________________
અભવ્ય આત્માઓ કદી પામી શકતા નથી.
એક વાર એક આચાર્ય ભગવંતે સ્વપ્રમાં ૫૦૦ હાથીઓના ટોળા વચ્ચે એક ઊંટને આવતું જોયું. સવારે પોતાના શિષ્યોને કહ્યું કે, ‘“આવું સ્વપ્ર જોવાથી મને લાગે છે કે આજે આપણા નગરમાં ૫૦૦ ઉત્તમ સાધુઓ આવશે, જેમના ગુરુ તરીકે ઊંટ જેવો અભવ્ય સાધુ હશે.’’
અને તે દિવસે જે સાધુઓ આવ્યા, તેમના આચાર્ય અભવ્ય હતા. રાત્રે તેમની પરીક્ષા કરવા માઝું પરઠવવા જવાની જગ્યામાં કોલસી પાથરી હતી. ત્યાં પસાર થતાં જ્યારે કીચૂડ કીચૂડ અવાજ આવવા લાગ્યો, ત્યારે – કોઈ જોતું નથી તેવી તેમની ધારણા હોવાથી – તેઓ બોલવા લાગ્યા, ‘અરે ઓ વીતરાગના જીવડાઓ ! તમે અહીં ય ભરાયા છો ? લો ! લેતા જાવ !' એમ ભગવાનનાં વચનોની મશ્કરી કરતાં, ક્રુરતાથી પગ દબાવતાં અને જાણે કે જીવડાંઓને કચડીને જતાં હોય તેમ કોલસી દબાવતાં ચાલવા લાગ્યા!
છૂપાઈને જોતાં તેમના શિષ્યોએ તેમની ક્રૂરતા તથા કરુણારહિતતાને જાણીને, તેમને અભવ્ય તરીકે ઓળખી, તેમનો ત્યાગ કર્યો. કોલસી = અંગારાનું મર્દન કર્યું હોવાથી તેઓ અંગારમર્દક આચાર્ય તરીકે પ્રસિદ્ધ થયા.
આ અંગારમર્દક આચાર્ય તે ભવમાં તો સમ્યગ્દર્શન પામી શક્યા નહોતા, પણ ભાવિમાં પણ ક્યારે ય સમ્યગ્દર્શન પામી શકવાના નથી, કારણ કે તેમનો આત્મા અભવ્ય છે.
અભવ્ય એટલે કદી ય મોક્ષે નહિ જનારો ! તેમનામાં મોક્ષે જવાની યોગ્યતા જ નથી, પછી તેઓ શી રીતે મોક્ષે જાય ? કોરડું મગમાં સીઝાવાની યોગ્યતા જ નથી તેથી તેને ગમે તેટલા તાપે સીઝવવાનું કામ ગમે તેટલા સમય સુધી કરવામાં આવે તો પણ તે શી રીતે સીઝે ?
જેના હૈયામાંથી કરુણાનું સરવરિયું સુકાઈ ગયેલું જણાય, જેનો આત્મા અત્યંત ક઼ઠોર-નઠોર અને નિષ્ઠુર થયેલો જણાય, તેનામાં અભવ્યપણાની શંકા પડ્યા વિના ન રહે. જે આત્મા ભવ્ય હોય તેનું હૃદય કરુણાથી પરિપ્લાવિત બન્યા વિના સામાન્યથી ન રહે ! આવા અભવ્ય આત્માઓ સમ્યગ્દર્શન કદાપિ પામી શકે નહિ, કે સમ્યગ્દર્શન એવા મહાન વસ્તુ છે કે જે પામ્યા પછી અવશ્ય મોક્ષ થાય જ. જ્યારે અભવ્યો તો કદી ય મોક્ષે જવાના નથી, પછી તેઓ સમ્યગ્દર્શન પામી શકે જ શી રીતે ? પણ જે ભવ્ય આત્માઓ ક્યારેક પણ મોક્ષે જવાના છે, તેઓ સમ્યગ્દર્શન પામે છે.
કારણ
ANANAN ૧૮
નૂન વ્રત ધરીયે ગુરુ સાખ
