Book Title: Gnatadharmkathanga Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३७५
अमगारधर्मामृतपणी टी० अ० १६ द्रौपदीचर्चा पञ्चमी, तथा च-पचनप्रयोज्यप्रवृत्तिमत्त्व लक्षणमिति न कुत्राप्यव्याप्तिदोपावकाशः प्रीतिभक्त्यसद्गानुष्ठानानामपि वचनप्रयोज्यत्वाऽनपायादिति ।
कि च--हिंसादिपापपरिहारो धर्मसिद्धेलिङ्गमित्याहता' स्वीकुति । तथा चोक्तम्
औदार्य दाक्षिण्य पापजुगुप्साऽथ निर्मलो बोधः ।
लिङ्गानि धर्मसिद्ध, प्रायेण जनप्रियत्व च ॥ इति । पापजुगुप्सा-पापपरिहारः। पदकायवधमाध्य प्रतिमापूजन कुर्वता धर्मसिद्धि कप स्यादिति विचारयन्तु मुधिय । अपर च-- प्रतीत नहीं होता है बयों कि बचनानुष्ठान धर्म का अर्थ वचन के अनुसार होने वाला अनुष्ठान धर्म है इसमे कोई जातका दोष नहीं आता है।" . किंच-हिंसादिक पांच पापों का परित्याग धर्म सिद्धि का चिह्न है इस प्रकार की मान्यता जैनियो की है। शास्त्रान्तर मे यही यात प्रकट की गई है
_ औदार्य दाक्षिण्य पापजुगुप्साऽध निर्मलो बोधः।। लिङ्गानि धर्मसिद्धेः प्रायेण जनप्रियत्व च ॥ (पोउश-ग्रय ४ प्रकरण)
उदारता-हृदय की विपालता, दाक्षिण्य-सर्व जीवो के अतुल प्रवृत्ति, पापजुगुप्सा-पाप का परित्याग, निर्मलगोध-तत्वज्ञान, और जन प्रियत्व ये ५ धर्मसिद्धि के लक्षण हैं। अब यहा पर विचारने की घात यह है कि जब पाप का परिहार करना यह धर्ममिद्धि का लक्षण આવશ્યકતા જણાતી નથી કેમકે વચનાનુષ્ઠાન ધર્મને અર્થ વચન મુજબ થનાર અનુષ્ઠાન ધર્મ છે આમાં કોઈ પણ જાતને દોષ નથી
કિચ–હિંસા વગેરે પાચ પાપને પરિત્યાગ ધમસિદ્ધિનું ચિહ્ન છે આ જાતની માન્યતા જેનીઓની છે શાસ્ત્રા તરમાં પણ એ જ વાત સ્પષ્ટ કરવામાં આવી છે —–
औदार्य दाक्षिण्य पापजुगुप्साय निम लो बोध ।
लिङ्गानि धर्मसिद्धे प्रायेण जिनप्रिवत्व च ॥ ( पोडशम थ ४ प्रकरण) - ઉદારતા–હદયની વિશાલના, દાક્ષિણ્ય-બધા જીવોને અનુકળ થઈ પડે તેવી પ્રવૃત્તિ, પાપ જુગુસા–પાપને ત્યાગ, નિર્મળ બોધ – તત્ત્વજ્ઞાન, અને જનપ્રિયત્વ આ પાચે ધમ સિદ્ધિના લક્ષણે છે, હવે આપણી સામે આ વાત વિચાર ફરવાયેગ્ય છે કે જ્યારે પાપને પવ્હિાર ફરે એ ધર્મસિદ્ધિનુ લક્ષણ