Dvadasharam Naychakram Part 1 Tika

Author(s): Mallavadi Kshamashraman, Sighsuri, Jambuvijay
Publisher: Atmanand Jain Sabha

Page 589

न्यायागमानुसारिणीवृत्त्यलकृतस्य नयचक्रस्य टिप्पणानि ।
च सप्त सस पड
संस्कृतभानवादानवलम्ब्य
सम्यक् शास्त्राशयापरिज्ञानात् अनुवादार्थमवलम्बितसंस्कृतग्रन्थस्याशुद्धत्वादेर्वा कारणात् प्रमाणसमुच्चयस्य तद्वृत्तेश्च भोटभाषानुवादी अनुवादकाभ्यां न सम्यग् विहितौ अशुद्धौ च इति भाति । बहुषु स्थलेषु शब्दश एव न अनूदितम्, किन्तु आशय एव वर्णित इत्यपि दृश्यते । अतस्तदनुसारेण यथावत् संस्कृतेऽनुवदनमतीव दुष्करम् । वसुधररक्षितविरचितानुवादयोः कनकवर्मरचितानुवादयोश्च परस्परं साम्यमपि दृश्यते क्वचिच्च अल्पं बहुतरं वा वैषम्यमपि दृश्यते । विशालामलवती5 टीकाया अनुवादस्तु अतीव समीचीनः प्रायः शुद्धश्च, किन्तु तत्र प्रमाणसमुच्चयस्य वृत्तेश्च कानिचिदेव पदानि प्रतीकतया उपादाय व्याख्यातानि, न तु सर्वाणि । अतस्तदनुसारेण प्रमाणसमुच्चयस्य वृत्तेश्च कानिचिदेव पदानि यथावत् संस्कृतेऽनुवदितुं शक्यन्ते इति ध्येयम् ।
एते चानुवादा अनेकेषु स्थानेषु उत्कीर्णकाष्ठफलकैर्मुद्रिता उपलभ्यन्ते । अतस्तेषामनेकानि संस्करणानि सन्ति । अस्माभिश्चत्वारि ज्ञायन्ते - Narthang edition 1, Peking edition 2, Derge edition 3, Choni 10 edition 4 । तन्न N. ed-P.ed. मध्ये कैनकवर्मविहितः प्रमाणसमुच्चयकारिकानुवादः, वैसुधरैरक्षितविरचितः
प्रमाणसमुच्चयवृत्त्यनुवादः, कनकवर्मविरचितः प्रमाणसमुच्चयवृत्त्यनुवादश्च इत्यनुवादत्रयमेव उपलभ्यते । C. ed.-D. ed. मध्ये तु वसुधररक्षितविरचितः प्रमाणसमुच्चयकारिकानुवादः प्रमाणसमुच्चयवृत्यनुवादश्च इत्यनुवादद्वयमेवोपलभ्यते । विशालामलवत्या भोटभाषानुवादस्तु सर्वेष्वपि संस्करणेषु उपलभ्यते । एतेषु च सर्वेषु संस्करणेषु N. ed. संस्करणमपर
संस्करणेभ्योऽधिकतरं शुद्धमिति विदुषामनुभवः । एतेषां पत्राणां मानम् २२" x ६" ईञ्च[ Inch प्रमितं ज्ञेयम् । 15 प्रतिपत्रं पृष्ठद्वयम् , आद्यपृष्ठं विना प्रतिपृष्ठं च सप्त सप्त पतयः प्रायशो दृश्यन्ते।
सर्वानेताननुवादानवलम्ब्य अनेकेषु च प्राचीनग्रन्थेषु उल्लिखितं दिङ्गागमतं परिशील्य भोटभाषानुवादेभ्योऽस्माभिः संस्कृतभाषायां परिवर्तितस्य प्रमाणसमुच्चयस्य वृत्तेश्च प्रसक्तानुप्रसक्तव्याजेन उपयुक्तोंऽश इह उपन्यस्यते
[अस्माभिरत्र प्रयुक्तानां सङ्केतानां स्पष्टीकरणम् । C.ed.=Choni edition. D.ed. Derge edition. N. ed.=Narthang edition. P. ed.=Peking edition. I Ps=प्रमाणसमुच्चयकारिकाणां वसुधररक्षित20 विरचितो भोटभाषानुवादः। Ps=प्रमाणसमुच्चयकारिकाणां कनकवर्मरचितो भोटभाषानुवादः। Psv. =प्रमाणसमुच्चयवृत्तेः
वसुधररक्षितरचितो भोटभाषानुवादः । Psy' =प्रमाणसमुच्चयवृत्तेः कनकवर्मरचितो भोटभाषानुवादः । VT.=सवृत्तिकस्य प्रमाणसमुच्चयस्योपरि जिनेन्द्रबुद्धिरचिताया 'विशालामलवती'टीकाया भोटभाषानुवादः । तत्वसं तत्त्वसंग्रहः । तत्त्वसं०पं0-तत्त्वसंग्रहपञ्जिका। तत्त्वार्थरातत्त्वार्थसूत्रस्योपरि अकलङ्कप्रणीतं राजवार्तिकम् । न्या०र०= मीमांसाश्लोकवार्तिकस्य पार्थसारथिमिश्ररचिता न्यायरत्नाकराख्या व्याख्या। परि-परिच्छेदः । प्रे० वा०=धर्मकीर्तिरचितं प्रमाण 25 वार्तिकम् । प्र० वार्तिकालं०-प्रज्ञाकरगुप्तरचितः प्रमाणवार्तिकालंकारः Tibetan Sanskrit Works Series. [ Published by K.P.Jayaswal Research Institute. Patna] इत्यत्र प्रकाशितः । प्र०वा०म०= प्रमाणवार्तिकस्य मनोरथनन्दिकृता वृत्तिः । प्र०वा० म० टि०प्र० वा० म० इत्यस्या विभूतिचन्द्रलिखितं टिप्पणम् । प्र० वा०म० परिशिष्ट.प्र. वा० म० इत्यस्या अन्ते विभूतिचन्द्रलिखितं परिशिष्टम् । भोट.भोटभाषानुवादः । मी०
श्लो० वा० = कुमारिलरचितं मीमांसाश्लोकवार्तिकम् । विशाला=विशालामलवत्या भोटभाषानुवादा[VT.]नुसारेणास्माभिः 30 संस्कृतभाषायां विहितोऽनुवादः, पृष्ठाङ्कास्तु तत्र भोटभाषानुवादस्यैव अस्माभिलिखिता इति ध्येयम् । सं.-भोटभाषानुवादानुसारेण विहितः संस्कृतेऽनुवादः ।]
१Xylographs | २ N. ed. P. ed. पृ० १-१३ A । ३C. ed.-D. ed. इत्यत्र तु अस्य 'सुधनरक्षित' इति नाम। ४C. ed.-D. ed. पृ० १४-८५ B.
IN. ed. पृ० १३ A-९६ BP.ed. पृ. १३ 4-९३ B। ५N. ed. पृ० ९६ B-१८० A | P. ed. पृ० ९३ B-१७७ A । ६ C. ed.-D.ed. पृ० १-१३ । ७ अस्माभिस्त्वत्र प्रायः सर्वत्र D.ed. इत्यस्यैवोपयोगो विहितः। Dr. Yensho Kanakura [Professor in Indology and specialist in Jain Philosophy, Tohoku University, Sendai, Japan ], Prof. Hider ori Kitagawa [ Lecturer in Indian Philosophy, Nagoya University, Nagoya, Japan ] इत्यनयोर्महता सौहार्देन 'फोटो'[ Photographs]प्रतिकृतिरूपेण लब्धोऽयं D.ed. विशालामलवतीभोटभाषानुवादोऽस्माभिः। ८भारतीयज्ञानपीठ, काशी- इत्यत्र प्रकाशितम् । ९ इदं तु ध्येयम् -प्रमाणवार्तिकपरिच्छेदानां द्विविधः क्रम उपलभ्यते - स्वार्थानुमानपरिच्छेदः १, प्रमाणपरिच्छेदः २, प्रत्यक्षपरिच्छेदः ३, परार्थानुमानपरिच्छेदः ४ इति एकः । अपरस्तु प्रमाण. १, प्रत्यक्ष. २, स्वार्थानु. ३, परार्थानु. ४ इति । आद्यो धर्मकीर्तिना स्वयमेव सहेतुकं स्वीकृतः तट्टीकाकारैश्च देवेन्द्रबुद्धि-प्रज्ञाकरगुप्तादिभिरनुसृतः । अतोऽयं मौलिकः क्रमः। मनोरथनन्दिना तु सुगमतायै द्वितीयः क्रमः स्वीकृतः । अस्माभिरपि 'प्र० वा०'सङ्केते 'प्र० वा० म०'सङ्केते च अयं द्वितीय एव क्रमोऽत्र श्लोकाङ्कनिर्देशाय विवक्षितः, 'प्र०वार्तिकालं०'सङ्केते तु प्रथमः क्रम इति ध्येयम्। १०Journal of The Bihar and Orissa Research Society, PATNA इत्यत्र प्रकाशिता।
www.jainelibrary.org |