Dvadasharam Naychakram Part 1 Tika

Author(s): Mallavadi Kshamashraman, Sighsuri, Jambuvijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 518

15
पृ० ३५ पं० १४.]
टिप्पणानि । पृ० ३० ५० १३-१५. क्रियावद्.....। दृश्यतां पृ० ४४० टि० ५, टिपृ० ८ पं० २२ ।
पृ० ३० पं० १६. कार्याविरोधि द्रव्यं कारणाविरोधि च कर्म । इमानि त्रीण्यपि वैशेषिकदर्शनसूत्राणि, दृश्यतां पृ० ४४० टि० ६, टिपृ० ८ पं० २२ ।
पृ० ३० पं० २०. सदिति......। दृश्यतां टिपृ० ९६०४-१० । पृ० ३१ पं० १,५. अण्वोरेव । दृश्यतां० पृ० ३१ पं० १३ ।
पृ० ३१ ६० ४-९. पार्थिव......। 'पार्थिव'शब्देन तुल्यजातित्वं द्योतयति 'शुक्ल'शब्देन तुल्यगुणत्वं गतिसमवायिनोरित्यनेन तुल्यक्रियात्वं चेति ध्येयम् ।
पृ० ३१ पं० १७. अर्थ इति......। दृश्यतां पृ० ४८० टि० १, टिपृ० ८ पं० २२ । पृ० ३१ पं० १८. क्रियावत् । दृश्यतां पृ० ४४० टि० ५, टिपृ० ८ पं० २२ । पृ० ३१ पं० १८-२०. रूपरस......। दृश्यतां टिपृ० १७ पं० १३ ।
10 पृ० ३१ पं० २१. द्रव्याश्रय्यादि......| दृश्यतां पृ० ४४० टि० ५, टिपृ० ८ पं० २२ । श्रोत्रग्रहणो......। दृश्यतां टिपृ० १९५० ३८॥
पृ० ३२ पं० २, २२. अन्तरङ्ग......। दृश्यतां पृ० ३४ पं० ४, पृ० ३५ पं० ६-७। पृ० ३२ पं० २. न हि तस्य इतरेतराश्रयदोषापादनात् [पृ० ३४ पं० १] । दृश्यतां पृ० ३४ पं० १२-१४।। पृ० ३२ ५० ४. गुणसमुदायद्रव्यवादिभिश्च । सांख्यैरित्यर्थः । दृश्यतां टिट० १६ पं० ३५। पृ० ३२ पं० ६. प्रकल्पते । अत्र प्रकल्पेते इति पठितव्यम् । पृ० ३३ पं० १३. तदेव वस्तु । दृश्यतां पृ० ३४ पं० ४ । पृ० ३४ पं० २. पूर्वम्.....। 'पूर्वम्' इत्यादि प्रथमान्तम् 'अन्तरङ्गम्' [पृ. ३२ पं० २] इत्यादिना सम्बन्धनीयम् ।
पृ० ३४ पं० ४. यदि कार्यम् । अत्र 'यदि कार्यम् यदि सामान्यम् यदि विशेषः।' इति पाठोऽवगन्तव्यः, दृश्यतां पृ० ३३३ पं०११।
पृ० ३४ पं० ६. व्यावृत्तेश्च पटादेः । अत्र ‘पटादेः' इति पञ्चम्यन्तं पदं ज्ञातव्यम् ।
पृ० ३४ पं० ९,२८. न प्रकल्पन्ते । “न प्रकल्पन्ते न सिध्यन्तीत्यर्थः । कर्णधाररहितं नौकाद्वयं मिथः संबद्धं परस्परं परतीरप्रापणे समर्थ न भवतीत्यर्थः।"-पा० म० भा० राजलक्ष्मी पृ० १७४ ।
पृ० ३४ पं० २०. अस्तिभवति......। वचनमिदम् आचार्यसिद्धसेनस्य, दृश्यतां पृ० ३२४ पं० २८ ।
पृ० ३५ पं० २,२३. णिययवयणिजसञ्चा............। "उत्पादव्ययध्रौव्यात्मकत्वे वस्तुनः स्थिते तद् वस्तु 25 तत्तदपेक्षया कार्यमकार्य च, कारणमकारणं च, कारणे कार्य सञ्चासञ्च, कारणं कार्यकाले विनाशवदविनाशवञ्च, तथैव प्रतीतेरन्यथा चाप्रतीतेः । अत एकान्तरूपस्य वस्तुनोऽभावात् सर्वेऽपि नयाः स्वविषयपरिच्छेदसमर्था अपि इतरनयविषयव्यवच्छेदेन स्वविषये वर्तमाना मिथ्यात्वं प्रतिपद्यन्त इत्युपसंहरबाह-णिययवयणिजसच्चा सम्वनया परवियालणे मोहा। ते उण ण दि©समओ विभजइ सच्चे व अलिए वा ॥१ । २८ ॥ निजकवचनीये स्वांशे परिच्छेथे सत्याः सम्यग्ज्ञानरूपाः सर्वे एव नयाः सङ्ग्रहादयः परविचालने परविषयोत्खनने मोहा मुह्यन्तीति मोहा मिथ्याप्रत्ययाः परविषयस्यापि सत्यत्वेनोन्मूलयितुमशक्यत्वात् 30 तदभावे स्वविषयस्याप्यम्यबस्थितेः । ततश्च परविषयस्याभावे स्वविषयस्याप्यसत्यत्वात् तत्प्रत्ययस्य मिथ्यात्वमेव तद्वयतिरिक्तग्राहकप्रमाणस्य चाभावात् । तस्मात् तानेव नयान 'पुनः'शब्दस्यावधारणार्थत्वात् , न इति प्रतिषेधो बिभजनक्रियायाः, दृष्टः समयः सिद्धान्तवाच्यमनेकान्तात्मकं वस्तुतत्त्वं येन पुंसा स तथा सन विभजते सत्येतरतया । स्वेतरविषयमवधारयमाणोऽपि तथा तान् न विभजते, अपि वितरनयसव्यपेक्षमेव स्वनयाभिप्रेतं विषयं सत्यमेवावधारयतीति यावत् । ग्राह्यसत्यासत्याभ्यां ग्राहकसत्यासत्ये इत्येवमभिधानम् । तच दृष्टानेकान्ततत्त्वस्य विभजनं 'स्यादस्त्येव व्यार्थतः' इत्येवंरूपम् ।" सन्मति
पृ० ३५ पं० ११. सङ्घातभेदाभ्याम् । दृश्यतां टिपृ० ३ पं० २७-३०। - पृ० ३५ पं० १४. असिद्धरसिद्धयादिशून्यतानुभवनात् । भत्र नयचक्रे द्वादशेऽरे विस्तरेण वक्ष्यमाणः शून्यबादोऽवकोकनीयः। श्यतां पू०४८८ टि०९। नय.टि.४ For Private & Personal Use Only
20