________________
२६०
पञ्चमी 'गिद्धव्वरिङ्ङ्खि' पुरुषकथा
तहा गिद्धव्वरिङ्ङ्खित्ति। जहा एगो तरुणपुरिसो भज्जावयणनिद्देसकरो होत्था अन्नया तब्भज्जा रसोइए उवविट्ठा। तेण भोयणं जाइया । तीए भणियं थालं गहिऊण मम समीवे आगच्छसु सो पिययमा जं आइसइ त्ति भणिऊण तहेंव आगओ । तीए परिविट्ठ भणिओ य जहा भोयणट्ठाणे ट्ठाउं भुञ्जसु । गओ य तओ तेण लुक्खमिणं ति काउं घयं जाइयं । तीए रंघंतीए तह ट्ठियाए चेव भणियं । मम समीवे थालं गहिऊण आगच्छसु तेण सो गिद्धोविव उक्कुडुओ रिंखति त गिद्धव्वरिङ्खत्ति विस्सुओ ।। ५ ।।
षष्ठी 'हद्दनओ' पुरुषकथा
तहा हद्दनओत्ति, जहा एगस्स कुलपुत्तयस्स नियभज्जाए समं विसयसुहमणुहवंतस्स दारो जाओ। सो य खट्टलियाए चेव ट्ठिओ मुत्तपुरीसं वोसिरइ । तउ मुत्तपुरीसेण बालओ खट्टल्लियाबालपोत्तयाइं च खरडियाइं दट्ठूण भज्जाए भण्णइ इमस्स बालस्स पुरीसं धोविऊण फेsहि । तेण पिययमा जं आणावेइ त्ति भणिऊण तहेव कयं । एवं निच्चंपि, जणेण नाओ हद्दनउ ત્તિ વિસ્તુનો ।।૬।।
I
પુરુષ તળાવે કોઈ વિશેષપ્રયોજન વિના સ્નાન કરવા ન જાય. પણ પાણી ઘરે મંગાવી ઘરેજ સ્નાન કરે. પણ જે પત્નીને અનુસરનારો હોય તે પત્ની પાસે પાણી ન મંગાવે. પણ પત્નીના કહેવા પ્રમાણે તળાવમાં સ્નાન કરે. જે દોષરૂપ છે.
♦ પાંચમી ‘ગિદ્ધવ્વરિખ' પુરુષની કથા
(૫) ‘શિદ્ધવ્યરિજ઼િવ’ ગીધની જેમ ઊભડક ચાલ્યા કરે તેની કથા આ પ્રમાણે છે, (હાથમાં થાલી લઈને કંઈક બેઠો અને કંઈક ઊભો થઈને ચાલનાર ગીધની જેમ ચાલનાર કહેવાય.)
એક તરુણ પુરુષ પત્નીના વચનનિર્દેશપ્રમાણે વર્તનારો હતો. એકવાર તેની પત્ની રસોઈ કરવા બેઠી. પુરુષે ભોજનની માંગણી કરી. પત્નીએ કહ્યું “થાળ લઈને મારી પાસે આવો.” “પ્રિયાની જેવી આજ્ઞા” એમ કહેતો તે તે જ પ્રમાણે આવ્યો. એટલે પત્નીએ ભોજન પીરસ્યું અને કહ્યું “જમવાના સ્થાને જઈને જમો.” તે ત્યાં ગયો દેખું તો રોટલી લુખ્ખી હતી. તેણે ઘીની યાચના કરી. પત્નીએ ભોજન રાંધતા રાંધતા ત્યાંથીજ કહ્યું ‘થાળી લઈ મારી પાસે આવો.' એ ગીધની જેમ ચાલતો ચાલતો આવ્યો. એટલે લોકોમાં તે ‘દ્ધિરિ’િ નામે પ્રસિદ્ધ થયો.
• છઠ્ઠી ‘હદુનઓ' પુરુષની કથા . (૬) ‘હદ્દનો’ = મળ સાફકરવાવાળાની વાર્તા આ પ્રમાણે છે.
એક કુલપુત્રને પોતાની પત્ની સાથે વિષયસુખ અનુભવતા એક પુત્ર થયો. તે પુત્ર પાલણીયામાંજ મળ-મૂત્ર કરે છે. પત્નીએ જોયું ‘બાળકના મળમૂત્રથી પાલણીયું અને બાળકની લંગોટી ખરડાઈ છે. એટલે પોતાના પતિને કહ્યું ‘આ બાળકના મળ-મૂત્ર ધોઈને સાફ કરો.’ તેણે ‘પ્રિયતમા જેમ કહે તેમ’ એમ કહીને તે જ પ્રમાણે કર્યું. આ પ્રમાણે રોજે રોજ પણ કરવાનું ચાલ્યું. લોકોએ આ જાણ્યું એટલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
