________________
ગુરુદેવને પઠન-પાઠનમાં હું અવારનવાર સહાયક બનતો, આ જ મારી ભારેખમ ભૂલી ભૂલ પકડી જતાં લક્ષ્મણની વિચારધારા આગળ વધી આ રીતે મારી વિદ્વત્તાનું પ્રદર્શન કરવાનું ગાંડપણ મેં ન કર્યું હોત, તો મારે આવો વિપાક જોવાનો દહાડો ન જ આવ્યો હોત. હું રૂપેરંગે રૂડો છું. સરસ્વતીની ઠીક ઠીક કૃપા મારી પર વરસે છે. લોકો મારા ગુણ ગાતાં થાકતા નથી. આ અંગે તો હું લોકોના મોઢે મૌનનાં તાળાં મારવાનું ન જ કહી શકું. પણ હું મારી વિદ્વત્તાનો દેખાડો કરવાની ઘેલછાથી તો જરૂર મુક્ત રહી શક્યો હોત, તો આ રીતે જિંદગી જોખમમાં ન મુકાત. કંઈ નહિ, બીત ગઈ સો બીત ગઈ ! હવે તો જાગ્યા ત્યારથી જ સવાર નહિ, પણ હવે તો જાગી જઈને પણ સવાર માણવી જ છે. હતાશભગ્નાશ લક્ષ્મણ તેજલિસોટાના દર્શને ઊભો થઈ ગયો. શરીર પર ચોટેલી ધૂળ ખંખેરી નાંખીને એણે, મક્કમ મને એવો નિર્ણય લઈ લીધો કે, હત્યારાઓના કહેવા મુજબ મારે ભાગી છૂટવું નથી, પણ આશ્રમનો આશ્રય લઈને એ જ કુલપતિ-ગુરુની ગોદમાં નાના બાળકની અદાથી સમાઈ જવું છે. ભાગી છૂટીશ, તો આજીવન પીછો પકડીને ભયની ભૂતાવળો મને મોતથી ડરાવતી રહીને જીવનની મોજ નહિ જ માણવા દે, પણ ગુરુની ગોદમાં સમાઈ જવાની સિદ્ધિ જો હું સિદ્ધ કરી શકીશ, તો મારું સમર્પણ જ ગુરુની હૈયાપલટ કરાવીને એવી આશીર્વષ કરાવવામાં સફળ બનશે કે, જેના બળે ગુરુ જ મારામાં એવો શક્તિપાત કરશે કે, ગુરુથી સવાયા આ શિષ્યને જોઈ-સાંભળીને એમની જ આંખેથી વહેતી આશીર્વાદથી છલોછલ અશ્રુધારાનો અભિષેક માણવા મારા જેવો અદનો આદમીય સૌભાગ્યશાળી નીવડશે.
લક્ષ્મણ નદીસ્નાન પતાવીને આવતાં મોડો પડ્યો હોવાથી સંપૂર્ણ આશ્રમ ચિંતિત જણાતો હતો. એકમાત્ર કુલપતિ જ નિશ્ચિત હોવા છતાં એ નિશ્ચિતતા કળાઈ ન જાય, એથી એમનો માત્ર ચહેરો જ ચિંતિત લાગતો હતો, ત્યાં તો સહુના આશ્ચર્ય વચ્ચે એકાએક જ લક્ષ્મણનું
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૪