________________
અને મગરની વાત તો ખબર છે ને ?
તળાવ કિનારે જાંબૂના ઝાડ ઉપર બેઠેલી વાનરી રોજ જાંબુ ખાવાની સાથે થોડાક જાંબુ નીચે મગરને પણ આપે. આ રીતે બંને વચ્ચે સુંદર મૈત્રી પણ જામી.
મગરે એક વાર જાંબુ પોતાની પત્નીને આપ્યા. જાંબુની મીઠાશનો સ્વાદ ચાખીને મગરબાઈના આનંદનો પાર ન રહ્યો. જ્યારે તેણે જાણ્યું કે મને આજે જ ખાવા મળેલા મીઠા જાંબુ પેલી ઝાડ ઉપર બેસનારી વાંદરી રોજ ખાય છે, ત્યારે તેને વિચાર આવ્યો કે, “જો આ જાંબુ આટલા બધાં મીઠાં છે તો આવા મીઠાં જાંબુ રોજ ખાનારી વાંદરીનું કલેજું કેટલું બધું મીઠું હશે !
તેણે પોતાનો વિચાર મગરભાઈ સામે રજૂ કરીને, વાંદરીનું કાળજું ખાવાની જીદ પકડી. બધા બૈરીના ગુલામ ! મગરે પણ છેવટે મગરીબાઈની વાત સ્વીકારવી પડી.
અને મગરભાઈ પહોંચ્યા વાંદરી પાસે. ‘તમે રોજ મને જાંબુ ખવડાવો છો, તો તમારી મૈત્રીના દાવે આજે તમને તળાવની સહેલગાહ કરાવવાની મને ઇચ્છા થઈ છે. મારી આટલી વિનંતી તમે નહિ સ્વીકારો ?” તેણે વાંદરીની સામે સહેલગાહની ઓફર મૂકી દીધી.
વાંદરીએ સ્મિત સહ મગરભાઈની ઓફર સ્વીકારી. તેની પીઠ ઉપર વાંદરી બેસી ગઈ. મગરભાઈએ તળાવમાં ચક્કર લગાવવાં શરુ કર્યા. પછી બરોબર વચ્ચે પહોંચીને વાંદરીબાઈ સામે પોતાની પત્નીની ભાવના રજૂ કરીને કાળજાની માંગણી કરી. વાંદરીને ખબર હતી કે કાળજું આપવું એટલે મોતને નોંતરવું. તે તો શી રીતે પોષાય ?
બુદ્ધિશાળી વાંદરીએ મગરભાઈને મૂરખ બનાવવાનો નિર્ણય કરીને કહ્યું, “અરે ઓ મગરભાઈ ! તમારી પત્નીની ભાવના પૂરી ન કરીએ તો કેમ ચાલે ? જો હું મારું મીઠું-મધુરું કાળજું તમને ન આપું તો મારી મૈત્રી લાજે ! પણ તમારે મને પહેલાં આ વાત કરવી જોઈએ ને ! તો હું કાળજું સાથે ના લાવત ? શું કરું ? કાળજું તો હું જાંબુના ઝાડ ઉપર મૂકીને જ આવી છું !
પણ ખેર ! કાંઈ વાંધો નહિ. હજું કાંઈ બગડ્યું નથી ! મને પાછા તળાવ કિનારે લઈ જાઓ. હું જાંબુના ઝાડ ઉપર લટકાવેલું મારું કાળજું તમને તરત આપીશ.”
અને મૂરખ મગરભાઈએ વાંદરીની વાત સાચી માની. સડસડાટ કિનારે આવતાંની સાથે મગરની પીઠ ઉપરથી કૂદકો લગાવીને જાંબૂના ઝાડ ઉપર પહોંચી જઈને વાંદરી મગરભાઈને કહેવા લાગી. “અરે ઓ મગરભાઈ ! કાળજું તે કદી ઝાડ ઉપર લટકાવાતું હશે ? કાળજું તો સદા સાથે જ હોય ! તે આપું તો મારું મોત જ થઈ જાય !!!
વ્રત ધરીયે ગુરુ સાખ
૧૨