરી કેસર બધું નાખેલુ હાય પણ ખબર પડે કે દૂધપાકમાં કાઇ ઝેરી વસ્તુ પડેલી છે તે તેવા દૂધપાકને તમે અડકશે ? નહિ જ અડકે. ભાગા માટે પણ તેવુ જ છે. જ્યારે ખબર પડે કે આ ભાગે! મને મારી નાખનાર છે, સંસારમાં રખડાવનાર છે ત્યારે એ ભાગેાની લાલસા દૂર થશે. પણ એ માટે ષ્ટિ કેળવવી જોઇએ.
રથનેમિ ગુફામાં ધ્યાનમાં બેઠા છે. રાંજીમતીને ત્યાં આવેલ જોઇને ધ્યાનથી ભ્રષ્ટ થાય છે. રાજીમતી પાસે ભેગની પ્રાથના કરે છે. રથનેમિને રાજીમતી સમજાવે છે:
અશુચિ કાયા, મળમૂત્રની કયારી, એવડી તમને કેમ લાગી પ્યારી?
એ રીતે રાજીમતીએ . રથનેમિને ભેદજ્ઞાન સમજાવ્યું, દિષ્ટ ક્રી ગઇ. ઉપદેશના અંકુશ લાગ્યા. રથનેમિ બદલાઈ ગયા અને આત્મસિદ્ધિ સાધી ગયા.
આપણને પણ ભેદજ્ઞાન થાય તે માટે સંસાર-રાગનુ ઔષધ બતાવતાં તે કહે છે કે વિચાર.' એવા વિચારવાન મને, કે આ જ જીવનમાં પેાતાનુ કલ્યાણ કરવાનુ છે. વિચાર વિના ઘેટાની જેમ દોડાદોડ કરાતા કપાઈ મરવાની દશા પ્રાપ્ત થાય.
