________________
३१५
ग्रहणेऽशनादेर्ग्रहणकाले एषणा शङ्कितादिभिः प्रकारैरन्वेषणं ग्रहणैषणा तद्विषया दोषा ग्रहणैषणादोषास्तान्, दशेति दशसङ्ख्यान् लेशेन सङ्क्षपेण भणामि कथयामि। तत्प्रस्तावनामाह, ते च ते पुनः दोषा इमे एतेऽनन्तरमेव वक्ष्यमाणस्वरूपा इति गाथार्थः ।।७६ ।। अवतरणिका– तानेव यथानामग्राहमाह ।
संकियमक्खियनिक्खित्त-पिहियसाहरियदायगुम्मीसे।
अपरिणयलित्तछड्डिय, एसणदोसा दस हवंति।।७७।। संस्कृतछाया- शङ्कितं१-मक्षितर-निक्षिप्तं३-पिहितं४-संहतं५-दायक-मुन्मिश्रम् ।
अपरिणतं८-लिप्त९-छर्दितमेषणादोषा१० दश भवन्ति ।।७७।।
म शङ्कितादिग्रहणैषणादोषानाम् नामोल्लेखः ॥ “દોસવો રસ= “પ્રહષVI-તોષાત્ શ = ગ્રહણેષણાના દોષોને. એટલે કે “પ્રદીતિર્થ' = લેવું-ગ્રહણકરવું. “ggષ' = અશનાદિ ગ્રહણ કરતી વખતે જે એષણા અર્થાત શંકિત વગેરે પ્રકારો દ્વારા જે અન્વેષણ, તે પ્રહરૈષણા કહેવાય છે. તે સંબંધી જે દોષો છે તે ગ્રહëષણાના દોષો તેને, તે દોષોની સંખ્યા ૧૦ છે તે માટે દસ પ્રહરૈષણાના દોષોને “તેણે મન’ = “નૈશેન થયામિ' સંક્ષેપમાં કહીશ.
તે દસ ગ્રહમૈષણાની પ્રસ્તાવનાને કહે છે, “તે ય રૂ' = “તે ર તે પુનઃ કોષાઃ તે = તે દોષો આ પ્રમાણે છે. જેનું સ્વરૂપ હવે તરત કહેવામાં આવે છે.l૭ી.
અવતરણિકા :- હવે તે ગ્રહણષણાના દોષો જે પ્રમાણે છે, તે જ પ્રમાણે નામપૂર્વક તેઓને જણાવતાં કહે છે.
મૂળગાથા-શબ્દાર્થ – સંવિચ = શંકિત, વિય = પ્રક્ષિત, નિશ્વિત્ત = નિશ્ચિમ, વિદિય = પિહિત, સારિય = સંત, વાયર = દાયક, સમીરે = ઊન્મિશ્ર, સરળ = અપરિણત, નિત્ત = લિપ્ત, દુિર = છર્દિત, ક્ષણવોસા = પ્રહરૈષણાના દોષો, સ = દસ, દતિ = થાય છે.//૭૭ી.
મૂળગાથા-ગાથાર્થ :- (૧) આધાકર્માદિદોષની શંકાવાળા જે અનાદિ તે શંકિત દોષવાળા બને છે. (૨) સચિત્તાદિથી ખરંટિત અશનાદિમાં પ્રક્ષિતદોષ. (૩) સચિત્તાદિ વસ્તુઉપર મુકેલ અનાદિમાં નિક્ષિપ્તદોષ. (૪) સચિત્તાદિથી ઢાંકેલ અશનાદિમાં પિહિતદોષ. (૫) જે ભાજનમાં સચિત્તાદિવસ્તુ રહેલી હોય તે વસ્તુ બીજામાં ખાલી કરી તે ભાજનવડે જે અશનાદિ અપાય તેમાં સંહૃતદોષ. (૬) શાસ્ત્રનિષિદ્ધ દાતાર જે અશનાદિ આપે તેમાં દાયકદોષ. (૭) સચિત્તાદિથી ભેગા થયેલ જે અશનાદિ અપાય તેમાં ઉન્મિશ્રદોષ. (૮) અચિત્ત નહિ બનેલું જે અશનાદિ અપાય તેમાં અપરિણતદોષ. (૯) લેપદ્રવ્યથી ખરડાયેલ હાથ, ભાજન વગેરેથી જે અશનાદિ અપાય તેમાં લિપ્તદોષ. (૧૦) સાધુને વહોરાવતી વખતે દાતારના હાથે જે અપનાદિનો છાંટોવગેરે ઢોળાય તે છર્દિતદોષ. આ પ્રમાણે પ્રહરૈષણાના દસ દોષો હોય છે. છા
• શંકિત વગેરે ગ્રહણીષણાદોષોનો નામોલ્લેખ છે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
