Pind Vishuddhi

Author(s): Kulchandrasuri, Punyaratnasuri
Publisher: Divya Darshan Trust

Page 478

परिशिष्ट-२ पिंडविशुद्धिशास्त्राऽन्तर्गत-संस्कृत-शब्दार्थकोषः
| उदूखलिका
અક્ષુરિજા = આંખ આંજવી अघट्टितकर्ण-पिठरक = હાથના કાંડા અથવા જેનાથી વહેરાવવાનું છે તે ભાજન આદિનો | પો સ્પર્શ પિઠરક વિગેરેના કાંઠા વગેરેને ઉપસ્કૃતમń = રાંધેલું ભોજન
= પ્રશંસા
થતો ન હોય. વિરજ
પકાવવાનું વાસણ વિશેષ
अधिकरण
ઝઘડો
અધિશ્રયળી = ચૂલો
અનવવઘ્ર = જેનો (અગ્ર) છેડો નથી તે
અનાસ્તાપ = અબોલા अनुकर्षणार्थ
=
अनुभाव-विप રસ
અનૂપા = પૂરી-માલપુડા વગેરે અવરોધ =
આગલની વાતનો પાછલા સાથે
અનુસંધાન માટે
અન્તેપુર
અવ = સગડી
अवश्रावण = કોઈપણ ધાન્યના લોટમાંથી બનાવેલું લચકાનું ઓસામણ.
અવિઘ્નસ્તવૃત્તિા = સચિત્ત માટી
मुक् = અમમતા
=
સસ્તાય = ઊંડ (સ્લાય્ = છીછરું)
આતંવત્ = રોગવાળો
ઈક્ષુરસ | નવા = ચૂલાની બાજુમાં હોય તે નાનો ચૂલો |Ø = ટોકશી |3ઠ્ઠી = લીલ
૩૧ = ખારી પૃથ્વી પર બાઝેલ ખારો નો(વહ્વાતિ) = કંડુ(કાંગ). જેમ મગ-મેથી આવે તેમ આ પણ એક ધાન્ય વિશેષ છે. કાંગની દાળ પણ બને છે.
=
ઋષાયપ્રત્યય = કષાયના નિમિત્તે
જાગ્મિા = ધોવણનું પાણી
=
બાપ = કરાવનાર
| कुंतल = માથાના વાળ
कुतप ઘી રાખવાનું ભાજન
कूडया
છોડવા
कूर
ઓદન વિશેષ
ગાત્રાળ = આંધણ-ચૂલા પર રાંધવા મૂકેલ इडरिका હાંડવો |જૂનિા = નગરક્ષકો ૐન્ઘાટન = ઉઠી જવું (માણસનું મન ઉઠી જવું. માણસ જોથામ્તાવિક વિવક્ષિત જગ્યાથી ઉઠી જાય. માણસ | ોમતામ્ર મરી જાય વગેરે)
कोष्टिक
કોઠી
ઉત્સવન - ફોતરા ઉડાડવા
|ૌટુંવિ = ખેડુત એવો અર્થ અભિપ્રેત છે
કડાઈ
कडिल्लक करंब છાશમાં કરેલા ભાત અથવા સાથવો વગેરે कटि = ફોતરાવાળા ચોખા- ડાંગર ટિ = એક જાતની કાકડી
f = કાદવ (પ્રસ્તુતમાં ચૂલાના તૂટેલા ભાગ પર જેના લપેટા કરવામાં આવે તે માટીનો પિંડ
ખાડાવાળો પત્થર જેમાં વસ્તુ નાખી ઉખલથી ખાંડવામાં આવે
=
=
४४५
=
કોહવાઈ જવું-ખાટું થવું
= કાચી કેરી