Book Title: Pravachansara Piyush Part 1
Author(s): Kundkundacharya, Amrutchandracharya, Himmatlal Jethalal Shah
Publisher: Grand Rapid America Mumukshu Mandal America

View full book text
Previous | Next

Page 13
________________ જ થાય છે. તેથી પુરુષાર્થની વાત પ્રથમ લીધી છે. : સારા નરસાના અર્થમાં લેવો. અર્થાત્ મોક્ષદશા જ તેની મુખ્યતા કાયમ રાખીને એવી દશાની : સારી હોવાથી તે પ્રગટ કરવા યોગ્ય છે. પ્રગટતામાં નિમિત્ત કોણ છે તેનું જ્ઞાન કરાવતા કહે : છે કે પંચપરમેષ્ઠીના પ્રસાદથી તેની પ્રાપ્તિ થાય : ૪) અવિનાશીઃછે. નિમિત્તનું કોઈ કાર્ય ઉપાદાનમાં થતું નથી. પરિપૂર્ણ પવિત્ર દશા એકવાર પ્રગટ થઈ તે આ વાત જીવની નિમિત્તાધીન દૃષ્ટિ છોડાવવા કે હવે સાદિ અનંત કાળ એવીને એવી રહેશે. એ દશાને માટે લેવામાં આવે છે. દરેક પદાર્થ સ્વતંત્રપણે : ધ્રુવ ગતિ પણ કહે છે. ફરીને મનુષ્યાદિ ચાર ગતિ પોતાના સ્વભાવરૂપે પરિણમે છે એ વાત પાકી : આવશે નહીં એ અપેક્ષાએ અચળગતિ પણ કહેવામાં રાખીને નિમિત્ત નૈમિત્તિક સંબંધ સમજવા જેવો છે. : આવે છે. આ અર્થમાં મોક્ષને અવિનાશી પદ અહીં એ સંબંધને આગળ કરીને કહે છે કે ' ગણવામાં આવે છે. પંચપરમેષ્ઠીના પ્રસાદ વડે મોક્ષદશા ઉપજવા યોગ્ય : ભરતક્ષેત્રમાં વર્તમાનમાં તીર્થકર નથી તેથી છે. પંચપરમેષ્ઠી શુદ્ધાત્માનું સ્વરૂપ સમજાવે, : હાલમાં ૨૪મા તીર્થંકર શ્રી મહાવીરસ્વામીનું શાસન મોક્ષદશા તથા સાધકદશાનું સ્વરૂપ સમજાવે : પ્રવર્તે છે. તેથી આચાર્યદેવ એ અંતિમ તીર્થકર દ્વારા મોક્ષની પ્રાપ્તિનો ઉપાય દર્શાવે એજ તેમનો પ્રસાદ : બધા પંચપરમેષ્ઠી ભગવંતોને નમસ્કાર કરે છે. છે. અહીં જ્ઞાની ગુરુ શિષ્ય ઉપર અનુગ્રહ કરીને * નમસ્કારમાં પ્રણામન-અર્થાત્ દેહથી નમન અને તેના હિતની વાત કરે છે તે અનુગ્રહને જ પ્રસાદ કે વંદન-અર્થાતુ વચનથી સ્તુતિ બન્ને આવી જાય છે. કહ્યો છે. આ રીતે પાત્ર જીવ જેના વડે-જેના : આ રીતે માંગલિકરૂપે પંચપરમેષ્ઠીને નમસ્કાર કરીને દ્વારા પોતે શુદ્ધાત્માના સ્વરૂપને જાણ્યું તેનો : પોતે પણ મોક્ષમાર્ગમાં સ્થિત રહ્યા થકા શાસ્ત્રની પ્રત્યે ઉપકારની ભાવના વ્યક્ત કરે છે. મેં મારા : રચના કરવાની પ્રતિજ્ઞા કરે છે. પુરુષાર્થ વડે મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરી છે. પરમેષ્ઠી તો તેમાં નિમિત્ત માત્ર છે. અને નિમિત્ત તો કોઈ કરતું ગા. ૧ થી ૫ નથી. એવો ભાવ અને એવી ભાષા પાત્ર જીવની ન હોય. જ્ઞાનીને નિમિત્તનું પણ યથાર્થ જ્ઞાન છે અને : સુર-અસુર-નરપતિવંદ્યને, પ્રવિનષ્ટઘાતિકર્મને. પંચપરમેષ્ઠીને નિમિત્તરૂપે જે સ્થાન મળે છે તેનો . પ્રણમન કરું હું ધમકતો તીર્થ શ્રી મહાવીરને; ૧. તેને અંતરંગના ઊંડાણમાંથી સ્વીકાર છે. વિશેષ ' વળી શેષ તીર્થકર અને સો સિદ્ધ શુદ્ધાસ્તિત્વને, જ્ઞાનીઓ પ્રત્યે એવો જ ભક્તિભાવ તેની ભૂમિકાને , મકાન : મુનિ જ્ઞાન-દગ-ચારિત્ર-તપ-વર્યાચરણસંયુક્તને. ૨. યોગ્ય છે. ભક્તિના શુભભાવને તે બંધનું કારણ જાણે છે અને એવા શુભ વિકલ્પનો પણ અભાવ તે સર્વને સાથે તથા પ્રત્યે કને પ્રત્યે કને, કરીને સ્વરૂપમાં જામી જવાનો પુરુષાર્થ તેને ચાલુ : વંદું વળી હું મનુષ્ય કોરો વર્તતા અહંત, ૩. જ હોય છે. : અહંતને, શ્રી સિદ્ધનેય નમસ્કરણ કરી એ રીતે, ૩) પરમાર્થ સત્યઃ : ગણધર અને અધ્યાપકોને, સર્વસાધુસમૂહને; ૪. મોક્ષદશા પરમાર્થ સત્ય છે. એવી દશા પ્રગટ કરવી એજ ખરેખર સાચું છે. એજ કરવા જેવું છે. : તસુ શુદ્ધદર્શનશાન મુખ્ય પવિત્ર આશ્રમ પામીને, અહીં સત્ય શબ્દ સાચા ખોટાના-અર્થમાં નથી. પરંતુ : પ્રાપ્તિ કરું હું સામ્યની, જેનાથી શિવપ્રાપ્તિ બને. પ. પ્રવચનસાર - પીયૂષા

Loading...

Page Navigation
1 ... 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 ... 172