________________
કમરમાં છુપાયેલી તીક્ષ્ણ કટાર બહાર કાઢીને રાજાએ કહ્યું, “હે સૈનિકો ! એ હંસ હું પોતે જ છું. તરત જ નવકારમંત્રનું સ્મરણ રાજાએ શરુ કર્યું
સૈનિકો તેને પકડવા આગળ વધે ત્યાં જ આકાશમાં વાજિંત્રોના નાદ થવા લાગ્યા. ફૂલોનો વરસાદ વરસવા લાગ્યો. આકાશમાંથી દિવ્ય અવાજ આવવા લાગ્યો :
“હે સત્ત્વશીલ રાજવી ! હે સત્યવાદી રાજા ! તારી સત્યવાદિતાથી હું તારી ઉપર અત્યંત પ્રસન્ન થયો છું. હું આ વનનો અધિષ્ઠાયક યક્ષરાજ છું. તારે જરાય ચિંતા કરવાની જરૂર નથી. તું મારા આ વિમાનમાં બેસી જા. તારે જે તીર્થના યાત્રા કરવી છે, તે હું તને કરાવી દઉં. ત્યાં સુધી આ દુષ્ટ સૈનિકોને અહીં જ બાંધી દઉં છું.”
રાજા હંસના આનંદનો પાર નથી. સત્ય બોલવાથી જીવન મળ્યું. યક્ષરાજની કૃપા મળી. ધર્મ કદીયે ફેઇલ જતો નથી, તેનો પ્રત્યક્ષ અનુભવ થયો.
યક્ષરાજે હંસરાજાને વિમાનમાં પોતાના આસન ઉપર પોતાની પાસે જ બેસાડ્યો. ટૂંક સમયમાં વિમાન રત્નશૃંગ પર્વત પર ઊતર્યું. ઋષભદેવ ભગવાનની ભવ્ય પ્રતિમા સમક્ષ યક્ષરાજે દિવ્યનૃત્ય કર્યું. નાટકો કર્યા.
રાજા હંસે પણ પોતાની માનવીય તમામ શક્તિથી ભાવવિભોર બનીને ભગવાનની ભક્તિ કરી. પછી યક્ષરાજની સાથે તેઓ તે જ જગ્યાએ પાછા ફર્યા. કરુણાસાગર રાજાએ યક્ષરાજને વિનંતી કરીને તે તમામ શત્રુ સૈનિકોને બંધનમુક્ત કરાવ્યા.
યક્ષરાજે પોતાના ચાર આજ્ઞાંકિત યક્ષોને કાયમ માટે આ સત્યવાદી રાજાની સેવામાં રહેવાની આજ્ઞા કરી. વળી શત્રુરાજા અર્જુનને ભગાડીને તેનું રાજય તેને પાછું આપવાનું સૂચન કર્યું.
યક્ષરાજની સૂચના સ્વીકારીને, ચારે યક્ષોએ સૌ પ્રથમ અર્જુનરાજાને ભગાડી દીધો. પળવારમાં હંસરાજાને તેના નગરમાં પહોંચાડી દીધો. પોતાના રાજાને હેમખેમ પાછા પધારેલા જાણીને પ્રજાના આનંદનો પાર નથી. સૌએ આનંદ વ્યક્ત કરવા તોરણિયા બાંધ્યાં. માંડવા સજાવ્યા. મહોત્સવોનું આયોજન કર્યું.
હંસરાજાએ પોતાના સત્યવ્રતને જાળવી રાખીને આનંદપૂર્વક પ્રજાનું પાલન કર્યું. આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં દેવલોકમાં દેવ બન્યા.
હંસરાજાની જેમ સદા સત્યવ્રતના પાલનમાં ઉદ્યમી બનવું જોઈએ.
મોટું જૂઠું બોલવું નહિ તેવા આ બીજા અણુવ્રતનું પાલન થઈ શકે તે માટે કેટલાક નિયમો પણ ધારણ કરવા જોઈએ. તેમાં કોઈ છૂટછાટ રાખવી હોય તો તે પણ રાખી શકાય. ભૂલ થઈ જાય તો તેનો દંડ પણ નક્કી કરી શકાય. કે ૭૪ રોજ
વ્રત ધરીયે ગુરુ સાખ ,
