________________
નિયમો
સમયમર્યાદા | દંડ રોજ – કલાક મૌન રાખવું. બીજાનું અહિત થાય તેવું ન બોલવું. બીજાને અપ્રિય થાય તેવું ન બોલવું. ઠઠ્ઠા-મશ્કરી ન કરવી. ખાલી-ખાલી ન કહેવું. બીજાને આઘાત લાગે તેવું ન કહેવું. આક્ષેપ કોઈ ઉપર કરવા નહિ.
ટમાં કાંઈ ન કહેવું. અપાત્ર વ્યક્તિને ઉપદેશ ન આપવો. કન્યા વગેરે સંબંધી જૂઠું ન બોલવું. કોઈની થાપણ ઓળવવી નહિ. જૂઠી સાક્ષી ભરવી નહિ. સોગંદ ખાવા નહિ. ગાળો ન બોલવી. કોઈની અંગત વાત તેની રજા વિના બીજાને કહેવી નહિ. ખોટી સલાહ ન આપવી. કલહ કરવો નહિ. ચાડી – ચુગલી કરવી નહિ. બીજાને છેતરવા નહિ. ગુસ્સામાં બોલવું નહિ. વિચાર્યા વિના ન બોલવું.
આ બીજું વ્રત સ્વીકાર્યા પછી જેમ તેનો ભંગ થવા દેવાનો નથી, તેમ તેના અતિચારો પણ ન લાગે તેની કાળજી લેવાની છે. તે માટે બીજા વ્રતના પાંચ અતિચારો સમજવા જરુરી છે, જે આ પ્રમાણે છે. (૧) સહસા કથન, (૨) મિથ્થોપદેશ (૩) ગુહ્ય ભાષણ (૪) કુટલેખ - સાક્ષી (૫) ગુરૂમંત્ર - ભેદ.
(૧) સહસાકથનઃ વિચાર્યા વિના જ એકાએક આક્ષેપાત્મક કે આળ આપવા રુપ જે વચન બોલાઈ જાય તે સહસાકથન કહેવાય. સામેવાળી વ્યક્તિ હકીકતમાં ચોર છે કે નહિ, તે વિચાર્યા વિના જ તું ચોર છે, એમ કહેવું તે સહસાકથન અતિચાર છે.
ઘણીવાર કોઈક વસ્તુ જોઈતી હોય, કોઈને તે વસ્તુ આપવા જણાવીએ પણ કે ૭૫
વ્રત ધરીયે ગુરુ સાખો કે
