________________
१७३
घटाद्यभ्यन्तरवर्त्तिद्रव्यरक्षणादिसाम्यादिदमपि जतूपलेपनमुच्यते । ततस्तथोपलिप्तं घटादिकमुद्भिद्य तन्मध्यात् खण्डादिकं साधवे दत्त्वा शेषस्य तस्य रक्षणार्थं भूयोऽपि तस्मिन्नुपलेपनतः स्थग्यमाने तत्र पृथिवीलेपतीमनजलमुद्गादिबीजकीटिकादित्रसरूपकायानामुपमर्दः सम्भाव्यते । तथाऽग्निना सेकयित्वा भूयोऽपि च जतुना सन्धिपूरणादौ क्रियमाणेऽग्निविराधना वायोस्त्वग्निप्रज्वालनार्थं फुत्करणेन। यद्वा यत्राग्निस्तत्र वायुरित्येवं षट्कायविराधनातः संयमविराधना । तत्स्थगनाय जतुमृत्तिकादिकं गवेषयन् दाता वृश्चिकादिना दश्यते । ततो भक्तादिलुब्धा एते दातुरनर्थं न गणयन्तीत्यादिप्रवचनमालिन्योत्पादकवचन भाषणेन रोषवशतो यतिहननादिना च प्रवचनात्मविराधने अपि स्यातामिति । तथा साध्वर्थमुद्घाटितद्वारे तस्मिन्, घटादिमध्यवर्त्तितैलखण्डादिकं पुत्रादिभ्यो दद्याच्छेषयाचकादिभ्यो वा । तथा स्वद्रव्यं मूल्येन गृहीत्वा तन्मध्ये क्षिपेत्तन्मध्यान्मूल्येनान्येभ्यो वा दद्यात् तन्मध्यवर्त्तितैलादिनाऽन्यद्वा એમાં તો લેપ જેવું કાંઈ આવતું નથી. તો પછી લેપવાળી ચીજો = જતુ-છાણવગેરેમાં એનો સમાવેશ શી રીતે સંભવે ? એનું સમાધાન આપતા ટીકાકાર જણાવે છે.
જતુલેપ જ કહેવાય છે. એટલે
સાધુને દાન આપતા પૂર્વે કોકે સાકરવગેરેથી ભરેલ અપિરભોગવાળા ઘડાવગેરે પર ઢાંકણું લગાડીને એની સંધિને = ઘડાવગેરે અને ઢાંકણા વગેરેના જોડાણ સ્થાનને જતુથી પૂરી દે. અથવા તો તે ઘડાવગેરે પર કપડું લગાડી દોરાથી બાંધીને કોક વ્યક્તિને એ દોરાની ગાંઠ ૫૨ જતુ = લાખ લગાડીને પોતાના નામની મહોરછાપ લગાડી દે. આ બીજાપક્ષમાં નામની મહોરછાપમાં ઘડાવગેરેની અંદ૨૨હેલ દ્રવ્યની રક્ષાકરવીવગેરે ઉદેશોની સામ્યતા હોવાથી આને પણ ‘તૂત્તેપ’ કે ‘નછાળાવિનિતં’ નામક પ્રથમ ‘ઉદ્ભિન્ન’ ના પ્રકારમાં આવે એમ જાણવું. આ રીતે લેપવાળા ઘટાદને ઉઘાડીને તેમાંથી ખાંડવગેરે સાધુને એની ઉપર ફરીવાર પણ લેપ આદિથી ઢાંકે તો તેમાં પૃથ્વીનો લેપ ઉપયોગમાં લેવાતું પાણી અકાય, મગવગેરે બીજ = વનસ્પતિકાય અને કીડીવગેરે સજંતુ ત્રસકાય. આ ચારેય પ્રકારના જીવોના નાશનો સંભવ છે. તેમજ ફરીથી જતુ લગાડવાપૂર્વક ઢાંકણાને બેસાડતા સાંધા પૂરવામાં આગદ્વારા જતુને તપાવતા અગ્નિની વિરાધના થાય અને એ અગ્નિને ફૂંકવામાં
આપે
અને બાકીનાનું રક્ષણ માટે
પૃથ્વીકાય, લેપને પલાડવા
=
ફૂંકીને પ્રગટક૨વામાં વાઉકાયની વિરાધના થાય છે. અથવા તો ‘યંત્રાપ્તિસ્તત્ર વાયુ:' જ્યાં આગ હોય છે. ત્યાં વાયુ હોય છે, એ ન્યાયથી અગ્નિની સાથે વાઉકાયની પણ વિરાધના થાય છે. આમ ષટ્કાયની વિરાધનાથી સંયમવિરાધના સંભવે છે.
-
Jain Education International
=
=
સાધુને દાન આપ્યાબાદ ફરી એને ઢાંકવામાટે દાતાને જતુ અને માટીની ગવેષણા કરવા જતાં વીંછી આદિ વડે ડંખ લાગે. ત્યારે ‘આહારાદિમાં લુબ્ધ આ સાધુઓ દાતાના સંભવિત અનર્થને પણ ગણતા નથી', એવા શાસનમાલિન્યને ઉત્પન્નકરનાર વચનો બોલવા દ્વારા, અને રોષથી સાધુને મારવાવગેરેદ્વારા પ્રવચન અને આત્મવિરાધના પણ સંભવી શકે છે.
For Private & Personal Use Only
=
તથા, સાધુમાટે તે ઘડાવગેરે ઉઘાડે ત્યારે, ઘડાદિની અંદર રહેલ તેલ-ખાંડવગેરેને પુત્રાદિને કે યતિ સિવાય શેષ યાચકોને આપે ત્યારે સૂક્ષ્મપ્રાકૃતિકાનો દોષ લાગે, અથવા તો તે જ દ્રવ્ય પૈસાથી
www.jainelibrary.org
