________________
આ સાંભળીને ગોખલેએ સાશ્ચર્ય જણાવ્યું કે, મારે તો લેવાનું નહિ, દેવાનું-આપવાનું બાકી રહી જાય છે. આપના પિતા વિશ્વાસરાવે મારે ત્યાં ૫૦ હજારની થાપણ મૂકી હતી, પછી એને લેવા આજ સુધી ન આવ્યા, માટે શિર પરનો બોજો ઉતારવા હું એમની શોધ દિવસોથી કરી રહ્યો હતો. આજે તમારો ભેટો થઈ ગયા બદલ મારા આનંદનો પાર નથી. પિતાજીના બદલે પુત્ર તરીકે તમે આ થાપણ પાછી સ્વીકારી લો, તો હું મારા માથેથી મેરુભાર ઊતરી ગયા જેવો હાશકારો અનુભવી શકીશ.
લક્ષ્મી સામેથી ચાંલ્લો કરવા આવી હોય, એવી આ માંગણી હતી અને ગોપાલ જો આ માંગણીને વધાવી લે, તો આર્થિક સમસ્યાનો ઉકેલ પળવારમાં આવી જાય એમ હતો. પણ નીતિમત્તાનો જે નેજો ગોપાલને વારસામાં મળ્યો હતો, એ થોડો પણ ઝંખવાય, એ ઇષ્ટ ન હોવાથી ગોપાલે જવાબમાં જણાવ્યું કે, પિતાજી થાપણ રૂપે પ૦ હજાર મૂકી ગયા હતા, એમ તમે કહો છો, પણ મને તો આ વાતની ગંધ પણ આજ સુધી નથી આવી, માટે ચોપડામાં આ વાતનો ઉલ્લેખ મળે, તો જ હું કંઈક વિચારી શકું. તમારા ચોપડામાં આ અંગેનો કોઈ ઉલ્લેખ હોય, તો જોઈ રાખશો. મારા ઘરના ચોપડા જોઈને હું કાલે આપને મળવા આવીશ.
ગોખલેને એ વાતનો આનંદ હતો કે, શોધ સફળ થઈ ખરી, હવે નિર્બોજ બની શકાશે. મારા ચોપડામાં તો થાપણ અંગેનો એકાદ પણ અક્ષર ક્યાંથી વાંચવા મળવાનો? પણ મારી સલાહ મુજબ વિશ્વાસરાવ પોતાના ચોપડામાં આ વાતનો ઉલ્લેખ ખૂણેખાંચરે પણ કર્યા વિના નહિ જ રહ્યા હોય, એથી થાપણનો સાપણ જેવો ભાર જરૂરી હું માથેથી ઉતારી શકીશ.
ગોપાલે ઘરે જઈને ચોપડાનાં બધાં પાનાં ઉથલાવ્યાં અને અક્ષરે અક્ષર ઉકેલી નાખ્યો, પરંતુ ગોખલે દ્વારા જે વાત રજૂ કરાઈ હતી, એનો સમ ખાવા પૂરતોય પુરાવો ન મેળવી શકાયો, ત્યારે એણે ગોખલેના
સંસ્કૃતિની રસધાર : ભાગ-૪
૨૪
