________________
જીવતરને જડતર જેવું જ્વલંત બનાવતા પુણ્ય-પંથના જ અમે પ્રવાસી બનીશું.'
કથન પૂર્ણ કરતાં કરતાં તો ડાકુની આંખમાં જ નહિ, સાંભળનારા યુવાનિયાઓની આંખોમાં પણ આંસુ છલકાઈ રહ્યાં. ડાકુએ વધુ ગદ્ગદિત બનીને કહ્યું કે, હું હવે સુધરી શકું, એ તો મારા માટે શક્ય જ જણાતું નથી, પણ તમારા માટે મને વિશ્વાસ બંધાયો છે કે, વધુ બગડતા અટકી જઈને હવે તમે તો જાગ્યા ત્યારથી સવાર ગણી પ્રકાશના પંથે જરૂર આગે કદમ ભરતા રહી શકશો.
આટલું કથન પૂર્ણ થતાં જ એ ડાકુએ થેલામાંથી નોટોની થપ્પી બહાર કાઢીને એ રીતે ઉછાળી કે, જાણે નવજીવનના પંથે પ્રયાણ કરતા યુવાનોને એ અક્ષતના બદલે રૂપિયા રૂપિયાની નોટોથી વધાવી રહ્યો હોય! ડાકુના માધ્યમે એના હૈયામાં સુષુપ્ત સંસ્કૃતિના સંસ્કારોનો આ સાદ સાંભળીને આ યુવાનિયાઓએ મનમાં ગાંઠ વાળી કે, દેશ-દિશા અને ઉદેશવિહોણી રઝળપાટ નહિ, હવે તો આ ત્રણેને નજર સમક્ષ રાખીને આપણી જીવનયાત્રા આગે ને આગે બઢતી રહેશે. યુવાનિયા
જ્યારે આ રીતે વચનબદ્ધ બન્યા, ત્યારે ડાકુના આનંદનો પાર ન રહ્યો. યુવાનિયાઓના મુખ પર જે આનંદ છવાયેલો જોવા મળતો હતો. એનો તાગ પણ પામી શકાય એમ નહોતો.
४८
સંસ્કૃતિની રસધાર ભાગ-૪
