Kahe Kalapurnasuri Part 04 Gujarati

Author(s): Muktichandravijay, Munichandravijay
Publisher: Shanti Jin Aradhak Mandal

Page 314

આપણી જાતને પૂર્ણરૂપે નથી જોતા. અંદર મિથ્યાત્વ બેઠું છે ને?
ઉપાશ્રય, શિષ્યો, ભક્તો, બોક્ષ વગેરે મારા એવું લાગે છે, પણ જ્ઞાનાદિ મારા છે, એવું લાગે છે ?
ભક્ત આદિથી લાગતી પૂર્ણતા ઊછીના ઘરેણા જેવી છે. જ્ઞાનાદિની પૂર્ણતા આપણી પોતાની છે, એ ભૂલશો નહિ.
જેમની પૂર્ણતા પ્રગટેલી છે, તેનું બહુમાન કરતા રહો તો પણ કામ થઈ જાય. પણ અંદરથી માનો છો ? પૂર્ણતા જોવા અંદરની આંખ જોઈએ. મોટા-મોટા પંડિત પાસે પણ આવી આંખ નથી હોતી. પં. સુખલાલ જેવા મોટા ગજાના પંડિતને પણ ભગવાનની સર્વજ્ઞતામાં વિશ્વાસ ન્હોતો. ભગવાન અને ગુરુની કૃપા વિના સર્વજ્ઞતાનો પદાર્થ ન સમજાય.
હવે ગઈકાલની વાત કરું. પૂ. દેવચન્દ્રજીએ કહ્યું છે : જડ અને ચેતન બધા જ ભગવાનની આજ્ઞા પ્રમાણે ચાલી રહ્યા છે. આગળ વધીને હું ત્યાં સુધી કહીશ : આપણા કરતાં પણ જડ પદાર્થો ભગવાનની આજ્ઞા વધુ પાળે છે.
દ્રવ્ય ક્ષેત્ર ને કાલ ભાવ ગુણ, રાજનીતિ એ ચારજી; તાસ વિના જડ-ચેતન પ્રભુની, કોઈ ન લોપે કારજી.' - પૂ. દેવચન્દ્રજી. સામ, દાન, દંડ અને ભેદ આ ચારથી રાજનીતિ ચાલે,
તેમ ભગવાનની આજ્ઞા પણ દ્રવ્યાદિ ચાર પ્રકારે છે.
દરેક દ્રવ્યની મર્યાદા : સ્વદ્રવ્ય, સ્વક્ષેત્ર, સ્વકાળ, સ્વભાવ અને સ્વ-ગુણમાં રહેવાનું. આનું કોઈ ઉલ્લંઘન કરી શકે ખરું ?
-
જીવાસ્તિકાય રૂપે આપણે સૌ એક છીએ. ‘ì આયા' વગેરે સૂત્રો આ જ રીતે ઘટે. ચેતનાની અપેક્ષાએ જીવનો એક ભેદ, આ એકતાને જણાવે છે.
જીવાસ્તિકાય દ્રવ્યથી અનંત, ક્ષેત્રથી લોકવ્યાપી, કાળથી શાશ્વત, ભાવથી અવર્ણ, અગંધ અને અરૂપી છે. અરૂપી હોવા છતાં અસ્તિત્વ ધારણ કરે છે. માટે જ તે જીવાસ્તિકાય કહેવાય છે.
૨૮૨
* * કહે, કલાપૂર્ણસૂરિ-૪