________________
२९४ ___ 'काव्यशास्त्रविनोदेन, कालो गच्छति धीमताम् । व्यसनेन तु मूर्खाणां निद्रया कलहेन वा' ।।१।। इति । अन्नया वियड्ढविउसजणपुरियाए रायपरिसाए विउसजणपसंसावसरे दंसणपभावणाकरणत्थं राइणो समीवे उवविट्ठाए भोगवईनामियाए पिंडवारविलासिणीए जिणमयभावियत्तणउ परमसावियाए जंपियं । जहा देव ! ताव ससिव्व सव्वे विउसा अहंमाणिणो नियगुणुक्करिसविप्फुरियपयावा रेहंति जाव सूरोव्व पालित्तयसूरी निरुवमगुणकिरणो न अज्जवि विप्फुरइ, पढियं च तीए
तत्तावदेव शशिनः स्फुरितं महो यावन्न तीक्ष्णरुचिर्मण्डलमभ्युदेति । अभ्युद्गते सकलधामनि द्यौ तु तस्मिन्निन्दोः सिताभ्रशकलस्य च को विशेषः ।।१।।
ततो सुणिऊणेमं राइणा भणियं भद्दे ! को एस सूरोवमो पालित्तयसूरी तए वन्निओ। तर तीए सवित्थरो सव्वो सूरिवुत्तंतो तस्स कहिओ। तं च सोऊण विम्हिओ राया भणइ कत्थ सो चिट्ठइ। तीए जंपियं सिरिमन्नयखेडे नयरे, तं निसुणिय सूरिसमाणयणत्थं राइणा संकरो नाम संधिविग्गहिओ तत्थ आणत्तो जहा मन्नयखेडे गंतूण कण्हरायं मोक्कल्लावेऊण पालित्ताभिहाणं सूरि વિદ્વાનોનાં શાસ્ત્ર-કાવ્ય વગેરેમાં યુદ્ધો = વાદ-વિવાદો ચાલતાં હતા. કહેવાય છે કે,
काव्यशास्त्रविनोदेन, कालो गच्छति धीमताम्। व्यसनेन तु मूर्खाणां निद्रया कलहेन वा ।।१।।
બુદ્ધિશાળીઓનો કાળ કાવ્ય-શાસ્ત્રના વિનોદથી પસાર થાય છે. જ્યારે મૂર્ખાઓનો સમય તો વ્યસન = ખોટી આદતોમાં અથવા નિદ્રા કે કલહમાં જ પૂરો થાય છે.
भेडा२ ते २0% ६२५॥२मा 'वियड्ड' = यतु२ अने, 'विउस' = विद्वाननीथी परिव२८ तो. તેમાં વિદ્વાનજનોની પ્રશંસાના અવસરે રાજાની સમીપમાં બેસેલી, જિનમતથી ભાવિત થયેલી પરમશ્રાવિકા भोगवती नामनी. 'पिंडवार-विलासिणी' = या३५. पिएनो पाथी. विलास. उशवनारी वेश्यामेछैन દર્શનની પ્રભાવના કરવા માટે રાજાને કહ્યું, “હે દેવ ! અહંકારી એવા આ બધા વિદ્વાનો ચંદ્રની જેમ પોતાના ગુણોના ઉત્કર્ષથી પ્રતાપને ફેલાવતા ત્યાં સુધી જ ટકી શકે છે કે જ્યાં સુધી નિરુપમગુણ-કિરણોવાળા સૂર્ય સમા. પાદલિપ્તસૂરિ હજુ સુધી પ્રકાશ્યા નથી.” તેણે કહ્યું,
तत्तावदेव शशिनः स्फुरितं महो यावन्न तीक्ष्णरुचिर्मण्डलमभ्युदेति। अभ्युद्गते सकलधामनि द्यौ तु तस्मिन्निन्दोः सिताभ्र-शकलस्य च को विशेषः ।।१ ।।
અર્થ :- ચન્દ્ર ત્યાં સુધી જ પ્રકાશે છે કે જ્યાં સુધી સૂર્યનો ઉદય થતો નથી. કારણ કે દિવસે સંપૂર્ણ તેજવાળો તે સૂર્ય ઉદય થયેછતે ચન્દ્રમાં અને વાદળ અથવા અબરખના ટુકડામાં શું વિશેષ છે ? અર્થાત્ ચન્દ્ર તે વાદળ અથવા અબરખના ટુકડા જેવો નિસ્તેજ લાગે છે.
આવું સાંભળીને રાજાએ કહ્યું “હે ભદ્રે ! તે વર્ણનકરેલ સૂર્યની ઉપમાવાળા આ પાદલિપ્તસૂરિજી કોણ છે ?” તેણે વિસ્તારપૂર્વક સૂરિજીનો આખો વૃતાંત = પૂર્ણપરિચય રાજાને કહી સંભળાવ્યો. તે समणीने विस्मित थयेस मे पूछ्युं तमो या २ छ ?.' तो ह्यु. “श्री नवाणेनगरभ.." સૂરિજીનું સરનામું જાણીને રાજાએ સૂરિજીને સારી રીતે લઈ આવવા માટે શંકર નામે સંધિવિગ્રહિકને = દૂતને આજ્ઞા કરી કે “નવાખેડાનગરે જઈને કૃષ્ણરાજા પાસેથી રજા મેળવીને પાદલિપ્ત નામના સૂરિજીને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
