________________
વિદ્યા સુકૃતથી ધન્ય અને
[ ૨૩ ]
આજે વિચારાની જરૂર છે. વિચારા સારા થાય તે માનવી સારુ કામ કર્યા વગર રહેતા નથી. એક સારા વિચાર, હજારો માણસેતુ મથન કરે છે, અને અનેક શુભ ભાવનાએ ઊભી કરે છે.
શ્રી તિલક વકિલાત કરતા હતા ત્યારની આ વાત છે. એક નવયૌવના તેમની પાસે અરજી લખાવવા આવી. અરજી લખાઇ ગઈ ને યૌવનાને આપી પણ દીધી. પરંતુ એમણે ન જોયું એ નવયૌવનાનુ રૂપ કે સૌદર્યાં. પાસે બેઠેલા આસિસ્ટન્ટે પૂછ્યુ’: ‘ આપે એ નવયૌવનાની સામે ઊંચું સરખુ પણ કેમ ન જોયુ ? શુ શરમ આવી?' તિલકે જવાબ આપ્યા: એ મારી પુત્રી સમાન હતી. હું તેનુ રૂપ જોવા માટે આ નથી ભણ્યા. ' આનુ નામ તે સુકૃતિવદ્યા.
t
આજે સડક ઉપર માણસા ગાંડાની જેમ જતા હાય છે. એ માને છે કે સારાં કપડાં પહેરવાથી સમાજ અમને સુસંસ્કારી કહેશે. પરંતુ શર્ટ, પાટલૂન કે નેકટાઈમાં કાંઈ પડયું નથી. સદ્ગુણ-સદ્વિચાર અને સુસંસ્કાર જ માનવીનાં ખરાં ભૂષણ છે.
અહારના દેખાવ ઉપરથી માણસનું માપ ન નીકળે. એકવાર હ' ચાલ્યા જતા હતા. એક માણસ પક્ષીએને દાણા નાખતા હતા અને સાથેસાથે વટેમાર્ગુ એને શાંતિથી જવા વિનંતી પણ કરતા હતા. મને થયું કે કેવા ભલેા માણસ છે! પણ પછી ખબર પડી કે એ પારધી હતા. એ માનવી ખરી રીતે પક્ષીઓને દાણા નાખવાની સાથે, પેાતાની જાળમાં સાવવાની પણ ભાવના સેવતા હતા.
તમને દુકાનમાં કાઈ ઘરાક મળવા આવે. તમે તેના ભાવથી આદર સત્કાર કરા; પરંતુ આ બધું ઘરાકના જ માથે ને? પરાપકાર માટે તે નહિ ને ?
