________________
प्रमैयद्योतिका टीका प्र.३ १.३ प्रतिपृथिव्याः नरकावाससंख्यानिरूपणम् ए नारक पृथिवीरधिकृत्य नारकवासविषयका प्रश्नः यथा-'मीसे णं भंते ! सक्करप्पभाए पुढवीए केवइया निरयावाससयसहस्सा पन्नत्ता' एतस्यां खलु भदन्त ! शर्कराप्रभा पृथिव्यां कियन्ति निरयावासशतसहस्राणि महप्तानि एवमेव बालुकापमा पङ्कममा धूमप्रभा तमा तमस्तमा पृथिव्यामपि प्रश्न: उन्नेतन्यः उत्तरश्च सर्वत्र वक्ष्यमाणगाथानुसारेण कर्तव्यम् अतएवाह-हमा गाहा अणुगंतव्वा' इयं गाथा अनुगन्तव्या 'जाच अहे सत्तमाए' इत्यग्रेग संबन्धः, एषा पृच्छा शकरामभात अरभ्य अधः सप्तमी पृथिवी पर्यन्तं कर्तव्येति भावः तथाहि-गाथा-'तीसाय' इत्यादि, 'तीसाय पण्णवीसा' त्रिंशव पञ्चविंशतिः 'पण्णरसदसेव' पञ्चदश दशेव' वियों के सम्बन्ध में प्रश्न करना चाहिये-अर्थात्-रत्नप्रभा पृथिवी में जिस प्रकार से नरकावासों के होने का प्रश्न किया गया है-वैसा ही शर्करा आदि पृथिवियों में कितने लाख नरकावास कहे गये हैं-ऐसा प्रश्न करना चाहिये-तथाहि-'हमीसेणं भंते सक्करप्पभाए पुढवीए केवइया निरयावासलयलहला पन्नत्ता' हे भदन्त ! इस शर्कराप्रभा पृथिवी में कितने लाख नरकावास कहे गये है ? इसी प्रकार से घालुका प्रभा में, पङ्कप्रभा में धूमप्रभा में, तमःप्रभा में और अधः सप्तमी तमस्तमाप्रभा पृथिवी में भी कितने २, लाख नरकाबास कहे गये हैं ? ऐसा प्रश्न करना चाहिये-और इस प्रश्न का उत्तर इस गाथा के अनुसार कहना चाहिये-वह गाथा ऐली है-'तीलाय' इत्यादि ।
इस गाथा के अनुसार प्रथल पृथिवी तील लाख मरकावास, द्वितीय पृथिवी में पचीसलाख नरकापास है तृतीय पृथिवीमें-बालकाપર્યન્ત સઘળી પૃથ્વીના સંબંધમાં પ્રશ્ન કરવો જોઈએ. અર્થાત્ રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં જે પ્રમાણે નરકાવાસે હોવાના સંબંધમાં પ્રશ્ન કર્યો છે, એ જ પ્રમાણે ને પ્રશ્ન શર્કરા પ્રભા વિગેરે પૃથ્વીઓમાં કેટલા લાખ નરકાવાસે કહ્યા છે? मा शतना प्रश्न ४२ नये. मे ४ छे 'इमीसेणं भते । सक्करप्पभाएं पढवीए केवइया निरयावाससयसहस्वा पण्णत्ता' 3 सावन मा शशमला પૂવીમાં કેટલા લાખ નરકાવાસો કહેવામાં આવ્યા છે ? આજ રીતે વાલુકાપ્રભામાં. પંક પ્રભામાં, ધુમપ્રભામાં, તમ પ્રભામાં, અને અધ સપ્તમી તમતમા પ્રભા પૃથ્વીમાં કેટલા કેટલા લાખ નરકાવાસે કહેલા છે ? આ પ્રમાણેને પ્રશ્ન કરવો જોઈએ અને આ પ્રશ્નનો ઉત્તર આ નીચે આપવામાં આવેલ ગાથા प्रमाणे ४ न. a गाथा मा प्रमानी छे. 'तीसाय' त्याडि
આ ગાથામાં કહ્યા પ્રમાણે પહેલી પૃથ્વીમાં ત્રીસ લાખ નરકાવાસ છે. બીજી પૃથ્વીમાં પચ્ચીસ લાખ નરકાવાસે છે. ત્રીજી પૃથ્વીમાં એટલે કે વાલુકા