________________
આવો અટપટો જવાબ સાંભળીને શિકારીને ગુસ્સો ચઢ્યો, “અરે મૂર્ખ ! હું તને
પૂછું છું કે મારો શિકાર પેલું હરણ ક્યાં ગયું ?
રાજા : હે ભાગ્યશાળી ! મારું નામ હંસ છે. શિકારી : (ગુસ્સામાં) અરે ! હરણ કયા રસ્તે ગયું ? રાજા : ‘મિત્ર ! હું રાજપુરી નગરીનો છું.’
શિકારીએ રાડ પાડી, “રે મૂર્ખ ! હું તને પૂછું છું શું? ને તું જવાબ શું આપે છે ? શું તું બહેરો તો નથી ને ?
66
રાજા : “હું તો ક્ષત્રિય છું.”
ચિડાયેલો શિકારી : ‘અલ્યા તું તો સાચે જ બહેરો છે ! બીજું શું કહું ? રાજા : “તું મને રસ્તો બતાડ. જેથી હું મારા નગરે જઈ શકું.”
કંટાળીને પાછો જતો શિકારી બોલ્યો, “રે બહેરા ! આખી જિંદગી સુધી બહેરો જ રહેજે.”
શિકારીને પાછો જતો જોઈને રાજાને હાશ વળી. હરણ બચી ગયાનો હૈયે આનંદ મા’તો નહોતો.
રાજા થોડો આગળ વધ્યો તો ત્યાં તો સામેથી કોઈ મુનિને પોતાની તરફ આવતા જોયા. ઘોડા પરથી નીચે ઊતરીને રાજાએ ભાવવિભોર બનીને મુનિને પ્રણામ કર્યા. મુનિ આગળ વધ્યા બાદ તે પણ પોતાની દિશામાં આગળ વધ્યો.
થોડે દૂર ગયા બાદ સાક્ષાત જાણે કે યમરાજના દૂત ન હોય તેવા ક્રૂર, જેવા કાળા બે લૂંટારાઓ ખુલ્લી તલવાર સાથે સામે મળ્યા.
“અલ્યા હે મુસાફર ! તેં હમણાં કોઈ મુંડીયા સાધુને જતો જોયો ? અમારો શૂર નામનો પલ્લીપતિ ઘણા દિવસે આજે ચોરી કરવા નીકળ્યો ત્યારે તેણે અપશુકન કર્યા. સરદાર તો પાછો વળી ગયો પણ ક્રોધથી ધમધમતાં તેમણે તે મુંડીયા સાધુને મારી નાંખવા અમને મોકલ્યા છે.’’
હબસી
રાજા વિચારમાં પડી ગયો. જો હું સાચી વાત કહું કે મૌન રહું, આ મારાઓ તો સીધા રસ્તે જ આગળ વધશે. મુનિ તેમને દેખાશે અને મારી નાંખશે. અટપટી વાત કરવાથી પણ તે તો મને બહેરો કે ગાંડો સમજીને પણ સીધા રસ્તે જ આગળ વધશે. ના...તે એકે ય રીત બરોબર નથી. મારે ગમે તે રીતે મુનિને તો બચાવી જ લેવા જોઈએ. તે માટે આ બંનેને ઊંધા રસ્તે ચઢાવી દેવા જોઈએ. તે માટે બોલવું પડતું અસત્ય વચન પણ સત્ય કરતાં વધુ હિતકારી છે.
રાજાએ ખોટા રસ્તા તરફ આંગળી ચીંધીને લુંટારાઓને કહ્યું કે, “આ રસ્તે તે સાધુ ગયો છે.” લૂંટારાઓ ખોટા રસ્તે આગળ વધ્યા ને રાજા પોતાના રસ્તે આગળ
૭૧
વ્રત ધરીયે ગુરુ સાખ
