Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
अनारधर्मामृतवर्षिणी टी० अ० १६ द्रौपदीच
या अक्ष वा वराटक चा एकोपा अनेको वा सद्भावस्थापना वा असद्भावस्थापना या ' आवश्यक - मिति स्थापना स्थाप्यते, तदेतत् स्थापनावश्यकम् ।
३७
भावावश्यकस्वपन्ये गोपाल्दारकादी आवश्यकेति नामकरणे नाम्नानाममात्रेणावश्यक नामावश्यक गोपाल्दारकादिर्भवति । स्थापनाऽपि भावावश्यक एव अक्ष - शतरज की गोटी आदि में एक अथवा अनेक आवश्यक क्रिया करने वाले श्रावक आदि को तदाकार अथवा अतदाकार लिखित चित्र स्थापना आवश्यक ( निक्षेप ) है यह स्थापना दो प्रकार की है एक सद्भाव स्थापना और २ दूसरी असद्भावस्थापना ! सज्ञान स्थापना में जिसकी स्थापना की जाती है उसकी सर्व आकृति कोतरी रहती है - असद्भूत स्थापना में इस प्रकार की आकृति आदि नही रहती है वशं पर केवल संकेत ही है जैसे शतरज की गोटिया में यह प्यादा है यह घजीर है, यह हाथी है इत्यादि सिर्फ कल्पना ही कल्पना रहती है- वहां उनका कोई भी आकार कोतरा नहीं रहता है। नाम निक्षेप में जिस प्रकार नाव आवश्यक शून्यता रहती है उसी प्रकार स्थापना में भी यही बात रहती है किसी गोपाल (ग्वालिये) के लड़के का आव इक " इस प्रकार का नाम जिस प्रकार भाव आवश्यक रहित नाम निक्षेप में है उसी प्रकार भाव आवश्यक के स्वरूप से शून्य स्थापना निक्षेप में भी " ग्रह आवश्यक है " यह स्थापना निक्षेप है ।
"
भावे छे, ४४, पुस्त, चित्र भने अक्ष-रातरन नी सोगही वगेरेमा भे} અનેક આવશ્યક ક્રિયા કરનાર શ્રાવક વગેરંતુ તદાકાર કે અતદાકાર લેખિત चित्र-स्थापन यात्रश्य ( निशेष ) छे આ સ્થાપના એ પ્રકારની છે. એક સદ્દભાવ સ્થાપના અને ખીજી અમદ્ભાવ સ્થાપના સદ્ભાવ સ્થાપનામા જેની સ્થાપના કરવામા આવે છે તેની આકૃતિ સ પૂર્ણ પણે કતરેલ હોય છે સદ્ ભૂત સ્થાપનામાં આ જાતની કૃતિ વગેરે રહેતી નથી ત્યા ફક્ત મ કેત જ છે. જેમ ચૈતરજની સેાગડીએમા આ પાયદળ છે, આ વજી છે, આ હાથી છે વગેરે ફક્ત કેરી ફલ્પના જ હોય છે તેમા તેમની કાઇપણુ જાતની આકૃતિ કાતરેલી હાતી નથી નામ નિક્ષેપમા જેમ ભાવ આવશ્યક શૂન્યતા રહે છે તેમજ સ્થાપનામા પશુ એ જ વાત હોય છે. કોઇ ગાવાળિયાના ક્ર્મક' આ જતનું નમ જેમ ભાવ આવશ્યક રહિત નામ પ્રમાણે જ ભાવ આવશ્યકતા સ્વરૂપથી શૂન્ય સ્થાપના નિક્ષેપમા પણ આવશ્યક છે” આ સ્થાપના નિક્ષેપ છે
6 પુત્રનુ આવ નિક્ષેપમા છે તે
भा
मा ४३